Meer kern-energie voor
vreedzame doeleinden
Komt Kroesjtsjef ook naar Parijs
na zijn verblijf in Ver. Staten?
WEERBERICHT
Geheimzinnig bezoek Russische
ambassadeur aan De Gaulle
Vliegtuig bij „gedwongen landing'"
op zee bij den Helder verloren
Opgericht 1 maart 1860 DINSDAG 18 AUGUSTUS 1959 No- 29824
Directeur: e. a. e. van Dishoeca DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wltte Stogel 11610611 Olro 110 57055
Hoofdredacteur: J. Brouwer f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
LEIDSCH
DAGBLAD
Iets warmer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droeg, zonnig en opnieuw iets warmer.
Zwakke tot matige oostelijke wind.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
19 augustus
Zon op: 5.28 uur; onder: 19.58 uur.
Maan op: 20.09 uur; onder: 6.35 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.29 en
15.59 uur.
Laa-gwater te 11.44 uur.
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's.
Wanneer U deze foto ziet en daar
bij verneemt, dat dit het voetstuk
van het Nationale Monument op de
Dam te Amsterdam voorstelt, dan
kunt U uw ogen nauwelijks ge
loven. Dit monument toch werd op
gericht om de nagedachtenis te
eren van de vele duizenden landge
noten, die in de oorlogsjaren 1940-
'45 hun leven offerden voor het
vaderland. Kunt U zich een der
gelijk taf reel voorstellen aan de voet
van het graf van de Onbekende
Soldaat in Brussel, bij de Are de
Triomphe te Parijs of de Cenotaaf
in Whitehall in LondenWij menen
dat een dergelijke situatie ook in de
Nederlandse hoofdstad totaal on
waardig en volmaakt ontoelaatbaar
moet heten
Britse regering bracht rapport uit
(Van onze correspondent te Londen)
Het succesverhaal van de Britse atoom-ontwikkeling werd gisteren verteld
in een regeringsrapport. Het is nog steeds een verhaal, dat honderden miljoenen
guldens kost, maar het opwekkende voor de Britse belastingbetaler is, dat het
dalende miljoenen zijn. De Britse atoom-autoriteit gaf namelijk in 1957-'58,
waarin de grootste militaire produktie plaatsvond, 400 miljoen gulden uit; voor
1959-'60 daalt dit tot 230 miljoen gulden, om daarna nog even te stagen tot ruim
300 miljoen gulden.
Het is niettemin een aanzienlijke da
ling, die voor een belangrijk deel te
danken is aan revolutionaire Britse ont
dekkingen voor de produktie van kern
explosieven, die de produktiekosten van
atoombommen hebben doen dalen tot 1
miljoen gulden per stuk. Eén tiende van
van wat de bom drie jaar geleden nog
kostte. Het rapport van de commissie
van 36 Lagerhuisleden constateert: de
voornaamste redenen voor deze welko
me vermindering zijn verschillende
technische verbeteringen en grotere pro
duktie. Een derde, minder belangrijke
reden, is een beter gebruik van arbeids
krachten. Achter deze nuchtere, simpele
bewoordingen gaat een fantastische
ontwikkeling schuil van nieuwe produk-
tiemethoden van plutonium en zuiver
uranium.
De produktie van plutonium is, naar
de commissie constateert, in drie jaar
bijna verdubbeld, terwijl de kosten met
een derde zijn verminderd.
Toestand in Oostenrijk
nagenoeg normaal
De toestand in het Oostenrijkse over
stromingsgebied was hedenochtend
weer nagenoeg normaal. Overal zijn de
wegverbindingen hersteld met uitzon
dering van de streek rondom de Atter-
sèe. de Blombergmondsee en het ge-
ïsolerde bergdorp Filzmoos.
Het water heeft een achttal slacht
offers gemaakt, maar hieronder bevin
den zich geen buitenlandse toeristen.
Volgens de eerste ramingen beloopt
de schade aan weggeslagen bruggen,
vernielde wegen en veldgewassen een
150 miljoen gulden. Alle rivieren die en
kele dagen geleden nog wilde stromen
waren, zijn thans in hun normale bed
ding teruggekeerd. Het water van de
Donau is aanzienlijk gezakt en het peil
daalt nog steeds.
Er is nog geen spoor gevonden van een
groep jonge bergbeklimmers, die twee
dagen geleden met zijn negenen op de
Weibachhorn in een sneeuwstorm ver
zeild raakten. De politie van Kaprun
heeft reddingsploegen uitgestuurd.
Men vreest voor hun leven. Het zijn
twee Westduitsers en zeven Oosten
rijkers.
Later meldde de politie, dat men vier
van de vermisten teruggevonden heeft.
Twee van hen waren dood; de beide
anderen uitgeput.
Het is dus geen wonder, dat de com
missie de Britse atoomautoriteit alle lof
toezwaait voor hetgeen zij heeft ge
presteerd.
Nu de militaire afdeling van de
kernenergie vrijwel onder de knie is,
gaat de aandacht van de atoom-auto
riteit steeds meer uit naar het gebruik
van kernenergie voor civiele doelein
den. Niet alleen voor Engeland zelf,
maar ook voor de rest van de wereld.
De commissie erkent dat de concur
rentie van andere landen op dit ter
rein aanzienlijk is en levert tegelijker
tijd kritiek op sommige Amerikaanse
concurrentie-methoden.
De commissie geeft de autoriteit
tenslotte de raad de Britse industrie
bij de vredelievende toepassing van de
kernenergie meer in te schakelen
dan tot dusverre. De industrie zou dan
verschillende taken kunnen overne
men, zoals bijvoorbeeld de produktie
en verwerking van de brandstoffen
voor de commerciële reactors, die
door de atoom-autoriteit werden ont
worpen.
Prinses Soraja uit
Noordwijk
vertrokken
Naar wij vernemen heeft Prinses So
raja, de ex-keizerin van Perzië. die
maandagmiddag 3 augustus haar intrek
nam in hotel „Huis ter Duin", Noord-
wijk per auto verlaten. De Prinses ver
trok gistermorgen met onbekende be
stemming. Zij heeft dus precies twee
weken in de bloemenbadplaats ver
toefd.
Trujillo biedt Haiti hulp aan
Generaal Hector Trujillo, de dictator
van de Dominicaanse Republiek, heeft
president Franco Duvalier van Haiti
maandagavond in een boodschap zijn
steun aangeboden voor samenwerking
„bij de afwering van een invasie op
Haiti van Cubaanse strijders". Trujillo
verklaarde dit in overeenstemming te
achten met zijn „plicht als lid van een
gemeenschap om orde en recht te hand
haven en de Westelijke levenswijze voor
de macht van het communisme te be
hoeden".
(Van onze Parijse correspondent)
De Russische ambassadeur in Parijs, Serge Vinogradoff heeft, zoals gisteren
pas laat in de avond officiéél bekend werd gemaakt, zondag een bezoek van
ruim een uur aan generaal Charles de Gaulle gebracht. De visite werd afgelegd
in het persoonlijk buitenverblijf van het Franse staatshoofd in Colombey-les-
deux-Eglises, waar de generaal zich juist voor een tiental dagen rust had terug
getrokken. In het communiqué van het Elysée, waarin dit bezoek werd onthuld,
wordt geen enkele aanwijzing over aard en doel van Vinogradoff's onverwachte
visite gegeven. De ambassadeur heeft de president der Republiek een medede
ling van algemene aard overgebracht, zo heet het in het communiqué.
In het kader van de huidige interna
tionale omstandigheden, waarin gene
raal De Gaulle tot dusver, zacht gezegd,
geen hoofdrol meer speelde, trekt het
plotselinge bezoek van Vinogradoff
uiteraard wel de aandacht en in Parijse
diplomatieke kringen zijn de veronder
stellingen dan ook niet van de lucht.
Poogt het Kremlin de verwarring en
verdeeldheid in het Westelijke kamp
nog wat te vergroten door thans op de
De Pan-Amerikaanse
conferentie
Beroep tot handhaving
van de vrede
De ministers van Buitenlandse Zaken
op de inter-Amerikaanse conferentie in
Santiago (Chili) hebben maandag een
resolutie aangenomen, waarbij uitgebrei
dere bevoegdheden worden gegeven aan
een vredescommissie, die een onderzoek
zal instellen naar de huidige conflicten
in Latijns Amerika.
Er werd voorts met algemene stem
men een resolutie aangenomen over het
behoud van de vrede en de Amerikaanse
solidariteit. In deze resolutie wordt een
beroep gedaan op de volkeren en re
geringen van Amerika om eensgezind de
vrede te handhaven en wordt de lan-
den-leden van de organisatie van Ame
rikaanse staten aanbevolen het principe
van non-interventie toe te passen.
De algemene commissie keurde met 15
tegen vier stemmen bij twee onthoudin
gen - de V.S. en Bolivia - een resolutie
goed, waarin wordt aanbevolen de bepa
lingen over de rechten van de mens te
laten opstellen in samenwerking met de
regeringen van de landen, die lid zijn
van de OAS.
De commissie deed ook een beroep op
de regeringen van deze landen om de
uitgaven voor de defensie te besnoeien,
zo het mogelijk mocht zijn en vroeg de
regeringen de maatregelen voor econo
mische samenwerking, die al zijn goed
gekeurd door de raad van de OAS over
te nemen.
De plenaire vergadering van de confe
rentie heeft alle resoluties goedgekeurd,
die al in ontwerp door de algemene
commissie waren aangenomen.
ijdelheid van de generaal te speculeren
en hem de indruk te geven, dat
Kroesjtsjef ook het Franse staatshoofd
voor vol en als eventueel gesprekspart
ner op het allerhoogste niveau aanziet?
In elk geval doet sinds vannacht in
Parjjs een nieuw gerucht de ronde,
dat officieel niet weersproken wordt,
en volgens hetwelk Kroesjtsjef na
zijn Amerikaanse reis ook een bezoek
aan Parijs zou brengen. Een tegen
bezoek van De Gaulle aan Moskou is
in dit verband ook al in het vooruit
zicht gesteld.
Aan de uiterlijke schijn van Frank
rijk als gerestaureerde grote mogend
heid, die met Amerika op hetzelfde
niveau mag worden geplaatst, zal op
die wijze weer zijn voldaan. Zo'n ge
baar zou de Russen bovendien niets
kosten, terwijl De Gaulle door die
„promotie" zich in het Westelijke
kamp zo mogelijk nog wat stroever en
irreëler zou gaan gedragen.
Het naadje van de kous kent buiten
de direct betrokkenen intussen nog nie
mand. Het leek echter, dat Vinogradoff
op de grote receptie van 14 juli j.l. op
het Elysèe ook al een langdurig apartje
met het Franse staatshoofd heeft ge
had. Het onderhoud van zondag zou
dus uit die eerste geïmproviseerde ont
moeting kunnen zijn voortgevloeid.
Het zou zeker voorbarig zijn nu reeds
al té verreikende veronderstellingen aan
Slechte resultaten
Overijsselse oogst
Bedrijven zwaar getroffen
Het hoofdbestuur der Overijsselse
Landbouwmaatschappij heeft de
droogtetoestand in Overijssel bespro
ken, nu het beeld van de gevolgen
der droogte zich scherp begint af te
tekenen. Het bleek dat grote delen
van Overijssel zwaar zijn gedupeerd
door de aanhoudende droogte van
deze zomer.
De dorsresultaten van rogge zijn zeer
variabel. Opbrengsten van 500 tot 1400
kg per ha komen op de zwaarst getrof
fen bedrijven voor, terwijl een normale
opbrengst .op d.e zandgronden gemid
deld 3000 kg pér ha bedraagt. Met de
haver is het nog slechter gesteld. Hier
bij treft men percelen aan, die in het
geheel niet zijn gedorst, omdat ze to
taal zijn verdiroogd. Op de zwaarst ge
troffen bedrijven komen dientengevolge
opbrengsten voor van 01000 kg per ha.
Bij een normale oogst op de zandgron
den van gemiddeld 350 kg/ha betekent
dit een oogstderving van 60100%. Met
de zomergerst is men er niet veel beter
aan toe.
Het hoofdbestuur heeft het stand
punt ingenomen, dat die bedrijven,
die zwaar door de droogte zijn getrof
fen, geholpen dienen te worden. Ge
dacht wordt aan een gelijke regeling
als destijds is getroffen ten aanzien
van de wateroverlastschade in 1954 en
1956. Het staat vast. dat de genoemde
bedrijven zonder een tegemoetkoming
financieel ten onder zullen gaan.
deze audiëntie van Vinogradoff van
zondag jJ. te verbinden maar wel mag
lijkt ons eraan herinnerd worden, dat
De Gaulle onmiddellijk na de bevrij-
dongv toen president Roosevelt hem
steeds maar niet als officieel staats
hoofd wilde erkennen, eveneens op de
kaart van het Kremlin heeft gespeeld
in de hoop zijn persoonlijke en inter
nationale prestige te verhogen.
Het is dus niet uitgesloten, dat de
generaal nu dezelfde strategie zou
overwegen of voorbereiden, hoe ge
ring ook dit keer het feitelijk effect
zal kunnen zijn, dat voor Frankrjjk's
president langs deze weg kan zijn
weggelegd.
Het bezoek
van Kroesjtsjef
Komt Novo voordien toch
nog bijeen
Amerikaanse functionarissen hebben
vandaag meegedeeld, dat de kwestie van
het houden van een speciale NAVO-
vergadering ten tijde van president
Eisenhowers bezoek aan Europa nog in
beraad is.
Een uiteindelijke beslissing over het
houden van die bijeenkomst zal woens
dag op de wekelijkse bijeenkomst van de
permanente NAVO-raad worden geno
men. Waarschijnlijk zou de NAVO-ver-
gadering van 3 september - met minis
ter Luns in de voorzitterszetel - door
een aantal ministers van Buitenlandse
Zaken worden bijgewoond. De Belgische
minister Wigny zou komen en waar
schijnlijk ook de ministers van Luxem
burg, Turkije, Griekenland en Portugal.
Volgens een hoge functionaris van het
Belgische ministerie van Buitenlandse
Zaken wordt verwacht, dat de Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Za
ken, Herter, die president Eisenhower bij
zijn aanstaande bezoek aan Europa zal
vergezellen, aanwezig zal zijn op een bij
eenkomst van de NAVO op 3 september
in Parijs.
Drama in Bogota
Vrijdag heeft in Bogota (Co
lumbia) de 36-jarige administra
teur van de K.L.M. voor Colum
bia, de heer A. de Kreek zijn 32-ja-
rige echtgenote en zijn beide kin
deren, de tienjarige Miriam en de
zevenjarige Ronny met revolver
schoten gedood. Daarna heeft hij
zichzelf een kogel door het hoofd
gejaagd.
Het drama werd pas zondag ontdekt,
toen een vriend van de familie De
Kreek, toen hy geen gehoor kreeg bij
het huis, een ruit van de slaapkamer
insloeg en nadat hij naar binnen ge
klommen was, het stoffelijk overschot
van de heer en mevrouw De Kreek en
van de beide kinderen vond.
Omtrent het motief tast men volledig
in het duister. De politie neemt aan,
dat de heer De Kreek in een vlaag van
waanzin heeft gehandeld.
Niettemin wordt een uitgebreid on
derzoek ingesteld teneinde de mogelijk
heid na te gaan of de vier personen
wellicht door een onbekende zouden zyn
gedood.
Piloot reclde leven van vele badgasten
Door zijn vliegtuig, dat in het ongerede was geraakt, even buiten
de kustlijn een „landing" op zee te laten maken, heeft de 46-ja-
rige vlieger B. de Geus, uit Voorburg, gistermiddag niet alleen zijn
leven, maar ook dat van een aantal badgasten aan het strand bij Den
Helder gered.
De heer De Geus was met zijn Har
vard PH-NIB opgestegen van het vlieg
veld op Texel met achter zich een doel-
zak ten behoeve van oefeningen voor
de luchtdoelartillerie.
Juist boven de stellingen kreeg het
toestel een ongekend hevige vibratie,
waardoor de huidplaten van het toe
stel vlogen. Op dat moment vloog de
heer De Geus in de richting van de zee.
Hij koppelde onmiddellijk de doelzak af
en draaide zijn toestel in zuidelijke
richting om het op het strand te zet
ten. Toen hij voldoende hoogte had ver
loren om te landen bleek hij echter bo
ven een strandgedeelte te zijn, waar het
vol badgasten was. De heer De Geus
heeft daarom zijn toestel een meter of
vijftig van het strand in zee doen neer
komen. Hij slaagde erin tijdig uit de
cockpit te komen en het strand te be
reiken. Het toestel, dat in gebruik was
bij Aero-Ypenburg, is gezonken. Alleen
by eb komt de staart boven water.
De vertegenwoordiger van de voor
onderzoeker van de Rijksluchtvaart
dienst, de heer A. F. Fournier, zal een
onderzoek instellen naar de oorzaak
van de gedwongen landing op zee. Ook
een vertegenwoordiger van de dienst
Luchtvaart van de Rijkspolitie heeft
zich naar Den Helder begeven voor een
nader onderzoek.
Beheersing van
H-bom?
Gerucht over verheugende
Amerikaanse uitvinding
De „New York Times" meldt dins
dag dat geleerden van de Amerikaan
se Marine misschien een ontdekking
hebben gedaan, die kan leiden tot be
teugeling van de waterstofbom. Het
voorzichtige enthousiasme onder de
geleerden kan nauwelijks hun over
tuiging verhullen, dat zij erin zijn ge
slaagd een beheerste thermo-nucleaire
reactie te hebben teweeg gebracht.
De kern van het apparaat is een
glazen buis van 30 centimeter lengte
en 3 centimeter doorsnede, gevuld
met een vorm van zwaar waterstof en
gevat ln een magnetische klos.
Een woordvoerder van de Marine be
vestigde later dat dr. Alan Kolb van het
onderzoek-laboratorium der Amerikaan
se Marine inderdaad erin geslaagd
meent te zijn de kracht van een water
stofbom te beteugelen, maar eerst ver
dere proefnemingen moet doen om deze
theorie te staven. Dr. Kolb is op het
ogenblik voor een congres in de Zweed
se universiteitsstad Uppsala. Het „tem
men" van de waterstofbom is een lang
gekoesterde wens van de drie atoom-
mogendheden Amerika, Rusland en En
geland.
Amsterdams water voor
Gibraltar
Deze week zullen de inwoners van
Gibraltar kunnen proeven hoe Amster
dams leidingwater smaakt!
Het stadsbestuur van de Britse kolo
nie bestelde n.l- 20 miljoen liter water
in Nederland omdat het op de rots al
in geen tijden gere?end heeft. Het ge
brek aan water heeft tot drastische be
zuinigingsmaatregelen geleid.
Havenziekenhuis te Rotterdam, de
Florence Nightingale-medaille uit
gereikt.
Gistermorgen heeft Koningin
Juliana in de Rolzaal te Den Haag
aan zuster A. E. W. Chr.
Engelberts, oud-directrice van het
