Sfeerloze stemming in W.-Berlijn
over een nieuwe Bondspresident
WEERBERICHT
Machtige CDU komt juist drie
stemmen tekort voor bereiken
van de absolute meerderheid
Waarschijnlijk na maandag a.s.
geen Londense dagbladen meer
STRALENDE PRINSES PAOLA
OP TUINFEEST IN LAEKEN
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 1 JULI 1959
No. 29783
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
HooXdredaoteurj J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 7.50 per kwartaal} X 2.55 per maand} X 0J>9 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze Westduitse correspondent in Berlijn)
Hedenochtend om elf uur begon in de Jaarbeurshal in West-Berlijn
de verkiezing van een Westduitse president. Dit sobere verkiezings-
festijn kon in twee en een half uur afgehandeld zijn: iedere stemming
zou anderhalf uur duren, het tellen één uur. Zou de CDU-kandidaat
Lübke dus in de eerste ronde de vereiste absolute meerderheid van
520 stemmen krijgen maar daarvoor komt de CDU alléén drie
stemmen tekort! dan zou de zaak binnen drie uur zijn beklonken.
Maar zou Lübke in de eerste noch in de tweede ronde slagen en zou
er driemaal gestemd moeten worden, dan zou deze verkiezing tenminste
zeven, misschien wel acht uur duren! En wie van deze merendeels niet
meer zo jonge duizend kiesmannen en -vrouwen zou dat uithouden op
die harde stoelen? De gemiddelde Westberlijner heeft het in deze
dagen drukker gehad met het toejuichen van de Frankforter en Offen-
bacher finalisten van het Westduitse voetbalkampioenschap, dat hier
zondag j.l. in een goed voetbalgevecht na 105 minuten gespeeld werd,
met het bewonderen der filmfestival-artiesten, met het denken aan het
komende boksduel tussen de Duitse boksmatadoren Scholz en Wohlers
dan met het debatteren over de kansen van de drie presidentskan
didaten, van wie men hier Lübke noch Becker goed en Schmid wel
zo'n beetje kent.
democratie! Bijna uitdagend stond daar
bij de doorzichtige stembus van plexi
glas op een lage tafel voor Gersten-
maiers stoel. Maar het tel-mechanisme
had men toch maar uit deze stembus
genomen: na iedere stemming, waartoe
de meer dan 1.000 kiesmannen door een
verchroomde corridor moesten schrijden
naar de stembus, werden de stembiljet
ten met de hand geteld: de techniek
was uitgeschakeldI
T egeiistellingen
gisteren nog bitter
De laatste voorbereidingen voor de
presidentsverkiezingen werden gisteren
getroffen in een sfeer vol bittere tegen
stellingen en felle controversen. Tot de
laatste minuut bestond onzekerheid over
de overwinnaar, voornamelijk tengevolge
van de onmin tussen de machtige CDU
en haar coalitiegenoot, de Deutsche
Partei, maar voorts tengevolge van
onderlinge ruzies van de kopstukken.
Dit alles maakte de sfeer weinig ge
schikt om glorie te geven aan een ge
beurtenis, welke slechts eenmaal in de
vijf jaar plaatsvindt. De werkelijkheid
bestond uit de kale, witte Ost.preussen-
halle op het Jaarbeursterrein, met 1050
harde, houten stoelen, een lage witte
muur, een nieuwe batterij van stoelen,
een hoek voor de diplomaten, journa
listen en toeschouwers. Aan de muur
achter de stoel van dr. Eugen Gersten-
maier, voorzitter van de Bondsvergade
ring (Tweede Kamer), en van de par
lementen der deelstaten, hing een vijf
tot zes meter hoge adelaar: een op
triplex geschilderd mager beest in grijs,
groen en geel, dat in zijn magerheid de
kale sfeer van deze presidentsverkiezin
gen voortreffelijk symboliseerde! Een
beest, dat voorts het symbool zou kun
nen zijn van de nog altijd magertjes
uitgevallen, bijna onvolwassen democra
tische gewoonten van de Bondsrepubliek
en van de zuinigheid waarmee èn Bonn
èn West-Berlijn dit democratische fes
tijn van de eerste orde hebben behan
deld. Bonn legde voor deze presidents
verkiezingen het schijntje van 50.000
mark op tafel, wat nog niet eens genoeg
zou zijn voor een normale bloemenver
siering van de OstpreussenhalleEr
kwamen trouwens geen bloemen: een
parlementair-democratische gebeurtenis
werd op bevel van Gerstenmaier en de
zijnen gedegradeerd tot een onversierd,
kaal en kil Stem-mechanisme, tot de
zwijgende uitloper van de bittere ge
vechten van de afgelopen maanden
De magere adelaar boven de stoelen
werd aldus tot een waar zinnebeeld van
de op het oog bijna puriteinse Bonner
Juni droog en zonnig
Het K.N.M.I. te de Bilt deelt mee:
De afgelopen maand juni moet tot de
droge maanden worden gerekend of
schoon het de laatste vijf dagen vrij veel
heeft geregend.In het noordoosten van
het land was juni evenwel natter dan
normaal, daar hebben de laatste vyf
dagen nog omstreeks 50 mm regen ge
bracht, zodat in Groningen in totaal in
de gehele maand 77 mm is gevallen
tegen 53 mm normaal.
Het droogst was het in Zuid-Holland,
Utrecht, Gelderland, Noord-Brabant
en in het grootste deel van Limburg.
Over het algemeen is evenwel ook daar
juni 1949 droger geweest.
Het aantal uren zonneschijn was in de
Bilt groter dan tot dusver in deze eeuw
ooit in juni was geregistreerd, het be
droeg 301 tegen 218 normaal.
De zon scheen nog 29 uren meer dan
in juni 1940, de maand die totnutoe de
zonnigste juni was geweest. De tempe
ratuur was gemiddeld een weinig boven
normaal. In de Bilt kwamen zeven (nor
maal vijf) zomerse dagen voor, maar ook
kwam het daar in drie nachten dicht bij
de grond nog tot lichte vorst.
Vrij veel bewolking
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Zachter weer met vrij veel bewolking
en aanvankelijk hier en daar wat lichte
regen, maar morgen overdag op de
meeste plaatsen droog. Matige, in het
noorden van het land vrij krachtige wind
tussen west en zuidwest.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
2 JULI
Zon op: 4.24 uur; onder: 21.03 urn-
Maan op: 2.14 uur; onder: 17.34 uur
Hoogwater te Katwijk te 0.41 en 13.14 u.
Laagwater te 8.34 en 21.09 uur
Dit nummer bestaat nit 12 pagina's.
Dat was toen anders
Dat was in 1954 anders. Toen, op
17 juni, werd Heuss herkozen tot pre
sident. De toenmalige Bondsdagpresi
dent, Ehlers, opende de vergadering en
moest direct al optreden tegen de com
munisten. De communist Reimann stelde
namelijk voor de inmiddels verboden
communistische partij de Heidelberger
hoogleraar prof. Alfred Weber kandi
daat .zonder dat deze daar iets van af
wist. Reimann wilde meteen een flinke
rede houden, hetgeen bij deze verkie
zingen verboden is. De communist moest
letterlijk weggestuurd worden
Heuss kreeg van de 981 stemmen er
toen 871, 12 kwamen bij de onwetende
Weber terecht, 95 waren blanco en 3
ongeldig. De Westberlyners hadden dit
alles buiten de zaal met grote spanning
gevolgd en juichten na afloop Heuss, die
in een open auto in de regen door de
stad reed, stormachtig toe. Het was een
verkiezingsdag met sfeer: niet het minst
doordat vice-Bondsdagvoorzitter Blücher
het ongeluk had op een vrijheidsklok van
porselein te gaan zitten, cie Iedere kies
man van de stad Berlijn cadeau had
gekregenDe geestdriftige Ber-
lijners schonken na de verkiezing Heuss
een grote hond. Het was een best feest,
zegt men, sprekend over 17 juni 1954,
nog altijd in Berlijn. Zal men vandaag
Lübke of Schmid of Becker of wie dan
ook evenzeer zo fêterenHet valt
te betwijfelen.
Columbia: 150 doden
door overstromingen
Las Juntas, een dorpje met 200 in
woners in het Columbiaanse departe
ment Tolima, is gisteren door een
overstroming van de rivier de Com-
beima geteisterd. Gehele gezinnen wer
den in de slaap verrast en door het
water meegesleurd. Er zijn honderd
lijken gevonden en vijftig personen
worden nog vermist. De regering heeft
de nationale mobilisatie van het Rode
Kruis gelast. Alle huizen in het over
stroomde gebied van 15 vierkante kilo
meter zijn verwoest. Reddingsploegen
werken met helikopters.
Door conflict in drukinktindustrie
Minister faalt in
bemiddelingspoging
De Britse minister van Arbeid, Ian
Macleod, is er gisteren niet in geslaagd
een bespreking te bewerkstelligen tussen
werkgevers en werknemers in de Britse
drukinktindustrie. Hij ontving vertegen
woordigers van beide partijen afzonder
lijk, maar tot een gezamenlijk gesprek
kwam het daarna niet.
Als het conflict niet wordt opgelost,
zullen tegen het weekeinde de nationale
dagbladen niet meer kunnen verschijnen
wegens gebrek aan drukinkt.
De werknemers eisen een werkweek
van 40 uur en verbetering van de lonen.
Een woordvoerder van de vakbond heeft
meegedeeld, dat de staking nu officieel
is geworden. De typografenbond mach
tigde n.l. zijn 2500 leden in de druk
inktindustrie het werk neer te leggen.
Kleiner formaat
De Vereniging van Dagbladeigenaren
heeft bekendgemaakt, dat haar bladen
in kleiner formaat gaan verschijnen met
ingang van vandaag. Maar ondanks
deze maatregel zal er na zondag a.s.
geen inkt meer beschikbaar zijn.
Bij elkaar zijn er 46 Londense dag- en
weekbladen getroffen. Bovendien heb
ben 1.100 kranten in de provincie en de
Londense voorsteden en 4.300 drukke
rijen het bedrijf gestaakt, eveneens
wegens een geschil over loon en arbeids
tijd.
Protesten
In artikelen op de voorpagina hebben
de Britse bladen geprotesteerd tegen het
feit, dat zij slachtoffer worden van een
Koningin en Prins
naar Den Helder
H. M. Koningin Juliana en Prins
Bernhard zullen zondag 5 juli in Den
Helder een deel van het feestprogram
ma bijwonen van de Kon. Marine Jacht
club, die die dag haar 60 jarig bestaan
viert.
conflict in de drukinktindustrie. Enge
land staat voor de omvangrijkste staking
in het publiciteitswezen sedert de alge
mene staking van 1926, maar de lande
lijke kranten staan hier buiten. Eens
gezind dringen alle bladen bij regering
en betrokken partijen aan op spoedige
bijlegging van het geschil. De ochtend
bladen hebben inmiddels besloten, dat
als een van hen zijn inktvoorraad heeft
opgebruikt en dus niet meer kan uitko
men, alle ochtendbladen de verschijning
staken. Door halvering van het aantal
pagina's hoopt men het nog tot het
weekeinde te kunnen rekken.
Russische „ophitsers" op
het eiland Cuba?
De permanente vertegenwoordiger van
de Dominicaanse republiek bij de Ver
enigde Nati'es heeft in een brief aan
secretaris-generaal Hammarskjöld de
besohuldiging geuit, dat 25 Russische
deskundigen op het gebied van „gueril
la-oorlogvoering" de Cubaanse rege
ring helpen met het opleiden van 3.000
man voor „ondermijnende activiteit" in
het gebied van de Caraibisohe zee.
Voorts kan Cuba voor die activiteit be
schikken over 25 Canberra-bommenwer
pers, die een ander land in dit gebied
voor dit doel heeft afgestaan, aldus de
brief.
Israëlisch parlement sprak
zijn vertrouwen uit
Het Israëlische parlement heeft gis
teren een communistische motie van
wantrouwen in de regering van pre
mier Ben Goerion verworpen met 57
tegen vijf stemmen bij 37 onthoudingen.
Alleen de communisten stemden voor
de motie, die was ingediend wegens de
voorgenomen levering van Israëlische
anti-tankwapens aan de Westduitse
Bondsrepubliek.
Het debat is gisteren niet tot een slot
gekomen. Vandaag zou het worden
voortgezet. Ben Goerion zal dan aan
het einde van het debat een redevoe
ring houden.
Nederland uit
walvisconventie
Naar de directie van de Neder
landse Maatschappij voor de Wal
visvaart meedeelt, is de Londense
conferentie van de internationale
walvisvaartconventie gistermiddag
geëindigd met de beslissing dat
Noorwegen en Nederland in over
leg met hun walvisvaartmaat
schappijen, definitief uit de con
ventie zijn getreden. De reden
hiervan is, dat redelijke quota voor
deze landen niet verkrijgbaar ble
ken. Japan heeft zijn opzegging
weer ingetrokken.
De consequenties van deze besluiten
zijn thans nog moeilijk: te overzien. Ne
derland heeft zich bereid verklaard zijn
vangst-kwantum vrijwillig te beperken
tot 1200 eenheden (in het afgelopen
seizoen heeft de Willem Barendszexpe-
ditie ca. 960 eenheden gevangen). De
conventie heeft voorts gisteren in Lon
den besloten de openingsdatum van het
walvisseizoen te vervroegen van 7 jan.
tot 28 december. Overigens echter nemen
Noorwegen en Nederland thans dus niet
meer deel aan de besprekingen binnen
de internationale walvisconventie.
Van de zijde van het ministerie van
Landbouw en Visserij wordt medege
deeld dat de Nederlandse regering ter
conferentie de eventuele bereidheid
heeft uitgesproken om terug te keren
als alsnog een aanvaardbaar quotum
aan Nederland wordt geboden.
De ministeriële woordvoerder legde er
de nadruk op dat de Londense conferen
tie niet is geëindigd, doch zonder Ne
derland en Noorwegen voortgang vindt.
Nederland was reeds voorlopig uit de
conventie getreden en heeft thans, aldus
de woordvoerder, deze uittreding ge
handhaafd.
In de tuin van het Orangerie
Kasteel in West-Berlijn werd gis
teren een receptie gehouden voor
de leden van de Duitse Bondsdag
Tweede Kamer) die vandaag een
nieuwe Bondspresident kiezen.
Deze telegrafisch overgebrachte
foto toont Bondskanselier Adenauer
die met minister dr. H. Lübke een
dronk uitbrengt op de goede keuze.
Nu Chinezen uitgesloten
De Indonesische regering is voorne
mens de handel van buitenlandse zaken
lieden, in het bijzonder van Chinezen, in
Indonesië sterk te beperken om de In
donesiërs hun plaats te doen innemen.
De maatregel is bedoeld om de Indo
nesische zakenlieden te dwingen deel te
nemen aan de economie van het land.
Zij heeft uiteraard grote onrust in
Chinese zakenkringen veroorzaakt.
Koningin Juliana heeft gisteren in echtgenote ontvangen. De Koningin
het Paleis Soestdijk de Australi- met haar gasten,
sche premier R. Menzies en diens
Buitenlanders aangehouden
bij vertrek uit Djakarta
Buitenlanders, die het afgelopen
weekeind Djakarta verlieten om de zon
dag door te brengen in de bergen, wer
den op Ce weg naar Bogor aangehouden
door leden van de staatspolitie.
Zy werden gecontroleerd op hun pa
pieren naar aanleiding van de regeling,
dat alle vreemdelingen, die Djakarta
verlaten zich by de politie moeten mel
den. De controle gold zowel Europese als
Aziatische vreemdelingen. Vele aange
houdenen hadden zich voor hun vertrek
uit Djakarta niet by de betrokken auto
riteiten gemeld. Ditmaal werd met een
waarschuwing volstaan: een volgende
maal zullen zy gerechtelyk worden ver
volgd.
besognes en de Tour da
France bezig te houden, maar de tim
merlieden, die tribunes bouwen voor de
St.-Goedele Kerk, by het Koninklyk
paleis en op andere punten langs de
route, waren echt wel heel druk met dit
huwelyk. Net als de mensen in de kerk
zelf, die met rood fluweel bezig zyn de
strakke gotische sfeer van deze oude
kerk van Brussel te doorbreken.
En steeds meer vlaggedoek kruipt in
de binnenstad omhoog, zowel in de vorm
van Belgische en Italiaanse vlaggen
langs de masten, die langs de route zijn
gezet, als in de vorm van banen langs
de gevels. Het wat grijzige beeld van
Brussel op een regenachtige zomerdag
wordt meer en meer opgevrolykt door de
banen zwart-geel-rood en groen-wit-
rood.
Prins Albert en Prinses Paola zullen
de eerste dagen van hun wittebroods
weken op Majorca doorbrengen, zo meld
de het blad „La Ultima Hora", dat in
Palma verschynt, gisteren. Het paar
wordt volgens het blad donderdagavond
per vliegtuig in Palma verwacht.
Begin van wittebroodsiveken op Majorca
Nieuwe zet van Koning
Boudewijn tegen protocol
(Van een speciale verslaggever)
Prinses Paola: jong en lief is zij
gistermiddag, twee dagen voor
haar huwelijk met Prins Albert,
het middelpunt geweest van een
tuinfeest in het kasteel te Laeken,
waar alles wat in België naam
heeft de gast was van de konink
lijke familie. Meer dan vijf duizend
genodigden telde dat feest: minis
ters, bisschoppen, parlementsleden,
kunstenaars en industriëlen, am
bassadeurs en hoge'officieren. En
in de wemeling van uniformen en
jacquetten, van dure damestoilet
ten, die veelal bekroond werden
door grote hoeden, was de Prinses
in haar groene japon haar
blonde haren wapperend in de
schrale wind een toonbeeld van
jeugd en frisheid, zoals ook Prins
Albert in zijn lichtgrijze kostuum
heel jong en soms wat verlegen
deed in dat schitterende gezel
schap.
Over verlegen gesproken: de mensen,
die in België een Prinses Paola-kapsel
denken te lanceren, zullen met de
manier, waarop de Prinses op dit tuin
feest het haar droeg, misschien wel
verlegen geraakt zyn. De krullen voor
aan op het hoofd zat-en volgens de ken
ners anders dan totnutoe steeds het
geval was: licht en hoger gegolfd, maar
wel weer erg leuk. Naar de manier te
beoordelen, waarop hy naar haar keek,
terwijl hij hand in hand met haar door
de tuin wandelde, van groep naar groep,
vond Prins Albert dat ook.
De Belgische koninklijke familie was
op dit tuinfeest compleet, op Prinses
Liliane na, die wegens griep haar kamer
moest houden.
Net als Prins Albert droegen Koning
Boudewyn en Koning Leopold een ge
woon zomerpak: mogelyk een nieuwe zet
van Koning Boudewyn in het schaak
spel tegen overdreven protocol en dwang
van het jacquet.
Brussel zelf heeft er weinig van ge
merkt, dat dit tuinfeest aan de gang
wjas. Het scheen zich meer met zyn
Ontmoeting tussen ministers
Luns en Von Brentano op
7 juli a.s. in Frankfort?
Een woordvoerder van het Westduitse
ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft gisteren medegedeeld, dat de mi
nisters Von Brentano en Luns elkaar
spoedig zullen ontmoeten om de tussen
Nederland en de Bondsrepubliek han
gende kwesties te bespreken. Het over
leg tussen de twee ministers van Bui
tenlandse Zaken zal waarschijnlyk op
7 juli in de omgeving van Frankfort
worden gehouden.
De directeur-generaal politieke zaken
van het ministerie van Buitenlandse
Zaken in Den Haag dr. H. R. van
Houten, zal volgens de woordvoerder,
morgen naar Bonn vertrekken om met
ambassadeur dr. R. Lahr voorbereidin
gen te treffen voor dit gesprek, dat
„mogelijk de laatste moeilijkheden, waar
over de onderhandelaars geen overeen
stemming konden bereiken, uit de weg
te ruimen", zoals de „Frankfurter Allge-
meine Zeitung" het uitdrukt.
Beleidslijn geldt
Ned. Nieuw-Guinea
In gezaghebbende kringen in Den
Haag verklaarde men gistermid Jag,
dat met de beleidslyn waarvan ge
sproken wordt in het communiqué
over de ontmoeting tussen de minis
ter president, prof. Dc Quay, en de
Australische minister - president, de
heer Menzies, de lijn van het beleid
ten aanzien van Nieuw-Guinea wordt
bedoeld.
Het communiqué, dat na het onder
houd tussen de beide ministers-presi
dent werd uitgegeven, verklaarde, dat
algemene vraagstukken, welke de beide
landen raken, ter sprake zyn gekomen.
Het vervolgde: daarbij kon worden vast
gesteld, dat de beleidslyn, zoals die tot
nutoe door de regeringei. van Australië
en Nederland is gevolgd, zal worden
voortgezet.
De gezaghebbende zegslieden verdui-
delykten deze zin door daaraan toe te
voegen, dat deze beleidslyn zowel ten
aanzien van het door Nederland in Ned.
Nieuw-Guinea gevoerde beleid als ten
aanzien van de Ned.-Australische sa
menwerking met betrekking tot het ge
hele eiland geldt.
