FORD
Eisenhowers reis lieeft
een tweeledig oogmerk
r 5x
IVOROL
kf3.50
Propagandain de goede zin
en succes in Franse hoofdstad
Proces in West-Berlijn tegen de
moordenaars van 26 geesteszieken
FIFTY-FIFTYj
feestelijk
verpakt
Spit, Spierpijn
rn^rrrE
i
DONDERDAG 3 DECEMBER 196»
(Van onze correspondent in Washington)
President Elsenhower zou vanavond laat uit Washington vertrekken voor
een langere reis dan enig Amerikaans staatshoofd ooit heeft ondernomen. Het
wordt een tocht van 30.000 km. Eisenhower zal drie werelddelen bezoeken. Hij
heeft niet minder dan dertig redevoeringen en toespraakjes op zak.
In Griekenland, Turkije, Pakistan, Afghanistan, Tunis, India en Spanje
heeft men nooit een regerend president van Amerika op bezoek gehad en wan
neer iets „voor de eerste maal" gebeurt, krygt dat gewoonlijk veel relief in
de Amerikaanse pers: vierentachtig journalisten en fotografen zullen de pre
sident vergezellen!
In negentien dagen
drie werelddelen
Alleen dank zij het straalvliegtuig en
een perfecte organisatie zal het Eisen
hower mogelijk zijn deze lange tocht in
negentien dagen te volbrengen. In de
regel zal hij per auto zijn intocht hou
den in de hoofdsteden die hij bezoekt.
Om tfjd te sparen zal hij echter meestal
per helikopter uit het centrum van de
stad teruggaan naar het vliegveld. Zo
zal bijv. in Rome een hefschroefvlieg-
tuig hem van het Vaticaan naar het
grote vliegveld Ciampino brengen.
Eisenhower, die nog één jaar van zijn
ambtstermijn voor de boeg heeft, is
thans negenenzestig jaar oud. Waarom,
zo kan men zich afvragen, gaat de pre
sident. die waarlijk niet al te sterk is,
zulk een vermoeiende tocht ondernemen
en dan nog wel tegen het einde van zijn
regering, op een moment, dat hij be
trekkelijk weinig beloften meer kan
doen voor de toekomst?
Men kan een tweeledig antwoord ge
ven op die vraag: Eisenhower is niet
verwaand. De twee topfuncties die hij
bekleed heeft opperbevelhebber en
president zijn hem niet naar het
hoofd gestegen. Maar hij beseft daarom
wel. dat hij voor de wereld het symbool
geworden is van Amerika en. in het al
gemeen gesproken, zéker een geliefd
symbool, waar de sympathie van de
ma<sa naar uit gaat. niet alleen in zijn
eigen land. Eisenhower begrijpt, dat hij
zijn land een grote dienst kan bewijzen,
wanneer hij deze tocht onderneemt: het
volk in die elf landen kent zijn ge
zicht. Hfj is „de" man uit Amerika. Wat
hij zegt zal indruk maken en hij weet
dat zijn warme menselijkheid allerwege
sympathie pleegt te wekken. Hij heeft
daardoor een unieke kans om een groot
deel van de wereldbevolking te laten
luisteren naar simpele woorden over
wat men in Amerika ondanks tekort
komingen hoog houdt als menselijk
en politiek ideaal.
Allereerst heeft deze tocht dus een
„propagandistisch" doel. Het woord
propaganda heeft de laatste tijd soms
een wat ongunstige klank gekregen.
Maar oorspronkelijk betekent het „ver
breiding". En wanneer Amerika's hoog
ste idealen verbreid worden door een
man. die de stoot had gegeven tot toe
mens Is. dan Is dit propaganda in de
beste zin van het woord.
Niets zou Elsenhower liever zjjn dan
dat men hem na ziin dood zou herin
neren. niet alleen als een groot, coör
dinerend militair, maar tevens als de
man, dl ede stoot had gegeven tot toe-
Peronisten boekten succes
Triomfantelijke leiders van de buiten
de wet gestelde Peronistische partij in
Argentinië hebben thans, na hun grote
„technische", hoewel niet officiële over
winning bij de provinciale verkiezingen
in de noordelijke provincie Jujuy, plan
nen voor een grote campagne bij de na
tionale verkiezingen in maart I960.
Bij de volledige uitslag van deze provin
ciale verkiezingen is gebleken, dat het
aantal blanco stemmen, uitgebracht door
aanhangers van de verbannen voor
malige Argentijnse dictator Juan Peron,
25.271 bedraagt, tegen 18.846 op de partij
der „Intransigente radicalen" van pre
sident Frondizi. De Radicale Volkspartij
verkreeg 9.386 stemmen, de conservatie
ven 9.224 en de kleinere partijen tezamen
7.203. De aanhangers van Peron verkre
gen dus 36 proceent der uitgebrachte
stemmen. Zij verklaarden in een mani
fest, dat „de Argentijnse kiezers een
treffend blijk van loyaliteit hebben ge
geven aan generaal Juan Peron en zul
len voortgaan, diens bevelen op te
volgen".
De algemene verkiezingen in maart
as. worden gehouden voor de helft der
zetels in het Argentijnse parlement. De
partij van Peron werd buiten de wet ge
steld toen Peron in september 1955 naar
het buitenland vluchtte. Hij verblijft
thans te Ciudad Trujillo, in de Domini
caanse republiek.
nadering tussen Oost en West. als de lei
der die de mensheid voorzichtig en
geleidelijk had weggevoerd van de af
grond van een atoomoorlog.
Vooral de conferentie met de Weste
lijke topfiguren te Parijs moet Eisen
hower de gelegenheid geven zijn stre
ven te concretiseren om met de Russen
op het hoogste niveau tot een akkoord
te komen.
Succes te Parijs is het tweede grote
doel van Eisenhowers tocht. Van een
warme ontvangst in de straten der di
verse hoofdsteden kan de president vrij
wel zeker zijn maar zijn succes in een
RIJDEN I
FORD Kinds 40 jaar de
meest verkochte auto in
Leiden en omoevinol.
ElAM m.V.
Official Pord-daaler voer
Leiden 4.O. «n da Bollenstreek
Haarlemmerweg 2-4, Lelden,
Tal. 01710-33141
conferentie met De Gaulle en Adenauer
is veel minder zeker. Weliswaar zullen
zij Eisenhowers goede bedoelingen er
kennen doch zij zullen tevens blijk ge
ven van een zekere beduchtheid ten
aanzien van concessies, die de eerste
stappen zouden kunnen zijn op een hel
lend vlak van toegeven en zwichten. Te
meer daar er nog een tweede Westelijke
topconferentie op het programma staat
vlak vóór de ontmoeting met Kroesj-
tsjef zal men te Parijs trachten even
tuele onenigheden te verdoezelen. Het
blijft de vraag in hoeverre Eisenhower,
na een afmattend bezoek aan vele lan
den, te Parijs in staat zal zijn zyn in
zichten en idealen met kracht naar vo
ren te brengen. Successen gedurende
het eerste deel van de reis kunnen hem
afmatten, maar zij zouden hem ook
kunnen sterken. Amerikanen van beide
partijen enige sceptici uitgesloten
wensen hem een voorspoedige reis.
4-22 DEC. REIS VAN EISENHOWER NAAR FUROPA FN A7IF
HEB
Echt ziek waren ze niet, maar er bestond
geen mogelijkheid hen te evacueren
Nazi-leider Schmidt
is spoorloos verdwenen
(Van onze correspondent in Bonn)
Sedert enkele dagen is te West-
Berlijn een proces aan de gang
tegen vier ex-nazi's, die tezamen
met een spoorloos verdwenen vijf
de man, in april 1945 vlak voor het
einde van de oorlog 26 geestes
zieken de dood zouden hebben in
gejaagdEen van het viertal,
dat thans terechtstaat is een arts.
die met vergif en inspuitingen vijf
slachtoffers voor zijn rekening
heeft genomen.
De thans 55-jarige arts dr. Gottfried
Matthes tot 18 Juni j.l. als medisch
deskundige werkzaam bij de geneeskun
dige dienst van de stad West-Berlijn,
was tot het einde van de oorlog als me
disch chef van de stad Grottkau (Op-
per-Silezië) zeer actief. Het ziekenhuis
in het plaatsje Ottmachau behoorde tot
zijn competentie. De bewoners van dit
ziekenhuis werden bij het naderen van
de Russen in maart en begin april 1945
naar het Westen gebracht, maar 26
geesteszieken van wie de meesten geste
riliseerd waren en die niet gevaarlijk
voor de gemeenschap werden geacht
liet men achter. Matthes vertelde dezer
dagen dat er geen andere uitweg voor
de 26 ongelukkigen was geweest dan hen
te doden. Er waren in Ottmachau be
halve de 26 geesteszieken, nog slechts
wat politieagenten en militairen. Echt
ziek waren de 26 bepaald niet geweest.
Zij hadden bijvoorbeeld geen medische
verzorging nodig en enkele van hen
hadden zelfs geholpen bij het blussen
van een brand ln het ziekenhuis! De
ellende begon, mag men dr- Matthes ge
loven, toen de Duitse militaire com
mandant van de plaats eiste, dat de 26
geesteszieken „verwijderd" zouden wor
den. De president van de rechtbank
vroeg Matthes: „Maar toch niet verwij
derd naar... de andere wereld?"
Matthes: „Natuurlijk niet".
Westduitse piloten
eindelijk vrij....
Praag hield hen zonder reden
zes weken vast
(Van onze correspondent in Bonn)
Gisteravond om 19.13 uur stap
ten twee gelukkige, er goed uit
ziende en in burger geklede West
duitse straaljagerpiloten na 41
dagen de vrijheid tegemoet. De
Tsjechische communistische rege
ring liet op dat moment namelijk
beide vliegers over de Tsjechisch-
Duitse grens bij Waidhaus in
Beieren gaan. Daarmee werd een
streep gezet onder een bijzonder
onverkwikkelijk incident, waarbij
de menselijke factor door het com
munistische regime weer eens door
het slijk werd gehaald.
Twee Westduitse politieagenten na
men om kwart over zeven de door
Tsjecho-Slowakye als „ongewenste
vreemdelingen" beschouwde Kraus en
Hoffman van de Tsjechische politie „in
ontvangst". Direct aan de Duitse grens
post stond een patrouille van de West
duitse luchtmacht klaar om beide vlie
gers te begroeten. Het tweetal was tot
dat moment gekleed ln Tsjechische bur
gerkleren. Vlak voor hun vertrek uit
Praag gistermiddag hadden zij die in
plaats van de gevangeniskleding gekre
gen. Kraus en Hoffman ontvingen on
middellijk een nieuw luchtmachtuni
form en werden gisteravond nog naar
Bonn gereden, waar zij vandaag de
waarheid over hun ongeluk en hun zes
weken durende Tsjechische gevangen
schap zullen vertellen. Uiteraard bestaat
in Bonn bij alle partijen voldoening
over de terugkeer der piloten en over
het feit dat Praag het toch niet tot een
proces heeft laten (of durven laten?)
komen.
Intussen heeft de Tsjechische rege
ring West-Duitsland ln een nieuwe nota
beticht van een arrogante houding in
het incident, met name in de derde nota
van Bonn aan Tsjecho-Slowakije, „die
in Hitleriaanse termen is gesteld". Praag
vraagt een schadevergoeding van 125.000
gulden aan West-Duitsland, mede voor
„andere grensschendingen na het onge
val van 22 oktober".
„Nieuw Amsterdam"
had negen uur vertraging
De „Nieuw Amsterdam" van de Hol-
land-Amerika-Lijn is giseren met ne
gen uur vertraging, door het zware
weer, in New York aangekomen. Het
schip had reeds direct buiten South
ampton met de storm te kampen gekre
gen. Men had de loods in de haven
achtergelaten en was op eigen gele
genheid de Oceaan opgestoomd.
Advertentie
Ineens, terwijl U
een krant opraapt
kunt U zich niet meer oprichten. Omstan
ders denken dat U overdrijft, zo snel over
valt U wat men ..spit ln de rug:" noemt. Laat
U niet kwellen door de hevige pijn die de ge-
I rlngste beweging U veroorzaakt. Driemaal
daags wrijven met Kloosterbalsem (Akker-
Balsem). waarvan de warmte-opwekkende
bestanddelen diep ln de weefsels doordrin
gen en de pbn snel verjagen. In korte tijd
zult U zeggen: ..Kloosterbalsem - geen
goud zo goed."
Opruimen.
Dr. Matthes heeft daarop de nazi
leider Herbert Schmidt, die niet meer is
gevonden, gezegd, dat er geen enkele
evacueringsmogelijkheid voor de 26 on
gelukkige mensen was. Daarop zou
Schmidt hebben geantwoord, waarbij
hij met zijn hand een beweging maakte,
die erop duidde dat men de zieken
moest doodschieten: „Dan moeten ze
maar opgeruimd worden".
Matthes vertelde over zijn reactie op
die mededeling: „Ik zei, dat ik ze wilde
vergiftigen. Dat was humaner dan
doodschieten. Er was nu eenmaal geen
mogelijkheid ze weg te brengen'
ingespoten. Drie overleden hieraan.
Hulp hierbij en bij een poging vergif in
het eten van de zieken te doen, waar
aan twee zieken stierven, kreeg hij van
de thans 60-jarige voormalige politie
agent Achtelik en de 63-jarige ex-poli-
tie-onderofficier Rembok, die beiden
eveneens terecht staan. De thans 46-
jarige kantoorbediende bij het Rode
Kruis te Hamburg Benatzky was in de
oorlog nazi-kringleider in Ottmachau
en had met Matthes en Schmidt be
raadslaagd over en besloten tot de. dood
van de 26. Ook hij staat te Berlijn te
recht. Volgens Matthes heeft Schmidt
in enkele gescheiden afdelingen van het
ziekenhuis daarop de 21 overlevenden
De president van de rechtbank vroeg i doodgeschoten, waarbij de arts aanwezig
Matthes daarop: „Heeft u daar met de I is geweest. Een deel van de zieken lag
militaire commandant over gesproken?" nog in bed.
Matthes; „Dat was mijn taak niet''
President: „Stond uw verschrikkelijke I
besluit niet in tegenstelling tot uw I
arsteneed?"
Geef met een breed gebaar
ÏOO FIFTY FIFTY
sigaretten in bijzonder
leuke geschenkverpakking.
Gever en ontvanger
kunnen gezamenlijk
genieten van deze moderne
Amerikaan.
slechts
Matthes: „Van die eed heb ik wel ge
hoord, maar ik heb hem nooit afge
legd".
Hij verklaarde voorts dat hij eerst
alle 26 geesteszieken met morfine had
(Foto L.D./Holvast)
Een beeld van de ruïne na de brand.
Door de ramen van de grote con
versatiezaal ziet men dit gat in hét
plafond, waar doorheen de neer
stortende topgevel dreunde.
„Ik onderzocht na de eerste schoten
van Schmidt of de schoten dodelijk
waren. Was dat niet het geval dan zei
ik Schmidt dat hij nog eens moest
schieten, wat hij dan ook deed!", aldus
dr. Matthes. In de kelder van het zie
kenhuis hadden enige zieken zich te-
weergesteld tegen Schmidt en ook hier,
aldus Matthes. „Was het noodzakelijk
geweest meerdere keren op de zieken
te schieten". Zo frank en vrij Matthes
bekende, zo gesloten toonde Benatzky
zich. Hij ontkende alles, ook dat met
zijn goedvinden de lijken van de 26
slachtoffers in een bomtrechter waren
geworpen...
Vordering van Amerikaan
niet toegewezen
Rechter acht zich onbevoegd
(Van onze Haagse redactie)
De president van de Haagse Recht
bank, jhr. mr. G. Witsen Elias, heeft
uitspraak gedaan in het kort geding,
dat de Amerikaanse groot-industrieel
Fr. Lek uit San Diego aanhangig heeft
gemaakt tegen zijn echtgenote, mevr.
H. H. LekBendix. en tegen de Neder
landse ex-minister van Oorlog Sidney
J. van den Bergh.
De Amerikaan eiste van zyn echtge
note teruggave van zijn twee kinderen
en van de heer Van den Bergh, dat hij
zich zou onthouden van ondersteuning
van de schending van de wettelijke
plicht van de moeder tegenover de kin
deren. De ex-minister zou personeel en
ruime geldmiddelen beschikbaar hebben
gesteld om de kinderen aan het vader
lijk gezag te onttrekken. De heer Lek
eiste een dwangsom van f. 100.000 voor
elke dag, dat de gedaagde partijen in
gebreke zouden blijven.
In zijn motivering stelde de president
dat hij zich niet bevoegd oordeelde in
deze zaak een uitspraak te doen, omdat
in deze zaak in Amerika een geschil
bestaat over de rechtsgeldigheid van de
uitspraken van twee gerechtshoven in
twee staten. In augustus j.l. had het
gerechtshof in Nevada bij een eis tot
echtscheiding van mevrouw LekBendix
de kinderen aan haar toegewezen, waar
na in oktober j.l. het gerechtshof in
Californië bij een eis tot echtscheiding
van de heer Lek de kinderen aan hèm
had toegewezen.
De president wees eiser zijn vordering
dus niet toe en veroordeelde hem tot
betaling van de kosten van het geding.
Advertentie
en reumatische pijnen
wrijft U eveneens weg met
Wlljlt U CVCUCCU3 WCg
Vliegtuig Cubaanse piloten
vrijgegeven
Het vliegtuig, van waaruit twee
Cubaanse piloten anbi-Venezulaanse
pamfletten hebben uitgeworpen boven
Curacao, is door de Antilliaanse autori
teiten vrijgegeven, na-dat was komen
vast te staan, dat het het eigendom is
van de „Costal Air", een onderneming
te Miami in de V.S.
De beide piloten waren gelijk be
kend reeds eerder vanuit de Ned.
Antillen naar elders vertrokken.
Advertentie
Tanden blank-Adem fris
Onbetwist de beste tandpasta
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK
Beroepen te Bodegraven en te Ede T.
Langerak te Vinkeveen. Aangenomen
naar Oud-Alblas G. Hampen. predikant
voor buitengewone werkzaamheden (ar-
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Vorden J. D. te Win
kel te Medemblik. Beroepen te Haarlem-
Noord (3de pred. pl.) O. Jager te Almelo
te Huizum (vac. G. Morsink) B. Berends
te Beetsterzwaag. Bedankt voor 's-Grave-
land J. van Wattum te Mldwolda (Old.)
CHR. GEREF. KERKEN
Tweetal te Leerdam J. Kampman te
Rijnsburg en J. C. van RavenswaaiJ te
Scheveningen.
REMONSTR. BROEDERSCHAP
Aangenomen naar Amersfoort F. Palm
boom te Lochem.
Een blik over het ingestorte dak
van het verbrande sociëteitsgebouw.
In het midden de plaats waar zich
eens het topgeveltje bevond.