Fa. C. D. LIGTVOET
Co
Polikliniek krijgt capaciteit van
150.000 behandelingen per jaar
Trouwauto's?
foto v. VLIET
SCHOON
SCHONER
LEIDSCHE SPAARBANK
Fa. Schophuizen
Meer patiënten verwachtmeer
opleidingsmogelijkheden nodig
m
Zoekt U een (HEM. WASSERIJ?
Har«l- en Zachtboard
De Hotif hal
FOTO S OP ELK GEBIED
Glashandel
Fa. J. van Muïden <S Zoon
N.V.v/h A. de Graaf
Valkenburg (Z.H.)
OMLIJSTINGEN
'U*t:
Is werk t/an
\J Fa.LQUESTROO
N»'RUH 51 LEIDEH
ABONNEERT U OR DIT BLAD
FRITS DE GOEDE
HANS BONTE
SLIJPERIJ „VLIJM"
N.V. NATIONAAL VEEM
Fa. A. Hogenes Zonen
ZATERDAG 12 SEPTEMBER 1959
Sommige factoren zijn nog
onzeker
De polikliniek zal berekend zijn op een
capaciteit van ongeveer 150.000 behan
delingen per jaar. Dat is aanzienlijk
meer dan de samengevoegde capaciteiten
van de huidige aparte afdelingen.
Deze vergroting is niet alleen nodig
om de grotere toevloed van patiënten als
gevolg van de bevolkingsgroei op te kun
nen vangen. De cijfers over het landelijk
beeld in de afgelopen twintig jaar, zo
als wij die eerder vermeldden, kunnen
in dit opzicht een indicatie geven. Daar
enboven gaat Leiden echter 'n steeds be
langrijker rol vervullen in de zich ont
wikkelende Randstad Holland doordat
de hoofdcentra hiervan overvuld raken.
Dat heeft ook consequenties op het ge
bied van de medische zorg.
De omvang dier consequenties is nog
vrij onzeker, wanneer wjj tegenover deze
argumenten b.v. stellen de plannen, die
Alphen, Katwijk en Noordwijk hebben
of ontwikkelen om tot de bouw van
plaatselijke ziekenhuizen te komen.
Een vergroting van de toevloed van
patiënten kan voorts worden verwacht
op grond van de moderne unieke opzet
van de polikliniek, die de patiënt vele
reeds genoemde voordelen biedt zoals
vlottere behandeling, snellere doorstro
ming, minder niet-medische rompslomp.
Voordeel voor opleiding
De grotere capaciteit van de nieuwe
polikliniek vermeerdert voorts de onder
wijsmogelijkheden, een niet te verwaar
lozen voordeel gezien de verwachte ster
ke stijging van het aantal studenten in
de komende kwart eeuw op grond van
de bevolkingstoename en de maatschap
pelijke ontwikkeling welke de Universi
taire studie voor steeds grotere bevol
kingsgroepen mogelijk maakt.
Onder de thans bestaande omstandig
heden is de praktische vorming der stu
denten op het gebied van interne ge
neeskunde zeer moeilijk, in hoge mate
door ruimtegebrek. In de nieuwe poli
kliniek zullen de coassistenten over vol
doende onderzoekkamers en andere ver
eiste werkruimten beschikken om hun
werk zonder onnodige belemmeringen te
verrichten. Daarmee wordt niet alleen
hun studiebelang gediend, maar ook het
algemeen medisch belang. Bij de opzet
van de plannen is ook aan dit facet
ruime aandacht besteed.
De inrichting
De verleiding is groot, om voort te
borduren op de algemene aspecten van
dit project. Maar een krantenpublikatie
moet beperkt blijven, en kan in dit ge
val niet een „globale detaillering" van
het tot stand komende project ontberen.
Daarom thans een enkel woord over de
inrichting.
In het souterrain van het massale
gebouw, dat zich eerder als een complex
laat bestempelen, worden de technische
diensten ondergebracht, zoals de ver
warmingsinstallaties etc.
De begane grond gaat de radiologie
onder leiding van prof. dr. J. R. von
Ronnen huisvesten, enerzijds de afdeling
röntgendiagnostiek, anderzijds de thera
peutische bestralingsafdeling. Hierbij
worden ook enige opname-kamers inge
richt voor acute patiënten. Voorts vindt
men gelijkvloers het centraal archief
voor het gehele complex, de centrale
administratie en de centrale recep-
tiedienst nabij de hoofdingang die
toegang geeft tot de centrale hal, kamers
voor maatschappelijke werksters en een
cursuslokaal evenals andere algemene
vertrekken zoals garderobes, toiletten
etc. die op alle verdiepingen geprojec
teerd zijn en die wij verder niet noemen.
Daarboven komt op de eerste verdie
ping de afdeling reumatologie van prof.
dr. J. Goslings, hoofdzakelijk opgebouwd
uit „eenheden", bestaande uit spreek
kamer, behandelingskamèrs, wachtka
mer en andere vertrekken. Een derge
lijke „unit-indeling" vindt men in de
meeste afdelingen, in het bijzonder bij
de algemene interne. Deze verdieping
huisvest voorts vlinderbaden, kuipbaden,
vertrekken voor heilgymnastiek en mas
sage etc., die tezamen de afdeling fysi
sche therapie vormen.
Algemene interne
Ook de algemene interne geneeskunde
onder leiding van dr. A. J. Ch. Haex is
voor een deel in de eerste verdieping
ondergebracht. De rest vindt men op de
tweede en derde verdieping, steeds aan
de achterzijde van het gebouw.
Deze plaatsing van de algemene in
terne op drie verdiepingen is geen prak
tisch bezwaar wanneer men bedenkt, dat
dank zij de in moderne gebouwen aan
wezige liften het verticale verkeer dik
wijls te verkiezen is boven het horizon
tale, zodat ook een verticale spreiding
aantrekkelijke zijden heeft. Vooral ech
ter is deze verdeling van de algemene
interne over drie verdiepingen van voor
deel, omdat de overkoepelende afdeling
daardoor in direct contact komt met zo
veel mogelijk deelspecialismen.
Op de tweede verdieping vindt men
naast de algemene interne de afdeling
gastro-enterologie tevens onder leiding
van dr. A. J. Ch. Haex en de afdeling
voor microbiële ziekten onder leiding
van dr. W. R. O. Goslings met een apart
bacteriologisch laboratorium.
Centraal laboratorium
Voor het gehele complex is op deze
verdieping een centraal chemisch labo
ratorium ingericht, dat met alle afde
lingen in directe buizenpostverbinding
staat, waardoor uit het gehele complex
onderzoek-materiaal naar dit laborato
rium kan worden gezonden en resultaten
naar die afdelingen kunnen worden
gezonden zonder enige overbodige
transportvertraging.
Longziekten onder leiding van dr. P.
D. Kapsenberg en cardiologie onder lei
ding van prof. dr. H. A. Snellen vinden
een royale behuizing op de derde verdie
ping, voor zover deze niet door de voort
zetting van algemene interne in beslag
is genomen.
Op de vierde verdieping komt de afde
ling endocrinologie van prof. dr. A.
Querido.
Logeerbedden
De vijfde verdieping bevat kamers met
70 bedden. Deze moeten niet gezien
worden als verpleegbedden maar als
„logeerbedden" voor die patiënten, waar
voor een meer doorlopende poliklinische
behandeling over een of enkele dagen
nodig is. Zij zijn niet bestemd voor ver-
plegingsdoeleinden in de klassieke zin
van het woord.
Tenslotte wordt het massale blok be
kroond door een kleinere zesde verdie
ping met een recreatie- en demonstratie-
zaal, de machinetorens voor de liften
etc. Deze laatste opbouw bevindt zich
boven het trappen- en liftenhuis in het
centrum van het complex. Ter weers
zijden hiervan bevinden zich de tot open
lichtkokers uitgegroeide binnenplaatsen.
Naar boven toe worden deze „kokers"
groter van omvang.
Het gehele complex is gebouwd als een
rechthoek om een grote open binnen
plaats, welke wordt doorsneden door een
tot volle hoogte opgetrokken trappen
huis dat de middens van de lange voor-
en achterzijden verbindt.
Open vraag
Het gebouw komt te staan op het
thans nog open terrein aan het begin
van de Wassenaarseweg, grenzend aan
Preventieve Geneeskunde.
Het thans nog openvoormalige bloementeeltterrein waarop mettertijd de nieuwe polikliniek voor
interne zal verrijzen. Op de achtergrond het onlangs geopende nieuwe Fysiologisch Laboratorium,
dat de naaste buur van de nieuwe polikliniek zal worden. (Foto L.D.\Holvast)
Jaren geleden schreven wij, dat hier
een centrale medische bibliotheek was
geprojecteerd. Het is de vraag of dit
vroegere plan nu nog verwezenlijkt kan
worden. Vermoedelijk kan dat nog wel,
maar dat zal de toekomst leren.
Dat houdt evenwel ook verband met
het antwoord op de voor de hand lig
gende vraag, hoe de verdere vernieuwing
van het Academisch Ziekenhuis gedacht
is uit het oogpunt van concentratie in
tegenstelling tot het thans bestaande
paviljoensysteem.
Omlegging wetering
Een consequentie welke direct moet
worden aanvaard is een gedeeltelijke
omlegging van de Poelwetering, die thans
de scheiding vormt tussen het klinische
en het theoretische gedeelte van het
AZ-complex, welke scheiding overigens
geen zwaarwegende betekenis meer heeft.
De Poelwetering moet echter worden
omgelegd om een redelijke verbinding
tussen interne polikliniek en algemene
en gespecialiseerde interne klinieken
mogelijk te maken.
De Poelwetering moet nu ten zuid
westen van Fysiologie worden omgeknikt
naar de Wassenaarseweg, om van daar
als scheiding tussen de nieuwe polikli
niek en deze weg te fungeren tot de
Rijnsburgerweg en daar vandaan enigs
zins kronkelend te lopen naar de huidige
doorgang van de Poelwetering onder de
Rijnsburgerweg door.
Ontlasting
De hoofdingang voor de patiënten tot
de nieuwe polikliniek is aan de Wasse
naarseweg geprojecteerd via een brug
over de omgelegde wetering. Dit bete
kent, dat de stroom van patiënten voor
deze polikliniek in de toekomst niet meer
geleid wordt door de ingang aan de
Rijnsburgerweg bij de Boerhaavelaan
met alle hinderlijke drukte op het AZ-
terrein, maar via de Wassenaarseweg
zonder belasting van het ziekenhuis
wegennet. Een welkome verbetering die
op moeilijk te „meten" terrein bijdrage
levert tot de efficiëntie van het Acade
misch Ziekenhuis en derhalve de medi
sche zorg.
Wanneer dit omvangrijke werk, waar
van prof. ir. H. T. Zwiers uit Haarlem
de architect is, die op bewonderenswaar
dige wijze het programma van eisen in
zijn bouwplan heeft verwerkt, en waar
toe alle betrokken hoogleraren en hoof
den van afdelingen hun adviezen ten
aanzien van de inrichting van de eigen
afdelingen bijdroegen, eenmaal is ge
realiseerd, zal Leiden beschikken over
een unieke polikliniek, modern in opzet,
aankleding en outillage.
Het moge dan nog zeker drie jaar du
ren, voordat de vlag waait op dit ont
worpen complex ter gelegenheid van de
officiële opening, het staat thans vast,
dat die dag in het verschiet ligt. Deze
betrekkelijke zekerheid rechtvaardigt, dat
wij aan dit project deze meer dan nor
male aandacht op deze plaats hebben
besteed.
afhaaldienst
Oude Rijn 56 - Bevrijdingsplein 7
Oegstgeest, Geversstraat 46
Onze aihaaldienst biedt U gelegenheid weko-
lijks of maandelijks een vast bedrag aan huis
te laten afhalen. Geen kosten.
Minimum f 1.— per week of i 4.per maand.
autoverhuur
Dan de gekroonde CHRYSLER van
GEBR. DE JONG - Hogewoerd 164
vanouds DE STALHOUDERIJ TEL 20239—23656
chem. wasserijen
Chem Wasserf) en
Ververij, Stoppage.
Plisseren, enz.
OUDE VEST 189
Telefoon 24214
HAARLEMMERSTR. 42A
telefoon 21797
Het betere werk leveren wy
DE KROON. Geregracht 3-9. tel. 24032
MORSSTRAAT 41 - TELEFOON 26918
P. KERKKOORSTEEG 30 - TELEFOON 31369
doe het zelf
Op maat en aan dfe plaat Formica, tegelboard, diverse
soorten en kleuren plasticband, taps gedraaide poten,
Ijzerwaren, gereedschappen, verf. Alles voor doe hetzelf
EL JANSE, uw adres - Haarlemmerstr. 129, teL 21808
GRATIS THUISBEZORGING door geheel Leiden.
HOGEWOERD 99
TELEFOON 22536
heelt net weJ vuoi u om aell te timmeren mei
hout-board of triplex.
LADDERS EN TRAPPEN
om veilig op te werken.
Haarlemmerstraat 248
Telefoon 21555
Even gebeld, snel hersteld.
Hoge Rijndijk 70 Tel. 22469
centr. verw.
Tel. 0 1718—4120
Centrale
verwarming;
oliestook
inrichtingen.
Reparaties van brillen
vakkundig en Diliyk
BRILLENSPECIALIST
VAN MUYEN
Leiden - Hooigracht 54
Telefoon 20251
Noordwijk Tel. 2949
Pr Bemhardstraat 51
HET adres voor HERSTEL
van Uw OVERHEMD is
„BEBO".
bovenkraag 1.85
hele kraag 2.50
kledingreparatie
Pleterskerkkoorsteeg 30
Leiden - Telef. 31369
lijstenmakers
KUNSTMANOet
ompen en metalen
BOTERMARKT 25
Voor onderhoud en aanleg van
LICHT- EN
KRACHTINSTALLATIES
TECHNISCH BUREAO
C. L. M. VAN CLEEF
TEL. 23669 LEIDEN
loodgieters
Voor al het loodgieterswerk
KRAAIERSTRAAT 10
TEL. 22356
S. VAN WEESEL
LOODGIETER
ERKEND
INSTALLATEUR
voor gas, water en
sanitair
HOGEWOERD 112
Telefoon 20354
metselbedrijven
Wilt U Uw gang, keuken,
douchecel, badkamer of
schoorsteenmantel
BETEGELD nebben
Dan ls net adres:
J. v. d. BROEK
Narmstr. 18 - TeL 30966
watersport
KAMPEERTENTEN EN
HUISJESTENTEN
JACHTZE1LEN
BOOTKLEDEN
Janvossensteeg 37
Telefoon 20607
Inlichtingen over
deelneming aan deze
wekelijkse rubriek
worden gaarne
telefonisch verstrekt,
(no. 25041 toestel 4)
GRANIETBEDRIJF - TERRAZZOWERKEN
Aanrechtbladen, Gootstenen, Douchecellen enz.
TESSELSCHADESTRAAT 40A - LEIDEN
schoonmaakbedrijf
„DE HOOP",
Schoonmaakbedrijf
H CLAVAN
Witte Rozenstraat 7,
Telefoon 25325
Dageiyks onderhoud van
gebouwen en kantoren
voor net slijpen van at
Uw gereedschappen, etc
KOREVAARSTR. 25
Telefoon 21844
NIEUWSTRAAT 10
TEL. 21419
voor MARKIEZEN - zonneschermen -
Luxaflex - jaloezieën. Alle reparaties.
restaurant
H.H. STUDENTEN
Voor goede, goedkope,
warme en koude maaJ-
tydeD naar
Nieuwe Beestenmarkt 12
Telefoon 25437
H.H. STUDENTEN
De unieke gelegenheid
om CHINEES te eten is
„AKADEMEIA",
Oude RUn 15 - Tel. 30117
HERENGRACHT 118 - TEL 24646-20823-21178
Rechtstreekse autodiensten naar:
DEN HAAG
ROTTERDAM
SCHIEDAM
DORDRECHT
GORINCHEM
BREDA
TILBURG
'S-HERTOGENBOSCH
EINDHOVEN
ARNHEM
NIJMEGEN
AMERSFOORT en
alle omliggende plaatsen.
Transporten door
geheel Nederland.
Verhuur van dekschuiten
Gaat U verhuizen?
Dan naar S. A. v. LEEUWEN
Eveneens vakkundige
verzorging van
Emigratieverpakkingen.
Zoeterwoudseweg 7. tel. 25773
VERHUIZINGEN
met gratis beperkt
personenvervoer
JAN VAN DUUREN
Middelstegracht 36. Leiden
Telefoon 25468
Na 6 uur 30292
EMIGRATIE
VERPAKKINGEN
Leiden - Volmolengracht 21—23 - Tel. 22108—21256
SNELVERVOER:
LEIDEN - DEN HAAG
DELFT - ROTTERDAM
GOUDA - HAARLEM
NOORDWIJK -
KATWIJK
met alle tussen- en om
liggende plaatsen.
Open en gesloten wagens van diverse tonnenmaat voor
transporten door geheel Nederland beschikbaar
woninginrichting
Voor S lob I EKEN eD
REPAREREN
vaD Uw MEUBELEN
C. VAN WELZEN
Huisadres:
AT JEHSTRA A1 65 A
Werkplaats: tel. 31402
OOSTHAVENSTRAAT 7
Laat vakmensen Uw
matrassen en meubelen]
repareren Behangerij
stoffeerder!) Complete
woninginrichting.
JAN VONK,
HAARLEMMERSTRAAT 81
Telefoon 22580
