Opgericht 1 maart 1860
Donderdag 26 november 1959
Vierde blad no. 29909
26 NOVEMBER
S A/t uMw/ .AIM m
Voor Leiden is 26 november steeds een gedenk
waardige dag. Dit jaar is deze datum in dubbel
opzicht bijzondere aandacht waard. De dag van
heden roept enerzijds herinneringen wakker aan
de klaroenstoot" van 1940, waarmee het open
lijk verzet va/n de Leidse Universitaire gemeen
schap tegen onrecht en verdrukking door de be
zetters werd ingeluid door prof. mr. R. P. Cleve-
ringa, anderzijds is 26 november dit jaar de dag,
waarop het Amerikaanse volk terugdenkt aan
zijn vroegste geschiedenis, waarmee Leiden zo
nauw verbonden is geweest: Thanksgivingday.
Op deze pagina hébben wij enkele foto's bijeen
gebracht, welke betrekking hebben op de twee
centra, die in deze gebeurtenissen een grote rol
hébben gespeeld: Academie en Pieterskerk, resp.
links en rechts boven.
In het Groot Auditorium van de Academie sprak
op 26 november 191(0 prof. Cleveringa zijn beroemd
geworden waardige protest uit tegen het ontslag
van de joodse hoogleraren, onder wie prof. mr.
E. M. Meijers, over wiens menselijke en weten
schappelijke kwaliteiten hij met ontroering ge
waagde tegenover de zeer véle studenten, die
hem beluisterden en voor wiens opgekropte ge
voelens van weerzin ook in deze woorden een
bevrijding vonden. De foto links op halve hoogte
van de pagina, genomen van een raam van
Rapenburg 51f uit door mej. A. H. Kappeyne van
de Coppello, toont de samenscholing van studen
ten voor de Academie na deze geruchtmakende
rede, wélke aanleiding werd tot sluiting van het
„horzelnest"een scheldnaam, wélke tot onder
scheiding werd. De twee foto's links onder tonen
de glas-in-lood-ramen, die tien jaar na de ge-
donkrwaardiqe rede in het Groot Auditorium wer
den aangebracht ter weerszijde van de katheder
van waar uit de moedige woorden gesproken
werden. Zij herinneren aan deze principiële strijd
van Leiden niet dUeen in de jongste oorlogsjaren,
maar ook in het verdere verleden, en aan de
Leidse houding in de strijd om de Nederlandse
zelfstandigheid, op grond waarvan Leiden haar
Universiteit verwierf.
De Pieterskerk behelst onder meer de stoffe
lijke resten van Robinson, de leider van 't troepje
om géloofswüle uitgeweken Engelsen, die in het
begin van de zeventiende eeuw in Leiden ver
toefden. De omgeving van de Pieterskerk, waar
zij woonden, werkten en hun geloof in vrijheid
konden belijden, heerst nog steeds de sfeer van
die dagen in de smalle straatjes, al zijn daar
nu dan ook steps en fietsen verschenen zoals de
foto rechts onder toont. In 1620 gingen deze Pil-
grvmfathers met de Mayflower naar de Nieuwe
Wereld. Daar stichtten deze 102 ballingen in Ply
mouth een nieuwe kolonie. De eerste winter werd
een ramp, de eerste oogst bracht overvloed
en dankbaarheid. Jaarlijks wordt thans ter gele
genheid hiervan de laatste donderdag in novem
ber overal in de wereld waar Amerikanen vertoe
ven Thanksgivingday gevierd. In Nederland ge
schiedt dat, als blijk van waardering voor de ver
draagzaamheid, wélke deze pilgrimfathers hier
vonden, in de Pieterskerk in Leiden.
Zo vonden vandaag op dezelfde dag in Leiden
elkaar vélen uit twee werelden, vonden elkaar ook
verdraagzaamheid, vrijheid en recht. 26 novem
ber, dit jaar een dag met een dubbele herinnering
(Foto's mej. A. H. Kappeyne van de Coppello,
mr. F. E. de Wilde en Leidsch Dagblad).