Amerikanen wensen (na een dag vol
verwarring) verdaging van overleg
WEERBERICHT
Engelse minister Selwyn Lloycl wil een laatste
poging doen om een topconferentie te bereiken
COMMERCIËLE T.V. ZEKER
BIJ TWEEDE GOLFLENGTE
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 13 JUNI 1959
No. 29768
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 7.50 per kwartaal: 12.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma)
Genève, 13 juni Na een nieuwe dag van
onzekerheid rijst de mogelijkheid, dat de confe
rentie van Genève verdaagd zal worden, althans
dat de ministers zelf naar hun hoofdsteden terug
zullen keren, maar vertegenwoordigers van lagere
rang in Genève zullen laten om het overleg for
meel in leven te houden. Dat bericht deed de
Amerikaanse delegatie althans uitlekken, nadat de
Westelijke ministers de plenaire ochtendzitting
door een intern overleg van V/2 uur hadden doen
volgen. Aan een deel van dat overleg nam ook
Westberlijns burgemeester Willy Brandt deel, die
met de Westelijke ministers lunchend precies met
zijn neus in de boter van de conferentie-crisis viel.
De Amerikanen willen het overleg niet geheel
afbreken omdat het bijeenroepen van een nieuwe
ministersconferentie wel eens minder eenvoudig
zou kunnen zijn. Als termijn voor de verdaging
werd voorlopig zes tot acht weken genoemd.
Inmiddels zou de Amerikaanse vice-president
Nixon op zijn reis naar de Sovjet-Unie de bedoe
lingen van Kroesjtsjef nog eens kunnen aftasten.
Brengt weekeinde verandering?
Een ander voordeel van de verdaging zal zijn, dat de Russen hun dreigement
om hun goedkeuring aan de Westelijke bezetting in West-Berlün in te trekken,
wanneer het Westen Gromyko's nieuwe voorstellen niet aanvaardt, niet onmid
dellijk ten uitvoer behoeven te leggen. De Amerikanen hielden nog een andere
theoretische mogelijkheid open, een radicale verandering in het standpunt van
Moskou, maar daar lykt weinig kans op sinds Gromyko gisterochtend geenszins
van plan bleek zyn nieuwe voorstellen weer in te slikken. Een grotere mogelijk
heid, dat het niet direct tot een verdaging zal komen, ligt nog in Lloyds week-
eindebezoek aan Londen, waar hij met premier Macmillan overleg zal plegen.
Lloyd voelt niets voor een verdaging en ziet op basis van zyn oude tactiek nog
steeds kans, reeds nu een grondslag voor de topconferentie te leggen in een
beperkt en wat vaag geformuleerd slotcommuniqué.
en eiste, dat hij zyn dreigement in zou
trekken. Welnu, dat heeft Grömyko
geenszins gedaan. Hij heeft alleen nog
eens publiekelijk verklaard, dat het hele
maal geen ultimatum, geen dictaat,
geen dreigement was. De Engelsen na
men die verklaring dankbaar in ont
vangst, de Amerikanen zeiden enigszins
knorrig, dat zij dan wel bereid waren
het niet meer als zodanig te beschou
wen, hoewel die er bij blijven, dat het
een onaanvaardbaar voorstel is, maar
Couve de Murville hield vol dat hij het
een dreigement bleef vinden en dat er
niets veranderd was. Dat was maar een
van de vele aanduidingen, dat als het
Westen naar een topconferentie gaat,
het er eerst een voor zijn eigen leiders
moet zien te organiseren.
Op de plenaire ochtendzitting zei
Lloyd in een zeer gematigde en rede
lijke verklaring nog eens, hoe zeer hij
het betreurde, dat Gromyko het moei
zame, maar constructieve proces van
stapje voor stapje toenadering zoeken
met zyn voorstel had doorkruisd. Lloyd
eindigde: ik geef hem en mijn andere
collega's in overweging deze twee dagen
te vergeten en terug te keren tot de
zaken, de werkelijke onderhandelingen.
Typerend voorbeeld
Het hangt er dus in hoge mate van af
met welke instructie Lloyd maandag
ochtend in Genève terugkeert, hoe de
afloop van de maandagmiddag te hou
den geheime zitting tussen Gromyko en
de Westelijke ministers zal zijn. Zo er
inmiddels op deze Geneefse conferentie
iets ten top is gestegen, dan is dat zeker
de verwarring in het Westelijke kamp.
Verschil van mening, ongelijksoortige
reacties, lichte paniek, verademing, ver
traagde schrik, getwist over woorden,
het waren even zovele bewijzen voor de
al lang bestaande mening, dat het Wes
ten slecht voorbereid naar Genève ging,
omdat men het wel eens was over de
bied- maar niet over de laatprijs. Een
voorbeeld: het Westen riep eergisteren
nog moord en brand over het ultima
tieve karakter van Gromyko's voorstel
Minister, student
en oorlogskansen
De minister van Defensie, de
heer S. J. van den Bergh, heeft gis
termiddag een bezoek gebracht
aan de sociëteit van de Delftse
studentenvereniging „St-Jansbrug"
zulks op uitnodiging van het be
stuur van deze sociëteit.
Tijdens dit bezoek werd onder
meer gesproken over de plaats van
de ingenieur in het leger en over
de mogelijkheden van verkorting
van de dienstplicht.
Op de vraag of er kans is op
'n derde wereldoorlog antwoord
de de minister, dat hy deze kans
zeer klein acht en dat hij het
niet juist acht, dat de jonge
mensen hierop een pessimistische
kyk zouden hebben.
Billy Graham in Moskou
DITMAAL ALS TOERIST
De evangelist, Billy Graham, is giste
ren in Moskou aangekomen, als „toe
rist", naar hij zelf verklaarde. ,.Ik ben
maar een toerist. Ik wil zoveel zien als
ik kan en zoveel leren als ik kan", zei
hij tot verslaggevers nadat hij uit 't pas
sagiersvliegtuig uit Brussel was gestapt.
Graham zal vier a vijf dagen in Mos
kou blijven. Hij hoopt een ontmoeting
te hebben met leiders van de baptisten-
kerk in de Russische hoofdstad, maar
een bezoek aan premier Kroesjtsjef
staat niet op het programma, hoewel
hij wel gaarne het Kremlin zou bezich
tigen.
Op de vraag of de mogelijkheid be
staat van een godsdienstige beweging
zoals de zijne, in Rusland, antwoordde
hij: „ik ben er zeker van, dat een be
weging als de mijne hier mogelijk is. De
geschiedenis toont dat de Russen een
godsdienstig volk zijn. Het heeft enkele
godsdienstige oplevingen gehad.
Droog
Het K.N.M.I. deelt mede:
In geheel Europa is het over het alge
meen zonnig en droog: gedurende het
weekeinde beheerst het hogedrukgebied
nog steeds het weer in ons land, zodat
het droge en over het algemeen zonnige
weer nog verscheidene dagen voortduurt.
De temperaturen blijven gematigd met
wind uit noordelijke tot noordoostelijke
richtingen. (Opgemaakt te 10 uur).
ZONDAG 14 JUNI
Zon op: 4.20 uur: onder: 21.00 uur;
maan op: 12.56 uur; onder: 0.44 uur.
Hoogwater te Katwijk te 8.33 en 21.04
uur. Laagwater te 4.00 en 16.30 uur.
(15/6: Hoogwater te 9.39 en 22.13 uur;
laagwater te 5.01 en 17.40 uur).
Dit blad bestaat uit 16 pagina's,
en een Byvoegsel
Geen koehandel.
Gromyko, die dus al verklaard had dat
zijn voorstel geen ultimatum, geen dic
taat was, zei, dat de Sovjet-Unie nooit
enig stuk zal tekenen, dat het bezet
tingsstatuut in West-Berlijn zal ver
eeuwigen, maar gaf ook te kennen dat
over zijn voorstel onderhandeld kan
worden. Hij zei niet te ingrijpen, waar
om het Westen de idee van een al-
Duitse commissie, die het Westen zelf
heeft geopperd, ineens onaanvaardbaar
vindt, nu de Sovjet-Unie die gedachte
heeft overgenomen. Gromyko vervolgde:
„Sommige mensen in het Westen wen
sen geen topconferentie als er in Genève
geen overeenkomst wordt bereikt. De
Sovjet-Unie acht de topconferentie geen
zaak van koehandel, al wil zij graag in
Genève tot een akkoord op realistische
basis komen. Zo er al enig verband tus
sen de Geneefse en de topconferentie
bestaat, dan is het dit: men moet geen
obstakels op de weg naar de top plaat
sen. De staat die dat doet neemt een
zware verantwoordelijkheid op zich.
Op Gromyko's verklaring reageerden
Amerikanen en Britten als boven ver
meld. Maar later op de dag begonnen de
Amerikanen alarmerende conclusies uit
Gromyko's verwyzing naar de topconfe
rentie te trekken. Vandaar het inter-
westelijk overleg, dat 3'A uur duurde,
vandaar ook dc Amerikaanse wens tot
verdaging van de conferentie. Niet zon
der spanning wordt afgewacht, hoe de
Britse en Russische voorstanders van
een spoedige topconferentie daar maan
dagmiddag op zullen reageren.
Gromyko en
Brentano
dineerden samen
De Russische minister van Buiten
landse Zaken, Gromyko, heeft gister
avond gedineerd met zijn Westduitse
collega, Heinrich von Brentano, in de
villa van de Westduitse consul-generaal
Rudolph Thierfelder.
Volgens goedingelichte zeglieden heb
ben de ministers niet gesproken over
het huidige kritieke stadium van de mi
nistersconferentie. Er werden slechts
onderwerpen aangeroerd betreffende de
Russisch-Duitse betrekkingen en Duits-
landse hereniging. Gromyko en Bren
tano zaten aan een kleine tafel aan, te
zamen met de Russische ambassadeur in
Bonn, Andrei Smirnof, en Boris Meiss-
ner, de Westduitse deskundige in Rus
sische aangelegenheden.
Aan een andere tafel zaten de West
duitse ambassadeur in Washington, Wil
helm Grewe, en I. Ilyitsjof, een func
tionaris van het Russische ministerie
van Buitenlandse Zaken. Rond een
derde tafel zaten de Russische plv. mi
nister van Buitenlandse Zaken, Zorin,
met Eckardt, hoofd van de Westduitse
regeringsvoorlichtingsdienst.
„HET LOO" BIJ
KROONDOMEIN
Schenking van Prinses
Wilhelmina
Bij de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend, dat verband houdt met
een schenking, die H.K.H. Prinses Wil
helmina heeft gedaan aan de Staat der j
Nederlanden. De Prinses heeft de wens
te kennen gegeven, in haar bezit zijnde
onroerende goederen van het landgoed
„Het Loo", een aantal in de nabijheid j
liggende onroerende goederen en voorts
de rechten, welke zij met betrekking tot
een aantal opstallen op de percelen, be
horende tot het Kroondomein, kan doen
gelden, onder zekere voorwaarden en
bepalingen aan de Staat te schenken.
Hierby heeft de Prinses beoogd, dat deze
goederen als een geheel in stand zullen
worden gehouden en het genot van de
vruchten daarvan voorbehouden blijve
aan diegene van haar nakomelingen, die
drager van de Kroon is.
De Prinses en ook de regering is
van oordeel, dat zulks het beste kan
worden bereikt door het geschonkene
onder te brengen bij het Kroondomein.
Aldus schrijft minister Zijlstra in de
memorie van toelichting.
Waar de regering met eerbiedige1
dankbaarheid en instemming van de
voormelde doelstelling heeft kennis 'ge
nomen, heeft de minister de schenking
namens de Staat aanvaard, aldus voorts
de memorie. Deze overeenkomst behoeft,
gezien de aan de schenking verbonden
voorwaarden en bepalingen en de toe
voeging aan het Kroondomein, bekrach
tiging bij de wet. Het ingediende wets
ontwerp strekt tot het treffen van deze
wettelijke voorziening.
Voorzitter NCRV:
„Geweldige kansen, ook op zondag,
mogen door ons niet worden geschuwd"
Hoe hoog moet het
reclametarief liggen?
Onder voorzitterschap van mr. A. B.
Roos jen is gisteren te Utrecht de jaar
lijkse vergadering van de verenigings
raad van de Nederlandse Christelijke
Radio Vereniging gehouden.
De heer Roosjen deelde in zijn jaar-
rede mee dat de NCRV, die 35 jaar ge
leden werd opgericht, momenteel 420.000
leden telt, terwijl met de aansluitingen
op de radio-distributie meegerekend op
1 mei 3.032.586 radio-luisteraars waren
geregistreerd. Het aantal televisietoestel
len neemt met de dag toe. Op 1 mei
waren er 465.504 geregistreerd.
Mr. Roosjen ging nader in op de vraag
waarvoor het algemeen bestuur van de
NCRV in het afgelopen jaar werd ge
plaatst, toen ook op zondag zendtijd
voor televisie beschikbaar kwam. Het
algemeen bestuur heeft besloten, niet op
de vlucht te gaan voor de taak waar
voor men geplaatst werd, maar ook op
zondag een bijdrage te leveren in de
Nederlandse televisie-programma's, met
inachtneming van de doelstelling van
de vereniging.
Mr. Roosjen zei er diep van overtuigd
te zyn, dat de NCRV geroepen is, deze
geweldige kans aan te grijpen. Nog een
belangrijke ontwikkeling op het gebied
van de televisie noemde hij de gooi naar
een tweede golflengte, welke Nederland
van plan is binnenkort te doen op de
internationale bijeenkomst, waar de golf
lengten voor de televisie opnieuw zullen
worden verdeeld.
Weg en water eisen
weer doden
Een automobilist te Hoogeveen kon,
toen hij aan de Oosterweg te Kerkenveld
(Dr.) reed, niet voorkomen, dat een
meisje, dat ter hoogte van de ouderlijke
woning plotseling de weg overstak, werd
aangereden. Het was de ruim driejarige
Thijssein Prent. Het kind werd naar
een ziekenhuis overgebracht, waar het
kort na aankomst is overleden.
Uit het water van de Burg. van Tien-
hovengracht in Amsterdam-West is gis
teren opgehaald het stoffelijk overschot
|van het 9-jarig meisje E. F. Verhoeven,
1 wonende in de Burg. Fockstraat. Het
kind werd sedert donderdagmiddag ver-
I mist.
Een Nederlandse zeeman, de heer
Hooglugt uit Haarlem, opvarende van
het 500 brt metende m.s. „Leonard" uit
Delfzijl, is in de Oostzee overboord ge
vallen en verdronken. Het gebeurde 25
mijl ten zuidwesten van het nabij Got
land gelegen eilandje Götska Sandön.
Gistermorgen begon in Amersfoort
de viering van liet 700-jarig be
staan van deze stad. In oude kle-
1 derdraclu gestoken trok een mu
ziekkorps door de straten.
Franse politie hield
Joegoslaaf vast
De Franse politie heeft de Joegosla
vische minister van de vakbeweging,
Pavicevic, gisteren na diens aankomst
op het vliegveld Orly bij Parijs ruim drie
uur vastgehouden, aldus heeft de Joego
slavische ambassade te Parys bekendge
maakt. Volgens de ambassade werd Pa
vicevic vrijgelaten nadat de ambassade
krachtig tegen de aanhouding had ge
protesteerd. De minister was naar Parys
gevlogen om een congres bij te wonen
van het onder communistische leiding
staande vakverbond, C.G.T. De reden
van het vasthouden van de Joegoslaaf
zou gelegen zijn in het feit, dat hem in
1951 was verboden Frans grondgebied te
betreden.
Prins Albert van België, de Prins
van Luik, heeft met zijn verloofde,
Prinses Paola Ruffo di Calabria,
die stad bezocht, welke de verloof
den een uitbundige hulde bracht.
Staande op het met bloemen be
dekte dek van hun jacht voeren
Prins en Prinses door de Maas.
Advertentie.
Mocht deze aanvraag met succes wor
den bekroond, dan weten wy by voor
baat, dat de commerciële televisie voor
dit tweede net in de markt zal zyn, aldus
mr. Roosjen, die echter meent, dat de
omroeporganisaties het verlangen ken
baar zullen maken dat zij de beschik-
king over de tweede golflengte zullen j
krijgen.
Over het kosten-vraagstuk ten aan
zien van reclame in de televisie merkte
hij op, dat dikwijls een tarief wordt ge
noemd van f. 6.000.per minuut. Ook
zegt men wel, met een lager bedrag te
kunnen volstaan, en dan gaat men de
uitgaven van de Ned. Televissie Stich
ting na en komt men op een bedrag van
f. 2.700.per reclame-minuut. In Duits
land kost bij de Westdeutsche Rundfunk
één minuut echter f. 13.500.en wan
neer men alle zenders inschakelt komt
één minuut op f. 27.000.
Mr. Roosjen ziet hierin een waarschu
wing voor Nederland. Hij vroeg zich af
wie in feite deze reclame betaalt en
welke programma's men krijgt wanneer
er zulke bedragen mee gemoeid zyn.
Franse premier Debré
waarschuwt stakers
Premier Debré van Frankrijk heeft
gisteravond een toespraak voor de Fran
se radio en televise gehouden in ver
band met de stakingsdreiging. Zoals be
kend hebben de bonden van spoorweg
personeel een staking uitgeroepen voor
dinsdag, waarby zich verschillende an
dere vakbonden hebben aangesloten. De
regering heeft meegedeeld, dat zij het
spoorwegpersoneel zal verplichten aan
het werk te blijven. Premier Debré ver
klaarde in zijn toespraak dat de komen
de week weieens beslissend kan zijn voor
de toekomst van Frankrijk.
„De regering kan zich niet neerleg
gen by een tactiek die dodelijk is voor
het welzijn van het Franse volk", aldus
Debré, die in dit verband te kennen gaf,
dat bepaalde mensen met de voorgeno
men stakingen politieke doeleinden na
streven.
„Slechts bijzonder ernstige oorzaken
zouden kunnen leiden tot een staking
van overheidspersoneel. Die zijn er nu
niet en dat wveet iedereen heel goed.
Laat niemand dan ook rekenen op non
chalance van de zijde van de regering",
aldus Debré. „Ik hoop dan ook dat het
gezond verstand tussen nu en dinsdag
de overwinning zal behalen".
Hij legde er voorts nogmaals de na
druk op dat de regering vastbesloten
blyft om inflatie te voorkomen. „De re
gering heeft de plicht te onderstrepen
dat het totnutoe behaalde succes nog
maar een begin is. Frankrijk heeft zo
lang te lijden gehad van de inflatie, dat
het er niet binnen een tijdsbestek van
zes maanden bovenop kan komen. Het
economische herstel eist een stabiele
toestand".
De regering zal dinsdag circa 150.000
van de 360.000 man spoorwegpersoneel
requireren. De kern van dit personeel,
de belangrijkste functionarissen dus,
loopt de kans boeten te krijgen van ma
ximaal 10.000 gulden en een gevangenis
straf van maximaal één jagr, zo zy
dinsdag niet op het werk verschynt.
Zowel de regering als de vakbonden
zijn van plan van de staking een kracht
meting te maken. In regeringskringen
meent men dat- de vakbonden maar wei
nig lust zullen voelen om in de komende
maanden nieuwe stakingen op touw te
zetten, zo de staking door de krachtige
regeringsmaatregelen gebroken mocht
worden.
Vlieg naar Londen
viermotorige D.O.-4
Retour f 112.-
BENELUX TRAVEL SERVICE
Regullersgracht 45, A'dam-C., Tel. 33301
ENORME BRAND
IN CULEMBORG
Industrieën in vlammen,
huizen ontruimd
In Culemborg is vannacht om kwart
over drie een grote brand ontstaan in
de Siaps Stralingsverwarmingsindustrie
die ondergebracht is in de vroegere Ca-
denacomplexen in de Lange Meent. Er
werd direct groot alarm gegeven, omdat
huizenhoge vlammen boven de industrie
wijk oprezen, en met zware explosies
acetyleenflessen ontploften. De tegen
over de fabriek gelegen huizen moesten
in alleryl ontruimd worden, waarby de
bewoners via de achtertuinen een goed
heenkomen moesten zoeken.
Toen de brand zich uitbreidde naar de
meubelfabriek Centrum riep de com
mandant van de brandweer hulp in van
de brandweren van Geldermalsen en
Beusichem. Met 20 stralen pakte men
het vuur aan, doch ook vanochtend
woedde het nog voort. Verschillende op
slagplaatsen van andere bedrijven, w.o.
die van Spoors Mosterdfabriek, werden
aangetast. De schade beloopt tonnen.
Meer boter naar
Duitsland
Tegenover beperking klein
grensverkeer
Op het Duitse ministerie van Voedsel
voorziening wordt overwogen de grens
voor invoer van grotere hoeveelheden
boter, met name uit Denemarken en Ne
derland, te openen.
Deze vergrote invoer zou dan gezien
kunnen worden als een tegenhanger
voor de voorgenomen beperking van de
invoer in het kleine grensverkeer. Het
ministerie wil die kant uit dat de hoe
veelheid boter die per persoon over de
grens mag worden gebracht, wordt te
ruggebracht van 1 kilo op Vt pond.
Men wyst er evenwel op dat nog geen
besluiten zijn genomen. Wat Nederland
betreft, moet ook rekening worden ge
houden met de Europese Economische
Gemeenschap. Al enige tijd geleden heeft
het ministerie bekend gemaakt dat ge
streefd wordt naar verdragen voor lan
ge termijn met de landen van de Euro
pese Economische Gemeenschap voor
een serie produkten, waartoe ook boter
behoort.
Binnenkort zullen tussen de regerin
gen van West-Duitsland en Nederland
ook weer onderhandelingen over de
kaasinvoer beginnen. Het doel is te be
reiken dat de lage Nederlandse kaasprij-
zen de afzet van Duitse kaas geduren
de de melk overvloed niet beïnvloeden.
