Leidse begroting (ruim 32 miljoen) aangenomen
Woningwetwoningen voor Leidse
gezinnen in naburige gemeente
College houdt rekening met grenswijziging
Dit flatteuze damesschoentje
15.- voordeliger
VROOM
P. C. A. ten Broek (K.Y.P.)
deed felle aanval op P. v. d. A.
Opgericht 1 maart 1860
Dinsdag 24 november 1959
Tweede blad no. 2990T
Na 4 dagen (8 zittingen) vergaderen
Na ruim 20 uur vergaderen men kwam in
totaal vier dagen (acht zittingen) bijeen is de
Leidse gemeentebegroting voor het jaar 1960, met
een totaal bedrag aan uitgaven van ruim f 32 mil
joen, gisteravond om kwart over elf aangenomen.
Hoewel verwacht mag worden, dat de nieuwe
„Financiële Verhoudingswet 1959", wanneer die
tot stand is gekomen, de gemeente Leiden een
stijging van inkomsten wegens uitkering uit het
gemeentefonds zal opleveren, is thans nog niet
bekend of deze stijging gelijk zal zijn aan het ge
raamd tekort van f 1.280.000.'—
Alvorens de behandeling van deze begroting
geschiedenis was, heeft wethouder Jongeleen in
een uitvoerige rede het beleid van het college van
B. en W. in de sector „Openbare Werken" ver
dedigd. Met vele leden uit de raad was hij het
eens, dat het in 1959 toegewezen woningcontin
gent veel te gering was. Voorts deelde hij mede,
dat het college er stellig op rekent, dat de grens
wijzigingen door zullen gaan en dat in het thans
lopende jaar in totaal ruim 600 woningen gereed
zijn gekomen.
Woningcontingent is voor Leiden te gering
Naast de reeds ingediende motie-Zunderman. kwam gisteravond nog een motie-
Piena (P. v. d. A.), waarin de raad uitspreekt, dat Leiden voor 1960 tenminste een
toewijzing moet ontvangen voor de bouw van 500 woningwetwoningen. Hoewel
ongetwijfeld goed bedoeld, zag de heer Woudstra (Prot. Chr.) in beide moties
weinig heil. In enkele jaren tyds nog in maart j.I. verzond de raad vrijwel
gelijkluidende moties, welke geen effect sorteerden. B. en W. hebben een derge
lijke motie niet nodig, want het college weet, dat de raad in de onderhavige
kwestie zyn beleid steunt. Een motie, aldus de heer Wohdstra, werkt bovendien
irriterend en kan een op gang geraakt gesprek, dat spreker nog altijd boven een
motie verkiest, vertroebelen. Bovendien is een motie slechts een gebaar, waarvan
het resultaat tevoren reeds twijfelachtig is.
De heren Hagens (VVD) en Ten Broek (KVP) waren het in grote lijnen met
de heer Woudstra eens en hadden eveneens geen behoefte aan een motie. Voor
dat deze discussie begon, had de voorzitter nog medegedeeld, dat het college
alleen dan een motie op prijs stelt, indien daarvoor een zeer grote meerderheid
wordt gevonden.
Gelet op deze discussie en na een beraad in eigen kring, deelde de heer Piena
mede, dat zijn fractie besloten had beide moties in te trekken.
besteed. Zonder gemeenschappelijke
regeling is ook dan deze zaak niet ge
makkelijk op te lossen.
Aan de correctie van het wegenschema
wordt gewerkt. Een personeelstekort
speelt bij een vlugge afdoening echter
een rol.
De sanering van de binnenstad, mede
in het kader van het structuurplan,
moet ter hand genomen worden, doch
voor de circa 3000 vervangende wonin
gen is binnen de huidige grenzen geen
plaats.
Aan het eind van zijn toespraak bleek
ook wethouder Jongeleen reeds in de St.-
Nicolaassfeer te leven. Met gelijke munt
Moties ingetrokken
Wethouder Jongeleen, die, zoals ge
zegd, in de avondzitting uitvoerig van
antwoord diende, maakte de heer Van
Iterson duidelijk, dat zijn suggestie in
zake de Leidse Hout men zie elders
een aanval is op het weinige groen,
dat Leiden heeft.
Bij verwezenlijking van zijn plan, zou
er een zeer grote groenstrook opgeofferd
worden. Bij de verbreding van de War-
monderweg moet dit helaas reeds ge
beuren. Aan de kant van de Kanaalweg
hebben wij, aldus spreker, een stuk
grond voor villa- en bungalowbouw ge
reserveerd. Aanvankelijk ging deze grond
slecht van de hand.
Een rapport van de directeur van
Gem. Werken is gereed over vernieuwing
van de rustieke brug. Achter het tijdstip
van uitvoering zet spreker echter een
groot vraagteken.
Nog vele vacatures maken het helaas
noodzakelijk, dat een aanvrage voor een
bouwvergunning langer duurt, dan ge
wenst zou zijn. Bovendien steekt het
wachten op een Rijksgoedkeuring wel
eens een spaak in het wiel. Landelijk
komt dit verschijnsel echter ook voor. In
dit verband wees spreker op het lange
uitblijven van een gebouw voor de be
lastingdienst.
RIOLERING LANGEBRUG
Aan de riolering van de Langebrug
zitten tal van juridische kanten. Men
is nog druk bezig met het bestuderen
van deze materie. Binnen afzienbare
tijd wordt dit rapport aan de raads
commissie voorgelegd.
Het College straks ook juridisch
voorgelicht zal zich nader beraden
over de te volgen weg.
DE WONINGBOUW
Uitvoerig ging de wethouder in over
de woningbouw. Vooraf zeide hij te
begrijpen, dat de heer Ten Broek zijn
zienswijze niet uiteengezet heeft bij de
algemene beschouwingen. Hoewel hij de
politieke strijd niet schuwt, had de heer
Ten Broek feiten moeten aanvoeren. In
dien spreker zich inspande voor de wo
ningwetwoningen „70% van het to- j
tale aantal" dan heeft hy dat niet
gedaan uit hoofde van zijn politieke
kleur. Ook de zaak van de premiebouw
heeft spreker naar zijn beste vermogen
behartigd.
Vele malen heeft het College Ged.
Staten gewezen op de woningnood in
Leiden. Ernstig is gepoogd het Leiden
toegewezen aantal woningen te verho
gen. Het gesprek verliep in een harte
lijke sfeer, doch ons verzoek: een ho
ger contingent, werd afgewezen. Het
bleef by de 345 woningwetwoningen.
By de Centrale Directie voor de We
deropbouw en Volkshuisvesting zijn
voor 1960 ruim 400 aanvragen in de
premiebouwsector ingediend.
Waren in de periode van 1 januari tot
1 september van dit jaar 319 woningen
gereed gekomen, op dit moment zijn dit
er reeds 607.
REKENEN OP GRENSWIJZIGING
B. en W. rekenen er stellig op, dat de
grenswijziging er zal komen, aldus de
wethouder.
Het is niet eenvoudig om woningwet
woningen in een andere gemeente te
bouwen, dit met het oog op een even
tuele grenswijziging. Zou deze er niet
komen, dan kan aan de suggestie van
de heer Van Iterson aandacht worden
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllll
op rijm gesteld diende hij de heer
De Kier (zie elders) van repliek.
Bij de hierna volgende discussies in
tweede instantie, zeide de heer Ten
Broek in eerste instantie namens zich
zelf te hebben gesproken en niet namens
zijn fractie. Al zyn wijsheid had spreker
gehaald uit de verslagen van het Con
gres van de P.v.d.A. Het is zeker niet
zijn bedoeling geweest de onderlinge
verstandhouding te vertroebelen.
De heer Piena zegt, dat de raad er
goed aandoet opnieuw by de Centrale
Overheid aan te dringen op een grotere
toewijzing van woningwetwoningen en
dient een motie in, waarin de raad, ge
zien de zeer bijzondere moeilijkheden
van Leiden als oude stad, de samenstel
ling van de bevolking en zijn taak als
centrumgemeente, de noodzaak uit
spreekt van tenminste een toewijzing
van 500 woningwetwoningen per jaar te
ontvangen. Zoals gezegd, werd deze mo
tie even later weer ingetrokken.
Aan de hand van tal van uitspraken
uit de kring van de P.v.d.A. dient de
heer Piena de heer Ten Broek tenslotte
van repliek. Spreker is blij te vernemen,
dat de heer Ten Broek slechts zijn per
soonlijke visie heeft gegeven en dat de
heer De Bree <KVP) reeds tijdens een
persoonlijk gesprek zijn verontschuldi
ging heeft aangeboden. Terwijl de heer
Piena de beoordeling over het optreden
van de heer Ten Broek aan de raad
overlaat, zal zijn fractie proberen om
de goede verstandhouding in de raad te
bewaren.
BEGROTING AANGENOMEN
In zijn antwoord zegt wethouder Jon
geleen, dat hij de suggestie van de
heer Van Iterson inzake eventuele vil
la-bouw in de Leidse Hout in het Col
lege ter sprake zal brengen.
Nadat de behandeling van deze para
graaf als afgedaan werd beschouwd,
verkreeg de totale begroting de goed
keuring van de raad. Slechts by de
post „Bescherming Bevolking" wenste
de C.P.N. geacht te worden tegen te
hebben gestemd.
Na afloop van deze „vierdaagse" bleef
de raad nog een geruime tijd in de Bur
gerzaal van het Stadhuis bij een feeste
lijke dronk en een hartig hapje by een.
Tevoren waren alle begrotingsambte
naren door de voorzitter en de heer Pie
na bedankt voor het werk, dat zij aan de
samenstelling van deze begroting heb
ben gehad.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllll!
VRAAG
St.-Nicolaas in aantocht
Dat St.-Nicolaas in aantocht is
was ook gistermiddag te merken
in de Leidse raad. Het raadslid,
B. de Kier, zorgde tenminste reeds
voor een rijm. Het niet dempen
van de Langegracht zat hem
dwars en dus dichtte hij:
Komt B. en W. van Leiden
Gaat voort en pakt toch aan,
Wilt onze stad verblijden,
't Verkeer kan beter gaan.
College, weest niet bange
Helpt ons snel uit de nood.
In deze gracht, de „lange"
Vaart immers toch geen boot?
Voltooit dit voorbereiden
Zeer snel en dempt met spoed,
Men zal daar gaarne rijden
En zeggen: „Zo gaat 't goed".
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiimii
NEDERLANDS-ISRAËLISCH
ONDERZOEK NAAR
GEDEELTELIJKE BLINDHEID
Leids lector reeds in Jeruzalem
Dr. H. Henkes, oogspecialist van het
Oogziekenhuis te Rotterdam en lector
aan de Leidse en de Utrechtse Uni
versiteit. gaat tezamen met prof. E. L.
Auerbach, hoofd van het oogonder
zoek-laboratorium van het Hadassah-
ziekenhuis te Jeruzalem een elektro
fysiologisch onderzoek instellen naar
de oorzaken van gedeeltelijke blind
heid bij de geboorte. Dr. Henkes en
zijn echtgenote zyn reeds in Israël
aangekomen. Zij zullen een half jaar
in Jeruzalem verblijven. Mevrouw
Henkes assisteert haar man dikwijls
bij zijn onderzoekingen.
De ..Nationale raad ter bestrijding
van blindheid" in de Verenigde Sta
ten heeft een schenking gedaan ten
behoeve van het te verrichten onder
zoek.
In ons blad van gisteren hebben
wij verzuimd te vermelden, dat de
balletvoorstelling van Scapino werd ge-
geven onder auspiciën van de Leidse
Jeugd Actie.
Advertentie
ANTWOORD
O, vroede vader..
Wethouder Jongeleen, die gis
teren kennelijk ook al in de St.-
Nicolaassfeer was, zorgde in zijn
antwoord aan de heer De Kier
voor de volgende dichterlijke ont
boezeming:
O heer de Kier, o vroede Vader
Een dichte gracht komt heus
(wel nader,
Maar eerst zitten we nog met
(het water
Van de Centrale, welks geklater
Nu in de Langegracht zich stort -
Waarheen, als 't dichtgegooid
(straks wordt
Dan is er nog de Korte Mare:
Een brug of dempen - wat is
('t ware?
Als wij dat weten, dan staat vast,
Dat 't dempingsplan komt uit
(de kast!
Er is nog wél de G.G.D.
Maar dat probleem valt vast
(wel mee.
Zo ziet U, dat in luttel jaren
Wij het Langegrachtprobleem
(wel zullen klaren
Ik hoop dat ook de Sint zal
(helpen
Om alle klachten gauw te stelpen!
HOE LANG DE FRACTIES EN
B. EN W. SPRAKEN
In totaal 4'/2 uur korter dan
in maart j.I.
Tegen veler verwachting in
meerdere malen werd er in deze be
grotingszitting op gezinspeeld heeft
de raad er slechts 4Vz uur korter over
gedaan dan in maart jl. Het feit, dat
toen reeds uitvoerig over vrijwel de
zelfde onderwerpen werd gesproken en
er thans maar over 200 vragen in
maart waren dit er 400 gediscus
sieerd kon worden, gaven deze ver
wachting enig houvast. Slechts één
dag en dan nog maar één zitting
is de raad op een vorige begrotings
behandeling ingelopen. Sprak men in
totaal in maart j.I. 24 uur en 39 minu
ten, thans deed men het in 20 uur en
2 minuten af.
Van deze twintig uur kwamen 5 uur
en 12 min. (in maart 5 uur en 53 min.)
voor rekening van de P.v.d.A., die met
9 man drie leden namen geen deel
aan de discussie en de heer Lardee
was ziek in het strijdperktrad.
De Prot. Chr. fractie had ditmaal
2 uur en SS min. (in maart 3 uur en
13 min.) nodig om haar visie over
deze begroting naar voren te brengen.
De K.V.P. had iets meer tijd nodig en
vergde 2 uur en 56 min. (maart 3 uur
en 46 min.) van de begrotingstijd voor
zich op.
De V.V.D. rondde het in deze „vier
daagse" precies af op P/z uur en liep
I daardoor 27 minuten in op de in maart
Jhc. mr. F. H. VAN KINSCHOT
Ruim [32 miljoen voor 1960.
Ballerina model in een soepele
kwaliteit leder met lederen zool.
U kiest uit diverse snitten in aan
trekkelijke modekleuren. Nor
male prijs 12.95, nu zolang de
voorraad strekt *"1795
slechts
eq
Blocnote van wethouder bleef geruime tijd leeg
J. van Iterson: bungalows in Leidse Hont
In tegenstelling met voorgaande jaren en ook die van de begro-
ting-1959 in maart leverde de behandeling van de paragraaf
„Openbare Werken", waaronder ook de woningbouw ressorteert, niet
zoveel stof tot praten op. Weliswaar kwam de trage gang van zaken
met de woningbouw voor 1959 werd Leiden maar een contingent
van 345 woningwetwoningen toegewezen nog even om de hoek
kijken, doch een felle aanval op het college van B. en W. in deze
sector bleef achterwege. Nu moet gezegd worden, dat een en ander
reeds uitvoerig in maart j.I. „uit de doeken was gedaan". Toch werd
er in de zitting van gistermiddag nog een venijnig punt overigens
van landspolitiek en daarom zullen wij er kort over zijn aan de orde
gesteld. De fractievoorzitter van de KVP, de heer Ten Broek, oor
deelde het nodig om breed uit te weiden over het congres van de
P. v. d. A., het overboord gooien van de theorieën van Marx en Engels
en de wijziging van het partijprogramma van de P. v. d. A. Zelfs de
Duitse partijvoorzitter Ollenhauer en de Engelse Labour werden bij
deze begrotingsbehandeling naar voren geschoven.
j.I. gemaakte tijd. Ook de C.P.N. frac
tie had minder tijd nodig en wel 1 uur
en 15 minuten tegen 1 uur en 35 minu
ten in maart.
B. EN W. SLAAN RECORD
IN KORTHEID
Zijn alle partijen op de tijd iets in
gelopen, B. en W. slaan ditmaal het
record in kortheid. Had het College
in maart in totaal S uur en 15 minuten
nodig om zijn beleid te verdedigen,
thans kon men volstaan met 6 uur en
36 minuten.
J. Winsemius (P. v. d. A.):
onbehoorlijke beschuldiging!
Het ligt voor de hand, dat zowel de
fractie-voorzitter van de P.v.d.A., de
heer Piena ,als zijn fractiegenoot, de
heer Winsemius, hierop fél reageerden.
Vroeg de eerste om al deze verdacht
makingen waar te maken, de heer
Winsemius sprak zelfs van een onbe
hoorlijke beschuldiging, wélke de
stemming verbitterde. De heer Ten
Broek, aldus deze spreker, wenst hier
Tweede Kamertje" te spelen en
brengt de landspolitiek in het geding.
Tijdens deze aanvallen over en
weer zat wethouder Jongeleen maar
te wachten op een paar concrete vra
gen, wélke betrekking hadden op het
beleid van B. en W. in deze sector.
Een half uur, drie kwartier bleef zijn
bloc-note leeg
De heer Van Iterson (Prot. Chr.),
die de beraadslagingen opende, zegt,
dat bewoners van verscheidene perce
len in de omgeving van de Langebrug
nog overlast van rioolwater hebben.
Spr. vraagt om spoedige maatregelen
voor het wegnemen van deze nu reeds
zeer lange tijd lopende en onverkwik
kelijke zaak. De heer Van Iterson be
treurt het niet realiseren van sane
ringsplannen en het grote vertrek van
personen uit de gemeente. Bovendien
kunnen velen, die in Leiden zouden
willen wonen, in deze gemeente geen
huis huren, dan wel kopen. De mo
tie, by de vorige begrotingszitting aan
genomen, inzake de noodzaak tot het
jaarlijks toewijzen van tenminste 500
woningen, heeft geen resultaat opge
leverd. Is men, aldus spreker, in deze
niet te passief geweest?
BOUW VAN BUNGALOWS
Spreker doet de suggestie om een
aantal woningwetwoningen voor Leidse
gezinnen in nabuurgemeenten te laten
bouwen. Ook elders in ons land ge
schiedt dit met groot succes. Een voor
stander toont hy zich ook voor de
bouw van villa's of bungalows op een
strook grond van de Leidse Hout. Spre
ker beeyferde, dat op een perceel
grond van 420 by 40 meter circa 25
villa's of bungalows gebouwd zouden
kunnen worden.
Het is toch zo gesteld, aldus spre
ker, dat voor hen, die een dergelijk
huis kunnen en willen bewonen, hier in
Leiden niets is te vinden.
Dat betekent, dat wij ook profes
soren en hogere ambtenaren woon
ruimte moeten verschaffen.
Er heerst in Leiden woningnood,
doch niet alleen in de klasse van ar
beiderswoningen. Bij de huidige situa
tie wordt het steeds moeilijker voor
de midden- en betere klassen een on
derdak te vinden. Een villa- of bunga
lowpark in de Leidse Hout zou z.i.
hier uitkomst kunnen bieden.
De heer Ten Broek (K.VP.), die het
betreurt, dat Leiden nog steeds met
een tekort van 4200 woningen zit,
spreekt de verwachting uit, dat het
bouwprogramma van de regering èn
voor de woningwetbouw èn voor de par
ticuliere aannemers gunstig zal zijn.
Spreker gaat dan uitvoerig in op de
reuzenommezwaai, welke de P.v.d.A.
heeft genomen.
De heer Piena (P.v.d.A.), die eerst
herinnert aan het voor 1960 door de
regering opgestelde woningbouwpro-
gramnia, betreurt, dat de verwachtin
gen van B. en W. in de woningbouw
sector voor 1960 niet gunstig zijn. Ter-
wyl by de behandeling van een vorige
begroting een motie werd aangenomen,
inzake de noodzaak tot het jaarlijks
toewyzen aan Leiden van tenminste
500 woningen, werd voor 1959 maar
een contingent van 345 woningwetwo
ningen toegewezen. Een aantal, dat
volgens de heer Piena beslist onvol
doende Is.
Hierna dient spreker de heer Ten
Broek, die hij een groot aantal vragen
voorlegt ,van repliek.
(Men zie voor het vervolg elders)
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Honderdste spreker
SIGAAR VOOR
DR. J. P. DUYVERMAN
Op het momente, dat dr. J. P.
Duyverman zich gisteravond om
streeks tien uur als spreker in
de begrotingsronde aankondigde,
wachtte hem een aardige en on
verwachte attentie .Hij was in
deze vier begrotingsdagen de
100ste spreker, een „jubileum",
dat met de aanbieding van een
sigaar-van-de-voorzitter gepaard
ging.
illllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllll
Wethouder A. J. JONGELEEN
woningcontingent is veel te
gering.
Nog ruim 4100
woningzoekenden
Woningen met huurwaarde
van f. 120 vrij te betrekken
Wethouder mr. J. Dryber, die by de
paragraaf „Openbare Werken", waar
onder ook het huisvestingsvraagstuk
ressorteert, nog een antwoord moest
geven over de liberalisatie van de toe
wijzing van woningen boven een be
paalde prys de heren Van Iterson
en Van Dyk hadden hiernaar gevraagd
merkte op, dat woningen, waarvan
de huur f. 120.per maand of hoger
bedraagt, praktisch vry zyn te betrek
ken, al moet dan in de zin van de
Woonruimtewet een vergunning wor
den aangevraagd. Wellicht, dat het Col
lege ook hier nog eens regulerend moet
optreden.
Het aantal woningzoekenden in deze
categorie is echter gering. De grootste
groep wordt gevonden voor woningen,
met een huurwaarde, welke van f. 50.
tot f 85.per maand varieert
RUIM 1727 GEZINNEN IN 1958
AAN WONING GEHOLPEN
Voorts deelde de wethouder mede,
dat in 1958 in totaal 1302 Leidenaars
en 425 niet-ingezetenen aan een woning
werden geholpen. Stonden op 1 ja
nuari 1958 in totaal 4272 woningzoeken
den ingeschreven, op 1 januari j.I.
waren dit er 4339, terwijl op 1 okto
ber j.I. 4191 woningzoekenden stonden
ingeschreven. In de loop van dit jaar
werden 40 onbewoonbaar verklaarde
woningen en 21 daarmede gelijk te
stellen woningen ontruimd. In 1958
waren dit er resp. 23 en 13.
De wethouder zei n. a v. de opmer
kingen van de heer Duyverman in
zake de Commissie Markt- en Haven
dienst. dat een plan in studie is, waar
van het de bedoeling is, dat de samen
werking tussen directeur en hoofden
van dienst op een nieuwe leest wordt
geschoeid.
