voornamelijk jeugd-zoiider-vaders Vruchtbaar Sicilië is tlians bezig groot toeristencentrum te worden Ook Bonn geplaagd door nozems, |ji@5S EAU DE COLOGNE Onder leiding van de bullen gingen ze tot de aanval over Van de vervaarlijke vuurspuwende Etna hebben njijvere handen vruchtbare wijnbergen gemaakt RECHTZAKEN Een verademing is het rond te kuieren in de vissersdorpen &Ate Opgericht 1 maart 1860 Vrijdag 9 oktober 1959 Zevende blad no. 2986S De herbouwde kathedraal van Messina Bewoners mogen niet onderschat worden Wie als toerist alle comfort wil ver zaken kan in een bergdorpje op nog geen vijf kilometer van het luxueuze Taormina waar men van 3.000 tot 12.000 lire per dag betaalt voor pension een huisje huren voor 1.000 lire per maand (100 lire is 60 cent). Maar nie mand doet het. Zo gaat de tegenstel ling tussen de luxueuze badplaatsen en het arme binnenland waarschijnlijk steeds groter worden, met uitzondering van de vruchtbare dalen waar enkele duizenden arme pachters thans dooi de landhervorming kleine zelfstandige boeren zijn geworden. Overal tussen de kleine industriestad Gela, een Griekse vestiging, en Agri- gento, waar op de bergen nog drie Griekse tempels prykenj heeft de rege ring klaarblijkelijk doordacht en me thodisch irrigatiesystemen aangelegd, c!e wegen zijn goed verzorgd en de wit loze huisjes zijn boerenwoningen en geen toeristenbungalows. En toch hoort men niets dan kritiek. Sicilië is dooi en door politiek. Het treft dat in de kleinste dorpen een of andere arme woning een prachtig blauw opschrift draagt: „partito socialista Italiana". Zes miljoen Sicilianen in een land dat slechts de helft kan tewerkstellen, dat zegt genoeg. In de straten staan de mannen te praten, maar niemand ziet er werkelijk arm of ondervoed uit, noch geestelijk minder ontwikkeld. Integendeel mel den automobilisten dat de kleinste ga ragehouder van het eiland een buiten gewoon vaardig manneke is wanneer de wagen van een toerist moet worden gerepareerd. In de hotels ziet men het al dadelijk. De wakkere jongens van twaalf of veertien jaar die U bedienen horen en zien alles en de meesten ken nen enorm veel méér Duits, Frans of Engels dan de meeste toeristen ver moeden, of zjj voelen intuïtief hoe de toerist reageert. Arm maar trots Meewarig kijken zjj naar de eeuwig kletsende Duitsers die luid de in Deut- se Mark omgerekende bedragen opsom men die zij gedurende hun Italiaanse reis hebben betaald, maar zij weten precies aan welke Duitse gast zij een introductie kunnen vragen om in de wintermaanden ergens in een Duits restaurant te gaan werken. Maar zjj doen het zeer beleefd en voorzichtig. De Siciliaan bedelt nooit of loopt de toerist nooit achternaarm maar trots, want wij Sicilianen hadden een grote cultuur op een ogenblik dat die noor derlingen met hun brieventassen vol dure cheques in dierenvellen gekleed liepen en in bergholen woonden De kuststreek tussen Messina, Taor mina, Catania en Syracusa is de Si- ciliaanse Riviera. Maar dat het meest luxueuze centrum Taormina met de gecombineerde attractie van strandge- noegens en wintersport (op de hellin gen van de vuurspuwende Etna) slechts 2.800 bedden kan bieden is een van die onverklaarbare geheimen van het eiland. Op die tweehonderd of drie honderd kilometer lange kust zijn ove rigens slechts drie of vier badplaatsen en dan nog is Catania met zijn zand strand in het centrum van de stad een soort Zandvoort. Wie Taormina beu is moet naar het snobistische Monreale reizen, de mondaine badplaats op twaalf kilometer van de hoofdstad Pa lermo, dat is een reisje van liefst 500 kilometer over het eiland. Het wonder van de Etna Eerst echter maken alle toeristen kennis met het wonder van de Etna. In augustus 1956 nog heeft de 3.000 me ter hoge reus zijn lava gespuwd. Het Twintig dood en vernieling zaaiende kraters ztfn goedaardige wijnheuvelen geworden en de Sicilaanse zon doet de rest. Drie uren lang draait de bus langs de haarspeldbochten tot op 2.000 meter, op 1.200 meter verandert het landschap en wordt de wijnstruik vervangen door de kastanjeboom en de olijfboom. In die hoge bergen waar de fikse bries u tegenwaait,. hebben rijke Italianen zeer moderne villa's gebouwd, soms bijkans zo groot als kastelen. De jongelui ra zen de trage bussen op Vespa's in ra zend tempo voorbij. Dat is het huidige beeld van de vervaarlijke vuurspuwen de Etna. Op het 2.000 meter bergpla teau voert een zweefbaan u naar de krater van de Etna en de wandeling rond de gapende muil duurt ander half uur. Iii de winter komen de skiliefhebbers er hun hart ophalen en ter afwisseling gaan zij een weekeinde op het strand liggen waar het dan toch steeds 18 gra den warm is. Hier en daar zijn arbeiders aan het werk. Zij laden de zwarte lavastenen op grote vrachtwagens want dat is de grondstof voor de we- genasfalt. Messina, havenstad Taormina is bekend om zijn Grieks theater dat door de Romeinen werd verbouwd, en waar in juli j.l. in mo derne stijl het proces van Ulysses werd opgevoerd, en een internationaal film festival werd georganiseerd. Plet stadje ligt op de bergen en heeft deze specia le attractie, dat het de duurste hotels van het eiland bezit. Messina, de ha venstad, is aantrekkelijk maar werd in de loop van de geschiedenis zo zwaar geteisterd dat nog alleen de kathedraal of „Duomo" enige historische beteke nis heeft. In 1908 werd de stad door een aardbeving zwaar verwoest e/n kwamen 5.000 mensen om het leven, ondanks de hulp van een Russische vloot, die toevallig daar voorbij voer. En op 13 juni 1943 bombardeerde de Amerikaanse luchtmacht de stad zo hevig, dat de gehele stadskern uit brandde. De 200 Duitse soldaten die in de kerk waren gevlucht, werden allen gedood, een vreselijk bloedbad. Daar na landden de Amerikanen en namen de stad zonder slag of stoot in. Mes sina is steeds een strategisch punt ge weest. De Grieken noemden deza poort van Italië, „Zancle", de Arabieren (die in 1060 door Roger de Noorman wer den verdreven) doopten haar Mamer- tine. Daarna kwam de stad en geheel Sicilië onder de Franse en de Spaanse Bourbons maar het was vanuit Sicilië dat Garibaldi zijn veldtocht voor het éne Italië begon. Geen afscheiding Ook vandaag en ondanks vele pers artikelen over de Siciliaanse autonomie voelt men duidelijk in de gesprekken met onontwikkelde eilandbewoners dat (Van onze correspondent in Bonn) Enige weken geleden revolteerden ze ook in Bonn: de „Halbstar- ken", de nozems of hoe men ze noemen wil. Ze grepen met een man of tien passerende auto's beet, hieven ze op en lieten ze met een smak vallen. Toen de politie kwam, bleven ze staan en ze weken pas na felle gevechten onder de slagen van gummiknuppels; 110 jongens in de leeftijd van 15 tot 25 jaar arresteerde men, 110 jongens, van wie er een, een 20-jarige metselaar, een maandloon had van 800 mark en de rest tenminste het netto loon per maand van 400 mark pleegt te verdienen. nen allemaal per maand tenminste 400 mark. Ze hebben allemaal een brom fiets, vier of vijf pakken in de kast, een leren vest en een spijkerbroek. Er zijn zoons van Bonner burgers, ambtenaren en middenstanders onder hen. Een paar zijn de zoons van hoge regeringsambte naren; 12 van de 110 komen uit zeer welgestelde families. Maar toch, het merendeel, namelijk de helft, is zonder vader opgegroeid. Het zijn de kinderen van soldaten, die in de laatste oorlogs jaren gesneuveld zijn. Hun moeder hebben ze altijd zien werken of er via een zgn. „Onkel-ehe" een eigenaardig verhoudingshuwelijk op na zien houden. Velen zijn vluchtelingen, wier vader en/of moeder nog in Oost-Duitsland wonen. Een van de jongens heeft een vader, die onderofficier is in de Oost- duitse communistische volkspolitie Velen komen uit zeer welgestelde families Het internationale verschijnsel van de nozems had Bonn al enige weken in zijn greep, zoals in Parijs jongelui in zwar te leren vesten in café's de boel kort en klein sloegen, in Amsterdam de zoge naamde onderwereld zich met het ge val bemoeide, in Zweden de jongens een kampeerplaats overvielen, in Rome, We nen. Moskou, Oost-Berljjn en New York gewelddaden aan de orde van de dag zijn. Ook het rustige, bijna provinciaalse Bonn moest onder het juk door. De stad. waar deftige diplomaten door de 18-de en 19-de eeuwse straten vol hob belkeien gaan, had al maandenlang straten waar geen meisje of vrouw zich durfde te vertonen: de „Halbstarken" stonden daar klaar om iedereen aan te vallen. Tijdens 'n weekeinde, na de zo bur gerlijk-rustige mijnwerkersdemonstra tie, gingen ze tenslotte naar het cen trum van de stad. Onder leiding van hun aanvoelders. de zgn „bullen", sloe gen ze erop los. Nare omstandigheden Sedertdien heeft men nauwkeurig uitgeplozen wat dat nu toch voor jon gens zijn, die auto's in de lucht gooien, die met de politie vechten en die tot alles in staat zijn. De metselaar van 20 jaar, die met zijn maandsalaris van 800 mark meer verdient dan een behoorlijke regeringsambtenaar, is geen uitzonde ring. De 16-, 17- en 18-jarigen verdie- Het strand van Taormina. zij niet voelen voor totale afscheiding van Italië. Zelfs een eenvoudig herder die met zijn schapen door een dorp passeerde, zei ons: „Ik ben Italiaan" Sicilië krijgt van Italië veel meer kre dieten toegewezen, o.m. voor de wegen aanleg, dan het eiland belastingen op brengt en de werkelijke hoofdstad is dan ook Rome en niet Palermo, waar de „autonome" regering van de afge scheiden christen-democraat Milazzo is gevestigd. Vanuit Messina varen boot jes naar de Stromboli, die andere vuur spuwende berg die op een eiland is ge legen en uit welks kraters voordurend witte dampen en zwavelrook opstijgen. Wanneer men de Middellandse Zee landen ietwat beter begint te kennen, zfjn veel monumenten en musea op Si cilië van eerder geringe historische waarde, maar de toeristische propa ganda is voortreffelijk en hemelt alle cultuurbezit met zuidelijke overdrij ving op. Sicilië is daarom voornamelijk interessant omdat het ontstaan 4s als een Griekse kolonie. Het Griekse thea ter van Taormina, het amphitheater van Syracuse en andere Griekse ruï nes zijn voor de reiziger een uitsteken de voorbereiding op de Griekse reis die hij zeker zal trachten te ondernemen. Het grootste centrum van Griekse cul tuur op Sicilië is Agrimento waar drie tempels en een Grieks archeologisch museum zfjn gevestigd. Flink aanpakken, maar dat is het laatste woord niet De gemiddelde Duitser is by al de vechtpartijen van deze nozems een har telijke toeschouwer. Belangstellend stonden de mensen naar de gevechten tussen de jongens en de politie te kij ken. De volgende dag riepen ze in in gezonden stukken in de kranten welis waar braaf de politie op „om erop te slaan", maar hun belangstelling met lachende gezichten had dan toch maar meegeholpen de „bullen" en hun jon gens op te hitsenOverigens, dat er op geslagen moet worden, daar is iedereeen het wel over eens. Tenminste in kritieke situaties, zo zegt men hier, moet de politie niet aarzelen. Maar men beseft drommels goed. dat daarmee het kwaad niet uit de wereld wordt gehol pen. Want de vraag is allereerst: waar om doen die jongens dat? De pedagogen en sociologen zeggen: de jongens staan op de fabriek of op de school (want er zijn nogal wat gymnasiasten onder de ze nozemsin het gelid, in de col lectiviteit. Hun persoonlijkheid wordt ingeperkt, terwijl ze juist een grote da dendrang hebben. Ze ondergaan de in vloed van de film, van allerlei laag-bij- de-grondse lectuur. Hun ouderlijk huis heeft gefaald: vader ontbreekt, of va der en moeder hebben het te druk met geld-verdienen. Er is een bromfiets, er is geld. een leren vest, een „bulle" die de jongens opjaagt, die de technisch ge- interesseerde jeugd tot daden aanzet. Zo zoekt de jeugd, aldus de pedagogen en sociologen, een ventiel voor haar da dendrang, voor haar behoefte aan span ning, avontuur en menselijk contact. En het geld speelt uaarbij een zeer belang rijke rol: tenslotte gaat er in West- Duitsland door de handen van de jeugd per jaar een bedrag van 250 miljoen mark, dat is een kwart miljard! Wat de stad van plan is Bonn zal de nozems-van-het-wirt- schaftswunder voorlopig met gevange nisstraffen, boetes e.d. aanpakken. Daarnaast is de stad van plan door zo genaamde open-deur-tehuizen de jeugd naar zich toe te halen voor een eerlijk gesprek van-man-tot-man. En ook heeft men reeds bromfietewedstrijden georganiseerd, ten gerieve van de jonge geweldenaren, die by nacht en ontij met hun machientjes door de straten jakkeren. Of het allemaal veel zal hel pen? Men weet het niet. Want straks kan het weer beginnen. Straks kan weer een 20-jarige „bulle" zijn „mannen" op roepen om eens een „show" weg te geven (Advertentie) Nieuwe autosnelweg Utrecht - Twenthe De plannen voor de aanleg van een nieuwe autosnelweg UtrechtAmers foortTwenthe zijn reeds ver gevor derd. Men hoopt deze weg over 8 a 10 jaar gereed te hebben. Dit heeft de burgemeester van Hen gelo, mr. R. J. J. Lambooy, medege deeld tijdens een bijeenkomst, in het stadhuis van Osnabrück van Neder landse en Duitse burgemeesters, verte genwoordigers van Duitse landsregerin gen en het handels- en bedrijfsleven. Van Nederlandse zijde waren aanwezig de burgemeesters van Amersfoort, Apel doorn, Deventer, Hengelo en Oldenzaal. Aan de hand van cijfers toonde mr. Lambooy aan, dat enerzijds de weg op Nederlands gebied zeer belangrijk zal worden voor het nationale verkeer, maar anderzijds ook van grote interna tionale betekenis kan zijn, als op Duits gebied aansluiting kan worden verkre gen op het Duitse net van „Auto bahnen". L (Van on«e Brusselse correspondent, op reis door Italië) Vanuit het vliegtuig lijkt Sicilië een barre kale rots, omgeven door de prachtige blauwe en effen spiegel van de Middellandse Zee. Maar deze Griekse kolonie der oudheid (later graanschuur van Rome) is een vruchtbaar land gebleven. Alleen is het graan vervangen door groene velden waarboven de witte katoenbloemen bloeien, of door de sinaasappelboompjes, de citroenen en de wijnbergen. Ieder Siciliaan, die met het toerisme een cent kan verdienen, investeert in plantages. De kok van een door de Siciliaanse regering aan gelegd ,„Villagio turistico", of toeristisch dorp, toont zijn Duitse gasten (de Duitsers schijnen dit jaar Sicilië massaal ontdekt te hebben) zijn tuinen met sinaasappel- en citroenenbomen en men vraagt zich af hoe hij het gedaan krijgt om tien uur per dag in de keuken te staan, planter te spelen en goede sier te maken in een land waar het toe ristisch seizoen slechts twee of drie maanden per jaar rustig wordt. Villa's als kastelen Automaat leeggehaald met valse kwartjes (Van onze Haagse redactie) Niet minder dan 1086 valse kwartjes zijn in de loop van enige maanden door een 41-jarige Haagse fabrieksar beider in omloop gebracht .Het waren metalen schijfjes, die de vorm en het gewicht van een kwartje hadden en die door de arbeider werden gestolen op de fabriek waar hij werkzaam was. De man gebruikte de valse kwartjes in tientallen sigarettenautomaten door de hele stad. De sigaretten en ook re pen chocola, verkocht hij veelal weer. De officier van Justitie bij de Haagse rechtbank eiste tegen de fabrieksarbei der een gevangenisstraf van 5 maanden, echter voorwaardelijk, met toezicht ge durende 3 jaar lange proeftijd en als bijzondere voorwaarde, dat verdachte de schade, ruim f. 270 aan de benadeel den zou vergoeden. De officier hield by het stellen van zyn eis rekening met het feit, dat de verdachte door een ernstige ziekte ge handicapt is en buitendien met het feit, dat ook een van verdachtes acht kinde ren ernstig ziek is. Verdachte had het door deze bijzondere omstandigheden erg arm thuis. De rechtbank zal op 22 oktober vonnis wijzen. Tentoonstelling in Oslo van Nederlandse werken Koning Olaf V van Noorwegen en Prinses Astrid woonden hedenmiddag de officiële opening by van de tentoon stelling ,Van Rembrandt tot Vermeer" in het Nationale Museum in Oslo. De opening werd verricht door de Noorse minister van Onderwijs, Bergensen. De ze tentoonstelling van zeventiende-1 eeuwse meesters, die wordt beschouwd als het grootste evenement op het ge- i bied van de schilderskunst van het sei zoen te Oslo. blyft tot 6 december ge- opend. De tentoonstelling is het resultaat van Noors-Nederlandse samenwerking j op grond van het cultureele akkoord tussen de twee landen. Zij staat onder bescherming van de twee staatshoofden. De 91 kunstwerken op de tentoonstel ling zijn geleend van musea in Neder land, Zweden, Denemarken en Noorwe gen en van eigenaars van particuliere verzamelingen. Het oudste werk. een winterlandschap van Hendrick Aver- camp, dateert van 1608 was gelukkig de hoogste en grootste krater die in werking kwam. De lava, een zwarte steenmassa die er uitziet als half verbrande steenkool, vloeide enkele kilometers naar beneden. Maar de angst slaat de dalbewoners dan eerst om het hart wanneer een van de twin tig veel kleinere kraters die aan de voet van de Etna liggen, beginnen te spu wen, want dan vloeit de massa ver vaarlijk het dorp binnen. Zo werd het dorp Mascali in 1928 totaal vernield en thans nog liggen er massa's zwarte ste nen op het strand; het dorp Trecas- tagni, waar de opera Cavalleria Rusti- cana speelt, een onooglijk plaatsje, werd toen echter gespaard. Maar het ongelofelijk mooie van de zaak is dat al deze kraters in het dal vruchtbare wijnakkers zyn geworden. Op de hellingen hebben de moedige Sicilianen kleine etages gegraven, ge stut door de zwarte lavastenen, die kunstvol volgens de oude Griekse bouwmethode zonder cement op elkaar zyn gestapeld, en daar groeit nu de be roemde „vino di Etna", de Etnawijn. De witte secwyn van de cyclopen is werkelijk voortreffelijk. En de knapen lopen met de dikke blauwe of gele druiventrossen het strand af, in h^t Duits roepend „gute Trauben!".. voor 150 lire het kilo. Er zün méér verrassingen. Catania is een stad geworden met 300.000 inwoners en daar rijzen momenteel machtige flatgebouwen uit de grond, soms tien ver diepingen hoog. Wij zyn ervan overtuigd dat het toerisme op Sicilië in de eerst komende tien jaren een enorme vlucht gaat nemen. Men kan moeilijk geloven dat Sicilië zoals een jonge advocaat het ons zei in een lange bittere monoloog over vijf jaren een communistische staat zal zijn geworden. De meeste toeristen leren Sicilië kennen op de averechtse manier. Vanuit Messina of Palermo, waar zij uit Napels landen, toeren zij zes dagen rond in de bussen wat een 50.000 lire kost. Maar men moet er rondkuieren in de vissers dorpen of in de berggehuchten waar naast een enorme grote kerk vier of vyf armoedige huisjes staan. Onder de flonkerende sterren is het ook om drie uur 's ochtends nog twintig graden en met veel geduld en veel herhalen wordt men wegwijs in het Spaans-Moors beïnvloede Siciliaans dialect. cA Is in de Schouwburg, in het Concertgebouw en bij andere feeste lijke uren de melodieën verklonken zijn en de instrumenten zwijgen biedt "47IV in de pauze de ware verkwikking. 4711Eau de Cologne op Uw zakdoek gesprenkeld en diep inge ademd verfrist en geeft volkomen ontspanning. 1.65 tot 23.25

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 21