Topgesprek: Macmillans troefkaart bij verkiezingen op 8 oktober a.s. Amerikaanse ruimtecapsule kwam niet zo lioog als bedoeling was V.N.- COMMISSIE NOG VOOR HET WEEKEINDE NAAR LAOS WEERBERICHT Labour-leiders hebben getracht dit te doorkruisen door eigen bespreking met Kroesjtsjef Opgericht 1 maart 1860 WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1959 No. 29843 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: E. A. E, van Dishoeok Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 17.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.50 per week Witte Singel i, Lelden Giro no. 67055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 2150T (Van onze Londense correspondent) Overeenkomstig de verwachtingen van de afgelopen dagen zijn de Engelse algemene verkiezingen thans definitief vastgesteld op donder dag 8 oktober. Dit werd gisteren na afloop van de kabinetsvergadering officieel aangekondigd. Macmillan legde tevens een verklaring af voor de reden van deze vervroegde herfstverkiezing. Zoals men weet zou het tegenwoordige parlement nog tot mei 1960 zitting kunnen houden. Hoofdmotief voor de keuze van de datum zijn de komende belangrijke Internationale onderhandelingen. Dit is een zinspeling, niet alleen op de in aantocht zijnde gesprekken van Eisenhower en Kroestjsjef, maar vooral op een spoedige topconferentie, waarin Macmillan, ondanks de nog niet overwonnen bezwaren van Engelands bondgenoten, blijft geloven. Churchill weer kandidaat Macmillan zegt, dat het Engelse volk zo vroeg mogelijk gelegenheid moet worden gegeven een uitspraak te doen door wie het aan de top wil worden ver tegenwoordigd, namelijk door de con servatief Macmillan of door zijn socia listische tegenspeler Gaitskell. Er is geen twijfel aan dat Macmillan thans het topgesprek als een politieke troef kaart wil uitspelen. Gaitskell en Bevan Labours schaduw-minister van Buiten landse Zaken, hebben getracht dit te doorkruisen door hun eigen gesprek met Kroesjtsjef enkele dagen geleden. Het nieuwe Lagerhuis aal op 20 okto ber bijeen komen voor het kiezen van een „speaker", dit is de bepruikte en in toga gehulde voorzitter. De tegenwoor dige populaire „speaker", W. S. Mor rison, besloot af te treden omdat hij last krijgt van doofheid. Deze Morrison is conservatief en moet niet worden verward met de Labour-veteraan Her- bert Morrison, die tegelijkertijd het Lagerhuis vaarwel zegt. Het nieuwe parlement, bestaande uit de eigenlijke volksvertegenwoordiging, het gekozen Lagerhuis en het door het staatshoofd benoemde Hogerhuis, zal op 27 oktober worden geopend, echter ditmaal niet door Koningin Elizabeth, die een baby verwacht, maar door een speciaal daar toe aangewezen commissie. Overeenkomstig de gewoonte heeft premier Macmillan de leider van de oppositie, Hugh Gaitskell, vertrouwelijk op de hoogte gesteld van zijn verkie zingsplannen. Ook de liberale leider werd ingelicht. Gaitskell, die in Mos kou is, kreeg de aankondiging van het verkiezingsnieuws per telegram, een kwartier voordat het in Londen werd bekend gemaakt. Vandaag zou Gaitskell naar Londen terugkeren. Hij zal vrij wel onmiddellijk een persconferentie beleggen, welke het begin betekent van de verkiezingsveldslag. James Grif fiths, Labours plaatsvervangende leider, verklaarde gisteren, dat Labour de ver kiezingen met een voldoende meerder heid zal winnen. Ook de liberalen zijn vol goede moed. Jo Grimond, de libe rale leider, merkte op dat zijn partij de enige was, wier stemmenaantal bij de tussentijdse verkiezingen (voor openge vallen Lagerhuiszetels) gestadig is ge stegen. Het is duidelijk, zei hij, dat de kiezers een derde keus willen naast La bour en conservatieven. Beurs rekent op een conservatieve zege Niettemin blijft de algemene voor spelling dat de conservatieven de ver kiezingen met glans zullen winnen, hoe wel misschien met een afgebrokkelde meerderheid. Het zal daarom toch nog spannend kunnen worden. De conser vatieven zijn zo verstandig om te waar schuwen tegen overmatig zelfvertrou wen. De City het Londense financiële centrum reageerde gisteren alsof het verkiezingsresultaat reeds bekend was gemaakt: staalaandelen, de beste aan wijzing voor de verkiezingsbarometer staal wordt namelijk opnieuw door La bour met nationalisering bedreigd vertoonden een sterke stijging. Op de wereldmarkt liep ook het pond sterling omhoog, hetgeen betekent dat het bui tenland eveneens een conservatieve overwinning verwacht. Vermelding verdient, dat de conser vatieve partij de 84-jarige Sir Winston Churchill weer kandidaat heeft gesteld voor de algemene verkiezingen. Sir Winston werd in 1900 voor het eerst tot Lagerhuislid gekozen. Tot zover onze Londense correspon dent. De „Baltimore Sun" schreef dinsdag naar aanleiding van de komende Britse verkiezingen, dat de conservatieven er op het ogenblik ongetwijfeld goed voor staan, ook al hebben zij zich in de acht jaar dat zij aan het bewind zijn „niet met roem overladen". „Het fiasco van Suez, het verschrikkelijke geknoei met de kwestie van de Europese gemeen schappelijke markt en ernstige vergis singen op het gebied van de koloniale politiek" stellen de conservatieven bloot aan scherpe aanvallen zo meent dit Amerikaanse blad. De Zwitserse „Lausanne Tribune" wijst erop, dat nog nooit een Britse politieke partij driemaal achtereen de verkiezin gen heeft gewonnen, doch tot op heden zijn alle voortekenen gunstg voor de conservatieven. Amerika heeft vandaag een air conditioned capsule bijgenaamd „Big Joe" de ruimte ingeschoten. De lan cering geschiedde in de neus van een 23 meter lange raket van het type Atlas op Cape Canaveral. Het was de bedoeling, dat de capsule in twin tig minuten tijds een hoogte van 160 kilometer zou bereiken en dan naar de aarde zou terugkeren. Men hoopte haar dan uit de Atlantische Oceaan weer te kunnen opvissen. Maar door een verkeerd functioneren van een onderdeel van de raket is de capsule waarschijnlijk veel minder hoog ge komen dan de bedoeling was en is vroegtijdig in zee gestort. De capsule, die geen levende wezens bevatte, woog ongeveer 900 kilo en diende om vast te stellen of een mens levend van een baan om de aarde zou kunnen terugkeren. Het was een proto type van het ruimtevaartuig, waarmee men over ongeveer twee jaar wil pro beren een der „astronauten" van het project-Mercury in een baan wil bren gen. „Big Joe" was 2 m 85 lang en had aan het dikste einde een doorsnede van 1 m 80, toelopend tot 50 centimeter. Het voornaamste doel van dit expe riment was vast te stellen, hoe de uit glasvezel bestaande huid van de cap sule zich zou houden bij de terugkeer in de atmosfeer, waar zij een tempera tuur van naar schatting 3000 graden Fahrenheit zou moeten trotseren. De verwachting was, dat het binnen de capsule desondanks betrekkelijk koel zou blijven, zo tussen de 80 en 100 gra den Fahrenheit. Bij de lancering van de capsule ging alles naar wens. Zij werd o.a, gadege slagen door de Marine-officier Alan Shepard, een van de zeven astronauten, uit wier midden de eerste ruimtevaarder zal worden gekozen. Maar later werd door een woordvoerder van het Bureau voor Ruimtevaart medegedeeld, dat de eerste trap van de Atlas zich niet heeft losgemaakt van de rest en waarschijn lijk is alles aan één stuk in zee terecht- gekomen, niet ver uit de kust. Eerste zending Amerikaanse vuurwapens klein kaliber in Vientiane aangekomen Ook wapenzending uit Sianx gearriveerd Het secretariaat der Verenigde Naties heeft de regeringen van Japan, Italië, Tunesië en Argen tinië verzocht haar vertegenwoor digers in de V.N.-commissie voor Laos binnen 24 uur te benoemen, opdat de commissie nog vóór het komende weekeinde naar Laos kan vertrekken. De voorzitter van de Veiligheidsraad, de Italiaan Ortona, heeft medegedeeld, dat de Laotische regering de commis sie officieel heeft uitgenodigd haar land te bezoeken. Ortona verklaarde voorts, dat aan de commissie hoge ambtenaren, die een bijzonder goede gezondheid genieten, zullen worden toegevoegd. Eerst later zal worden uitgemaakt of de commissie en haar medewerkers de grensgebieden, waar volgens de berichten is gevochten, zullen bezoeken, of dat zij in de hoofd stad Vientiane zullen blijven. Ortona besloot met de mededeling, dat men hoopt de commissie en haar medewerkers donderdag as. volledig te New York bijeen te hebben, om haar zoveel mogelyk in te lichten over de haar in Laos wachtende taak. De Laotische onderminister van Bui tenlandse Zaken, Sisoek na Tjam- passak, zei gisteren in New York, dat de Laotische regering gaarne zou zien, dat de waarnemers der Verenigde Naties zich zo spoedig mogelijk naar het gevechtsgebied langs de grens met Noord-Vietnam begeven „voordat de Vietminh daar weer uit is getrokken". Hij voegde hieraan toe te geloven, dat de Noordvietnamese eenheden, die vol gens Laos de communistische Pathet Lao-opstandelingen hebben gesteund, tich over de grens zullen terugtrekken, wanneer zij weten, dat waarnemers van de V.N. naar het gevechtsgebied onder weg zijn. In een commentaar op de beslissing van de Veiligheidsraad tot instelling van de V.N.-commissie voor Laos ver klaarde Tjampassak, dat Laos dit be richt met zeer veel voldoening heeft ontvangen. De Laotische minister van Buiten landse Zaken, Kampan Panya, heeft gisteren gezegd, dat 4.000 man commu nistische troepen Laos zijn binnenge drongen. Zij zijn volgens de minister met Tsjechoslowaakse, communistisch- Chinese en Russische wapens uitgerust. Kampan, die op weg is naar de V.N. in New York, zei voorts, dat hij over „voldoende bewijzen" van communisti sche agressie beschikt. De minister beschuldigde Noord- Vietnam ervan met kanonnen over de grens geschoten te hebben. Minister Kampan heeft in Bangkok gesproken met de secretaris-generaal van de Zuidoostaziatische Verdragsor ganisatie (ZOAVO) over de mogelijk heid van een beroep van Laos op de ZOAVO als de V.N. geen hulp zouden bieden of te traag zouden reageren. Maar tot dusver is nog geen officieel verzoek om hulp van de ZOAVO inge diend, aldus Kampan. De eerste zending Amerikaanse vuur wapens van klein kaliber is gisteren uit Amerikaanse bases in Japan per vlieg tuig in Vientiane aangevoerd. De wapens worden geleverd in het kader van het Amerikaanse programma voor hulpverlening aan belaagde staten De zending bestond uit karabijnen van dertig millimeter, revolvers, handgra naten en seinuitrusting. Van de zijde der Amerikaanse am bassade is medegedeeld, dat vandaag nog zeven vliegtuigen wapens zouden aanvoeren. Ook na vandaag zal dage lijks een zevental Amerikaanse vlieg tuigen met wapens te Vientiane landen. Voorts verwachtte men vandaag een wapenzending, die per spoorweg uit Bangkok (Siam) wordt aangevoerd. VI R 6 l'W A SO. 1 CIGARETTE S Mr. dr. C. N. M. Kortmann Commissaris der Koningin in Noord-Brabant Bij K.b. van 7 september is met in gang van 1 oktober 1959 benoemd tot Commissaris der Koningin in de pro vincie Noord-Brabant mr. dr. C. N. NL Kortmann, burgemeester van Breda. Mr. dr. C. N. M. Kortmann is 12 juli 1908 geboren te Weert. Hij bezocht het gymnasium te Katwijk en later dat te Nijmegen. Daarna studeerde hij rechten aan de R.-K. Universiteit te Nijmegen, aanvankelijk was hij ambtenaar ter se cretarie te Cuyk. In 1936 werd hij benoemd tot burge meester van Neeritter en Ittevoort. Tij dens de bezetting werden deze twee ge meenten samengevoegd met Hunsel en werd de heer Kortmann ontslagen. In 1942 promoveerde hij te Nijmegen en in 1945 werd hij achtereenvolgens waar nemend burgemeester van Heer en van Weert. Hetzelfde jaar werd hij definitief benoemd tot burgemeester van laatstge noemde gemeente. In 1952 volgde zijn benoeming tot burgemeester van Breda. De heer Kortmann behoort tot de KVP, is gehuwd en werd dit jaar be noemd tot officier Oranje Nassau. Regeringsbeheer over plantages in Indonesië De Indonesische regering heeft nu het beheer over 90% van de plantages in Indonesië die uitvoergoederen pro duceren, zo heeft de minister van pro- duktie kolonel Soeprajogi gisteren in Antara verklaard Koninklijke route op Prinsjesdag Ter gelegenheid van de plechtige opening van de zitting der Staten- Generaal door H.M de Koningin op dinsdag 15 september zal de Konink lijke stoet onderstaande route volgen: Koninklijk Paleis aan het Lange Voor houtLange Voorhout (over het z.g„ Schelppad), Kneuterdijk, Lange Vijver berg, Korte Vijverberg naar de Ridder zaal op het Binnenhof. Langs dezelfde route zal de Koningin naar het Paleis aan het Lange Voor hout terugkeren. kredieten ver overtrok, maar heeft niet opgemerkt dat hij fraudeerde. Teneinde te voorkomen dat de spaarders hun gelden bij de bank zul len opvragen, heeft de Justitie on middellijk na het bekend worden van de verduisteringen surcéance van be talingen voor de bank aangevraagd. Het is overigens geenszins zeker, dat de spaarders al te zeer zijn gedupeerd, daar de bank nog verschillende bezit tingen heeft. De directeur is voor lopig ingesloten in de politiekazerne te Murmerwoude. Op de tweede dag van het Koninklijk bezoek aan Amsterdam bezocht H.M. de Koningin R. Dooyes' Confectiefabriek N.V. in de St.-Willibrordustraat. Staatssecretarissen Defensie blijven aan De beide Staatssecretarissen van De fensie, de heren M. R. H. CalmeUer (Oorlog) en P. J. S. de Jong (Marine) hebben H. M. de Koningin verzocht hun ontslagaanvrage te mogen intrekken. Dit verzoek is ingewilligd, zodat zij dus in functie blijven. (Zoals bekend was hun ontslagaan vrage een normaal gevolg van het af treden als minister van Defensie van de heer S. J. van den Bergh. Red. LD.) Advertentie Geef mij maar... Huis voor minister president de Quay (Van onze Haagse redactie) Voor de veiling van onroerende goe deren, die gistermiddag in het Ven duhuis der notarissen te Den Haag plaats had, bestond bijzondere belang stelling. Het feit, dat verwacht werd, dat de Rijksgebouwendienst een bod zou doen op het pand herenhuis Waalsdorperweg 161 de toekom stige woning van de minister-presi dent? deed vele belangstellenden onder het normale biedcrspubliek aanwezig te zijn. Notaris Maaldrink, ten overstaan van wie de veiling van dit huis plaats had, las. alvorens tot de veiling werd over gegaan, eeri groot aantal „bijzondere voorwaarden" voor. Grote hilariteit verwekte o.m. de voorwaarde, dat het pand niet inge richt mag worden als: winkel, slijterij, dansgelegenheid, speelhuis, bordeel enz. Toen tenslotte het huis in veiling ging, werd als eerste bod genoemd f. 50.000.—. Al spoedig liep de prijs op tot f. 55.000. Toen tenslotte de hamer van de af slager viel. was f. 60.400 geboden door de makelaar J. P. J. Doorschodt. Over veertien dagen zal het huis worden afgemijnd. Mocht de Rijksge bouwendienst erin slagen dit huis, dat negen kamers bevat, aan te ko pen, dan zal het aan de minister worden verhuurd. Vrij warm De Bilt verwacht van heden tot mor genavond: Aanhoudend droog, zonnig en vrij warm weer. Zwakke, in de namiddag nu en dan matige wind in hoofdzaak tussen oost en zuidoost. (Opgemaakt te 11.15 uur) 10 SEPTEMBER Zon op: 6 04 uur; onder: 19.09 uur. Maan op: 14.48 uur; onder: 23.48 uur. Hoogwater te Katwijk te 8.17 en 20.49 uur. Laag water te 3.51 en 16.11 uur. MM Tijdens zijn verblijf te Griante in een aubade aan de Duitse bonds- Italië bracht het karakteristieke kanselier Konrad Adenauer. \tmulakkorpa La Banda (f Af fort11 Indiase stafchef zondag naai* Assam De Indiase stafchef van het leger generaal Thimayya zal zondag een be zoek brengen aan Sjillong in Assam om besprekingen te voeren met militaire autoriteiten over de verdediging van India's noordoostelijke grens met Tibet, aldus heeft een woordvoerder van het ministerie van Defensie in Nieuw Delhi meegedeeld. Het Indiase leger heeft het toezicht op de grens met Tibet overgenomen nadat vorige maand Chinese troepen herhaaldelijk de grens geschonden had den .en met Indiase troepen slaags waren geraakt. Een deel van het Indiase gebied by Longdjoe, 3 tot 5 km ten zui den van de Indiaas-Tibetaanse grens, zou nog steeds door Chinese troepen bezet zyn. James Reston, de eerste correspon dent van de New York Times te Wash ington schryft, dat president Eisen hower ernstig overweegt een bezoek aan India te brengen na zjjn reis naar de Sovjet-Unie aan het eind van het jaar. De president heeft een uitnodiging van de Indiase premier Nehroe ontvan gen. Er is nog geen beslissing genomen, maar volgens Reston hebben medewer kers van Eisenhower er bij de president op aangedrongen de uitnodiging te aanvaarden en zijn „vredeszending" voort te zetten door bezoeken aan Japan en de Philippijnen. Baiiktekort van kwart miljoen Directeur in arrest (Speciale berichtgeving) In Driesum bij Dokkum (Fr.) is gisteren de 55-jarige directeur van de Boaz-bank voor Driesum, Wou- terswoude en omstreken gearres teerd, die ervan verdacht wordt de bank voor ongeveer een kwart miljoen te hebben benadeeld. Het is niet bekend wat hij met het geld heeft gedaan. De directeur en zijn vrouw leefden zonder enige overdreven luxe. Het echt paar heeft geen kinderen. De malver saties zijn aan het licht gekomen bij een controle door een accountant van de Ned. Bank, die de Boaz-bank op grond van de wet op het kredietwezen moet controleren. Daarbij viel direct op, dat de bank veel grotere kredieten had verleend dan verstrekt konden worden. Het bleek dat de directeur verschillen de kredieten, al dan niet met mede weten van het bestuur, had verstrekt, waarvan hy de terugbetaalde gelden niet in de boeken had verantwoord, maar in eigen zak had gestoken. Op deze manier heeft hij zich in totaal f 180.000.toegeëigend. Bovendien werd een kastekort geconstateerd van f40.000, terwijl de gearresteerde directeur voor zichzelf een lening uit de bank nam van f30.000.In hoeverre hy zich nog an dere bedragen heeft toegeëigend vormt thans nog een punt van onderzoek voor de Justitie, die dit evenwel niet waar schijnlijk acht. De Groninger accountant, die de bank regelmatig controleerde, heeft de direc teur wel gewaarschuwd, dat hy zyn

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 1