Misschien zal Gromyko conferentie
in Genève nog een tijdje rekken
Strijd tegen branden
brengt velen in actie
Nationale Eer
WEERBERICHT
Geheime zitting leverde niets
op: Russische minister bleek
geen instructies te hebben...
Droogte maant tot voorzichtigheid
Dienstplichtigen naar N.-Gninea?
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 18 JUNI 1959
No. 29772
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
MEt een prijzenswaardige openhar.
tigheid hebben de organisatoren
van de wetenschappelijke expedi
tie naar Ned. Nieuw-Guinea dezer dagen
aan een aantal vertegenwoordigers van
de Nederlandse dag- en weekbladen het
een en ander verteld over het complex
van moeilijkheden, waarmede deze expe
ditie te kampen heeft. Na het vele, wat
de wetenschappelijke leider dezer onder
neming, onze stadgenoot, dr. L. D.
Brongersma, daarover in ons Blad heeft
geschreven, aangevuld met de medede
lingen, welke dienaangaande door het
bestuur van de Stichting „Nieuw-
Guinea-expeditie" met even grote open
hartigheid zijn verstrekt, opende deze
persconferentie voor de in het onder
werp geïnteresseerde toehoorder eigen
lijk weinig nieuwe gezichtspunten.
Het doel dezer bijeenkomst was dan
ook niet zozeer het geven van voor- en
toelichting als wel een gemeenschappe
lijke benadering van de vraag op welke
wijze de gerezen moeilijkheden zouden
kunnen worden overwonnen.
ALVORENS op die vraag op deze
plaats een antwoord te geven,
verdient het aanbeveling ons nog
even in de aard van die moeilijkheden
te verdiepen. De aandachtige lezer zal
uit de recente publikaties hebben ver
nomen, dat de moeilijkheden voor het
belangrijkste deel voortspruiten uit een
tekort aan financiële middelen. Toen de
expeditie, na een zesjarige grondige
voorbereiding, in maart van dit jaar
naar Nieuw-Guinea vertrok, was men er
zich van de zijde van het Stichtings
bestuur volledig van bewust, dat de
beschikbare middelen, ondanks de facili
teiten van de overheid en de steun van
het bedrijfsleven, nauwelijks toereikend
zouden zijn om alle kosten te dekken.
Het geraamde tekort was evenwel niet
van dien aard, dat het de organisatoren
verantwoord toescheen de expeditie nog
langer uit te stellen. Tot welk besluit
mede bijdroegen de overwegingen, dat
le. in de voorbereiding reeds zeer aan
zienlijke bedragen waren geïnvesteerd,
die men zonder meer niet gaarne wilde
prijsgeven en 2e. dat verder uitstel de
kosten nóg meer zou doen stijgen. Waar
bovendien naarmate de voorbereidselen
vorderden, de nationale en internatio
nale belangstelling voor deze zuiver
wetenschappelijke expeditie toenam,
grondde men daarop de optimistische
verwachting, dat gedurende de loop der
onderneming en mede als gevolg van
de publikaties dienaangaande, alsnog de
middelen zouden worden bijeengebracht
om het geraamde tekort op te vangen.
MEN kent het trieste, maar toch
geenszins dramatische vervolg.
Een reeks van niet te voorziene,
voornamelijk technische moeilijkheden
en tegenslagen: slecht weer, het uitval
len van vliegtuigverbindingen als gevolg
van ziekte der bemanningen en motor
storing en dientengevolge de noodzake
lijkheid om dure droppings uit te voeren
en dragers in dienst te nemen, hetgeen
niet was geprojecteerd, deed de financiële
positie steeds moeilijker worden. Een
krediet van honderdduizend gulden,
verleend door het Gouvernement van
Nieuw-Guinea onder garantie van twee
vooraanstaande Nederlandse wetenschap
pelijke instellingen t.w. het Kon. Ned.
Aardrijkskundig Genootschap en de
Maatschappij voor Wetenschappelijk
Onderzoek in de Tropen, ruimde de
meest acute hinderpalen uit de weg.
Niettemin ziet het Stichtingsbestuur zich
ook thans nog geconfronteerd met de
klemmende vraag: wat nu?
ER zijn voor de opheffing van de
huidige impasse verschillende op
lossingen denkbaar. De voor velen
wellicht meest voor de 'hand liggende is
een herhaald beroep op de overheid en
het Nederlandse bedrijfsleven, zijnde dit
de enige instanties, van wie totdusverre
daadwerkelijke belangstelling en mede
werking is gevraagd en verkregen. Er
zijn aan een dergelijk hernieuwd beroep
evenwel zeer reële bezwaren verbonden.
Ten aanzien van de overheid geldt het
bezwaar dat deze expeditie een zuiver
wetenschappelijk karakter draagt en dat
door een ruimere subsidiëring vooral
naar buitenlands oordeel (Indonesië!)
de zaak in het politieke vlak dreigt
te worden getrokken. Wat 'het bedrijfs
leven betreft, gebiedt een nuchtere be
oordeling van de omstandigheden te
constateren, dat de onzékere staatkun
dige ontwikkeling en toekomst van
Nieuw-Guinea, een min-of-meer groot
scheepse investering van Nederlands
kapitaal weinig aantrekkelijks biedt. Het
moge dan waar zijn, dat in vele gevallen
de industrie in belangrijke mate gebaat
is bij de resultaten van wetenschappelijk
onderzoek, in het onderhavige geval is
het toch allerminst zeker, dat zij er
inderdaad de vruchten van zal plukken.
WANNEER wij in het vorenstaande
getracht hebben de situatie ob
jectief en van meerdere kanten
te beschouwen, dan is nochtans één ge
zichtshoek onbesproken gebleven, name
lijk die van het nationale prestige. Wij
achten dat evenwel een bijzonder be
langrijk facet. Bij de huidige stand van
zaken zelfs het enige, dat een beroep
op de gehele Nederlandse samenleving
rechtvaardigt.
Mede als gevolg van de openhartige
publikaties over het verloop dezer
expeditie, zijn de ogen van een groot
deel der wereld gevestigd op wat zich
op het ogenblik in Nieuw-Guinea af
speelt. En waarlijk sinds enkele weken
Zonnige perioden
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met zonnige perioden. De
zelfde of iets lagere temperaturen. Over
wegend matige wind tussen west en
noord.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
19 JUNI
Zon op: 4.19 uur; onder: 21.03 uur.
Maan op: 19.18 uur; onder: 3.28 uur.
Hoogwater te Katwijk te 1.29 en
14.02 uur.
Laagwater te 9.25 en 22.08 uur.
Dit blad bestaat uit 16 pagina's.
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma)
Genève, 18 juni Het leven van de al dood gewaande Geneefse
conferentie is weer met een dag verlengd, voornamelijk omdat de heer
Gromyko nog geen instructies uit Moskou bleek te hebben over de
vraag of hij de patiënt uit zijn lijden moet helpen, of nieuw leven moet
proberen in te blazen. Gisteren werd een korte geheime zitting van
de vier ministers gehouden, waarop Gromyko zijn antwoord op het
eergisteravond aan hem overhandigde, nieuw geformuleerde Weste
lijke plan inzake Berlijn zou geven. Dat plan was eergisteren door de
Amerikanen aangeduid als het laatste woord van het Westen en de
zitting als de beslissende voor het lot van de conferentie. Maar de heer
Gromyko gaf gedurende het samenzijn van een half uur nog helemaal
geen antwoord op het plan. Hij vroeg slechts nadere inlichtingen en
zo, voor de zoveelste maal, werd het beslissende moment van de con
ferentie een dag uitgesteld.
Gewoon kiespijn
Gromyko had een uur tevoren de ge
hele internationale pers in koortsach
tige spanning gebracht door zich naar
het gebouw te begeven, waar de Ame
rikaanse minister Herter zijn kantoor
heeft. Maar terwijl journalisten en
Amerikaanse diplomaten hem daar te
vergeefs zochten, zat de Russische mi
nister ergens in dat gebouw in een
stoel van een tandarts. Hij had name
lijk gewoon kiespijn!
Verwacht wordt nu, dat Gromyko,
die kennelijk op instructies uit Moskou
wachtte, vandaag een antwoord zou
geven op het Westelijke plan en wel in
een geheime zitting, die te zijnen hui
ze wordt gehouden. Wat zal het ant
woord zijn? Algemeen wordt aangeno
men dat de heer Gromyko noch ja
noch neen zal zeggen op het nieuw ge
formuleerde voorstel van het Westen,
dat weliswaar in plaats van een uit
drukkelijke garantie van de Westelijke
rechten in West-Berlijn, die rechten
niet meer noemt, maar er nog slechts
de praktische uitoefening van eist,
maar anderzijds nog steeds een zeer
lange termijn stelt: te weten de Duit
se hereniging. Daar nu is Gromyko las
tig voor te vinden ,ook al wordt de bit
tere pil enigszins verzacht door het
voorbehoud, dat de nieuwe regeling
door een viermogendheden-akkoord
veranderd kan worden.
Aannemelijk lijkt nu, dat Gromyko
een aantal punten uit het nieuwe Wes
telijke voorstel zal halen als basis voor
discussie en daar andere punten uit zijn
eigen plan, misschien ook nog weer an
dere, die niet Berlijn betreffen, aan toe
Schout bij nacht
A. van Karnebeek
Bij K.b. is met ingang van morgen
bevorderd tot schout-bij-nacht kapitein
ter zee met de tijdelijke rang van com
mandeur A. van Karnebeek.
niet meer uitsluitend in wetenschappe
lijke kringen. Nederland heeft bij her
haling voor het forum der internationale
wereld verzekerd, dat het streeft naar
een zo snel mogelijke verwezenlijking
van het Nieuwguinese recht op zelfbe
schikking. En al moge er op het eerste
gezicht en ook in wezen! geen
enkel verband bestaan tussen de staat
kundige ontwikkeling van dit gebieds
deel en de resultaten van zijn weten
schappelijke exploratie, toch is het, naar
onze innige overtuiging, een onweerspre
kelijk feit. dat ons nationale prestige
een voortijdig afbreken van dit weten
schappelijk onderzoek te enenmale niet
toelaat. Zonder onzerzijds ook maar in
de verste verte er behoefte aan te heb
ben, deze aangelegenheid op politiek
niveau te brengen, moeten wij er ander
zijds toch niet aan denken hoe de
Indonesische machtshebbers een even
tuele mislukking van deze Nederlandse
wetenschappelijke onderneming zouden
misbruiken als een politiek propaganda
middel om internationaal twijfel te
zaaien omtrent de zuiverheid van de
Nederlandse bedoelingen met betrekking
tot Nieuw-Guinea.
HET Stichtingsbestuur heeft ons ver
zekerd, dat rekening houdend
met menselijkerwijze te voorziene
nóg verdere tegenslagen de uiteinde
lijk alsnog benodigde som naar schatting
driehonderdduizend gulden bedraagt.
Wat betekent een dergelijk bedrag, waar
de eer van Nederland op het spel staat?
Waar deze expeditie voor een aanzien
lijk deel een Leids stempel draagt de
huidige rector-magnificus, prof. dr. H.
J. Lam, is voorzitter van het Stichtings
bestuur, dr. Brongersma de wetenschap
pelijk leider, terwijl voorts meerdere
Leidenaren deel van de staf uitmaken
hopen en vertrouwen wij, dat onze
oproep om dit tekort te helpen aanzui
veren, in het bijzonder bij onze lezers
kring weerklank zal vinden. Waar wij
bovendien de verwachting koesteren, dat
meerdere dag- en weekbladen zich met
een dergelijk verzoek tot hun lezers
zullen wenden, spreken wij als de meest
verkieslijke reactie van de zijde van het
Nederlandse volk uit, dat de benodigde
drie ton bijeenkomt in de vorm van
dubbeltjes, kwartjes en guldens. Juist
een dergelijk resultaat zou bewijzen hoe
zeer dit appèl wordt verstaan als een
nationale steun aan een nationale zaak
terwille van onze nationale eer.
HET gironummer van de Stichting
..Expeditie Nieuw-Guinea" te Am
sterdam is 478.000.
Wij hopen, dat in de eerstkomende
dagen velen dit nummer indachtig
zullen zijn en deze gedachte met een
daad zullen bekronen.
zal voegen .Zo zal hij de Geneefse dis
cussie, die de Westelijke delegaties even
ver de keel uithangt als de wereldpers
en haar lezers, misschien nog weer een
eindsweegs kunnen rekken. Het Rus
sische diplomatieke geduld is nu een
maal groter dan het onze!
Eisenhower keert zich
tegen „valse leer"
Op de vraag wat hij dacht van het
Britse streven naar een topconferentie
„koste wat het kost", zei president
Eisenhower gisteren in zijn persconfe
rentie dat hij geen enkel nut ziet in
een 'topconferentie wapneer de weg
daartoe door de ministersconferentie
niet toereikend geeffend is.
Er is zich in de wereld een mening
aan het ontwikkelen dat de regerings
hoofden dingen tot stand zouden kun
nen brengen, die niet op andere wijze
te bereiken zijn. Maar in de traditio
nele diplomatie zorgt de minister van
Buitenlandse Zaken of de ambassadeur
voor het mechanisme waardoor men tot
overeenkomsten kan geraken, aldus
Eisenhower. Bij een dictatuur is er
slechts één man, die de uiteindelijke
besluiten kan nemen. En nu is de naar
zjjn mening valse leer aan het opko
men dat de gehele diplomatieke proce
dure herzien moet worden teneinde b.v.
zo om de maand een topconferentie te
kunnen houden.
De Washingtonse correspondent van
de New York Times meldt dat er waar
schijnlijk deze zomer in Parijs een
Westelijke topconferentie van Eisen
hower, De Gaulle en Macmillan zal
worden gehouden ,ook al gaat de top
conferentie mét de Sovjet-Unie niet
door. President Eisenhower verklaarde
gisteren op zijn persconferentie, dat hij
verlangend is naar een ontmoeting met
De Gaulle om het meningsverschil over
de Westelijke defensie op te lossen.
In verband met de grote droogte is het gevaar voor bos- en heide
branden thans bijzonder groot.
Gisteren hebben reeds in verschillende delen van ons land branden
gewoed. Een dringende waarschuwing aan de bevolking om toch
vooral voorzichtig met vuur te zijn is op haar plaats!
De brandweren van Zeist, Soest, Huis ter Heide, Bos en Duin, Bilthoven en
militaire mobiele eenheden hebben gistermiddag gelijk in een deel onzer vorige
oplage gemeld de strijd aangebonden tegen een hardnekkige bosbrand, die in
Bilthoven ontstond, zich via kruinen van bomen snel verplaatste naar Den
Dolder, waar het vuur voedsel vond in het kurkdroge mos en gras, vliegdennen
en opgaand hakhout en in een minimum van tijd een bosperceel van 100 meter
breedte en 800 meter diepte tot een smeulende, walmende vlakte maakte.
Boven deze vlakte cirkelde een „Har
vard" van de. luchtbasis Soesterberg, die
via de verkeerstoren in verbinding stond
met de mobilofoonwagen, die dicht bij
het terrein was gereden, waardoor de
leiding onmiddellijk attent kon worden
gemaakt op mogelijke uitbreiding van
de brand.
De algehele leiding was in handen
van ir. Overbeek van de technische
bosbrandweer.
Het getroffen terrein lag omsloten
door de Pleineslaan, de Dolderseweg en
een bospad, dat parallel loopt met de
Soestdijkerstraatweg. Vele kilometers
brandslangen moesten worden uitgelegd
om de spuitgasten dicht bij de vuur
haard te kunnen brengen. Militaire in
stanties leverden auto's met pompen, die
het water voortstuwden en druk gaven.
Ongeveer 150 manschappen van de
Luwa onder leiding van eerste luitenant
P. E. de Rooy begonnen een brandgang
te graven. De soms verrassend draaiende
wind dreef de rook laag onder de bo
men en soms over de huizen. De nabij
heid van woningen maakte extra voor
ziening noodzakelijk. Aangekoppelde
brandslangen lagen gereed om bij het
minste gevaar de woningen nat te
houden. Het nablussingswerk nam nog
veel tijd in beslag.
Bij een brand tussen Beekbergen en
Ugchelen in de buurt van de gemeente
lijke stortplaats voor huisvuil, is vijf
hectaren bos en heide verloren gegaan.
Bij het eerste alarm spoedden zich de
brandweerkorpsen uit Apeldoorn, Ugche
len en Beekbergen, en de bosbrandweer-
groepen uit Ugchelen en Beekbergen
naar de plaats des onheils. Burgers
verleenden hier assistentie en met name
Grondslagen gelegd
voor een „kleine
vrijhandelszone"
Op den duur contact met de
„zes van de Euromarkt"
Volgens betrouwbare bronnen in Lon
den hebben de onderhandelingen tussen
Engeland. Oostenrijk. Denemarken,
Noorwegen. Zweden, Portugal en Zwit
serland over de vorming van een han-
delsassoeiatie buiten de Euromarkt
(Frankrijk, W.-Duitsland, Italië en de
Benelux), een bevredigend verloop ge
had. Men dceJt mede, dat er hechte
grondslagen zijn gelegd voor een open
hartige gedachtenwisseling in een bij
eenkomst van ministers van deze zeven
landen, die medio juli te Stockholm zal
worden gehouden.
In officiële kringen te Londen wordt
opgemerkt, dat de Europese reactie op
het nieuwe plan over het algemeen
goed is en dat er in Europa weinig of
geen vijandigheid tegenover het plan
valt te bespeuren. Dit wordt beschouwd
als een bemoedigend teken, dat de ze
ven landen vam de „kleine vrijhandels
zone" en de zes landen van de Euro-
markt op den duur onderhandelingen
zullen openen over een meer omvat
tende economische associatie.
talrijke scholieren, die de vrije woens
dagmiddag hadden, weerden zich kranig.
Het vuur, aangewakkerd door een vrij
straffe wind, verspreidde zich snel in
het kurkdroge hout. Niettemin slaagde
men erin de brand vrij spoedig te be
dwingen.
Omstreeks negen uur gisteravond is
men erin geslaagd een heidebrand, die
gedurende de gehele dag het Wester
veen tussen Wierden en Nijverdal teis
terde, onder controle te krijgen. De
brand heeft gewoed over een opper
vlakte van ongeveer 1000 hectaren, maar
men kon nog niet vaststellen hoeveel er
werkelijk verbrand is. Er zijn geen per
soonlijke ongelukken gebeurd en geen
gebouwen verwoest.
Koningin Juliana 25
juni naar Groningen
Uiteenzetting ven vijf
hoogleraren
H.M. de Koningin zal ter gele
genheid van het 69ste lustrum der
Rijksuniversiteit te Groningen op
25 juni a.s. een bezoek aan Gro
ningen brengen. De Koningin
wordt te ongeveer een uur aan de
grens van de provincie Groningen
te De Punt verwacht, waar de
Commissaris der Koningin, mr. W.
A. Offerhous en de kamerheer in
buitengewone dienst, jhr. mr. W.
W. Feith ter begroeting aanwezig
zullen zijn. Het gezelschap rijd
daarna naar het Academiegebouw.
Voor het gebouw zal een compagnie
flankeurs, gevormd uit de nieuwe, dan
juist geïnstalleerde studenten-erewacht,
opgesteld staan. De burgemeester van
Groningen, tevens curator van de uni
versiteit, de heer J. Tuin, zal Koningin
P.v.d.A., communisten en P.S.P. tegen
(Van onze parlementaire redacteur)
Woordvoerders van de P. v. d. A., de communisten en de PSP, heb
ben zich gisteren in de Tweede Kamer verzet tegen een wijziging van
de dienstplichtwet, waardoor het mogelijk zou worden dienstplichtigen
uit te zenden naar Nieuw-Guinea. In 1956 is reeds de grondwet op
dit punt gewijzigd, maar artikel 33 van de dienstplichtwet was nog
een belemmering voor de uitzending. Alleen de heer Roosjen (AR)
verklaarde gisteren dat de voorgestelde wijziging van de dienstplicht
wet voor hem en zijn fractiegenoten geen moeilijkheden oplevert.
Andere voorstanders die tezamen de meerderheid vormen komen
vandaag pas aan het woord. De regering heeft reeds laten weten dat
zij er niet aan denkt thans dienstplichtigen naar Nieuw-Guinea uit te
zenden indien de mogelijkheid daartoe zou worden geschapen.
Al is de grondwet gewijzigd, daarom
dient volgens de heer Wierda (P.v).
d.A.) de gedwongen uitzending van
dienstplichtigen naar Nieuw-Guinea
toch onderworpen te blijven aan ef
fectieve controle van het parlement.
Het openen van de mogelijkheid zou
spanningen tussen Nederland en In
donesië veroorzaken. Het is princi
pieel verkeerd dienstplichtigen uit te
zenden zolang een voldoend aantal
vrijwilligers beschikbaar is.
Het zou beter zijn, zei de heer Wier-
da. deze wijziging van de dienstplicht
wet te laten rusten in afwachting van
de algehele herziening van de verouder
de dienstplichtwet. We moeten niet de
indruk weKken, dat het onze bedoeling
is van Nieuw-Guinea een bolwerk tegen
Indonesië te maken. Indien het wets
ontwerp niet wordt ingetrokken, zal de
P.v.dA. trachten door middel van
amendementen het wetsontwerp zo te
wijzigen, dat uitzending van dienstplich
tigen naar Nieuw-Guinea afzonderlijk
aan de orde komt in het parlement al
vorens de uitzending werkelijkheid
wordt.
Een bezwaar van de heer v. d. Veen
(PSP) tegen het regeringsvoorstel was.
dat daardoor een ongecontroleerde op
bouw van een leger in Nieuw-Guinea
mogelijk wordt en een nieuwe politiële
aotie kan worden voorbereid. Duizen
den moeders vrezen dat hun zoons plot
seling in een nieuw koloniaal avontuur
worden gestort. Zij wensen echter geen
conflict met Indonesië, zij willen geen
oorlog. Daarom zou de heer v. d. Veen
zich met alle kracht in en buiten het
parlement tegen de aanneming van het
wetsontwerp verzetten.
Op ongeveer dezelfde gronden ver
zette zich ook de heer Bakker (CPN)
tegen het wetsontwerp.
Naar aanleiding van de bezwaren van
de P.v.d.A. herinnerde de heer Roosjen
(A.R.) er aan, dat in het voorlopig ver
slag. dat op 13 oktober 1958 werd uit
gebracht, ook de leden van de P.v-d-A.
vroegen of de minister een verklaring
kon geven over het gebrek aan zorgvul
digheid omdat men op zijn departement
had nagelaten de gevolgen van een
grondwetswijziging op de organieke
wetten na te gaan De oorzaak van de
bezwaren van de P.v.d.A. zag de heer
Roosjen in de omslag van de politieke
weersgesteldheid.
Vandaag wordt de behandeling van
het wetsontwerp voortgezet. Dan komt
ook in behandeling een amendement
van de heer Van Rijckevorsel, die ln
de wet wil vastleggen, dat dienstplich
tigen, die in de keerkringen dienen,
verhoogde militaire inkomsten genieten
De regering is van oordeel dat dit moet
worden geregeld bij Koninklijk besluit
en niet in de wet thuishoort.
De jaarlijkse Politie Brabantrit
stond dit jaar in het teken van de
radioactiviteit. De deelnemers
moesten tonen, dat zij weten hoe
er omgesprongen moet worden
met mensen en materiaal, wan
neer er sprake is van radioactieve
besmetting bij verkeersongelukken
en dergelijke. Op de bovenste foto
de „verongelukte" auto, waaruit
een hoeveelheid radioactief mate
riaal was verdwenen. Onder het
controleren van aanwezigen bij
het ongelukmet behulp van
Geiger-Müllertellers.
Juliana in het Academiegebouw ontvan
gen.
Na de lunch in het Universiteitsge
bouw zullen in de senaatskamer vjjf
hoogleraren van de jongste ontwikke
lingen in vak vertellen. Deze hoog
leraren zijn prof. dr. A. Blaauw (ster
renkunde). prof. dr. H. Brinkman
(experimentele natuurkunde kern
fysica), prof. dr. J. Droogleever For-
tuyn (neurologie), prof. dr. J. Th.
Snijder (psychologie) en prof. dr. H.
Tj. Waterbolk (archeologie).
Vervolgens vertrekt de Koningin naar
de ambtswoning van de Commissaris
der Koningin in Groningen, waar het
diner wordt gebruikt. Koningin Juliana
zal vervolgens in de Stadsschouwburg,
de galavoorstelling bijwonen van het
toneelspel „Pouf" van Amand Salacrou,
op te voeren door het Groninger Stu
dententoneelgezelschap „Neem ons zoals
wij zijn". Na de voorstelling in de
schouwburg zal de Koningin in de
ambtswoning van mr. Offerhaus de
nacht doorbrengen. De volgende morgen
vertrekt zij weer naar paleis Soestdijk.
Congres Expogé geopend
De burgemeester van Groningen, de
heer J. Tuin, heeft gistermiddag te Gro
ningen het congres geopend dat de Ne
derlandse Vereniging voor Ex-politieke
Gevangenen, daar tot en met morgen
houdt.
Bij het oorlogsmonument van prof.
Wenckebach op het Martinikerkhof wer
den een kruis van bloemen en een aan
tal kransen gelegd. Prof. dr. P. A.
Stempvoort hield er een herdenkings
rede. Na deze plechtige bijeenkomst
werden de afgevaardigden en het hoofd
bestuur officieel ten stadhuize door het
gemeentebestuur van Groningen ont
vangen.
In de Stadsschouwburg werd gister
avond een herdenkingsbijeenkomst ge
houden voor de joodse oorlogsslacht
offers in Groningen. Mr. Abel Herzberg
uit Amsterdam voerde hier het woord.
Omvangrijke staking van
Britse typografen begonnen
Een staking van typografen, die uit
eindelijk 5000 Britse drukkerijen en
provinciale dagbladen zal treffen, is
gisteravond begonnen toen honderden
kleinere drukkerijen moesten sluiten:
200.000 typografen, georganiseerd in tien
vakbonden, zijn betrokken bij het ge
schil dat is ontstaan door een eis tot
hogere lonen en kortere werktijden.
De Londense nationale dagbladen en
de bladen die in Schotland worden uit
gegeven, de Manchester Guardian en
avondbladen in Manchester hebben niet
te lijden van de staking, die weken kan
duren. Tijdschriften, weekbladen en al
gemeen drukwerk zullen wel worden
getroffen indien de staking niet bijtijds
eindigt.
De internationale typografenfederatic
heeft alle aangesloten vakbonden op
dracht gegeven uit Engeland afkomstige
drukwerkorders te boycotten.
