PRIJZEN MOGEN NIET OMHOOG
WEERBERICHT
WESTDUITSE SOCIALISTEN
NAAR RECHTS VERSCHOVEN
HOUSE OF ENGLAND
„Peking krabbelt terug inzake
MacMahon-linie", klaagt Neliroe
Generlei cl oorberekening van de
loonsverhogingen is toegestaan
'n GOED VERSTAANDER
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 11 SEPTEMBER 1959
No. 29843
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro no 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
BEDRIJFSLEVEN WERKT MEE!
(Van onze parlementaire redacteur)
De regering staat op het standpunt, dat loonsverhogingen in het
kader van de vrijere loonvorming niet in de prijzen mogen worden
doorberekend. Ook de loonsverhoging per 1 april 1960 als compensatie
voor de huur- en melkprijsverhoging zal niet mogen leiden tot stijging
van de prijzen. De centrale organisaties van het bedrijfsleven hebben
zich gisteren in een bespreking met minister De Pous (Economische
Zaken) met het standpunt van de regering akkoord verklaard.
De regering wenst niet, dat een stijging van de lonen gepaard gaat
met een stijging van de prijzen, want dan is er geen sprake van wer
kelijke welvaartsverbetering. In het kader van de vrijere loonvorming
mogen daarom de lonen slechts worden verhoogd in overeenstemming
met de stijging van de produktiviteit, zodat de loonsverhoging kan
worden betaald uit de betere bedrijfsuitkomsten.
Verbruikscoöperaties. Ook mr. J. A.
Berger, voorzitter van het college van
Rijksbemiddelaars, nam deel aan de
conferentie.
Vastgesteld werd, dat alleen oorzaken
van buitenaf, zoals stijging van de
grondstoffenprijzen op de wereldmarkt,
een argument kunnen zijn voor prijs
verhoging. Daartegenover staat, dat
daling van de externe kosten ook „on
verwijld" tot uitdrukking moet komen
in de prijzen. Voorts moet in bedrijfs
takken, waarin de stijging van de pro
duktiviteit belangrijk groter is dan het
Op regeringsstandpunt
De controle op de prijzen wordt een
voudiger en gemakkelijker wanneer het
bedrijfsleven het standpunt van de
regering deelt en meewerkt. Om zich
daarvan te overtuigen, heeft minister
De Pous gisteren in gezelschap van
Staatssecretaris B. Roolvink en zijn
secretaris-generaal, prof. G. Brouwers,
in Den Haag een bespreking gehad, die
ruim twee uur duurde, met de vertegen
woordigers der centrale organisaties van
werkgevers en werknemers, van de
groothandel, de vier middenstandsbon
den, en de Centrale der Nederandse
Amerikaans welkom
aan Prinses Beatrix
De „New York Herald Tribune" heeft
in een hoofdartikel de ondernemingszin
van de Nederlandse zeevaart geprezen
en de Rotterdam van de Holland-Ame-
rika-Lijn - die op zijn eerste reis Prin
ses Beatrix naar de V.S. brengt - een
welkom toegeroepen.
„Nederlandse schepen nemen een
voorrangspositie in New Yorks haven in.
Precies drie en een halve eeuw gele-
den voer „De halve Maen" de onbeken-
I de Hudson op en thans verwelkomen we
il het jongste en mooiste getuigenis van
het Nederlandse zeevarend genie. De
Rotterdam is het nieuwe vlaggeschip
van de Holland-Amerika-Lijn en het
grootste passagiersschip dat ooit in Ne-
derland is gebouwd. Het is de vijfde
Rotterdam in transatlantische dienst en
zo omvat onze groet de naam en de tra-
y ditie.
Het nieuwe schip heeft een verheven
passagier aan boord, Kroonprinses
Beatrix, die is gekomen om in New
Yorks herdenking van Henri Hudsons
gewichtige reis een leidende rol te spe
len. Wij vertrouwen dat zij in de warmte
van het welkom de band van een ge
meenschappelijk verleden zal voelen
waarvan wü de herinnering en de zinne
beelden nog steeds koesteren", aldus de
New York Herald Tribune.
Discontoverhoging in V.S.
De federale reservebank te New York
en nog zes federale reservebanken in de
V.S. hebben met ingang van 11 septem
ber hun discontotarief verhoogd van
V/n tot 4 procent. Men verwacht, dat de
vijf overige reservebanken dit voorbeeld
zullen volgen. Dit is het hoogste discon
totarief sedert begin 1930. De vorige dis
contoverhoging - van 3 tot 3'A procent -
vond op 29 mei j.l. plaats.
De discontoverhoging vormt een van
de middelen die de monetaire autori
teiten ten dienste staan by hun actie om
inflatie tegen te gaan. In de huidige
situatie betekent -de verhoging een
waarschuwing tegen overmatige krediet
verlening. In feite is het zo dat de staking
in de Amerikaanse staalindustrie met
zich meebrengt, dat de gevormde staal-
voorraden worden opgebruikt en hier
door komen de kredieten vrij die ter
financiering van deze voorraden waren
opgenomen. Desondanks echter is de
vraag naar kredieten groter dan het aan
bod op de markt.
Gisteren is op de Newyorkse effecten
beurs opnieuw een koersdaling opgetre
den die-ertoe heeft geleid dat de totale
waarde der genoteerde fondsen met
meer dan twee miljard dollar is ver
minderd. Rekening houdende met de
koersdalingen gedurende de twee voor
afgaande dagen, betekent dit dat de
waarde der genoteerde fondsen in drie
dagen met acht miljard dollar is ge
daald. Als een van de factoren, die tot
deze koersdalingen hebben geleid, wordt
genoemd de op de markt heersende ver
wachting van een discontoverhoging.
Men had gemeend dat deze verhoging
reeds vorige week donderdag zou zyn
afgekondigd, doch deze maatregel is een
week later gekomen.
Zonnig
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Droog, zonnig en warm weer. Zwakke,
in de namiddag nu en dan matige wind
tussen oost en zuid.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
12 SEPTEMBER
Zon op: 6.08 uur; onder: 19.04 uur.
Maan op: 16.29 uur; onder: 0..49 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.04 en
23.47 uur.
Laagwater te 6.14 en 18.57 uur.
Dit Blad beslaat vit M pagina's
gemiddelde van alle bedrijfstakken, een
deel van die extra produktiviteit aan de
consument ten goede komen in de vorm
van prijsverlaging (en dus niet alleen
aan de in die bedryfstak werkende
arbeiders in de vorm van loonsverho
ging).
Overeengekomen is, dat prysverho-
glngen onmiddellijk aan het Departe
ment van Economische Zaken zullen
worden meegedeeld met een uiteenzet
ting van de redenen tot prijsverhoging,
zodat de prijzen eenvoudig kunnen
worden gecontroleerd en niet een leger
van ambtenaren dagelijks op pad hoeft
te zün voor de prijscontrole. Volstaan
kan worden met steekproeven. Het
systeem van prijscontrole biyft dus on
veranderd gehandhaafd.
De vertegenwoordigers der onderne
mersorganisaties hebben zich bereid
verklaard him leden op het hart te
drukken zich strikt te houden aan een
naleving van de gedragslijn voor de
prüsvorming in verband met de loons
verhogingen.
Daroel Islam Celebes
krijgt amnestie
De Indonesische regering heeft een
algemene amnestie toegestaan aan de
opstandelingen van de Daroel Islam die
zich in Zuid- en Zuidoost-Celebes heb
ben overgegeven. Zo meldt „Antara" uit
Djakarta. Het leger zal hen helpen zich
weer te vestigen, aldus het bericht.
SPD legt marxistisch gewaad af
Voorbeeld van Nederland en Oostenrijk
gevolgdgeen eis tot socialisatie meer
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse socialistische partij, de SPD, maakte gisteren in
Bonn haar nieuwe programma bekend, dat, behoudens goedkeuring
van het partijcongres, moet dienen ter vervanging van het Heidelberger
partijprogram van 1925. Uit het nieuwe programma blijkt, dat de SPD
dan toch eindelijk het voorbeeld van de Nederlandse en Oostenrijkse
socialisten is gevolgd, op tal van punten bepaald gematigder is gewor
den en afscheid heeft genomen van vele oude marxistische idealen.
Deze matiging is een gevolg van de voortdurende verliezen tijdens
landelijke en provinciale verkiezingen in de Bondsrepubliek. Het Hei
delberger program van meer dan dertig jaar geleden sprak noch de
gewone moderne arbeider noch de zwevende welvarende midden
groepen aan, die beiden thans in relatief goede doen zijn.
Verhouding tot kerk
volkomen veranderd
De stoot tot deze vernieuwing in de
SPD kwam daarbij niet uit het Bonner
partijbestuur of uit de leiding van de
Bondsdagfractie, maar van de rechter
SPD-vleugel met ondermeer de sociaal
democratische minister-president in de
„Lander" Hamburg, Berlijn, Hessen en
Neder-Saksen (resp. Brauer, Brandt,
Zinn en Kopf). Hoe moeilijk de samen
stelling van het nieuwe partijprogram
is gegaan, blijkt uit het feit, dat er
twee ontwerpen voor nodig waren.
Het eerste ontwerp van mei 1958 was
57 pagina's lang, pathetisch en on
leesbaar. De ontwerpers, een commis
sie van 34 man onder leiding van het
bestuurslid Eichler, kregen voor de
tweede lezing de hulp van voorzitter
Ollenhauer, de economische expert
Deist, de Oostenrijkse socialist Kautsky
en de oud-hoofdredacteur van het
Westduitse persbureau DPA Sanger.
Kautsky geldt als de vader van het be
paald niet marxistische partijprogram
van de Oostenrijkse socialisten, die
hiermee in 1961 eveneens een verkie
zingssucces willen boeken.
Uit het program van gisteren, dat op
een partijdag in Bad Godesberg in no
vember zal moeten worden goedgekeurd,
blijkt het volgende:
De SPD keurt de vrije concurrentie niet
meer af en staat thans ook achter
ondernemers-initiatieven en de vrye
consumentenkeus;
De partij eist niet meer de socialisering
van de grote bedrijven, dat wil zeg
gen het leggen van de leiding van
dergelijke grote ondernemingen in de
handen van de staat of van bepaalde
organen van de gemeenschap. In
plaats hiervan eist de SPD thans
toezicht op de leiding van deze onder
nemingen door middel van kartel
controle en investeringscontrole en
voorts wil zij concurrentie tussen
openbare bedrijven en vrije onderne
mingen en een vergaande publiciteit
over de financiële resultaten van de
ondernemingen;
Politiek schaart de SPD zich opnieuw
achter de democratie, waaraan zij de
eis verbindt tot openbare controle
van „iedere macht die de democra
tische staat tot buit van haar bijzon
dere belangen zou kunnen maken".
Vrijheid, gerechtigheid en solidariteit
zijn de principiële waarden van de
SPD-politiek, kortom de SPD wijst
elke dictatuur of welke autoritaire
regering ook af;
Belangrijk is zeker de verhouding
tot de kerk, zoals de SPD die thans
ziet: in het nieuwe program wordt
gezegd: „De SPD betuigt haar achting
aan de kerkelyke instituten en de
religieuze gemeenschappen. Zy aan
vaardt de bijzondere taak en de zelf
standigheid der kerken, zü is bereid
tot samenwerking met de kerken". Dit
programma-punt betekent een vol
komen breuk met de totdusver ver
kondigde stelling van dertig jaar
oud, die de religie verklaarde tot
„privé-zaak".
De commandant Zeemacht-Neder
land, vice-admiraal G. B. Fortuyn,
heeft gisteren in het Ankerpark in
Den Helder 37 nieuwe marineoffi
cieren beëdigd. Onder h en bevon
den zich de zoon van de burge
meester van Leiderdorp, die werd
beëdigd als luitenant-ter-zee van
de technische dienst derde klasse en
de zoon van de burgemeester van
Sassenheim, die beëdigd werd als
luitenant-ter-zee van de admini
stratie derde klasse. Op de foto
Prins Bernhard naar
Turkije en
Tanganyika
Naar de Rijksvoorlichtingsdienst me
dedeelt vertrekt Prins Bernhard op 16
september naar Turkye. In Yesilkoy,
een plaats juist buiten Istanboel, wordt
opnieuw een z.g. Bilderberg-conferentie
gehouden. Deze bijeenkomst van politici
en personen uit het bedrijfsleven, werk
gevers zowel als vakverenigingsleiders,
zal zoals steeds door de Prins worden
gepresideerd. Verwacht worden deelne
mers uit de meeste vrye landen van
Europa zowel als uit de V.S. en Canada.
De conferentie duurt van 18 tot 21
september. Na afloop zal de Prins voor
enkele weken naar Tanganyika door
vliegen, vanwaar hij omstreeks 12 okto
ber naar Nederland terugkeert.
Cu
heeft maar een balf woord nodig!
U ziet in onze etalages
fantastisch mooie kle
ding. U bent enthousiast
en denktdat aparte
kostuum, dat leuke sport-
colbert koop ik straks!
Vergis u niet.' De vraag
naar onze exclusieve
nouveauté's is groot. Nü
kunt u nog ruimschoots
kiezen. Straks is het
kledingstuk waarop u uw
zinnen hebt gezet, wel
licht verdwenen.
Kostuums o.a. It. "Merinos"
wollen kamgarens; Schotse
en Engelse Supra Twists in
de nieuwe herfsttinten.
y.,. 169.50
Sportcolborts w.o.orig. Irish
Tweeds uit Donegal en
Franse velours in moderne
kleurencombinaties, zoals
groen/blauw va 94.50
Sportpantalons o.a.Terylene
in nieuwe rib-binding, met
of zonder omslag.
44.50
AMSTERDAM - DEN HAAG - EINDHOVEN
HILVERSUM - BUSSUM
Maria Calles weigerde vcor
Churchill te zingen
Het Romeinse blad „II Messaggero"
schrijft uit de mond van Giovanni Bat-
tista Meneghini vernomen te hebben dat
Maria Callas, die van hem gaat schei
den, tijdens de tocht over de Middel
landse Zee met het jacht van de Griekse
reder Onassis, weigerde in te gaan op
een verzoek van Sir Winston Churchill,
ook gast aan boord, om iets voor hem
te zingen.
„Ik probeerde haar over te halen aan
Sir Winstons verzoek gevolg te geven",
aldus Meneghini, „maar zy was in een
van haar gemelijke buien en antwoordde
dat zij voor haar rust op reis was en
dat niemand haar ertoe zou kunnen
brengen te gaan zingen, zelfs Sir Win
ston Churchill niet".
Meneghini ging toen Churchill zyn
verontschuldiging aanbieden maar deze
zei, zonder zijn sigaar uit de mond te
nemen: „ik begryp het heel goed".
Meneghini heeft in dit vraaggesprek
voorts verklaard, dat hy had gehoord
dat Onassis van plan was voor Maria
Callas een reusachtig theater in Monte
Carlo te bouwen, dat naar haar zou
worden genoemd. Ook zegt men dat hij
van plan is miljoenen te investeren in
films die zy gaat maken, aldus Me
neghini.
wenst burgemeester K. van Diepe-
ningen van Leiderdorp (tweede van
links) luitenant-ter-zee jhr. J. C.
Sandberg van Boelens geluk, terwijl
burgemeester jhr. mr. R. Sandberg
van Boelens van Sassenheim
rechtsluitenant-ter-zee K. C. van
Diepeningen complimenteert.
„Dikwijls genoeg kan ik de gedachten gang
van communistische Chinesen niet volgen
Indiase premier is tegen
beroep Dalai Lama op Y.N.
Na lezing van de jongste brief
van de Chinese premier Tsjou
En-lai heb ik mij afgevraagd of de
regeringen van India en China wel
dezelfde taal spreken, aldus ver
klaarde de Indiase premier Nehroe
gisteren in de Senaat. „Dikwijls
genoeg kan ik de Chinese gedach-
tengang niet volgen", aldus ging
Nehroe verder. „Of hun manier van
denken in de grond anders is, weet
ik niet. Overigens zal India's bui
tenlandse politiek zich niet bij enig
blok aan te sluiten door de Indisch-
Chinese crisis geen wijziging on
dergaan". Nehroe beschuldigde
Rood-China ervan, terug te krab
belen van Tsjou's belofte aan
gaande de MacMahon-linie. De
Chinese premier had namelijk des
tijds in gesprekken met Nehroe
gezegd, dat hij deze linie zou aan
vaarden ondanks bezwaren. Neh
roe verklaarde driemaal op het
onderwerp te zijn teruggekomen
om zeker te zijn van Tsjou's ver
klaring.
Naar de Indiase premier verder ver
klaarde, schynt niemand in China er
enig idee van te hebben waar de grens
tussen China en India moet liggen. De
Chinezen houden de zaak vaag, „zodat
de mogelijkheid van moeilijkheden altijd
bestaat". Nehroe acht het „de uiterste
waanzin „als twee grote landen als In
dia en China oorlog zouden gaan voe
ren" „over het bezit van enkele bergen".
Nehroe deelde mee, dat China geprotes
teerd heeft tegen schending van zijn ter
ritoriale wateren door een Indisch schip,
het voorstel van de Dalai Lama om de
Nehroe zei het niet eens te zyn met
kwestie-Tibet bij de V.N. aanhangig te
maken en hij kon ook niet diens stelling
onderschrijven, dat de al of niet geldig-
Besprekingen kleine
vrijhandelszone
(Van onze Haagse redactie)
Naar wij vernemen zullen op 24 en
25 september a.s. te Londen door af
gevaardigden van de besturen van
Kamers van Koophandel en Fabrie
ken in ons land besprekingen worden
gevoerd met de Engelse Kamer van
Koophandel ten einde nu de pogin
gen. om te komen tot een algehele
vrijhandelszone, zyn mislukt er
voor te zorgen, dat op het gebied van
de handelsbetrekkingen, voor zover
deze zich bewegen op het niveau der
Kamers, de contacten zullen worden
gehandhaafd met de landen, welke tot
de kleine vryhandelszone behoren, te
weten: Engeland, Noorwegen, Zweden,
Denemarken, Zwitserland, Oostenrijk
en Portugal.
Aan die besprekingen zal o.a. worden
deelgenomen door de voorzitter van de
K. v. K. te Amsterdam, de heer mr. A.
Delprat, de voorzitter van de Kamer te
Rotterdam, de heer mr. K. P. van de
Mandele, en door de voorzitter en se
cretaris van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor 's-Gravenhage, de
heren W van Geleuken en mr. Jac G.
Wittkampf.
heild van de MacMahon-linie verband
houdt met de erkenning van de soeve
reine status van Tibet.
Verwijten aan Nehroe
Pandit Koenzroe, een party loos lid
van de Senaat, verweet Nehroe, dat hy
het volk niet in vertouwen genomen had
over de verslechtering in de Chinees-
Indiase betrekkingen. Volgens Koenzroe
heeft Nehroe het parlement nimmer een
uitvoerig verslag gegeven van de toe
stand aan de grens hoewel er sinds 1952
geschillen waren geweest tussen China
en India.
Koenzroe is van mening, dat Tsjou's
brief van woensdag aan Nehroe over de
grensgeschillen „krachtiger en agressie
ver van toon" was dan diens vorige brie
ven. In bijna elke brief had de Chinese
regering het gehad over vreedzame sa
menleving, maar zy had generlei con
crete stappen gedaan om de menings
verschillen tussen beide landen te ver
zachten.
Koenzroe weet „de agressie In het
noordoosten van Idia" aan geïrriteerd
heid der Chinezen over India's houding
tegenover de gebeurtenissen in Tibet.
Maar dit zou India er niet van moeten
weerhouden zyn mening te zeggen. Wat
Tsjou-En-lai wilde was dat India nooit
met China van mening zal verschillen
over enige kwestie van groot belang.
Koenzroe drong er by de regering op
aan maatregelen te nemen om de inte
griteit van India te beschermen. Als In
dia in gebreke zou blijven zou dit niet
alleen bezorgdheid wekken onder de be
volking van India maar ook onder de
vrienden in het buitenland.
Vergaderingen der
beide Kamers
In de middag van Prinsjesdag,
reeds spoedig nadat H.M. de Ko
ningin de nieuwe zitting van de
Staten-Generaal heeft geopend,
komen de beide Kamers in open
bare vergadering bijeen. Dinsdag
15 september om drie uur verga
dert de Tweede Kamer.
In deze vergadering zal de minister
van Financiën de Rijksbegroting aan
bieden. Vervolgens zal de nominatie
voor het voorzitterschap worden opge
maakt. Bij de regeling van werkzaam
heden zal worden voorgesteld tegen
donderdag 17 september des namiddags
te twee uur enige wetsontwerpen van
eenvoudige aard aan de orde te stellen.
Daaronder zyn het wetsontwerp tot ver
lenging van de werkingsduur van de
noodwet kinderbijslag kleine zelfstan
digen; het wetsontwerp tot wyziging
van de algemene weduwen- en wezen
wet en de wet duurtetoeslag 1959.
Voorts zal worden voorgesteld vol
gende week donderdag te behandelen de
wetsontwerpen houdende tydelijke rege
ling samenloop overheidsweduwen- en
overheidswezenpensioenen met algemeen
weduwen- en wezenpensioen en tijdelijke
regeling samenloop Indonesische wedu-
wenpensioenen en wezenonderstanden
met algemeen weduwen- en wezenpen
sioen.
Ook zullen aan de orde komen de
wetsontwerpen tot verhoging met een
tydeiyke toeslag van de pensioenen
krachtens de wet buitengewone pen
soen 19401945 en tot wyziging van de
wet buitengewoon pensioen 19401945.
De Eerste Kamer zal op Prinsjesdag
byeenkomen om kwart over drie. In
deze vergadering zullen o.a. de afdelin
gen worden samengesteld en enige com
missies worden benoemd.