Het Westen presenteerde in Genève
zijn „vredesplan" in vier fasen
WEERBERICHT
HET NIEUWE
KABINET
Berlijnse verkiezingenDuitse
herenigingvredesverdrag en
veiligheid in Europa
Kleine hoeveelheid Brits militah*
materiaal door Indonesië besteld
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 15 MEI 1959
No. 29744
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f750 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Prof. dr. E. J. DE QUAY
minister-president
en Algemene Zaken
Prof. dr. J. ZIJLSTRA
Financiën
Mr. A. C. BEERMAN
Justitie
Mr- E. H TOXOPEUS
Binnenlandse Zaken
(Van onze reisredacteur, W, L. Brugsma)
Genève, 15 mei Het Westen heeft gisteren op de Geneefse con
ferentie onder de naam „Westelijk vredesplan" bij monde van de
Amerikaanse minister Christian Herter zijn veelbesproken „onderhan
delingspakket" gepresenteerd. Het plan (voor de inhoud zie men
verderop) bevat, behalve een koppeling in vier fasen van Duitse her
eniging en Europese veiligheid, ook nieuwe elementen, waaronder
vooral een hereniging van de stad Berlijn na vrije verkiezingen. Het
plan komt aan gerechtvaardigde bezorgdheden van de Sovjet-Unie
tegemoet, zoals Herter in zijn toelichting onderstreepte. Herter zei, dat
sinds de topconferentie van 1955 in Genève geen enkele voortgang is
gemaakt om de geschillen tussen Oost en West op te lossen. Hoe
gevaarlijk die geschillen zijn is in Hongarije bewezen. Vandaar, dat
de drie Westelijke mogendheden willen proberen om tegelijkertijd de
zaak van de ontwapening en een onderhandeling over de voornaamste
politieke problemen te dienen.
Moskou zal voorstel
wel afwijzen
Herter zei, dat de beste manier om de
Berlijnse crisis op te lossen ligrt in de
behandeling van haar oorzaak, de ver
deling van Duitsland. Het Westen wil
voor Berlijn de toekomstige status van
hoofdstad van een herenigd Duitsland
reserveren. Herter gaf toe dat de her
schepping van een Duitse staat van 70
miljoen mensen grote consequenties voor
de toekomst zou inhouden. Daarom
voorziet het Westelijk plan in een ge
lijktijdige regeling van de Europese vei
ligheid. Het Westen weet, dat de Sovjet-
Unie niet geneigd is tot onmiddellijke
vrije verkiezingen in Oost-Duitsland en
is daarom bereid eerst voorafgaande
contacten tussen Oost- en West-Duits-
land tot stand te laten komen.
Lloyd en Couve de Murville verklaar
den zich volkomen akkoord met Herters
woorden en spraken de hoop uit, dat de
Russen het driemogendhedenvoorstel
ernstig zouden bestuderen en het zou
den beschouwen als een serieuze poging
de kloof tussen het Westen en de
Sovjet-Unie te overbruggen. Gromyko had
uiteraard op het gecompliceerde Weste
lijke plan nog niet direct een antwoord
gereed. Wel had hij zich eergisteren al
tegen de methodiek van het aan elkaar
koppelen der verschillende problemen
verzet en dat technische bezwaar werd
gisteren nog eens- door de woordvoerder
van de Sovjet-delegatie herhaald. Deze
woordvoerder behield zich over de in
houd van het plan zijn mening voor,
maar gaf te kennen, dat de Russen bin
nen enkele dagen die mening duidelyk
zouden maken. Men hoeft geen profeet
te zijn om te voorspellen, dat dit een
afwijzende mening zal zijn.
Voor het eerst hebben gisteren de
Paus ontving Soekarno en
gevolg in audiëntie
i Paus Johannes XXIII heeft gisteren
president Soekarno van Indonesië in
audiëntie ontvangen. Het onderhoud
duurde 20 minuten.
I De Paus schonk Soekarno de gouden
medaille van zijn pontificaat. Het Indo-
nesische staatshoofd overhandigde de
Paus een 500 jaar oude kris. gebatikte
stoffen en andere geschenken. Het ge
volg van Soekarno bestond uit 30 per-
I Duitse delegaties hun stemmen laten
I horen. De Oostduitser Bolz legde een
principiële verklaring af, die het Sovjet
standpunt steunde en die er de nadruk
op legde, dat de twee Duitse delegaties
nu aan gelijke tafels zitten. De West-
duitse delegatieleider Grewe steunde het
Westelijke plan en voorts kwamen Lloyd,
Herter en Gromyko gisterochtend in
een privé-conferentie overeen de sle
pende conferentie over de stopzetting
der kernproeven opnieuw leven in te
Advertentie
de verf voor het schilderfeesi
SIKKENS-TJAILEMA PR0DUKTEN
uraag gratis boekje 'gezelligheid door kleur'
(32 pagina's in kleuren) bij postbus 2-Leiden
Mr. dr Chr. NI. A. VAN ROOY
Sociale Zaken
Zonnige perioden
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond droog weer met zonnige perio
den. Zwakke tot matige wind tussen
noordoost en noord. Weinig verandering
in temperatuur. Aan de kust echter kans
op binnendrijven van mist en lage wol
ken met lagere temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
16 mei:
Zon op: 4.46 uur; onder: 20.27 uur;
maan op: 12.44 uur: onder: 1.46 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.03 uur en
21.40 uur. Laagwater te 4.20 en 16.56
uur.
Den Haag wilde geen
ambassadeur Molotof
De vroegere Sovjetrussische minister
van Buitenlandse Zaken Molotof heeft
in een gesprek met de ambassadeur van
Ceylon in Moskou, Malalaskera, toegege-
geven dat zijn regering hem vorig jaar
als ambassadeur naar Den Haag had
willen zenden, doch dat hij „daar niet
gewenst was".
Malalaskera heeft dit woensdag in
Moskou verklaard. Hij had Molotof ge
sproken tijdens een bezoek aan Celan
Ba tor. toen hij op terugreis was van
China naar Moskou.
Molotof, die in 1957 in ongenade viel,
verklaarde „zeer gelukkig" te zijn als
ambassadeur in Buiten Mongolië.
blazen en de experts opdracht te geven
de kwestie der atoomproeven-op-grote-
hoogte te bestuderen.
9 Slot pag. 2
De a.s. nieuwe regering
Prof. De Quay
morgen naar
de Koningin
Het ligt in de verwachting, dat de
kabinetsformateur, prof. De Quay, nadat
hij vanmiddag een bespreking zal heb
ben gehad met personen, die zich bereid
hebben verklaard een ministerspost te
aanvaarden, morgen aan H.M. de Ko
ningin een lijst van kandidaat-ministers
zal aanbieden.
Het is niet bekend of vóór Pinksteren
de benoemingen nog zullen geschieden.
Wel ligt het in het voornemen van de
Koningin de nieuw te benoemen minis
ters dinsdag na Pinksteren te beëdigen.
De thans zittende ministers blijven in
functie en worden dus niet opnieuw be
ëdigd. De heer S. van den Bergh, die
dinsdag uit Amerika terugkomt van een
zakenreis, zal waarschijnlijk later wor
den beëdigd.
De Tweede Kamer zal vermoedelijk
in verband met het bezoek van de Sjah
van Perzië niet vóór 26 me; bijeen
komen voor een debat over de te ver
wachten regeringsverklaring.
Doordat een aantal leden van de
Tweede Kamer minister wordt, zullen
als nieuwe leden optreden de heer C. van
Nierop (AR), secretaris van het CNV, in
de plaats van prof. dr. Jelle Zijlstra, mr.
W. Aantjes (AR), secretaris van de
Christelijke Aannemers- en Patroons
bond, in de plaats van mr. J. van Aart-
sen, mevrouw ir. A. Kuyper-Struycken
(WD), lid van de Rotterdamse ge
meenteraad, in de plaats van mr. E. H.
Toxopeus, J. G. Corver (VVD), wethou
der van Heemstede, in de plaats van de
heer H. A. Korthals, dr. W. Schuyt
(KVP)in de plaats van mr J. Luns,
mej. J. Knol (KVP), in de plaaits van
mej. dr. M. A. M. Klompé, mej. G. S. H.
M. Kok (KVP), in de plaats van de heer
W. K. N. Schmelzer, die staatssecretaris
van het Economisch bureau van de mi
nister-president wordt.
Er zal ook nog een (Anti-Revolutio
naire) staatssecretaris worden verbon
den aan het departement van Sociale
Zaken, speciaal voor de loonpolitiek.
Dit blad bestaat ui* 16 pagina's
(Van onze Londense correspondent)
Indonesië heeft een geringe hoeveel
heid oorlogsmateriaal in Engeland be
steld. Naar wij uit Indonesische bron
vernemen, betreft het de aankoop van
180 gepantserde voertuigen voor troe
penvervoer en 1500 parachutes. De
Indonesische militaire missie, onder lei
ding van kolonel Jani, die reeds in april
een bezoek aan Engeland heeft gebracht
en daarna een aantal andere Europese
landen bezocht, is twee dagen geleden
naar Londen teruggekeerd om de aan
koop te bezegelen. De missie zal zondag
vertrekken.
Demonstraties
Gisteren brachten de Indonesische
militairen een bezoek aan Engelands
artilleriebasis in Larkhill op de hoog
vlakte van Salisbury, waar demonstra
ties werden bijgewoond. Voor hun ver
trek zullen zü nog andere demonstraties
te zien krijgen van de nieuwste pantser
wagens en anti-tankgeschut.
Volgens onofficiële berichten zou de
missie over negen miljoen pond sterling
beschikken Het meeste materiaal is ech-
"P het vasteland aangekocht. De
Britse regering heeft over de Indonesi
sche aankopen voeling gehouden met
de regeringen van Nederland en Austra
lië, omdat men zich in Londen er natuur
lijk van bewust is, dat deze landen de
bewapening van Indonesië met wan
trouwen gadeslaan.
Nooit voor invasie
Een Britse zegsman zeide ons echter,
dat Engeland nooit materiaal aan
Indonesië zou leveren, indien het ge
bruikt zou kunnen worden voor een in
vasie van Nieuw-Guinea. Parachutes
acht men in dit verband blijkbaar van
weinig betekenis. Beweerd wordt, dat
Indonesië het aangekochte materiaal
bestemd heeft voor de strijd tegen de
rebellen.
In Londen verluidt nog, dat de Indo
nesische militaire missie in Tsjecho-
Slowakije opmerkelijk genoeg krediet
zou zijn geweigerd. In Frankrijk
schijnen motorvoertuigen te zijn besteld.
Ook West-Duitsland en Italië werden
door de missie bezocht. Indonesië zou
op het ogenblik geen belangstelling be
zitten voor de aankoop van straaljagers
en bommenwerpers.
Irak keert zich af
van Eisenhower-leer
Premier Kassem van Irak heeft
meegedeeld, dat Irak zich van de
Eisenhowerleer zal afkeren en op
eigen kracht zal vertrouwen bij de
verdediging tegen agressie.
„Ik werk voor versteviging van
de vriendschap met de communis
tische landen, maar wij blijven
tevens bevriend met alle Weste
lijke landen die prijs stellen op
onze vriendschap", aldus generaal
Kassem.
„In geval van agressie", aldus
de premier, „zullen onze partners
en vrienden ons helpen. Wij heb
ben een leger dat voldoende is om
onze staatsinstellingen te bescher
men".
(De Eisenhowerleer, in januari
1957 afgekondigd, houdt de be
lofte van Amerika in de landen
van het Midden-Oosten desge
wenst militair te hulp te komen
tegen een communistische aan
valler).
Kassem maakte ook bekend, dat hfj
vrouwen in zfjn regering zal opnemen.
Het zou de eerste maal zijn dat dit in
een Arabisch land gebeurde.
De Amerikaanse ambassade heeft in
tussen de beschuldiging van het Iraakse
communistische blad „Ittihad al Sjaab",
dat een missie van het Amerikaanse
program voor hulp aan ten achter ge
bleven gebieden in het Iraaks-Turkse
grensgebied wapens en geld zou hebben
uitgedeeld „volkomen onwaar" genoemd.
Radio-Bagdad bericht, dat Irak bij de
VAR heeft geprotesteerd tegen „her
haalde aanvallen op Iraakse staatsbur
gers".
De bekende filmster Audrey
Hepburn met haar echtgenoot Mel
Ferrer bij hun aankomst in Zwit
serland. waar zij aan het Vier-
woudstedenmeer hun vakantie
doorbrengen.
Mr. V.G.M. MARIJNEN
Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening
Mr. J. M. L. Th. CALS
Onderwijs.
Kunsten en Wetenschappen
Mr.). VAN AAR I SEN
Volkshuisvesting
en Bouwnijverheid
Mr. M. A. H. LUNS
Buitenlandse Zaken
H. A. KORTHALS
Verkeer en Waterstaat
Mej. dr. M. A. MKLOMPÊ
Maatschappelijk Werk
S. J. VAN DEN BERGH
Defensie
W. DE POUS
Economische Zaken
