NEDERLANDSE VOLK SCHONK
KONINGIN RUIM EEN MILJOEN
Militaire vliegtuigen
uit V.S. voor Indonesië
WEERBERICHT
IEMCO
Voorts twee prachtige cadeaus:
modernisering van werkkamer
en een platina armbandhorloge
BISSCHOP DIBELIUS TEGEN
HET OOSTDUITSE ATHEÏSME
de verf voor 't
schilderfeest
Voor binnenlandse veiligheid
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 1 MEI 1959
No. 29733
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Bijna zelf iets bijgedragen
Als hoogtepunt der feestelijkheden ter gelegenheid van de 50ste ver
jaardag van Koningin Juliana, kon jhr. mr. C. J. A. de Ranitz, voor
zitter van het Comité „Verjaarsgeschenk H.M. de Koningin" gister
middag de jarige Vorstin een miljoen gulden aanbieden als een uiting
van de warme genegenheid en oprechte eerbied, welke de bevolking
de Landsvrouwe toedraagt.
Hij deed dit in de stuczaal van het paleis Soestdijk in aanwezigheid
van het gehele Koninklijke gezin en ruim 50 comitéleden. Jhr. De Ranitz
maakte zich hier de tolk van de bevolking van het gehele Koninkrijk.
Het comité heeft namelijk alle bewoners van Nederland, van Ned,
Nieuw-Guinea, van Suriname en de Ned. Antillen en instellingen,
organisaties en ondernemingen in de gelegenheid gesteld aan dit
geschenk bij te dragen.
Warme weerklank!
Jhr. De Ranitz wees erop, dat het ge
nomen initiatie! allerwege en in alle
lagen van de bevolking warme weerklank
heeft gevonden. Vele honderdduizenden
inwoners van net Koninkrijk en in het
buitenlind wonende Nederlanders heb
ben aan dit verjaarsgeschenk bijgedra
gen. H*.t bedrag kwam dan ook niet zo
zeer binnen in grote stortingen, maar
voornanelijk in kleine spontane giften,
die vaieerden van een dubbeltje tot een
gulden
Naai deze grote som geld. waarvoor
Koninjin Juliana nog een doel zal be-
stemnrn, ontving zij uit handen van
Jhr. D; Ranitz een bijzonder fraai arm-
bandhïrloge. Een sieraad, waarin 275
briljaiten zijn gezet die gevat zijn in
platira. Een produkt van Nederlandse
handlijverheid, waaraan 345 uur werd
gewekt. Ook zal als persoonlijk ge
schept nog de werkkamer van de Ko-
ningii worden vernieuwd. Onder meer
zal ei een handgeknoopt Deventer ta
pijt vn 45 vierkante meter worden ge
legd, vaarvan jhr. De Ranitz de Ko-
ningii een staaltje toonde.
Menselijke binding
Namns het Nederlandse volk getuig
de jhrDe Ranitz van de menselijke bin
ding ie tussen de Koningin en haar
volk bstaat. Het is niet alleen de eer
bied vor de erfelijke Koninklijke waar-
digheit welke thans in de Koningin is
verperaonlijkt, maar ook het besef voor
haar inerlijke betekenis. Deze waardig
heid, z zei hij, kan echter ook een af
stand 3heppen tussen de drager of
draagstr der Kroon en de onderdanen.
In <t verband wees jhr. De Ranitz
erop, ct Prinses Wilhelmina zich in
haar bek „Eenzaam maar niet alleen",
van dit afstand en opgeslotenheid re-
kenscha geeft. Koningin Juliana is het
stellig Et behulp van haar ouders gege
ven gewest, zich aan een dergelijke tra
giek te >nttrekken, de mogelijke een
zaamhei en afgeslotenheid van het Ko-
ningscha te doorbreken en om te zet
ten in en hartelijke verbintenis tussen
haar en aar rijksgenoten, aldus jhr. De
Ranitz.
Aan ht slot van zijn toespraak bood
jhr. De hnitz de Koningin een aantal
briefkaar n aan, dat het comité ontving
en welke'aak voorzien waren van een
treffende -pdracht.
Otroerd en overweldigd
Koningi Juliana zei vervolgens in
haar danwoord, ontroerd en over
weldigd tcijn door zoveel hartelijk
heid. Bijzadere dank bracht zij aan
het com.it, dat zich tot tolk heeft
gemaakt in de gedachten die de
vele geves van dit -prachtige ge
schenk heben bewogen. Dat dit
voor elkee een behoefte des har
ten is gevest, maakt de gave tot
een zeldzam waardevol geschenk,
zo zei de vstin.
Koningin1 uliana bekende dat de
ijver van ht comité haar toch niet
geheel is otgaan en zei, dat zij
bijna in eemerstrooid moment zelf
een bijdrage in een van de bussen
had gestopt, schenen die te plei
ten voor eenf ander nobel doel!
Over het g>te geldbedrag dat zij
ontving, zei c Koningin dat de ge
vers hiervan aar in staat stellen
weer anderei in het gehele Ko-
Koue nacht
De Bilt verwac; van heden tot mor
genavond:
Aanvankelijk tfaiig bewolking, wei
nig wind en vooj in het oosten van
het land kans op achtvorst. Later toe
nemende bewolkin plaatselijk gevolgd
door enige regen e overwegend matige
wind uit westelij kt richtingen. Onge
veer dezelfde middjtemperaturen als
vandaag. (Opgemaar, te 11.15 uur).
2 Ml
Zon op: 5.10 uur; onder: 20.04 uur
Maan op: 3.07 uur;onder: 14.35 uur.
Hoogwater te Katwk te 11.38 uur.
Laagwater te 6.51 19.47 uur.
Dit nummer bestaatolt 28 paglnals.
ninkrijk blij te maken. Dit noemde
zij het grootste genoegen dat men
haar bereiden kon. Het vooruitzicht
dat haar werkkamer zo mooi zou
worden, vond zij een reden om die
dagelijks met nóg meer animo bin
nen te gaan en er haar werkuren
door te brengen.
„Ik zal dat telkens doen, ook in
moeilijke tijden, met verhoogde blij
moedigheid, wanneer ik in mijn ta
pijt de neerslag zie van het harte
lijke medeleven van het Nederlandse
volk bij mijn werk", zo zei de Ko
ningin. Ook voor het fraaie arm
bandhorloge uitte zij haar hartelijke
dank.
Dank van de Koningin
„Vele goede wensen hebben
mij bereikt op mijn 50e verjaar
dag. De hartelijkheid daarvan
heeft mij zeer getroffen.
De uitzonderlijke hoeveelheid
van gelukwensen, zowel van of
ficiële instanties en van organi
saties van verschillende aard,
als van particuliere personen -
bekenden en onbekenden - no
pen mij, ditmaal langs deze weg,
mijn diepgevoelde dank te be
tuigen voor alle medeleven op
die dag ondervonden."
JULIANA
Soestdijk, 1 mei 1959.
Nieuwe moed!
„De talrijke goede wensen", zo zei de
Koningin, zullen mij met nieuwe moed
bij het begin van mijn tweede eeuw
helft vervullen, ook al hoop ik niet het
einde daarvan nog te beleven. De leef
tijd van 50 jaar noemde Koningin Ju
liana voor haar heel aantrekkelijk.
„Men heeft", zo zei zij, al die tijd ge
legenheid gehad een goede dosis erva
ring en levenswijsheid te krijgen. Het
vallen en opstaan, de teleurstellingen,
zoals het onrecht en de andere vrese
lijke dingen die onze tijd nog te zien
heeft kunnen geven, maar ook de won
derbaarlijk goede en mooie belevenissen.
Aan de andere kant, aldus de Koningin,
is men met 50 doorgaans nog geheel fit,
geestelijk van zins en fysiek in staat
deel te nemen aan het volle veelzijdige
leven, zoals God het geeft, in al zijn
fleur en in al zijn ernst, terwijl er al
iets van het milde licht van de levens
avond zichtbaar wordt.
„Ik ben gelukkig, terug en vooruit te
mogen zien, samen met hen die mü lief
zijn, met mijn man en met onze vier
kinderen. Intens dankbaar, ook mijn
moeder nog in mijn nabijheid te mogen
hebben en tevens gelukkig, omringd te
zijn door zoveel echte, warme hartelijk
heid en sympathie", zo besloot te Ko
ningin haar toespraak.
(Voor een beschrijving der andere
feestelijkheden zie men elders).
Advertentie
Ambassadeur te Belgrado
Binnenkort is de benoeming te ver
wachten van mr. S. G. M. baron van
Voorst tot Voorst, tot dusverre buiten
gewoon gezant en gevolmachtigd minis
ter te Washington, tot Harer Majesteits
buitengewoon en gevolmachtigd ambas
sadeur te Belgrado. Baron van Voorst
tot Voorst zal omstreeks medio mei met
groot verlof uit Washington naar Neder
land vertrekken.
Op het bordes van het Paleis
Soestdijk bekijkt Koningin Juliana
de oorkonde, welke haar door het
Collegium van het Leidsche Stu
denten Corps werd aangeboden.
nadat deze door estafettdopers uit
de Sleutelstad naar het Paleis was
gebracht. Naast H.Mde praeses
van het Collegium, de heer H.
Muller.
Scherpe open brief aan premier Grotewohl
stelt de staatspropaganda aan de haak
(Van onze correspondent in Bonn)
De voorzitter van de raad van de Evanqelische Kerk in Duitsland,
bisschop Dibelius, heeft in een open brief aan de minister-president
van communistisch Oost-Duitsland Grotewohl fel geprotesteerd tegen
de Oostduitse staatspropaganda voor het atheïsme. Dibelius zegt tot
Grotewohl ondermeer: „II gelooft te moeten vaststellen: zedelijk is
wat de zaak van het socialisme dient! Deze zin roept pijnlijke herinne
ringen wakker aan de oplossing van de nazi's: goed is wat nuttig is
voor het Duitse volk!"
Dibelius' open brief aan Grotewohl heeft in West-Duitsland, spe
ciaal zo vlak voor de viering van de eerste mei, die zowel in Oost- als
in West-Duitsland een officiële feestdag is, veel weerklank gevonden.
„Dialectisch materialisme
is aliang achterhaald'1
De protestantse kerkleider valt Grote
wohl persoonlijk aan in verband met
diens rede van 23 maart j.l., waarin de
Oostduitse premier gezegd heeft, dat
dialectisch materialisme de basis vormt
van alle echte wetenschappenlijke ken
nis, zoals ook omgekeerd alle exacte
wetenschappelijke kennis in het dialec
tisch materialisme moet uitmonden. Wij
stellen slechts vast, aldus Dibelius, dat
natuurwetenschappelijke geleerden, die
in de hele wereld het hoogste aanzien
genieten, het dialectisch materialisme
afwijzen en van mening zijn dat het
daarmee gegeven kennis-principe door
de ontwikkeling van onze wetenschap al
lang is ingehaald. Dibelius verwijt Gro
tewohl, dat deze de atheïstische denk
methode van staatswege heeft geprocla
meerd. De staat stelt zich hiermee, al-
dus de Westduitse kerkleider, in tegen
stelling met de christelijk gezinde be-
volking. Een atheïstische staat kan voor
de christen nooit tot een innerlijk va
derland worden. Wat goed en kwaad is,
zedelijk en onzedelijk bepaalt de levende
God alleen, geen mens, geen beweging,
geen klasse en geen wereldbeschouwing.
Nieuwe tien geboden, die door mensen t
gemaakt zijn, zal het christendom nooit
aanvaarden.
Tweederangs burgers
Wanneer dus de nationale strijd
krachten van de „Duitse democratische
republiek" (Oost-I)uitsland) door hun
commando-instanties worden opgeroepen
om de andersdenkende wereld te haten,
dan kan de christenheid van Duitsland
daarop slechts haar belist „neen" laten
horen! Dibelius protesteert voorts tegen
de communistische opvoeding, die de
kinderen tot kleine atheïsten opleidt en
zegt tenslotte: het gevoel dat de trouwe
leden van de christelijke kerk in Oost-
Duitsland als burgers tweede klas gel
den, wordt steeds intensiever.
In Westduitse commentaren op Dibe
lius' open blief wordt gezegd, dat daarin
de keerzijde van de Oostduitse atheïs
tische campagne wordt getoond, te weten
dat de Oostduitse burger zich afwendt
van regime en staat. Steeds weer had
het communistische regime in het afge
lopen jaar van de kerk loyaliteitsver
klaringen ten opzichte van de staat ge-
eist: thans vernielt diezelfde staat
iedere vorm van loyaliteit. Voorts zegt
men in Bonn, dat het Oostduitse com
munistische regime, dat er op 11 mei te
Genève op uit zal zijn internationale
erkenning te krijgen, door Dibelius' on
verbloemde woorden een morele klap in
het gezicht krijgt. Grotewohls politieke
plannen voor een confederatie van Oost
met West-Duitsland worden in het licht
van Dibelius' woorden onwerkelijker dan
ooit: een atheïstische staat gelijk Dibe
lius zegt. kan voor de christen nooit tot
een innerlijk vaderland worden.
Advertentie
Ook Amerikaanse schepen
voor bescherming Panama
Amerika zal een mijnenveger en een
torpedobootjager naar Panama zenden
om te helpen zoeken naar schepen die
mogelijk met invasiemanschappen naar
Panama onderweg zijn. zo heeft het
departement van Buitenlandse Zaken
in Washington meegedeeld. Dit depar
tement had al eerder bekendgemaakt,
dat het vliegtuigen ter beschikking van
de Organisatie van Amerikaanse staten
(O.A.S.) had gesteld voor verkennings
doeleinden.
De vliegtuigen, die de Verenigde Sta
ten ter beschikking van de O.A.S. hebben
gesteld, speuren in de wateren in de
omgeving van Panama naar twee sche
pen. die volgens de Panamese autoritei
ten met versterkingen voor de tachtig
gewapende mannen in het dorp Nombre
de Dios onderweg zijn. De schepen, die
In Guatemala zijn ingeschreven, zouden
dinsdag van Cuba zijn vertrokken.
Cubaanse autoriteiten te Santiago
hebben een schip, de „Corinthia", aan
gehouden, dat met ruim honderd ge
wapende mannen op weg was naar
Panama. Deze mannen wilden zich bij
de invallers voegen.
mA
De Koninklijke Familie op het
bordes van het Paleis Soestdijk tij
dens het voorbijtrekken van het
traditionele verjaardags-defilé.
O Om
nooit te vergeten
15 jaar voor moord
op kind
Een 30-jarige vrouw uit Culemborg is
door het Amsterdamse Gerechtshof we
gens moord op haar 2-jarig zoontje Leo
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
15 jaar met aftrek van voorarrest. De
rechtbank had haar in eerste aanleg tot
8 jaar met aftrek veroordeeld, maar zij
was tegen dit vonnis in hoger beroep
gekomen. Haar was ten laste gelegd haar
zoontje met opzet in een badje kokend
water te hebben gezet. Volgens psy
chiaters is de vrouw aanzienlijk vermin
derd toerekenbaar en slecht in staat om
moederlijke gevoelens te koesteren.:
5?
99
De V.S. zullen Indonesië 60 militaire vliegtuigen verkopen, waar
onder 10 transporttoestellen en 15 bommenwerpers en jagers uit de
tweede wereldoorlog, aldus heeft gisteren het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken meegedeeld.
De tien transporttoestellen zijn van het type C-130b en de 15 bom
menwerpers van het type B-25.
Indonesië krijgt in totaal 35 jagers en wel 20 mustangs van het
type F-51 uit voorraden van de Amerikaanse regering en 15 mustangs
van hetzelfde type, die Indonesië uit particuliere bron zal moeten
betrekken.
Een woordvoerder van het ministe
rie van Buitenlandse Zaken verklaarde
dat alle militaire goederen, die de
V.S. bevriende naties verschaffen, ge
leverd worden op voorwaarde dat deze
goederen alleen gebruikt zullen wor
den ten behoeve van de binnenlandse
veiligheid en de nationale zelfverde
diging en wel in overeenstemming
met de doeleinden en de principes
van het Handvest van de V.N. Hij
vroeg de aandacht voor de verklaring
die de Indonesische minister van
Buitenlandse Zaken, Soebandrio, heeft
afgelegd bü zijn bezoek aan Australië.
Soebandrio heeft toen verklaard, dat
het geschil tussen Nederland en Indo
nesië over Nieuw-Guinea opgelost moet
worden door vreedzame middelen en dat
er geen geweld gebruikt moet worden
door betrokken partijen bü de regeling
van territoriale kwesties.
Op de vraag of Nederland zyn stand
punt over de wapen verkoop aan de VS.
kenbaar had gemaakt, antwoordde de
woordvoerder: „Wy zyn vanzelfsprekend
permanent in contact met onze bond
genoten"
De woordvoerder zei verder dat voor
zover hy wist, by deze kwestie geen
sprake is van financiële hulp aan Indo
nesië. Het gaat hier om contante trans
acties.
Hy zei in antwoord op vragen niet te
weten of de bommenwerpers en jagers
met alle wapens en andere uitrusting
zullen worden geleverd.
Over de levering van de 10 transport
vliegtuigen zei de woordvoerder, dat on
geveer twee maanden geleden by het
Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken een verzoek is ingediend
om een uitvoervergunning voor 10
C-130b's, die de Indonesiërs kennelijk
van plan waren te kopen. Het ministerie
heeft uitgifte van een uitvoervergun
ning goedgekeurd. De Indonesiërs zullen
de toestellen direct van de fabriek, de
Lockheed Aircraft Corporation, be-
betrekken.
