ZORG GOED VOOR UW SIERTUIN
SIDNEY JAMES
ZATERDAG 11 JULI
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
PAGINA 2
Covent Garden keek verrast
r
Venetiaanse schilders uit de 18-de
eeuw kwamen met uit het „niets"
Belangrijke expositie over interim-tijd
NA 45 JAAR EINDELIJK
OP HET GOEDE PAD
VARIA
Soms haalt de mens bizarre grapjes
uit. In Zuid-Afrika nam een scho
lier een keurig verzorgd geraamte
uit de school mee naar huis. Hij
kwam toen op het merkwaardige
idee dit samenstelsel van menselijke
beenderen bij z^jn vader in bed te
leggen, wanneer deze eenmaal vast
in slaap zou zijn. Dat gebeurde. Het
gebeurde zelfs zo goed dat zijn va
der zich de spreekwoordelijke aap
schrok, toen hij ontwaakte. Boven
dien was de man zo over zijn toeren
heen, dat hij het geval bi] de politie
aangaf om zijn dierbare zoontje
voorgoed dergelijke geintjes af te
leren. Het kwam de grappenmaker
nog op een flinke hap uit zijn spaar
pot te staan.
Ook de Fran^aise Mylene Demon-
geot is van de partij om het pas
getrouwde paartje in de eerste
dagen te helpen. Van de wal in
de sloot, overigens.
Yan eeuwige
(film) misdadiger
nu plotseling
politie-agent
VJ
(Michael Craig en Anne Heywood).
Hij is de sterke arm van de wet, die
tegen het einde van de bruisende ge
schiedenis moet ingrijpen om de ge
beurtenissen wat in te tomen, de ge
beurtenissen, waarbij niet alleen de
charmante Anne Heywood betrokken
is, maar ook de lieftallige Franse
schoonheid Mylene Demongeot en de
pittige Italiaanse Claudia Cardinale.
Verliefd
En tot overmaat van ramp raakt Sid
zelf in de perikelen, wanneer hij wordt
getroffen door de liefde in de persoon
van de vrouwelijke agent Tuck (Madge
Ryan), die er zelfs niet voor staat om
haar pas verworven bruidegom de
drempel van het huis over te dragen.
Toen Betty Box de maker van deze
film Madge Ryan polste voor deze
rol, werd Madge heel nadrukkelijk ge
vraagd of zij zich wel in staat achtte
de hoekige Sid over die drempel te
tillen. Men moet niet vergeten, dat
Sidney James eens naam gemaakt
heeft als een geduchte amateur-bokser.
Maar de toekomstige „bruid" was vol
vertrouwen in haar eigen potigheid.
Een vertrouwen, dat later gerecht
vaardigd bleek.
Vrolijke spot
En dus kijkt voor de eerste maal het
gegroefde, lederachtige gelaat van Sid
van onder een stevige helm de
bioscoopzaal in. Hoe voelt hij zich bij
zo'n ingrijpende verandering van
karakter? Hij gromt goedmoedig. „Ik
durf haast niet meer door Covent
Garden te wandelen", zegt hij? De
jongens plagen me er gewoon mee".
Maar het is slechts vrolijke spot.
Iedereen mag de sympathieke Sidney.
Men zal nooit een onplezierig woord
over hem horen, niet in de studio en
nauwelijks in de bioscoop. Maar dat is
niet de enige reden, waarom hij in de
laatste Jaren in zoveel films verscheen.
Sid kan ook acteren. Hij kan iemand
vermaken. Men betreurt het, als hij
eenmaal uit het beeld is verdwenen.
Sidney James kwam ln 1946 naar
Engeland. Meer dan dertig Jaar had
hij reeds in zijn geboorteland Zuid-
Afrika op de planken gestaan. Maar
hij meende, dat Engeland hem meer
kansen zou bieden om de ladder van
het succes wat hoger te kunnen be
klimmen. Hij had goed gezien. Binnen
een week na zijn aankomst was hij al
aan het werk in de filmstudio's en
sindsdien is hij aan het werk gebleven.
En daarbij steeds aan de verkeerde
kant van de wet. En nu werd die mis
dadiger plotseling een politie-agent.
(Van onze Romeinse correspondent)
Venetië is in Italië, misschien wel in Europa, bij uitnemendheid de
stad der schilders. Vijf eeuwen lang heeft vrijwel onafgebroken deze
stad grote meesters voortgebracht, die in hoge mate de schilderkunst
niet alleen in de rest van Italië maar in vrijwel geheel Europa hebben
beïnvloed. Een ieder kent althans de namen van Giambellini, Gior-
gione, Titiaan, Paolo Veronese en Tintoretto. Maar dan? Ja dan
volgt er, zo leest men in alle boeken over kunstgeschiedenis, een
inzinking, die ruim een eeuw heeft geduurd, en daarop komt ineens
een nieuwe schitterende bloei met de beide Tiepolo's, vader en zoon,
met Canalletto, Francesco Guardi, Pietro en Alessandro Longhi,
Piazzetta en tal van andere achttiende-eeuwse meesters. De huidige
kunsthistoricus weet dat een zo belangrijke groep schilders al die
welke Venetië in de 18de eeuw heeft voortgebracht, niet „zomaar"
uit het niets opkomt, maar dat er voorlopers geweest moeten zijn.
Francesco Maffei, Dood van Milon uit Croton"
Kunstgeschiedenis
moest worden herzien
Het verschil tussen Tlepolo en Ti
tiaan of Tintoretto is te groot om te
kunnen volhouden, dat ze eenvoudig
in eikaars verlengde liggen en dat
Tiepolo uit Titiaan of Veronese zou
voortkomen. Er is dus een overgang
geweest en die overgang moet in de
zeventiende eeuw worden gezocht en
in Venetië zelf. Dat is, erg simpel uit
gedrukt. het uitgangspunt geweest
voor de studies van verscheidene
kunsthistorici, in de eerste plaats
Giuseppe Fiocco en inderdaad hebben
zij het bewijs geleverd, na dertig,
veertig jaar studie, dat die totnutoe
verwaarloosde Venetiaanse zeventien-
eeuw wel degelijk werken van beteke
nis heeft voortgebracht.
De resultaten van die onderzoekin
gen worden duidelijk aan wie de grote
tentoonstelling bezoekt, die dezer da
gen is geopend (tot 25 oktober) in het
Palazzo Pesaro, een tentoonstelling
gewijd aan de Venetiaanse schilder
kunst der zeventiende eeuw. Uit het
voorgaande zal reeds duidelijk zijn,
dat men niet alleen werk van Vene-
tlanen te zien krijgt. Schilders als de
Duitser Adam Elsheimer, de in Neder
land gevormde Oldenburger Jan Liss,
de Romein Domenico Fettl, de Ge-
nuees Bernardo Strozzi op zijn beurt
beïnvloed door Rubens en door Aerts-
zen, zoals Fettl de invloed van Cara-
vaggio had ondergaan. Die vreemde
lingen hebben ongetwijfeld het meest
bijgedragen tot de vernieuwing van
de kunst te Venetië, die na een perio
de van manierisme (Palma il Giova-
ne. 11 Padovanino e.d.) zich ontwikkelt
enerzijds ln barokke geest en ander
zijds de sporen volgend van Caravag-
gio's realisme. De belangrijkste Vene
tiaanse navolger van Caravaggio, Car
lo Saraceni, ging al heel jong naar
Rome waar hij tn de omgeving van
de onstuimige vernieuwer heeft ge
leefd; toen hij bijna twintig Jaar la
ter naar zijn vaderstad terugkeerde,
een schilder van betekenis heeft hij
er geen rechtstreekse invloed uitge
oefend daar hij twee weken na zijn
terugkeer aan vlektyfus stierf.
Maar Pietro Muttoni, die omdat hij
bijzonder bekwaam was in het restau
reren en ook in het navolgen van
oude meesters de bijnaam kreeg „Del-
la Vecchia" (van het oude) heeft de
werken van Saraceni gekend en is in
zijn altaarstukken een indirecte na
volger van Caravaggio.
Nieuwe tijd
Hij ging in zijn jeugd ook met Fet-
ti. Liss en Strozzi om en werd door
hen beïnvloed. Deze „Vecchia" van
wie een dozijn werken op de tentoon
stelling te zien zijn, is stellig een der
centrale figuren van de Venetiaanse
zeventiende eeuw en typeert haar ook.
In sommige van zijn werken immers
doet hij aan Giorgione of Titiaan
denken. In andere is hij verre van
„ouderwets" en kondigt hij zij het op
een weinig aantrekkelijke manier, de
nieuwe tijd aan. Zijn tijdgenoot Gi-
rolamo Forabosco (1604-1679) is een
heel wat groter 6ohilder. Hij ontwik
kelde een palet met zulke, fraaie door
schijnende kleuren, vooral in de grij
zen en de gevarieerde tinten roze, dat
verscheiden van zijn werken lange tijd
als „Velasquez" bekend stonden en
ook nu nog zijn er schilderijen, die
door sommigen aan Velasquez door
anderen aan Forabosco worden toege
schreven.
Het heeft geen zin hier verdere na
men te geven van schilders die totnu
toe zo weinig bekend zijn. Stellig zal
deze tentoonstelling aanleiding geven
tot heel wat gekibbel onder de kunst
historici. Het gaat namelijk om een
nog onbekend werelddeel, dat in
kaart moet worden gebracht: de Ve
netiaanse zeventiende eeuw. de invloe
den die Venetie in die tijd onderving
en de invloeden die van de stad uit
gingen.
Men ziet hier een tentoonstelling
die oneindig veel werk heeft gekost,
maar die zeer zeker vrucht zal dra
gen voor de studie van Venetië en
haar kunst.
Als politieman doet Sidney James (links) in Upstairs en downstairszijn uiterste best om
het pas getrouwde paartje (Anne Heywood en Michael Craig) uit de moeilijkheden te helpen.
Het is nu een echte zomerse
bloemenweelde: er kan volop uit
eigen tuin gesneden worden,
doch doe het met overleg en snij
bepaalde planten niet helemaal
kaal. Het is veel beter hier en
daar wat bloemen weg te nemen,
het geheel wordt er dan niet
door geschaad. Uitgebloeide bloe
men moet U steeds zo veel mo
gelijk zien te verwijderen; die
gaan tot zaadvorming over en
dat put de planten slechts on
nodig uit. Het staat bovendien
ook lelijk. Hoogop groeiende
vaste planten zal men nu van
een stevige stok moeten voor
zien; ze zullen meestal niet op
eigen benen kunnen blijven
staan. Zet die stokken zo, dat ze
zo min mogelijk opvallen; dus
schuin achter de planten en
dan is het ook gewenst elke
scheut afzonderlijk vast te bin
den. Trekt men er zo maar een
touw omheen, dan gaat het
karakter van de plant verloren.
De natuurlijke groeiwijze zal
men zo veel mogelijk moeten
zien te behouden. Vele planten
kunnen het in deze tijd van het
jaar ook te droog krijgen. Er
zal dan zonodig gesproeid moe
ten worden) doch doe dat niet
midden overdag, doch liever
tegen de avond of 's ochtends
vroeg. Trouwens het sproeien
overdag heeft ook niet veel zin;
in de felle zon is het water spoe
dig verdampt en het doet dxis
weinig of geen nut. Men ver
knoeit dus geld en water.
Vergeet-me-nietjes kunnen nu
in eigen tuin van zaad opge
kweekt worden en dat is heus
een aardige liefhebberij, probeer
het maar eens. Op een zonnig
hoekje van een halve vierkante
meter wordt gezaaid; het is
nuttig de grond goed vochtig te
maken en te houden en als het
erg zonnig is verdient het aan
beveling de grond na het zaaien
met vochtige zakken of lappen
af te dekken en die zal men ook
vochtig moeten houden. Stop
het zaad vooral niet te diep in
kunnen er niet over uit. Zjj hadden
nooit gedacht, dat het nog eens zover
zou komen. Want Sidney was de hou
der van een vreemd, maar trots record.
Meer dan 45 jaar leeft hij nu al in de
showwereld. Alleen reeds in de laatste
twaalf jaar maakte hij 150 films. En al
die tyd stond hij nooit neen, heus.
nooit aan de goede kant van de wet.
Verwarrend
En nu ineens een politieman. In de
vrolijke film „Upstairs en downstairs",
welke momenteel in de Pinewoodstu-
dio's wordt opgenomen. Sid speelt de
rol van de diender, die een officieel
maar soms wel een beetje verwarrend
oogje in het zeil moet houden bij 't
huis van een jong getrouwd paartje
de grond, het is al voldoende
als het juist onder de opper
vlakte zit. Er zijn tegenwoordig
niet alleen de bekende blauwe
vergeet-me-nietjes, doch ook
roze en witte kleuren komen nu
voor. De roze zijn wel aardig, de
witte vind ik persoonlijk minder
mooi. Vergeet-me-nietjes moe
ten toch eigenlijk blauw zijn. Na
opkomst kan men de plantjes,
zodra ze hanteerbaar worden,
verspenen: ze komen in een af
zonderlijk bedje te staan op
een onderlinge afstand van
ongeveer vijftien centimeter en
laat in de herfst kunnen ze op
de bestemde plaats gepoot wor
den. G. KROMDIJK.
Sidney James eindelijk gere-
classeerd.
Het heeft v/el lang geduurd.
Niet minder dan vijfenveertig
jaar. Geen kleinigheid dus. Meer
dan een half mensenleven stapte
hij voort langs de verkeerde kant
van de wetop de planken
en op het witte doek dan altijd.
Maar toch is het een hele ver
andering. En zo onverwacht.
Plotseling en zeer radicaal. Want
Sid werd niet alleen een normaal,
ordentelijk burger, neen, hij werd
prompt een zeer respectabele
politie-agent. Een bobby..1 Een
man, die geroepen werd om de
levens en goederen van anderen
te bewaken.
Er ging een schok door de talrijke
vaste bezoekers van Covent Garden in
Londen, toen zy dit nieuws vernamen.
Sid is daar een uiterst bekende en
bijzonder geziene persoonlijkheid. Zij
schudden het hoofd over zoveel wispel
turigheid. Het is ongehoord. De jon
gens, die er de rüpe tomaten verkopen,
