Ook ïarzan ontkomt niet aan moderne invloeden
IN DE SIERTUIN
Een Zoeklicht
ZATERDAG 12 SEPTEMBER
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
PAGINA 2
Na veertig jaar in het oerwoud
OP DE BOEKENMARKT
sluiter Gordon Scott, die nu zijn vierde
Tarzanfilm heeft voltooid. En het ziet
er echt nog niet naar uit, dat de rol van
Tarzan en de zijnen uitgespeeld raakt.
Veranderde tijden
Paramount heeft er ditmaal meer
geld voor uitgetrokken dan ooit tevo
ren. Deze kleurenfilm op breed doek is
vrijwel helemaal in de binnenlanden
van Afrika opgenomen. Overigens, de
tijden veranderen en daarmede de
smaak van het publiek. Dus ook Tar
zan heeft zich moeten aanpassen. Het
is niet meer de ongecompliceerde sfeer
van „Ik Tarzan jij Jane". De nieu
we Tarzan is niet meer zo simpel. Hij
spreidt intelligenter, ontwikkelder. De
beschaving rond zijn figuur is op wat
„hoger peil" gebracht. Met alle gevol
gen van dien. Naast de lieve persoon
van Jane verschijnen juffrouwen van
het formaat Marilyn of Gina. Seks
heeft ook in het oerwoud haar intrede
gedaan. De vrouwelijke hoofdrol heeft
men in de handjes gelegd van Sara
Shane, een voormalig model. Haar
grootste belangstelling gaat nog uit
naar mooie kleren. De weinige vrije
tijd, die acteurs en actrices in Afrika
overbleef tussen de opnamen door, ge
bruikte zij om te zoeken naar bijzon
dere schoentjes of aparte tasjes. Maar
ze kon daarnaast natuurlijk wel tijd
vinden voor een briefkaartje naar huis.
Daarop schreef ze, dat ze door moe
rassen werd gesleept, door dichte oer
wouden en boom op boom af moest.
„Ze hebben hier eigenlijk helemaal
geen hoofdrolvertolkster nodig", voeg
de zij er aan toe: „Wat ze hier het
beste kunnen gebruiken is een idioot
met een fotogeniek gezicht
Bedriegelijke schijn
Terwijl Sara in de winkels snuffelde
naar schoenen, tasjes en andere aar
dige dingen, bleef de vrouwelijke
kracht no. 2 diep met haar neus in
een boek gedoken. Hetgeen zou kunnen
duiden op een rustig, bedachtzaam
persoontje. Maar als we er aan toe
voegen, dat men in Hollywood al
schrijft over „hurricane Scilla Gabel",
dan begrijpt men wel, dat die schijn
bedroog. Scilla is een van de meisjes
voor wie de sympathieke, machtige
Tarzan zich luidruchtig op de borst
slaat en brult „Yeeowahoo
en nog wat andere ongearticuleerde
klanken.
Scilla komt uit Italië, uit het noor
den van Italië. Deze welgeschapen jon
gedame telt nu twintig lentes. Ze is
haar filmloopbaan begonnen als So
phia Lorens stand in, toen deze nog in
Europa filmde. Dat was ze vrij gauw
beu. Ze was vastbesloten zelf op het
witte doek te komen, niet de eeuwige
schaduw van een ster te blijven. Haar
grote gelijkenis met Sophia bleek ech
ter een schier onnemelijke hindernis.
Ze besloot er iets aan te laten doen.
Een chirurgische behandeling veran
derde haar neus, hetgeen bepaald in
grijpender van aard was dan de wij
ziging van haarkleur. „Nu ben ik ge
lukkig", zegt Scilla, „Ik heb een nieuw
gezicht en een nieuwe persoonlijkheid".
Wat dus een kwestie van neus en ha
ren is
Kleurenschakeringen
Van nature was Scilla's haar don
ker. Ze liet het eerst rood verven, maar
in Afrika glinsterde een blonde haar
dos in de tropenzon. Ze speelde de rol
van een geestig en gevat weeskind, dat
verliefd is op de schurk van het ver
haal. Want die kan in een Tarzanfilm
uit de aard der zaak niet ontbreken!
Toen men haar vroeg, wat voor een
meisje ze precies moest uitbeelden, zei
ze lachend. „Een simpele geest, maar
wild". Met zwoele stem voegde ze eraan
toe: „Ik lijk verlegen en onschuldig,
maar ik ben primitief en agressief, als
een dier".
En regisseur John Guillerman wil
gaarne getuigen, dat ze ook inderdaad
zo was in haar rol. Misschien nog wel
meer zelfs. Hij en de producenten Sy
Weintraub en Harvey Hayutin hebben
vertrouwen in het meisje. Niet alleen
in haar uiterlijke aantrekkelijkheden.
Scilla kan volgens vakmensen bogen
op meer goede eigenschappen voor de
film. Hoewel er aan het begin zo wei
nig van te zeggen is, zien ze voor dit
meisje een goede toekomst weggelegd.
Tenminste, als Scilla's mama geen
roet in het eten gaat gooien. Want
mama is verre van enthousiast over
de filmescapades van haar dochter. Ze
zou zich veel gelukkiger voelen als
Scilla ging trouwen en een gezin zou
stichten.
Maar daar voelt dat explosieve doch
tertje nu weer niets voor. „Oh nee, ik
trouw voorlopig nog niet" verklaart ze
zeer nadrukkelijk, terwijl haar mooie
groenachtige ogen glinsteren. „Ik wil
eerst ouder worden, meer mensen en
dus ook mannen ontmoeten en meer
ervaring opdoen". Dat weten we dus
weer. En mama Gabel ook!
SCILLA GABEL
hinderlijke gelijkenis.
Dolf Verroen. „Geen Chansons
meer". H. P. Leopold, Den Haag
1959.
Dolf Verroen is een schrijver, die
reeds eerder de aandacht gevraagd
heeft voor een moderne probleem
stelling. Zowel zijn roman „Kans op
Verzoening", die twee jaar geleden
verschenen is, als dit nieuwe boek
„Geen Chansons meer", behandelt het
conflict van jonge mensen, die zien,
dat zij na hun „Wanderjahre" de ver
antwoordelijkheid van hun plaats in de
maatschappij moeten aanvaarden. In
beide gevallen speelt het kind, dat bij
de jonge paren verwacht wordt, een
zeer grote rol, ook al omdat dit feit
hen met de neus drukt op die verant
woordelijkheid. En het is een taaie
strijd, die er geleverd moet worden om
het niet bevredigende egoïsme het on
derspit te laten delven ten opzichte
van de toch niet te onderdrukken in
stinctmatige neiging tot een eigen
plaats en nakroost.
In de nieuwe roman is het de jonge
vrouw Juliette, die met haar vriend
Jean een zwervend zangersleven heeft
geleid aan de Riviéra. Zij verwacht nu
een kind en het wordt haar tevens dui
delijk, dat dit wortelloze en eigenlijk
ook onechte leven haar niet meer boei
en kan. Zij voelt ook, dat haar liefde
voor Jean „onvolledig" is en zij laat
hem alleen terugkeren. In het huis
van een barmhartige vriend worstelt
zij om helderheid, om overtuiging. En
tenslotte weet ze het. Zij wil haar kind,
maar zij wil niet trouwen.
Het slot van het verhaal met de be
grijpende, welgestelde vader van Ju
liette als „deus ex machina," is niet be
vredigend.
Margaretha Ferguson. „Anna en
haar vader". De Boekvink, Arbei
derspers, Amsterdam 1959.
De serie „de Boekvink" is een vat
vol verrassingen, die gewoonlijk van de
aangename soort zijn. Talrijke jonge
schrijvers hebben met zulk een gebro
cheerd deeltje htm debuut gemaakt en
zelden of nooit is dat ten onrechte ge
weest.
Margaretha Ferguson is zo'n debu
tante. Haar bundel genaamd „Anna en
haar vader" wordt gevormd door een
twaalftal schetsen. Het is opvallend
hoe goed de tegenwoordige debutant
kan schrijven. Men zou werkelijk het
gevoel krijgen, dat iedereen een ver
haal of een schets moet kunnen schrij
ven als hij dat zou willen. En waar dus
blijkbaar de kunst van het schrijven
geen probleem meer is, moet er des te
nadrukkelijker gelet worden op dat
gene wat er voor den dag komt.
Margaretha Ferguson behoort tot de
moderne prozaïsten, die hun waarne
mingen baseren op de psycho-analyse.
Via de popularisering van deze weten
schap blijkt het mogelijk te zijn zeer
geraffineerd en zeer nauwkeurig de
gevoelsreacties van minuut tot minuut
te registreren. Men zou dit nieuwe soort
proza psychologisch realisme kunnen
noemen. Dit is inderdaad een nieuwe
kant aan de aloude zaak. Maar
moeten wij ons vervolgens afvragen, is
datgene wat met deze methode voor
den dag komt nu werkelijk altijd van
voldoende belang? Begint ook dit soort
waarnemen niet veel te lijken op de
copieerlust des dagelij ksen levens en
hebben wij ook hier niet wederom met
„Kleinmahlerei" te doen?
Zoals ik al zei Margaretha Fer
guson bezit schrijftalent en een goed
waarnemingsvermogen. Mij heeft zij
echter met deze geschetste figuren niet
kunnen boeien, want ik heb voort
durend het gevoel gehad een echo te
horen.
Bertus Aafjes. „Goden en Eilan
den". J. M. Meulenhoff Amster
dam z.j.
De dichter Bertus Aafjes is weer op
reis geweest de gelukkige en hij
heeft de tocht van Odysseus opnieuw
gemaakt. Dat was allemaal heel heer
lijk, dat spreekt, want de Griekse ar
chipel is zeer schoon en aangenaam
van klimaat. Ik heb de reiziger wel
met enig genoegen gevolgd, maar ik
vond het wel een beetje vervelend om
voortdurend met Homerische verzen
beschoolmeesterd te worden. Hij doet
dit allemaal zo nadrukkelijk, zo arti
ficieel, zo weinig spontaan. Hij reist zo
cerebraal, zo literair en zo verschrik
kelijk dichterachtig. En daarom moet
het mij van het hart ik zou het zo
plezierig vinden als hij een volgende
maal eens alle klassieken, de bijbel
incluis, thuisliet en mij vertelde wat
hU ervan vond.
Inmiddels is het tweede deel van de
indrukwekkende roman van de Nobel
prijswinnaar Boris Pasternak, in de
boekhandel verschenen. Ik heb Dokter
Zjivago aan de hand van de Engelse
vertaling uitvoerig besproken bij de
verschijning van het eerste deel (A. W.
Bruna, Utrecht 1958), zodat ik kan vol
staan met te verklaren, dat mijn me
ning zich intussen niet gewijzigd heeft.
Clara Eggink.
Gordon Scott liet
zich weer strikken
Het gebeurde op het vliegveld
van Nairobi.
Gordon Scott, die de titelrol
kwam vervullen in de film „Tar-
zans grootste avontuur" stapte in
zijn volle schouderbreedte uit het
vliegtuig.
films hebben tezamen meer dan twee
biljoen bezoekers getrokken. Ze heb
ben hun centjes dus wel opgeleverd.
Waarschijnlijk is Tarzan de enige
filmfiguur, die er zich op kan beroe
men in de gehele wereld onmiddellijk
herkend te worden. In totaal hebben
twaalf acteurs deze wonderlijke, maar
zeer nobele Brit uitgebeeld. Boven aan
de lijst staat Elmo Lincoln, de man, die
Tarzan in 1918 het leven heeft ge
schonken. Een harnekkig leven, want
Johnny Weismuller, die het record
GORDON SCOTT
voor vierde maal Tarzan.
Weinig zin
Het heeft overigens heel wat voeten
in de aarde gehad eer men Gordon
Scott zover kreeg weer in het simpele
lendedoekje als aapmens Tarzan voor
de camera te gaan staan. Hij had er
hartelijk, maar dringend voor bedankt
zyn hele carrière slingerend van de
ene boom naar de andere te moeten
doorbrengen. Paramount ging prompt
op zoek naar de zoveelste acteur, die
Tarzan's voetstappen door het wilde
oerwoud zou willen drukken. Maar hoe
men ook zocht, nergens vond men een
figuur, die in het inmiddels wel zeer
nauwkeurig omschreven karakteristiek
van Tarzan zou kunnen passen. Dus
heeft men alle beschikbare overre
dingskracht en waarschijnlijk ook
chequeboeken in stelling gebracht
om Gordon Scott alsnog op zijn besluit
te doen terugkomen. En zowaar, het
lukte.
Gelukkig maar, want men had niet
graag Tarzan voorgoed van het toneel
willen laten verdwijnen. Meer dan veer
tig Jaar dwaalt hij nu al door de oer
wouden rond. Eenendertig Tarzan-
Het wordt herfst in de tuin.
Als men het niet aan de kleu
rige dahlia's en de heerlijk
kruidig geurende chrysanthen
ziet, zal men het toch wel
kunnen werken aan de vallen
de bladeren. Als uw chrysan
then nog niet bloeien heeft u
voor tuinbeplanting niet de
goede soorten. Vele bloeien zo
laat, dat ze onder glas tot volle
bloei gebracht moeten worden;
die moet u niet hebben voor
tuinbeplanting. Soorten, welke
in potten gekweekt worden,
kan men later binnen brengen,
indien nodig. Grootbloemige
mogen dus wel iets later
bloeien. Vele overblijvende of
vaste planten en speciaal soor
ten, die al vroeg in de voorzo
mer boeien, zal men nu spoe
dig kunnen poten, zodat het
nu tijd wordt ze te bestellen.
Doe dat vooral bij een solide
firma.
Klaprozen zou ik in mijn bor
der beslist niet willen missen.
Die donkerrode klaprozen doen
het zo goed in uw tuin en zeker
indien ze tegen een donker
groene achtergrond staan. Ze
bloeien niet de hele zomer,
doch als men direct na het
bloeien de resten wegneemt,
kan men er toch lang plezier
van hebben. Dikwijls bloeien ze
dan nog eens tegen de herfst
Het zijn plezierige planten, die
niet veel pretenties hebben en
dus in vrijwel elke grondsoort
groeien. De grote rode bloemen
doen het prima tussen de
vroegste riddersporen: blauw
en rood doen het trouwens
over het algemeen samen uit
stekend.
Niet aleen klaprozen, doch
ook pioenrozen dient men nu
zo spoedig mogelijk te bestel
len. Ze kunnen dan ook na
ontvangst direct op de voor
hen bestemde plaats gepoot
worden. Pioenrozen verlangen
beslist een zonnig plekje; op
het noorden of op het westen
bloeien ze maar matig. Trou
wens ook op het zuiden moet
u direct nog niet een weelde
rige bloei verwachten; ze moe
ten eerst een beetje wennen in
uw tuin. Als ze een paar jaar
vast staan, zullen ze rijk
bloeien; er zijn tegenwoordig
van die mooie tinten. Vooral
donkerrood en donkerroze zul
len u wel voldoen. Pioenrozen
verlangen veel voedsel en zul
len dus in voedzame grond ge
poot moeten worden. Spit er
dus maar een flinke laag oude
mest onder. Daarmee bent u
er echter nog niet; wilt u elke
voorzomer volop bloemen heb
ben, dan zal men elke herfst
tussen de planten wat oude
koemest moeten spitten. Bo
vendien zal men het loof na de
bloei rustig moeten laten af
sterven. Als men dat te vroeg
afsnijdt, kan het de planten
veel kwaad doen.
O. KROMDIJK
Meteen krioelden tientallen
donkere jochies om hem heen,
schreeuwend om zijn bagage.
Tussen die lawaaimakende jeugd
zag de filmacteur een knaapje
staan met een pientere blik in
zijn ogen. Scott wenkte hem.
Langzaam wandelde de jongen
naderbij, vol bewondering voor
de enorme gestalte, die voor hem
stond.
„U groot", merkte hij op.
„Dat is waar", was Gordons
bescheiden commentaar.
„Gebouwd als een boom", ver
volgde de jongen.
„Nu, zover zou ik niet willen
gaan", protesteerde Gordon ge
amuseerd.
„Armen als boomstammen",
ging de jongen onverstoorbaar
verder.
„Ze zijn stevig genoeg", gaf
de acteur toe, die schik in het ge
val kreeg.
„U moet zo sterk als een leeuw
zijn", zei de knaap weer.
Gordon Scott lachte. „Als jij
het zegt, zal het wel zo zijn.
„Draag dan uw bagage zelf",
beet de jongen hem toe. De
knaap draaide zich om en liep
weg, Gordon sprakeloos achter
latend. De machtige Tarzan was
geslagen in een klein woorden
duel.
houdt, kwam bijvoorbeeld niet minder
dan twaalf keer als Tarzan voor de
camera's. Verder komt men op deze
lyst van Tarzanvertolkers nog namen
tegen als Buster Crabbe, Herman
Brix die nu bekend staat als Bruce
Bennet Lex Barker en als hekke-