PRIJZEN IN DE VOETBALPOOLS
NIET HOGER DAN ƒ25.000
WEERBERICHT
DE REGERING HEEFT GESPROKEN:
Ongezonde prikkeling van speelzin bedreigt de
geestelijke volksgezondheid
Prijsvragen worden gelijkgesteld
met loterijen in nieuwe wet
Bolletje'"
Fiscus poolt
Belasting van twintig procent
op prijzen uit loterijen
Siiit-Nieolaas-kiiipselprijsvraag
Tramlijn Den Haag-Leiden zeer
binnenkort van HTM naar NZH
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 24 NOVEMBER 1959
No. 29907
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Speciale berichtgeving)
Blijkens het thans bij de Tweede Kamer inge
diende ontwerp van wet tot wijziging van de
loterijwet, is de regering inderdaad van plan de
prijzen van de voetbaltoto aan een maximum van
f 25.000.— te binden. Het is echter aan de Staten
Generaal te bepalen, of dit maximum gehand
haafd zal worden talrijke stemmen zijn immers
reeds opgegaan, die tegen dit (schamele) bedrag
van leer trekken of dat te winnen sommen
aan een (veel) hoger maximum gebonden zullen
worden of zelfs geheel vrij zullen worden gelaten.
Behoudens enkele correcties van technische aard,
heeft de regering verder het gehele ontwerp van
de commissie-Wiarda, door ons destijds gepubli
ceerd, overgenomen.
Aan slechts één rechtspersoonlijkheid bezittende
instelling wenst de regering vergunning te ver
lenen tot het aangaan en houden van sportprijs-
Prijsvragen, voor zover zij al niet geacht moeten worden onder de definitie
van „loterij" te vallen, worden in de onderhavige wet gelijkgesteld met de lote
rijen. Tot het aanleggen en houden van alle prijsvragen zal derhalve straks
toestemming van het zy de minister van Justitie, hetzij Burgemeester en Wet
houders, zijn vereist, terwijl zij evenals loterijen uitsluitend kunnen strekken
tot een liefdadig doel of bevordering van wetenschap, kunst of ander algemeen
belang. Van het vereiste van toestemming zijn slechts uitgezonderd prijsvragen,
waarbij een prijs of premie van f200.— of minder wordt uitgeloofd, en prijs
vragen, waarbij de voorwaarde tot mededinging is het verrichten van een weten
schappelijke of kunstzinnige prestatie. (Het schrijven dus bijvoorbeeld van een
wetenschappelijke verhandeling of roman, hoorspel, of gedicht of het maken van
een schilderij, beeldhouwwerk, tekening e.d. Red.).
IV7 ~x lx 1 11 bijzonder omdat deze veelal aanzienlijke
Wet achternaam bedragen opleveren en een grote aan
trekkelijkheid bezitten. De opbrengsten
In de memorie van toelichting wordt van loterijen zjjn veelal zelfs niet meer
door de minister van Justitie en zijn te beschouwen als een middel om te
ambtgenoot van O. K. en W. voorzien in incidentele behoeften aan
opgemerkt, dat de recente ontwikkeling
op loterijgebied een situatie heeft ge
schapen, welke ingrijpen van de wetgever
noodzakelijk maakt. De bestaande wet
geving is onmiskenbaar niet berekend op
de modene vormen, waarin allerlei lote
rijen en prijsvragen worden aangelegd
en gehouden. Wat velen als ontdui
king der wet beschouwen, blijkt vaak
moeilijk voor de strafrechter te achter
halen. Enerzijds laat de wet dus meer
toe dan men in brede kring toelaat
baar acht, zo menen beide bewindslie
den. Anderzijds zijn er echter de sport-
pools, die velen acceptabel achten, maar
waarmee de wetgever destijds geen re
kening heeft gehouden.
Zoals bekend, heeft de Hoge Raad be
gin van dit jaar zodanige arresten ge
wezen, dat definitief uitgemaakt werd,
dat de voetbalpools van de KNVB en
Caritas loterijen in de zin der wet zijn.
De toenmalige minister van Justitie
heeft daarom de ontstane toestand „be
vroren" om te voorkomen, dat een chaos
zou ontstaan bij het plotselinge stilleg
gen van betrokken pools en het onaf
wendbare teruggrijpen op in kleine kring
georganiseerde en deswege moeilijker te
controleren sportpools.
Aanzienlijk gewijzigd
Tevens herinneren beide ministers er
aan, dat de van ouds bekende en toege
laten loterijen in de laatste jaren aan
zienlijk van karakter en opzet zijn ge
wijzigd. Dienaangaande werd reeds en
kele jaren geleden in een rapport van
een door wijlen minister Donker inge
stelde commissie onder voorzitterschap
van de secretaris-generaal van het mi
nisterie van Justitie, mr. J. C. Tenkink,
opgemerkt, dat niet alleen de loterijen
na de oorlog zowel in aantal als in om
vang sterk zijn toegenomen, maar tevens
dat vrijwel op alle terreinen van het
maatschappelijke werk met een aanzien
lijk geldgebrek gekampt wordt daar het
publiek als gevolg van de hogere kosten
van levensonderhoud en de verhoogde
belastingen in veel mindere mate dan
vroeger het geval was, in staat is om
organisaties, waarvan het doel onder art.
3 van de loterijwet valt, financieel te
steunen.
Grote giften komen dan ook niet meer
voor, terwijl contributies in vele gevallen
traag vloeien. Het behoeft dan ook niet
te verwonderen, dat men zijn toevlucht
is gaan nemen tot o.a. loterijen, in het
vragen, doch in het wetsontwerp en de memorie
van toelichting wordt niet aangeduid, welke in
stelling dit zal dienen te zijn. Wél wordt echter
gerefereerd aan de bestaande praktijk van de
KNVB-voetbaltoto.
Het optreden van buitenlandse loterijen
waardoor het beleid inzake het loterijwezen zou
kunnen worden doorkruist wordt geweerd, on
geacht of het bevorderen van de deelneming aan
deze loterijen-van-over-de-grenzen in een beslo
ten vereniging dan wel openlijk of in geheel vrije
kring geschiedt.
Tenslotte wordt in het ontwerp het tegenwoor
dige gebruik van het niet in geld of geldenswaar-
dige papieren uitkeren van de prijzen niet over
genomen. De uitkering van zuivere geldprijzen
zal dus mogelijk worden.
middelen, maar zijn een bron geworden
voor vaste, jaarlijkse inkomsten.
Met nadruk wees de commissie-Ten-
kink erop, dat de loterijen een opzet die
nen te hebben, welke de speelzucht van
het publiek niet op onoirbare wijze aan
wakkert. Een loterij met hoofdprijzen
van grote waarde behoeft echter naar
het oordeel van de commissie niet zon
der meer geacht te worden zulks te
doen.
Slot pag. 2
Stijging van temperatuur
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond
Op vele plaatsen mist of laaghangen
de bewolking en hier en daar wat mot
regen, maar later ook verscheidene op
klaringen.
Zwakke tot matige wind tussen zuid
en zuidwest. Langzame stijging van
temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
25 NOVEMBER
Zon op: 8.15 uur; onder: 16.38 uur.
Maan op: 1.34 uur; onder: 14.17 uur.
Hoogwater te Katwijk te 10.22 en
23.04 uur.
Laagwater te 5.41 en 18.13 uur.
(Dit blad bestaat uit 24 pagina's)
de échte eierbeschuit
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Prioriteit
voor sport en I.o.
Het wetsontwerp gaat er van uit,
dat niet de overheid, doch een
particuliere instelling de sport-
prijsvragen zal organiseren.
In verband met het karakter
van de prijsvraag ligt het voor de
hand, zo zeggen de bewindslieden,
dat bij het verdelen der opbreng
sten, prioriteit wordt toegekend
aan de belangen van de instellin
gen, werkzaam op het gebied van
sport en lichamelijke opvoeding.
Het toekennen van deze prioriteit
houdt echter niet in, dat uitslui
tend deze instellingen aanspraak
kunnen maken op een deel van de
opbrengsten der sport-prysvragen.
Op welke wyze de opbrengst zal
worden verdeeld en welke instel
lingen daarvan zullen behoren te
profiteren, kan daarbij echter
moeilijk in abstracto door de
wetgever worden uitgemaakt. Het
is beter af te wachten wat het
overleg tussen de verschillende
instellingen oplevert. Aan de hand
daarvan kunnen beide bewindslie
den te zyner tijd hun houding be
palen bij het verlenen van een
vergunning. Zou hun blijken, dat
bepaalde belangen onvoldoende ge
diend zijn, dan kunnen zy van het
verlenen van een vergunning af
zien.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir
mee
In ccn wetsontwerp, dat aan
sluit op het wetsontwerp tot wijzi
ging van de loterijwet, wordt on
der meer voorgesteld een belasting
van 20 procent te heffen op alle
gewonnen prijzen uit loterijen en
andere kansspelen. Van de belas
ting zullen zijn vrijgesteld prijzen
van minder dan 100 gulden en de
zogenaamde „eigen geldjes", even
als alle prijzen van de veelal lokaal
gehouden, kleinere loterijen en
andere kansspelen, waarvan de
hoogste prijs niet meer dan 1000
gulden bedraagt.
Volgens de bestaande belastingwet
geving worden in het algemeen voor
delen uit prijsvragen, waarvoor in zo
danige mate arbeid moet worden ver
richt, dat deze op het verkrijgen van de
prijs van invloed is en dat daardoor een
redelijke kans op beloning bestaat
bijvoorbeeld het ontwerpen van slagzin
nen in de sfeer van de inkomsten
belasting getrokken. Andere gewonnen
prijzen, die hoofdzakelijk door het lot
worden bepaald, zoals prijzen uit de
voetbalpool, vallen thans buiten de be
lastingheffing.
Op prijzen van de staatsloterij wordt
thans een bijzondere heffing van 15
toegepast.
Naar het oordeel van de regering is
het noodzakelijk de fiscale bepalingen
te herzien tot een meer ordelijk geheel,
dat, ook uit een oogpunt van billijke be
lastingheffing, bij de nieuwe situatie op
loterijgebied past.
De nieuwe belasting van 20 procent
zal worden geheven van de bruto-
pryzen, waaronder ook de voordelen
behoren uit prijsvragen, die thans
door inkomstenbelasting worden ge
troffen. De heffing van inkomsten
belasting zal volgens het wetsontwerp
in de toekomst evenwel achterwege
blijven. De bijzondere heffing op de
prijzen van de staatsloterij komt even
eens te vervallen.
De verschuldigde belasting wordt over
prijzen uit binnenlandse loterijen en
andere kansspelen bij wege van inhou
ding geheven. Wat betreft de prijzen uit
buitenlandse loterijen en dergelijke,
waarvoor geen inhoudingsplicht kan
worden opgelegd, zal de belasting door
de prijswinnaar zelf op aangifte moeten
worden voldaan.
Winnaars van prijzen uit buitenlandse
loterijen en dergelijke worden alleen in
de belasting betrokken als zij binnen
het Rijk wonen of gevestigd zijn.
In het wetsontwerp wordt verder voor-1
gesteld over de inleggelden van de deel
nemers omzetbelasting naar het normale
dienstentarief van 4 procent te heffen.
Een delegatie heeft gistermorgen
aan H.M. Koningin Juliana en
H.K.H. Prinses Beatrix de eerste
exemplaren aangeboden van het
boek ,,De monumenten van Cura
cao in woord en beeld t geschreven
door prof. dr. M. D. Ozinga. Hare
lAajesteit en H.K.H. bekijken het
fraaie boekwerk.
Twaalf jaar geëist
in zaak Magere Josje
Tegen Joop S. uit Amsterdam,
de verdachte in de zaak „Magere
Josje", heeft de officier van Justitie
vanochtend wegens doodslag 12
jaar gevangenisstraf geëist.
(Men zie ook elders in dit Blad).
In ons nummer van morgen. 25 november, wordt een Sint-
Nicolaas Knipsel-prijsvraag opgenomen, welke ontleend is aan
alle zakenadvertenties, in ons nummer van vandaag 24 novem
ber. Om aan deze prijsvraag te kunnen meedoen, is het dus
noodzakelijk, dat U de courant van vandaag in haar geheel
bewaart.
Voor de prijswinnaars stellen wij een bedrag van in totaal
f 600.— beschikbaar, dat zal worden uitgereikt in de vorm van
waardebonnen, welke uitsluitend besteed kunnen worden in de
zaken van de bij deze prijsvraag betrokken adverteerders.
Bewaar dus de courant van vandaag en lees de nadere aan
kondiging over deze prijsvraag in ons nummer van morgen.
Duits-Nederlands overleg
vóór Kerstmis beëindigd?
Een woordvoerder van het Westduitse
ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft gisteren op een persconferentie
te Bonn gezegd, dat het misschien
toch raogelyk zal zijn de Nederlands-
Duitse onderhandelingen over hangen
de vraagstukken vóór Kerstmis af te
sluiten. De Westduitse regering hoopt,
dat dit het geval zal zijn..
Volgens de woordvoerder hadden moei
lijkheden bij de onderhandeling in
Bonn de indruk gewekt, dat ze misschien
niet voor Kerstmis voltooid zouden zijn.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken
te Den Haag heef-t goede hoop, dat voor
het einde van het jaar overeenstemming
wordt bereikt.
Advertentie
Neus niet
langer rond
voor 5 dec.
Ga meteen naar onze
mode-afdelingen koop
liever iets goeds...
Terylene dassen o.a. „Bou/e
noire", afwasbaar v.a. 7,90
i Tower shirts sanforetttio-iron,
mi en gedessin. v.a. 12,90
Auto-gloves, mochetto met
crochetgaren v.a. 16,90
Coln-de-feu, in zeer fraaie
double-face stof v.a. 54,50
House of England
Amsterdam - Den Haag
Eindhoven - Hilversum - Bussum
Sjah heeft zich verloofd
De Sjah van Perzië en de Perzische
studente Farah Diba, uit Parijs, heb
ben zich gistermiddag in een korte
formele plechtigheid te Teheran ver
loofd. De ceremonie bestond uit het
wisselen van de ringen. Kort tevoren
had de Sjah nog net als alle andere
maandagen de ministerraad in het
marmeren paleis voorgezeten.
HCT wetsontwerp, dat de ministers
van Justitie en O.. K. en W. aan
de orde hebben gesteld met be
trekking tot de organisatie van een
sporttoto, zal in de komende weken en
maanden stellig niet alleen in sport-,
maar evenzeer in politieke kringen vele
tongen en pennen in beweging houden.
De beide bewindslieden hebben deze
materie ondergebracht in een wijziging
van de Loterijwet, die zich over een veel
breder terrein uitstrekt dan dat van de
voetbaltoto alleen, daar zij bovendien
een regeling inhoudt van alle mogelijke
prijsvragen, quizzen en loterjjtjes, die
totdusverre niet onderworpen waren aan
de goedkeuring van de overheid.
Het toch reeds in ons land zo talrijke
aantal verbodsborden dreigt wederom
met meerdere te worden uitgebreid.
Hrr meest spectaculaire cijfer, dat
in dit wetsontwerp wordt genoemd,
is het bedrag van f. 25.000 dat
wordt voorgesteld als de maximum-uit
kering voor de winnaar van de voetbal
pool. Nagenoeg iedereen, die hetzij als
organisator, hetzij als een van de hon
derdduizenden deelnemers, iets met deze
pool uitstaande heeft, is het erover eens,
dat zulk 'n decimering van de hoofdprijs
(momenteel bedraagt deze uitkering
ruim l\<2 ton!) de attractie van deze
actie in dezelfde mate zal verminderen.
Het is juist de aantrekkelijke gedachte,
dat men tegen betaling van een zeer
geringe inzet een aanzienlijk bedrag kan
winnen, welke de wekelijkse inzet nog
iedere keer doet stijgen en die in korte
tyd de voetbaltoto in brede kringen van
het Nederlandse volk bijzonder populair
heeft gemaakt. En waarbij tevens aan
zienlijke bedragen beschikbaar zijn ge
komen ten profijte van de gehele na
tionale sportgemeenschap.
Wij kunnen met de beste wil ter we
reld in deze ontwikkeling geen bewijs
zien van een ongezonde goklust, waar
aan de overheid hoog nodig en op zo
kort mogelijke termijn paal en perk zou
moeten stellen.
Niet ten onrechte werd dezer dagen
opgemerkt, dat verschillende overheids
instanties, zoals provincie- en gemeen
tebesturen, in feite hetzelfde doen door
het uitschrijven van leningen, waaraan
op basis van uitloting zeer hoge geld-
premies verbonden zijn.
Deze gang van zaken draagt in nog
veel grotere mate het karakter van een
kansspel, omdat er geen enkele tegen
prestatie wordt gevraagd in de vorm
van enige voorspelling, terwijl de deelne
ming eraan in het algemeen slechts
open staat voor hen, die min of meer
gefortuneerd zijn.
I TUSSEN heeft dit vraagstuk ook
verscheidene politieke aspecten. De
ministers Beerman en Cals hebben er
in hun ontwerp reeds op gezinspeeld, dat
de Staten-Generaal te allen tijde het
recht hebben by amendement wijziging
te brengen in het door hen voorgestelde
maximum winstbedrag van f. 25.000 en
het is niet aan twijfel onderhevig of van
dat recht zal als om strijd gebruik wor
den gemaakt.
Belangrijk is ook de vraag welke hou
ding de beide anti-revolutionaire minis
ters Zijlstra en Van Aartsen in dat ge
val zullen aannemen, terwijl tenslotte
het verzet, dat ook in chr. historische
kringen tegen de voetbalpool bestaat, de
positie van de ministers Beerman en De
Pous evenmin gemakkelijk maakt.
Zoals gezegd: het laatste woord over
deze kwestie is nog lang niet gesproken
of geschreven
Amerikanen zullen Okinawa
voorlopig niet teruggeven
Admiraal Harry Felt, opperbevelheb
ber der Amerikaanse strijdkrachten in
het gebied van de Grote Oceaan, heeft
dinsdag op een persconferentie te Ho-
noloeloe, de hoofdstad van de Hawaii-
eilanden, verklaard dat de Verenigde
Staten het eiland Okinawa niet aan
Japan zullen teruggeven, zolang de
communistische dreiging in het Verre
Oosten aanhoudt.
In antwoord op een vraag verklaarde
admiraal Feit dat de Sovjet-Unie in
tercontinentale raketten in het gebied
van de Stille Oceaan heeft afgevuurd
en dat zich, naar schatting, honderd
Russische duikboten in de Grote
Oceaan bevinden.
Gele tram uit Haarlemmerstraat!
Naar wy vernemen zijn de onderhandelingen tussen de Haagse Tramweg
Maatschappij HTM en de Noord Zuid Hollandse Vervoermaatschappij NZH over
de overdracht van de verbinding Den HaagWassenaarLeiden van de eerste
aan de laatstgenoemde onderneming thans in een definitief stadium geraakt. Het
ligt in de bedoeling, dat de HTM haar huidige tramdienst op dat traject zal
staken en dat vervolgens de NZH met bussen in de exploitatie ervan zal voor
zien. Hoewel beide partijen by de uitvoering van deze overeenkomst naar bekwame
spoed zullen streven, zal het met het oog op de te verkrijgen vergunningen voor
het staken van de tramdienst en de uitoefening van een busdienst, alsmede de
aanschaffing van het materieel wel eind 1961 worden voordat de overdracht
gerealiseerd is.
Met deze transactie zijn zowel de
HTM als de NZH gediend. De laatste
heeft daarmee een noodzakelijke afron
ding verkregen van haar net in Zuid-
Holland; de Haagse Tram wordt bevrijd
van een weinig rendabele ljjn, die grote
investeringen zou vergen wanneer de
tramexploitatie zou worden voortgezet.
Voor deze omstreeks 1924 geopende ver
binding dient namelijk nieuw materieel
te worden gekocht, hetgeen bij het hui
dige kostenpeil zeker niet lonend zou
zijn, vooral niet omdat het gedeelte
Leiden-Wassenaar sleohts zwak bezet is.
Op de andere helft van de lijn, Wasse
naar-Den Haag deelt de HTM reeds nu
het vervoersaanbod met de NZH, die
door middel van haar verbindingen
Haarlem-Noordwljk-Katwjjk-Wassenaar-
Den Haag een groter deel van Wassenaar
bestrijkt dan de tram. In de loop der
jaren heeft de tram dan ook nogal wat
reizigers aan de bus. die tevens sneller
is, verloren.
De NZH heeft een jaar geleden het
belang, dat zij aan Wassenaar hecht,
erkend door mr. S. E. Stap als commis
saris te benoemen, die geaoht wordt de
Wassenaarse bevolking in het toezicht
houdend college te kunnen vertegen
woordigen.
Men zal zich afvragen waarom de
HTM niet zelf haar tramlijn doo7 een
busdienst vervangt. Dit is niet mogelijk.
Als uitvloeisel van de Vervoerswetgeving
is de streek tussen het Noordzeekanaal
en Den Haag aan de NZH als streek-
vervoermaatschapplj toegewezen. De
HTM is geen streekvervoersonderneming
en kan in dat gebied dus geen buscon
cessie verwerven
Tenslotte is deze overdracht ook van
belang voor het stadvervoer in Leiden.
Zoals wij hebben gemeld streeft het
gemeentebestuur van de Sleutelstad
naar eenheid in het locale vervoer.
Thans nemen daar drie maatschap
pijen aan deel. de NZH, de Eltax en de
HTM. Het traject van de laatste kan
dus in 1960 door de NZH worden
bereden.
