gedroogde vruchten nobu McCarthy Rc Ook zijn gezondvoedzaam en zeer aromatisch Wat zijn eigenlijk 3 recepten: probeert U i r KRENTEN, ROZIJNEN, PRUIMEN en ARRIKOZEN Na enkele teleurstellingen kreeg eindelijk de zo fel begeerde filmrol Met Jerry Lewis in „The geisha boy" VARIA Niets nieuws onder de zon ze eens Het drogen van fruit is bijna even oud als de menselijke bescha ving. Maar niet alle soorten fruit werden al eeuwen geleden gedroogd. Over gedroogde dadels en vijgen kunnen we in het Oude Testament al lezen. De Griekse dichter Hesodius dichtte, in de zevende eeuw vóór Christus, een soort gebruiksaanwijzing voor de teelt en het drogen van krenten. KRENTEN, zyn kleine blauwe drui ven, die alleen in hun vaderland Griekenland, willen groeien en die daarom door de Fransen werden genoemd: raisins de Corinthe, een benaming waar ons woord „krent" van is afgeleid. Passula minor is de officiële latijnse naam van deze wijn stok, die het eenvoudig nergens anders ter wereld wil doen. Er is nog iets aardigs aan de hand met die krenten: men kweekt en droogt ze heden ten dage nog op precies dezelfde manier als zevenentwintig eeuwen geleden: de oudste manier heeft bewezen de beste te zijn. Volgens dit antieke voorschrift wor den de trossen, zodra de vruchten net rijp zijn, afgeknipt en met een touwtje aan een tak van de wijnstok zelf op gehangen om er te drogen ln de scha duw onder en tussen de bladeren. Dit duurt twintig k dertig dagen, daarna moeten de trossen dan nog één of twee dagen in de zon worden nagedroogd. Tegenwoordig droogt men ook in de schaduw ln zes meter lange loodsen, heel licht en luchtig gebouwd met zes „verdiepingen" van dertig centimeter hoogte. Op -een hoogte van twintig centimeter boven elke „verdieping" zijn draden gespannen waaraan de trossen met een touwtje of met ijzeren klemmen worden bevestigd. Ook in deze loodsen per loods kan men ongeveer duizend kilo krenten drogen duurt het proces even lang. Maar niet alle variëteiten lenen zich voor het drogen in de schaduw en het kan ook niet altijd: zijn de druiven vochtig van te veel regen, dan vallen ze van de tros zodra deze is afgeknipt. Dan volgt men de methode van het drogen in de zon: men spreidt de tros sen uit op met klei verharde grond waar ze na zeven tien dagen in de zon al droog zijn. Tegenwoordig legt men ze ook vaak op een speciaal daarvoor geschikte papiersoort, ofwel men volgt een methode van 't drogen in de zon: men spreidt de trassen uit in bakken van één k twee meter, waar in ze twaalf tot veertien dagen moe ten drogen. Toch hebben die bakken veel voor. Als het regent moeten de druiven op de grond of op papier met zeildoek worden afgedekt. De Califor- nische bakken stapelt men op elkaar. Voor elke stapel heeft men slechts één orkplaat nodig. Droogt men op de grond, dan wor den de trossen na vijf of zes dagen omgedraaid, zyn ze helemaal droog, dan worden ze net als in de gryze oudheid met de hand of met een houten vorkje getrost. Ze gaan dan nog eens twee dagen in de zon, waarna in een windmolen het stof en de steel tjes eruit worden geblazen. Hoewel de krent al zó lang bekend was, heeft het toch tot in de dertien de eeuw geduurd eer wy in Nederland de eerste krenten kregen. Dat was te danken aan de Venetiaanse kooplie den en zeevaarders, die het er toen wel op waagden met him kostbare lading naar de Engelse en Nederland se kusten te varen. Kalfslapjes met krenten en rozijnen 50 gr. rozijnen 50 gr. krenten 4 kalfslapjes elk van 100 gr wat bloem het sap van y2 citroen een scheutje koffiemelk 100 gr. boter of margarine Wentel de kalfslapjes in bloem en laat ze in de boter of margarine mooi bruin braden Strooi er dan de krenten en ro zijnen over en laat ze in een dichte pan zachtjes gaar stoven. Neem er een eetlepel jus uit en bindt deze met het sap van een halve citroen en een theelepel bloem. Roer dit mengsel, even vóór het opdienen, door de rest van de jus. Dien de kalfslapjes op in een ondiepe schaal met de jus. Roer. net voor het opdie nen, een scheutje koffiemelk (of room) door de jus. Als U het héél lekker wilt maken, strooi er dan wat gehakte amandelen over. Tengevolge van die groeiende export werd de krentencultuur ln Griekenland steeds verder uitgebreid tot, na de verovering van Griekenland door de Turken in 1715, de export sterk ach teruitliep eer zy zich weer kon her?' len. Hoe groot die krentencultuur ivel was? In 1700 bedroeg de hele Griekse krentenopbrengst tweehonderdduizend Venetiaanse ponden, in 1828 was deze gestegen tot het tienvoudige. Toen na 1830 de grote domeinen in Grieken land werden verkaveld en ontelbare kleine boeren zelf krenten gingen ver bouwen, werd de opbrengst steeds groter. Het hoogtepunt werd bereikt in 1093, met een opbrengst van ruim drie miljoen Venetiaanse ponden. Door allerlei oorzaken liep daarna de krentenbouw terug en maakte een lange, moeilyke periode door. Sinds 1924 staat deze eeuwenoude cultuur onder controle van de Griekse regering die op alle mogelyke wijzen het kwe ken en het exporteren van de krenten op een economisch verantwoorde basis bevordert. Eén van de dingen, die daarby in belangrijke mate zijn ver beterd is de hygiëne by het behande len en verpakken van deze zo geliefde en voedzame vruchtjes. i OZIJNEN. We zijn met onze kren ten maar even vooruit gehóld, maar nu gaan we weer naar het begin van onze jaartelling terug. Nee, er is niets nieuws onder de zon! Precies als de Amerikaanse soldaten lp de tweede wereldoorlog kregen de Griekse soldaten twee eeuwen voor Christus voor 'n veldtocht door Arme nië by hun „voortreffeiyke levensmid delen" een grote hoeveelheid rozijnen mee! Rozynen try gen we allang niet meer alleen uit Griekenland, of uit hun eigenlyke vaderland Turkije en Perzië, want de rozyn is een gemak- keiyk te verbouwen produkt, dat het overal doet waar maar zuidelyke zon is. Dus ging men druiven voor rozynen in andere Middellandse-zeelanden ver bouwen en (sinds de vorige eeuw) in Califomië. Ook in ander opzicht stellen rozy nen heel wat minder eisen dan kren ten: rozynen zijn zo vriendelijk van zelf aan de wijnstok te gaan drogen zodra ze daarvoor de juiste graad van rypheid hebben bereikt. Pas daarna moeten er mensenhanden aan te pas komen: ze worden geplukt, op houten borden nog negentien dagen in de zon gelegd, daarna in de schaduw vyf k zes weken nagedroogd en tenslotte alweer nadat steeltjes en stof er zyn afgeblazen in kistjes verpakt. Zelfs in Califomië wordt, niettegen staande alle moderne methoden, toch nog vijfenzestig percent van de rozy nen in de zon gedroogd en maar. vyf- endertig machinaal! Een van de voor delen van dat machinale drogen, zoals het in Califomië op grote schaal voor vele soorten fruit wordt toegepast, is dat het fruit veel minder risico loopt gedurende het drogen te bederven door regen, of te worden aangetast door insekten of microben en derge- ïyke, of vuil te worden door het stof. PRUIMEN. De ouderen onder de lezeressen herinneren zich wel licht nog die beroemde delicatesse van vroeger: gezellige houten kistjes met grote, wazigblauwe gedroogde vruchtende beroemde Karlsbader pruimen. Dat was, voor groot en klein een echte traktatiezo'n heerlyke. zoete en toch rinsige pruim, die Je heel af en toe „zomaar" uit het handje mocht eten. Die Karlsbader pruimen vond men toen veel te fyn en ook wel te kostbaar om ze als de meer huise lijke gedroogde pruimen te gebruiken voor compote of in dat klassieke ge recht: ryst met pruimen! Tegenwoordig is dat allemaal wel een tikje anders. We horen nauweiyks meer over Karlsbader pruimen, maar des te meer over de Califomische, die dat mogen we gerust zeggen even mooi zyn en even heerlyk van smaak als die beroemde delicatesse van het begin van deze eeuw. In Franse kook boeken vindt men de gedroogde prui men pas tegen de tweede helft van de vorige eeuw eeji nieuwigheid, uit Engeland overgebracht! De grote opkomst van Califomië als fruitland dateert ook pas uit die tUd. Tot na de eerste wereldoorlog droogde men er alle fruit alleen in de zon. Na een byzonder regenachtig seizoen, waarbij de hele oogst bedierf en men het leger in Europa geen gedroogd fruit kon sturen immers zo voed zaam en versterkend is men toen naarstig gaan zoeken naar het vervol maken van methoden om machinaal te drogen. Sindsdien wordt ongeveer driekwart van de pruimenoogst machi naal gedroogd. Tot de grote voordelen rekent men niet alleen die, welke wy reeds noemden by het machinaal dro gen van de rozijnen, maar ook, dat men er minder mensen voor nodig heeft en bovendien, dat de velden, die vroeger voor het drogen werden ge bruikt, nu vry blijven voor het kweken van andere gewassen. Sla van gedroogde pruimen en pindays 150 gr. gedroogde pruimen V2 liter yoghurt de geraspte schil van 1 sinaasappel 50 gr. gepelde pinda's 1 krop sla mayonaise of 1/4 l. zure room Laat de gewassen pruimen de dag tevoren wellen in net ge noeg water tot ze bedekt zyn. Kook ze in het welwater gaar - voeg er, indien nodig, net zoveel water aan toe tot ze weer net onder staan - en laat ze afkoe len en uitlekken. Laat de yoghurt de dag tevo ren door een stuk kaasdoek uit lekken en dik worden. Snijd de uitgelekte, gekookte pruimen in kleine stukjes, ver wijder de pitten en hak de pin da's klein. Doe de dikke yog hurt in een kom en roer hier de fijn gesneden en gehakte prui men en pinda's door, 1 mespunt zout en de geraspte schil van 1 sinaasappel. Bedek de bodem van de sla bak met mooie, schone slablade ren en schep hierop het yog hurtmengsel. Serveer hierby mayonaise of zure room. Deze sla is bijzonder smake- lyk bij gemengd koud vlees, koude kip of bij koude vis zoals byv. gestoomde makreel of ge marineerde elft. Japans meisje in Amerika Na een flinke serie teleurstellin gen is het de 23-jarige Nobu Mc Carthy gelukt. Eindelijk heeft zij haar zo begeerde filmrol. En nog wel een hoofdrol. Maar het heeft wel lang geduurd eer Jerry Lewis de aantrekkelijke Japanese echtgenote van een voor malige Amerikaanse soldaat uit 150 gegadigden uitkoos om zijn part ner te zijn in „The geisha boy". Nobu had toen al heel wat misluk kingen moeten incasseren. Nobu, die in Canada geboren werd maar in Tokio opgroeide en daar mannequin werd, deed haar eerste stappen om „by de film" te komen in het land van de rijzende zon. Een Japanse filmmaatschappij zocht naar een meisje om een hoofdrol te vertol ken. Nobu solliciteerde ook en ze werd aangenomen. Toch speelde ze nooit de rol. Haar vader hoorde, dat er nogal wat in nige liefdesscenes in voorkwamen en hij vond, dat dit niet goed was voor een 16-jarig meisje. Dus mocht Nobu Atsumi niet spelen. De tweede De tweede teleurstelling kwam, toen zy met haar echtgenoot in de Ver enigde Staten was aangekomen. Ze hoorde daar, dat Warner Brothers twee Japanse meisjes zocht voor „Say- onara" en ze vroeg prompt een in terview aan. Men had haar by Warner wel willen contracteren, maar ze sprak te weinig Engels. Dus kon ze onver- richterzake naar huis terugkeren, waar zy zich yverig op de taal wierp. Dat was dus geen belemmering toen zy maanden later solliciteerde naar de rol van de geisha in „The Barbarian en the geisha". Haar En gels was toen vlot genoeg, maar he laas, ze was te klein om een waar dige .tegenspeelster voor John Wayne te zyn. Hardnekkig bleef Nobu het probe ren. Tenslotte met succes. Doch het scheelde maar weinig of ook de rol en De charmante 23-jarige Nobu met haar eerste „baas" in Tezamen treden zij op in "The geisha „The geisha boy" was haar ontgaan. Dank zy een herenoverhemd kreeg zij hem toch nog. Want overeenkomstig de instructies verscheen Nobu de eer ste maal in een Japanse kimono bij Paramount. Ze slaagde er niet in Jerry Lewis of regisseur Frank Tashlin te imponeren. Ze werd zonder meer naar huis gestuurd. In vuur en vlam Twee weken later echter verscheen ze weer in Tashlins kantoor. Als by een ingeving hulde de regisseur de nu in Westerse kleding gestoken Japanse in een wit herenoverhemd, maakte enkele foto's en holde er mee naar Jerry Lewis, die ook meteen in vuur en vlam stond. Het gety was gekeerd voor het Ja panse meisje, dat al meermalen in haar korte leven achtervolgd was door pech. Gedurende de oorlog werd ze met andere kinderen naar Noord-Ja pan geëvacueerd. Nobu werd echter ziek en moest naar Tokio terugkeren, juist toen de Amerikaanse bombarde menten daar het hevigst waren. Onaangenaam Een veel onaangenamer scheiding van haar ouders volgde na haar hu welijk met de Amerikaanse militair David McCarthy, waartegen haar ouders zich fel hadden verzet. Zy wei gerden hun toestemming te geven, de den al het mogelyke om de relatie te verbrek^, .sloten SelfS Nobu soms In 7T BRIKOZEN. Onze gedroogde abrikozen zyn grotendeels uit Califomië, voor een deel nog uit hun eerste vaderland: Perzië afkom stig. Ook in Califomië wordt een aan zie niyk deel van de abrikozenoogst nog in de zon gedroogd. Deze blyven mooier van kleur, maar ze hebben meer tijd nodig om te weken en wel len en om gaar te worden. De machi naal gedroogde abrikozen hoeven maar twee uur te weken en zyn dan in een half uur gaar. Dat komt niet door het machinale drogen, maar wel omdat men ze voor het drogen even in kokend water doopt.. Na het drogen worden de abrikozen gehalveerd en van de pit ontdaan, eer ze worden schoon geblazen en verpakt. Al het Oalifomisahe gedroogde fruit wordt vóór het drogen grondig gewas sen, vooral om residuën van insectici den, waarmee men heeft gespoten, te verwy deren. Appels en peren worden er machinaal geschild en van klokhui zen en pitten ontdaan. Dan komen er mensenhanden aan te pas: om er eventuele slechte plekjes uit te sny- den. Daarna gaan appels en peren in een machine, die ze keurig ln plakjes snydt en dan in de droogmachine. En voor we het vergeten: natuurlyk wor den de appels, direct na het schillen, in een bepaalde vloeistof gedoopt om het bruinworden te voorkomen. ELKA SCHRIJVER. Australische abrikozencrème 200 gr. gedroogde abrikozen 1 ei 1 citroen 10 gr. gelatine 25 gr. suiker y2 liter melk 1/8 liter room Wel de abrikozen de dag tevo ren en kook ze in het welwater goed gaar. Laat ze uitlekken, houd een aantal hele achter, en wryf de rest door een zeef. Klop het ei goed los en voeg het by de melk en de suiker. Laat dit mengsel in een water bad goed warm worden en blijf roeren. Neem het van het wa terbad zodra het dik wordt en laat het afkoelen. Laat de gela tine in koud water 10 minuten weken, knyp uit en roer het door de abrikozenmoes heen, met het citroensap en het over gebleven kooknat. Zodra de eiervla en het abrikozenmoes byna koud zyn, voeg ze by el kaar en roer ze heel goed door een, voeg er dan de room bij en roer die er ook goed door. Vul hiermee een aantal glazen cou pes of één grote glazen kom. Laat goed koud en styf worden. Houd wat gewelde abrikozen achter en leg die bovenop de crème. het filmbedrijf Jerry Lewis, boy". haar kamer op. Ze wisten nu eenmaal niets van die Amerikaan af, kenden zyn anticedenten niet en hadden ge hoopt en verwacht dat hun knappe dochter een degelijke Japanse jongen zou trouwen. Maar Nobu zette tegen de nadruk- kelyke wil van haar ouders door, trouwde de Amerikaanse militair en volgde haar man naar de Verenigde Staten. Toen haar ouders zich in Bra zilië vestigden bestond er nog steeds de breuk ,die eerst maanden later ge heeld werd. „Dat was in de tyd, dat ik myn kans kreeg by Jerry Lewis", lacht Nobu. „Het kon toch ook niet, nie mand kan steeds zo ongelukkig bly ven". Ook Engeland worstelt met zyn no zemprobleem. Allerlei suggesties zijn, reeds gedaan om de uitwassen de kop in >be drukken, maar veel succes heeft men er niet mee gehad. Nu heeft de directeur van het Tetten- haai college een illuster idee gekre gen. Toen zijn pupillen met vakan tie gingen konden ze doen en laten wat ze wilden. Maar één ding moch ten ze niet: van hun haardos een be-bop-kuifje maken. Zouden ze Doch op Amerikaanse manier gemil limeterd terug komen, dan moeten ze voor de rest van het schooljaar binnen de muren van het college blyven. Een Amerikaanse winkelbediende is met zyn vrouw naar Mars vertrok ken. Een firma had namelyk re clame gemaakt met het feit dat tegen inlevering van 900 lege scheer- crèmeflessen, een tocht naar Mar* kon worden begonnen. De winkel bediende ging erop in en leverde een vrachtauto vol lege flessen af. Het bleek toen dat het plaatsje Mars in Duitsland werd bedoeld. Mis schien was het voor de man wel een meevaller maar niettemin stak hy zich in een rood en geel ruimtepas, terwyl zyn vrouw een bontmantel aanschafte. Soms heeft de mens pech. De kat van boer Forward in Wales kwam te dicht by het open haardvuur. De vacht vloog in brand en in zijn doodsangst holde het dier naar bui ten, waar het in een mum van tijd de hooischuur in brand zette. For ward alarmeerde de brandweer, die met grote snelheid arriveerde, met zoveel snelheid zelfs, dat de wagen de bocht uitslipte en over de kop sloeg. Toen men met het nablussen gereed gekomen was, ontdekte men de kat. Het dier had alleen wat schroeiplek ken in heb haar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 13