SOEKARNO HEEFT ZIJN MACHT
NU AANZIENLIJK UITGEBREID
Anti-Duitse vergelding
in Engelse bedrijven
WEERBERICHT
Verantwoording verschuldigd aan
Volkscongres (in eigen beheer)
Brusselse pyromaan betrapt Lij
een inbraak in een boekhandel
Treedt minister
Oberlander af?
Westduitse rechtbanken treden
op tegen enige antisemieten
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 13 JANUARI 1960
No. 29947
LEIDSCH
DAGBLAD
DirecteurE. A. E. van Dlshoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
1750 per kwartaal; f255 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Volledige controle over politieke partijen
President Soekarno heeft gisteren beslag gelegd op alle Indonesische
politieke partijen.
Hij deed dat door een decreet uit te vaardigen, waarin hij zichzelf
volledige controle over deze partijen verschaft. Om deze uitbreiding
van zijn macht volledig te maken, heeft hij zich ook de bevoegdheid
gegeven na ruggespraak met het Opperste Gerechtshof de par
tijen op te heffen, als hij dat nodig acht.
Drieledig doel
Deze maatregelen betekenen een harde
slag in het gezicht van de drie voor
naamste politieke partijen in Indonesië,
de mohammedaanse Masjoemi, de Com
munistische Partij en de mohamme
daanse Nahdatoel Oelama.
Maar het was Soekarno niet voldoen
de. Hij riep tegelijkertijd een nieuwe
massale politieke organisatie in het le
ven, het „Nationale Front", waarvan hij
zelf de leider zal zijn. In de officiële
aankondiging van de oprichting heeft
Soekarno iedere Indonesische burger op
geroepen lid te worden van dit „Na
tionale Front", dat een drieledig doel
zal nastreven.
1. De voltooiing van de Indonesi
sche Nationale revolutie.
2. Het bereiken van een welge
schapen en voorspoedige ge
meenschap door algemene ont
wikkeling en opbouw.
3. Het brengen van West-Irian
(Nederlands Nieuw Guinea)
binnen de Indonesische Repu
bliek.
Staatslichaam
Voorts heeft Soekarno een nieuwe op
perste staatslichaam gecreëerd, het
„Volkscongres". Aan dit parlementaire
lichaam zal Soekarno verantwoording
schuldig zijn. Maar daar het zal worden
samengesteld uit gekozen vertegenwoor
digers van de gewesten, leden van het
huidige parlement en tenslotte uit leden
van „functionele groepen", die door
hemzelf worden aangewezen, houdt Soe
karno dus ook bij deze samenstelling
een vinger in de pap.
Temeer, daar de president ook de vol
macht heeft ieder lid van het „Volks
congres" van zijn zetel vervallen te ver
klaren, indien hij niet beantwoordt aan
de voorwaarden aan de partijen gesteld!
En indien de president persoonlijk niet
tevreden is over de vertegenwoordigers,
die in de provincies gekozen zijn, heeft
hij ook het recht anderen aan te wij
zen
Met deze maatregelen heeft de Indo
nesische president, zoals hü het zelf
heeft genoemd „een einde gemaakt aan
het vrijgevochten liberalisme, dat onge
schikt is voor Indonesië".
Ijs wordt dikker
Volgens het KNMI blijft in vrijwel
geheel Europa de vorstsituatie voort
duren. In het oosten en zuidoosten van
ons land kivam in de afgelopen nacht
op véle plaatsen strenge vorst voor.
Het vliegveld Deelen méldde met 15
graden vorst de laagste temperatuur.
Langs de westelijke grens van het
vorstgebied zakte over de Britse eilan
den een storing naar het zuiden ver
gezeld van regen en sneeuw.
Deze storing oefende echter nauwe
lijks invloed op het weer in ons land
uit. In het westen van het land vielen
in de afgelopen nacht uit van zee ko
mende sneeuwbuien enkele centimeters
sneeuw.
Een depressie boven de Balkan ver
oorzaakt zware sneeuwval in midden-
Europa bij dalende luchtdruk. Óver
Scandinavië beweegt echter een ge
bied van hogedruk naar het zuiden
In verband hiermede zal de wind bij
07is morgen wat toenemen uit noord
oostelijke richting. Vannacht zal weer
matige tot strenge vorst voorkomen.
De kans op enkele sneeuwbuien blijft
bestaan. Het ziet er naar uit, dat de
vorst nog verscheidene dagen zal aan
houden.
Het ziet er naar uit, dat de gematig
de Nationale Partij de enige Indonesi
sche partij is, welke door deze maatre
gelen niet getroffen zal worden. Immers,
Soekarno heeft zich nu het recht gege
ven om - na ruggespraak met het Op
perste Gerechtshof - iedere partij te
verbieden, die tegen de beginselen en
doelstellingen van de staat is of een
programma heeft, dat gericht is op ver
anderingen in deze beginselen en doel
stellingen. En het plegen of steunen van
verzet is vanzelfsprekend geheel on
toelaatbaar.
Het zal niet moeilijk zijn de drie grote
politieke partijen onder deze categorieën
onder te brengen, zodat haar steeds een
verbod boven het hoofd hangt, wan
neer zij niet dansen naar de pijpen van
de „staat", thans meer dan ooit be
lichaamd in de persoon van Soekarno.
Volgens de officiële bekendmaking is
het de Indonesische politieke partijen
voorts ook verboden buitenlandse hulp
in welke vorm dan ook te ontvangen,
zonder goedkeuring van de regering. Zij
mogen dan ook geen vreemdelingen als
leden opnemen.
Jongeman met een
kwalijk verleden
Deze jongeman werd in 1929 in
Schaarbeek bij Brussel geboren, hij is
dus amper 30 jaar oud. Het feit, dat
men sedert enkele maanden in Brus
sel slechts het telefoonnummer 906
hoeft te draaien om de politie op de
hoogte van een misdrijf te brengen
heeft de arrestatie van Viatour zeer
vergemakkelijkt. Immers, drie nacht
wakers, die hem in een boekhandel in
het centrum van de stad zagen inbre
ken telefoneerden direct naar de poli
tie, die onmiddellijk een overvalwa
gen naar de plaats stuurde. Het was
net op tijd en Viatour werd na een
enorme achtervolging gegrepen. Het
was de politie overigens reeds opge
vallen dat er in de Brusselse biosco
pen en winkelgalerijen geen enkele
brand was gesticht gedurende de vier
maanden welke Viatour in het zuiden
van Frankrijk, te Saint Paul de Vence,
niet ver van Cannes, doorbracht. Maar
in dat artiestendorp in Zuid-Frankrijk
is gedurende die vier maanden één
brand uitgebroken, waarvan de oorzaak
niet kon worden achterhaald. Het ging
er echter om Viatour op heterdaad te
betrappen, wat thans formeel het ge
val is.
Reeds dikwijls ondervraagd
Een bioscoopbezoeker heeft, gecon
fronteerd met Viatour, verklaard in
hem de dader te herkennen van de
brandstichting in een kleine bioscoop
in Schaarbeek, alwaar het vuur echter
snel kon worden gedoofd. In de afge-
Aanhoudende vorst
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Veranderlijke bewolking met plaatse
lijk enige sneeuw. Vannacht matige tot
strenge, morgen overdag matige tot
lichte vorst. Aanvankelijk weinig wind.
later zwakke tot matige noordoostelijke
wind. (Opgemaakt te 11.15 uur).
14 JANUARI
Zon op: 8.43 uur; onder: 16.55 uur.
Maan op: 17.55 uur; onder: 8.29 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.42 en
15.52 uur.
Laagwater te 11.48 uur.
Dit Blad bestaat uit 12 pagina's
Schrijver André Viatour sou schuldig zijn
aan een lange reeks brandstichtingen
(Van onze Brusselse correspondent)
De schrijver van romans over nozems, onderwereld en brandstichtingen, de
Brusselaar André Viatour, is maandagavond gearresteerd op het ogenblik, dat hü
brandstichtte in een boekhandel in het centrum van Brussel. André Viatour was
reeds vroeger door de politie langdurig ondervraagd naar aanleiding van de
enorme uitslaande brand van de grote „Agora-bioscoop", vlak bü de historische
Grote Markt van Brussel. De politie is er thans vrijwel zeker van, dat Viatour
de beruchte pyromaan is, die in Brussel in de afgelopen jaren ongeveer 50 mis
dadige brandstichtingen op zün geweten heeft!
dan tien brandstichtingen of pogingen
daartoe hebben gepleegd. Hü blüft
echter hardnekkig ontkennen en gaf
onder meer een vage verklaring voor
het feit, dat zyn rechterhand was ge
kneusd, waarschünlük als gevolg van
het verbrüzelen van de ruit van de
boekhandel.
In november j.l. brandde in Schaar
beek de bioscoop „Elite" af, met het
tragisch gevolg, dat een vrouw in de
vlammen omkwam en vier personen
ernstig werden gewond. Het wordt dus
een groot proces.
De oorzaken van de meeste branden
van bioscopen en winkels konden tot-
nutoe in Brussel en omgeving niet wor
den opgehelderd. Het eigenaardige van
het geval is, dat Viatour wegens zün
kwalük verleden reeds dikwüls lang
durig werd ondervraagd, maar het ge
recht diende hem telkens wegens ge
brek aan bewüs vrü te laten. Hü werd
reeds veroordeeld voor diefstallen van
portefeuilles in sportclubs en van boe
ken, echter nooit voor misdadige brand
stichting.
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse minister van
Vluchtelingenzaken, prof. dr. Th.
Oberlander zal binnen enkele
maanden „het slachtoffer worden"
van een kabinetsreorganisatie, zo
meldt het Hamburgse blad „Die
Welt". Oberlander kwam de laat
ste tijd vooral in het nieuws
wegens een internationaal onder
zoek naar de reeks moorden, welke
in de oorlog in de Poolse stad
Lemberg zijn gepleegd. Communis
tische kringen beweerden, dat
Oberlander hieraan heeft deelge
nomen, de minister zelf schuift de
schuld voor deze moorden op Rus
sische schouders.
Juist de laatste dagen is in Bonn van
socialistische züde met nadruk het af
treden van de minister geëist. Men ge
looft evenwel niet dat Bondskanselier
Adenauer thans het ogenblik gekomen
acht om Oberlander van zijn taak te
ontheffen. Dat zou enerzyds neerkomen
op een buigen voor de socialistische
kritiek, anderzijds op een soort capitu
latie voor de buitenlandse druk op de
Westduitse regering, een druk welke er
op neerkomt, dat Adenauer alle met
nazi-vlekken besmette hoogwaardig
heidsbekleders dient te ontslaan, nadat
het gekomen is tot een reeks anti
semitische uitbarstingen in de Bonds
republiek. Van socialistische kant te
Bonn legt men er evenwel de nadruk op
dat het voor de SPD niet in de eerste
plaats gaat om de anti-semitische uitin
gen van de laatste weken of het geval-
Lemberg. De SPD wil het ontslag van
Oberlander, omdat hij tijdens het Hit-
Ier-regime de nazi-rassentheorieën en
de toepassing daarvan zou hebben ge
propageerd.
Gronchi over drie
weken naar Moskou
President Gronchi van Italië zal van
6 tot 11 februari een bezoek aan Mos
kou brengen, aldus is gisteren in Rome
bekendgemaakt.
Aanvankelijk was vastgesteld, dat
Gronchi in de week van 3 tot 9 januari
naar de Sovjet-Unie zou gaan. Gronchi
kreeg echter griep en het bezoek moest
uitgesteld worden. Maandag heeft de
Italiaanse president zijn werkzaamheden
hervat.
Voor de achtergrond van dit geschil
tussen Kerk en Staat zie men elders in
dit blad.
Grenzeloos cynisme
In 1951 schreef Viatour een roman
over de nozems van Saint Germain des
Prés in Parüs, waarin hü de opstand
van die nieuwe jeugd verheerlykte. Hy
deelde enkele maanden geleden mede,
dat hü een roman „De maniak", een
verhaal over een pyromaan, zou uit
geven
Gedurende de gehele nacht van
maandag op dinsdag werd Viatour on
dervraagd. Een geneesheer van het
gerecht constateerde, dat de wonden
aan Viatours rechterhand niet ouder
konden zün dan zes k zeven uur, wat
Honderdduizend
gulden verduisterd?
O
In samenwerking met de fiscale op
sporingsdienst te Amsterdam heeft de
politie te Velsen een inwoner van die
gemeente aangehouden, op verdenking
dat deze zich schuldig heeft gemaakt
aan verduisteringen, diefstal en verval
sing ten nadele van een elders geves
tigde firma. Hü zou de misdryven heb
ben gepleegd in de jaren 1951 tot 1959.
r\totale bedrag, dat hy zich zou heb
ben toegeëigend, beloopt ruim f. 100.000.
De man is ingesloten.
Een veteraan van het witte doek. imet Marjorie Little. Jimmy Durante
de komiek Jimmy Durante, gaat met zijn toekomstige echtgenote in
binnenkort in het huwelijk treden] een club in Hollywood.
(Van onze correspondent in Londen)
De Westduitse ambassade in Londen heeft bekend gemaakt, dat er
Britse firma's zijn, die Duits personeel ontslaan als vergelding voor de
hakenkruis-actie. Een beroemd Londens warenhuis heeft aile Duitse
goederen zoals schrijfmachines, mantels en schoenen uit de etalages
verwijderd en bestellingen bij Duitse firma's ongedaan gemaakt. De
ambassade heeft een rapport over de golf van anti-Duitse gevoelens
naar Bonn gezonden. De Duitse ambassadeur Von Herwarth is door
deze ontwikkeling diep geschokt.
In verschillende plaatsen in Engeland doken gisteren opnieuw
hakenkruisen op.
De Labour partij heeft een oproep gepubliceerd, waarin opgewekt
wordt tot nieuwe strijd tegen het fascisme.
Eisenhower tegen
lopen weken zou Viatour aldus meer de positie van de vermoedelyke dader
Twee IJslandse schepen met
zestig man vermist
Een IJslandse treiler van 656 ton met
28 man aan boord wordt vermist. Zon
dagavond had men voor het laatst con
tact met het schip, dat toen seinde dat
het zich in zeer slecht weer op 70 mül
van Noord-Newfoundland bevond. De
IJslandse vissersboot .Thormodur Godi'
met ongeveer 30 man aan boord wordt
eveneens vermist.
In het betrokken gebied kwamen
maandag windsnelheden tot ruim 100
km per uur voor. De Amerikaanse kust
wacht heeft een kotter geeonden om
bü het onderzoek te helpen.
Het nieuwe RAl-gebouw in Am
sterdam begint steeds meer vorm te
krijgen. Thans is de dakbedekking
vrijwel voltooid.
Ere-doctoraat voor
prof. Gelissen
De senaat van de katholieke universi
teit te Leuven in België heeft tot ere
doctor in de toegepaste wetenschap be
noemd prof. dr. ir. H. Gelissen uit
Maastricht.
Zyn ere-promotie zal te Leuven
plaatsvinden op dinsdag 2 februari as.
Dr. Gelissen heeft hiermede zyn
tweede ere-doctoraat verkregen, want
hü werd in 1955 al reeds benoemd tot
eredoctor aan de Technische Hochshule
te Aken.
sterk bemoeilükt. De pyromaan ris
keert in elk geval levenslange gevan
genisstraf wanneer hü schuldig wordt
bevonden aan de brandstichtingen.
Wanneer hü bovendien schuldig is aan
brandstichting, die de dood van perso
nen tot gevolg had, kan het Hof van
Asssisen van Brabant hem de dood
straf geven.
De boekhandelaar kende Viatour
goed, daar hy er vaak boeken kocht.
Deze boekhandel is namelyk gespecia
liseerd in tweedehands boeken in vele
talen. Algemeen wordt aangenomen,
dat Viatour spoedig door de mand zal
vallen.
De politieambtenaren, die hem gedu
rende 24 uur voortdurend ondervragen
verbazen zich over zyn uithoudingsver
mogen en zijn grenzeloos cynisme.
Van Dalsumring
aangeboden
Na afloop van het jubileumstuk
van Albert van Dalsum, „Sauls
dood" door de Haagse Comedie in
de Casinoschouwburg te 's-Herto-
genbosch, heeft de Commissaris
der Koningin in Noord-Brabant,
dr. C. Kortmann aan de jubileren
de acteur namens de directies van
de drie Brabantse schouwburgen
(Breda, Eindhoven/Philips en
's-Hertogenbosch) de door deze
schouwburgen ingestelde „Albert
van Dalsumring" aangeboden, met
het verzoek deze later te willen
overdragen aan die toneelspeler,
die daar volgens zijn mening waar
dig toe zal zijn.
De ring is een kunststuk van edel-
smeedwerk en werd ontworpen en ver
vaardigd door de Zwitserse kunstenaar
onverdraagzaamheid
Vier Engelse kerkelüke leiders heb
ben in een brief aan de Times krachtig
tegen de antisemitische incidenten ge
protesteerd. Het zün dr. Geoffrey, hoofd
van de Anglicaanse kerk, dr. Israël Bro-
die, opperrabbijn van Engeland, Russel-
Shearer, moderator van de Federale
Raad van Vrije Kerken, en dr.
Sheapherd. moderator-generaal van de
kerk van Schotland. Zij noemen de
antisemitische voorvallen niet alleen
een bedreiging van de joden maar in
laatste instantie van de gehele gemeen
schap. En zij eisen dat de christenen
openlyk hun sympathie aan hun joodse
medebeurgers betuigen en dat krach
tige maatregelen worden genomen om
de vooroordelen, waarvan extremistische
agitators van iedere soort misbruik ma
ken, met wortel en al uit te roeien.
De 35-jarige vrachtautobestuurder
Werner Leukel is door een rechtbank
van G lessen, in de Westduitse deel
staat Hessen, tot veertien maanden ge
vangenisstraf en drie jaar verlies van
burgerrechten veroordeeld wegens het
met verf schilderen van nazileuzen op
gebouwen ter plaatse. En in Liineburg,
eveneens in West-Duitsland, heeft een
rechtbank de 45-jarige huisschilder
Karl Schlachta tot zeven maanden ge
vangenisstraf veroordeeld wegens het
schilderen van hakenkruisen op huizen.
Hans Schikora. afgevaardigde van de
Duitse Rükspartij. is gisteren uit het
parlement van de deelstaat Rynland-
Palts in M a i n z weggelopen terwijl een
verklaring tegen het antisemitisme
werd voorgelezen, waarin zün partij
werd aangevallen. De 48-jarige Schi-
Henri Grob. Het is een herenzegelring
van 18 karaats goud met een madeira
topaas. In de schenen zyn gestyleerde
voorstellingen verwerkt, aan de ene
züde Melpomene, de godin van de to
neelkunst en aan de andere zyde een
masker en een opgaand toneelgordijn.
Aan beide züden is een loepezuivere
briljant ingewerkt.
De burgemeester van 's-Hertogen-
bosch. mr. A. Loeff bood namens het
gemeentebestuur een krans, een boek
werk („Atlas van de Nederlandse be
schaving") en een zeer grote Bossche
koek aan. De burgemeester van Eind
hoven, ir. H. B. J Witte, moest op het
laatste moment telegrafisch bericht van
verhindering zenden en bood in het
telegram van Dalsum zyn gelukwensen
aan.
Albert van Dalsum die van*het dui
zendkoppige publiek een minutenlange
ovatie had gekregen sprak een dank
woord.
kora, vroeger sergeant-majoor bü de
Wehrmacht, is het enige DRP-lid, dat
een zetel in een staatsparlement heeft.
Hij vertrok omdat hy geen toestemming
kreeg op de verklaring te antwoorden.
De premier van de staat, de christen
democraat dr. Peter Altmeier, zei dat
zyn regering niet bereid is de politieke
vrijheid te laten misbruiken door krach
ten die de constitutionele orde in ge
vaar brengen.
Het stadsbestuur van West-Berlün
heeft gisteren bepaald dat twee rechtse
organisaties, de Liga van nationale stu
denten en de Nationale Jeugd van
Duitsland, ongrondwettelük zün en
moeten worden ontbonden. Enkele le
den van deze organisaties werden on
langs gearresteerd. Maandagavond wer
den twee mannen aangehouden die ver
dacht werden van het aanbrengen van
spotprenten van Adenauer en enkele
ministers, met nazi-leuzen. Een van hen
verklaarde dat hü gehandeld had in op
dracht van de Oostduitse communis
tische Jeugdorganisatie waarvan hh lid
is.
Meer dan 5.000 personen hebben gis
teravond in Parüs deelgenomen aan
een bijeenkomst welke was georgani
seerd door de Internationale Bond tegen
het Antisemitisme. Onder de sprekers
bevond zich Josephine Baker, die zich
met anderen uitsprak voor de vorming
van een verenigd front tegen „allen die
het menselijk wezen trachten te bezoe
delen". Josephine Baker is geboren als
dochter van een negerin en een joodse
vader. Joodse, protestantse en katho
lieke geestelüken en politici voerden
het woord.
President Eisenhower heeft
het Amerikaanse Joodse Congres een
brief gezonden waarin hij verklaart dat
men het virus van de onverdraagzaam
heid zich geen centimeter meer kan
laten verspreiden omdat het een be
dreiging vormt voor de vrijheid en de
eerbied voor de mens in de gehele
wereld.
De Israëlische radio-omroep meldde
gisteravond dat van officiële Sovjet-
russische zyde melding is gemaakt
van een anti-joods incident, waarbü,
tentijde van de joodse nieuwjaarsvie
ring in de afgelopen herfst, een joodse
synagoge in de Moskouse voorstad Ma-
lakhovia in brand werd gestoken. Hier-
by verloor een joodse vrouw van tach
tig jaar, de echtgenote van een werker
in de synagoge, het leven.
Een lid van de Sovjetrussische com
missie voor godsdienstige aangelegen
heden had tegenover de Moskouse cor
respondent van het Joodse persbureau
verklaard dat de schuldigen door de po
litie waren gearresteerd. Hy had hier
aan toegevoegd dat het misdrijf was be
gaan door „onverantwoordelijke perso
nen" en niet door een georganiseerde
groep.
