KROESJTSJEF MOGELIJK VOOR
BESPREKINGEN NAAR PARIJS
WEERBERICHT
Uitstel voor Chessman
Westelijke posities dreigen te
worden verzwakt door een Franse
alleenspraak met de Russen
AMERIKA REORGANISEERT
HET RAKETPROGRAMMA
Nu zeker nog een jaar te leven
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 22 OKTOBER 1959
No. 29879
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro no o7055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze Parijse correspondent)
Na de verschillende bezoeken, die de Russische ambassadeur in
Parijs Vinogradof de laatste dagen achtereenvolgens bij het Franse
staatshoofd, generaal Charles de Gaulle en bij premier Michel Debré
heeft afgelegd, wordt hier in diplomatieke kringen nu wel met vrij
grote zekerheid aangenomen, dat de chef van de Sovjetrussische rege
ring, Kroesjtsjef, binnen afzienbare tijd zijn opwachting ook in de
Franse hoofdstad zal kunnen maken. Dit dus in tegenstelling met be
richten van gisteren, die gewag maakten van een bezoek van De
Gaulle aan Moskou. De komst van Kroesjtsjef wordt in regerings
kringen in Parijs overigens ontkend noch bevestigd. Vele tekenen
wijzen echter wel in die richting. Het communiqué, dat gisteren over
een langdurige kabinetszitting onder voorzitterschap van generaal De
Gaulle werd uitgegeven, zegt alleen dat de Franse regering een con
ferentie Oost-West toejuicht, doch geen mogelijkheid ziet een zo
belangrijke gebeurtenis deugdelijk voor het aanstaande voorjaar voor
te bereiden. De Gaulle moet deze opinie ook hebben uitgesproken in
een nota, die vorige week vrijdag naar Washington verzonden werd.
niet uitgesloten, dat het Kremlin wel
bereid zou zijn Frankrijk een prijsje te
betalen voor zijn verdienste de Weste
lijke eenheid te verbreken. Tegen be
schuldigingen uit het Westelijke kamp
kan Frankrijk altijd antwoorden dat
Macmillan tenslotte al in Moskou is ge
weest en Eisenhower Kroesjtsjef uitvoe
rig op Amerikaanse bodem heeft ont
moet. Er bestaat zeker enig onderscheid
tussen voorbereidende besprekingen die
intussen hebben plaatsgevonden en de
werkelijke onderhandelingen die nu eer
der in de Franse bedoelingen schijnen te
liggen. Doch ook indien al deze factoren
De Gaiille blaast
zijn eigen partij
De suggestie van president Eisenhower
de conferentie met de Russen nog dit
jaar te houden is door generaal De
Gaulle dus afgewezen. Dat Ike gisteren
zün persconferentie plotseling heeft af
gelast wordt in Parijs dan ook in direct
verband met deze gaullistische nu op het
presidentiële request gebracht.
Over de inconsequentie tussen deze
weigering aan de Westelijke bondgeno
ten en anderzijds de invitatie aan
Kroesjtsjef wordt in officiële Franse
kringen niet zonder elegantie heengegle
den. Niettemin is het onduidelijk waar
om een Westelijk eenheidsfront niet en
Frankrqk afzonderlijk wel op korte ter-
mün gereed zou kunnen zün om met de
Russen een transactie van wereldomvat
tende betekenis aan te snyden. Integen
deel dreigt de Westelijke positie eerder
verzwakt te worden indien Frankrijk op
zijn eentje eerst een eigen dialoog met
de Sovjet-Unie zal openen.
Het is overigens wel pikant, dat de
Fransen indertijd nog wel de luidste be
zwaren hebben geuit tegen een onder
onsje tussen Amerika en de Sovjet-Unie
ofschoon deze beide wereldmachten in
derdaad als gelijkwaardige grootheden
met elkaar konden spreken. Frankrijk
kan vandaag daarentegen toch wel
moeilyk meer als een volwassen wereld-
mogendheid worden beschouwd.
De reden waarom De Gaulle nu op
nieuw een eigen partij in het Westelijk
concert wil blazen is intussen ook nog
wel uit andere overwegingen dan per
soonlijke hoogmoedswaan te verklaren.
In een afzonderlijk overleg met Rusland
zou Frankrijk mogelijk een hogere winst
kunnen bedingen, dan als het kleinste
lid van het Westelijke trio in een top-
gesprek van vier. Het is immers priori
Touringcar door
vrachtauto geramd
Drie zwaar gewonden
(Van onze Haagse redactie)
Een Haagse touringcar, toebe
horende aan de Hotam, is van
nacht omstreeks twee uur, op de
terugweg zijnde van Keulen, in
'n bocht van de Boschdijk te Eind
hoven geramd door een tegenlig
ger, een vrachtauto-met aanhager.
die slipte. De beide voertuigen
kwamen met een hevige klap tegen
elkaar. Van de inzittenden van de
touringcar werden 3 personen ern
stig en 8 licht gewond.
Alle gewonden zijn na in het R.-K.
Binnenziekenhuis te Eindhoven behan
deld te zijn, per taxi of ambulance-auto
naar Den Haag overgebracht. Beide
voertuigen werden zwaar beschadigd.
Van de drie zwaargewonden kregen er
twee een ernstige hersenschudding, een
liep een shock op.
Toenemende bewolking
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond. Aanvankelijk opklaringen, la
ter toenemende bewolking maar op de
meeste plaatsen droog weer. Matige tot
krachtige, later aan de kust mogelijk
harde wind tussen noordwest en zuid
west. Dezelfde temperaturen als van
daag of iets lagere.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
WATERSTANDEN
23 oktober
Zon op: 7.17 uur; onder 17.31 uur.
Maan op: 22.22 uur; onder 13.11 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.35 en 19.12
uur. Laagwater te 2.33 en 14.51 uur.
Dit Blad bestaat uit 16 pagina's
geen hoofdrol zouden hebben gespeeld
heeft Frankrijk er met het oog op de
Algerijnse oorlog en de voorbereidingen
voor een eigen atoombom ontegenzeg
lijk geen gering belang bij, dat de top
conferentie in groot verband nog enige
tijd wordt uitgesteld. Parijs kan het dan
altijd nog zo voorstellen, dat een ont
moeting tussen De Gaulle en Kroesj
tsjef deel uitmaakt van de grondige
voorbereiding van een conferentie Oost-
West, die Frankrijk altijd immers on
misbaar heeft geacht. En in dat opzicht
volgt Frankrijk, formeel, de voorbeelden,
die Engeland en Amerika eerst hadden
gegeven.
de échte eierbeschuit
Legerproject „Saturnus" onder de Nasa
De ballistische dienst van het Amerikaanse leger zal voortaan onder
leiding staan van de Nationale Dienst voor Ruimtevaart en Ruimte
onderzoek (Nasa), zo heeft het Pentagon gisteren meegedeeld.
Eerder had president Eisenhower na een vergadering op het Witte
Huis met zijn voornaamste adviseurs op het gebied van raketten al
meegedeeld de controle op Amerika's raketprogramma van het leger
aan een burgerorganisatie te willen overdoen. Hij zei het Congres
goedkeuring voor deze overdracht aan de Nasa te zullen vragen.
Positie Von Braim
in geding?
De nieuwe regeling komc er op neer.
dat het leger zich in het vervolg alleen
met raketten voor militair gebruik zal
bezig houden. De Nasa zal de volledige
verantwoordelijkheid dragen voor het
Amerikaanse ruimteonderzoek.
Eisenhower heeft voorts doen weten
dat het plan „Saturnus" om vóór 1962
een raket gereed te hebben die vele
malen krachtiger is dan de huidige
Sovjet-raketten, onder het beheer van
het legercentrum te Huntsville blijft,
zij het onder het schild van de Nasa.
Dit betekent dat b.v. Von Braun in
zekere zin naar de Nasa is overge
plaatst. Het is niet duidelijk of het
team van Von Braun te zijnertijd ge
heel naar de Nasa overgaat.
Minister Mcelroy van Defensie ver
klaarde nadrukkelijk tegenover dr.
Von Braun dat het team van Hunts
ville niet uit elkaar gehaald zal wor
den.
De Amerikaanse minister van het
Leger Wilbur Brucker, heeft in de we
tenschappelijke conferentie in het Witte
Huis meegedeeld dat generaal Medaris,
directeur van het raketcentrum te
Huntsville, geen ontslag heeft genomen
maar eigenlijk met pensioen zal gaan.
Medaris had Brucker verzekerd dat zijn
heengaan niets van doen heeft met zijn
kritiek op het Amerikaanse ruimtepro
gramma.
In 1960 „auto-
coucliette"-treiiien
(Speciale berichtgeving)
Er zün op het ogenblik besprekin
gen gaande om in 1960 te komen tot
het rijden met z.g. auto-couchette-
treinen, waarmede auto's vervoerd
kunnen worden. De Nederlandse
Spoorwegen voeren onderhandelingen
met spoorwegmaatschappüen in Zuid-
Europa, dus in de landen waar gedu
rende de zomermaanden veel toeris
ten heen trekken. Wanneer de plan
nen doorgaan, zullen speciale auto-
wagons achter de passagierstreinen
worden gekoppeld. De automobilist
behoeft dan niet vele honderden ki
lometers te rijden voor hü op de
plaats van bestemming is en heeft
in zijn vakantieoord toch de beschik
king over zijn wagen.
Er is overleg gaande tussen de direc
ties van NS, KNAC en ANWB over de
technische uitvoering van dit plan.
Over tarieven en het aantal auto's,
dat per trein vervoerd kan worden, is
nog niets naders bekend.
Kind verstopte zich
in brandende schuur
Gistermiddag ontstond door totnutoe
onbekende oorzaak brand in een schuur
tje achter de woning van de heer Cre-
mers te Sittard. Na de blussingswerk-
zaamheden kwamen de brandweerlieden
tot de ontstellende ontdekking, dat zich
in het schuurtje het 3-jarig zoontje van
de familie Cremers bevond. Het kind
had zich verstopt in een meelton. Met
ernstige brandwonden werd het jongetje
naar het ziekenhuis te Sittard overge
bracht, waar het overleden is.
Het schuurtje, waarin het kind zich
verstopt had, werd gebruikt om er vee
voeder in te koken. Over de oorzaak van
de brand tast men volkomen in het duis
ter.
Staalstaking duurt
nog steeds voort
De Amerikaanse staalstaking die gis
teren door een gerechtelijk bevel van de
federale rechter Sorg aan de 500.000
stakende arbeiders althans voor korte
tijd van de baan scheen te zijn, zal toch
nog voortduren. Een in Pittsburgh ver
toevende rechter van 't federale hof van
beroep in Philadelphia, waar de Vak
bond van de verenigde arbeiders in de
staalindustrie onmiddellijk daarna be
roep had aangetekend, verleende nl.
uitstel op Sorgs bevel tot werkhervat
ting, dat op de door Eisenhower aan
gegrepen Taft-Hartleywet steunde. Sorg
had aanvankelijk geweigerd zün bevel
enige uren op te schorten om de vak
bond gelegenheid te geven tot het aan
tekenen van beroep, maar kwam later
toch op zijn weigering terug.
Het uitstel geldt tot het voltallige hof
van beroep over het verzoek heeft kun
nen oordelen. Dit beroep moet binnen
een dag zyn ingediend. De rechter ver
klaarde voorts dat na een uitspraak van
het Philadelphiase hof geen verder uit
stel op Sorgs bevel tot werkhervatting
mogelijk zal zijn. Het hof zal zich he
den nog over de zaak beraden.
De befaamde toneelspeelster Rika Hopperdie zaterdag haar 82ste
verjaardag hoopt te vieren.
VOOR DE ZEVENDE MAAL
Het Amerikaanse Hooggerechts
hof heeft de 38-jarige Caryl Chess
man voor de zevende maal uitstel
van executie verleend, opdat het
zich over zijn tiende beroep tegen
zijn doodvonnis kan beraden. De
verdedigers van Chessman krijgen
tot 3 november gelegenheid een
officieel verzoek tot herziening van
het proces in te dienen. Indien het
Hooggerechtshof besluit het ver
zoek niet in behandeling te nemen,
betekent dit dat het doodvonnis
wordt gehandhaafd.
Maar volgens de advocaat van Chess
man, George T. Davis, betekent het
ook dat zijn cliënt nog minstens een
jaar te leven heeft. Zelfs als het Hof
het beroep verwerpt zal het zeker zo
lang duren tot een nieuwe executieda
tum is vastgesteld. Behandeling van
het beroep zal onverschillig de uit
slag twee jaar vergen.
De executiedatum van Chessman, die
reeds elf jaar en vijf maanden in de
dodencel zit opgesloten, was vastge
steld op morgen.
Zeventien misdrijven
Chessman werd in 1948 te Los Angeles
als ..de bandiet met de auto met het
rode licht" schuldig bevonden aan 17
misdrijven: acht gevallen van roof, vier
ontvoeringen, twee gevallen van seksuele
perversie,, een poging tot beroving, een
poging tot aanranding en de diefstal
van een auto. Hij heeft steeds ontkend
schuldig te zijn aan de seksuele misdrij
ven. die aan „de man met de auto
met het rode licht" werden toegeschre
ven. De gevallen van beroving gaf hij
toe, maar hij heeft vaak het argument
aangevoerd, dat hij geen eerlijk pro
ces heeft gekregen. Op dit argument
zal hij zijn nieuw beroep wel baseren.
Chessman hoorde het nieuws van het
uitstel zonder een spier van zijn gezicht
te vertrekken. Dank u" was het enige,
wat hii zei tot de bewaker, die hem
het besluit van het Hof mededeelde.
Hij vertelde later aan verslaggevers, dat
het nieuws hem niet erg had geschokt.
Doorgaans wanhoop ik niet voor de
laatste minuut".
Alle andere terdoodveroordeelden in
het cellenblok hadden hem gefelici
teerd.
„De dood is hier alom en altijd te
genwoordig en wanneer iemand hem
kan ontsnappen is dat voor allemaal
een bemoediging" .vertelde Chessman.
Opgewekt lachend
Opgewekt lachend was hü het kantoor
van de bewaker binnen gekomen om de
wereldpers te woord te staan.
Toen hem gevraagd werd of het
Hooggerechtshof volgens hem was beïn
vloed door de petities uit vele delen van
de wereld zijn leven te sparen, toen
het besloot het beroep in behande
ling te nemen, antwoordde Chessman,
dat „hij er stellig van overtuigd was", dat
dit niet het geval was. „Maar ik ge
loof. dat het Hof niet ongevoelig is ge
bleven voor het feit, dat mijn zaak vol
tegenstrijdigheden zit. Ik ben er zeker
van, dat zij het beroep nauwgezet zullen
behandelen".
Chessman heeft een vertegenwoordi
ger van de Amerikaanse Unie voor bur
gerlijke vrijheden, de advocaat A. L.
Wirin in de arm genomen om het appèl
bij het Hooggerechshof te behandelen.
Het besluit van het Hof om het beroep
in behandeling te nemen is volgens
Wirin „een aanwijzing, dat een aantal
rechters gelooft, dat Ohessmans rechten
krachtens de grondwet inderdaad zijn
geschonden".
Prins Bernhard
in Curitiba
Prins Bernhard heeft gisterochtend
verscheidene Nederlandse kolonies in
de Braziliaanse staat Parana bezocht.
De Prins was dinsdagavond in Curiti
ba. de hoofdstad van de staat, aange
komen. waar hü de nacht heeft doorge
bracht als gast van de gouverneur van
de staat, Moyses Lupion.
Vergezeld van burgemeester mr.
C. M. J. H. H. Hustinx verlaat
Koningin Juliana het Valkhof te
Nijmegen, dat zij bezichtigde tij
dens haar officiële bezoek aan de
Keizerstad.
Nobelprijs literatuur
voor Quasimodo
De Zweedse Academie heeft de Nobel
prijs 1959 voor letterkunde toegekend
aan de Italiaanse dichter Salvatore
Quasimodo wegens zijn „lyrische dicht
werk dat met klassiek vuur de tragische
ervaring van het leven in onze dagen
uitdrukt".
Quasimodo is in 1901 in Syracuse op
Sicilië geboren. Hij is eigenlijk ingenieur
en werkte in Italiaanse overheidsdienst
aan bruggen- en wegenbouw. In die
kwaliteit reisde hij geheel Italië af en
vestigde zich tenslotte te Milaan waar
hü zich wijdde aan de studie van de
klassieke talen. Quasimodo is thans le
raar. Zün werk is niet omvangryk: hij
publiceerde vijf bundels gedichten!
De drie landgenoten die vóór Quasi
modo de Nobelprijs wonnen waren Cer-
ducci, Deledda en Pirandello.
Ernstige bezorgdheid
van VN-assemblee
over kwestie-Tibet
In de Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties heeft de Neder
landse afgevaardigde mr. C. W. A.
Schürmann gisteren verklaard, dat het
de plicht van de Algemene Vergadering
is om „de regels van het internationale
recht" te bevestigen en dat deze moet
oproepen „tot eerbied voor de funda
mentele rechten van de mens voor het
Tibetaanse volk en voor het herstel van
haar burgerlijke en godsdienstige vrij
heden". Hij zei ook dal de feiten, zelfs
als zü zonder emoties werden bekeken,
„toch een verschrikkelijke opsomming"
vormen. Het is algemeen bekend, aldus
Schürmann, dat de Chinese communis
ten Tibet in 1950 zijn binnengevallen en
dat zij tenslotte er in toestemden om
het Tibetaanse volk het recht op natio
nale reeionale autonomie te geven, maar
dat de Chinese politiek in werkelijkheid
precies het omgekeerde heeft bewerk
stelligd.
Schürmann zei, dat naar uit de be
schuldigingen van de Dalai Lama blükt
dat de communistische onderdrukking
„zelfs onder de definitie „volkeren
moord" schünt te vallen. Onder deze
omstandigheden kunnen de Verenigde
Naties de gebeurtenissen in Tibet niet
negeren", aldus Schürmann.
De Spaanse afgevaardigde, Don
Jose Lequerica, zei dat verklaard was
dat Tibet eeuwenlang een deel van
China was geweest Of het nu vriend of
vijand betreft Spanie kan niet stem
men voor iets dat liikt on inmenging in
binnenlandse namTple»pnheden wat het
Handvest dpr VN verbiedt.
Tenslotte snrak de Algemene Ver
gadering in een resolutie zijn ern
stige bezorgdheid over de gebeurte
nissen in Tibet uit en vroeg de „fun
damentele menselijke rerhten van de
Tibetanen en hun culturele en gods
dienstige leven te eerbiedigen". De
resolutie, waar men twee dagen over
gedebatteerd had en die tenslotte met
45 tegen negen met 26 onthoudingen
werd aangenomen, was een ontwerp
initiatief van Ierland en Malakka.
Drie landen waren niet vertegenwoor
digd. De tegenstemmers waren de
Sovjet-Unie en de andere landen van
het communistische blok.
