Redt vrije landen voor derde maal,
roept Spaak (NAVO) Amerika toe
WEERBERICHT
Oorlogsgevaar neemt af, maar
economische dreiging gegroeid
Bolletje
Radiozegeltjes gaan verdwijnen,
luisterbijdrage vooruit betalen
ADVOCAAT VAN NAAM STAAT
TERECHT ALS MOORDENAAR
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 17 NOVEMBER 1959
No. 29901
LEIDSCH
Directeur: E. E. vaD Disüoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD
Witte Singel 1, Lelden Giro no ö7055
Telefoon Directie en Ariminist.rflt.if»: 25041; Redactie 21507
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; £2.55 per maand; f0.59 per week
Spaak heeft gisteren een beroep op de Verenigde Staten gedaan om
„de vrije landen voor de derde maal te redden"; de secretaris-generaal
van de NAVO zei dit op een plechtigheid te New York, waarop hem
een onderscheiding werd uitgereikt voor zijn verdienste voor de vrije
wereld. „Wij kunnen", zo zei hij, „met succes het hoofd bieden aan
de economische dreiging van het communisme mits de vrije volken
samenwerken. Het is betrekkelijk eenvoudig de strijdkrachten der vrije
wereld te mobiliseren om het hoofd te kunnen bieden aan een even
tuele aanval. Het is echter veel moeilijker om de vrije staten ertoe te
krijgen ook op economisch gebied samen te gaan, want hier zoeken
politiek nationalisme, egoïsme en illusie hun laatste toevlucht", aldus
de Belgische oud-minister van Buitenlandse Zaken.
Groot, opzienbarend
initiatief nodig
Spaak vervolgde: „Ik vraag mij af of
dit voor Amerika niet het ogenblik is
tot het nemen van een groot en opzien
barend initiatief. Tweemaal hebben de
V.S. de vrije wereld na de tweede we
reldoorlog gered. De eerste maal ge
schiedde dit met het plan-Marshall, dat
de basis vormde voor de wederopbouw
der vrije landen, de tweede keer met de
oprichting van de NAVO, die ons in
staat stelde onze verdediging in te rich
ten voor het afslaan van een militaire
aanval. Ik denk dat het noodzakelijk is
dat de Verenigde Staten voor de derde
maal handelen en dat dit snel dient te
gebeuren. Het oorlogsgevaar neemt ge
lukkig af, doch de communistische drei
ging neemt toe", aldus Spaak.
Hij voegde hieraan toe: „Ik deel ech
ter niet de overtuiging van de heer
Kroesjtsjef, dat de uiteindelijke over-
Socialisten weigeren
delegatie naar Kongo
(Van onze correspondent
in Brussel)
Het Belgisch socialistisch partij
bureau heeft gisteravond in een
brief aan minister De Schrijver, de
minister voor Kongo, een door de
regering uitgewerkt compromis
voorstel voor een nationale Bel
gische Kongo-politiek afgewezen.
Minister De Schrijver zal op vrijdag
20 november naar Leopoldstad vliegen
om aldaar besprekingen te voeren met
de inlandse politieke leiders en met de
gouverneur-generaal dr. Hendrik Cor-
nelis. De minister wenst in zijn vlieg
tuig een delegatie van het Belgisch par
lement mee te nemen en heeft voorge
steld dat de Tweede Kamer en Senaat
samen een delegatie van zes leden zou
den vormen, welke delegatie de bespre
kingen van de minister in Leopoldstad
zal bijwonen. Het gesprek zal door de
minister worden gepresideerd. Maar het
socialistisch partijbureau weigert op dit
verzoek in te gaan, op grond van de
overweging dat het parlement zelf met
de inlandse politieke leiders moet.pra
ten en zelfs moet onderhandelen over
de toekomstige banden van België en de
Kongo. De socialisten deden door hun
nieuw voorstel overigens een kleine stap
in de richting van een vergelijk: zij ga
ven hun idee van een ronde-tafelconfe
rentie tussen het Belgisch parlement en
de inlandse politieke leiders in Brussel
niet op.
Naar wij vernamen, zal minister De
Schrijver in ieder geval deze week naar
Leopoldstad vertrekken. Met de verkie
zingen voor de gemeenteraden worden
namelijk reeds op 5 december a.s. in en
kele kiesdistricten van de provincie
Leopoldstad begonnen. Zij zullen over
het gehele grondgebied van de Kongo
de gehele maand december in beslag
nemen.
In de meeste centra en zelfs in de
Kongolese rimboe is de verkiezingscam
pagne van de politieke partijen volop
aan de gang. De leiders van de politieke
partijen hebben gekleurde affiches met
de portretten van hun kandidaten laten
vervaardigen, opdat de analfabeten
eveneens op hun lijsten zullen kunnen
stemmen. Het systeem met de gekleurde
foto's is zo georganiseerd, dat de stem
ming volkomen geheim is en dat ook
ongeletterden zonder hulp van een in
landse of Europese functionaris hun
stem kunnen uitbrengen. Het grote
vraagteken is de houding van de revolu
tionaire partijen, die verklaard hebben
dat zij de verkiezingen zullen saboteren.
Meer wind
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond
Matige tot krachtige en langs de
Waddenkust af en toe harde wind tus
sen zuidoost en oost. Vrij koud weer met
vannacht temperaturen om het vries
punt. Over het algemeen meer bewolking
maar weinig of geen neerslag.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
18 NOVEMBER
Zon op: 8.03 uur; onder: 16.46 uur.
Maan op: 19.22 uur; onder: 10.24 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.50 en 17.00
uur.
Laagwater te 0.40 en 12.50 uur.
Dit Blad bestaat uit 12 pagina's
winning van het communisme onvermij
delijk is, ook al moeten wij de kracht
van onze tegenstander niet onder
schatten".
Spaak ontving zijn onderscheiding,
een bronzen gedenkplaat uit handen van
de gouverneur van de staat New York,
Nelson Rockefeller. De onderscheiding
wordt elk jaar toegekend door „Free-
Conclusie contactcommissie
„Renate Leonliardt"
bevatte geen goud
Er is geen enkele aanwijzing
voor te vinden, dat de in 1917
door de Engelsen tot zinken ge
brachte „Renate Leonhardt" ooit
een lading goud zou hebben ver
voerd.
Dit is de conclusie waartoe een „con
tactcommissie van drie" te weten de
heren G. H. Hassink te Lochem, J. Kuyl
te Gorinchem en C. Lof te Barneveld
is gekomen na een omstandig onderzoek
dat zij schriftelijk en voorts persoonlijk
door de heer Kuyl heeft laten instellen
in Bremen, Hamburg, midden-Duitsland
en Mecklenburg in Oost-Duitsland. Con
tact werd opgenomen met de voormalige
eigenaars, reders, assuradeurs en allen,
die maar iets van de „Renate Leon
hardt" en haar lading konden hebben
geweten. Er is geen enkele aanwijzing
gevonden, die hoe dan ook maar iets
zou kunnen staven van de beweringen
indertijd gedaan door de heer P. Visser.
Deze conclusie heeft de commissie thans
in een omstandig rapport ter kennis ge
bracht van 500 aandeelhouders van de
Coöperatieve Bergingsvereniging „Re
nate Leonhardt" u.a., gevestigd te Wijde-
wormer.
Het rapport is één aaneenschakeling
van moeizame speurtochten, teleurstel
lende antwoorden, schouderophalen voor
de beweringen, welke de heer P. Visser
heeft gedaan.
De commissie besluit haar rapport
met de mededeling, dat zij ook geen
heil meer ziet in enig accountants
onderzoek, temeer omdat een accoun
tantsrapport in 1955 reeds heeft uitge
wezen „dat de boekhouding van de heer
Visser een chaos was". De gelden, bijeen
gebracht voor zulk een accountants
onderzoek, wil zij in de maand december
terugstorten, waarbij zij de hoop uit
spreekt, dat deze en gene aandeelhou
der dit geld wil schenken ter bestrijding
van de vele gemaakte onkosten. Zij laat
evenwel de mogelijkheid over dit geld
nog te besteden voor een onderzoek in
Oost-Duitsland, zo men nog geloof hecht
aan de bewering dat het scheepsjour
naal daar terecht zou zijn gekomen.
Samenvattend wekt het rapport echter
niet de indruk, dat de commissie daarin
nog iets anders dan alleen een „gat"
ziet.
dom House", een Amerikaanse particu
liere organisatie, die is toegewijd aan de
idealen van een vrije gemeenschap en
gekant is tegen elke vorm van een dic
tatoriaal bewind.
Vliegtuigramp in de
Golf van Mexico
Het staat wel vast, dat alle 42 inzit
tenden van een DC-7B van de „National
Airlines", die in de nacht van zondag
op maandag op een vlucht van Miami
naar Los Angeles is neergestort in de
Golf van Mexico, om het leven zijn ge
komen. Tot dusverre zijn tien lichamen
geborgen door de kustwacht.
Het vliegtuig bevond zich boven open
water en in helder vliegweer, tot het per
radio meldde, dat het een zwaar wolken
dek en een mistbank naderde. Het ont
ving instructies om lager te gaan vliegen
doch er werd daarna niets meer van het
toestel vernomen. Het vliegtuig kwam
terecht op een plaats waar 30 meter
water staat. Sommige der geborgen
lichamen hadden reddinggordels om,
een aanwijzing, dat men aan boord ge
weten heeft in een noodtoestand geraakt
te zijn. Het vliegtuig vervoerde 37 pas-
hagiers en 5 bemanningsleden.
Israëlisch-Arabisch duel
over de vluchtelingen
De vertegenwoordigers van Israël en
Libanon hebben gisteren in de speciale
politieke commissie der Verenigde Naties
een felle woordenwisseling gehad, waar
in beide partijen elkander de schuld
trachtten te geven voor het lot van het
miljoen Arabische vluchtelingen, dat in
1948 gedurende de strijd tussen de jon
ge staat Israël en zijn Arabische buursta
ten, die poogden de nieuwe joodse staat
te overweldigen, uit Palestina is ge
vlucht.
De Israëlische afgevaardigde voerden
aan dat de vluchtelingen vrijwillig wa
ren uitgeweken, nadat de Arabische lei
ders er bij hen op aan hadden gedron
gen uit Palestina weg te trekken, „ter
wijl de Arabieren Israël van de kaart
vegen". En de Libanees zei dat Israël de
Palestijnse Arabieren „als vee" uit het
land had verdreven.
de échte eierbeschuit
Een tragisch beeld van de ellende,
welke het gevolg is van de ver
scheurdheid der wereld. In het Nie
mandsland tussen de grensposten
van Oost- en West-Duitsland ver
blijven drie Joegoslaven in de open
lucht, die geen papieren hebben en
derhalve door geen van de grens
posten worden doorgelaten. Het
Oosten liet hen gaan. maar het
Westen liet hen niet binnen. Toen
zij teruggingen, werden zij ook in
het Oosten niet meer toegelaten.
Met een klein vuurtje, gestookt van
in Niemandsland gevonden hout,
trachten zij zich warm te houden
tot over hun lot zal zijn beslist
Daily Herald" schrijft:
Ierse samenzwering
tegen Prins Charles
De Daily Herald" beweerde van
ochtend, dat de aangekondigde
nieuwe veiligheidsmaatregelen rond
de kostschool van Prins Charles in
Cheam, verband zouden houden met
een complot van Ierse extremisten
om de Prins te ontvoeren.
Uit Ierse bron zou namelijk zijn ver
nomen, dat een fanatieke groep van
door de politie gezochte gewapende
Ieren zich los hebben gemaakt van het
illegale Ierse Republikeinse leger en van
plan zou zijn hun activiteit op de jonge
Prins van Wales te richten. De politie
gelooft niet, dat het plan reeds zijn staat
van uitvoering heeft bereikt, maar men
durft met de troonopvolger geen risico's
te nemen. Het feit, dat onlangs gedu
rende de duisternis personen zijn waar
genomen, die rond de school scharrelden,
was voldoende voor Scotland Yard om
de bewaking te verscherpen. Recher
cheurs hebben zich onder duizenden
Ierse arbeiders gemengd om de beteke
nis van een eventuele samenzwering te
gen Prins Charles te onderzoeken. Een
van de theorieën is, dat men Prins
Charles In Londen als gijzelaar zou wil
len vasthouden om de Britse regering te
dwingen Noord-Ierland over te leveren
aan de Ierse Republiek. Thans wordt
elke bezoeker van de school aan een
nauwkeurig onderzoek onderworpen.
Zelfs het naambord van de school is
verwijderd. De Ierse groep fanatici, die
zich de „oorlogsstrijders van Ulster"
noemt, is verantwoordelijk voor een aan
tal gewelddaden aan de grens tussen
Eire en Ulster, maar vele van hun
grootscheepse plannen in het verleden
liepen op niets uit.
Twee vissers vermist
Van Scheveningse treiler
Sinds gistermorgen worden twee be
manningsleden van de treiler SCH 210
„Alie", eigendom van de Verre Visserij
Maatschappij te Scheveningen vermist,
nadat zij door een ongeluk overboord
waren geslagen. Men neemt aan dat de
mannen, de 38-jarige gehuwde Leendert
Roeleveld, vader van drie kinderen en
de 33-jarige Martinus Hofland, die
eveneens drie kinderen heeft, verdron
ken zijn.
De „Alie" zou gistermorgen, ongeveer
50 mijlen ten zuiden van Dunmore East
(Ierland), beginnen te vissen. De netten
werden uitgezet en toen een zgn. „vis-
bord", waarvan er twee aan een net zit
ten ontijdig over boord viel, werden de
beide mannen meegesleurd.
Er werd direct een reddingboot uit
gezet. Men heeft echter niets meer van
de mannen kunnen bespeuren, 's Mid
dags werd het zoeken gestaakt. De
„Alie" wordt over enige dagen in Sche
veningen terug verwacht.
Alles bij elkaar zal men naar schat
ting dus f 1.200.000 per jaar kunnen be
sparen. Gezien dit financiële voordeel
voelt de minister er weinig voor met de
invoering van deze wijziging te wachten
tot de nieuwe omroepwet. Hij wil reeds
eerder overgaan tot de wijziging van de
„Radioluisterbeschikking 1950", waarin
de inning van de luisterbijdrage wordt
geregeld.
Andere ivijze van inning
Tweede en verdere radiotoestellen vrij
In antwoord op een desbetref
fende vraag uit de Tweede Kamer
geeft minister Cals als zijn mening
te kennen, dat een aanzienlijke
besparing op de kosten van de
inning der luisterbijdragen moge
lijk is. Maar dan moet de wijze
van inning ingrijpend worden ge
wijzigd.
De maandelijkse betaling zou dan in
de eerste plaats moeten vervangen wor
den door een jaarlijkse vooruitbetaling
ineens. De radiozegeltjes zouden dus
verdwijnen. Invoering van een systeem
van vooruitbetaling, zoals dat thans
reeds toepassing vindt bij de televisie
en ook in het buitenland algemeen
wordt gevolgd, zal het mogelijk maken
de administratie van luister- en kijk
geld op dezelfde leest te schoeien en op
economische wijze te mechaniseren. Het
zal ongeveer twee jaar duren eer zo'n
rationelere werkwijze kan zijn doorge
voerd. Maar volgens globale ramingen
bespaart men daarmede zo'n 1.8 miljoen
gulden per jaar. En deze besparing ver
licht voor verreweg het grootste ge
deelte de inningskosten van het luister
geld, omdat het aantal luisteraars op
dit ogenblik ruim vijfmaal zo groot is
als het aantal kijkers.
Bovendien wil de minister van tweede
en verdere radiotoestellen, aanwezig in
het gezin van de houder, geen luister
bijdrage meer heffen, met dien verstan
de echter, dat de autoradio's wel belast
blijven.
Naar schatting komen er dan zo'n
600.000 guldens minder in het laadje,
maar de minister meent, dat het hier
om een praktische noodzakelijkheid
gaat. Op het ogenblik vindt namelijk op
grote schaal ontduiking plaats, vooral
van de heffing op tweede en verdere
toestellen, omdat het vrijwel onmogelijk
is een effectieve controle uit te oefenen
op de aanwezigheid van deze toestellen,
die voor een groot deel bestaan uit z.g.
pockets en portables, welke gemakkelijk
kunnen worden weggeborgen. Ook in het
buitenland heeft men dergelijke maat
regelen genomen.
In het hoofdpostkantoor te Utrecht
is gisteren de verkoop begonnen
van de kinderpostzegels. Burge
meester jhr. mr. C. J. A. de Ranitz
was de eerste klant van mevrouw
A. Jansonius-Kramer en het ver
keer sbrigadiert je Hanneke Ravest
die de zegels verkochten.
Deense melk voortaan in
bruine flessen
De Deense huisvrouwen krijgen met
ingang van deze week hun melk voort
aan afgeleverd in bruine flessen.
Een onderzoek in Deense zuivellabora-
toria wees uit dat de melk door invloed
van het licht in de blanke flessen 79
procent van het vitamine c-gehalte ver
liest. In de nieuwe lichtgewicht flessen
van bruine tint verliest men slechts 1,3
procent.
Ex-Gestapoleider dr. Herbert Zimmermann
beschuldigd van meer dan honderd moorden
Ondenkbaar dat bij
zich „eruit werkt"
(Van onze correspondent in Bonn)
In de Westduitse stad Bielefeld begon
gisteren het proces tegen een jurist van
naam, dr. Herbert Zimmermann uit
Hamm, die van 1935 tot het einde van
de oorlog voor de SS, de Gestapo en de
Sicherheitsdienst heeft gewerkt. Als
leider van Gestapo en SD in de Poolse
stad Bialystok wordt hij verantwoorde
lijk geacht voor niet minder dan hon
derd moorden, die einde 1943 en begin
1944 in deze stad zijn gepleegd.
Het wordt ondenkbaar geacht, dat de
gladde Zimmermann, die alle kneepjes
van het advocatenvak door en door kent
zich eruit zal weten te werken, door de
verantwoording naar hogere machten
dan hjj destijds was te schuiven. Men
heeft waterdicht kunnen vaststellen, dat
alleen hij in een periode van twaalf
maanden in 1943 en 1944 de Gestapo en
de SD in Bialystok opdrachten kan heb
ben gegeven.
Zimmerman was laatstelijk een geze
ten burger in Hamm. Hij had hier een
drukke advocatenpraktijk in slechts
twee jaar tijds opgebouwd. Daarvóór
kan hij terugblikken op een zeer rumoe
rig bestaan. Als 30-jarige pas afgestu
deerde jurist te Maagdenburg meldde
Zimmermann, die koste wat het kost
carrière wilde maken, zich bij de SS In
1937 werd hij, 32 jaar oud, Gestapoleider
te Münster, van 1940 tot 1943 was hij in
deze functie te Bremen aan de gang, in
1943 verhuisde hy naar Bialystok in het
door de Duitsers bezette Polen. Toen
een jaar daarop de Russen de plaats
veroverden liet hij vlak voor de Russi
sche bezetting honderden mensen execu
teren
In de laatste jaren van de oorlog was
Zimmermann SD-leider, ondermeer te
Baden in Zuid-Duitsland.
Nazi-van-het-laatste-uur
Het idealisme van de nazi's zat Zim
mermann blijkbaar diep in het bloed,
want in april 1945 schaarde hij wat
andere SD-bandieten om zich heen en
verschanste zich in een eenzame berg
hut aan het Schluchmeer in het Zwarte
Woud: de nazi van het laatste uur
Zimmermann was van plan een zoge
naamde Wehrwolf-organisatie op te
bouwen en daarmede de strijd voort te
zetten....
De Fransen hadden met dit geval
evenwel weinig moeite en Zimmermann
werd al spoedig gearresteerd. Hij ont
vluchtte in 1946 en ging naar de door
de Russen bezette zone van Duitsland..
Het was hier, dat Zimmermann een
tweede carrière, ja, een tweede leven
wilde beginnen. Het beroep jurist had
hij toen afgeschreven. Hij wilde van
onderop aanvangen en werd, zijn naam
getrouw, gediplomeerd timmerman met
echte diploma's op een valse naam.
Later vluchtte hij naar West-Duitsland,
waar hij te Hagen een middelbaar tech
nische school bezocht en het bracht tot
bouwkundig tekenaar. In 1953 viel hij
onder de amnestie en meende hij zijn
echte naam en titel weer te kunnen ge
bruiken. waarna dr. Herbert Zimmer
mann in volle glorie te Kiel als advocaat
een praktijk begon.
Maar in 1954 achtervolgde het nazi
verleden hem opnieuw hy werd ver
antwoordelijk gehouden voor de executie
te Freiburg in Zuid-Duitsland van een
politiecommissaris. Het proces eindigde
met vrijspraak wegens gebrek aan be
wijs. Waarna Zimmermann Kiel verliet
en zijn tenten opsloeg te Hamm. En
daar heeft hij twee jaar lang de vruch
ten van de Duitse welvaart mee mogen
eten Tot in het begin van dit jaar het
proces te Ulm tegen enkele SD- en
Gestapo-leiders zijn naam weer in het
middelpunt bracht. Einde maart j.l. was
de zaak tegen hem rond: beschuldigd
van honderd moorden kon hij eindelijk
worden gearresteerd. Goede advocaten
praktijk of niet
Voor dezelfde rechter
Gisteren stond Zimmermann voor
dezelfde rechter voor wie hij enkele
maanden geleden nog gestaan had als
advocaat. Hij ontkende het bevel tot het
vermoorden van de meer dan 100 men
sen uit Bialystok onder wie 20 vrouwen,
te hebben gegeven en vroeg om begrip
voor de situatie, waarin men in 1944
stond
De president van de rechtbank zei
daarop: „Van diverse getuigen weten wy
dat een ondergeschikte van U het des
tijds nooit gewaagd zou hebben om het
bevel tot de executie op eigen houtje te
geven, daarvoor was dr. Zimmermann
een veel te gevaarlijke en gevreesde
chef". Het bleek, dat de meer dan 100
mensen op 15 juli 1944 met vracht
wagens uit Bialystok waren gereden: als
vee werden zij uit de auto's getrapt,
waarna zy met machinepistolen werden
vermoord.