OCENTENTEKORT DRUKT DE
JNDEXAMENRESULTATEN 1960
I
KRUISWOORDRAADSEL
ui\ctoren en directeuren ernstig
bezorgd over de situatie
Garage MEESTER
ijerg is voornaamste haven
oor vissers in Denemarken
Terechtstelling van Podola is
voor enige tijd uitgesteld
Franse groep maakt een film
over Denemarken in Amsterdam
SHAWLS
1 maart I860
Zaterdag 17 oktober 1959
Zesde blad no. 29875
porden
der aj
an iotu
die
leid,
ade aj
door
lie
1 11
Ogii; '3
groot aantal rectoren en directeuren van scholen aangesloten
Bond van Verenigingen voor Christelijk Middelbaar en Voor-
end Hoger Onderwijs is van mening, dat de eindexamen-resul-
in 1960 nadelig zullen worden beïnvloed door het tekort aan
|de docenten. Dit is gisteren medegedeeld, door mr. H. H.
voorzitter van deze bond, tijdens een vergadering in
n kt,
bt.
verschillende scholen, zo deelde de heer Steneker mede, ont-
voor de eindexamenklassen voor een of meer vakken een leraar,
tuatie is het ergst bij de moderne talen en de wis- en natuur-
Het bestuur van de bond zal zich aan de hand van de inge-
gegevens nader beraden over hetgeen thans dient te gebeuren,
ij, volgens de heer Steneker, op de voorgrond zal moeten staan
bond er is voor de leerlingen en dat deze uiteraard op hun
imen niet het slachtoffer mogen worden van de ontstane situatie.
ilossing is zeer
moeilijk
oos
ne. 14
en. To
in et! »«er de regering, aldus mr. Stene-
eid zou zijn door middel van een
s maatregelen te treffen, dient
ze fis to ervan bewust te zijn, dat een
r noodwet het officieel consta-
zo n Tan de teruggang van ons mid-
^en voorbereidend hoger onder-
daarmee van de culturele
van het onderwijs in Nederland.
Het g
weige;
te? »v
g
en tt
i ha-
ïppy
gedi
Nieuwe voorzitter
>r. Krijgswetenschap
liging ter beoefening van de
tenschap, die gisteravond in
ring byeen was gekomen te
enhage heeft tot voorzitter ge
le heer J. H. Couzy, luitenant-
1 der artillerie b.d., als opvolger
heer M. R. H. Calmeijer. De
ade voorzitter werd benoemd tot
De bestuursleden die aan de
an aftreden waren, de heren E.
tagelbronner, mr. A. N. Baron
van Steenwijk en H. C. Gautier
herkozen.
lestuurslid in de vacature, ont-
loor het aftreden van de heer
er, werd gekozen de directeur
Hogere Krijgsschool, luitenant-
G. Gouman.
Ook is, volgens de heer Steneker, met
dit noodverband het probleem niet op
gelost. De oplossing zal uitermate moei
lijk zijn, wanneer men tevens de span
ning op de arbeidsmarkt, ook voor de
intellectuele beroepen, in aanmerking
neemt.
Ontstellende cijfers
Op 15 september 1958 waren er in
Nederland 9500 bevoegde leraren nodig
van wie er 2289 ontbraken. Op 15
september 1957 werd 21.2 procent van
de lessen door onbevoegden gegeven,
een jaar later was dit 23.5 procent.
Frans werd voor 41 procent door on
bevoegden gegeven, Duits door 32 pro
cent, Nederlands door 31 procent,
terwijl ook voor biologie de moeilijk
heden groot waren, omdat het onder
wijs voor 35 procent door onbevoegden
werd gegeven.
De problemen zijn niet zo groot
bij lichamelijke oefening, handelswe
tenschappen. staatsinrichting. Grieks,
staathuishoudkunde, Latijn, geschiedenis
mechanica en scheikunde.
Van de lessen, gegeven door voor het
eerst aangestelde leraren in de cursus
19581959 werd 57 procent onbevoegd
gegeven. Bij de scholen, aangesloten bij
de Christelijke Bond, bedroeg dit zelfs
61 procent. Vooral het laatste jaar is de
situatie, volgens de heer Steneker, zeer
ernstig geworden.
Bepaalde lessen kunnen door gebrek
aan docenten en zelfs door gebrek aan
onbevoegden niet worden gegeven. Bij
de aanvang van de cursus 19581959
beliep het aantal niet gegeven lesuren
1430 per week, waar nog bij kwamen
503 lessen die niet gegeven konden wor
den door gebrek aan schoolruimte.
Incl verwarming 4490,-
Dealer voor Leiden en omstreken:
HAVEN 3A
TEL. 20067
De twee Amerikaanse hoogleraren, I dr. Severo Ochoa, rechts prof. dr.
die de nobelprijs voor geneeskunde Arthur Romberg,
voor 1959 ver wier en. Links prof.
belangrijkste vissershaven van Denemarken is Esbjerg. Deze
vervult pas ongeveer 60 jaar de functie als vissershaven. Vóór
was er praktisch geen visserij in Esbjerg. Door het verliezen van
burg als zeehaven dit geschiedde in 1886, toen Denemarken de
met Duitsland verloor en daarbij ook Flensburg werd een
'e haven aangelegd voor de uitvoer van Deense landbouwproduk-
tór Engeland. Dit gebeurde in Esbjerg, veilig gelegen achter de
Vitting van het eiland Tanö. Toen die haven er eenmaal was,
jden zich allengs de vissers uit de omgeving en in de loop der
is hieruit een vissersplaats van de eerste rangorde gegroeid.
bjerg zijn 920 vaartuigen inge-
o. De grootte varieert van 15 tot
Het aantal kotters bedraagt 460;
hepen hebben een inhoud van 40
ton en een motorvermogen va-
van 120 tot 240 pk. De beman-
staat doorgaans uit 4 personen,
luur bedraagt 5 of 6 dagen.
ALLEEN SCHOL
de tweede wereldoorlog werd
Deen schol als belangrijkste vis-
uigebracht. In de vooroorlogse
ihier een grote verandering in ge-
Na 1950 is men zich gaan toe-
op het vangen van haring met
ilnet. Dit heeft zo'n enorme
Jjenomen dat thans haring het
ijkste aanvoerprodukt is. In Es-
Deen is vorig jaar 110.000 ton ha-
ogevoerd, waarvan 90% bestemd
vismeelfabricage.
Jaar alleen is in Esbjerg 240.000
«angevoerd, dit is 40.000 ton meer
1957 en dit jaar belooft de aan-
groter te worden.
ibjerg wordt ongeveer 2/5 van de
isaanvoer van Denemarken aan
iracht. Om al deze schepen te
'en, geeft geen moeilijkheden. Er
oed verdiend en de opleiding tot
in schipper is goed. De betaling
ót op dezelfde wijze als op de
schepen in diverse landen. Eén
t gaat naar de bemanning en het
is voor het schip. Ieder krijgt een
komstig deel van zijn gage over-
stig zijn rang. De meeste schepen
t eigendom van een schipper-
r of een groep personen, die zelf
P exploiteert.
's, is een belangrijk exportpro-
Denemarken. En al het moge-
ffdt gedaan om de vis als prima
te exporteren. De controle tij-
s aanvoer, tijdens de markt en
de export is gedegen. Deze con-
'zjjn ambtenaren van de Deense
en hun opdracht is toe te zien
sen prima waar wordt geëxpor-
tee controleurs zijn meestal ge-
«hippers, zy hebben het volste
*en zowel bij de vissers als bU de
■jra. Met hun adviezen wordt ter-
kening gehouden. Dit toezicht is
dig want het komt de kwaliteit
ede. Vorig jaar werd uit Dene-
220.000 ton vis geëxporteerd voor
&rde van f. 190 miljoen gulden,
jste hiervan wordt verzonden als
Is in speciale koelwagens naar
els Zwitserland en Italië. Zo'n
er Zwitserland alleen duurt een
r? alleen exporteerde in 1958
schol en 27.000 ton kabeljauw
Europese gymnastiekkampioen-
heren zullen in 1961 in Spanje
gehouden..
kropese kampioenschappen voor
in 1961 vinden plaats te Leip-
it-Duitsland..
voor een waarde van f. 15.000.000 naar
Engeland.
Iedere kist vis werd volledig gecontro
leerd alvorens het de boot naar Harwich
bereikte. Dit geeft de Britse kopers dan
ook een goede controle en de zekerheid
dat alle vis van prima kwaliteit is. De
Advertentie
ROOKT U VEEL?
Neem dan bij rokershoest, e
keel, een vervelende smaak
Pottertjes in de mond.
onmiddellijk de narigheid
een frisse adem
handige
platte doosjes SS cent
Hf. H. T E H I
verpakking van de vis geschiedt in kistjes
van 4 stones (25 kg) gevuld met Ijs.
Vorig jaar werd in Denemarken
305.000 ton haring aangevoerd, welke
werd verkocht voor 40 miljoen gulden.
Ongeveer 85 a 90% ging naar de vis-
meelfabrieken. Vorig jaar was wel een
topjaar. De meeste haring werd gevan
gen in de Noordzee en ongeveer 1/3 in
het Skagerak.
In Esbjerg vormt de haring ook wel
het belangrijkste produkt. De gemiddel
de prijs die betaald wordt is ongeveer
f. 25,voor 1V£ kantje. Deze prijs is
nog wel redelijk.
VISMEELFABRIEKEN
Er zijn in Esbjerg 3 grote vismeelfa-
brieken. Twee zijn in particuliere han
den en de derde de grootste is een coöpe
ratie gevormd door de vissers zelf. De
inrichting is zodanig dat deze fabrieken
dicht bij de kaden zijn gebouwd. Soms
gebeurt het dat de haring via een tran
sportband naar binnen wordt gevoerd.
De coöperatieve vismeelfabriek werd in
1948 opgericht door 170 schipper-eige
naren, die elk voor f. 2.000.een aan
deel kochten. Dit bedrijf loopt thans
goed. De coöperatieve gedachte is bij de
Denen goed ingevoerd. Behalve een eigen
vismeelfabriek beschikt men ook over
een coöperatieve touwfabriek en netten-
fabriek. Alle verkopen voor de visserij
geschieden op coöperatieve grondslag.
In de vishallen wordt alles gewogen.
Eventuele geschillen over te weinig vis
kunnen zich dus niet voordoen.
De meeste kotters in Esbjerg zijn van
hout en wel eikehout. Geleidelijk wil
men de stalen kotters gaan invoeren.
Vooral in ons land worden de laatste
tijd veel kotters voor Denemarken ge
bouwd.
Tenslotte kunnen wij nog vermelden,
dat in Esbjerg een grote welvaart heerst.
Men kan spreken van een bloeiperiode
in de visserij aldaar. Eén en ander lazen
wij in „Fishing-News".
Mogelijkheid van gratie is nog aanwezig
Ingrijpen van minister
(Van onze Londense correspondent)
Oorspronkelijk zou de dertigjarige
Giinther Podola, de Duitse fotograaf, die
begin van dit jaar uit Canada was gezet
en die na zijn aanhouding in Londen
(waar hij een vrouw had bedreigd) de
rechercheur Raymond Purdy van Scot
land Yard had doodgeschoten en tot de
strop was veroordeeld, gisteren worden
opgehangen.
Er waren voor de verdediging geen
juridische gronden aanwezig om tegen
dit vonnis in beroep te gaan, doch But
ler, de minister van Binnenlandse Za
ken, gaf hiertoe opdracht krachtens de
bevoegdheid welke hij in een uitzonder
lijk geval als dit bezit. Hij en de advo
caat-generaal wilden namelijk uitge
maakt zien of er geen juridische fout
was begaan bij het voor-proces, dat ten
doel had vast te stellen of de aan ge
heugenstoornis lijdende Podola al of
niet in staat was het eigenlijke strafpro
ces te ondergaan. Dat geheugenverlies
van een verdachte een reden kon zijn
voor tijdelijke ongeschiktheid om zich te
verdedigen was iets nieuws in de Engel
se rechtspraak. Het eerste proces duurde
negen dagen, waaruit de jury tenslotte
tot de slotsom kwam, dat Podola wel
degelijk kon terechtstaan. Hy werd
daarna in twee dagen tijd ter dood ver
oordeeld zonder dat hij over de feiten
waar het op aan kwam kon worden ge
hoord. Want hij wist zich niets meer te
herinneren van hetgeen er zich in de
periode, waar het over ging, namelijk
van 3 tot 6 juli, had afgespeeld. De ver
dediging kon ook haar taak niet ver
vullen, omdat deze niet te weten kon
komen of Podola toen hy schoot mis
schien door de politie was geprovoceerd.
De beide kwesties welke nader in ho
ger beroep - echter zonder Podola's aan
wezigheid - werden onderzocht in de af
gelopen twee dagen, waren of de bewijs
last of Podola tijdelijk ongeschikt was
om een proces te ondergaan moet rus
ten op de verdediging dan wel op het
openbaar ministerie en of een geestes
stoornis als waaraan Podola lijdt vol
doende grond is om een proces te ontlo
pen.
De vijf rechters hebben nu dus bekend
gemaakt, dat het beroep ten behoeve
van Podola werd geweigerd. De motive
ring zal later schriftelijk volgen.
De verdediging heeft thans vyf dagen
tijd om de advocaat-generaal (dit is
van de regering) te verzoeken de zaak
naar Engelands hoogste rechtslichaam
te verwijzen, het Hogerhuis. Zelfs indien
die niet gebeurt blijft de mogelijkheid
bestaan, dat Podola gratie zal krijgen.
Kon. Ned. Landbouw Comité
vraagt kredieten
Voor door droogte
getroffenen
Het hoofdbestuur van het Kon.
Ned. Landbouwcomité heeft zich uit
voerig beraden over de gevolgen van
de droogte. Het meent dat, behalve
de maatregelen die de overheid reeds
heeft genomen of toegestaan om het
tekort aan voedermiddelen te ver
minderen en de slachtveemarkt te
ontlasten, ook hulp op langere ter
mijn nodig is en wel van financiële
aard. Het hoofdbestuur hoopt en ver-
wacht, dat de overheid bereid zal zyn
in de allerergste gevallen middelen
a fonds perdu te verschaffen, terwijl
het meent dat voor ernstig en minder
ernstig getroffen landbouwbedrijven
renteloze kredieten resp. kredieten op
gemakkelijke voorwaarden dienen te
worden verstrekt.
Grote erkentelijkheid sprak het hoofd- j
bestuur uit voor de spontaan getoonde
hulpvaardigheid door het beschikbaar
stellen van ruwvoeder, stalruimte en
anderszins. Het sprak 't vertrouwen uit1
dat het bedrijfsleven deze hulpactie met i
kracht zal voortzetten. Ook de hulp van
de ministers van Defensie en van
Landbouw en Visserij werd met dank
baarheid vermeld. I
Juliette Mayniel (Les Cousins) in hoofdrol
De filmcamera's snorden gisteren
en vandaag in Amsterdam. Op de
Grimburgwal en op het Thorbecke-
plein. Er werden enkele scènes op
genomen voor de Frans-Belgische
coproduktie „Les Otages" (de gijze
laars). Het waren echter geen Am
sterdammers, die op de filmband
werden vastgelegd, maar Franse ac
teurs en actrices.
Het filmverhaal is gebaseerd op de
gelijkmatige roman van Jean Libert en
het gaat over spionage rond atoomwa
pens. De eigenlijke geschiedenis speelt
zich in Denemarken af, maar regisseur
Georges Lautner had voor bepaalde
scènes zyn oog op Amsterdam laten
vallen. Waarom? Tijdens de voorberei
dingen, die gistermorgen de opnamen
vooraf gingen, troffen wij Georges Laut
ner gebogen over een plattegrond van
het Thorbeckeplein. „Amsterdam heeft
zo'n sfeervol decor", zei hij. „Bovendien
is de medewerking, die wij hier van de
overheid krijgen, uitstekend. Dat is heel
wat anders dan bij ons in Frankrijk.
Maar daar worden dan ook zo'n hon
derd films per jaar gemaakt
Mooi meisje
Op de achtergrond stond een slank,
donkerharig en blauwogig, maar bovenal
zeer mooi meisje zwijgend toe te kijken.
Zij is de hoofdrolvertolkster van Les
Otages, Juliette Mayniel. Zij kreeg na
een drietal vry onbelangrijke filmrollen
de kans van haar leven in de door
critici zeer verschillend beoordeelde,
maar zeer bekende film „Les Cousins",
die vorige week in onze stad draaide.
Haar vertolking hierin opende de deur
naar nieuwe hoofdrollen. „Vroeger was
Advertentie
jULIETTE MAYNIEL
bij haar aankomst op Schiphol
ik modetekenares", vertelde zij met
zachte stem. „En het liefste zou ik
eigenlijk aan het toneel gaan. Filmen
is echter ook heel interessant en van
mijn rol in „Les Cousins" heb ik veel
voldoening gehad. Verder had ik een rol
in „Nacht der opgejaagden", een film
over nozems. Ik speelde daarin een
keurig burgermeisje. En nu? In „Les
Otages" ben ik de fatale vrouw, de
vamp, de spionne".
Gejaagd
Haar tegenspeler is de Franse acteur
Bernard Blier. „Totdusver hebben we
hem niet nodig gehad bij de opnamen,
maar vanmiddag moet hij er toch zijn",
Izei de Belgische producer Luc Heme-
I laer gejaagd, nadat hij al tweemaal naar
de telefoon was gelopen om te bellen
met Schiphol. „Hij is de bar slechte
spion in het verhaal".
I Vanavond vertrekt het gezelschap weer
I naar Parijs, waar tien dagen achtereen
opnamen zullen worden gemaakt. Ver
volgens hebben de laatste buitenopna
men plaats in België, voornamelijk in
Hasselt en Brussel.
De film, die te zijner tijd in Neder
land zal worden uitgebracht door Stan
daard Films, zal eind november voor
montage gereed zijn. Hij zal echter eerst
in maart in roulatie worden gebracht.
Het is niet uitgesloten, dat de wereld
première in Amsterdam zal plaats
hebben.
Horizontaal:
1. weerspannig
8. vaartuigbestuurder
15. textiel
16. ondeskundigen
18. oeverbegroeiing
19. landbouwwerktuig
21. zeker
22. waarnemend
23. deel van het
geraamte
24. hoofddeksel
26. dier
27. duw
29. slaapplaats
30. internationale
organisatie
31. naar zich toebrenger
33. draaimechanisme in
machine
35. organisatievorm
36. adreskaartje
37. werkruimte
38. eiland in Indonesië
39. insekt
41. godsdienstig ritueel
43. loot
46. voorzetsel
47. huisdier
49. plezier
50. insekt
52. deel der ingewanden
54. maalinrichting
56. ontsteking
57. expositieruimte
58. dodend
59. plaats in de Betuwe
60. ernstige behoeften
62. smalle opening
64. boom
65. vreemde munt
67. schadelijk insect
68. jongensnaam
70. oppervlaktemaat
71. gevaarlijk oorlogs
wapen
73. ondervoed
75., gelijkmatig
77. laaghartig gedrag
78. bijkans
80. bergplaats
81. metaal
83. signaal
85. deel van een mast
86. onderdompeling
87. meisjesnaam
88. meevaller
90. gevangenis
91. schriftelijk bewijsje
92. groet aan de lezer
94. kille
97. heilige
98. afgeschoten ruimte
100.soort sleeën
101. op een of ander tijdstip
104. land dat in vele kinderverhalen een
rol speelt
105. afdrukken maken
Verticaal:
1. overstelpende hoeveelheid
2. heilige
3. naijverig
4. negenenveertig
5. mist
6. waterplant
7. zwarte substantie
8. dier
9. gewicht
10. zonder vocht
11. voedsel
12. durf
13. evenzo
14. toer per boot
17. deel van het jaar
20. voornaam van bekende filmster
22. armgebaar
24. schildergerei
25. signaal
27. kweeksel dat in sieraden wordt ge
bruikt
28. opstandeling
31. afscheiding
32. dwaas
33. zwaar
34. wiel
40. vraag
42. plat grappig
44. staat
45. verzameling
47. zuil
48. bijkans
50. meisjesnaam
51. voorzetsel
53. graafdier
54. kerel
55. geestelijke
56. opening
59. naam-pagina
61. transitoverkeer
63. overblijfselen
65. deftig vertrek
66. mist
68. door water lopen
69. lengtemaat
71. rechte vaart
72. voorzetsel
73. vloerbedekking
74. kippenverblijf
76. afscheidingsmiddel
79. mythologische figuur
82. zout water
84. zuil
88. huishoudelijk artikel
89. glazen vat met hals
93. oorlogswapen
94. schenkgerei
95. loot
96. aanwyzend voornaamwoord
jongensnaam
99. persoonlijk voornaamwoord
102. voorzetsel
103. bepaald soort lamp
Oplossingen onder het motto „Kruis
woordraadsel" dienen voor woensdag as.
te 9 uur v.m. in het bezit te zijn van de
redactie, Witte Singel 1 te Leiden. Onder
de goede oplossingen stellen wR een
eerste prijs van f. 5.- en twee prijzen
van f. 2.50 beschikbaar waarnaar alleen
abonnees kunnen mededingen.
Oplossing van vorig
kruiswoordraadsel
Hieronder laten wij de oplossing en de
namen van de prijswinnaars volgen van
ons vorig kruiswoordraadsel, geplaatst
voor de publikatie van de fotopuzzel.
In verband met deze puzzel hebben
wij de gewone puzzelreeks tijdelijk on
derbroken.
Horizontaal:
1. handle; 6. loste; 11. pal; 14. Adoea;
15. peuters; 16. ge: 17. Nero; 19. eten;
20. gek; 22It.I.P.; 23. gil; 24. dronk; 26.
re; 27. nest; 29. rente; 30. are; 32. toe
lating; 35. telg; 37. An; 38. arre; 40.
erkenning; 42. oord; 45. leek; 46. een-
master; 48. leed; 50. om; 51. stee; 53.
brandende; 55. ode; 56. Noren; 58. Eist;
61. TF; 62. drang; 63. als; 65. ETI (Eco
nomisch Technologisch Instituut); 66.
elk; 67. smel; 68. NATO; 71. ro; 72. ke
tenen; 74. gemak; 76. ent; 77. garde; 78.
helaas.
Verticaal:
1. hak; 2. A.D.; 3. non; 4. deern; 5.
larie; 6. leeg; 7. outillage; 8. stel; 9. ten;
10. er; 12. agent; 13. lekken; 18. opstan
den; 20. gong; 21. vereren; 24. drie; 25.
ren; 26. ratel; 28. Toni; 31. elke; 33. ar;
34. trommelen; 36. gek; 39. breedte; 41.
Nederland; 42. Oss; 43. Otto; 44. dreef;
47. node; 48. lang; 49. Ed; 52. andere;
53. brak; 54. ren; 57. Orion; 59. stage;
60. titel; 63. Amer; 64. slee; 67. sta; 69.
oma; 70. iks; 73. eg; 75. Aa.
De eerste prijs van f. 5.werd toe
gekend aan de heer W. F. Beekman, Ti
tus Brandsmalaan 33 te Leiden, tie twee
pryzen van f. 2.50 aan mej. N. C. Groe
nendijk, Utrechtseweg 266 te Amersfoort
en aan de heer A. v. d. Nagel, Totgieter-
laan 13 te Leiden.
De prijzen worden de winnaars toege
zonden.
