-r. r r Conferentie in Genève stuit reeds voor haar begin op moeilijkheden Jeugdige gangsterbende met stenguns bewapend WEERBERICHT Russen eisten deelnemersrol voor de Duitsers maar het Westen weigerde met beslistheid „Overleg zal uiteen spatten" Uitgesteld MONTGOMERY'S REIS NAAR MOSKOU NIET TEVERGEEFS Arrestatie spoedig na de overval Opgericht 1 maart 1860 MAANDAG 11 MEI 1959 No. 29740 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 (Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma) Genève, 11 mei. De conferentie van de ministers van Buitenlandse Zaken der Grote Vier, die hedenmiddag om half vier in het Palais des Nations is begonnen, is reeds voor haar aanvang op ernstige moeilijkheden gestuit. De Sovjetrus- sische delegatie heeft gisteren in weerwil van een eerder gemaakte afspraak, dat de twee Duitse delegaties slechts als waarnemers en adviseurs zouden optreden, plotseling geëist, dat de Oost- duitse delegatie van Lothar Bolz (en daarmee automatisch ook de Westduitsers) terstond reeds als deelnemers aan de conferentietafel zouden aanzitten!! Hij is daarbij op vastbesloten Weste- Ondanks een bijna twee uur lang overleg tussen Gromyko en Selwyn Lloyd, die vandaag de eerste zitting zou presideren, kwam men gisteren niet tot een akkoord. Misschien was het een vorm van Westelijke diplomatieke druk, maar in de kringen van de Franse, de Amerikaanse en zelfs de Britse delegaties kon men afgelopen nacht vernemen, dat de hele conferentie misschien niet door zal gaan, of terstond na de openingszitting al uiteen zou spatten. Men gaf te kennen, dat het Westen ook vandaag categorisch zou weigeren toe te geven, zowel tijdens het vooroverleg van hedenochtend (waarbij de Fransman Couve de Murville Gromyko zou ontmoeten) als op de openingszitting van hedenmiddag. Oppoetsen van de wapens Couve de Murville maakte indruk, meer indruk dan de Amerikaan Chris tian Herter, die in een moedig bedoeld gebaar zonder zijn krukken in de deur van een Constellation verscheen, maar zich meteen aan de vliegtuigtrap moest vastgrijpen om niet te vallen. Hij zei dat hij Genève een mooie stad vond, waarin hfj als jong diplomaat een plezierige tijd had gehad, verklaarde, dat de V.S. op recht positieve resultaten begeren en dat de weg geplaveid kan worden voor een uiteindelijke regeling, die al lang over tyd is. Von Bretano kwam met zijn tachtig man sterke delegatie gisteroch- lijk verzet gestuit. Het conflict kreeg symbolische vorm, toen men erover ging twisten of men aan een ronde of een vierkante tafel zou confereren. Het Westen eiste een vierkante, als symbool van de verantwoordelijkheid der vier bezettingsmach ten over Duitsland. De Russen begeerden een ronde tafel waar men in kan schikken om de Duitse en mogelijk later de Poolse, Tsjechische en nog andere delegaties een plaatsje te geven. Het Westen was wel bereid desnoods toe te geven in de tafelkwestie, maar geenszins om de Duitsers als deelnemers toe te laten. Geen plaats voor de Benelux-landen Voorshands weigerde men in Genève nog te geloven, dat de conferentie wer kelijk op deze kwestie al af zou sprin gen; men heeft hier meer van deze im passes meegemaakt. Maar de hevige par tij touwtrekken is wel een voorproefje welke moeilijkheden er liggen op de weg van deze conferentie, die inzake de kwestie-Berlijn en het Duitse probleem het pad moet effenen naar een topcon ferentie, waarop de regeringsleiders zelf tot zaken moeten zien te komen om in laatste instantie de wereldvrede te be waren. Een volgende moeilijkheid zal zeker rijzen bij een Russisch voorstel om de Polen en Tsjechen naar Genève te halen. Het Westen is ook in dat geval slechts bereid hun een waarnemersrol toe te kennen en zal dan bovendien zelf ook nieuwe partners eisen. Er was enige twijfel gerezen of Italië als zodanig pre sentabel was .omdat zijn rol als gealli eerde er een van het allerlaatste bedrijf van wereldoorlog II was. De Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken, Pella, die hier gisteren met zijn Westelijke col lega's overleg pleegde, sprak echter na drukkelijk het uit Franse koker afkom stige bericht tegen, dat Nederland en/of België eerder dan of in plaats van Italië uitgenodigd zouden worden. Duidelijke Franse taal Zo de vervulling van de bijrollen voor de Geneefse conferentie nog niet vast staat, de zes hoofdrolspelers zijn er het afgelopen weekeinde gearriveerd. Lothar Bolz kwam het eerste en maakte op het Geneefse station zaterdagochtend wat glimlachende propaganda voor zijn Oost- duitse „vredesstaat", die zijn tiende ver jaardag viert. Een paar uur later kwam een gierende Iljoesjin Turboprop uit Moskou Andrei Gromyko afzetten, ver gezeld van een delegatie met ernstige gezichten, vierkante schouders en te lange regenjassen. Gromyko met diepe kringen onder de ogen maakte front voor de batterijen van telelenzen en micro foons en las een in het Engels gestelde verklaring voor, die behelsde dat het be zettingsregime in Berlijn geliquideerd moet worden en dat er „een vredesver drag met Duitsland" gesloten dienst te worden, een enigszins opvallende ver klaring, omdat men zich af kan vragen met welk Duitsland. Gromyko sprak zijn hoop uit op ernstige onderhandelingen, op een spoedige topconferentie en op een duurzame vrede en werd daarop door Chinezen en Oos'tduitsers van rode an jers voorzien. Na de ernstige man uit Moskou kwam een elegante diplomaat uit Parys, Frankrijks Couve de Murville. Maar hij sprak, voor de gehandschoende vuist weg, een paar harde woorden: „Nog nooit is een conferentie onder zulke dra matische omstandigheden begonnen. De Sovjet-Unie heeft met een dreiging van eenzijdige maatregelen een ernstige crisis uitgelokt. Maar Frankrijk is eensgezind in zichzelf en met zijn geallieerden. Wij zijn bereid tot onderhandelen, maar we zullen geen concessies doen aan onze principes en aan onze fundamentele po sities. Niets zou erger zijn dan conces sies, die nieuwe eisen van de Sovjet- Unie zouden provoceren". net begin van de conferentie van ministers van Buitenlandse Zaken van Engeland, Frankrijk, de Sov jet-Unie en de V.S., is uitgesteld wegens onenigheid over de status van Oost- en West-Duitsland, al dus heeft een Britse woordvoerder meegedeeld. De conferentie zou vanmiddag om halfvier beginnen. Het is nog niet bekend hoelang zjj wordt uit gesteld! tend per trein .verklaarde zich verheugd over het mooie weer, zei gematigd opti mist te wezen en verdween toen in de stad, waar hij wekenlang voor de taak zal staan zijn Oostduitse collega Bolz te mijden! Als laatste arriveerde gisteren de Brit Selwyn Lloyd, die op het vlieg veld de Britse visie op de taak der on derhandelaars gaf: overeenkomsten be reiken waar mogelijk, meningsverschillen verkleinen, constructieve voorstellen doen voor de topconferentie. Maar omdat de kloof tussen de partijen nogal breed is, zou hjj het al een hele prestatie vinden, wanneer één van die taken vervuld zou kunnen worden. Daarna reed Lloyd naar de Rothschild-villa „Le Barakat" (Ara bisch woord voor veine), waar de Franse minister zijn collega's Herter, Lloyd, Brentano en Pella aan de lunch had ge vraagd voor een voorlaatste oppoetsen van de Westelijke conferentiewapens. Russische militairen in Afghanistan? De „Daily Telegraph" meldt in een vertraagd bericht van zijn correspon dent in de Perzische hoofdstad Tehe ran. dat kleine Russische legereenhe den. blijkbaar met instemming van de Afghaanse regering Afganistan zijn binnengekomen. Zij hebben honderd kilometer landinwaarts posities betrok ken te Herat aan de verkeersweg tussen Perzië en de Afghaanse hoofdstad Ka boel. Volgens het blad is hun aanwe zigheid bevestigd door Westelijke waar nemers. Volgens het blad heeft iemand van de Perzische ambassade in Londen ge zegd dat het feit in Perzië al enige tijd bekend was. „Het was bekend dat Russische tech nici al enige tijd bezig zijn in Afgha nistan vliegvelden, wegen en spoorwegen aan te leggen. Dit primitieve land wordt niet alleen ontwikkeld, maar ook stra tegisch nuttig gemaakt", aldus het Britse blad. Zonnig weer De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond: Zonnig, droog en warm weer, maar vanavond nog hier en daar een on weersbui. Matige, overdag tijdelijk krachtige oostelijke wind. (Opgemaakt te 11.15 uur). 12 MEI. Zon op: 4.52 uur; onder: 20.21 uur. Maan op: 8.28 uur; onder -.- uur. Hoogwater te Katwijk te 5.51 en 18.13 uur. Laagwater te 1.38 en 13.56 uur. Dit blad bestaat uit 16 pagina's. Het mooie weer van het afgelopen weekeinde heeft honderdduizenden uit de steden naar buiten getokt. Dat er van „éénrichtingverkeer" sprake was, toont deze foto in de buurt van Wassenaar overduidelijk Veldmaarschalk bracht Kroesjtsjef op een paar punten tot andere gedachten „Niet alles tegelijk" (Van onze Londense correspondent) In een artikel in de „Sunday Times" heeft veldmaarschalk Montgomery uitvoerig verslag uit gebracht over de twee lange, openhartige gesprekken, welke hij dezer dagen in Moskou met Kroesjtsjef heeft gevoerd. Dit ar tikel, dat Montgomery volgende week door een slotbeschouwing zal laten volgen, is in zekere zin een historisch document, vooral met het oog op de vandaag in Genève begonnen conferenties. Montgomery is van oordeel, dat zijn particuliere missie naar Mos kou niet tevergeefs is geweest. Hij zou er namelijk in geslaagd zijn Kroesjtsjef op andere gedachten te brengen, wat betreft diens drei gement om afzonderlijk een vre desverdrag met Oost-Duitsland te sluiten, indien het Westen het Russische voorstel weigert inzake verdragen met Oost-West-Duits- land. Montgomery maakte Kroesjtsjef dui delijk, dat het, zowel voor het Westen als voor de Russen, verkeerd is alles tegelijk te willen regelen, gezien het heersende wantrouwen. Men zal daar om voetje voor voetje te werk moeten gaan. Kroesjtsjef stemde in met Mont gomery's denkbeeld om de kwestie-Ber lijn los te maken van het Duitse pro bleem. De Russische leider toonde vol gens Montgomery bereidheid om de hele zaak soepel aan te pakken met als vol strekt hoofddoel alles dat tot oorlog zou kunnen leiden, uit te schakelen. In zijn betoog gaat Montgomery uit van de jeugd, die niet mag worden op gescheept met onze onopgeloste proble men. Het is niet goed voor onze kinde ren. dat zij steeds over oorlog horen praten. Hij sprak ook over de jeugd met Kroesjtsjef. Aanleiding daartoe was zijn bezoek aan een speelgoedwinkel in Mos kou, waar hij dingen voor zijn kleinkin deren had gekocht. Montgomery hekelt in zijn artikel het gebrek aan eenheid in het Westen, dat er de ooi-zaak van is, dat een redelijk voorstel als dat van Macmillan onmid dellijk dreigt te verdrinken in een moeras van discussies over onbelang rijke details. Kroesjtsjef had Montgo mery zijn bekende denkbeelden uiteen gezet, en daarbij opgemerkt, dat, indien het Westen weigerde in te gaan op de Russische voorstellen om vredesverdra gen met Oost- en West-Duitsland af te sluiten, de Russen in hun eentje in zee zouden gaan met Oost-Duitsland. Fatalistisch en dramatisch Fatalistisch en dramatisch had Kroesj tsjef daaraan toegevoegd, dat Rusland, indien dit tot oorlog mocht leiden, zijn lot niet zal kunnen ontgaan. In zijn tweede ontmoeting zei Montgomery tot Kroesjtsjef hierover gealarmeerd te zijn, waarna Kroesjtsjef tenslotte Montgo mery was bijgevallen. De „Sunday Times" tekent by Mont gomery's artikel aan, dat niet alle voor stellen van Montgomery overeenstem men met de officiële Britse politiek, hoewel hun strekking dezelfde is, name lijk om het wantrouwen langzaam maar zeker te doen verdwijnen. Het blad acht het daarom van groot belang, dat Kroesjtsjef instemt met het Britse denk beeld voor een inspectieplan in een be paald gebied, evenals Kroesjtsjefs be reidheid om Berlijn los te behandelen van de kwestie van de vredesvragen, omdat het Westen weigert zich door dreigementen onder druk te laten zet ten. Maar zonder het dreigement ver liest de kwestie-Berlijn zijn dringend karakter; mits er sprake is van werke lijke waarborgen voor de Westelijke verantwoordelijkheden kunnen allerlei oplossingen op korte termijn worden overwogen. Het buiten „Groot Drakesrein" te Lage-Vuursche dat door Prin ses Beatrix is aangekocht. De Kroonprinses heeft het voornemen zich hier te vestigen. De kabinetsformatie M. Marijnen gepolst voor landbouw (Van onze parlementaire redacteur) Prof. Beel heeft vanmiddag mr. V. G. M. Marijnen, 41 jaar, algemeen secre taris van de Katholieke Werkgevers Vereniging ontvangen. Mr. Marijnen, reeds eerder genoemd, zal vermoedelijk de nieuwe minister van Landbouw worden. Later in de middag heeft prof. Beel nog gesproken met mej Klompé. die minister van Maatschappelijk Werk zou blijven, over de bezetting van de zetel van Sociale Zaken door een lid van de KVP. Officiéél heeft prof. Beel vanmorgen laten meedelen, dat hij vandaag of mor gen contact denkt op te nemen met prof. dr. J. E. de Quay, die weer minis ter-president wordt. Koning Boudewijn gisteren naar Amerika vertrokken Koning Boudewijn van België is zon dagavond met een speciaal Sabena- vliegtuig naar de Ver. Staten vertrok ken voor een officiëel bezoek van drie weken. ROOFOVERVAL IN AMSTERDAM (Van onze Amsterdamse redacteur) Zes stenguns, vier pistolen, vier cylinderrevolvers en bijna 2000 patronen vormen het wapenarsenaal, dat de Amsterdamse politie zaterdagnacht in beslag kon nemen van vijf jonge misdadigers, die 's middags een mislukte roofoverval hadden gepleegd op een houder van een postagentschap. Deze overval was op arrestatie van de bende uitgelopen. De arrestanten, 16 tot 22 jaar oud, blijken tevens de daders te zijn van de verontrustende diefstallen uit het wapendepot van de Kon. Landmacht te Amsterdam-Noord en uit de wapenkamers van de Oranje Nassau-kazerne in Amsterdam-Oost, resp. op 12 en 30 april gepleegd. Geïmponeerd door tierende agent! Zaterdagmorgen om kwart voor twaalf nam inspecteur M. J. Kok van het bu reau Linnaeusstraat in verband met zijn overplaatsing naar het hoofdbureau af scheid van zijn collega's. Hij had een belangrijk aandeel gehad in de oplossing van vier gewapende roofovervallen, welke in ruim een half jaar tijd in deze afde ling hadden plaats gehad. Hij kon op dat ogenblik niet vermoeden, dat hij op de valreep de spectaculairste taak van zijn loopbaan in handen zou krijgen. Deze zaak kwam aan het rollen door een slager in de Landbouwstraat in Tuindorp-Watergraafsmeer, die vijf maal acht draaide en met zenuwachtige stem vertelde, dat in het postagentschap tegenover zijn winkel werd geschoten. Vijf minuten later was inspecteur Kok met twee rechercheurs ter plaatse. Zij troffen in het agentschap, dat in een sigarenwinkel is gevestigd de 52-jarige postagent H. Nukoop gewond in een stoel zittend Grijsgroene auto Een vrouw, die tijdens de schietpartij langs de winkel liep, had vier jonge mannen naar buiten zien rennen en in een snel wegrijdende grijs-groene auto zien springen. Zij wist zich van het auto nummer te herinneren, dat het eindigde op 47-90. Onmiddellijk werd dit signale ment aan de radio-autodienst doorge geven en Amsterdam-oost werd een ogenblik later opgeschrikt door een zes tal met sirenes loeiende politie-auto's. In de Linnaeusstraat reed een surveil lancewagen met de agenten G. van Hoo- gen en G. M. Vossevelde. Zij bedachten, dat de overvallers zonder twijfel de stad zouden verlaten, mogelijk langs de Fle- voweg over de Schellingwouderbrug Dit idee deed de jongelui letterlijk in de val dekten de agenten de grijsgroene wagen, die op een gegeven moment de op het Shell-sportpark doodlopende Valentijn- kade opdraaide. Aan het einde van deze kade zat de auto dan ook weldra klem. 0 Slot pag. 2 lopen. In één der straten in oost ont- man' Aanslagen in Algerije Twee mohammedanen, die kortgele den waren gekozen tot gemeenteraads lid. zijn zondagavond in het gebied van Saida (West-Algerije) vermoord. Bij een bomontploffing nabij een ho tel in Bougie (Oost-Algerije) zijn za terdag vijf mohammedanen gedood en dertien gewond. In het hotel en de om geving werd grote schade aangericht. Onze reisredacteur. W. L. Brugsma telefoneerde ons hedenochtend uit Genéve: Dag Hammarskjöld, de secretaris-ge neraal van de V.N., heeft gisteren naast al zijn besprekingen met de deelnemers aan de ministersconferentie ook nog kans gezien urenlang met de Egypti sche minister van Buitenlandse Zaken dr. Fawzi te confereren. Waarover? De Zweed bewaarde het stilzwijgen, maar naar verluidt zou er bij de Algerijnse opstandelingen bereidheid bestaan tot onderhandelingen over een wapenstil stand via bemiddeling van Hammar skjöld. Men zou dit bericht in verband kunnen brengen met de recente uitla ting van De Gaulle, dat de dag in zicht is, waarop in Algerije de vrede hersteld zal worden. Ongerustheid toegenomen over toestand van Dulles Men is in Washington ongerust over de toestand van Dulles die thans nog door een lichte longontsteking is er- zwakt. In kringen die met Dulles' art sen in contact staan, noemt men de voormalige minister een „zeer ziek

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 1