ROZEN BLOEIEN VOLOP:
ONS MENU
KOKEN
ZATERDAG 22 AUGUSTUS
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
PAGINA 3
Noren lezen weer Knut Hamsun DE SCHOOL
Rehabilitatie van Nobelprijs-
winnaar is op gang
MET
JOKE
XVIII
VARIA
BEGINT WEER
Spiegeltjespiegeltje aan de ivand
U kant ze zelf maken
VAN DE WEEK
Hoe werkt het
(Van onze correspondent)
Toen de Duitse bezetter Noorwegen had verlaten en het volk weer zün vrij
heid had verkregen, ontstak men een vreugdevuur. De Nazi-literatuur ging in
vlammen op en ook de geschriften der verraders gingen op de brandstapel. Ook
menig boek van Knut Hamsun zag men in rook opgaan. Zelfs het nabuurland
Zweden, dat hem in 1920 de Nobelprijs voor letterkunde had toegekend, wilde
niets van deze schrijver weten. In een duizend pagina's dikke encyclopedie van
1946 wordt hij slechts met twee regels genoemd; Knut Hamsum, geb. 1859,
Noorse schrijver, Nobelprijs 1920. Nazi-agitator. De tijd heelt echter de grootste
wonden. Op langere afstand kan men Knut Hamsun beter overzien. En nu het
100 jaar geleden is, dat hij werd geboren, stonden zelfs zijn grootste vijanden
op om hem hulde te brengen.
Nog is het misschien te vroeg om van
rehabilitatie te spreken. Maar men
maakt wel verschil tussen zijn produk-
tieve jaren, zijn werken als man ge
schreven ende periode van politieke
blindheid. Thans wijst men erop, dat
hij al de 80 was gepasseerd toen de
Duitsers het land onder de voet liepen.
En op langere afstand gezien, beginnen
de jaren vóór de oorlog te domineren.
Vooral zyn werken voor de eerste
wereldoorlog ziet men nu weer met
andere ogen.
Zijn honderdste verjaardag heeft men
dan ook werkelijk niet ongevierd
voorbij laten gaan. Zelden is de aula
CHOCOLADE-„BLUF"
Alle goede dingen bestaan uit
drieën, zo ook dit recept. Hiervoor
hebben we n.l. nodig 3 repen pure cho
colade, 3 eidooiers, 3 eiwitten en 3 af
gestreken theelepels suiker. Makkelijk
te onthouden, hé?
van de universiteit te Oslo zo gevuld
geweest en zelden hoorde men met
zoveel enthousiasme declameren.
Voor het eerst wordt ook weer een
Hamsun-tentoonstelling gehouden. De
organisator is bibliothecaris öyvid
Anker, die in de universiteitsbibliotheek
een overzicht geeft van het leven van
de schrijver. Edoah, hy toont de in 1952
overleden schrijver slechts tot het jaar
1936. Toen was hij dus 77 en had net
„Ringen sluten" voltooid, het werk, dat
als laatste bedoeld was.
Ook de Noorse schrijvers zyn thans
bereid een krans te leggen op het graf
van de verdwaalde zoon. De twee ver
enigingen van Noorse publicisten heb
ben dit getoond door gezamenlijk het
herdenkingsfeest in de aula van de
universiteit te organiseren. En onder de
aanwezigen zag men de minister van
Buitenlandse Zaken, H. Lange, alsmede
de minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen en zyn collega van het
ministerie van Justitie.
De schrijver Sigurd Hoel kon de ge
voelens als volgt samenvatten: „Ik zal
over de schrijver Knut Hamsun spre
ken. Wij weten allemaal, dat zijn hou
ding tijdens de oorlog een kloof teweeg
bracht tussen hem en het grootste ge
deelte van het Noorse volk. Dat is dui
delijk. Maar met zyn werken is het
anders gesteld. Voor onze letterkunde is
zyn pen van grote betekenis. Dat kan
niet worden gelooohend"..
Nadat de Noren zelf bij de honderdste
verjaardag van Hamsun verzoenende
woorden hadden gesproken, kwamen
ook van de buurlanden tekenen van
waardering. Velen volstaan echter met
zijn periode van voor de eerste wereld
oorlog af tot de in 1920 verleende
Nobelprijs voor „Markens grode" (hoe
het groeide).
Wie Hamsun eigenlijk was?
Laat U het zich vertellen door de
chef van de literaire redactie van het
Deense blad „Politiken", die in 1888
door Hamsun werd opgezocht. „Een
meer verlopen sujet heb ik zelden ge
zien. Niet alleen zijn kleren waren ver
sleten. Maar zijn gezicht! Ik ben geen
gevoelsmens, maar het gezicht van die
man had me te pakken. Ik nam zijn
papierverzameling. Het was een verhaal.
Het was veel te lang voor „politiken",
dat zag ik meteen.. Om 't als feuilleton
te plaatsen was het tekort. Dat zei ik de
schryver. Ik wilde het manuscript terug
geven. Maar tegelijkertijd zag ik de
uitdrukking van zyn ogenIk be
loofde het te lezen, kreeg zijn adres en
zag hem verdwijnen.
Ik ging aan mijn werk. Maar het lukte
me niet. De indruk van deze man ver
volgde me. Er was iets met hem
iets, waar ik geen verklaring voor had.
Ik nam zyn verhaal mee naar huis.
Na het avondeten begon ik te lezen.
Meteen was ik geboeid En hoe meer ik
las, hoe meer ik werd gevangen door
zijn verhaal. Het was niet alleen met
talent geschreven. Het was meer. Er zat
iets in. dat je het gevoel gaf in de nek
te worden gegrepen. Er zat iets in van
Dostojewski
Dat werd dus zijn debuut in Dene
marken. Hij werkte toen aan zijn eerste
roman „Sult" (honger).
Er zijn velen, die hem nu weer willen
lezen. En op het ogenblik, dat wij dit
schrijven, wordt bericht, dat verschil
lende werken worden herdrukt.
Ik zet een grote pan met een beetje
water op het vuur. Kokkie, hier heb
je een kleiner pannetje, breek jy nu
de drie chocoladerepen in kleine stuk
jes en laat ze in het pannetje vallen.
Ik zet het kleinere pannetje in de
grote pan, waarin het water al goed
heet is geworden. Jan mag nu de in
houd van de kleine pan net zolang
roeren, tot alle chocolade gesmolten is,
dan doet hy daarbij nog 1 lepel sui
ker en de drie eidooiers.
Dolf heeft ondertussen het eiwit in
de eiklopper goed stijfgeklopt en dit
doen we nu bij de inhoud van het
pannetje; ik roer het er voorzichtig
doorheen. En dan is 't klaar. We ver
delen het op vyf bordjes en nu maar
smullen l
Soms is de mens niet gauw tevreden,
ook pi heeft hij op een zeker mo
ment niet veel te eisen. In een Ame
rikaanse gevangenis gingen de veroor
deelden in hongerstaking omdat zij
in plaats van gekookte en roereieren
gebakken omeletjes wilden hebben.
Bovendien wensten zy meer koude
maaltijden, terwijl zij er ook op ston
den te mogen roken en wonder bo
ven wonder meer rustpauzen wense
lijk achtten.
Soms wordt de mens getroffen door
louter toevallige herhalingen. Een
Oostenrijkse spoorman maakte het op
een zaterdag mee dat in een voedsel-
wagen van een vrachttrein op een
bepaalde tijd bij een zeker station
brand uitbrak. Hij slaagde erin en
kele brandweermannen op te pikken,
die het vuur doofden in twintig mi
nuten tijds. De maandag daarop brak
weer brand uit tijdens het geleide
van dezelfde man in dezelfde wagen
van dezelfde vrachttrein op dezelfde
tijd bij hetzelfde zekere station. En
weer pikte hij dezelfde brandweer
mannen op, die weer in precies twin
tig minuten het vuur doofden. Toen
kreeg de man een andere dienst.
Soms ontkomt de mens niet aan zijn
noodlot. Een Oostenrijkse dame viel
van een steile bergwand negentig me
ter naar beneden. Het merkwaardige
was echter, dat zij ongedeerd bleef.
Nog merkwaardiger was echter dat
zy de volgende dag weer de wand be
klom om een paar dingen te zoeken,
die zfj tydens haar val van de vorige
dag verloren had. Nu stortte zy weer
omlaag en bracht weer het leven eraf
met een gebroken pols en een lichte
hersenschudding. De wand laat zy nu
de wand.
Soms heeft de mens mooie spullen
maar weet hy niet wat hy er mee
doen moet. Een Australische schapen
fokker bezat een schitterende Roll.'
Royce, maar hy schreef ontgoochelt,
aan de fabriek, dat hy het dertig jaar
oude beest je wilde omruilen voor een
nieuwere. En dan met treeplank,
waarop hy zyn dode schapen kon
vervoeren.
Het Voorlichtingsbureau voor de
Voeding meldt:
Het begin van het schooljaar wordt
zowel door de kinderen als door de
ouders met verschillende gevoelens be
groet. Voor de oudere kinderen, die
naar een nieuwe school gaan, kan het
een even grote onderneming zyn als
voor de kleintjes, die voor het eerst
met het schoolleven kennis maken.
Het kan een opwindende belevenis zyn
of een benauwd avontuur. Het is be
kend, dat vooral de kleintjes, die voor
het eerst na hun kleuterperiode
waarin zy met veel beschermende zorg
en in een „veilige" omgeving opgroei
den naar de grote school gaan, in
het eerste schooljaar moeite ondervin
den bij de aanpassing aan de nieuwe
omgeving en de dagindeling.
Maar ook oudere schoolkinderen, die
na de lagere school een nieuw school
leven beginnen, zullen veel nieuwe in
drukken te verwerken krijgen. Boven
dien zullen zy niet zelden grotere af
standen van en naar school moeten
afleggen en een zwaarder dagprogram
ma hebben.
Zouden de kinderen door genoemde
omstandigheden weinig eetlust verto
nen, dan kunt U daar het best weinig
of geen opvallende notitie van nemen
en er niet op aandringen, dat zy even
veel of meer eten dan anders.
In het algemeen zal een aantal pun
ten met betrekking tot de voeding by
het begin van de schooltyd, vernieuw
de aandacht verdienen.
Het is van belang, dat er voldoende
tyd beschikbaar is voor de kinderen
om rustig te eten, zowel vóór school
tijd als tussen de middag. Het ont-
byt is steeds een belangryke maal-
tyd, die niet in alle gezinnen vol
doende verzorgd wordt. Laat ook dit
ontbyt alle aandacht krygen en
denk eraan, dat melk of pap naast
een goed belegde boterham en wat
fruit beter is dan thee met brood en
beschuit.
Is de tyd tussen de middag krap,
probeert U er dan voor te zorgen,
dat het eten klaar en de tafel ge
dekt is wanneer de kinderen uit
school komen. Is er ruim voldoen
de tijd voor de middagmaaltijd, dan
is het daarentegen wel eens beter
de kinderen eerst tot rust te laten
komen vóór ze aan tafel gaan. Wordt
de middagmaaltijd een en al gehaast
en gevlieg, dan verdient het mis
schien aanbeveling de kinderen te
laten „overblijven" wanneer daar op
school een goede gelegenheid voor is.
Geeft U boterhammen mee naai
school voor tussen de middag, druk
de kinderen dan op het hart, dat
dit brood werkelijk voor die tyd
bestemd is en niet voor het speel
kwartier. Hebben zij om halfelf zo
veel trek, dat ze hun middagboter
ham niet met rust kunnen laten,
dan kunt U ze beter wat steviger
laten ontbyten (als dat tenminste
lukt) of speciaal iets voor 's och
tends meegeven een snee brood
extra of een stukje kaas of een
vrucht en een flesje melk als ze niet
kunnen profiteren van de school-
melkvoorziening.
Kinderen vergelijken graag met elkaar
wat er in de diverse broodtrom
meltjes zit. De uwe zullen zeker wel
eens aankomen met het verzoek of
ze dit of dat ook op de boterham
of „mee" kunnen krygen. Probeer
standvastig te blyven wanneer ze om
veel zoet beleg of veel snoep zeuren.
Zoals U weet, is dit niet bevorder
lijk voor de toestand van het gebit
en heeft weinig of geen waarde voor
de gezondheid. Wanneer U de kin
deren regelmatig fruit of een tomaat
meegeeft zal dit voor de anderen
misschien een goed voorbeeld zyn.
Probeer zoveel mogelyk te voorkomen,
dat de kinderen een groot deel van
hun zakgeld versnoepen. Zoetigheid,
ys, maar ook hartige hapjes, kort
voor de maaltyd, benemen de eet
lust.
Tracht de maaltyden zó te verzorgen,
dat ze door gezelligheid tot de ple
zierigste momenten van de dag be
horen.
stelde hen daardoor niet in staat een
grote en roerige mond op te zetten.
Een van de kleinen informeerde heel
precies waar hy zyn voorraad ver
borgen had. De argeloze kapper wees
het hem precies aan. De volgende
dag bleek dat de bergplaats leegge
haald was, tot op de laatste lolly. Bij
de jeugdige „informateur" werden ze
thuis terug gevonden. Op een paar
na.
Rozen zijn, in de mode van nu, accessoire nummer één. Ze
bloeien overal, op elk uur van middag en avond. Ze zijn teer, want
organdi, organza en dergelijke zijn hun grondstof. Ze zijn wit of
gekleurd, van roosroze tot rozerood, van bleekgeel tot donkergroen,
van lila tot paars, ze zijn blauw of beige of parelgrijs, al naar gelang
de kleur van het toilet waarop of waarbij ze worden gedragen.
En gedragen worden ze overal: in
het kapsel (1), op een klein cocktail/
avondhoofdgarnituurtje (2) of een
voile, op elegante pumps met vlijm
scherpe neus en naalddunne hak (3),
aan de zoom van een Joyeus, ruim
coktail- of dansjurkje (4), aan de ba
sis van een groot, zomers decolleté (5).
En elders nog. Het bruidje van deze
zomer hecht er één boven op haar
sluier of kroont zich met een hele toef.
De wat rypere vrouw draagt een
vracht van rozen op de bol van een
strooien middaghoed. Op het avond
toilet is hier of daar altyd wel plaats
voor een of meerdere rozen en niet al
leen op een effen toilet, maar zelfs op
een bedrukt kunnen zowel de effen als
de imprimé roos vol effect zyn. Ook
op één lange handschoen of een sim
pel, effen avondtasje is er plaats voor
een modieuze, tere roos.
De rozen, die in de mode bloeien,
volgen de natuur niet altyd wat kleur
betreft, maar vooral wat de vorm aan
gaat, zyn ze zelden natuurgetrouw. Ze
bestaan niet uit zoveel bloemblaadjes
en zoveel meeldraden om een stamper,
ze hebben geen hart. in feite zyn ze
niet meer dan een rozet. En omdat ze
rozet zyn, kunt U ze zelf maken. Moei-
ïyk is het niet. En veel tyd vergt het
werkje evenmin.
U maakt Uw roos of rozen uit or
ganza, organdi, stevige maar niet te
styve nylon, uit batist, piqué of paar-
dehaar. zyden mouseline is wat slap,
doch kan met een weinig appret even
eens dienen. Uit 40 centimeter mate
riaal snydt U evenwydig aan de diago
naal een basis, een zuiver schuine reep.
van 8 centimeter breedte. Deze reep
wordt in de lengte dubbelgevouwen,
de vouw wordt niet ingeperst.
De dubbelgevouwen reep windt U
vervolgens losjes om Uw wijsvinger,
en by het winden draait U de reep af
en toe een hele slag om: de roos
vormt zich zo vanzelf. Aan de onder
kant van de roos hecht U de stof zorg
vuldig vast (indien U paardehaar ge
bruikt, moeten de steekjes van dit
hechtsel dicht byeen liggen). Uit en
kele centimeters groen schuin bies, dat
U kant en klaar in de winkel vindt,
maakt U de steel, die met wat soepel
yzerdraad, laiton of een met plastic
bedekte elektrische draad inwendig
verstevigd wordt. Voor de steel kan
natuuriyk ook groene stof (batist, fyne
lingeriekatoen, organza) dienen, waar
uit U zelf het benodigde schuine biesje
snydt. Dezelfde stof kan dan vervol
gens worden gebruikt voor de blaad
jes, die U op de gewenste grootte uit
de stof knipt, zo dat de draad van de
stof in de lengte van het blaadje
schuin valt (voor de vorm van de
blaadjes zie figuur a). U naait twee
stukjes blad met de goede kanten op
elkaar, laat de brede onderkant open,
keert het blad binnenste buiten en
wryft de naad alleen met de vingers
glad. De brede onderkant van het blad
wordt vervolgens ineengeplooid en nu
rest U niets anders meer dan de
blaadjes en de steel aan de onderkant
van de roos te hechten. Al naar gelang
Uw smaak kunt U met één blaadje
volstaan of twee blaadjes gebruiken,
die U óf precies naast elkaar zet óf
precies tegenover elkaar aan weers
kanten van de roos.
J. V.
Hoe denkt U erover om Uw
huisgenoten eens met een heer-
ïyk ysgerecht te verrassen? Veel
extra werk hoeft U dat niet te
kosten, want het ys kunt U
kant en klaar bestellen, 't Gaat
nu alleen maar om de toevoeg-
selen waarmee U gewoon va-
nille-ys een feesteiyk tintje gaat
geven. Die toevoegselen moeten
natuuriyk klaar staan tegen dat
U 't ys in huis krygt, zodat U,
voordat 't ys gaat smelten, het
al gegarneerd en opgediend
hebt. Hier volgen enkele voor
beelden
Vanille-ys met bessencompóte
en styfgeslagen eiwit.
Vanille-ys met pruimenpuree.
'joms hoeft de mens weinig fantasie tc
hebben om iemand te verdenken.
Een kapper in Amerika had de ge
woonte om aan zyn zeer jeugdige
klanten een lolly uit te reiken. Hy
Vanille-ys met partjes peer en
overgoten met een warme
chocoladesaus.
Vanille-ys met in de lengte
doorgesneden helften banaan,
een halve abrikoos en slag
room.
Vanille-ys gegarneerd met stuk
jes gember, grapefruit en
slagroom.
Met wat fantasie kan men
hieraan natuurlijk nog eindeloos
veel mogeiykheden toevoegen.
MAANDAG:
gebakken lever, aardappelen,
andyvie; rystkoekjes met bes
sencompóte.
DINSDAG:
gevulde komkommmers, ge
bakken aardappelen; meloen.
WOENSDAG:
kaasommelet, prinsessenbo-
nen, aardappelen; gebakken
banaan.
DONDERDAG:
paprikaragoüt met aardap
pelkoekjes; schuimomelet.
gebakken snoek, aardappelen,
worteltjes óf
gekookte schapeborst met
roomsaus, snybonen, aard
appelen; flensjes met bessen
gelei.
ZATERDAG:
gegratineerde bloemkool en
tomaten, aardappelpuree
yoghurt.
ZONDAG:
tomatensoep; kipragoüt, ryst,
doperwtjes; open vruchten
taart.
Recept: gevulde komkommers
Uitgeholde stukken komkom
mer van ongeveer 5 cm. lengte
vullen met gehakt dat aange
mengd is met zout, peper, ui en
broodkruim. De stukken in een
vuurvaste schotel leggen, over
gieten met wat bouillon en met
stukjes roomboter bedekt in de
over gaar stoven.
Recept: Paprikaragoüt
200 gr. kalfslappen, 2 papri
ka's, 1 ui, zout, tomatenpuree,
1^4 dl. water, 40 gr. roombo
ter, iets melk of room.
Het vlees in dobbelsteentjes
snyden en met de fyngesnip-
perde ui in de boter gaar frui
ten. De paprika in fyne reepjes
snyden en tot slot nog even
meebakken. De tomatenpuree en
het water toevoegen en hierin
de massa gaar laten sudderen.
Tot slot de saus met 'n scheutjo
melk of room afmaken.
HET TRILLINGSIGNAAL KAATST
TERUG VAN DE BODEM EN
DE ECHO WORDT OPGEVAN
GEN DOOR HET SCHIP EN
OMGEZET IN HOORBAAR
GELUID....
DIEPTEMETING
MET GELUID
EEN TRILLINGSZENDER
(OSCILLATOR) WORDT
UIT DE BODEM VAN HET
SCHIP NAAR BUITEN
GESCHOVEN...
VOOR HET
METEN VAN
DE DIEPTE
VANAF GROTE
SNELVARENDE
SCHEPEN
WORDT TEGEN
WOORDIG HET
ECHOLOOD
GEBRUIKT
j" 335^
^•'signaal
DE OSCILLATOR ZENDT 20000
TRILLINGEN PER SECONDE UIT.
DAT IS VOOR EEN MENS NIET
HOORBAAR.
ELK ECHOSIGNAAL WORDT
DOOR EEN SCHRIJFSTIFT
OP HET PAPIER GETEKEND
NU KRIJGT MEN EEN
BEELD VAN DE BODEM
WAAR HET SCHIP OVER
HEEN IS GEVAREN.
VOOR DE VISSERIJ WORDT
NOG EEN APARTE AANWIJ
ZING GEBRUIKT IN DE VORM
VAN EEN KLEINE BEELDBUIS.
OP HET SCHERM WORDT DE
VIS DOOR EEN AANTAL LICH
TENDE VLEKJES WEERGEGE
VEN DE RIJ STREEPJES BO
VEN ELKAAR IS DE DIEPTE-
SCHAAL
HET GELUID PLANT ZICH IN EEN
SECONDE 1400 METER DOOR
HET WATER VOORT. DE TIJD DIE
VERLOOPT TUSSEN ZENDEN EN
ONTVANGEN WORDT GEMETEN
BV 1/10 SECONDE BETEKENT 140
METER HEEN EN TERUG ZODAT
DE DIEPTE DE HELFT, OF 70 METER IS I
DE METING KAN ZICHT
BAAR GEMAAKT WORDEN
DOOR EEN INSTRUMENT
DAT BESTAAT UIT TWEE
TROMMELS WAARTUSSEN
PAPIER IS GESPANNEN
DOOR EEN UURWERK
WORDT DIT LANGZAAM
VOORTGESCHOVEN_
