gedroogde vruchten
nobu McCarthy
Rc
Ook
zijn gezondvoedzaam en zeer aromatisch
Wat zijn eigenlijk
3 recepten:
probeert U
i r
KRENTEN,
ROZIJNEN,
PRUIMEN en
ARRIKOZEN
Na enkele teleurstellingen kreeg
eindelijk de zo fel
begeerde filmrol
Met Jerry Lewis in „The geisha boy"
VARIA
Niets nieuws
onder de zon
ze eens
Het drogen van fruit is bijna even oud als de menselijke bescha
ving. Maar niet alle soorten fruit werden al eeuwen geleden
gedroogd. Over gedroogde dadels en vijgen kunnen we in het Oude
Testament al lezen. De Griekse dichter Hesodius dichtte, in de
zevende eeuw vóór Christus, een soort gebruiksaanwijzing voor de
teelt en het drogen van krenten.
KRENTEN, zyn kleine blauwe drui
ven, die alleen in hun vaderland
Griekenland, willen groeien en
die daarom door de Fransen werden
genoemd: raisins de Corinthe, een
benaming waar ons woord „krent"
van is afgeleid. Passula minor is de
officiële latijnse naam van deze wijn
stok, die het eenvoudig nergens anders
ter wereld wil doen. Er is nog iets
aardigs aan de hand met die krenten:
men kweekt en droogt ze heden ten
dage nog op precies dezelfde manier
als zevenentwintig eeuwen geleden: de
oudste manier heeft bewezen de beste
te zijn.
Volgens dit antieke voorschrift wor
den de trossen, zodra de vruchten net
rijp zijn, afgeknipt en met een touwtje
aan een tak van de wijnstok zelf op
gehangen om er te drogen ln de scha
duw onder en tussen de bladeren. Dit
duurt twintig k dertig dagen, daarna
moeten de trossen dan nog één of twee
dagen in de zon worden nagedroogd.
Tegenwoordig droogt men ook in de
schaduw ln zes meter lange loodsen,
heel licht en luchtig gebouwd met zes
„verdiepingen" van dertig centimeter
hoogte. Op -een hoogte van twintig
centimeter boven elke „verdieping"
zijn draden gespannen waaraan de
trossen met een touwtje of met ijzeren
klemmen worden bevestigd. Ook in
deze loodsen per loods kan men
ongeveer duizend kilo krenten drogen
duurt het proces even lang.
Maar niet alle variëteiten lenen zich
voor het drogen in de schaduw en het
kan ook niet altijd: zijn de druiven
vochtig van te veel regen, dan vallen
ze van de tros zodra deze is afgeknipt.
Dan volgt men de methode van het
drogen in de zon: men spreidt de tros
sen uit op met klei verharde
grond waar ze na zeven tien dagen
in de zon al droog zijn. Tegenwoordig
legt men ze ook vaak op een speciaal
daarvoor geschikte papiersoort, ofwel
men volgt een methode van 't drogen
in de zon: men spreidt de trassen uit
in bakken van één k twee meter, waar
in ze twaalf tot veertien dagen moe
ten drogen. Toch hebben die bakken
veel voor. Als het regent moeten de
druiven op de grond of op papier met
zeildoek worden afgedekt. De Califor-
nische bakken stapelt men op elkaar.
Voor elke stapel heeft men slechts één
orkplaat nodig.
Droogt men op de grond, dan wor
den de trossen na vijf of zes dagen
omgedraaid, zyn ze helemaal droog,
dan worden ze net als in de gryze
oudheid met de hand of met een
houten vorkje getrost. Ze gaan dan
nog eens twee dagen in de zon, waarna
in een windmolen het stof en de steel
tjes eruit worden geblazen.
Hoewel de krent al zó lang bekend
was, heeft het toch tot in de dertien
de eeuw geduurd eer wy in Nederland
de eerste krenten kregen. Dat was te
danken aan de Venetiaanse kooplie
den en zeevaarders, die het er toen
wel op waagden met him kostbare
lading naar de Engelse en Nederland
se kusten te varen.
Kalfslapjes met
krenten en rozijnen
50 gr. rozijnen
50 gr. krenten
4 kalfslapjes elk van 100 gr
wat bloem
het sap van y2 citroen
een scheutje koffiemelk
100 gr. boter of margarine
Wentel de kalfslapjes in
bloem en laat ze in de boter of
margarine mooi bruin braden
Strooi er dan de krenten en ro
zijnen over en laat ze in een
dichte pan zachtjes gaar stoven.
Neem er een eetlepel jus uit en
bindt deze met het sap van een
halve citroen en een theelepel
bloem. Roer dit mengsel, even
vóór het opdienen, door de rest
van de jus. Dien de kalfslapjes
op in een ondiepe schaal met de
jus. Roer. net voor het opdie
nen, een scheutje koffiemelk (of
room) door de jus. Als U het
héél lekker wilt maken, strooi er
dan wat gehakte amandelen
over.
Tengevolge van die groeiende export
werd de krentencultuur ln Griekenland
steeds verder uitgebreid tot, na de
verovering van Griekenland door de
Turken in 1715, de export sterk ach
teruitliep eer zy zich weer kon her?'
len. Hoe groot die krentencultuur ivel
was? In 1700 bedroeg de hele Griekse
krentenopbrengst tweehonderdduizend
Venetiaanse ponden, in 1828 was deze
gestegen tot het tienvoudige. Toen na
1830 de grote domeinen in Grieken
land werden verkaveld en ontelbare
kleine boeren zelf krenten gingen ver
bouwen, werd de opbrengst steeds
groter. Het hoogtepunt werd bereikt
in 1093, met een opbrengst van ruim
drie miljoen Venetiaanse ponden.
Door allerlei oorzaken liep daarna
de krentenbouw terug en maakte een
lange, moeilyke periode door. Sinds
1924 staat deze eeuwenoude cultuur
onder controle van de Griekse regering
die op alle mogelyke wijzen het kwe
ken en het exporteren van de krenten
op een economisch verantwoorde basis
bevordert. Eén van de dingen, die
daarby in belangrijke mate zijn ver
beterd is de hygiëne by het behande
len en verpakken van deze zo geliefde
en voedzame vruchtjes.
i OZIJNEN. We zijn met onze kren
ten maar even vooruit gehóld,
maar nu gaan we weer naar het
begin van onze jaartelling terug. Nee,
er is niets nieuws onder de zon!
Precies als de Amerikaanse soldaten
lp de tweede wereldoorlog kregen de
Griekse soldaten twee eeuwen voor
Christus voor 'n veldtocht door Arme
nië by hun „voortreffeiyke levensmid
delen" een grote hoeveelheid rozijnen
mee! Rozynen try gen we allang niet
meer alleen uit Griekenland, of uit
hun eigenlyke vaderland Turkije en
Perzië, want de rozyn is een gemak-
keiyk te verbouwen produkt, dat het
overal doet waar maar zuidelyke zon
is. Dus ging men druiven voor rozynen
in andere Middellandse-zeelanden ver
bouwen en (sinds de vorige eeuw) in
Califomië.
Ook in ander opzicht stellen rozy
nen heel wat minder eisen dan kren
ten: rozynen zijn zo vriendelijk van
zelf aan de wijnstok te gaan drogen
zodra ze daarvoor de juiste graad van
rypheid hebben bereikt. Pas daarna
moeten er mensenhanden aan te pas
komen: ze worden geplukt, op houten
borden nog negentien dagen in de zon
gelegd, daarna in de schaduw vyf k
zes weken nagedroogd en tenslotte
alweer nadat steeltjes en stof er zyn
afgeblazen in kistjes verpakt.
Zelfs in Califomië wordt, niettegen
staande alle moderne methoden, toch
nog vijfenzestig percent van de rozy
nen in de zon gedroogd en maar. vyf-
endertig machinaal! Een van de voor
delen van dat machinale drogen, zoals
het in Califomië op grote schaal voor
vele soorten fruit wordt toegepast, is
dat het fruit veel minder risico loopt
gedurende het drogen te bederven
door regen, of te worden aangetast
door insekten of microben en derge-
ïyke, of vuil te worden door het stof.
PRUIMEN. De ouderen onder de
lezeressen herinneren zich wel
licht nog die beroemde delicatesse
van vroeger: gezellige houten kistjes
met grote, wazigblauwe gedroogde
vruchtende beroemde Karlsbader
pruimen. Dat was, voor groot en klein
een echte traktatiezo'n heerlyke.
zoete en toch rinsige pruim, die Je
heel af en toe „zomaar" uit het handje
mocht eten. Die Karlsbader pruimen
vond men toen veel te fyn en ook wel
te kostbaar om ze als de meer huise
lijke gedroogde pruimen te gebruiken
voor compote of in dat klassieke ge
recht: ryst met pruimen!
Tegenwoordig is dat allemaal wel
een tikje anders. We horen nauweiyks
meer over Karlsbader pruimen, maar
des te meer over de Califomische, die
dat mogen we gerust zeggen even
mooi zyn en even heerlyk van smaak
als die beroemde delicatesse van het
begin van deze eeuw. In Franse kook
boeken vindt men de gedroogde prui
men pas tegen de tweede helft van de
vorige eeuw eeji nieuwigheid, uit
Engeland overgebracht!
De grote opkomst van Califomië als
fruitland dateert ook pas uit die tUd.
Tot na de eerste wereldoorlog droogde
men er alle fruit alleen in de zon. Na
een byzonder regenachtig seizoen,
waarbij de hele oogst bedierf en men
het leger in Europa geen gedroogd
fruit kon sturen immers zo voed
zaam en versterkend is men toen
naarstig gaan zoeken naar het vervol
maken van methoden om machinaal
te drogen. Sindsdien wordt ongeveer
driekwart van de pruimenoogst machi
naal gedroogd. Tot de grote voordelen
rekent men niet alleen die, welke wy
reeds noemden by het machinaal dro
gen van de rozijnen, maar ook, dat
men er minder mensen voor nodig
heeft en bovendien, dat de velden, die
vroeger voor het drogen werden ge
bruikt, nu vry blijven voor het kweken
van andere gewassen.
Sla van gedroogde
pruimen en pindays
150 gr. gedroogde pruimen
V2 liter yoghurt
de geraspte schil van
1 sinaasappel
50 gr. gepelde pinda's
1 krop sla
mayonaise of 1/4 l. zure room
Laat de gewassen pruimen de
dag tevoren wellen in net ge
noeg water tot ze bedekt zyn.
Kook ze in het welwater gaar -
voeg er, indien nodig, net zoveel
water aan toe tot ze weer net
onder staan - en laat ze afkoe
len en uitlekken.
Laat de yoghurt de dag tevo
ren door een stuk kaasdoek uit
lekken en dik worden.
Snijd de uitgelekte, gekookte
pruimen in kleine stukjes, ver
wijder de pitten en hak de pin
da's klein. Doe de dikke yog
hurt in een kom en roer hier de
fijn gesneden en gehakte prui
men en pinda's door, 1 mespunt
zout en de geraspte schil van 1
sinaasappel.
Bedek de bodem van de sla
bak met mooie, schone slablade
ren en schep hierop het yog
hurtmengsel. Serveer hierby
mayonaise of zure room.
Deze sla is bijzonder smake-
lyk bij gemengd koud vlees,
koude kip of bij koude vis zoals
byv. gestoomde makreel of ge
marineerde elft.
Japans meisje in Amerika
Na een flinke serie teleurstellin
gen is het de 23-jarige Nobu Mc
Carthy gelukt. Eindelijk heeft zij
haar zo begeerde filmrol. En nog
wel een hoofdrol.
Maar het heeft wel lang geduurd
eer Jerry Lewis de aantrekkelijke
Japanese echtgenote van een voor
malige Amerikaanse soldaat uit 150
gegadigden uitkoos om zijn part
ner te zijn in „The geisha boy".
Nobu had toen al heel wat misluk
kingen moeten incasseren.
Nobu, die in Canada geboren werd
maar in Tokio opgroeide en daar
mannequin werd, deed haar eerste
stappen om „by de film" te komen in
het land van de rijzende zon. Een
Japanse filmmaatschappij zocht naar
een meisje om een hoofdrol te vertol
ken. Nobu solliciteerde ook en ze werd
aangenomen.
Toch speelde ze nooit de rol. Haar
vader hoorde, dat er nogal wat in
nige liefdesscenes in voorkwamen en
hij vond, dat dit niet goed was voor
een 16-jarig meisje. Dus mocht Nobu
Atsumi niet spelen.
De tweede
De tweede teleurstelling kwam, toen
zy met haar echtgenoot in de Ver
enigde Staten was aangekomen. Ze
hoorde daar, dat Warner Brothers
twee Japanse meisjes zocht voor „Say-
onara" en ze vroeg prompt een in
terview aan. Men had haar by Warner
wel willen contracteren, maar ze sprak
te weinig Engels. Dus kon ze onver-
richterzake naar huis terugkeren, waar
zy zich yverig op de taal wierp.
Dat was dus geen belemmering
toen zy maanden later solliciteerde
naar de rol van de geisha in „The
Barbarian en the geisha". Haar En
gels was toen vlot genoeg, maar he
laas, ze was te klein om een waar
dige .tegenspeelster voor John Wayne
te zyn.
Hardnekkig bleef Nobu het probe
ren. Tenslotte met succes. Doch het
scheelde maar weinig of ook de rol en
De charmante 23-jarige Nobu met haar eerste „baas" in
Tezamen treden zij op in "The geisha
„The geisha boy" was haar ontgaan.
Dank zy een herenoverhemd kreeg zij
hem toch nog. Want overeenkomstig
de instructies verscheen Nobu de eer
ste maal in een Japanse kimono bij
Paramount. Ze slaagde er niet in Jerry
Lewis of regisseur Frank Tashlin te
imponeren. Ze werd zonder meer naar
huis gestuurd.
In vuur en vlam
Twee weken later echter verscheen
ze weer in Tashlins kantoor. Als by
een ingeving hulde de regisseur de nu
in Westerse kleding gestoken Japanse
in een wit herenoverhemd, maakte
enkele foto's en holde er mee naar
Jerry Lewis, die ook meteen in vuur
en vlam stond.
Het gety was gekeerd voor het Ja
panse meisje, dat al meermalen in
haar korte leven achtervolgd was door
pech. Gedurende de oorlog werd ze
met andere kinderen naar Noord-Ja
pan geëvacueerd. Nobu werd echter
ziek en moest naar Tokio terugkeren,
juist toen de Amerikaanse bombarde
menten daar het hevigst waren.
Onaangenaam
Een veel onaangenamer scheiding
van haar ouders volgde na haar hu
welijk met de Amerikaanse militair
David McCarthy, waartegen haar
ouders zich fel hadden verzet. Zy wei
gerden hun toestemming te geven, de
den al het mogelyke om de relatie te
verbrek^, .sloten SelfS Nobu soms In
7T BRIKOZEN. Onze gedroogde
abrikozen zyn grotendeels uit
Califomië, voor een deel nog uit
hun eerste vaderland: Perzië afkom
stig. Ook in Califomië wordt een aan
zie niyk deel van de abrikozenoogst
nog in de zon gedroogd. Deze blyven
mooier van kleur, maar ze hebben
meer tijd nodig om te weken en wel
len en om gaar te worden. De machi
naal gedroogde abrikozen hoeven
maar twee uur te weken en zyn dan
in een half uur gaar. Dat komt niet
door het machinale drogen, maar wel
omdat men ze voor het drogen even
in kokend water doopt.. Na het drogen
worden de abrikozen gehalveerd en
van de pit ontdaan, eer ze worden
schoon geblazen en verpakt.
Al het Oalifomisahe gedroogde fruit
wordt vóór het drogen grondig gewas
sen, vooral om residuën van insectici
den, waarmee men heeft gespoten, te
verwy deren. Appels en peren worden
er machinaal geschild en van klokhui
zen en pitten ontdaan. Dan komen er
mensenhanden aan te pas: om er
eventuele slechte plekjes uit te sny-
den. Daarna gaan appels en peren in
een machine, die ze keurig ln plakjes
snydt en dan in de droogmachine. En
voor we het vergeten: natuurlyk wor
den de appels, direct na het schillen,
in een bepaalde vloeistof gedoopt om
het bruinworden te voorkomen.
ELKA SCHRIJVER.
Australische
abrikozencrème
200 gr. gedroogde abrikozen
1 ei
1 citroen
10 gr. gelatine
25 gr. suiker
y2 liter melk
1/8 liter room
Wel de abrikozen de dag tevo
ren en kook ze in het welwater
goed gaar. Laat ze uitlekken,
houd een aantal hele achter, en
wryf de rest door een zeef.
Klop het ei goed los en voeg
het by de melk en de suiker.
Laat dit mengsel in een water
bad goed warm worden en blijf
roeren. Neem het van het wa
terbad zodra het dik wordt en
laat het afkoelen. Laat de gela
tine in koud water 10 minuten
weken, knyp uit en roer het
door de abrikozenmoes heen,
met het citroensap en het over
gebleven kooknat. Zodra de
eiervla en het abrikozenmoes
byna koud zyn, voeg ze by el
kaar en roer ze heel goed door
een, voeg er dan de room bij en
roer die er ook goed door. Vul
hiermee een aantal glazen cou
pes of één grote glazen kom.
Laat goed koud en styf worden.
Houd wat gewelde abrikozen
achter en leg die bovenop de
crème.
het filmbedrijf Jerry Lewis,
boy".
haar kamer op. Ze wisten nu eenmaal
niets van die Amerikaan af, kenden
zyn anticedenten niet en hadden ge
hoopt en verwacht dat hun knappe
dochter een degelijke Japanse jongen
zou trouwen.
Maar Nobu zette tegen de nadruk-
kelyke wil van haar ouders door,
trouwde de Amerikaanse militair en
volgde haar man naar de Verenigde
Staten. Toen haar ouders zich in Bra
zilië vestigden bestond er nog steeds
de breuk ,die eerst maanden later ge
heeld werd.
„Dat was in de tyd, dat ik myn
kans kreeg by Jerry Lewis", lacht
Nobu. „Het kon toch ook niet, nie
mand kan steeds zo ongelukkig bly
ven".
Ook Engeland worstelt met zyn no
zemprobleem. Allerlei suggesties zijn,
reeds gedaan om de uitwassen de
kop in >be drukken, maar veel succes
heeft men er niet mee gehad. Nu
heeft de directeur van het Tetten-
haai college een illuster idee gekre
gen. Toen zijn pupillen met vakan
tie gingen konden ze doen en laten
wat ze wilden. Maar één ding moch
ten ze niet: van hun haardos een
be-bop-kuifje maken. Zouden ze
Doch op Amerikaanse manier gemil
limeterd terug komen, dan moeten
ze voor de rest van het schooljaar
binnen de muren van het college
blyven.
Een Amerikaanse winkelbediende is
met zyn vrouw naar Mars vertrok
ken. Een firma had namelyk re
clame gemaakt met het feit dat
tegen inlevering van 900 lege scheer-
crèmeflessen, een tocht naar Mar*
kon worden begonnen. De winkel
bediende ging erop in en leverde
een vrachtauto vol lege flessen af.
Het bleek toen dat het plaatsje Mars
in Duitsland werd bedoeld. Mis
schien was het voor de man wel een
meevaller maar niettemin stak hy
zich in een rood en geel ruimtepas,
terwyl zyn vrouw een bontmantel
aanschafte.
Soms heeft de mens pech. De kat van
boer Forward in Wales kwam te
dicht by het open haardvuur. De
vacht vloog in brand en in zijn
doodsangst holde het dier naar bui
ten, waar het in een mum van tijd
de hooischuur in brand zette. For
ward alarmeerde de brandweer, die
met grote snelheid arriveerde, met
zoveel snelheid zelfs, dat de wagen de
bocht uitslipte en over de kop sloeg.
Toen men met het nablussen gereed
gekomen was, ontdekte men de kat.
Het dier had alleen wat schroeiplek
ken in heb haar.