[JKJE IN EEN AUSTRALISCHE
(KERKELIJKE) GEMEENTE
BOSCH
West-Europa neemt steeds groter
aandeel in de wereldhandel
uSssi
Half-steeds, half-dorps
Nederland hielp krachtig mee
aan verhangen van de bordjes
richt 1 maart 1860
Zaterdag 13 juni 1959
Vijfde blad no. 29768
Mevrouw Geursen-Borst vertelt verder
loruit, schrijven mijn Hollandse vrienden: ga nou eens aan je
i zitten en schrijf ons uitgebreid hoe een Australische gemeente
hoe het jullie bevalt. Doet het een beetje aan Leiden denken
rote kerken - of is het meer dorps.
g weer zeggen we tegen elkaar
iet toch een leuk dorp",
we een paar minuten naar
,n zijn we in een van de druk-
lstraten van Melbourne, maar
twee minuten naar links, dan
i een gezellig straatje met vijf
iraar ik alles kan krijgen wat
.je begeert. Al die „suburbs",
le stad gebouwd worden, be-
lun dorps karakter, omdat ze
»en eigen gemeentehuis heb-
jnteraad en een burgemeester,
derzetting wordt dan ook weer
gebouwd, eerst erg klein, op
ie kerkeraadskamer kun je
iet eigenlijk maar een houten
was. Als zo'n kerkje bloeit, als
geval veel „Pressies (Presby-
In het district wonen, gaan ze
churchhall erbij, stenen kerk
t is hier in Thornbury deze
Kmaar stijlvolle kerk geko-
iedere rechtgeaarde Pressie
ry enorm trots op is. Iedere
in uit Thornbury gaat, ills
kerk gaat, dan ook naar
|In Leiden bestudeer je het
dan zeg je, als je naast de
Kerk woont „We gaan mor-
naar de Mare, want ds. X
Hooglandse en die man
|ou helemaal niks te zeggen",
trekken we allemaal op naar
kerk. Het heeft het grote
tt je elkaar leert kennen, wat
afweet. Er komt zo werkelijk
hap.
;rkdienst schudt de dominee
alle parochianen (behalve
jct/rouw), hartelijk de hand. En
stenen trappen en voor de
>JSBi we vóórè.1 nog een poosje
t elkaar praten. Ligt mij
.jgog, moet ik zeggen, maar het
1 eenmaal bij.
i geniet van het preken in
kerk. Na de jaren van elke
of drie keer in allerlei ker-
tdominee voor een handjevol
te preken, heeft het gaan
^■Vlgen kerk voor ons allemaal
f"v)ders feestelijks, 's Avonds
ljian dan weer preken een
1/ elke week twee nieuwe pre-
KJat tot onze verbazing komt
•■^ite 's avonds ook weer trouw
sl°hl vrouwen in de kerk is
a^lde mannen; die geven trouw
101 >ijdrage, vinden de kerk een
^en tuut. maar zondags moeten
1,es uintje graven, of het huis
ider hun auto liggen. „Wacht
£t mijn man grimmig ik
,en voor ik ze stuk voor stuk
pan rto's vandaan gepreekt heb".
129 kkelijke van deze gemeente
iveel capabele mensen onder
"luwen en mannen, die erbij
ii/ijn, doen het werk, dat er
IV] werkelijk met hart en ziel.
et grote opofferingen. We
licht wei respect voor gekregen.
m<ok nooit „sikkeneurig", ze
rhou beslissingen te nemen.
iurilh mijn man enthousiast
staain vergadering van de kerk-
n jVertelde, dat daar in tien
,Lijr5ioten was, dat de hele
5249pi, met keuken en bijgebou-
wd zou worden. Het grapje
Idan 10.000 kosten. „Dat
en, zeggen ze dan, we moe-
1 vast zien te houden en dat
[AAniet met ouderwetse metho-
>BLEMEN VAN DE JEUGD
ijn... die heeft zo haar pro-
wel niet veel verschillen
I. We hebben de jeugd, die
mne kerkelijk gebonden is en
g. milkbarjeugd dat is de
avonds eindeloos in de milk-
brieE11 hoewel milkbar erg on-
ïkt, gebeuren er dikwijls
ngen en komen ze nogal
politie in aanraking. Onze
was een zendeling in hart
hij heeft het erbij zijn
hamerd, dat ze verantwoor-
9or hun naaste. Zo hebben ze
van deze jongens en meis-
lugdvereniging en in de
Ejekregen. En tot onze ver-
er ook heel wat in de kerk
oon ooit 's morgens). Ze dragen
ekleurde broeken en truien
ui- wat een verrukkelijk ge-
;n al die mensen met nette
;ondagse pakken. Het heeft
benauwd, dat de Preby-
h een kerk was voor nette
j .veel meer voor de werk-
jjjor de werkman.
jo de hele linie zijn er de
19 grote veranderingen bezig
1{ekken, de kerkelijke pers
,Jkelen over: „Waarom voelt
,jan zich niet thuis in onze
"waar ligt onze schuld en
,uxe We eraan doen?"
van Thornbury voelt zich
Larant onwennig in de kerk. Ze
90% uit gezinnen waar
met de kerk te maken
vijandig tegenover staat.
14gpomen, weet ik ook niet,
p staan altijd erg strak en
indruk, dat ze het alleen
met al die jeugd een
pp gehad, in een huis van
iNiemand miste. Voor nie-
I 3 kampgeld een bezwaar,
I verdient. In de grote zaal
I draaide de ganse dag
f-muziek en elk vrij ogen-
jerock en rolled. En daarbij
gezichten net zo diep ern-
jeen preek zitten te onder -
nou allemaal zo ernstig",
Terry ze heeft een heel
k gezicht, met een paar
►ven dat ze ongelooflijk
n als haar iets niet aan-
et prachtig rood haar, dat
>m haar hoofd valt.
evenwat haar opeens
maakt. Maar ze zegt er
nneklaar „Mens, dat snap
ECHTELIJKE ROCK EN
■OLL-SERENADE
eigenlijk een enig kamp.
herfst was, konden we
heerlijk zwemmen, wandelen, cricket
spelen en tennissen. Er werd enorm veel
gejaagd, het deed me dikwijls aan de
Leidse kampen denken. De doorsnee
jeugd heeft ons wel geaccepteerd, wij
hebben hen leren kennen en zij ons.
Maar de milkbarjeugd. ik heb er nog
geen idee van wat ze denken, wat ze
willen en hoe we moeten reageren. Maar
verleden week werd er om één uur een
rock en roll-serenade voor het huis ge
bracht toen ze nog licht zagen branden
in de studeerkamer. Misschien wilden
ze ons op hun manier een korreltje
moed geven en zeggen: „mensen, we
zijn niet zo onbereikbaar als jullie den
ken".
Met de vrouwenverenigingen gaat dat
makkelijker. Daar zijn zoveel capabele
vrouwen bij, dat ik rustig mee kan
lopen. „We zullen U vice-presidente
maken, zeggen ze goeiig, dan heeft U de
tijd om er aan te wennen. Die vrouwen
hier zijn anders dól op vergaderingen. Ik
ben nu net terug van een .social after
noon". er werd gezongen en er werden
spelletjes gedaan, ik heb met een paar
ouwe dames door de kamers gerend om
een spreekwoord uit te beeldenze
amuseerden zich allemaal kostelijk
en ik doe ook mijn best. Die zelfde
dames hebben vanmorgen allemaal ge-
lunched bij een vrouwenclub een eindje
verderop (gelukkig was ik die lunch
helemaal vergeten) en vanavond moet
ik weer naar een zendingsfilm van een
avondafdeling van de vrouwenclub.
Enfin, zo'n drukke dag is het gelukkig
maar een enkele keer in de maand en
die vrouwen zijn allemaal zo aardig en
hartelijk voor me, dat het helemaal
?een opoffering is zo'n middag zoek te
brengen. Ze accepteren het ook"best, dat
ik met mijn roerige gezin lang niet
altijd tijd voor die akkevietjes heb.
We zijn er steeds weer door getroffen
hoe ze ons als vreemdeling toch vol
komen geaccepteerd hebben. Laatst
hadden we een gemeentemiddag, daar
werd een eenvoudige maaltijd, door
de jeugd verzorgd, voor ons opgediend.
Ik vertelde daar. aan de hand van een
serie lantaarnplaatjes, wat over Hol
land en aan het eind zei ik „U zult
wel begrijpen, dat mijn man en ik,
hoeveel we ook van Australië zijn
gaan houden, toch nooit dat kleine
Holland, waar we geboren en opge
voed zijn, kunnen vergeten".
U had het hartelijke applaus eens
moeten horen. Ze wilden maar zeggen
„We accepteren jullie zoals je bent".
Zoik moet aan de maaltijd begin
nen voor vanavond. Want stel je voor,
dat ik om acht uur niet klaar zou zijn
voor de volgende meeting
J. GEURSEN—BORST..
Vraagt Uw Apotheker of Drogist
Nederlandse film naar
festival Venetië
De film ..Variations Electroniques", die
door de Haagse cineast Gerard Rau-
camp in opdracht van Philips werd ver
vaardigd en door Henk Badings van
Advies over loonvorming
Stichting v. d. Arbeid
Overeenkomstig de met de regering
op 6 juni j.l. gemaakte afspraak heeft
het bestuur van de Stichting van den
Arbeid gisteren uitvoerig aandacht ge
schonken aan de door de regering voor
gestelde uitgangspunten voor de invoe
ring van een gedifferentieerde loon
vorming. Het bestuur van de Stichting
van den Arbeid zal begin volgende
week een aantal opmerkingen over be
doelde uitgangspunten ter kennis van
de regering brengen, opdat zij hiermede
rekening kan houden bij het opstellen
van de door haar toegezegde nota aan
de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
elektronische muziek werd voorzien, zal
als officiële Nederlandse inzending naar
het filmfestival in Venetie gaan. Deze
film, die een speelduur heeft van tien
minuten, zal bovendien op 23 juni a.s.
tijdens het filmfestival in Arnhem wor
den getoond.
BOUGIES
voor iedere motor
Imp. N.V. Willem van Rijn
Haarlemmerweg 475, Amsterdam
TeL 185222 (10 lijnen) Telex 12282
Onze landgenoot Jo de Haan heeft
de derde plaats in het algemeen klasse
ment van de Ronde van Champagne be
houden. Hij kwam in de vierde etappe
van Epernay naar Troyes (226 km» in
het grote peloton binnen, dat 2 min. 50
sec. na de winnaar, Mahé, de finish be
reikte.
Geen ongebreideld optimisme maar toch
Waakzaamheid blijft echter geboden
(Van onze financiële redacteur)
Meer dan eens kon de laatste tijd aan de hand van de cijfers over
de wereldhandel worden geconstateerd, dat de periode van overbeste-
ding, waaraan voor een groot deel de economische stagnatie van
1957/58 moet worden toegeschreven, een einde heeft genomen en een
nieuw tijdperk van economische opbloei kon aanbreken. De landen
van West-Europa, in meer of minder erge mate door de gevolgen van
de tweede wereldoorlog getroffen, zijn in de eerste jaren nadien door
de V.S. met behulp van de Marshallhulp op de been geholpen en de
industriële ontwikkeling, welke daarna is ingetreden, heeft doen zien
dat ze die hulp waardig zijn gebleken.
de uitvoer van de V.S., welke in de ja
ren 1952-56 gemiddeld 13.9 miljard dol
lar heeft bedragen, in 1957 tot 19.3 mil
jard dollar kon stijgen, waarin West-
Europa een groot aandeel had. Gevolg
was dat goud en deviezen zich in de VS
ophoopten en de monetaire positie van
de Europese landen werd verzwakt.
Geen liefdadigheid
Het is natuurlijk niet enkel publieke
liefdadigheid geweest, welke de V.S. er
toe hebben gebracht ettelijke miljarden
dollars aan West-Europa cadeau te
doen. Men was er ongetwijfeld van over
tuigd, dat wie goed doet, goed ontmoet,
want al worden de V.S. dan ook als
„selfsupporting" beschouwd, de Ameri
kaanse bedrijven kunnen alleen op volle
toeren draaien en hun afzet vergroten
als niet alleen in het binnenland, maar
ook naar het buitenland de afzet toe
neemt. De Marshallhulp is voor geen
gering deel gebruikt ter aanvulling van
de in de oorlog verdwenen Europese
voorraden, waardoor het mogelijk was
de industriële machinerie langzamer
hand weer op gang te krijgen. De Ame
rikaanse hulp is gepaard gegaan met
een voortdurend streven naar Europese
samenwerking, welke in allerlei organi
saties haar media heeft gevonden, met
name in de GATT en de OEES, terwijl,
zoals bekend, de onlangs tot stand ge
komen Europese Economische Gemeen
schap ten doel heeft de positie van de
zes daarbij aangesloten landen verder
te versterken.
Reeks recessies
Men is zowel in de V.S. als in West-
Europa op de na de oorlog ontstane wel
vaart vooruitgelopen, met het gevolg
dat in 1953 een recessie intrad, welke
weliswaar vrij spoedig kon worden over
wonnen, maar die zich in 1957 herhaal
de. Men name West-Europa heeft de
boog te strak gespannen en door te gro
te bestedingen en over-investering de be
talingsbalansen van verschillende landen
uit het lood gebracht, zodat de valuta's
gevaar liepen en krachtige maatregelen
nodig waren om verdere inflatie en de
valuaties te voorkomen. Hoezeer men in
1957 op het welvaartsideaal is vooruitge
lopen, blijkt onder meer uit het feit dat
Snel herstel
Als men thans de situatie overziet,
moet worden gezegd, dat het sinds 1957
ingetreden herstel zich in een sneller
tempo heeft ontwikkeld dan men aan
vankelijk durfde hopen, zodat de Euro
pese valuta's niet meer in opspraak zijn,
maar integendeel af en toe geruchten
over een devaluatie van de Amerikaanse
dollar opduiken.
De bordjes zijn dus wel in korte tijd
verhangen. West-Europa heeft zich wat
zijn invoer betreft, in 1958 sterk de brei
del aangelegd, mede waardoor de uit
voer van de V.S. van 19.3 miljard dollar
in 1957 tot 16.2 miljard dollar is gedaald.
Dit is mede veroorzaakt door een krach
tige ontwikkeling van de inter-Europese
handelsbeweging en het gevolg is onder
meer geweest, dat de VS haar goudvoor
raden in 1958 met meer dan 2 miljard
dollar hebben zien dalen, een daling,
waaraan ook gedurende de eerste maan
den van 1959 nog geen einde is gekomen.
V.S. bleef achter
Het kan ons in AVest-Europa tot grote
voldoening strekken, dat ons aandeel in
de wereldhandel gedurende het jaar
1958 aanmerkelijk is toegenomen.
Terwijl het aandeel van de V.S. in het
eerste halfjaar van 1958 23.5 percent be
droeg tegen 26.2 percent in die periode
van 1957, ziet men voor Engeland een
vooruitgang van 18.3 tot 18.4, voor West-
Duitsland van 16.7 tot 17.9 en voor Ne
derland van 3.4 tot 3.8 percent. In de
tweede helft van 1958 exporteerden de
V.S. 10 percent minder afgewerkte pro-
De Afrikaanse hyena of „Aard-
wolf" die sinds maandag de om
streken van Breskens in West-
Zeeuws Vlaanderen qnveilig heeft
gemaakt, heeft zijn brutale optre
den - het dier verscheurde o.m. een
schaap - met de dood moeten be
kopen. Tijdens een grootscheepse
klopjacht van Rijkspolitie en jagers
wisl opperwachtmeester Arends van
de Rijkspolitie te Breskens het dier
met een welgemikt schot neer te
leggen. Het bleek inderdaad de
hyena te zijn, welke op 28 mei j.l.
uit het dierenpark te Lokeron in
België is ontsnapt en welke reeds
eerder in België een kleine paniek
had teweeggebracht. De foto toont
opper" Arends met twee jagers
bij de gedode gestreepte rover.
dukten, waartegenover een vooruitgang
van 14 percent voor West-Duitsland
staat en waardoor dit land wat de ex
port van fabrikaten betreft, een aandeel
in de wereldhandel van 19 percent heeft
verkregen en Engeland is voorbijge
streefd.
Bijzondere criteria
Nederland is in dit economisch her
stelproces niet achtergebleven. Een
OEES-commissie moge dan enige tijd ge
leden tot de conclusie zijn gekomen, dat
het welvaartspeil in Nederland lager is
dan in de meeste andere landen van
West-Europa, minister Zijlstra heeft
aanstonds opgemerkt dat deze conclusie
kant noch wal raakt, omdat men van
onjuiste criteria is uitgegaan. Zo moet
bij de beoordeling van het gemiddeld in
komen per hoofd onder meer in aanmer
king worden genomen, dat in Nederland
slechts 38 percent van de bevolking een
aandeel heeft in de bruto-nationale pro-
duktie. terwijl dit bijvoorbeeld in West-
Duitsland 50 percent bedraagt. Het feit,
dat in ons land het aantal jeugdige per
sonen en ouden van dagen relatief gro
ter is dan in de meeste andere landen
en dat in ons land slechts 20 percent van
de vrouwelijke bevolking aan het pro-
duktieproces deelneemt tegen 35 percent
in West-Duitsland, mag uiteraard niet
v/orden verwaarloosd, ook al brengt dit
de onodzaak mee dat ons land in ster
kere mate dan andere landen zijn pro-
duktie en export zal moeten vergroten.
In de industrialisatie-nota van een jaar
geleden heeft minister Zijlstra erop ge
wezen, dat de Nederlandse beroepsbe
volking in de jaren 19571962 met ca.
300.000, dat is met rond 60.000 per jaar
zal toenemen, dat door de deelneming
van vrouwen aan het produktieproces dit
cijfer nog met 5.000 per jaar zal stijgen
en dat de Nederlandse industrie van dat
totaal ca. 25.000 per jaar zal moeten op
nemen.
We staan dus wel zeer zeker voor een
zware opgaaf en het is daarom zo ver
heugend, dat de ontwikkeling van de
Nederlandse buitenlandse handel - gelijk
men die in 1958 en gedurende de eerste
maanden van 1959 heeft kunnen zien -
dc hoop wettigen, dat ook ons land in de
verhoging van het algemene welvaarts
peil niet achter zal blijven.
Handelsbalans gunstig
De Nederlandse handelsbalans (in- en
uitvoer) heeft over het jaar 1958 een
aanmerkelijk beter beeld getoond dan
die van 1957, ook al is de stijging van
de export met iets minder dan 4 per
cent beneden het percentage gebleven,
dat inde genoemde industrialisatie-nota
noodzakelijk wordt genoemd om aan de
Nederlandse industrie een zodanige uit
breiding te kunnen geven, dat de toene
ming van de beroepsbevolking kan wor
den opgevangen.
Terwijl in 1958 de Nederlandse invoer
van f. 15,6 miljard tot f. 13.8 miljard te
rugging, kon de export van f. 11,8 mil
jard tot f. 12.3 miljard stijgen, waardoor
het invoersaldo van f. 3.8 miljard tot
f. 1,5 miljard is gedaald en het dekkings
percentage (export:import) van 75 tot
percent kon stijgen.
Opmerkelijk hierbij is dat met name
dis Nederlandse uitvoer naar West-Duits
land in sterke mate is vooruitgegaan en
in 1958 19 percent van het totaal heeft
bedragen tegen 18.5 percent in 1957 en
14 percent in 1953.
In laatstgenoemd jaar stonden België
en Luxemburg met 15,5 percent van het
totaal nog boven West-Duitsland, dat
thans echter onbetwist de eerste plaats
onder onze afnemers inneemt. In hoe- i
verre de Europese samenwerking ook
aan ons land ten goede is gekomen,
blijkt wel uit het feit, dat - terwijl de
Nederlandse uitvoer in 1953 voor 66.6 I
percent op West-Europa betrekking had I
- dit aandeel in 1958 tot 71.7 percent is
gestegen.
Ontwikkeling zet door
Ook de cijfers voor het eerste kwartaal
van 1959 wijzen op een dergelijke ont
wikkeling. De uitvoer van Nederland
heeft in die periode f. 3.1 miljard be
dragen tegen f. 2.9 miljard in hetzelfde
tijdvak van 1958. Het aandeel van West-
Europa is daarbij van 69 tot 71 percent
vooruitgegaan. Vergelijkt men de cijfers
van de eerste vier maanden van 1959
met die van 1958 (f. 4.2 miljard tegen
f. 3.8 miljard), dan kan een accres van
ca. 9 percent worden geconstateerd,, een
percentage dat dus hoger is dan het mi
nimum, dat minister Zijlstra in zijn nota
van mei 1958 heeft gesteld.
Houdt men er rekening mee, dat de
prijzen, zowel van de ingevoerde als van
de uitgevoerde goederen, in de eerste
maanden van 1959 zijn gedaald, dan is
dc totale buitenlandse handel van Ne
der land, wat de hoeveelheid betreft, in
nog sterkere mate toegenomen dan bo
venstaande cijfers doen zien.
Kentering?
Hoezeer men zich over de hier ge
schetste ontwikkeling moge verheugen,
zo mag toch niet worden vergeten, dat
de Nederlandse invoer gedurende 1958 en
ook in de eerste maanden van het lo
pende jaar min of meer kunstmatig is
gedrukt door de bestedingsbeperking en
de inkrimping van de investeringen,
welke nu geleidelijk weer voor een ver-
heel teievVeviederland
zag +q&wct van lei ds
(Studentencabaret...
iViWt Vavi eteeWeHyark
qa)'trouw en Durj een
bést concert
r ■V
VOOR
Z1TT£« I
Supporiersvewngtrig
van S.V. Wassenaar"
had jaarvergadering
o
'~J
het Biaaskwuitct Uicis
Academisch kunstcen
trum „blaasde",
.<\p\V\ ONS
>►7P£
-oSRSb
tot slot vav) dezeniudka
iewcek.de N'atuurYustc-
rischeVer.vaart
groting zullen moeten plaatsmaken. Op
dit punt is er reeds een kentering merk
baar, zoals kan blijken uit de stijging
van de invoer van f. 1.163 miljoen in
maart tot f. 1.325 miljoen in april.
Geleidelijk is men in de bedrijven
weer met een vergroting van de voorra
den begonnen, terwijl ook ten aanzien
van de nieuwe investeringen de laatste
tijd meer activiteit wordt ontwikkeld.
Tegelijkertijd valt uit d? publikaties van
het CBS op te maken, dat ook de con
sumptieve uitgaven in ons land weer
toenemen, een proces, dat zich uiter
aard zal versnellen als tot nieuwe loons
verhogingen zal worden besloten. De
grote koerswinsten, welke de houders
van aandelen thans op hun bezit kun
nen maken en In vele gevallen realise
ren, dragen zeer zeker ook tot een rui
mere besteding bij.
Laat ons hopen, dat als de welvaart
blijft toenemen, particulieren en bedrij
ven zich niet weer. zoals in 1957 aan een
ongebreideld optimisme zullen overgeven,
maar maat zullen weten te houden.
