De Tweede Kamer niet gelukkig mei steun aan Hiltonhotels Een smokkelauto ramde in volle vaart een Belgische douanewagen Staatsiebezoek Koning Boudewijn is in grote lijnen uitgestippeld HEirdzO SANDWICH SPREAD De „Sjah van Perzië", een wereldberoemde diamant Opgericht 1 maart 1860 Donderdag 21 mei 1959 Derde blad no. 29748 „Moet de Staat zo'n risico nemen?" Algemeen acht de vaste commissie voor Economische Zaken uit de Tweede Kamer het niet gelukkig dat de Staat hulp moet verstrekken bij de financie ring van de te Amsterdam en te Rot terdam te vestigen „Hiltonhotels". Dit wordt meegedeeld uit het voor lopig verslag van de commissie over het wetsontwerp, waarin machtiging ge vraagd wordt een garantie te geven voor de betaling van rente en aflossing van leningen ten behoeve van twee te Am sterdam en te Rotterdam op te richten „Hiltonhotels". Wel is men algemeen van oordeel, dat het zowel ten aanzien van Nederland als voor de ontwikkeling van het vreemdelingenverkeer van be lang is, dat de hotelaccommodatie in de twee grote steden wordt uitgebreid. Het wordt echter betreurd, dat de nationale initiatieven op dit terrein niet een wer kelijk nationale onderneming tot stand hebben gebracht. Verscheidene leden menen dat zich wel uitzonderlijke omstandigheden van groot algemeen belang moeten voordoen, aangezien een risico als de Staat nu neemt, in de regel door het bedrijfsleven zelf moet worden gedragen, en nu van deze regel wordt afgeweken. Is de hulp van de Staat werkelijk vereist?, vragen deze leden, en kan de wijze, waarop de initiatiefnemers zelf in beide objecten deelnemen als genoegzaam worden be schouwd? Deze leden verklaarden, daarbij ge steund door nagenoeg alle andere leden, van de beantwoording van deze vragen en opmerkingen hun nader standpunt ten aanzien van dit wetsontwerp te laten afhangen. Studie arbeidsvoorwaarden in midden- en kleinbedrijf De Raad voor het Midden- en Klein bedrijf heefit in zijn gisteren in het ge bouw van de Sociaal-Economische Raad te 's-Gravenhage gehouden openbare vergadering o.a. besloten een commissie loonpolitiek ad hoc in te stellen, welke tot taak heeft een studie te maken van de ontwikkeling van de primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden voor werknemers in het midden- en klein bedrijf. Bij haar studie zal de commissie speciale aandacht schenken aan de ont wikkeling van winstdelingsregelingen, spaarfondsen e.d. ten behoeve van werk. nemers. Haar bevindingen zal deze com missie in een rapport aan de Raad uit brengen en zij zal eventueel voorstellen doen. Tot lid en voorzitter van de com missie is benoemd de heer K. A. J. M. Samson, tot leden zijn benoemd de heren D.C. Dorr, C. C. Hengeveld, P. J. de Kruif, J. Miohels, H. Penninkhof en L. Th. Spanjaard. Wilde rit aan Limburgse grens STIJGING VAN PRIJS VOOR VOLLE-MELKPOEDER Het bestuur van het Produktschap Zuivel heeft zich tijdens de gisteren ge. houden openbare vergadering met 12 tegen 4 stemmen uitgesproken voor het opleggen van een heffing op volle melk poeder (melkpoeder met een vetgehalte van meer dan 2 procent), voor zover dit in de plaats van vloeibare consumptie- melk in het binnenland wordt gebruikt. Deze maatregel welke ten doel heeft de rechtstreekse concurrentie van melk poeder met gewone melk tegen te gaan zal in hoofdzaak gelden voor de de tailhandel (particuliere verbruikers, in ternaten, kazernes, ziekenhuizen etc.) en heeft geen betrekking op het gebruik van deze melkpoeder door chocoladefa brieken ijsfabrieken en in het algemeen de groothandel. Het Produktschap Zuivel zal thans met de Zuivel waar decommis- sie en de Consumptiemelkcommissie overleg plegen over de hoogte der hef fing en deze dan op zijn eerstvolgende vergadering definitief vaststellen. Het bestuur van het Produktschap Zuivel heeft eveneens van gedachten gewisseld over een schrijven van het ministerie van Landbouw,, waarin wordt verklaard dat de prijsverlaging van 1 cent per liter voor de prijzen van oon- sumptiemelk in het westen des lands per 31 mei voor losse melk in de gesaneerde en niet gesaneerde gebieden op dit mo ment niet opportuun wordt geacht. De leden van het bestuur van het Produktschap vonden dit in het alge meen vreemd. Doch na een korte ge- dachtenwisseling besloot het bestuur zijn standpunt in overleg met de prijzen commissie te zullen bepalen en dit daar na vóór 31 mei aan het ministerie te zullen doen toekomen. OVERVAL VOOR f 15.- Een 21-jarige zeeman uit Schevenin- gen, die op tweede pinksterdag door de Rotterdamse politie werd aangehouden, heeft bekend zondagavond j.l. om half twaalf een 36-jarige Rotterdamse ha venarbeider te hebben beroofd van zijn portemonnee, waarin vijftien gulden zat. De heren hadden elkaar in een café ontmoet en waren samen weggegaan. Toen zij aan de Waalhaven liepen heeft de zeeman zijn kennis bewusteloos geslagen en allereerst van zijn porte monnee beroofd. Daarna trok hij de schoenen van zijn slachtoffer aan, pro beerde hetzelfde met zijn sokken, maar kon het maar tot één brengen. Beiden zouden onder invloed van sterke drank hebben verkeerd. De zeeman liet zijn slachtoffer, dat pas op tweede pinkster dag in het Westerziekenhuis weer tot bewustzijn kwam, achter en stapte op lijn twee. Hij had bebloede handen en daar hij opschepte een man te hebben neergeslagen, waarschuwden bestuurder en conducteur, toen de tram bij het Centraal Station was aangekomen en de Scheveninger de benen had genomen, oe politie. Deze was blij met het seintje want men had intussen de bewusteloze man gevonden. Men ging op onderzoek uit, maar de zeeman scheen te zijn ver dwenen. Op tweede pinksterdag hadden dezelf de bestuurder en conducteur weer dienst op dezelfde tramlijn en tot hun verba zing zagen zij de man instappen. Toen de tram dan ook het politiebureau aan de Nassaukade passeerde stopten zij even om de politie gelegenheid te geven de man achter slot en grendel te zetten. Twee dagorders van oud-minister Staf en minister v. d. Bergh De oud-minister voor-Marine en Oor log ir. C. Staf en de minister van De fensie S. J. van den Bergih, hebben elk een dagorder uitgegeven. De dagorder van de oud-minister Staf luidt: „Bij het neerleggen van mijn ministe riële functie wil ik langs deze weg af scheid nemen van allen die in de afge lopen acht jaren met mij hebben samen gewerkt in de opbouw van de Neder landse krijgsmacht. Met bijzondere erkentelijkheid zal ik steeds terugdenken aan de grote toewij ding, waarmede zo heel vele militairen en burgers mij hebben gesteund in mijn taak om binnen een zo kort mogelijke tijd 's lands verdediging te verzekeren. Met grote voldoening heb ik nog on langs in de volksvertegenwoordiging kun nen getuigen, dat de bijdrage welke Ne derland thans aan de gezamenlijke de fensie van het Westen levert, door onze bondgenoten op hoge waarde wordt ge schat. De ontwikkeling staat echter niet stil. Voortdurend zal ons apparaat zich moe ten aanpassen aan nieuwe situaties en opvattingen. Ik twijfel er niet aan dat U ook in de toekomst uw beste krachten zult geven aan uw taak en dat ook mijn opvolger op uw steun en medewerking zal kunnen rekenen. Ik moge U en de uwen het allerbeste toewensen". De dagorder van minister S. J. Van den Bergh luidt: „Ik heb zojuist mijn functie van mi nister van Defensie aanvaard, in het volle besef van de grote verantwoorde lijkheid, welke deze meebrengt. Ik zal zelf alle krachten waarover ik beschik aan mijn taak geven. Van U verwacht ik, dat U loyaal met mij zult samen, werken. Gezamenlijk zullen wij dan de taak kunnen verrichten, welke ons is opgedragen: met onze bondgenoten de vrijheid van ons land en volk met alle kracht te verdedigen". Smokkelaar met moeite uit wrak gehaald (Van onze correspondent) De Nederlandse en Belgische grensbe wakingsdiensten hebben in de nacht van dinsdag op woensdag bij de achtervol ging van een Belgische smokkelauto een sensationele ervaring beleefd: de smok kelauto ramde in volle vaart een Belgi sche douanewagen en een Belgische smokkelaar is dank zij het kordate op treden van de Nederlandse douane ter nauwernood aan het gevaar ontsnapt om met zijn in brand geraakte auto in zün eigen gesmokkelde boter te worden gebraden! Ambtenaren van de Centrale Veld dienst der Invoerrechten en Accijnzen uit Maastricht oefenden in die nacht controle uit aan de weg van Hoogcruts (Z.-L.) naar de Belgische grenspost De Plank. Zij hadden zich verdekt opge steld, omdat zij aanwijzingen hadden, dat er die nacht „op de grens gereden zou worden". Omstreeks half drie na derde inderdaad uit Nederland een zwa re Belgische Cadillac over de weg naar de grens. Stopteken genegeerd De grensambtenaren gaven het stop teken, maar dat werd door de bestuur- dei van de naderende auto genegeerd. De wagen reed door een verderop over de weg getrokken spijkerplank heen en sleepte deze enkele tientallen meters mede. In onverminderde vaart stoof de gehavende Cadillac verder langs de grenspost België binnen. De Nederland se douane had onmiddellijk de achter volging ingezet. Met de Nederlandse douaneauto op de hielen stoorde de Belgische smokkelaar zich ook niet aan het stopsein van de Belgische douane, v/elke post had gevat voor de kruising met de weg Viche-Henri Chapel. Op het daarop gegeven lichtkogelsein schoot een Belgische douaneauto, een zeer zware en zeer snelle wagen, die tot snelheden van 190 km. per uur kan worden opgevoerd, uit een zijpad de grote rijweg op. Maar even te vroeg: ze lag plotseling bijna dwars in de rijbaan voor de aanstor mende Cadillac die zich met een enorme klap in de flank van de douanewagen boorde. Eruit geslingerd Bij deze schok werd de bestuurder van de Belgische douaneauto door het half openstaande portier naar buiten geslin gerd. Hij kwam meters verder op de weg terecht, maar liep geen ernstige verwon dingen op. De smokkelaar was er erger aan toe: hij zat beklemd achter het stuur in het geheel verwrongen voorste deel van zijn auto. Tot overmaat van ramp waren beide wagens door de schok van de botsing in brand gevlogen, zodat de Belgische smokkelaar levend dreigde te verbranden onder de boterlading. Ge lukkig hebben de Nederlandse douaniers door krachtdadig en kordaat optreden deze ramp weten te voorkomen. Met hun auto en een kabel slaagden de Neder landse kommiezen erin de Cadillac zover vrij te trekken, dat men het portier kon bereiken en openwringen. De door in wendige kneuzingen in de borstkas zwaar gewonde man is naar een zieken huis in Luik overgebracht. Men kon niet verhinderen, dat de Cadillac en de Chrysler geheel uitbrandden. Wel kon een deel van de lading gesmokkelde bo ter - 400 kg van de geraamde totale hoe veelheid van 1500 kg - uit de achter laadbak in veiligheid worden gebracht. Het hele verdere onderzoek in deze zaak berust bij de Belgische grensbewa king. Voor de Nederlandse douane was de Belgische smokkelaar een onbekende en dus waarschijnlijk een nieuweling in het smokkelwerk. Het Libanese parlement, dat dinsdag de terugroeping van de Libanese vertegen woordiger bij de Ver. Naties, Malik, eiste omdat hij het Israëlisch paviljoen op de Newyorkse tentoonstelling had bezocht en zelfs een heildronk „op de vrede in het Midden-Oosten" had uitgebracht, heeft gisteren de eis gesteld, dat hij wordt aan geklaagd wegens hoogverraad. Ook wil het parlement dat hij van de Libanese natio naliteit vervallen wordt verklaard. De voorzitter van het parlement en premier Karame hebben echter volstaan met het zenden van een telegram, waarin zij Malik om een verslag van de gewraakte gebeur tenissen vragen. Van 8 tot en met 11 juli (Van onze Brusselse correspondent) Het programma van het bezoek van Koning Boudewijn aan Ne derland is, naar wij in welinge lichte kringen vernamen, voorlopig «J«s nieuwe brooijbelegging MIDDELPOT 0.98 GROTE POT 1.45 GARANTIE: volledige vergoeding door Uw leverancier, indien een Heinz 57 product niet voldoet. fc.<- -- .,i RECHTZAKEN BRANDSTICHTER GING IN HOGER BEROEP Voor het Gerechtshof te 's-Hertogen- bosch heeft gisteren in hoger beroep te recht gestaan een caféhouder uit 's- Hertogenbosch, die op 29 november '58 zijn eigen café aan de Kemelsharen- hoek in brand had gestoken. Hij was op 5 maart j.l. door de rechtbank veroor deeld tot zes jaar gevangenisstraf met aftrek van voorarrest. Verdachte had door deze brandstich ting een bedrag van f 10.000 willen in casseren, waarvoor de inventaris van café en woonhuis verzekerd waren. Ge zinsomstandigheden zouden hem tot deze wanhoopsdaad gedreven hebben, waarbij hij niet had gelet op de grote gevaren voor de zes gezinnen in het dubbele pand. Deze verklaring was voor de psychia ter reden geweest om zijn oorspronke lijk rapport te herzien en te verklaren, dat er op het moment van het misdrijf sprake is geweest van verminderde toe rekenbaarheid. Op grond hiervan wilde de procureur- generaal een mildere straf eisen dan door de rechtbank was opgelegd. Hij eiste vijf jaar gevangenisstraf met af trek van voorarrest. De verdediger, mr. P. Smit uit 's-Her- togenbosch achtte de opzet niet be wezen. Het Hof zal op 3 juni arrest wijzen. vastgelegd. Het wordt echter nog voortdurend gewijzigd of aange vuld, daar Nederland van het be zoek een grote manifestatie wil maken. Op 8 juli arriveren Koning Boudewijn en zijn gevolg te Amsterdam, waar een groot galadiner zal worden gegeven in het paleis op de Dam. Daarna volgt een bezoek aan het Rijksmuseum en een hulde bij het Nationaal Monument. Op 9 juli zal de Koning Rotterdam bezoe ken: een tocht langs de havens, een di ner in het stadhuis en een toneelvoor stelling in het Nederlands van een stuk van Shakespeare. Toneelprestaties Koning Boudewijn wil namelijk eerst kennis maken met de Nederlandse to neelprestaties, die hij reeds door middel van de televisie heeft kunnen waarde ren, aldus vernamen wij. Na een bezoek aan industrieën in Zuid-Holland, zal Koning Boudewijn op 10 juli in Den Haag worden ontvangen. De Belgische ambassadeur organiseert een grootse receptie van de Belgische kolonie al daar. Er zijn in Nederland naar scnat- ting ongeveer 25.000 Belgen. Het Neder lands Nationaal Comité Benelux en de Benelux-afdelingen van Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Maastricht, evenals de Belgische handelskamer in Nederland te Den Haag zullen bij de organisatie van de feestelijkheden wor den betrokken. Politiek belang Het politiek belang van dit koninklijk bezoek aan Nederland komt voorname lijk tot uiting in het door de Nederland se regering aangeboden diner in Den Haag, waaraan H.M. de Koningin en Koning Boudewijn zullen aanzitten. Op 11 juli wordt de terugreis aanvaard. Waarschijnlijk via Maastricht, waar veel Belgen wonen en waar eveneens een receptie van de Belgische kolonie zal worden georganiseerd. Dit bezoek, aldus onze zegslieden, wordt ongetwij feld een van de hoogtijdagen van de Benelux. Het Nederlandse vrachtschip „Hen- riëtte B" dat met dertig graden slagzij door de Nederlandse sleepboot „Poolzee" naar Brest Is gesleept is daar gistermiddag aangekomen. Het schip heeft aangelegd in de handelshaven, waar de lading thans wordt gelost. In een open tijtuig maakten de Sjah van Per zie en het Koninklijk Paar gisteren de tocht van de Prins Hendrikkade, waar de begroeting plaats vond, naar het Paleis op de Dam. GELEIDEHONDEN VAN DE „KAREL DOORMAN" Dinsdagochtend as. zal de comman dant van Hr. Mr. „Karei Doormail", ka pitein ter zee H. M. L. F. E. van Oos- trom Soede, aan mevrouw mr. Arina Groen-Korthof, bestuurslid van het Ko. ninklyk Nederlands Blindengeleide hondenfonds, twee blindengeleidehonden overgedragen. De gelden voor deze geleidehonden: werden gedurende de afgelopen voor- jaarsreis van het smaldeel V door de gehele bemanning van de „Karei Door man" ingezameld. Deze schenking zal plaatsvinden aan boord van het vliegkampschip, liggende in de Maashaven te Rotterdam. Van de beide honden, Karei en Doorman ge naamd, zal de eerste de plechtigheid bijwonen. De kabinetsformatie: leerzaam experiment Det onafhankelijke te München ver» scihijneindie „Süddeuitsche Zeitung* schrijft in een hoofdartikel over de Ne derlandse kabinetsformatie, dat de vor ming van een katholiek-liberale rege ring, ofschoon niet geheel onverwacht, toch wel bijna een revolutionaire ge beurtenis is. „Ondanks ernstige oorlogsschade en het verlies van Oost-Indië hebben do Nederlanders door grote inspanning op industrieel en landbouwgebied weer een aanzienlijke welvaart bereikt waarin brede lagen van de bevolking delen. Do regeringen waaronder deze materiële en sociale successen zijn bereikt waren coa lities waarin de socialistische partij do toon aangaf. Maar bij de verkiezingen van 12 maart ruimde deze party do plaats aan de top met gering verschil, maar toch onmiskenbaar voor de Katho lieke Volkspartij". Dit op zichzelf zou misschien geen grote verandering in de regeringspolitiek hebben gebracht, aldus het blad, maar van beslissende betekenis was het succes van de liberalen die op twee na do sterkste partij in het parlement werden. „Tengevolge hiervan wil de coalitiere gering thans een vrijer economisch kli maat scheppen en de belastingen, sub sidies en prijs- en looncontrole vermin deren. Of men hierin zal slagen, by een socialistische oppositie die nog byna een derde van het aantal afgevaardigden omvat, is de vraag maar als proefneming zal het leerzaam zyn. Een beeld van de receptie, welke i het gemeentebestuur van Amster dam aan de Sjah en het Koninklijkl Gezin aanbood in her Rijks-1 mevr. Van Ilall-NijhoR Koningin museum. Van links naar rechts: del Juliana, de Prinsessen Beatrix en echtgenote van de burgemeester A Irene en de Sjah van Perzië. Een van de dertig be roemdste edelstenen ter wereld is een diamant, die de naam „Sjah van Perzië" draagt. Het is een om meer dan één J reden unieke steen: niet I alleen is zij van zeldzame schoonheid maar zij heeft j ook een zeer aparte staaf-vorm. Deze steen, 88 karaat, en ongeveer zo groot als een duivenei, bevindt zich thans in de I schatkamers van net Kremlin in Moskou. Er staan drie namen met jaartallen in gegraveerd, die het mogelijk maken de gesohiedenis van de edelstenen na te gaan. De gegevens daarover werden ons verstrekt door het archief van de Fede- ratie Goud en Zilver. I De diamant is vele eeuwen geleden in het i bekende vindgebied van edelstenen, Golconda in India, ontdekt. In de zij kant staat het jaartal 1000 en de (bijna onlees bare) naam van een in landse prins. Dit jaartal is er een uit de moham medaanse jaartelling het jaar 1000 is in onze jaartelling 1591. De twee de datum is 1651 en toont aan dat de steen toen toebehoorde aan de oe faamde groot-mogol Sjah Jehan, de bouwer van de tempel Taj Mahal. Een beroemd Frans juwelier, die de halve wereld af reisde om edelstenen te taxeren, Jean Baptiste Tavernier, bracht in 1665 een bezoek aan het palels van de groot-mogol m Delhi en schreef van dezie diamant: „Vlak vóór de troon hing aan een dun koord een grote dia mant van onbeschryflijk schone kwaliteit. Er was een smal groefje in aan gebracht, waardoor het koord de steen kan vast houden". Met deze troon bedoelde Tavernier de wereldberoemde .pauwen- troon'. Twee zeldzame diamanten, de Darva-i- Nur en de Koh-i-Noor, beide 186 karaat, vorm den de ogen van de pauw. Ook een derde grote dia mant, de Jehan Akbar Sjah (116 karaat) was met tal van andere prachtige edelstenen in deze troon verwerkt. De diamant ontleent zijn naam „Sjah van Perzië" aan de derde eigenaar, die in de steen staat gegraveerd: „1824 Sjah van Perzië". Hoe kwam de diamant van India naar Perzië? Tn 1739 overviel de Perzi sche veroveraar Nadir Sjah, volgens zijn tijdge noten eens een eenvou- kleermaker, met zijn le gers het rijk van de mo- gols in Noord-India. Alle schatten van deze rijke vorsten vielen hem in handen, zij het dan dat hij de Koh-i-Noor vla een list verkreeg. Deze diamant was namelijk de lievelingssteen van de heersende Indische vorst. Hij had haar uit de pau wen troon gehaald en in zijn tulband verborgen. Nadir heeft de ganse stad Delhi binnenste buiten laten keren, op zoek naar de toen al beroemde edel steen. maar zonder suc ces. Een van 's mogols haremmeisjes heeft toen, zo zegt men, onder een hevige marteling het ge heim van de tulband ver raden. De Perzische Sjah ontbood daarop de vorst en betuigde hem vriende lijk glimlachend het ge bruikelijke eerbetoon, be staande uit het uitwisse len van eikaars hoofd deksels De tulband van de mogol viel uiteen en de Koh-i-Noor rolde over de paleisvloer. Toen zou de sjah hebben uitgeroe pen: „Koh-i-Noor", berg van licht. Met zijn rijke buit be laden trok Nadir terug naar zijn land. waar vele van de edelstenen zich nog steeds in de schat kamers van de huidige Sjah bevinden. Alleen al de armband, waarin de Darya-i-Nur en de Ta.i- e-Mah zijn verwerkt, heeft een waarde van bijna twaalf miljoen gul den. De „Sjah van Per- zië"-dia.mant bevindt zich niet meer in Iran. Toen in 1889 de jonge Russi-, sche ambassadeur aan het Perzische hof door een groep rebellen werd gelyncht, zond men de edelsteen ijlings als zoen offer naar Petersburg. In 1914 werd zy naar Mos kou overgebracht en toen in 1922, na de revolutie, de balans werd opge maakt. vond men een brandkast, die de „Sjah van Perzië" bevatte. De edelsteen bevindt zich thans in de schat kamers van het Kremlin.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 9