€)T15.
3au*
otere belangstelling in de V.S.
or obligaties dan voor aandelen
ote rendementsverschillen in
de verschillende landen
Bandoeng: Parijs der Preanger
is thans een saaie stad geworden
,Weet jij wat een Egyptisch B-pond is?'
Kleine Westduitse partij D. P.
vecht krachtig voor haar bestaan
IViieideuwaseenkla-
verjastoernooi voor
Mt*ld$n+ invaliden wenk
„Ex Animo* was deze
week druk dowde jubt
leum te vieren
Leidse oud padvinders
keken naar d'uas over
Spanje
ket lust. voor Arbeiders
ontwikkeling gaai naar
.Derode schoentjes' kijker
Tf-
t 1 maart 1860
Zaterdag 17 oktober 1959
Vijfde blad no. 29875
neming tier investeringen in ons land
(Van onze financiële medewerker)
op de Newyorkse beurs als op die van de Europese beurzen zijn de
tn met name wat de aandelenmarkt betreft, de laatste tijd aanmerkelijk
Klerd. Alleen Londen maakte deze week een uitzondering als gevolg van
rissende uitslag van de verkiezingen, waardoor de conservatieven vast in
del zijn komen te zitten en het gevaar voor socialistische experimenten
nieuwe Labourregering vooreerst uit het gezicht is verdwenen. Hoewel
eraard ook op de beurzen van de andere Europese landen en ook in de
ildoening heeft gewekt, zijn de andere factoren, welke sinds de laatste tijd
delenmarkten beïnvloeden, dermate blijven domineren dat van een uitge-
betere tendentie nog niet kan worden gesproken, ook al is een verdere
iling uitgebleven.
rordt eentonig over de stakingen
S. te schrijven, waaraan nu door
assing van de Taft-Hartley-wet
instmatig einde zal worden ge-
althans voor 80 dagen, omdat de
aanse regering in de voortduur
i een bedreiging ziet voor de
aanse conjunctuur. Maar de be-
iwaardige strijd tussen kapitaal
ld in de V.S. blijft onverminderd
orde en zal ongetwijfeld voor-
en belemmering blijken te zijn
leuwe activiteiten op de New-
iffectenbeurs. Een feit is dat hier
r reeds de symptomen van een
éle verslapping zichtbaar zijn in
a en produktie van tal van on-
ingen en in de vervoersontvang-
n de spoorwegen. Ook spreekt
izelf dat in een tijdsbestek van
n de industriële bedrijvigheid
eer tot het niveau van enkele
n geleden kan worden opgevoerd,
Ier zolang het gevaar voor een
de staking na afloop van de
igsperiode niet is afgewend. Dat
leze omstandigheden de belang-
van het kapitaal voor de aan-
irkt gering blijft, kan niet ver
en zeker niet, nu door de re-
_".ng van de rentestand in de
Canada, het rendement van
belangrijk is gestegen en in
gevallen ver boven dat van de
uitgaat.
wij vroeger schreven, staat de
inse schatkist voor de noodzaak
id schatkistpapier met een hoog
uit te geven, nu langlopende
wegens het renteplafond van
niet mogen worden geplaatst en
Idan de vorige week een bedrag
miljard schatkistpapier aange
zet een looptijd van 48 maanden
b een rente van 5 Het is ech-
nu weer gebleken dat de wal
het schip keert, want dit schat-
r werd door de beleggers zo
lelijk gevonden dat men zijn
Iden, waarvoor ca. 3% wordt
t, van de bank haalde en voor
e bedragen op de aangeboden
inschreef, dat in totaal 11 mil-
Jschikbaar werd gesteld en de
iee' onmiddellijk na de inschrijving
rP agio werden verhandeld. De
obligatiemarkt onderging hiervan
itige invloed.
lfde verschijnsel heeft men ten
gezien, toen in het najaar van
dens de spanningen op de geld-
~itaalmarkt de Bank voor Neder-
H'Mfe Gemeenten met 6 obligaties
markt kwam, gevolgd door en-
ibliekrechteiyke lichamen en de
et van verdere leningen vrij
kon worden verlaagd,
tzeer ook de vrees voor inflatie
Krsontwikkeling van aandelen en
ities moge beïnvloeden, het ren-
nt herneemt toch na verloop van
»eer zijn rechten en het is ook
het hoge obligatie-rendement,
b landen als de V.S., Engeland,
land en Frankrijk de vraag naar
tien heeft doen afnemen. In En-
d is het obligatierendement tot
tn hoger gestegen, terwijl dat van
in doorsnee niet meer dan
bedraagt; in Duitsland be-
het zich in de buurt van 3
ankrijk is het voor vele aandelen
niet meer dan 2 en in de V.S.
m nog lagere rendementen voor,
In eerst door de jongste koersda-
j. jjenige verandering is gekomen.
onzent is de daling niet zo spec-
91 t geweest.
Hlrtoch leert de recente becijfering
Rotterdamsche Bank dat uit.
ter j.l. het gemiddeld aandelen-
lent tot 4% is gedaajd, een te-
van V2 sinds het einde van
van 1.4 sinds het einde van
lt. 1957 werd met 7.9 de hoog-
Jd bereikt en sedert is een gelei
daling ingetreden. Daar reeds in
ter een koersdaling plaats vond
idexcijfer voor de aandelen ging
lult. augustus tot.304 uit. sep-
terug) zou een berekening per
iugustus een nog lager cijfer dan
'oor de aandelen hebben opgele-
let verschil tussen het rendement
aandelen en de obligaties is ech-
ils hierboven bleek, veel kleiner
v. in de V.S., een omstandigheid,
nog altijd een steun voor de
fflmarkt gelegen is. De overgang
adelen naar obligaties is daarom
tent veel minder groot dan ginds
is begrijpelijk dat in de V.S., nu
Hngsmoeilijkheden de conjunc-
edreigen, Amerikaanse obligaties
teleggingsmarkt nieuwe kopers
Ige
notering van f 1012 kon worden bereikt.
Ook hieruit valt dus te zien dat sinds
het einde van 1957 voor de Amerikaanse
obligaties een gevoelige koersdaling
heeft plaats gehad.
Deze koersdaling en het als gevolg
daarvan gestegen rendement heeft een
ander beleggingsdepöt, namelijk dat van
de Dabonds, ertoe geleid, behalve de
Duitse z.g.n. Auslandbonds, welke een
paar jaar geleden grote aantrekkelijk
heid bezaten, maar nu allengs met voor
de houders niet onbelangrijke koerswin
sten zijn afgelost, ook andere buiten
landse (Amerikaanse, Engelse, Cana
dese, Australische) obligaties in het
depót op te nemen, waarvan het rende
ment (de kapitaalwinst bij aflossing in
begrepen) van 4.7 tot 5.8 varieert.
Daardoor kan het effectieve rendement
voor de tegen de in het depót aanwe
zige obligaties afgegeven participatie-
bewijzen op 5.4 worden berekend, een
percentage dat niet onbelangrijk hoger
is dan van de meeste Nederlandse obli
gaties.
Uit het bovenstaande is duidelijk, dat
er in verband met de rentestand een
nauwe samenhang is tussen de koers-
beweging op de obligatie- en de aan
delenmarkt, welke zich de laatste tijd
ten gunste van de obligatiemarkt ont
wikkelt. Ondanks de veel hogere stand
in het buitenland valt er ten onzent in
de rentestand een zekere stabiliteit te
constateren. Aan de ene kant zijn de
4% obligaties van de Bank 'voor Ned.
Gemeenten V2 k boven pari geste
gen, aan de andere kant kunnen de
4% obligaties van Amsterdam en Rot
terdam het niet verder brengen dan tot
98 k 98Vi terwijl deze obligaties als
bekend, buiten de beurs om tegen lagere
koersen aan grote beleggers worden
aangeboden, waardoor deze nog tot een
rendement van ca. 4% kunnen komen.
Dat als gevolg hiervan het zicht op de
ontwikkeling van de rentestand voor de
particuliere belegger wordt vertroebeld,
is duidelijk en algemeen vindt deze me
thode van plaatsen dan ook afkeuring.
In het algemeen blijft de vraag naar
nieuw kapitaal in ons land tot dusver
bescheiden. Bij de banken nemen de
kredietopnamen van het bedrijfsleven
weliswaar toe, maar openbare emis
sies komen nog slechts sporadisch
voor, terwijl de centrale overheid voor
eerst niet om geld verlegen is. Het
bedrijfsleven volgt blijkbaar ook een
voorzichtige financieringspolitiek, hoe
wel het tweede kwartaal van het lo
pende jaar een grote bedrag van
bruto-investeringen aangeeft dan het
eerste, met name in de vervoerssector.
Een zo groot mogelijke zelffinancie
ring wordt in vele bedrijven nog altijd
als de voordeligste en minst riskante
politiek beschouwd.
Bandoeng vroeger de „lichtstad" van
Indonesië, door de Europese planters
„het Parijs van de Preanger" genoemd,
is weliswaar nog even zonnig als ooit,
maar is thans in de avond een saaie
stad. Bij militair decreet mag na 10 uur
's avonds niet meer gedanst worden in
nachtclubs en andere openbare amuse
mentsgelegenheden. Jitterbug, rock 'n'
roll en de Cha-Cha-Cha zijn helemaal
verboden.
„Het is ongepast als wij dansen en
pret maken, terwijl nauwelijks buiten de
Vraag het liever aan de Han
del-Maatschappij. Daar zijn
ze altijd goed ingelicht. Bij
ons loopt alles gesmeerd sinds
we er een rekening hebben ge
opend. Vooral als je interna
tionale zaken doet, heb je veel
aan een bank die over de
hele wereld vestigingen heeft.
Laat je hun Bank-Bulletin
voor lm- en Exporteurs eens
toesturen. Je blijft er door op
de hoogte. Daar heeft natuur
lijk ook in gestaan wat er met
die Egyptische B-ponden
van jou valt te beginnen.
stadsgrenzen onze soldaten tegen de fa
natieke Daroel Islam moeten vechten",
verklaarde kolonel Kosasih, de militaire
commandant van West-Ja va, bij het
uitvaardigen van het verbod.
Daarvóór waren de nachtclubs
Bandoeng heeft er vijf de gehele
nacht open, omdat na middernacht
wanneer de avondklok ingaat nie
mand zich zonder avondpas op straat
mag bevinden. Omdat het praktisch
midden in het centrum van het opstan-
delingengebied ligt, is Bandoeng de
enige stad op Java waar de avondklok
nog geldt.
De puriteinse ijver van de autoriteiten
heeft zich ook uitgestrekt tot de mode.
Nauwsluitende spijkerbroeken zijn ver
boden. Meisjes mogen geen shorts dra
gen en laag uitgesneden en mouwloze
japonnen zijn niet toegestaan. Er was
ook nog een verbod ingesteld op het
dragen van „paardestaarten" omdat „de
nek zo verleidelijk bloot komt", maar
dit was slechts van korte duur.
Bandoeng heeft alles om vakantie
gangers te trekken: een koel maar zon
nig klimaat, de over geheel Indonesië
beroemde renbaan Tegallega, prachtige
hotels en villa-wyken. De jaarbeurs
was vroeger beroemd en trok vele be
zoekers. Naast het paradijs-eiland Bali
is Bandoeng Indonesië's beroemdste
stad.
Bandoeng ontving vele internationale
figuren. Als zetel van de „Afro-Azia-
tische conferentie" ontving de stad fi
guren als premier Nehroe van India, de
communistisch Chinese minister van
j Euitenlandse Zaken Tsjoe En-Lai, pre-
sident Nasser van Egypte, de Philip-
pijnse president Carlos Romulo en vele
anderen. Ook brachten enkele staats
hoofden een bezoek aan Bandoeng zoals
president Worosjilow van de Sovjet-
Unie, president Prasad van India en
I president Tito van Joego-Slavië.
De stad heeft ook vele Indonesische
records. Zij heeft de meeste elektrische
I verkeerslichten, precies een dozijn. De
hoofdstad, Djakarta, heeft er maar
twee. Bandoeng heeft het hoogste kan
toorgebouw van Indonesië, de „Swar-
ha" met vijf verdiepingen, het enige
astrologische observatorium en het
grootste ziekenhuis voor blinden.
Om onbekende redenen heeft Ban
doeng ook het hoogste aantal weduwen.
„En zij zijn merendeels onder de 24
jaar", zegt de ambtenaar van het be
volkingsregister.
Bandoeng heeft thans, gelijk de
meeste grote steden in Indonesië, te
lijden van vluchtelingen uit door op
standelingen geterroriseerde gebieden.
Officieel wordt de bevolking van Ban
doeng geschat op ongeveer 900.000, maar
stedelijke functionarissen zijn er zeker
van dat de bevolking, met de ongere
gistreerde vluchtelingen meegerekend,
meer dan een miljoen zielen bedraagt.
Neder landsche Handel-Maatschappij
Alle bankzaken: over het hele land, over de Hele wereld
Geen fusie met CDU, in wier rugzak
zij nog eenmaal in de Bondsdag wil komen
Ondergang zal vóór
1961 wel feit zijn
(Van onze correspondent in Bonn)
De kleine rechtse coalitie-part
ner van de CDU/CSU in de rege-
ring-Adenauer heeft besloten geen
fusie aan te gaan met de CDU.
Daarmee kwam tot uiting, dat deze
kleine Westduitse rechtse partij
van plan is met de moed der wan
hoop te vechten voor haar wan
kele bestaan.
De Deutsche Partei vindt in de
grond van de zaak alleen maar
aanhangers in conservatieve krin
gen in het agrarische Neder-Sak-
sen. Alleen daar betekent zij wat
en alleen daar kan zij zich op de
borst slaan met de bewering dat
zij rechtse kiezers aantrekt, die
anders naar de neo-nazistische
Deutsche Reichspartei zouden
gaanMaar alleen in Neder-
Saksen en zeker ook nog in Bre
men heeft zij enige betekenis. In
het grote Westduitse politieke spel
doet de D.P. nauwelijks mee.
In de Bondsdag te Bonn (totaal 519
zetels) leeft zij bij de gratie van de CDU
met 17 zetels. In de regering-Adenauer
is zij ook al bij de gratie van de coalitie
met de CDU vertegenwoordigd met de
ministers Seebohm (Verkeer) en Von
Merkatz (zaken betreffende de Bonds
raad). Die coalitie op het hoge rege-
ringsvlak duurt nu reeds tien jaar. Daar
naast is de D.P. lange tijd met de CDU
regeringspartner in Neder-Saksen ge
weest en thans vecht zij om het naakte
bestaan. Want door de bepaling, dat
alleen die partij recht op Bondsdagzetels
heeft, welke vijf procent van het totaal
aantal uitgebrachte stemmen verwerft,
is zij gedoemd uit de Bondsdag te ver
dwijnen.
Van CDU-zijde is deze week in Neder-
Saksen een poging gedaan om tot een
fusie te komen met de D.P. Die poging
is mislukt. Zoals men het hier zegt:
vooraanstaande D.P.-leiders als Von
Merkatz en het Bremer Bondsdaglid
Schneider, wiens partij-afdeling bij de
Bremer verkiezingen beter uit de bus
kwam dan de CDU, blijven bij de fictie,
dat hun kleine partij een functie heeft.
Te weten een conservatieve kracht in
het politieke spel te Bonn te zijn. Nog
eenmaal, zo zegt men voorts, wil de
D.P. in de rugzak van de CDU de
Bondsdag binnenkomenMaar al
te velen zijn er van overtuigd, dat de
D.P. ten dode is opgeschreven. In de
vier politieke gebieden, waar zij nog
werkzaam is, blijkt, dat zonneklaar: in
Bremen heerst hevige ruzie met de
lokale CDU, in Neder-Saksen is zij
afhankelijk van de CDU, in Hessen wil
len haar leden naar de CDU overgaan,
in Bonn beschouwt de CDU de D.P. als
van nul en van gener waarde. Adenauer
zwijgt dan ook onheilspellend over de
fusie-plannen en wijst de D.P. naar de
CDU in Neder-Saksen. Het thans geno
men besluit verandert nog niets, ook al
sprak men al weer van contact met de
CDU over samenwerking. De ondergang
van de kleine rechtse D.P. zal vóór 1961
wel een feit zijn.
Nu al leidster voor
Diaconesseiihuisin
Suriname's
hoofdstad
De besturende zuster van het Haar
lemse Diaconessenhuis, zuster A. L.
Saraber, heeft op 'n haar vanuit Para
maribo bereikte uitnodiging de leiding
aanvaard van het 100 bedden tellend
Diaconessenhuis, dat in de Surinaamse
hoofdstad zal worden gebouwd.
Als Nederlandse bijdrage voor de tot
standkoming van dit moderne zieken
huis de bouw zal in januari a.s. be
ginnen worden gelden bijeengebracht
door middel van de radio-actie „4 maal
ZN", die in samenwerking tussen
de Stichting Diaconessenarbeid in Su
riname en de NCRV wordt gevoerd.
In de zomer van 1960, ongeveer een
jaar voor de voltooiing van het zieken
huis, zal zuster Saraber naar Parama
ribo vertrekken, om zich op haar toe
komstige taak voor te bereiden.
Tijdens haar voorbereidende jaar in
Suriname zal zr. Saraber zich oriënte
ren op land en volk en op tropische
ziekenhuisbouw. Zij zal ook leiding ge
ven aan de reeds te Paramaribo be
staande diaconessenwijkverplegingsar-
beid, waarvoor een modern wijkgebouw
in mei is geopend, en de opbouw van de
zusterkring ter plaatse voorbereiden.
Rij haar vertrek zal zr. Saraber zich
waarschijnlijk reeds laten vergezellen
van enkelen van de jonge Surinaamse
verpleegsters, die thans in verschillende
Nederlandse diaconessenhuizen worden
opgeleid.
Een vreemde verschijning trok
gisteren grote belangstelling op het
Binnenhof: een meer dan tien meter 1
lange duiktoren. Deze was niet be- j
stemd voor een onderzoek naar de
diepere bedoelingen van het rege
ringsbeleid maar voor de ten
toonstelling „Ideeënrijk". die
maandag in de Rolzaal door minis
ter Toxopeus zal worden oeo^end.
Einde von het conflict
broodprijs te Haarlem
Bakker Dekker in Haarlem-Noord
heeft meegedeeld dat hij zijn actie tot
verlaging van de wittebroodprijs met 5
cent, zal staken.
Volgens mededeling van de rayonale
bakkerijcommissie voor Haarlem en
omgeving zou de heer Dekker tot de
conclusie zijn gekomen dat voortzetting
van zijn actie ernstige gevolgen zou
kunnen hebben voor het bakkersbedrijf.
Jeroen Bosch-penning
te Den Bosch uitgereikt
De burgemeester van 's-Hertogen-
oosch, mr. H. Loeff, heeft gisteravond in
zijn functie van ere-voorzitter van het
Koninklijk 's Hertogenbosch Mannen- j
koor, notaris J. van Hellenberg-Hubar.
om zijn vele verdiensten voor het cul-
turale leven van de Brabantse hoofdstad
1e Jeroen Bosch-penning in zilver uit
gereikt. Dit geschiedde op een ere-avond
van het koor, waar de oud-voorzitte;
van het koor tot buitengewoon erelid
werd benoemd, en tevens de nieuwe
i voorzitter, de heer W. van de Laar, ge-
I installeerd werd.
i
deze week werd voor
Viet eerst weer eens
regen gemeten"...
Lêiderdorpse oud leer fin
gei varambac-Vitssdioof
hiaakten excursie
gV »"i i i r