VERKORTING VAN DIENSTTIJD
KOST TIENTALLEN MILJOENEN
Naar vliegsnelheden
7 maal die van geluid?
WEERRERÏCHT
Stakingssituatie
in Y.S. somber
COMMISSIE VAN VOORST TOT VOORST:
Aantrekking contractanten moet
korter dienen mogelijk maken!
Supersonisch luchtverkeer
Afstand Amsterdam-Los Angeles
afleggen in 1 uur 38 minuten
VLUCHTELINGENJAAR 59-60
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 6 OKTOBER 1959
No. 29863
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f255 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Kies rxj uw regenjas uit de
grootste collectie tussea
t 80,- en f. 1 20.-. Bijv.
Dioleen regenjas
35% macco - 65% polyester
Daardoor vederlicht, water
en winddicht (dus ook be
schuttend tegen de koude).
Gemakkelijk te reinigen en
geen narigheid meer bij het
stomen. Nieuwe herfsttinten.
94,50
House of England
Amsterdam - Den Haag
Eindhoven - Hilversum - Bussum
Steun van zeelieden
voor havenarbeiders?
Er bestaat op het ogenblik niet
veel kans op. dat het arbeidscon
flict in de Amerikaanse staalindus
trie en havens spoedig geregeld
zal worden. Het is zelfs mogelijk
dat de Amerikaanse zeelieden de
havenarbeiders zullen steunen en
eveneens het werk zullen neerleg
gen. De onderhandelingen tussen
werkgevers en vakbonden zijn
maandagavond over de gehele
linie afgebroken. Twee vakbonden,
waarbij meer dan 90.000 zeelieden
zijn aangesloten, hebben hun steun
toegezegd aan de 85.000 stakende
havenarbeiders.
President Eisenhower zou overwegen
zowel in het conflict in de staal-
"d^strie als in dat van de havens tus
senbeide te komen, als er niet spoedig
«en overeenkomst wordt bereikt. Eisen
howers perssecretaris Hagerty weigerde
Luitenant gedood;
Kapitein kreeg shock
Tijdens een militaire oefenrit voor
jeeps is gisteravond omstreeks half-
negen bij Maurik onder Tiel door tot
nu toe onbekende oorzaak een jeep
van de weg afgeraakt en gekanteld.
De jeep werd vermoedelijk bestuurd
door de 41-jarige kapitein W. F. Rid
der van Rappard, die een shock kreeg
en naar huis is gebracht. De naast
hem zittende jonge eerste luite
nant H. Dorsting werd zwaar gewond
en buiten kennis naar het ziekenhuis
..Bethesda" te Tiel vervoerd, waar
bloedtransfusie werd toegepast. In do
loop van de nacht is hij overleden.
Beide slachtoffers zijn van de lucht-
doelartillerieschool te Ede, gehuwd en
woonachtig te Ede.
Daar er geen getuigen bij het ongeval
waren en de heer Van Rappard nog
niet kan worden gehoord, weet men nog
niets van de toedracht.
Militairen bij de
veevoedertransporten
Gisteren en vandaag zijn weer mili
taire vrachtauto's ingeschakeld by het
vervoer van aanvullend veevoeder naar
de „droogtestreken", waar men met ern
stige veevoer-tekorten te kampen heeft.
Gisteren reden in totaal ongeveer 25
wagens met bietekoppen van de Zuid
hollandse eilanden naar Erp in Noord-
Brabant.
Vandaag zijn in totaal 50 vrachtauto's
beschikbaar gesteld voor dit vervoer, dat
ditmaal van de Zuidhollandse eilanden
naar Stamprooi in het Deelgebied onder
Weert zal gaan. Twintig van deze mili
taire vrachtwagens vertrokken vanmor
gen vroeg van het station te Dordrecht
om de inzameling van bietekoppen op
het eiland van Dordrecht te beginnen.
echter te bevestigen of te ontkennen of
Eisenhower op korte termijn zijn toe
vlucht zal nemen tot de Taft-Hartley-
wet. Zoals bekend kan de president deze
wet hanteren om de stakers tot een
„afkoelings-periode" van 80 dagen te
dwingen. Dit zou betekenen dat de ar
beiders het werk voor tenminste 80 da
gen zouden moeten hervatten.
In New York werden in de loop van
vandaag vier grote passagiersschepen
met in totaal meer dan 5000 passagiers
verwacht. Men voorziet grote moeilijk
heden bij het aan wal brengen van de
koffers en andere zware bagage. Alleen
al in de haven van New York liggen 80
schepen te wachten tot zij gelost of ge
laden worden. In de havens van de
Amerikaanse oostkust en het gebied aan
de Golf van Mexico liggen honderden
schepen, met aan bederf onderhevige
levensmiddelen geladen.
Streven naar verkorting met 2 maanden
De commissie-Van Voorst tot Voorst ofwel de Commissie Wer
kelijke Diensttijd Dienstplichtigen, zoals zij in maart van het vorig
jaar officieel door de toenmalige minister van Defensie, ir. C. Staf
werd gedoopt komt in een lijvig rapport tot de conclusie, dat er
ernstig gestreefd zal moeten worden naar een diensttijdverkorting met
twee maanden. Voor de marine zou het echter niet verantwoord zijn
de diensttijd van 21 maanden in te krimpen.
Er was in haar opdracht nadrukkelijk gesteld, dat de NAVO-ver
plichtingen van ons land als gegeven moest worden aangehouden.
Met het oog hierop gericht stelt de commissie vast, dat men het paard
niet achter de wagen mag spannen. Men mag derhalve niet tot ver
korting van de diensttijd overgaan, voordat de resultaten van de
werving van vrijwilligers die de personeelssterkte van de strijd
macht op peil moeten houden zulks wettigen.
VERONTRUSTEND TEKORT
AAN BEROEPSPERSONEEL
BIJ DE KON. LANDMACHT
Maar om voldoende vrijwilligers te
kunnen aantrekken zullen de dienst-
voorwaarden aantrekkelijker moeten
worden. Daarom adviseert de commis
sie de bezoldigingsschalen te herzien.
De kosten van een diensttijdverkorting
met twee maanden schat de commissie
op 86 miljoen per jaar. In hoeverre dat
bedrag binnen het huidige defensiepla
fond kan worden gevonden of dat deze
diensten worden verhoogd, daarop
wenst de commissie geen antwoord te
g^ven.
De kwestie van de diensttijdverkor
ting zo merkt de commissie op
wordt bijzonder gecompliceerd door het
feit dat de huidige personeelsbezetting
van de drie krijgsmachtonderdelen al
niet aan de NAVO-eisen voldoet. Bij de
landmacht is dat bepaald verontrustend.
Half 1958 bedroeg dat namelijk onge
veer 5100 man (20%). Bij de zeemacht
waren het 1800 man (12%) en bij de
luchtmacht 1100 man (11%). Bij de zee
macht wordt het gehele tekort do"or
dienstplichtigen aangevuld. Bij de land
macht en bij de luchtmacht bestaan nog
een groot aantal niet bezette functies.
Wijziging
De vervanging van een aantal dienst
plichtigen door contractanten zou bij
de laatste twee krijgsmachtonderdelen
dan ook tot een fundamentele wijziging
in de opbouw van deze onderdelen lei
den. Hierdoor zal de gevechtswaarde
der parate troepen op den duur belang
rijk kunnen worden verhoogd.
Bij de landmacht zou volgens het
rapport de uit militair oogpunt gunsti
ge verhouding tussen beroepspersoneel
en dienstplichtigen worden verkregen,
indien niet meer dan 25.800 man per
jaar voor de mobilisabele eenheden be
schikbaar zouden komen.
In verband met de eisen, welke de
parate sterkte nu eenmaal stelt, zouden
LOENIK III OP
GOEDE WEG
De Russische maanraket bevond zich
gisteren om 18.00 uur Ned. tijd op
284.000 km. van de aarde, aldus meldde
een bericht van het persbureau Tass.
Op dat tijdstip bevond de raket zich
ter hoogte van de Atlantische Oceaan.
Overeenkomstig de plannen zal
Loenik III een baan om de maan en
de aarde beschrijven, zo werd gister
avond in Moskou bekend gemaakt. De
capsule met instrumenten moest he
denmiddag om 15.00 uur het dichtst
bij de maan komen, op ongeveer 7000
km. hoogte.
De raket volgt de voorgeschreven
koers, niet alleen volgens Moskou maar
ook volgens het Engelse observatorium
Jodrell Bank waar men de Loenik
nauwkeurig" volgt.
Terechtstelling van
Poclola uitgesteld
De terechtstelling van de in Duits
land geboren Canadese fotograaf Podola,
die wegens het doodschieten van een
Londense rechercheur ter dood is ver
oordeeld, is uitgesteld, zo is heden offi
cieel in Londen meegedeeld. Podola zou
aanvankelijk op 16 oktober worden op
gehangen.
van deze 25.800 man de volgende aan
tallen contracten nodig zijn.
Bij een diensttijdverkorting met twee
maanden ongeveer 12.600 man met een
vierjarig of 6800 man met een zesjarig
contract.
Als men de diensttijd met vier maan
den zou verkorten: ruim 14.000 man
met een vierjarig of 8000 man met een
zesjarig contract. Zou men de dienst
tijd met een half jaar inkrimpen dan
zouden deze getallen worden ruim 14.000
vierjarigen of 8300 zesjarigen.
En deze aantallen zouden nog ver
meerderd moeten worden met de-bij de
luchtmacht op grond van dezelfde ge
dachtegang aan te nemen contractanten
(1400) en met de uit de aard der zaak
jaarlijks noodzakelijke aanvulling van
het beroepspersoneel bij de drie krijgs
machtonderdelen (3950).
Niet te verwezenlijken
Telt men deze getallen bij elkaar op.
dan komt men by een diensttijdverkor-
ting met twee maanden en bij het aan
nemen van contractanten met een zes
jarig contract reeds tot het aannemen
van12.150 vrijwilligers per jaar. Een
getal dermate hoog. dat de commissie
dit niet te verwezenlijken acht. Temeer,
daar bij verkorting van het steeds nood
zakelijke overgangstijdperk bovendien
nog een zeer groot aantal nadienenden
een verbintenis zouden moeten sluiten.
Daarenboven wil men de lasten van
de dienstplicht zo gelijkmatig mogelijk
over de gehele bevolking verdelen. Dat
kan niet als men een groot deel van de
dienstplichtigen niet onder de wapenen
zou roepen. Derhalve is men uitgegaan
van een totale lichtingssterkte van
van 46.000 man voor de landmacht en
6000 man voor de luchtmacht. Maar is
er geen andere weg om de last van de
dienstplicht te verkorten? Verkorting
van de opleiding acht de commissie niet
aanvaardbaar. Diensttijdverkorting is
volgens haar dus niet mogelijk zonder
uitbreiding van het vrijwillig dienende
personeel. En daar zal jaren mee ge
moeid zijn.
Slot pag. 2
Luit.-generaal b.d. H. F. M. baron
van Voorst tot Voorst tijdens de
toelichtingwelke hij gisteren gaf
op het rapport van de Commissie
Diensttijdverkorting.
Harder werken roept
Nixon
Amerikanen toe
Vice-president Nixon van de
V.S. heeft er gisteravond in een
rede aan de universiteit van Chi
cago bij de Amerikanen op aange
drongen harder te werken om de
superioriteit van de vrijheid met
betrekking tot het communisme te
bewijzen. Hij gaf toe dat de Rus
sen, speciaal op wetenschappelijk
gebied, een opmerkelijke vooruit
gang hadden geboekt. ,,Maar wij
kunnen en zullen ze inhalen",
aldus Nixon.
Vlag voor Ned. Antillen
De Ned. Antillen hebben een ontwerp
voor een eigen vlag.
Gisteren is in Willemstad een ont-
werp-landsverordening verschenen waar
in de vlag wordt vastgesteld.
Het ontwerp voor de „Bandera" be
staat uit een wit veld met in het midden
verticale rode en een horizontale blauwe
baan over de rode heen. In het midden
van de blauwe baan zijn in een ovaal
vormige rangschikking zes witte sterren
aangebracht.
Bij de viering van het eerste jubileum
van het Statuut voor het Koninkrijk der
Nederlanden (15 december) zal de Antil
liaanse regering een serie postzegels doen
verschijnen die aan de vlag gewijd zal
zijn.
De betekenis van het traditionele verband tussen onderzoeking en ontwikkeling
op het gebied van de militaire luchtvaart en de daarmee overeenkomende voor
uitgang op het terrein der burgerluchtvaart moet worden onderkend bij het
maken van plannen voor verkeersvliegtuigen van de toekomst. Hoewel het waar
is, dat er in de huidige ontwikkeling van verkeersvliegtuigen die met een snelheid
van driemaal of drieeneenhalf maal die van het geluid zullen vliegen, zeer grote
steun wordt ondervonden van de ervaringen die op dit stuk door de militaire
luchtmacht zijn opgedaan, vereisen deze ontwikkelingen een grotere door de
vliegtuigenindustrie bekostigde research en ontwikkeling dan voor welk ontwerp
voor een verkeersvliegtuig tot dusverre dan ook.
Het is in de toekomst mogelijk dat de research ten behoeve van militaire lucht
vaartuigen bijna geheel gericht zal zijn op die gebieden van het luchtruim waar
mede de verkeersluchtvaart niets van doen heeft. Een voorbeeld daarvan zou zjjn
het militaire ruimtevaartprogramma.
Dit zei vanmiddag de vice-president
van de Lockheed vliegtuigenfabriek, de
Amerikaan Hall L. Hibbard, op de derde
„dr. Albert Plesman memorial lecture"
die in de Technische Hogeschool te
Delft is gehouden.
De heer Hibbard merkte verder op
dat, nu de belangen op luchtvaart-tech
nisch gebied tussen de militaire en de
burgerluchtvaart verder uit elkaar kun
nen gaan, het niet mogelijk is dat de
ontwikkeling van toekomstige verkeers
vliegtuigen b.v. van die bestemd voor
het ontwikkelen van snelheden van zes-
of zevenmaal de snelheid van het ge
luid, ter hand zal moeten worden ge
nomen door de vliegtuigindustrie alleen,
zonder de voordelen te kunnen plukken
van de leiding van de militaire ontwik
keling.
De heer Hibbard zei er evenwel van
overtuigd te zijn dat vooruitziend den
ken volgens de traditie zoals die ge
vestigd is door dr. Plesman, niet alleen
in beschouwing zal nemen de huidige
neiging naar een snelle uitbreiding van
het volume van het luchtverkeer, maar
ook de additionele toeneming van het
volume die zal ontstaan door het voor
de reizigers zeer verbeterd nut dat
luchttransport met zeer hoge snelheden
biedt.
Dat voerde spreker tot de conclusie
dat de luchtvaartmaatschappijen van
de wereld binnen afzienbare toekomst
de beschikking zullen hebben over
vliegtuigen die door het luchtruim
zullen gaan met snelheden van zes
maal of zevenmaal de snelheid van
het geluid.
Een verkeersvliegtuig dat een snel
heid kan ontwikkelen van zevenmaal
de snelheid van het geluid zal de af
stand tussen Amsterdam en Los An
geles in een vliegtijd van slechts 1 uur
38 minuten kunnen afleggen.
Prof. dr. ir. H. J. van der Maas, voor
zitter van de afdeling vliegtuigbouw-
kunde der TH, merkte in zijn dank
woord aan de spreker o.m. op dat ook
hy ervan overtuigd is dat het superso
nische vliegen zal bijdragen tot een ver
dere groei van het luchtverkeer over
lange afstand.
De verwezenlijking van een ontwerp
voor een supersonisch verkeersvliegtuig
is een uitdaging aan de vliegtuigbouw-
kundige research en aan de vliegtuigin
dustrie.
Zonnig weer
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Plaatselijk nachtvorst. Morgen zonnig
weer met ongeveer dezelfde temperatu
ren als vandaag.. Overwegend matige
wind tussen oost en zuidoost.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
7 OKTOBER
Zon op: 6.49 uur; onder: 18.06 uur.
Maan op: 12.41 uur; onder: 21.43 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.14 en 18.36
uur.
Laagwater te 2.07 en 14.22 uur.
Dit Blad bestaat uit 14 pagina's
Na vele moeilijkheden rond het op
treden van Maria Callas voor de
Britse televisie als gevolg van ziek-
te van haar eigen dirigent, heeft zij
er in toegestemd te zingen onder
leiding van Sir Malcolm Sargent.
Deze opname tijdens de repetities
toontdat zij het best met hem kan
vinden
De uiteindelijke invoering van su
personisch luchtverkeer is een taak
die vermoedelijk de samenwerking
van luchtvaartmaatschappijen in de
gehele wereld niet kan ontberen. Dat
betekent evenzeer de samenwerking
van de regeringen van verscheidene
landen maar dat zal niet genoeg zijn
voor de toekomst. Een verdere sa
menwerking op het terrein van re
search en ontwikkeling en van de
vliegtuigindustrie in de onderscheide
ne landen zal noodzakelijk zijn om
de bronnen volledig en economisch te
kunnen exploiteren. Dit geldt zeker
voor de astronautica en ruimtevaart.
De directie der KLM heeft na de le
zing waarvoor enorm grote belangstel
ling bestond, een ontvangst gehouden
in het Stedelijk Museum „Het Prinsen
hof" te Delft.
Dezer dagen heeft H. M. de Koningin -persoonlijk de ervaringen gehoord
van de Letse dominee Urdze. Dominee Urdze, zelf vluchteling, is een van
de geestelijke leiders van de Letten in het vluchtelingenkamp Ohmstede
(Duitsland)Ohmstede is een van de projecten, die in het kader van het
Wereldvluchtelingen jaar zijn toegewezen aan Nederland.
Dominee Urdze kwam, in een vergadering van het bestuur van het
Nederlands Comité Vluchtelingenjaar die door Koningin Juliana werd
bijgewoond, vertellen van de materiële maar vooral ook de geestelijke
nood, waarin zijn kolonie van bijna vierhonderd Letse vluchtelingen
verkeert. Hij sprak tegenover de Koningin en het bestuur van het comité
Vluchtelingen jaar 1959'60 de hoop uit, dat de vluchtelingen van
Ohmstede en van alle kampen in Europa die nog moeten worden opge
ruimd, deze keer niet wéér voor een teleurstelling zullen worden geplaatst.
„Dat", zo zei dominee Urdze, „is in de afgelopen veertien, vijftien jaar
reeds zo vaak gebeurd, dat zij het waarschijnlijk deze keer niet meer te
boven zouden kómen".
In de laatste helft van deze oktobermaand wordt in het grootste deel
van ons land met de eerste grote actie ten bate van de vluchtelingen
begonnen. Men zal er ongetwijfeld nog meer van horen, maar voor wie
reeds nu de lijfelijke en de geestelijke nood wil lenigen van hen, die soms
al meer dan veertien jaar in een kamp verblijven: het gironummer van
het comité Vluchteling enj aar is: 1959 60.