SICILIË, eeuwenlang een speelbal
van cle Europese grote mogendheden
Jonge Duitse hotelrat was als
13-jarige redder van Adenauer
Het verhaal van
het KENT wonder
Antieke beschaving vermengd met de Byzantijnse
en vervolgens verrijkt met Moorse invloeden
Onafhankelijkheid werd gefnuikt
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 16 oktober 1959
Vijfde blad no. 29874
Publiciteit verblindde hem nog altijd
wil hij „de held van de dagspelen
Reeds vele malen met
polit
itie in aanraking
(Van onze correspondent in Bonn)
Op 27 maart 1952 werden de
toen 13-jarige Bruno Beyersdorf
en een vriendje voor een station
van München aangesproken door
een onbekende man. Deze gaf hun
een pakketje met het verzoek het
even af te geven bij het stations-
postkantoor. Op het pakje stond:
,,Aan Bondskanselier dr. Ade
nauer. Bonn".
Bruno en zijn vriend gingen
niet naar het postkantoor, maar
direct naar de politie en daar bleek
dat het pakje een zeer gevaarlijke
tijdbom bevatte, die in de kelder
van het politiebureau explodeerde
waarbij een munitiespecialist om
het leven kwam.
De beide jongens werden ..als
redders van Adenauer" wereldbe
roemd, de Bondskanselier schonk
Bruno en zijn vriendje beiden een
gouden horloge.
Dezer dagen arresteerde de München-
se politie een 20-jarige jongen, genaamd
Bruno Beyersdorf. Het pientere knaapje
van 1952 bleek te zijn opgegroeid tot een
ordinaire hotelrat! In München, Berlijn,
Hamburg en Hannover heeft hij in korte
tijd 19 diefstallen gepleegd en daarbij
meer dan 12.000 mark buitgemaakt. Toen
men hem arresteerde had hij slechts vijf
en een halve mark en een ploertendoder
op zak. De jongen had vlak voor zijn
arrestatie een hotelgast besloten, waar
bij hij zich uiterst sluw had voorgedaan
als een dronken man die in een ver
keerde kamer was terecht gekomen. Het
was zijn tactiek om in hotels in heel
West-Duitsland eerst een kamer te be
stellen, de situatie goed op te nemen en
Anthony Edens memoires
komen in februari uit
(Van onze Londense correspondent)
Anthony Eden, wiens gezondheidstoe
stand nog altijd reden geeft tot diepe
bezorgdheid - zijn aanvallen van hoge
koorts keren herhaaldelijk terug - legt
thans de laatste hand aan zijn gedenk
schriften, waarin hij zijn visie geeft op
de Suez-episode en welke zeker de oude
controverse zullen openen. Het boek zal
op 29 februari 1960, schrikkeldag, wor
den gepubliceerd. De heer en mevrouw
Eden zullen zich dan in West-Indië be
vinden, waar zij op advies van Edens
dokters de winter zullen doorbrengen.
Eden is op het ogenblik bezig de druk
proeven te corrigeren voor de spe
ciale grote eerste editie, welke bij Cas-
sell en Co. in Londen zal verschijnen.
Hij heeft in twee jaar reeds 200.000
woorden gedicteerd. 500 pagina's in
boekvorm. Dit vormt het eerste deel van
zijn memoires, waarin de gebeurtenis
sen van 1951 tot 1957 worden behan
deld. toen hij eerst minister van Bui
tenlandse Zaken en vervolgens premier
was. Een tweede boek zal een vroegere
periode van Eden's leven behandelen. Hij
werkte van achteren naar voren, omdat
hij het jongste tijdvak als het belang
rijkste beschouwt, en hij dit in elk geval
voor het nageslacht wil vastleggen.
Dat de oud-premier op deze manier
te werk gaat is begrijpelijk, omdat zijn
leven in de waagschaal hangt. De on
dertitel van het boek luidt: „De cirkel
gesloten". Edens thema is dat de ja
ren '50 een herhaling vormen van de er
varingen opgedaan in de jaren '30. Een
derde van het werk is gewijd aan Suez.
Eden is er nog altijd van overtuigd dat
zijn visie juist was en hij doet zijn uiter
ste best de wereld zijn standpunt te la
ten delen met het oog op wat er zou
kunnen gebeuren indien men de les er
van niet leert. Vele van de feiten welke
hij onthult, zijn nieuw.
KUNSTGEBIT VOOR KOEIEN
Wat totnutoe alleen nog maar in mop
penblaadjes voorkwam is werkelijkheid
geworden. In de V.S. is een firma, die
kronen voor tanden maakt bestemd voor
koeien.
Het schijnt rendabeler te zijn, de af
gesleten gebitten van 5—6 jarige koeien
te vervangen door deze „kunstgebitten"
van roestvrij staal, dan deze koeien, die
meestal nog goed produceren op te rui
men en door andere te vervangen. De
kronen worden over de afgesleten tan
den gezet, waarna ze als het waren
worden vastgekrompen, zodat ze niet los
kunnen raken. De gehele bewerking
duurt 10 minuten voor het bevestigen
van 8 kronen, aldus „Landbouwdocu-
mentatie".
vervolgens zijn slag te slaan. De Mün-
chense politie schudt treurig het hoofd
over het verval van de eens zo gevierde
Bruno en zegt, dat de jongen sedert zjjn
„heldendaad" op 13-jarige leeftijd, de
weg naar een normaal burgerlijk bestaan
nog niet heeft kunnen vinden. Het licht
van de publiciteit heeft hem verblind.
Hij wil sedert 27 maart 1952 nog altijd
de held van de dag spelen, een drang
waartegen zijn als zeer oppassend be
kend staande ouders in de afgelopen
jaren niets hebben kunnen doen. Bruno
Beyersdorf is de afgelopen zes jaar
namelijk reeds verscheidene keren en
steeds wegens diefstal met de politie in
aanraking gekomen!
In AMERIKA, het land van
de onbegrensde mogelijkheden,
zijn grote successen, die vroe
ger veel voorkwamen, ook
thans nog mogelijk.
Een voorbeeld hiervan is xoel
het fenomenaal succes, dat de
bekende firma P. Lorillard,met
sigarettenfabrieken in Greens
boro en Louisville, heeft be
haald met haar sigarettenmerk
KENT, de meest gevraagde
King Size sigaret - met' de
nieuwe lichtblauwe Micro-
nite" filter.
Het interessante artikel, dat
in TIME, het grote Amerikaan
se weekblad, verscheen in het
nummer van 2 Februari van
dit jaar, geeft een beeld van
het spannende avontuur rond
het ontstaan van deze sigaret
en haar ongekende zegetocht
niet alleen in Amerika, maar
ook in vrijwel alle landen waar
heen de KENT sigaret werd
geëxporteerd. President-direc
teur Lewis Gruber van P.Loril-
lard Company kreeg in 1956
de leiding over het Lorillard
concern en binnen het jaar was
de verkoop verdriedubbeld.
Een onpartijdig onderzoek,
uitgevoerd door de machtige
consumentenvereniging in
Amerika, wees uit, dat èn filter
èn tabak van de KENT siga
retten de beste waren onder de
menigte andere merken.
Sindsdien ging het steeds
verder bergopwaarts en KENT
staat thans in Amerika onbe
dreigd ver vooraan in de rij
der filter-sigaretten. De aan
delen der maatschappij liepen
op in drie jaar van 15.
tot 86.—. De KENT-verko-
pen worden nu geschat op
60 milliard per jaar.
Dit jaar bedroegen de ver
kopen 2 milliard sigaretten per
maand meer dan in 1958.
Ook in andere landen steeds
grotere omzetten, dank zij de
voortreffelijke tabak, de best
denkbare 15 mm lange origi
nele Amerikaanse King Size
filter en het ventilerend siga
rettenpapier, dat uitsluitend
,voor Kent wordt gebruikt.
Het papier is microscopisch
poreus en „ademt", waardoor
koele lucht wordt aangezogen
en hete lucht verdreven.
Kent trekt daardoor gemak
kelijk en het aroma van de
tabak blijft behouden.
InderdaadKENT FILTERS
BEST with the new blue
,Jtiicronite" filter and the fa
mous ,^Iicropor&' paper.
Deze Amerikaanse filter-si
garet viordt thans ook door P.
Lorillard naar Nederland ge
ëxporteerd en zal spoedig bij
Uxo sigarettenwinkélier ver
krijgbaar zijn.
Import
N.V. Cigarettes Import Co
v/h A. J. Blok,
Sclieveningen.
(Van onze Brusselse correspondent,
op reis door Sicilië)
(II, slot)
Als Griekse en Arabische kolonie heeft Sicilië
de hoogste bloeitijd van beschaving en welvaart
gekend: 735 jaar voor het begin van onze jaar
telling bouwden de Grieken Panormus, dat later
de hoofdstad Palermo werd, Zankle, dat nu Mes
sina wordt genoemd en Akragas dat thans Agri-
gento heet. Ook Syracuse, Catania en Gela kun
ne* een aroot en m^cht:^ verleden
Griekse grafsteen in wit marmer
terugblikken. Sicilië was de uitvalspoort der
Grieken tegen Carthago, maar dat werd het eiland
noodlottig, want een paar eeuwen later kwam het
door de Punische oorlogen onder Rome en de
oorlogen, roverijen en de vernielingen van de
oude Griekse beschaving namen pas een eind toen
de mohammedanen het achthonderd jaren na Chr.
veroverden. In de kathedraal van Messina en ook
elders kan men zien hoe de antieke beschaving
zich heeft vermengd met de Byzantijnse en zich
heeft verrijkt door de Moorse invloeden, net zoals
;n Zuid-Span'e.
De Arabieren konden er zich slechts een eeuw handhaven en zo is het te ver
klaren, dat er zo weinig monumenten zijn die van de Moorse invloed getuigen,
maar het was een eeuw van vrede. Sedertdien werd Sicilië, net zoals de Neder
landen, een speelbal van de grote mogendheden, een erfdeel van de Europese
vorstenhuizen, met een uitzonderlijke periode toen het samen met Napels één
koninkrijk vormde onder de Normandiër Roger II, de bondgenoot van Keizer
Frederik Barbarossa. De vorstenhuizen van Aragon, Anjou en de Bourbons heb
ben er geregeerd, maar geen goede indruk nagelaten. Vooral de Spanjaarden die
het land door onderkoningen regeerden, fnuikten de onafhankelijkheid der
Sicilianen. Door hun gebrek aan diplomatie en ontwikkeling zagen de Sicilianen
tegenover zich steeds een coalitie van de grote machten tot stand komen. Zo
kreeg Spanje zelfs de steun van admiraal De Ruyter toen de Fransen er een
opstand steunden en Messina moest het weer verduren!
treinen Duitsers en hoort men Rijn
lands, Schwabisch of Hamburgs op alle
stranden en in alle dorpen en steden.
Maar zo konden wij Agrigento in volle
rust bezoeken. De tempels van Juno,
van de Dioscuren en de tempel van
Hercules liggen in het centrum van een
door de toeristische dienst der provin
cie georganiseerde nrcheo'oeiseh' zone.
Eén van de fouten
van Wener congres
Door de wede van Utrecht kwam Si
cilië, gescheiden van Napels, onder het
huis van Savoye. Maar bij de vrede van
Den Haag kregen de Oosenrijkers Si
cilië en Savoye moest zich met het veel
minder welvarende Sardinië tevreden
stellen. Daarna kwamen de Sicilianen
nog een laatste maal onder Spanje en
men beleefde toen het merkwaardige
feit. dat de rooms-katholieke Karei III
een heftig anti-clericaal, een zekere
Tanucci, aan het bewind braoht. Ook
vandaag nog voelt men dat de gewone
Siciliaan, ofschoon vurig gelovig, niet
goed de coalitie tussen grootgrondbezit
ters en een deel van de clerus ver
draagt. Dankzij admiraal Nelson kwam
Sicilië nooit onder Napoleon, maar het
Wener congres van 1815 beging één van
zijn vele grote fouten toen het de Bour
bons opnieuw op de troon bracht. De
Bourbons werden definitief verdreven
door de Italiaanse vrijheidsstrijder Ga
ribaldi. die op 14 mei 1860 de dictatuur
over het eiland vestigde in naam van
Victor Emmanuel. Koning van het
Verenigd Italië. Sedert 1947 heeft Sici
lië in de Italiaanse staat een speciaal
autonoom statuut, maar de meeste Si
cilianen. die we ontmoetten willen
niets weten van een verder doorgedre
ven onafhankelijkheid. Alleen de com
munisten speculeren op die kaart, maar
gebruiken nooit de tenn onafhankelijk
heid.
Rust voor de storm
Bergens burgemeester
verlof verleend
Het gemeentebestuur van Bergen
heeft een telegram ontvangen van de
Commissaris der Koningin in de pro-
rincie Noord-Holland, dat luidt als
volgt:
-In afwachting van het overeenkom-
!t'g zijn verzoek aan dr. W. Huygens
ais burgemeester van Bergen te verle
en ontslag is hem met ingang van 14
lezer verlof verleend. Overeenkomstig
artikel 84 sub 3 der gemeentewet heb
mr. H. J. Wyttema met ingang van
16 oktober 1959 met de waarneming van
net burgemeestersambt van uw ge
beente belast".
Mr. h. j. Wyttema is burgemeester
Van Alkmaar.
Een ijverige koster toont U In de sa
cristie der kathedraal de verbazingwek
kende rijkdom van priestergewaden, ze
ker wel een honderdtal daterend van de
zestiende eeuw, soms geheel met goud
doorstikt. De Fedra-sarcofaag. geheel
uit wit marmer, is wel een van de mooi
ste kunststukken uit de Romeinse tijd
van Sicilië. De ruïnes van de drie tem
pels zijn zeer indrukwekkend, maar zij
werden gebouwd in de roze granietsteen
van de streek en niet zoals de gebou
wen van het Akropolis of het theater
van Delphi in de onvergelijkbaar mooie
witte marmer van Griekenland. Men
zou dus als toerist eerst Sicilië moeten
zien en daarna Griekenland. Nu was
het voor ons een kleine ontgoocheling.
Maar ook in Griekenland vindt men
zelden zo'n mooi bewaarde tempel als
die van Concordia. In het museum
vndt men een ongelofelijk groot aantal
Griekse vazen in rode en zwarte cera
miek, beelden munten, gebruiksvoor
werpen en grote beeldhouwwerken, die
de tempels versierden. Een van de re
denen waarom men in Sicilië de meeste
zuilen, die op het terrein van de ar
cheologische zone liggen, waarschijnlijk
nog twee of drie tempels kunnen bou
wen. De archeologische dienst is overi
gens begonnen met de aanleg van een
Grieks dorp, waaruit men kan zien, dat
de Grieken van ons niets zouden kun
nen leren op het gebied van water-
distributie en riolering.
Met een beetje verbeelding kan
men zich thans ook nog de Grieken
voorstellen, offers neerleggend in de
tempels of luisterend naar een rede
naar. Gezeten op een van de banken
hadden zij een prachtig gezicht op
de bruine valleien en de blauive zee.
Het was, naar de ouden verhalen,
een gesloten Griekse aristocratische
gemeenschap, die eeuwenlang stand
heeft gehouden, daar nationale een
dracht hier op deze vooruitgescho
ven basis tegen Carthago onverbid
delijke noodzaak ivas; die eenheids
dwanggedachte leidde overigens tot
tirannie van kleine groepen.
Erfvijand Carthago
In Agrigento waren de Griekse kolo
nisten en soldaten beter dan hun broe
ders in Palermo of Taormina beschermd
tegen de Afrikaanse sirocco, de droge
hete wind. die in de lente en de herfst
waait en die regen en storm brengt. In
De best bewaarde tempel in Agri
gento, de Concordia.
die felle, overheersend rood geschil
derde landtafereeltjes der karren een
artistieke indruk. Het paardje of de
muilezel heeft een rode pluim op de kop
en de miniatuurkarretjes zjjn zowat het
enige toeristische souvenir, dat de
moeite waard is. Wie echter de bergen
intrekt, vindt hier en daar -onder de
herders of de dorpsbewoners volkskun
stenaars, die uit zwart notehout beeld
jes snüden. Van de artiest Angelo
Buccheri, die geheel eenzaam in een
berghut woont, kochten wij voor een
kleine twintig gulden een prachtig
beeldje van Paulus in oude Byzantijnse
stijl, met de slappe baard en het evan
gelie op de borst gedrukt, en versierd
met de typische Siciliaanse krullen, zo
als men die op de boerenkarren vindt.
Ook stukken van karren kan men ko
pen, maar zoals overal elders kopen de
toeristen liever de goedkope armban
den, zijden sjaals en de toeristische
rommel, die men overal, in alle toeristi
sche centra vindt. Zo kan men Sicilië
bezoeken en niets zien. Dat het eiland,
waar thans enkele petroleumbronnen
zijn gevonden en waar langzamerhand
ook meer industrie komt. een grote toe
komst tegemoet gaat, is vrijwel zeker
voor al wie dit intelligente en vlijtige
volk aan het werk ziet.
Agrigento heeft het meest Griekse
monumenten. Het stadje ligt idyllisch
op de zuidkust, tussen Syracuse en
Marsala (beroemd om zijn wijn). Toen
wij er in de .eerste septemberdagen ar
riveerden, waren de hotels leeg
en na onze reis over het eiland ver
baast ons dat niet meer. Na het hoog
seizoen van juni, juli en augustus 3s
het overal in Sicilië enkele diagen rustig.
Bet is de rust voor de storm der
Teutonen. Plotseling arriveren hele
waarin uit de omgeving bij cJkaar ge
brachte Griekse en Romeinse grafste
nen, muren, banken en waterputten be
wonderd kunnen worden. Maar de wer
kelijk waardevolle voorwerpen vullen
drie etages van het gemeentelijk mu
seum en een zaal in de kathedraal.
Stelende toeristen
de eerste septemberweek kregen wij
aldus in Taormina bijkans elke dag
zwaar bewolkte hemels en regen. Een
systematische kolonisering van bet
eiland schijnen de Grieken niet te heb
ben nagestreefd. Daarvoor hadden zij
de tijd niet, bekommerd als zij waren
door de voortdurende bedreiging van de
erfvijand Carthago. De Romeinen, die
de Griekse tempels hier en daar ver
bouwden, zoals te Taormina. irrigeer-
den de bodem en ontwikkelden er de
i graancultuur zo enorm, dat Sicilië in
de geschiedenis bekend staat als de
graanschuur van Rome.
Gela en Syracuse
De Ltna, gefotografeerd vanaf de
ruïnes van het Griekse theater in
Taormina
kunstschatten in musea onderbrengt,
zijn de toeristen. In de kathedralen van
Messina en Agrigento en overal elders
zijn namelijk beeldjes, munten of klei
nere historische voorwerpen gestolen.
Men constateerde, dat groepen toeris
ten rond een beeldje gingen staan, ter
wijl een van de toeristen het kunstvoor
werp met een zaag bewerkte, het soms
ruw afbrak. Dit soort vandalen is er dus
de schuld van dat men als toerist de
Griekse beeldhouwwerken niet in de
tempels, hun natuurlijk kader, kan be
wonderen.
Met een beetje verbeelding
De Apollo van het museum, in wit
marmer, is het mooiste kunststuk van
Agrigento. Het gebroken beeld werd een
eeuw geleden gevonden, zoals vele beeld
houwwerken en resten van tempels.
Wie zich ermee zou willen bezighouden,
zin uit de enorme stapels stenen en
Over ieder der Siciliaanse steden is
een boek te schrijven, zo groot en tal
rijk zijn hier de getuigen van de oud
heid. Wanneer men uit de bergen naar
de vallei afdaalt, komend uit het stadje
dat rijke Byzantijnse fresco's bewaart,
n.l. Piazza Armerina. ziet men Gela op
een heuvel liggen. Gela was de hoofd
stad van de staat die Carthago be
streed. Het waren Grieken uit Kreta,
de oudste bakermat der Hellenen, die
Gela bouwden en die Agrigento sticht
ten. Eschylos, de prins der Atheense
dichters, verheerlijkte de macht en de
heerlijkheid van die Griekse kolonies.
Maar zij moesten machteloos toezien
hoe de Carthagers Syracuse, waarvan
zij hun hoofdstad hadden gemaakt, in
406 voor Christus totaal vernielden. Nu
is Syracuse een stad van 70.000 inwo
ners. waar men in de oude stad het
Grieks theater gaat bewonderen of gaat
kijken naar de „Grand Prix Automo
bile". Pindaros en Virgilius bezongen de
fontein van Arethusa, die ook vandaag
nog het eindpunt is van de prachtige
wandeling langs de kust.
Artistieke tafereeltjes
Van het moderne Sicilië, zijn folklore
en oude zangen, dansen en kunstwerk,
krijgt men niet zonder grote moeite een
overzicht. Zo vast zitten de Sicilianen
in hun politieke, economische en sociale
problemen, dat zij in gesprekken nau
welijks andere onderwerpen de moeite
van een discussie waard achten.
Maar op de wegen rijden de oude en
jonge Siciliaanse boeren in prachtig be
schilderde en met beeldhouwwerk ver
sierde karren d-> eeuwiee ron maken
