[flÉXA]
VRIJERE ONTWIKKELING VAN
KRACHTEN IN MAATSCHAPPIJ
Bonn is tevreden over
Eisenhowers optreden
FABLO
american
white yjy
shirts m>
13.90 li
WEERBERICHT
Meer eigen verantwoordelijkheid
Uw Fablo-dealer
Fa. v. d. BLIJ
Dankbaar maar toch wat onzeker-
Adenauer bewaart ijzeren kalmte
ALGERIJNSE REBELLENCHEF
IN PARIJS GEARRESTEERD
SCHILDER ZELF MET
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 1 OKTOBER 1959
No. 29862
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.69 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
DOEL VAN KABINET.DE QUAY
(Van onze parlementaire redacteur)
„Men moet niet alle heil verwachten van de overheid", zei minister
president De Quay gisteren aan het slot van de algemene beschouwin
gen der Tweede Kamer over het regeringsbeleid.
Het nieuwe kabinet hecht er juist grote waarde aan de maatschap
pelijke krachten tot hun recht te doen komen en de burgers van alle
groeperingen zoveel mogelijk kansen te geven tot het dragen van
verantwoordelijkheid. „Wij willen de burgers niet bevoogden, maar
hen in hun menselijke waarde laten en ruimte geven voor persoonlijk
initiatief".
Door deze nieuwe koers wordt de onderlinge solidariteit niet be
dreigd, zoals de P. v. d. A. vreest, want de overheid heeft niet het
alleenrecht van de solidariteit, die zich in vrijheid moet kunnen
ontplooien. Alleer. waar zij tekortschiet, moet de overheid ingrijpen.
Mr. J. Burger: „Het Nu tevreden!
kabinet brengt er
weinig van terecht"
Over enige jaren, aldus de minister
president, ben ik niet bang voor een
vergelijking van onze daden met die uit
het verleden. Het kabinet, dat nu pas
ruim vier maanden bestaat, is er niet
op uit de kloof tussen socialisten en
niet-socialisten te verdiepen. Want het
ziet als zijn taak het behartigen van de
algemene belangen. Het kabinet is niet
voornemens zich met een bepaalde be
naming. zoals christelijk-sociaal, te ver
sieren, maar wie een christelijk-sociaal
beleid voorstaat, zal in het beleid we
zenlijke elementen vinden, die hem
dierbaar zijn.
Prof. De Quay sprak tenslotte het
vertrouwen uit dat het nieuwe beleid
tenslotte ook bij de PvdA meer begrip
zal ontmoeten, hetgeen alleen maar ver
heugend zou zijn omdat ons volk voor
grote opgaven is gesteld.
Kritisch bekijken
De nieuwe koers van het kabinet-De
Quay ondervond nog allerminst instem
ming bij de heer Burger (PvdA). Wij
zullen, zei hy, de activiteiten van het
kabinet kritisch blijven volgen. Wij ver
wachten er nauwelijks enig goeds van
voor het Nederlandse volk. Misschien
kunnen we er alleen van leren hoe het
niet moet. Zijn conclusie uit het poli
tieke debat over het algemene rege
ringsbeleid was „verwondering, dat het
kabinet er zo weinig van terecht
brengt als in feite het geval is".
De grote meerderheid van de Tweede
Kamer is het kabinet-De Quay echter
ook nu weer welwillend tegemoet ge
treden. Namens de KVP-fractie ver- I
klaarde prof. Romme dat hy de ombui
ging van het beleid in de richting van
meer vrijheid voor de maatschappelijke j
krachten toejuicht, indien daarbij ook
wordt gedacht aan de georganiseerde
maatschappelijke krachten. De heer Ti-
lanus (CHU) sprak de hoop uit, dat het
kabinet in de geest van de slotverkla
ring van de minister-president zal
voortzetten en ook de heer Bruins Slot
(AR) zei, dat de rede van de minister
president een reden temeer was om het
kabinet welwillend tegemoet te treden.
Zelfde weer
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Droog en zonnig weer, koude nacht
met plaatselijk nachtvorst. Ongeveer
dezelfde middagtemperaturen. Zwakke
tot matige zuidoostelijke wind.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
2 OKTOBER
Zon op: 6.40 uur ;onder: 18.18 uur.
Maan op: 6,26 uur ;onder: 18.20 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.50 en 15.11 u.
Laagwater te 11.02 en 23.20 uur.
Wij zyn met het kabinet voor het
ogenblik tevreden, verklaarde eveneens
prof. Oud (WD). Of het zo blijven zal,
weet ik niet. Het is pas vier maanden
aan het werk en ik geef het liever meer
tijd alvorens er een oordeel over te vel
len. Daarom had hij de heer Burger
een beetje beklaagd met zijn snelle ver
oordeling van het kabinet. Maar de heer
Oud kon begrijpen, dat het voor de heer
Burger moeilijk was de juiste houding
te vinden om als leider van de oppositie
op te treden. „We hebben allebei moe
ten overschakelen, ik van oppositie
naar
De heer Burger: „Ik maak u mijn
complimenten, hoe u dat gedaan hebt.
De heer Oud: „Het is jammer, dat ik
u niet hetzelfde compliment kan ma
ken. Verkeerd is vooral geweest te zeg
gen, dat de oppositie alleen loyaal kan
zijn als het kabinet loyaal is tegenover
de oppositie, want het is niet waar. dat
het antwoord van de minister-president
niet loyaal zou zijn geweest".
De heer Burger: ..Het was volstrekt
onbevredigend. Ik heb er geen goed
woord voor".
Onbevredigend hadden de heren Oud
(VVD), Bruins Slot (AR) en Tilanus
Premier prof. De Quay achter de
regeringstafel in de Tweede Kamer
tijdens zijn antwoord op de alge
mene beschouwingen over de be
groting.
(CHU) alleen het antwoord gevonden
over het voorgenomen landbouwbeleid.
Zij drongen erop aan overleg te plegen
met het landbouwschap alvorens de ga
rantieprijzen vast te stellen.
De datum voor dat overleg is reeds
vastgesteld, antwoordde prof. De Quay
die uit het algemene politieke debat de
overtuiging had gekregen, dat de rege
ring op een ruime steun mag rekenen
voor haar beleid. De opmerkingen van
de oppositie, zei hy, hebben ons niet ge
schokt.
(Men zie ook elders)
Communiqué grafische
C.A.O.'s
Na afloop van de besprekingen die
gisteravond gehouden zijn tussen het
College van Rijksbemiddelaars en ver
tegenwoordiger* der werkgevers- en
werknemersbonden in de grafische
branche, is het volgende communiqué
uitgegeven:
„Het Centraal Bureau voor de Grafi
sche Bedrijven maakt bekend, dat we
derom een bespreking heeft plaats ge
had over de 3 grafische C.A.O.'s tussen
het College van Rijksbemiddelaars, en
de vertegenwoordigers der werkgevers-
en werknemersorganisaties en waarin
onder meer is gebleken, dat het college
bereid is de overeengekomen verhoging
van lonen en salarissen die inclusief de
verwerking der huurcompensatie 1957,
alsmede de invoering der arbeidstijdver
korting (deze laatste met ingang van 1
januari 1960) goed te keuren.
Het totale resultaat, waaronder ook
enige punten van secundaire aard waar
mede het college zich op grond van de
..algemene aanwijzing" niet kon vereni
gen zal op korte termijn aan de be-
stuursinstanties der werkgevers- en
werknemers-organisaties ter goedkeu
ring worden voorgelegd", aldus het
communiqué.
Haarlemmerstraat 11
Marconist van de
„Utrecht" in arrest
Een in Utrecht wonende marconist
van het vrachtschip „Utrecht" van de
Kon. Rott. Lloyd is gisteren voor de
rechter te Brooklyn (New York) ge
leid, op verdenking, dat hy de 23-ja-
rige Lynn Kauffmann heeft mishan
deld en vervolgens in de baai van
Boston over boord heeft gegooid.
Naar bekend, werd het verminkte
stoffelijk overschot van de vrouw de
volgende dag in de haven aangetrof
fen.
Bij de ondervraging van vier leden
van de bemanning was een van de spo
ren die men volgde, het verhaal over
een romance tussen de marconist en het
slachtoffer.
De marconist 2£>u hebben toegegeven
de vrouw te hebben geslagen. Hij zeide
overigens niet te weten, hoe zy over
boord gevallen is.
'Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse regering heeft gistermiddag onmiskenbaar laten
blijken, dat zij niet van plan is zich van haar stuk te laten brengen
door allerlei interpretaties over uitlatingen van president Eisenhower
en minister Herter, speciaal over Berlijn, tijdens en na Kroesjtsjefs
reis door de Verenigde Staten. „Met bevrediging en dankbaarheid
stellen wij vast, dat president Eisenhower onze belangen op voor ons
uiterst tevreden stellende wijze heeft behartigd", zei gistermiddag de
Westduitse regeringsperschef Von Eckardt op een persconferentie te
Bonn. Deze dankbaarheid laat evenwel welzeker ruimte voor een
zekere overigens alleszins te begrijpen onzekerheid, die echter geen
moment aan de oppervlakte treedt. De regering-Adenauer meent
kennelijk, dat het in dit stadium tactisch een enorme fout zou zijn ook
maar iets te laten blijken van zelfs een schijn van tweedracht in het
Westelijk kamp.
Twee uitlatingen
Men zegt hier: de ongetwijfeld ge
ringe kans is aanwezig dat het begrip
„koude oorlog" uit de politieke termino
logie gaat verdwijnen. De tijd kan nabij
zijn dat we er ons aan moeten gaan ge
wennen, dat niet alles meer hard gezegd
wordt in de grote politiek. Kèn want
zekerheid ten aanzien van een beleefder
worden van die koude oorlogstaal, waar
aan men nu zo'n tien A twaalf jaar ge
wend is, is er bepaald niet! Daarvoor
kan het gesprek Eisenhower-Kroesjtsjef
de eerste stap zijn en daarbij is het
noodzakelijk zich niet aan scherpslij
perij te buiten te gaan. Bonn wenst dan
ook zelfbeheersing inzake aanvechtbare
Amerikaanse uitlatingen, overeenkom
stig het gesprek Eisenhower-Adenauer
van eind augustus. Dat men in parle
mentaire kringen hier desondanks wel
menig woord vol ongerustheid over een
al te soepele Amerikaanse koers kan
horen in de trant van „een Russisch-
Amerikaans akkoord op Duitse rug" is
het gevolg van twee Amerikaanse uit
latingen van recente datum:
1) op 16 september verklaarde minis
ter Herter op een persconferentie te
New York: „Wij hebben geen bezwaar
tegen de sluiting van een vredesverdrag
met Oost-Duitsland, maar bij de slui-
Advertentie
500 gezinnen dakloos door
brand op Midden-Java
Te Bonges op Midden-Java zijn giste
ren 500 gezinnen dakloos geworden door
een grote brand, die 127 huizen, een
moskee en een regeringsbureau in de as
legde. De schade wordt geraamd op
bijna twee ton.
Dit Blad bestaat uit 16 pagina's
Audrey Hepburn en haar echtge
noot Mel Ferrer tijdens ten pers
conferentie, welke zij gisteren
hielden na aankomst op Schiphol.
Hij trof juist voorbereidingen om gebouw
niet onwilligen in lucht te laten vliegen
(Van onze correspondent te Parijs)
De Franse politie arresteerde gisteren de chef van het Algerijnse
Bevrijdingsfront, FLN, die voor heel Parijs en omgeving verantwoor
delijk was. Volgens een communiqué van het ministerie van Binnen-
j landse Zaken had de Algerijnse rebellenleider juist zijn voorbereidin
gen getroffen om een heel gebouw in de lucht te doen vliegen, bevolkt
J met landgenoten, die weigerden hun „contributie" aan de FLN te
voldoen. Ook werden er bij een huiszoeking lijsten in beslag genomen,
waardoor de politie verscheidene Algerijnse en Franse medeplichtigen
op het spoor is kunnen komen. Bij één hunner werd een fonds van
44 miljoen franken (ruim drie ton) in beslag genomen, zijnde de
opbrengst van steunacties, die onder de Algerijnen in Frankrijk gere-
geld plegen te worden georganiseerd.
plesse en tegemoetkomendheid gehoopt,
doch niettemin is daar de algemene in
druk dat de deur voor verder overleg nu
duidelijk op een kier is gezet.
In Washington schijnt men opnieuw
zelfs met de mogelijkheid te spelen van
een Amerikaanse bemiddeling of van
goede diensten, die in Tunis en Rabat
zeker met vreugde zouden worden be
groet. In Parijs heeft men echter min
der opgewekte herinneringen aan Ame
rikaanse en Engelse bemiddelingspogin
gen. Het is echter niet onwaarschijnlijk,
dat zich die pogingen-achter-de-scher
men van Amerikaanse zijde nu toch al
opnieuw voltrekken.
Het gerucht dat een FLN-functionaris
naar Parijs zou zijn gekomen om direc
te onderhandelingen voor te bereiden,
wordt in Franse regeringskringen ten
stelligste ontkend.
De Algerijnse nationalisten schijnen
hun verwachtingen nu opnieuw geves
tigd te houden op de Ver. Naties Zij
hopen dat een motie, die beide pardjen
uit zal nodigen de koppen by elkaar te
steken, Frankrijk wel over het dode
punt zal kunnen helpen.
In de rede, die de Franse minister van
Buitenlandse Zaken, Couve de IMurvilie,
gisteren voor de Ver. Naties heeft uit
gesproken, valt echter nog geen enkel
spoor van bereidheid in die richting te
bespeuren. De debatten over Algerije
ting van dit verdrag moeten de Russen
de rechten respecteren, die de onze zijn
en deze niet aan de Oostduitsers over
dragen".
2) op 28 september verklaarde Eisen
hower op een persconferentie te Wash
ington, dat de toestand in Berlijn abnor
maal is. Hij kon niets garanderen in
zake een oplossing van het Berlijnse
probleem, die de geallieerde rechten
daar zou garanderen en de vrijheid van
de Westberlyners zou beschermen.
Wat is normaal
Bonn is nu overtuigd van het vol
gende
1) Herter bedoelde niet dat hy een
Russisch-Oostduits vredesverdrag zal be
groeten, maar slechts dat Amerika zo'n
verdrag nu eenmaal niet kan tegen
houden:
2) het is juist dat de Berlijnse situatie
abnormaal is. ook al neemt men hier
Kroesjtsjefs woorden over. Zoals Von
Eckardt het gisteren zei: „Over Berlijn
zal, zo is door Eisenhower en Kroesj-
tsjef beiden verklaard, worden verder
gepraat en wel zonder ultimata en tyds-
limieten. Er is geen teken dat de Ame
rikaanse houding nopens Berlijn veran
derd is. Ik weet niet of een der staats
lieden een idee over een oplossing heeft
voor Berlijn, een oplossing, die de sym
pathie van de Westduitse regering moet
hebben. De regering-Adenauer verstaat
onder terugkeer tot normale toestanden
dat Berlijn hoofdstad wordt van een
herenigd Duitsland"
Onuitputtelijk geduld
Bonn gelooft dus niet in een inbinden
van de Amerikanen inzake Berlijn. Men
is hier ook niet van plan Kroesjtsjefs
ontwapeningsvoorstellen af te doen met
woorden als „onwezenlijk" of „propa
ganda". Men wil er ernstig over discus
siëren. En wat Berlijn nog betreft: men
kan thans niets meer zeggen dan dat
men inzake de toekomst van de stad
moet onderhandelen met „een onuitput
telijk geduld". Zolang er geen oplossing
is gevonden voor het probleem hoe de
vrijheid van de Westberlyners te verze
keren ènders dan via het leger en van
geallieerde troepen, zolang dienen vol
gens Bonn die troepen daar te blyven!
Advertentie
Parijs niet bereid
tot onderhandeling
Terwijl de Franse politiediensten hun
maatregelen tegen de Algerijnse activis
ten intensiveren, gaat men in diploma
tieke en politieke kringen voort het
laatste antwoord van de FLN op de
voorstellen van generaal De Gaulle te
analiseren en interpreteren. Ook de
Franse regering heeft gisteren de FLN-
tekst onder de loep genomen, doch over
de resultaten van dit onderzoek is niets
medegedeeld. Officieel blijft de Franse
regering vooralsnog op het standpunt
staan, dat de verklaring van de Alge
rijnse „regering" geen enkele toelich
ting van Franse zijde behoeft en dat die
mededeling in Parijs slechts voor ken
nisgeving is aangenomen.
Politieke onderhandeling met de re
bellen. zo wordt men in regeringskrin
gen niet moede te herhalen, zal en kan
nooit en te nimmer in overweging wor
den genomen.
Opmerkelijk is in dit verband niette
min het onderscheid in waardering van
de Algerynse verklaring tussen Parijs en
andere hoofdsteden als Rabat en Tunis,
doch ook Londen en vooral Washington.
Van die kanten had men by de Alge
rijnse nationalisten zeker op meer sou-
DE VERF VOOR HET SCHILDERGEEST
SIKKENS-TJALLEMA PRODUKT
Proefonderzoek
volkstelling
Naar aanleiding van de voorberei
ding van de komende volkstelling zal
het Centraal Bureau voor de Statis
tiek met medewerking van de gemeen
tebesturen een proeftelling op steek-
proefbasis houden, naar de toestand
tussen 31 oktober en 1 november a.s.
Op ongeveer 10.000 huishoudens en
alleenstaanden, gespreid over alle ge
meenten van ons land, zal een beroep
tot medewerking worden gedaan.
Door middel van deze proeftelling
kunnen de ontworpen vragenlijsten aan
de praktijk worden getoetst, terwijl hier
door tevens de mogelijkheid wordt ge
schapen de meest efficiënte werkwijze
te vinden voor de bewerking van het zeer
omvangrijke materiaal van de defini
tieve telling. De plaatselijke leiders in
de gemeenten raken nu in een vroeg sta
dium vertrouwd met de materie, hetgeen
van groot belang is voor een goede uit
voering van de telling in 1960.
By de proeftelling worden enige extra
vragen gesteld, welke bij de eigenlijke
telling achterwege zullen blyven. De uit
komsten van de proeftelling zullen een
globaal beeld geven van de voor Neder
land als geheel geldende situatie.
staan bij de Ver. Naties in november op
de agenda geboekt en de Amerikaanse
diplomatie oefent thans een discrete
druk uit op Parys om vóór die nieuwe
beproeving van de Westelijke eenheid
door directe onderhandelingen een ein
de aan de oorlog te maken. Maar voor
lopig is men in Parys politiek voor een
ontmoeting met de Algerijnse rebellen
echter zeker nog niet ryp.
