Rode rebellen zouden de hoofdstad
van Laos reeds dicht genaderd zijn
WEERBERICHT
Hammarskjöld zou een vreedzame
regeling hebben bereikt
Belgische veiligheidsdienst zou
Franse helpen tegen Algerijnen
NED. ZEESLEPERS GAAN EEN
GROOTS KARWEI OPKNAPPEN
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 24 AUGUSTUS 1959
No. 29829
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoecï DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte smgel l- Lelden Glr0 no 57055
Hoofdredaoteur: J. Brouwer f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
De toestand in Laos is weinig overzichtelijk. In gewoonlijk welin
gelichte militaire kringen in Vientiane werd gisteren vernomen, dat
communistische opstandelingen de provincie Vientiane zijn binnen
gedrongen en dat hun activiteit zich reeds tot op tachtig km. van de
hoofdstad uitstrekt. Een tweetal posten op resp. 80 km. ten noordoos
ten en 110 km. ten westen van Vientiane zou ontruimd zijn door de
regeringstroepen.
Intussen meldde Reuter, dat de secretaris-generaal van de Verenigde
Naties, Hammarskjöld, en de speciale afgezant van Laos naar de
V.N., Sananikone, zaterdag overeenstemming hebben bereikt over een
„vreedzame regeling" van de huidige problemen in Laos. De afgezant
had driemaal een onderhoud met Hammarskjöld, maar hij verklaarde
geen bijzonderheden te kunnen mededelen. Toen journalisten hem
vroegen of de regeling iets te maken had met de Veiligheidsraad der
V.N., antwoordde hij: „Neen, helemaal niet". Ook is het niet nodig,
dat Hammarskjöld of iemand anders voor deze zaak moet gaan reizen.
Opmars langs Catlinli
Uit Laos zelf wordt voorts vernomen,
dat groepen opstandelingen langs de
Cadinh blijven trekken. Deze rivier loopt
van de provincie Vientiane naar Sam-
neua, het voornaamste centrum van de
guerrilla-activiteit. Een van de opstande
lingenleiders, Kay Sone, zou in het dal
van de Cadinh zijn gezien.
In Vientiane heeft de stafchef van het
leger van Laos, generaal Rattikul ver
klaard, dat de regering van Laos voor
nemens is speciale hulp te vragen aan
bevriende landen. De regering heeft
vooral voedingsmiddelen nodig voor de
noodlijdende bevolking van afgelegen
districten. De generaal zei dat het groot
ste deel van de bevolking van Laos on
geletterd en arm is. De communisten
geven voedsel om deze mensen op hun
hand te krijgen.
Khamba-stam in Tibet
krijgt meer stemi
De Dalai Lama, de in ballingschap
levende god-koning van Tibet, heeft
zondag te Mussoorie tegenover een
groep Indiase journalisten verklaard,
dat de vrijheidsstrijd in Tibet voort
duurt, daar meer en meer Tibetanen
zich aansluiten bij de 50.000 leden van
de Khamba-stam in de opstand tegen
de Chinezen in oostelijk Tibet. Er zou
den bijna 80.000 Tibetanen gesneuveld
zijn. In Lhasa, de hoofdstad van Tibet
zijn bijna 20.000 Tibetanen in de strijd
tegen de Chinezen om het leven geko
men.
De Dalai Lama zei te geloven, dat het
zeer goed mogelijk is, dat de Pants jen
Lama, die na de Dalai Lama de meeste
macht uitoefende in Tibet, zelf gear
resteerd is. De vader van de Pantsjen
Lama is volgens de Dalai Lama een
man met een sterice wil, die het Tibe
taanse volk en de godsdienst trouw ge
bleven is. De Chinezen moeten hem ge
marteld hebben en dit zou de gevoelens
van de Pantsjen Lama beïnvloed kun
nen hebben, aldus de Dalai Lama, die
verder gewaagde van „onmenselijke"
martelingen en wreedheden tegen Tibe
tanen, die met de opstandelingen sym
pathiseerden of wier verwanten naar
India waren gevlucht. Vele Tibetanen
waren naar China gedeporteerd.
Vertraging in Petten
Het Reactorcentrum Nederland heeft
bij de bouw van de kernreactor in Pet
ten tegenslag ondervonden, hetgeen tot
gevolg zal hebben, dat met de beproe
ving van de reactor niet voor begin 1960
een begin zal kunnen worden gemaakt.
Niettemin zyn bjj de bouw in 1958 goede
vorderingen gemaakt. Een belangrijk
deel van de reactorinstallatie, het reac
torcomplex en de beide koelsystemen
werden vorig jaar voltooid terwijl met
de bouw van het chemiecomplex werd
begonnen. .Aldus wordt meegedeeld in
het jaarverslag van het Reactorcentrum
Nederland over 1958. Over de tegenslag
die men heeft ondervonden wordt onder
meer het volgende opgemerkt: „De bij
zondere vereisten welke zich bij de bouw
van een reactor met bijbehorende in
stallaties doen gelden hebben de bij het
constructiewerk betrokken industrieën
voor tal van problemen gesteld, die in
één bepaald geval belangrijke vertra
gingen hebben doen ontstaan, met de
daaraan veibonden financiële conse
quenties".
Droog
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond: droog weer met in de nacht
en ochtend op vele plaatsen mist of
laaghangende bewolking. Overdag zon
nige perioden. Zwakke tot matige wind
uit westelijke richtingen. Ongeveer de
zelfde temperaturen als vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
25 AUGUSTUS.
Zon op: 5.38 uur; onder: 19.45 uur.
Maan op: 22.48 uur; onder: 13.11 uur.
Hoogwater te Katwijk te 7.22 en 19.44
uur.
Laagwater te 3.13 en 15.22 uur.
Dit nummer bestaat olt 13 pagina's.
Koning Sisavang Vong van Siam,
van wie op het ogenblik zeer moei
lijke beslissingen gevraagd worden.
Kroesjtsjef schreef
brief aan Adenauer
Poging tot zaaien van
verdeeldheid in Westen
(Van onze correspondent in Bonn)
Een week voor het bezoek van
de Amerikaanse president Eisen
hower aan Bonn heeft de Rus
sische minister-president Kroesj
tsjef woensdag j.l. zo werd
eerst gisteren te Bonn bekend ge
maakt een persoonlijke brief
aan de Westduitse Bondskanse
lier Adenauer gezonden, waarvan
de inhoud zowel van Duitse als
van Russische kant angstvallig
geheim wordt gehouden. De brief
is de afgelopen week van de
Westduitse hoofdstad naar het
Noorditaliaanse vakantieoord van
de Bondskanselier Cadenabia door
Adenauers staatssecretaris Globke
gebracht.
Over Kroesjtsjefs lange brief (dertien
kantjes!) zwegen gisteren zowel het
Westduitse ministerie van Buitenlandse
Zaken te Bonn als de Russische ambas
sade. Wel zei men van Duitse kant dat
zo'n Russisch schrijven vlak voor een
belangrijk treffen van Adenauer met een
andere Westelijke staatsman niets bij
zonders is en berust op een soort ge
woonte van de Russen, die reeds onder
Boelganin veel verwachtten van een
zogenaamde brieven-diplomatie. Overi
gens lekte wel uit dat de brief een cor
recte en zelfs vriendelijke toon had.
Men neemt voorts aan dat Kroesjtsjef
Adenauer nog eens uitvoerig liet weten
wat de Russen denken over de Duitse
atoombewapening, de kwestie-Berlyn en
een vredesverdrag voor Duitsland vol
gens de Russische richtlijnen. Kroesj
tsjef zou voorts Adenauer opwekken
een algemene ontspanning in de wereld
via zijn gesprek met Eisenhower te on
dersteunen door de Russische voorstel
len niet af te wijzen. Men kan er overi
gens van op aan, dat de Sovjetrussische
leider met deze brief poogt zowel ver
deeldheid te zaaien in het Duitse open
bare leven waar men algemeen
geestdriftig is over Eisenhowers aan
staande bezoek als in het gehele
Westelijke kamp. De brief past name
lijk uitstekend in de Russische tactiek
van de laatste weken: eerst werd Mac-
millan en later De Gaulle met een
schrijven van Kroesjtsjef verrast. In de
brief aan De Gaulle zou sprake zijn
van een bezoek van Kroesjtsjef aan
Parijs na zijn reis door de Verenigde
Staten. Daarmee, zo neemt men hier
aan, dreef Moskou een wig in de toch
al wankele Westelijke eenheid, die ern
stig lijdt onder De Gaulle's zucht naar
verhoging van het Franse prestige. Voor
alles zegt men hier over de brief van
Kroesjtsjef, dat de Russische leider erop
uit is Bonn in de rol van vredesver-
stoorder te manoeuvreren, waarmee
Adenauer nog voor zijn gesprek met
Eisenhower in een slechte positie zou
moeten worden geplaatst.
Heintje Davids moet
absolute rust liouden
Henriëtte Davids heeft vorige week
een ernstige inzinking gekregen. Op
dokters advies heeft zij haar contract
bij Tom Manders verbroken. Zij trad
nog iedere avond bij Manders op in
Saint Germain des Pres. Ze moet vol
komen rust houden. Mevr. Davids is 71
jaar oud. Dit werd zaterdagavond door
Gerald Walden bekend gemaakt bij de
huldiging van Harry Boda in Krasna-
polsky.
De FLN laat protest horen in Brussel
(Van onze Brusselse correspondent)
De FLN, de Algerijnse rebellenorganisatie, heeft officieus in Brussel
geprotesteerd tegen het feit, dat de Belgische staatsveiligheidsdienst
allerlei informaties aan de Franse staatsveiligheidsdienst verstrekt en
ook op verzoek van de Fransen streng optreedt tegen FLN-mannen
in België. De FLN schijnt sterk verontrust te zijn over het schijn
baar vrij straffeloos optreden in België van een Franse contra-
terroristenorganisatie, die bekend staat als „De Rode Hand". Het is
vrijwel zeker, aldus de Belgische autoriteiten, dat deze Franse orga
nisatie, die geen steun krijgt van Belgische instellingen, het Egyptische
schip „Al Kahira" door een in Antwerpen aangebrachte tijdbom, in
de haven van Oostende tot zinken bracht. Een onderzoek heeft uit
gewezen, dat de tijdbom van hetzelfde type was als die, welke het
Duitse vrachtschip „Atlas" in de haven van Hamburg deed zinken,
nadat het schip door een hevige explosie was getroffen.
Parijs verlangt van
bondgenoten eenheid
inzake Algerije
Er zijn ongeveer een dertig schepen,
die, van Hamburg en Antwerpen,
Oostende of Zeebrugge uit, wapens
smokkelen voor rekening van de F.L.N.
Die wapens worden in Antwerpen of in
een van de andere havens geladen met
bestemming India of Pakistan, maar de
kapiteins krijgen onderweg telegrafisch
bevel om hun clandestiene lading, die
officieel als landbouwmaterieel geboekt
staat of als machine-onderdelen, in een
Egyptische haven of in Marokko te los
sen
De agenten van de organisatie „La
Main Rouge" (De Rode Hand) zijn
het Franse militairen? schijnen op
het gebied van het leggen van tijdbom
men in schepen werkelijke deskundigen
te zijn. Zij zouden in een binnenschip of
lichter dicht het wapenschip naderen.
Kikvorsmannen zouden dan vanuit de
Opnieuw Hollands Glorie
Met vijf vliegkampschepen over 10.000 mijl
Het grootste sleepkonvooi uit de geschiedenis van de zeesleepvaart
zal door Nederlanders worden geleid.
Twee Nederlandse zeesleepvaartmaatschappijen, L. Smit en Co's
Internationale Sleepdienst te Rotterdam en N.V. Bureau Wijsmuller
te IJmuiden, zullen voor dit nieuwe hoofdstuk van „Hollands Glorie"
zorgdragen.
Zij hebben n.l. uit het buitenland opdracht voor het uitvoeren van
enkele enorme sleepreizen met voor de sloop bestemde Amerikaanse
vliegkampschepen en tankers.
Zes vliegkampschepen zullen van de oostkust van Amerika over een
afstand van ruim tienduizend mijl naar Japan worden gebracht en twee
vliegkampschepen moeten van Amerika naar België worden ge
transporteerd.
Bestemd voor sloop
De Verenigde Staten hebben n.l. in de
afgelopen maanden een groot aantal
oorlogsschepen, vrachtschepen en tan
kers van de sterkte afgevoerd. Vele
daarvan lagen in de z.g. „mottenballen-
vloot". Ook al zijn sommige nog splin
ternieuw, zij zijn voor de sloop verkocht
aan Japanse, Belgische en Amerikaanse
scheepsslopers.
Ondanks deze scherpe concurrentie
zijn de Nederlandse zeeslepers erin ge
slaagd een flink deel van het transport
te veroveren. Met het uitvoeren van de
transporten naar Japan is reeds eind
mei een begin gemaakt door de „Zee
land" van Wijsmuller. Dit schip nam
toen in de Providence de ruim 8.000 ton
metende tanker „Fleettank" op sleep
touw voor een tocht van 11.000 mijl naar
een sloopwerf in Osaka in Japan. Deze
reis is vrijdag j.l. beëeindigd en had
bijna honderd dagen geduurd.
Tweede reis
De tweede reis met een voor de sloop
bestemd schip naar Japan wordt thans
gemaakt door de sleepboot „Barentszee"
van Smit en Co. Deze sleper heeft in
Curagao de ongev. 3.000 ton metende
„Waalhaven" op sleeptouw genomen.
Ook dit schip wordt in Japan gesloopt.
De uitvoering van de grote transpor
ten met de 8 vliegkampschepen, die elk
8.000 tot 10.000 ton meten, staan voor de
komende maanden op het programma.
Over enkele dagen zal de zeesleepboot
„Elbe" van Smit en Co in Boston (Ame
rika) twee vliegkampschepen tegelijk op
sleep nemen naar België. Voor de Ne
derlandse zeesleepvaart betekent dit
transport met twee schepen tegelijk een
experiment. Een Canadese sleepboot
voert thans reeds een soortgelijk trans-
port uit met twee voor de sloop bestemde 1
vrachtschepen tussen de westkust van
Amerika en Japan.
Bijsfond
Een van de grote sleepboten van Wijs
muller zal daarna een vliegkampschip
van New Orleans naar Japan brengen,
lichter in het water glijden en de tijd
bom niet ver van de machinekamer of
van de wapenlading aan de rop- van het
schip vasthechten. De zaak wordt zo be
rekend, dat het schip in volle zee explo
deert. Dat de „Al Kahira" op 12 maart
j.l. in de haven van Oostende explo
deerde en zonk, is te verklaren door het
feit, dat de Egyptische kapitein op de
Schelde, onderweg van Antwerpen naar
volle zee, gemerkt had, dat er iets
haperde en de haven van Oostende
binnenliep om er zijn schip eens te
laten nazien.
Het is bekend, dat de Algerijnse
arbeiders in de kolenmijnen en fabrie
ken in de Frans-Belgische grensstreken
rond Charleroi, Mons en Doornik door
F L.N.-propagandisten onder druk wor
den gezet. Zij worden verplicht tot het
afstaan van een deel van hun loon om
de „heilige bevrijdingsoorlog" mee te
helpen financieren. De Algerijnen zijn
verdeeld tussen de F.L.N. en een con
currerende nationale beweging, de
M.N.A. (Mouvement National Algérien).
Maar de meerderheid van de Algerijnen
vraagt met rust te worden gelaten Zij
zijn zeer tevreden in hun Waalse milieu
en houden van hun hoge Belgische
lonen nog een flinke spaarpot over De
meesten trachten zich definitief in
België te vestigen. Beweerd wordt, dat
de jongste aanslagen tegen F.L.N.-
leiders in België het werk zijn van de
agenten der Rode Hand.
Slot op pag. 2
een reis van 10.000 mijl. Wanneer de
,Elbe" het transport naar België heeft
uitgevoerd, keert dit schip terug naar
Amerika om opnieuw 2 vliegkampsche
pen op te halen en naar Japan te sle
pen.
Tegelijk met de „Elbe" zullen uit
Amerika de sleepboten „Clyde" met
twee vliegkampschepen en de „Tas
manzee" met een vliegkampschip naar
Japan vertrekken. De „Elbe", „Clyde"
en „Tasmanzee" brengen de vijf vlieg
kampschepen in konvooi naar Japan,
om elkaar in slecht weer eventueel bij
te staan.
Concurrentie
De Nederlandse zeesleepvaart heeft
inmiddels met een toenemende concur
rentie te kampen. Vooral de „Island Tug
and Barge Ltd" uit Victoria in Brits-
Columbia is zeer actief en kan als de
voornaamste mededinger worden gezien.
Een onder Canadese vlag varende sleper
van deze maatschappij is dezer dagen
met een zware sleep in een van de wer
velstormen bij Japan terecht gekomen.
De kapitein meldde huizenhoge golven.
Naar de mening van Nederlandse zee-
sleepvaartdeskundigen is het slepen van
twee grote objecten ,als vliegkampsche
pen, door één sleper vooral bij het ont
moeten van dergelijke weersomstandig
heden zeer riskant. Mocht een van de
sleepdraden breken, dan is er ten eer
ste gevaar voor botsingen tussen beide
slepen. Ten tweede is de kans om het
losgebroken schip weer vast te maken
uiterst gering.
Huisbrandkolen van
september af duurder
De prijzen van de huisbrandkolen zul
len met ingang van september a.s. weer
de gebruikelijke seizoenverhoging onder
gaan.. Naar wij vernemen, gaan alle
soorten huisbrandstof omhoog. Gemid
deld bedraagt de prijsverhoging, in ver
gelijking met de zomerprijzen, 30 35
cent per hectoliter
In hoeverre de van september af
geldende prijzen gedurende het tot eind
april 1960 lopende winterseizoen nog aan
verdere wijziging onderhevig zullen zijn,
dient te worden afgewacht. De moge
lijkheid wordt aanwezig geacht, dat de
nieuwe prijzen ongewijzigd tot eind april
zouden kunnen blijven gelden.
Geldtrommels met
45.000.— gestolen
Een 32-jarige vertegenwoordiger uit
Den Haag en zijn 29-jarige vriendin,
wier beroep als serveerster wordt om
schreven, zijn aangehouden verdacht
van diefstal van twee geldtrommels met
een inhoud ter waarde van 45.000 gul
den aan geld en waardepapieren ten
nadele van een 69-jarige Hagenaar.
De geldtrommels stonden in het huis
van de alleenwonende man in een kast.
Zij waren afgesloten, de kast niet. Ter
wijl de bejaarde man bij de vrouw op
bezoek was. drong de vertegenwoordiger
bet huis binnen en nam de geldtrom
mels mee. De bijbehorende sleutels vond
hij ook in het huis.
Van het contante geld was niets meer
over. De vertegenwoordiger en zijn
vriendin hebben het opgemaakt tijdens
een reisgje naar het buitenland en er
verder o.a. een fototoestel, een gouden
armbandhorloge e.d. van gekocht.
Een beeld van het huwelijk tussen
Steven Rockefeller en Anne Marie
Rasmussen, het huwelijk van het
jaar in de Noorse stad Kristiansand
Van links naar rechts de voorma
lige secretaris-generaal van de V.N.
Trygve Lie, het bruidspaar en de
ouders van de bruidegom.
Koningin opent nieuwe Rode
Kruisgebouwen
Koningin Juliana zal op dinsdag 8
september de officiële opening verrich
ten van de nieuwe gebouwen van het
centraal laboratorium van de bloed
transfusiedienst van het Nederlandsche
Roode Kruis, aan de Plesmanlaan 125
te Amsterdam. In 1956 ging de eerste
spade voor de bouw van het nieuwe
laboratorium de grond in, en binnen
enkele weken zullen alle gebouwen zijn
voltooid.
Voor 437 miljoen gulden
bouwwerken aangehouden
De minister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid deelt in een overzicht
van het aantal bouwwerken van 100.000
gulden en meer, mede dat voor een to
taal bedrag van 437 miljoen gulden wer
den aangehouden.
Een deel hiervan zal bij gebrek aan
financieringsmiddelen niet tot uitvoe
ring kunnen komen. Het betreft hier
320 scholen, 96 bijzondere gebouwen, 85
overheidsgebouwen, 81 gebouwen voor
gezondheidszorg en 107 gebouwen voor
handel en verkeer, waarvoor nog geen
rijksgoedkeuring was verkregen.
In de eerste helft van dit jaar werd
goedkeuring verleend voor de bouw van
255 scholen, 82 bijzondere gebouwen, 16
overheidsgebouwen, 78 gebouwen voor
gezondheidszorg en 121 gebouwen voor
handel en verkeer.
De Braziliaanse luchtmacht
wil Fokker in Rio bezetten
Brigade-generaal Americo Dos Reis,
de door de Braziliaanse regering aange
wezen beheerder van de Fokkerfabrie
ken te Rio, heeft gedreigd vandaag de
fabriek te bezetten met de bedoeling de
produktie te hervatten. Fokker-Rio heeft
dezer dagen geweigerd de sleutels van
de fabriek aan het ministerie voor de
Luchtvaart te overhandigen.
In mei van dit jaar heeft Fokker de
fabriek gesloten omdat volgens de direc
tie van Fokker-Rio de regering twintig
miljoen gulden ten achter was bij de be
talingen voor de aflevering van 200 mi
litaire trainingsvliegtuigen. Met mini
sterie van Luchtvaart daarentegen be
weert dat de fabriek het contract niet
is nagekomen.
Huwelijk Rockefeller-
Rasmussen voltrokken
In het Lutherse kerkje van het Noorse
dorp Lunde is zaterdagmiddag het
huwelijk gesloten tussen de 21-jarige
Anne-Marie Rasmussen, de dochter
van een vishandelaar, en de 23-jarige
Steven Rockefeller, een zoon van de
miljonair Nelson Rockefeller, die gou
verneur van de staat New York is.
De vijfduizend belangstellenden, die
zich lang tevoren bij de kerk hadden
verzameld, werden overvallen door een
regenbui die twee uur duurde. Kort
vóór het begin van de plechtigheid werd
het echter droog. Volgens een Noors
spreekwoord betekent regen vóór een
huwelijk rijkdom.
Steven Rockefeller is zondag met zijn
vrouw, zijn ouders, twee zusters en een
broer per vliegtuig naar New York ver-
brokken. Het gezelschap reisde via
Kopenhagen met een toestel van de
SAS. Het jonge paar wilde niet zeggen
waar het de wittebroodsweken zal door
brengen.
Acht doden bij brand in
Amerikaanse gevangenis
Bij een brand in de gevangenis van
Toms River, in de Amerikaanse staat
New Jersey, zijn zondag acht gevange
nen om het leven gekomen. De brand
brak uit in de cel van een geestelijk ge
stoorde en het vuur verspreidde zich
snel. doordat zich in de nabijgelegen cel
een ontploffing voordeed. Het gebouw,
waarin 58 gevangenen zaten opgesloten,
brandde geheel uit. De geredden werden
overgebracht naar andere gevangenissen.
Onder de omgekomenen bevond zich de
22-jarige Richard Cavalier, die beschul
digd was van moord op zijn dochtertje
van twee jaar.