AUTOMOBILISTEN i
Wijzigingen in de mentaliteit
van liet beleggen en liet sparen
Nu zo spoedig mogelijk
verhoging van de huren
A>' W>V
f CITROËN nodigt u uit tot een bezoek aan de HYDRO/SHOW j
De invloed op de koersvorming
der beleggingsmaatschappijen
CONCLUSIE LIBERAAL RAPPORT
,Oude huizen ruim 50% omhoog
in Leiderdorp wasqister
propaganda avond
voor Wel tevmisspei
en Leiden had jaar lijk-
Paasveetentoonstol
ling
Lèids Studentento
neel bracht .Woed op
hol"op de planken..
wij will EN jf
IGROTERE U
MEIEREN j/
de verkfer ingenVieh
ben we weer gehad...
nu waar ai wachten
VOOR!
Belastingverlaging
Bezitsvorming
Meer woningen
Welvaart voon
iedeneevo
Opgericht 1 maart 1860
Zaterdag 14 maart 1959
Vijfde blad no. 29695
Advertentie
aan boord van het MS Holland, ligplaats: Korte GeUgewater bij Blauwpoortsbrug te Leiden
van 14 tot en met 15 maart; van 10.30-17.30 en van 19.30-22.30 uur. 5
J MAQUETTES, FILMS, AUTO'S ENZ.
KOM NU, HET BEROEMDE CITROÊN-SCHIP BLIJFT MAAR KORT IN UW STAD
♦♦★♦♦a**************************************************************************************
(Van onze financiële medewerker)
Hoewel de beurswaarde van de te Amsterdam genoteerde aandelen in februari
^iet onbelangrijk is gedaald, kan men toch de aandelenmarkt een grote mate
jran stabiliteit niet ontzeggen, een verschijnsel, dat trouwens ook in New York
jteeds weer de aandacht trekt. Want hoe men ook over heden en toekomst van
het economisch leven hier en in de V.S. moge denken, een feit is dat de koersen
Tan de aandelen over het algemeen op een hoog niveau staan. Wat New York
betreft, wordt bijv. in het verslag van de „Interunie" gereleveerd dat de gemid
delde price-earning-rato (d.w.z. het getal dat aangeeft hoeveel maal de gemid
delde netto-winst per aandeel begrepen is in de gemiddelde beurskoers) van 13.7
In het eerste kwartaal tot 20.8 in het vierde kwartaal van 1958 is gestegen. En
»edert is het nog hoger geworden. Als een gevolg daarvan ligt het gemiddelde
landelenrendement in de V.S. dan ook beneden het gemiddelde rendement van
de obligaties, een verhouding, die vroeger zelden of nooit voorkwam en op een
hterk gewijzigde beleggingsmentaliteit wijst.
dat sinds de oorlog aandelenbelegging
in vele gevallen volledige compensatie
tegen de waardevermindering van het
geld heeft geboden, niet het minst in
de V.S.
Zo komt in het jongste verslag van de
Rcbeco (die meer dan de helft van haar
vermogen in Amerikaanse en Canadese
fondsen heeft belegd) een talbei voor,
waaruit blijkt, dat het dividend op de
aandelen Robeco van 1946 tot 1958 van
5 tot 17%(de 2%% uit de agio-reserve
buiten beschouwing gelaten) is gestegen,
dat is met 250%, terwijl in die tijd de
kosten van levensonderhoud met ca 60%
zijn toegenomen. Nu is de hier genoem
de periode, gelijk wij reeds zeiden, geen
absolute maatstaf voor de toekomst,
Textiel-jaarbeurs
is gematigd tevreden
(Speciale berichtgeving)
Medegedeeld is, dat met betrek
king tot de resultaten van de
textiel-jaarbeurs deze week, gesteld
mag worden, dat men zakelijk tevre
den is. De ene groep uit de sector van
de textielnijverheid had een verkoop
naar de binnenlandse markt, een an
dere groep boekte grote exportorders,
met name naar Zuid-Afrika, Australië
en Nieuw-Zeeland.
Resumerend kan worden gezegd, dat
de textiel-jaarbeurs voor haar deelne
mers een succes is geweest. De textiel
industrie en met name ook de Gronin
ger confectie-industrie heeft haar plaats
veroverd in de Euromarkt. Men is be
paald niet achter gebleven bij de
Euromarkt-partners. Niettemin realise
ren de textielmensen zich ten volle, dat
een aanhoudende krachtsinspanning en
een vooruit durven zien absolute nood
zaak zijn.
Advertentie
De direotie van genoemde beleggdngs-
uj. sohrijft dit niet alleen toe aan een
Érgaande verdiscontering van optimis-
Ische verwachtingen over het conjunc-
nurverloop, maar tevens aan de vrees
por komende inflatie, welke in de V.S.
pg altijd blijft bestaan, ook nadat deze
feek het disconto bij enkele federale
fcervebanken opnieuw (thans tot 3 pet)
(verhoogd. Dit is reeds de derde ver-
pging sinds april 1958, toen het dis-
Hito op 13/4 werd vastgesteld.
iHet is zeker, dat de geleidelijke waar-
vermindering van de dollar, die van
47 tot 1957 op ca. 2%% per jaar wordt
ogenomen, op de beleggingsmentali-
it van nog steeds voortdurende invloed
hoewel bij die waardedaling van de
Har in aanmerking moet worden ge
inen, dat genoemde jaren een periode
ivatten, waarin economisch de gevol-
j van de oorlog moesten worden
erwonnen en sociaal nieuwe, min of
sr revolutionaire denkbeelden werden
rwezenlijkt. Een feit is ook, dat de
lessie een stilstand in de waardever-
ndering van de dollar heeft teweeg-
jracht en dat ock thans van stijging
n de kosten van levensonderhoud in
VS. geen sprake is, evenmin als in
s land, waar het desbetreffende in-
xcijfer een vrij stabiel karakter
rtoont. Het is dus voornamelijk de
ekomst, die op het tegenwoordige
erspeil van de aandelen haar stempel
ukt. Vele deskundige waarnemers zijn
iter van oordeel, dat de thans be
lande situatie geen maatstaf is voor
beoordeling van de richting, waarin
:h de waarde van het geld zal ontwik
ten, omdat weliswaar de recessie
irdt geacht te zijn overwonnen, maar
economische opleving nog slechts aan
ar begin staat. Zet deze door, stijgen
ff de investeringen, worden de lonen
salarissen weer verhoogd en treedt
gevolg daarvan een toeneming van
consumptie in, dan zal dit naar veler
lüng opnieuw met een waardevenmin-
ring van het geld gepaard gaan.
In de prognose van het Centraal Plan-
mreau wordt zonder bepaalde loon-
■onden voor 1959 een stijging van de
oonsom per werknemer van 3% aan-
enomen, welk percentage de verwach-
e toeneming van de arbeidsproducti-
riteit ad 2% reeds met 1% overtreft
(n wanneer dp verwachte prijsdaling
nn 1% uitblijft en nieuwe loonronden
liet kunnen worden voorkomen, blijft
iet een open vraag of een verdere
waardevermindering van het geld kan
pitblijven.
nog sterkere maibe geldt dit voor de
waar de maoht van de vakver-
Igiingen groter is dan ten onzent en
re met de naam van ..pressure-groups"
irden betiteld, waarmee de bedrijven
de regering in steeds sterkere mate
len moeten rekening houden. Dit
kt bijv. uit het nieuwe programpunt
n de arbeiders in de Amerikaanse
alindustrie, dat eens in de vijf jaar
i vacantie van drie maanden beoogt
hen in staat te stellen ook eens in
iere delen van de wereld te gaan
ken. Men zal zich dus meer en meer
i geheel nieuwe sociale verhoudingen
lenschap moeten geven en welke in
bed daarvan op de ontwikkeling van
t economisch leven en op de waarde
nar dat deze cijfers de beleggers aan
een, is alleszins begrijpelijk. Ver-
afbaar is dus ook, dat men hier,
fel als elders, een geweldige groei van
ntal en omvang der beleggingsmijen
i waarnemen, mede omdat men door
aankoop van de aandelen dier mijen
li beleggingsrisico over een groot aan-
landen en bedrijfssectoren verdeelt,
ia het kapitaal van de Robeco sinds
oprichting in 1933 van ruim f. 1 mil-
n tot f. 92 miljoen uit. 1958 gestegen,
waarde van het belegde vermogen
1 ruim f1 miljoen tot f. 335 miljoen,
de „Interlinie", die in 1938 ls begon-
0. ziet men een stijging van het kapi-
H van f. 1% miljoen tot f. 29% mil-
in, een toeneming van het vermogen
f. 1% miljoen tot f. 95 miljoen en
stijging van het dividend van 4 tot
Ook de andere beleggingsmijen in
s land kunnen op een gestadige toe-
mding van kapitaal en vermogens-
arde bogen en het verkrijgbaar stel-
i van coupures van f. 50 zal ongetwij-
d ook de kleine belegger tot deelne-
ng in het kapitaal van de beleggings-
!en prikkelen, mede omdat zij voorde-
i biedt boven allerlei kleine, particu-
re beleggingsclubs, wëlke in deze tijd
'rden opgericht.
Hoe men nu ook over de mogelijke
gevolgen van de voortgaande uitbouw
de beleggingsmijen voor de bete
van
nis van en de koers vorming op de
beurs moge denken, een feit is, dat zij
in deze tijd, nu het spaarkapitaal weer
in sterkere mate toeneemt en bij de
beleggingsmijen veiligheid zoekt, voor
eerst een blijvende stimulans voor de
aandelenmarkt vormen.
Daar komt bjj. dat de collectieve be
sparingen in de vorm van premies
voor levensverzekering en bedrijfspen-
hioenen steeds meer voor de indivi
duele besparingen in de plaats treden
en deze laatste zich ook in sterkere
mate op de belegging in aandelen
richten. De omvang van de hier be
doelde besparing wordt sprekend ge
ïllustreerd door wat we onlangs lazen,
namelijk dat bij de grote personeels-
fondsen en beleggingsmijen in de V.S.
12.000 per minuut binnenkomt!
Deze ontwikkeling van de kapitaalbe
legging heeft ontegenzeggelijk ock haar
bezwaren, omdat een steeds groter wor
dend d'eel van de kapitalen der verschil
lende ondernemingen in één hand wor
den gebracht en niet meer de individuele
maar de collectieve belegger de koers
ontwikkeling ter beurze bepaalt-, terwijl
eerstgenoemde belegger ook als indivi
duele aandeelhouder voor de collectieve
aandeelhouder(sters) plaats maakt. Een
gelukkige omstandigheid hierbij is. dat
de beleggingsmijen. gelijk hun naam
trouwens aanduidt, geen speculatief
karakter dwragen en deskundig worden
bekeerd, zodat het gevaar voor beurs-
manipulatics als uiterst miniem mag
worden beschouwd. Doordat de beleg
gingsmijen bij hun aankopen een zorg
vuldige selectie toepassen, richten zij
zich uiteraard op de beste fondsen,
waaraan voer geen gering deel is toe te
schrijven, dat deze, hier zowel als in de
V.S., het meest in koers zijn geestegen
en allengs op een niveau zijn aangeland,
dat nog sleohts een zeer matig rende
ment biedt. Daar het de beleggers ech
ter in de eerste plaats om behoud en
aanwas van het kapitaal te doen is.
speelt de rendementsfactor een steeds
kleinere rol. hoewel men deze op den
duur toch niet zal kunnen verwaarlozen,
van het gel'd zal uitgaan, is een vraag,
waarover lange theoretische en statis
tische beschouwingen kunnen worden
gehouden, maar waarop een positief
antwoord niet is te geven. Het kan
daarom niet verwonderen, dat deze
onzekerheid voor een misschien niet
eens zo ver verwijderde toekomst de
in kapitaalbeleggers tot nadenken
Stemt en pogingen in het werk doet stel
len om aan een eventueel nieuwe waar
devermindering van het geld te ont
komen.
Belegging in aandelen wordt als een
van de daartoe strekkende middelen
beschouwd, waarbij wij in het midden
laten of dit middel op den duur af
doende zal blijken te zijn. Een feit is,
Midden in het
internationale verkeer
Nederland is een knooppunt van internationaal ver
keer. Aan alle kanten ligt de wereld open. De
buitenlandse markten worden steeds belangrijker.
Voor internationale zaken heeft men ook een inter
nationale bank nodig. Zo'n bank is de Nederlandsche
Handel-Maatschappij, die haar eigen vestigingen en
relaties over de hele wereld heeft. Zij staat de onder
nemer bij in de financiering en afwikkeling van zijn
transacties en verschaft hem de waardevolle inlich
tingen, die hij voor de verkenning van overzeese
markten nodig heeft.
Ned^rhndtche Handel-Maatschappij, N.V.
Alle bankzaken: over het hele land - over de hele wereld
Von Papen op jacht
(Van onze correspondent in Bonn)
Op de fraaie jachtterreinen in het
Zwarte Woud in de Westduitse staat
Baden-Württemberg vond onlangs een
jachtpartij van formaat plaats. En aan
die officiële jachtpartij, uitgaande van
de Baden-Württembergse staat, nam
ook Franz von Papen deel. De man die
als rijkskanselier in de jaren 19321933
Hitier hoog te paard hielp, bezit in dit
gebied een eigen huis en wat jacht-
grond. Maar dat mocht geen reden zijn
om hem, die in de Bondsrepubliek be
paald geen persona grata is, voor dit
staatsfeest uit te nodigen. De aap kwam
spoedig uit de mouw: de voor deze jacht
en voor de invitaties aan de deelnemers
verantwoordelijke man was „vroeger"
de rechterhand van Hermann Goering
als er gejaagd moest worden! De opper
jager, die nu in het Baden-Württem-
bergse boswezen een vooraanstaande
functie bekleedt, kende Von Papen ui
teraard nog „van vroeger" en waarom
dan niet, zal hij gedacht hebben? De
man is voorlopig met vakantie naar
Afrika gegaan om op groter wild te ja
gen. In Baden-Württemberg is inmid
dels een hevige politieke strijd om deze
jachtpartij met Von Papen uitgebroken.
Advertentie.
Iedere vrouw voelt zich thuis
in
le kwaliteit Lage prijzen
Volledige garantie
J. v. Egmond, Nw. Rijn 54. Tel. 23308
Zuid-Flevoland verdient
prioriteit
(Speciale berichtgeving)
Terwijl het economisch leven in cen
traal Nederland schreeuwt om meer
ruimte en bepaald niet alleen uit
agrarische overwegingen maakt de
door de regering tenville van bezui
niging noodzakelijk geachte verlang
zaming van het tempo, waarmee de
afwerking van Oost-Flevoland wordt
aangepakt, de polder veel duurder dan
bij een forse aanpak nodig was ge
weest en dreigt er bovendien vertra
ging in de uitvoering van waterbouw
kundige werken voor de volgende pol
der. De nieuwe regering zal de vraag
onder de ogen moeten zien, of Mar
kerwaard of zuidelijk Flevoland de
voorkeur moet hebben.
Dit probleem stelde dr. ir. S, Smeding,
als voorzitter van de Ned. Ver. voor
Landaanwinning, aan de orde in de ver
gadering van de vereniging, gisteren in
Esplanade in Utrecht gehouden.
Prof. ir. J. P. Thysse. oud-adviseur
van de Rijksdienst voor het Nationala
Plan, kwam in een beschouwing over de
voorrangskwestie tot de conclusie, dat
Zuid-Flevoland veruit prioriteit ver
dient.
Pat Bcone helpt Haags
portretschilder met de
emigratie naar Amerika
(Van onze Haagse redaotie)
Portretschilder Leo Jansen (Loeve-
steinlaan 205, Den Haag) en zanger-
acteur Pa,t Boone (6 West Fifty-seventh
Street, New York 19) noemen elkaar in
brieven ..Dear Pat" en „Dear Leo". Het
begon allemaal, toen Leo Jansen aan de
hand van een foto een portret in kleu
ren ran de door hem bewonderde filmster
maakte en het gratis naar New York
stuurde. Pat blij: „Vele, vele schilders
hebben mijn portret gemaakt", schreef
hij eenvoudig, „Maar zoals jij me getrof_
fe hebt, is het nog niemand gelukt.
You're a great artist". En voordat hij de
brief in hoogst eigen persoon onderte
kende, vroeg hij Leo Jansen, Loevestein-
laan, om ook van mevrouw Shirley
Boone zo'n portret te maken, waartoe
een foto werd bijgesloten.
Leo Jansen is een 20-jarige gerepa
trieerde Indische Nederlander Toen de
Pasiore-Walter-wet van kracht werd,
die de emigratie van rond 10.000 gerepa-
trieerden naar de Verenigde Staten mo
gelijk maakte, gaf hij zich op bij de Alge
mene Emigratie Centrale en kwam hij op
het denkbeeld dat- zijn vriend „Dear
Pat" hem misschien wel zou kunnen hel
pen. Een van de belangrijke toelatings
voorwaarden van deze wet is namelijk,
dat de kandidaat beschikt over een
„sponsor", een persoon of instelling, die
na aankomst van de immigrant in de
nieuwe wereld voor deze borg staat.
Nu, vanwege de goede vriendschap
wilde Pat Boone dat wel, zodat het vrij
zeker is, dat Leo Jansen over enige tijd
naar Amerika zal kunnen emigreren. Pat
zal zich garant stellen voor werk en
huisvesting van de jonge Haagse por
tretschilder. Eigenlijk had Leo er maar
niet over willen spreken, beducht voor
een stroom van brieven naar Pat Boone.
Maar op de een of anders manier is het
toch bekend geworden. „Zet er vooral bij
dat Pat Boone éénmaal helpen wil. Na
tuurlijk zou het te veel van hem ge
vraagd zijn voor honderden mensen borg
te staan."
„Het is geboden thans in de
eerste plaats de wanverhouding
tussen de huren en de overige
prijzen op te heffen. Dit dient ech
ter te gebeuren voordat de wo
ningmarkt verzadigd is. Wanneer
nog langer wordt gewacht en er,
in verhouding tot de vraag, een
maal te veel woningen zijn ge
bouwd, zal het niet meer mogelijk
zijn de huren nog te verhogen".
Dan zullen de exploitatietekorten van
de woningwetwoningen nog groter wor
den en zit het Rijk voor een reeks van
jaren vast aan nog hogere jaarlijkse
bijdragen. Alleen door thans de huren te
verhogen kan straks een oververzadiging
van de markt en een daaruit voort
vloeiende ineenstorting in de bouw
activiteit worden voorkomen en in
plaats daarvan een geleidelijke ontspan
ning van de bouwmarkt met als ge
volg een daling van de bouwkosten
worden bereikt'
Aldus een van de conclusies van een
rapport, dat de liberale prof. mr. B. M.
Teldersstichting heeft gepubliceerd over
het woningvraagstuk.
In dit rapport wordt voorts gezegd, dat
een lonende exploitatie van de voor
oorlogse woningen op den duur
wanneer de bouwkosten en de rente
weer op een redelijk peil zijn gekomen
mogelijk is bjj een huurpeil, dat
ongeveer driemaal zo hoog ligt als het
peil van 1940. Aangezien de huren van
de oude woningen momenteel 85 pet.
hoger zijn dan in 1940, zouden zij ge
middeld met een 50 a 60 procent
moeten worden verhoogd.
Compensatie
De kosten van een huurverhoging van
ca. 50 pet bedragen volgens het rapport
ongeveer 500 miljoen gulden. Hiertegen
over nemen de overheidsmiddelen jaar
lijks met ongeveer 250 k 300 miljoen
gulden toe. Het ligt daarom voor de
hand de compensatie in de eerste plaats
ten laste te laten komen van de over
heidssector. Te denken valt bijv. aan
een verlaging van de omzetbelasting en
een verlaging of zelfs afschaffing van
de grondbelasting. Het voordeel van een
belastingcompensatie in tegenstelling
tot een looncompensatie bestaat hier
in, dat zij ten goede komt aan de gehele
bevolking, aldus het rapport.
Op die manier 2iou de helft van de
noodzakelijke 'huurverhoging van 50 pet
kunnen worden opgevangen. De andere
helft zou dan door de huurders zelf
moeten worden gedragen. Daar voor een
vooroorlogse woning 9 10 gulden aan
huur wordt betaald, zou dit een belas
ting vormen van ongeveer 2.50 gulden
per week of 2 3 pet van 'het gemid
delde arbeidersinkomen.
Stijging reële loon
Deze extra last zou al ten volle kun
nen worden opgevangen door de stijging
van het reële loon, die uit een normale
toeneming van de produktiviteit on
geveer 1% k 2 pet per jaar in een
a twee jaar zou ontstaan. Men zou der
halve een aantasting van de reële be
schikbare koopkracht van de grote
massa der bevolking reeds kunnen
vermijden, indien de huuiverhoging in
twee onmiddellijk op elkaar volgende
etappes zou worden doorgevoerd. Wan
neer men rekening houdt met de moge
lijke fiscale compensatie zou dan in
twee achtereenvolgende jaren een be
lasting van het arbeidersbudget van
telkens ruim 1 pet ontstaan. De bU een
normale expansie te verwachten stijging
van het reële loon van circa 2 pet per
jaar zou daartegenover een ruime com
pensatie bieden.
„Ons land is ten aanzien van het
huur- en woningfoeleid thans in een
beslissende fase gekomen. Daardoor zou
verder uitstel thans geen uitstel meer
Advertentie
Goed nieuws voor ROKERS
Eindelijk kunt u
rokenzonderdat
uw tanden bruin
worden. Dank zij
fe- Teclak: Tcelak
tandgelei is niet
zomaar een tand
pasta, maar een speciale behandeling die
tandsteen en nicotine 9plost en de tanden
een beschermend laagje geeft. Snel, doel
matig en veilig.
Gebruik Teelak op een droge tandenborstel.
Na enkele dagen is de aanslag weg. uw tan
den zijn als nieuw: gezond en glanzend wit.
f 1.95 per tube.
TEELAK - PARIS DISPEC nv - DEN HAAG
Op Cyprus begint men de
wapens in te leveren
Een vrachtauto en twee bestelauto's
hebben vrijdagochtend wapens van de
Grieks-Cyprische ondergrondse bewe
ging Eoka naar een klooster in de om
geving van Nicosia gebracht met de be
doeling dat het oorlogstuig aan de auto
riteiten op Cyprus wordt overgedragen.
In de auto's bevonden zich mijnen,
bommen, handgranaten, geweren, auto
matische wapens en patronen.
Een van de chauffeurs van de auto's
zei dat hij in de nacht was gewekt en
opdracht had gekregen de wapens naar
Nicosia te brengen. Hij kwam uit het
zuidwesten van het eiland.
zijn, maar neerkomen op een beslissing
de gehele woningmarkt in feite te
socialiseren.. Voor de meerderheid van
ons volk, die dit niet wil is daarom j
geen tijd meer te verliezen", aldus het
rapport.
TEN BATE VAN HET
STUDENTENSANATO
RIUM.
Wassenaar had le
denvergadering van
Pluimveevereniging.
in Leid se lakenhal
kunt kermis vie -
ringen zien
