NU PAUS JOANNES XXIII EEN
OECUMENISCH CONCILIE WENST
Christenen van alle kerken zien
uitslag met spanning tegemoet
SEVILLA
'«ANGE MARME
:f»
Zwaardemaker
Oostendse vissers richten thans
steven naar het koude Labrador
Vele Duitse kinderen verdwijnen
uit vrees voor 'n slecht rapport
Opgericht 1 maart 1860
Donderdag 19 maart 1959
Vijfde blad no. 29699
Leids hoogleraar in de theologie geeft zijn visie
Veel zal afhangen van de vorm waarin, en de
basis waarop, uitnodiging wordt gedaan
Op 25 januari j.l. heeft Paus Joannes XXIII de wens om een
oecumenisch concilie tot stand te brengen uitgesproken. Wij moeten
dit wel onderscheiden van de grote bijeenkomsten van de niet-rooms'
katholieke oecumenische beweging, waarvan Genève het centrum is
en waarop wij nog terug zullen komen. „Oecumenisch" betekent
„wereld-omvattend" en is van ouds de kwalificatie van de grote kerk
vergaderingen, vóór 1054, van die der ongescheiden kerk in oost en
west, en daarna ook toegepast op bepaalde synoden in het westen
alleen, behorende tot de rooms-katholieke kerk. Het voorlaatste was
dat te Trente in verschillende perioden tussen 1545 en 1563, dus na
en grotendeels naar aanleiding van de hervorming gehouden, en het
laatste het Vaticaanse, in de Sint-Pieter te Rome gehouden, waar het
dogma van 's Pausen onfeilbaarheid is vastgesteld, 1869—1870.
De aankondiging omvatte, voor zo
ver ons thans hekend is, voorname
lijk drie punten: de pastorale zorg
van de Paus als bisschop van Rome
voor kerk en christendom dezer we
reldstad, een onderwerp dus meer
speciaal voor een diocesane synode,
jn de tweede plaats de herziening
van het kerkelijk wetboek, dus een
zuiver rooms-katholieke aangelegen
heidEn in de derde plaats, doch als
iweede punt genoemd, de zorg vooi
ie zuiverheid en de standvastigheid
der leer en voor de eenheid der
christenheid. Dit is het eigenlijke
oecumenische punt in een meer dan
illeen de rooms-katholieke kerk
oangaande zin.
Het gezag van Paulus
en Petrus
De aankondiging had plaats na de
erkelijke viering van de dag der be
ering van de apostel Paulus, in de naar
em genoemde kerk St. Paulus buiten-
e-muren (van Rome), waar zijn graf
i. Bij deze gelegenheid heeft de Paus
e mening verworpen, dat men onder
leid zou mogen maken tussen het ge-
ig van Paulus en dat van Petrus. In
tended, hun leer is één stralend ge-
tel De Paus schijnt hierbij aan de
asters-orthodoxe kerken gedacht te
ebben, die zich voor haar ouderdom
rarne op Paulus beroepen. Aan de her-
urming, wier beroep op de genade- en
chtvaardigingsleer van Paulus (de
ieven aan de Galaten en aan de Ro
emen) nog sterker is, schijnt niet zo-
er gedacht te zijn. Ter voorbereiding
n een concilie, waar mogelijk ook
let-rooms katholieken aanwezig zou-
n kunnen zijn, zijn de plaats en het
hele kader van de aankondiging wel-
tht van bepaalde betekenis. In 1647 is
onder Paus Innocentius X een decreet
in het Heilig Officie verschenen, waar-
uitdrukkelijk verklaard werd, dat de
gswyze: „St.-Petrus en St.-Paulus zijn
twee vorsten der kerk, die één ge
sel vormen", of iets dat daarop lijkt,
tardoor „een zekere gelijkwaardigheid
ssen Petrus en Paulus" wordt vastge-
eld. een ketterij is.
Deze uitspraak werd gedaan naar
inleiding vooral van een zin uit een
ek van Antoine Amauld, één van de
ote Franse Augustianen en Jansenis-
n, waartegen de kerk destijds ten
erste in verzet was. Amauld had ge-
gd, dat Petrus en Paulus beiden in
in leven boete hadden gedaan zodat
:n in deze twee hoofden der kerk, „die
n zijn", het beste voorbeeld van be-
uw mag zien.
Nu gaat het natuurlijk niet aan om
n dergelijk decreet uit zijn historisch
rband te halen en er eeft al te groot
wicht voor alle verdere tijden aan toe
kennen. Maar het is een kerkelijke
spraak. Ze is nimmer herroepen. Ze
Eft uitdrukking aan een voorstelling,
de rooms-katholieke kerk ongetwij-
dierbaar is, niet in deze zin, dat
haar aan eerbied voor Paulus zou
tbreken, maar wel, dat voor haar Pe-
het primaat, de voorrang, heeft en
de Paus „Vice Petri", dit is op de
ats, in naam en door de kracht van
trus de kerk regeert. Weliswaar bidt
in de liturgie van 25 januari: „O
d, die de gehele wereld door de pre-
uig van de heilige apostel Paulus
)t onderwezen maar deze ge-
>week begint met de herdenking van
trus' stoel te Rome en Petnis noemde
op het Vaticaanse concilie de vorst
et herders, erf in hem heeft de grote
■der der schapen, Christus, de kerk
iticht. De uitspraak van Paus Joan-
zou hiernaast nu als een zekere
sneering, waardoor het niemand te
eilijk wordt gemaakt, beschouwd
dnen worden.
Kanoniek recht
in diocesane synode is een synode
1 het diocees of bisdom. Op zul'k een
ode kunnen dus de zaken, die het
flom en de stad Rome zelf betreffen,
[andeld worden. Het kerkrecht is ge-
lficeerd in de omvangrijke codex
r het kerkelijk recht, vroeger canon
'eten, zodat men van kanoniek recht
eekt.
|e tegenwoordig in gebruik zynde
ex is op Pinksteren 1917 door Paus
fcdictus XIV uitgevaardigd, nadat er
ie jaren aan gewerkt was. Hij is na-
jk een vereenvoudiging en aanpas-
van de eeuwenlang gegroeide
otsverzamelingen der kerk. Wat niet
Dode en zwaargewonde
de Kabelweg in Amsterdam-west
zioh gisteren een ernstig ver
ongeluk voorgedaan waarbij de
i&rige fabrieksarbeider H. J. Visser
jet leven is gekomen en de 23-jarige
ienbouwer J. E. L. Karsch ernstig
gewond. De laatste liet zich op
bromfiets voorttrekken door een
totauto met aanhangwagen. Ty-
het inhalen van twee wielrijders
'te zijn jas het stuur van de fiets
Visser. Zowel hy als de bromfietser
■ben onder de aanhangwagen te
lt en werden door het rechterachter-
overreden. Visser is aan zijn ver
engen overleden. Karsch is met
•i?e vleeswonden ter verpleging op-
^nien.
Oecumenisch concilie
Op ons verzoek heeft prof. d'r.
J. N. Bakhuizen van den Brink,
hoogleraar in de godsdienst
wijsbegeerte aan de Leidse Uni
versiteit zijn visie gegeven op de
wens van Paus Johannes XXIII
om een oecumenisch concilie tot
stand te brengen. Prof. dr. Bak
huizen van den Brink overweegt
in dit artikel of een eventueel te
houden concilie werkelijk een
oecumenisch karakter kan dra
gen. Hij stelt, dat het bijzonder
problematisch is, hoe de vorm
te vinden, waardoor de goede
bedoelingen ook inderdaad ge
realiseerd zouden kunnen wor
den, met het ontzien van het
eigen roomse standpunt en de
niet-roomse standpunten.
Wij laten hem hiernaast aan
het woord.
led. L.D.
meer leefde, is vervallen. Er had dus
een sanering plaats. Dat is nu nog niet
zo lang geleden, ruim een halve eeuw,
een korte periode in het leven der kerk.
Toch is er reeds weder behoefte aan een
nieuwe bewerking, wellicht ook met het
oog op de gebieden in het oosten, die
geünieerd zijn met Rome en een min of
meer eigen recht hebben, dat ook geco-
difieerd staat te worden. Voor het ne
men van een besluit daartoe waarop
nog veel studie zal moeten volgen is
een concilie de plaats, ofschoon, als het
erop aankomt, de Paus wel de macht
zou hebben zulks zelf te besluiten. Pius
X heeft dit in 1904 in tegenwoordigheid
van de kardinalen gedaan. Thans zal
het een conciliepunt worden.
Wat beoogd wordt
Nadere berichten betreffende het
kernpunt, waardoor het concilie een
werkelijk oecumenisch karakter zou
kunnen verkrijgen, melden, dat de vol
gende, hoogst belangrijke, zaken beoogd
schijnen te worden: de bestrijding van
dwaalleringen, de bestrijding in het bij
zonder van het moderne materialisme,
dat zo gevaarlijk is voor de geestelijke
roeping van de mens, de innerlijke ver
sterking van de kerk, die in verscheiden
gebieden, zoals met name in China, met
verscheuring wordt bedreigd, de ziel
zorg en evangelisatie in het algemeen,
de nadere definiëring van het bisschop
pelijk ambt aLs een wezenskenmerk van
de kerk.
Namen van personen of ideologieën
zyn in verband met de bedoelde dwaal
leringen opzettelijk niet genoemd.
Wat wij zoëven een werkelijk oecume
nisch karakter noemden, zou kunnen
voortvloeien uit de indruk, die bij de
aankondiging gewekt is, dat ook een
uitnodiging gericht zal worden „aan de
gescheiden gemeenschappen om te zoe
ken naar de eenheid, die door zovele
zielen op aarde heden ten dage zo innig
verlangd wordt".
Daarbij is volgens insiders niet slechts
te denken aan de oosterse orthodoxie,
maar ook aan anglicanen, protestanten,
oud-katholieken en misschien nog an
deren. Dat deze dingen de Paus per
soonlijk zeer aan het hart liggen, schijnt
wel duidelijk te zijn.
Op zichzelf is dit echter met de naam
„oecumenisch" niet gegeven. De rooms-
katholieke kerk erkent geen enkele an
dere kerk als gelijkwaardig met zichzelf.
Zy is over de gehele wereld verbreid.
Brengt zij nu een concilie, dit is een
algemene vergadering of synode, waar
op haar bisschoppen enz. samenkomen,
bijeen, dan is daar dus de gehele wereld
vertegenwoordigd en is de naam oecu
menisch op zyn plaats. Het kerkrecht
zegt daarvan, dat slechts de Romeinse
Pontifex, de Paus, het bijeen kan roe
pen. Met stemrecht worden daartoe uit
genodigd de kardinalen, patriarchen,
primaten, aartsbisschoppen, bisschop,
pen, titulaire abten en prelaten, abten
van de orden en eventueel titulaire bis
schoppen ook, theologen als deskundi
gen, doch deze met raadgevende stem,
want de beslissingen worden slechts door
de leden der hiërarchie genomen.
Paus en het concilie
Zyn het echter ooit beslissingen? Het
kerkrecht bepaalt namelijk dat de Paus
of zijn gedelegeerde het concilie presi
deert, de agenda vaststelt en dat de be
sluiten van het concilie van kracht zyn.
indien zy door de Paus zijn bevestigd
en uitgevaardigd. Het oecumenisch con
cilie, zo wordt er voorts enerzijds be
paald, heeft de hoogste macht in de
kerk, maar, zo volgt daarop, er is van
een uitspraak van de Paus geen beroep
op het concilie. Duidelijk is dus, dat niet
het concilie, zoals gedurende een periode
in de 15de eeuw het geval is geweest, de
eigenlyke macht in de kerk heeft, maar
de Paus alleen. Bovendien is duidelijk
dat zulk een concilie op zichzelf geen
oecumenische betekenis in de nieuwe
zin, die dat woord door de oecumenische
beweging heeffc verkregen, behoeft te
hebben. Is echter de Paus van plan om
niet-rooms-katholieken tot het bijwonen
van het concilie natuurlijk niet als
stemhebbende leden, maar op enigerlei
wijze als waarnemers en gespreksgeno
ten over bepaalde onderwerpen uit
te nodigen, dan kan dit concilie een
oecumenische betekenis in een nog
nieuwere zin verkrijgen!
Wat is hiervan te verwachten? Nie
mand zal daar een definitieve uitspraak
over wagen te doen. Belangstelling is er
Advertentie.
in overvloed. Het zou dwaas zijn om te
denken, dat in onze tijd van oecume
nisch streven, dit is van verlangen en
streven naar een groter eenheid tussen
de christelijke kerken, zulk een belang
stelling er in eens niet zou zijn, wan
neer de Paus zijn werkkracht in deze
richting gaat ontwikkelen. Integendeel,
dit is van grote betekenis.
Moeilijkheden
- •»aOEMAKER SC1"'
•taipssen houano
Neemt vaker...
Massale vangsten, maar weinig variatie
Belgen als pioniers op zoek
naar andere visgrond
(Van onze Brusselse correspondent)
Sedert enkele weken in verband met
de moeilijkheden van de IJslandvaart
is een grote rederij in Oostende met
enkele van haar in Engeland gebouwde,
ultra-moderne treilers begonnen met de
vaart op Labrador. De visgronden van
Labrador bevinden zich op circa 150 mijl
van de Canadese kust, en de reis duurt
ongeveer 22 dagen, het grote nadeel van
die visgronden is dat zy slechts weinig
variatie bieden. Er wordt bijkans uit
sluitend rode zeebaars gevangen en deze
vis, die een giftige graat heeft, kan al
leen als filets worden verkocht. De vang
sten zijn echter massaal. Een schip
brengt gemakkelijk tot 5.000 „bennen"
naar huis.
De beslissing van deze grote Oostendse
rederij is vrij revolutionair.
Immers, het Kanaal, de Noord-
zeebanken en IJsland waren steeds de
traditionele vanggebieden van de grote
zeevisserij. De Vlaamse vissers schijnen
van oordeel te zijn dat de IJslanders de
oorlog van „de twaalf mijlen grens-
water' definitief hebben gewonnen. Van
daar dat zij als pioniers op zoek gaan
naar andere visgronden. Wij hebben by
een nationaal pintje bier in het leven
dige Oostende een lang onderhoud gehad
met een ambtenaar uit Belgisch Kongo,
een man van de Vlaamse kust, die een
reis met de „Rubens" naar Labrador
heeft gemaakt. Het comfort aan boord
van die moderne schepen is natuurlijk
enorm veel groter dan op de oude sche
pen, maar de vissers die Labrador ge
regeld zullen moeten bewerken, zijn toch
beklagenswaardige mensen, aldus onze
zegsman. Het is er angstwekkend koud
en er moet wegens de grote vangsten
zeker harder worden gewerkt dan in de
Noordzee. Soms moet het schip héél
gauw vluchten uit de Ijsklippen en moe
ten alle hens aan dek om de grote ijs
klompen van het schip te verwijderen.
De vis wordt dus eens te meer wel duur
betaald
Wanneer de Labradorschepen in
Oostende arriveren met de smakelijke
zeebaars in het ruim, wordt gelukkig
een groot deel van de produktie aan
de diepvriesfabriek van de rederij ge
leverd. Men kan zich immers voorstel
len, dat de prijs van de zeebaars cata
strofaal zou dalen wanneer ineens een
grote hoeveelheid in de afslag ter vis
mijn zou komen. Er is heel wat herrie
geweest vóór de rederij van het stads
bestuur vergunning kreeg om een groot
deel van de produktie vooraf uit de
markt te nemen voor de diepvries. De
handel protesteerde heftig en beschul
digt de rederij ervan dat zij de beste
kwaliteiten voor het eigen bedrijf reser
veert. De wethouder voor de visserij te
Oostende heeft vrij eigenmachtig be
slist, dat de rederij overigens in tegen
stelling tot de reglementen van de vis
mijn de rode zeebaars-produktie al
dus mag regelen. Niemand kan immers
voordeel hebben bij een al te vergaande
afbraakpolitiek van de prijzen. Men kan
ook niet verwachten dat de Belgen, die
al geen bijzonder grote visliefhebbers
zijn, die zeebaars of „robonen". zoals zij
in de Westvlaamse visserstaal worden
genoemd, zo massaal gaan eten dat zij
er hun traditioneel brokje tarbot of tong
zouden voor laten!
Maar toch liggen hier moeilijkheden,
want sedert de ontwikkeling van de
oecumenische beweging is er tussen de
rooms-katholieke en de andere kerken
het een en ander gebeurd. In 1928 ver
scheen de encycliek (ambtelijk rond
schrijven) van Pius XI, „Mortalium Ani-
mos", die volstrekt intransigent was en
waarin het meedoen aan vergaderingen
met anders-gelovenden als misleidend en
voor katholieken verboden genoemd
werd. Toen de Wereldraad van (niet-
rooms-katholieke) kerken eindelijk, na
jaren van voorbereiding, in 1948 te
Amsterdam gesticht werd, verscheen er
een monitum, aanmaning, van het
Heilig Officie, waarin aan canon 1325
werd herinnerd, waar het kerkrecht
zegt, dat zonder toestemming van de
apostolische stoel geen katholieken deel
mogen nemen aan disputen of gesprek
ken. met name openbare, met niet-
katholieken. Die toestemming is dan ook
niet gegeven.
Prof. W. H. van de Pol te Nijmegen
schreef in datzelfde jaar in zijn boek
„Het christelijk dilemma, katholieke
kerk reformatie", dat de eenheid der
christenheid een kerkelijk probleem bij
uitstek is en niet op een speculatieve
manier opgelost kan worden, maar
alleen in concreto en kerkelijk. De
katholiek nu gelooft in de kerk, omdat
zij het lichaam van Christus is. Dit
geloven richt zich op het zichtbare, niet
op een onzichtbaar iets, een dialectisch-
critisch-beginsel, hoe waardevol ook,
anders valt men slechts terug in dwa
lingen, die de katholieke kerk funda
menteel heeft moeten veroordelen. Zij
wacht er dan nu ook nog altijd op, dat
de andere christenen hun ongemotiveer
de aanklachten intrekken, hun vooroor
delen laten varen en tot de openlijke
erkentenis komen, dat de katholieke
kerk geen groter respect tegenover de
ernstige bedoelingen van de oecumeni
sche beweging aan de dag had kunnen
leggen en haar geen groter dienst had
kunnen bewijzen dan door de onwrik
bare. beginselvaste afwijzende
houding, die zij van het eerste moment
(Mortalium Animos. en dergelijke) heeft
aangenomen. „De katholieke kerk is zelf
de oplossing van heel de oecumenische
problematiek"..
Fundamenteel verschil in
omvatting
Deze duidelijke taal geeft enigszins
aan, van welke kwaliteit de moeilijk
heden zyn, die overwonnen zullen moe
ten worden, willen niet-katholieken uit
genodigd worden door Rome om met
haar te vergaderen en aan zulk een
uitnodiging gevolg kunnen geven. Prof.
Alevizatos, hoogleraar in de kerkgeschie
denis te Athene, heeft verklaard, dat
een werkelijk oecumenisch conciclie, waar
de verschillende kerken gelijkwaardig
naast elkander bijeen zouden zijn als
vertegenwoordigsters van de gehele
christenheid ter wereld, vrijwel onmoge
lijk is wegens het fundamenteel verschil
in opvatting van oost en west terzake
van de rechtsmacht van zulk 'n conciclie
bedoeld is de macht van de Paus boven
die van het concilie en ter zake van be
paalde dogma's, zoals dat van de onfeil
baarheid van de Paus en de beide
Maria-dogma's, de onbevlekte ontvange
nis e:i de ten hemelopneming. Prof.
Alevizatos ziet daarom meer heil in een
modus van vreedzame samenleving dan
in een direct op hereniging gerichte
opzet.
Het lijkt intussen wel zeer de vraag, of
de Paus op dit laatste af zal koersen. De
geschiedenis heeft in vervlogen eeuwen
waarschuwende lessen inzake een al te
weinig genuanceerde directheid geleerd.
De secretaris-generaal van de Wereld
raad van Kerken te Genève, onze land
genoot dr. W. A. Visser 't Hooft, en het
executieve comité van die Raad hebben
hunnerzijds verklaard, dat het aanvaar
den van een uitnodiging van de kant
van Rom: af zal hangen van de vorm
waarin, en de basis waarop, die uitnodi
ging zal worden gedaan. Dit hebben ook
anglicanen en de orthodoxe patriarch
van Antiochieë en anderen ongeveer
evenzo gezegd.
Men mag wel denken, dat de voor
lopige aankondiging van het concilie er
mede toe moet dienen om de opinie te
peilen, die ten deze in de verschillende
kerken en kerkgroeperingen in de wereld
bestaat. Dat deze opinie in het algemeen
gunstig is. zoals dezer dagen ook nog
uit uitlatingen van oud-katholieke zijde
gebleken is, mag men zeker aannemen.
Bijzonder problematisch
Maar dat het byzonder problematisch
is, hoe de vorm te vinden, waardoor de
goede bedoelingen ook inderdaad ge
realiseerd zouden kunnen worden, met
ontzien van het eigen roomse standpunt
en de niet-roomse standpunten, zal men
evengoed moeten aannemen. De persoon
van de Paus heeft ongetwijfeld haar
grote betekenis, maar geen Paus kan
het kerkelijk stelsel veranderen.
De Euromast in Rotterdam, die
hoger zal worden dan de Utrechtse
Dom, heeft thans al een hoogte van
meer dan zestig meter bereikt. De
bouw vordert snel: ongeveer vier
en een halve meter per dag! Bo
venin wordt een restaurant ge
bouwd, dat een van de attracties
zal worden voor de internationale
tuinbouwtentoonstelling, welke in
I960 in Rotterdam zal worden ge
houden.
Politie constateert, (lat de ouders in de
meeste gevallen in gebreke zijn gebleven
Jeugd betaalt de rekening
(Van onze correspondent in Bonn)
In deze tijd voor Pasen krijgen
de Westduitse schoolkinderen hun
schoolrapporten en wordt bekend
gemaakt of ze al of niet zijn over
gegaan. En daarmee gepaard gaat:
angst. Angst bij kinderen die bang
zijn voor het beruchte slechte rap
port, voor zitten-blijven, voor het
boze gezicht van vader of moeder
thuisIn Düsseldorf verdwe
nen onlangs twee broertjes. Men
kon ze in geen velden of wegen
terugvinden, het leek wel of ze
van de aardbodem verdwenen wa
ren. Na vier dagen vond men ze
terug: verlopen, ondervoed, grauw
en vies van de vlucht voorhet
slechte rapport! In dezelfde stad
verdween een twaalfjarige, die pas
na een volle week boven water
kwam.
Deze en andere verdwijningen heeft
de Düsseldorfse politie ertoe gebracht
eens een nauwgezet onderzoek in te stel
len naar de oorzaken ervan. En daarbij
bleek, dat in oktober j.l., vlak voor het
uitreiken van de herfstrapporten. in tijd
van enkele dagen niet minder dan zes
tien kinderen op de vlucht waren ge
slagen uit angst voor het slechte rap
port! Vier van hen zaten in dezelfde
klasseDe politie had er in oktober
eigenlijk weinig aandacht aan besteed.
Tenslotte lopen er wel meer kinderen
weg, die allen later weer gevonden ple
gen te worden. Maar het feit. dat kin
deren verdwijnen juist vlak voor het
uitreiken van rapporten, had te denken
gegeven en leidde tot de conclusie, dat
dit verdwijnen inderdaad iets te maken
had met angst voor zitten-blijven of
angst alleen voor het slechte rapport
zonder meer.
De Düsseldorfse politie meent te
recht dat geen enkel kind op de
vlucht slaat zonder dat daarvoor een
duidelijke reden is aan te wijzen. En in
negen van de tien gevallen, aldus de
conclusie, zijn het daarbij de ouders die
in gebreke zijn gebleven. Het viel bijv.
op. dat vele kinderen die op de vlucht
sloegen, uit een gezin kwamen waarin
de vader of ontbreekt óf vele dagen per
week afwezig is. Of waarin vader en
moeder beide werken. Het ontbreekt in
dergelijke gezinnen dan vaak aan de
nodige aandacht voor het kind. dat door
zijn ouders te tegemoetkomend óf te
straf behandeld wordt.
Ondeugdelijk gezinsverband
Daarbij komt de uitzonderingspositie
waarin West-Duitsland op het stuk van
de verhouding kinderen-ouders verkeert
tengevolge van de oorlog en de na-oor-
logse economische nood. Volgens een
opgave van de betrouwbare „Frankfur
ter Allgemeine Zeitung" leven er in de
Bondsrepubliek niet minder dan 2,5 mil
joen kinderen die geen ouderlijk huis
hebben, dan wel hun vader óf hun moe
der missen; 8,6 miljoen vrouwen zijn in
West-Duitsland in een volledige baan
werkzaam. Een op de vier of vyf kin
deren in West-Duitsland groeit zonder
moeder op, enzovoorts. Het duidt er al
lemaal op waarom in zovele gevallen het
gemiddelde Westduitse kind niet nor
maal wordt opgevoed, waarom het de
nodige rust thuis ontbeert en waarom
het voor slechte rapporten of een drei
gend zittenblijven dan maar vlucht,
vlucht zonder enig doel uiteraard.
Het is een tragisch uitvloeisel van de
oorlog, waarmee men in de Bondsrepu
bliek bepaald niet overal raad weet. De
gevallen in Düsseldorf hebben in elk ge
val duidelyk gemaakt, dat men precies
weet waar de schoen wringt. Helaas wil
dat nog niet zeggen dat men de moei
lijke situaties kan veranderen, omdat
het hier vaak om gevallen gaat waar
aan niets meer is te veranderen. Waar
bijvoorbeeld moeder de vrouw al jaren
lang haar steentje bijdraagt aan het ge
zinsinkomen, daar kan zij niet zomaar
ophouden met werken. Daar blijven de
kinderen „sleutelkinderen", die 's och
tends. gewapend met een sleutel aan
een touwtje om de hals naar school
gaan en die zelf ver vóór vader en
moeder van hun werk terugkeren de
weg in huis zullen moeten vinden. En
waar moeder geniet van een pensioen
omdat vader gesneuveld is, daar zullen
zgn. „Onkel-Èhen" (oom-huwelijken)
bij de vleet blijven bestaan: „huwelij
ken" waarbij moeder met een nieuwe,
meestal oudere, man samenwoont, die
door de kinderen „oom" wordt genoemd.
De gang naar het gemeentehuis voor
een wettig huwelijk zou de weduwe van
haar pensioen beroven en dat kan men
net niet missenEr zal dan ook een
halve generatie over heen moeten gaan
voor aan al deze oorlogsuitwassen een
einde is gekomen. In die tussentijd be
taalt de Westduitse jeugd het gelag, nu
al minstens tien jaar!
De kunst zal zijn, dóAr in de noodza
kelijke ruimte te vinden voor hetgeen
thans beoogd wordt. Wij herinneren er
aan, dat de aankondiging geschied is
juist na de zogenaamde gebedsweek voor
de eenheid, die in en ook buiten de
rooms-katholieke kerk pleegt te worden
gevierd. De mis, vroeger „ter opheffing
van het sohisma" geheten, noemt men
thans bij voorkeur .Votiefmis voor de
eenheid". In de litanie wordt gebeden:
„voor de hoogmoedige en aanmatigende
houding tegenover onze medebroeders in
Christu-s aangenomen schenk ons
vergiffenis. Heer, voor het tekort aan
begrip jegens hen betoond schenk ons
vergiffenis, Heer, opdat er slechts één
kudde en één herder mogen zijn, o God,
breng de verdeelde christenen tesamen"
j Het lijdt wel geen twijfel of christenen
j van alle kerken en niet-christenen zien
met spanning uit naar de verdere ont
wikkeling van het aangekondigde plan.
Elvis Presley's gejammer
verjaagt zelfs de meeuwen
Mogen wij de Londense .JJaily
Express" geloven, dan hebben Brit
se ornitologen een trefzeker middel
gevonden om meeuwen te verjagen.
Meeuwen veroorzaken bij verschei
dene Engelse waterleidingreservoirs
veel overlast. Ornitologen trokken
met een bandopname-apparaat naar
Nederland, om wat noodkreten van
angstige meeuwen op te nemen. En
passant maakten ze een bandje van
een kinderfeest waar rock 'n roll-
muziek en „zang" van de heer Elvis
Presley, werden aangewend om
stemming te kweken.
Toen de meeuwenkreten door een
geluidsinstallatie over het reservoir
getoeterd werden reageerden de
daar aanwezige meeuwen nauwe
lijks: ze vlogen even op, maar keer
den spoedig terug.
Wie op het idee kwam is niet be
kend, maar men heeft toen ook het
bandje met de zang van Presley
eens afgespeeld. Met verbluf fend re
sultaat!!
De kreten van de heer Presley de
den de meeuwen over de horizon
verdwijnen. Pas 24 uur later keerden
ze terug, en toen ivas een nieuw
Presley-salvo voldoende om ze weer
een etmaal te verjagen
De ornitologen hebben thans vast
gesteld dat andere lichte, semi-klas-
sieke en zelfs klassieke muziek de
meeuwen eerder aantrekt dan ver
jaagt. Elvis „The pelvis" is het eni
ge middel dat tot dusver enig resul
taat geeft in de strijd tegen de
meeuwen.
Toch groot verlies voor
Ned. Antillen
De Nederlandse Antillen zullen een
jaarlijks verlies lijden van tussen de
30.000.000 en 40.000.000 dollar wat hun
export van benzine naar de V.S. betreft,
als gevolg van de nieuwe Amerikaanse
importbeperkingen van olie, aldus diplo
matieke zegslieden.
Zij zeiden dat Curacao en Aruba
meer dan elk ander gebied dat benzine
naar de VS uitvoert, te lijden hebben
onder de nieuwe importbeperkingen.
De Nederlandse Antillen zullen boven
dien nog enkele miljoenen dollars per
jaar verlies lijden wegens de beperking
van de import van andere afgewerkte
olie-produkten zoals cerosine en benzine
voor straalvliegtuigen.
