Dit jaar herdenkt „Ex Animo" haar
veertig-jarig jubileum in dank
FILMS
kMaakte Bachs Matthaeus Passion
tot een wijdingsvolle traditie
„De naakten en de doden"
Wijkgebouw Geloof-Hoop-Liefde
viert jubileum (65) op 21 maart
„In Italië naast cle historische
ook veel moderne schoonheid
Opgericht 1 maart I860
Zaterdag 14 maart 1959
Tweede blad no. 29695
Herman de Wolff is een volijverig leider
Een der gewaardeerde koren in onze stad vooral gewaardeerd
omdat het in onze stad Bachs „Matthaeus Passion" introduceerde en
van de uitvoering een jaarlijkse traditie maakte is de Chr. Zang
vereniging „Ex Animo", welke op 22 april 1919 werd opgericht.
Binnenkort herdenkt zij dus haar 40-jarig bestaan, daarvoor past ge
rechtvaardigde dank en vreugde.
Het aantal uitvoeringen, dat zij in die jaren gaf is ontelbaar, de
muzikale beleving, welke ervan uitging, is van grote waarde geweest
voor talloze stadgenoten, die daadwerkelijk medewerkten en thans hun
kinderen in het Meisjes- of Jeugdkoor zien opgenomen.
Van geslacht op geslacht wordt derhalve de „Ex Animo"-fakkel
doorgegeven, wat van niet te onderschatten betekenis is!
Wanneer men zo de ontwikkeling van
„Ex Animo" overziet, komt men tot een
gevoel van grote erkentelijkheid voor
haar onverflauwde idealistisch gestem
de werkzaamheid op muzikaal terrein.
De leden, noch de huidige dirigent
Herman de Wolff, die sinds 1927 de
scepter zwaait, verbeelden zich dat zij
het hoogste bieden, wat te bereiken is.
Zij zijn zich van hun eigen beperkin
gen en begrenzingen bewust; dat is juist
een der meest sympathieke eigenschap
pen van dit thans ruim 100 leden tel
lende koor.
Doch zy zijn er tevens trots op, dat
zij sinds 1942 de uitvoering van de
„Matthaeus Passion" tot een jaarlijkse
traditie maakten, waarmee zij telken
male duizenden toehoorders een geeste
lijke verrijking schonken. Ondanks
tekortkomingen. Niet alleen deze Pas
siemuziek danken wij het koor.
Nog zo vele, vele andere uitvoeringen
staan in haar historie geboekstaafd.
Wij denken naast de talrijke kerk
diensten oorspronkelijk was „Ex
Animo" uitsluitend „kerkkoor" aan
vertolkingen van Haydns „Die Schöp-
fung" en „Die Jahreszeiten", „Deutches
Requiem" en de „Altrhapsodie" van
Brahms, Bachs „Johannes Passion", de
„Elias" van Mendelssohn, het „Te
Deum" van Bruckner, de „Kerstkan-
tate" van Hubert Cuypers, „De Kruis-
vaders" van Niels W. Gade, Herman de
Wolffs oratorium „God en Oranje"
uitgevoerd tijdens de Willem de Zwij
gerherdenking en nog zoveel meer
werken, waarvan het helaas indertijd
verloren gegane archief nog zou kun
nen getuigen.
Het medewerken aan kerkdiensten,
o.a. die ter gelegenheid van Pasen en
het 3 Oktoberfeest wijdingsdienst
in de Pieterskerk op 1 oktober, waar
mee in 1937 begonnen werd en de
Kerstnachtdienst, in 1935 ingesteld
door de tegenwoordige ere-voorzitter
dr. J. Riemens eenmaal vele jaren
de hoogst gewaardeerde voorzitter
heeft steeds zeer grote belangstelling
getrokken.
Deze Kerstnachtdiensten, aanvan
kelijk georganiseerd door „Ex Animo"
zijn sinds enkele jaren overgenomen
door de Kerkeraad van de Ned. Herv.
Kerk, waaraan „Ex Animo" thans dus
haar steun verleent.
Men is dr. Riemens nog altijd dank
baar voor het indertijd terzake geno
men initiatief.
Behalve het koor der volwassenen, is
er ook het kinderkoor zo wat 90
leden dat opgericht werd op 14 mei
1929 en dus ook een jubileum viert: het
30-jarig bestaan!
Eindeloos is het aantal koorwerkjes,
waarvan zeer vele van Herman de
Wolffs hand, welke tot uitvoering
kwamen.
Eindeloos is ook het aantal zangspe
len, die inzetten met het „Groen-wit-
brons-zilverdons", dat dus „Ex Animo's"
eerste zangspelletje was, waarmee de
dirigent eer kon inleggen.
De stroom Leidse kinderen, die er in
de loop der jaren aan heeft medege
werkt, is werkelijk onoverzienbaar.
Wij hebben er vele meegemaakt;
Bteeds was 't een lust getuige te zijn
van de werkelijke „animo", waarmee
gezongen en gespeeld werd!
Ook moeten het meisjeskoor en het
Jongenskoor genoemd. Het laatste werkt
regelmatig mee aan de uitvoeringen
van de M. P., aangevuld door dat van
de Chr. Nat. School aan de Stadhou
derslaan o.l.v. de heer A. van Kapel.
De viering van „Ex Animo's" 40-jarig
Jubileum zal plaatsvinden op 21 april
a.s. met een receptie in het gebouw Re-
hoboth aan het Rapenburg, waarna op
22 april de leden een diner wordt aan
geboden in „Den Burcht". Een speciale
commissie ter voorbereiding van deze
feestviering is reeds gevormd. De jubi
leumuitvoering zal zijn op 14 oktober
a.s. in de Stadsgehoorzaal. Dan zal „Ex
Animo" Haydns „Die Schöpfung" ten
gehore brengen.
Het 30-jarig bestaan van het kinder
koor, dat in de oorlogsjaren niet min
der dan 750 leden telde en toen aller
harten won met het zingen van vader
landse liederen applaus moest echter
achterwege blijven, want dit zou opge
vat kunnen worden als protest!
wordt gevierd op 21 mei in „Den
Burcht". Enige kleine zangspelletjes,
waarin alle kinderen een rolletje te ver
vullen krijgen, zullen aan de orde zijn.
Het huidige bestuur bestaat uit de
navolgende leden: J. Kriek (voorzitter),
F. van den Wijngaard, le secretaris, C.
van Onselen, le penningmeester, W. H.
C. Brugman. 2e voorzitter, mevr. L. de
Geus-Hillebrand, 2e secr., mej. N. de
Vries, 2e penningmeesteresse, A. Fakkel,
bibliothecaris, mej. C. den Heeten, 2e
bibliothecaresse, V. Vuijk, alg. adj., C.
Weijsenbach, commissaris, G. van Loeff,
commissaresse. Toegevoegde bestuurs
leden voor het kinderkoor zijn mevr. D.
Fabel en J. H. Winterkamp.
De onderlinge samenwerking is voort
durend geanimeerd en in de beste ver
standhouding.
Wtj herinneren ons nog zéér goed,
hoe wij in een der beginjaren van
JEx Animo's ontwikkelingsgang als
solist meewerkten aan een uitvoe
ring van Neukomms ,J)e opstan
ding
Dat was nog onder directie van de
eerste dirigent, de heer G. van der
Keur. Wij hadden toen niet kunnen
bevroeden, dat ,J2x Animo" zulk een
groei zou aannemen. Een groei, wel
ke eigenlijk pas goed op gang kwam,
toen Herman de Wolff de directie in
handen nam.
Aan diens altijd stimulerende en
volijverige leiding heeft het koor
dan ook oneindig veel te danken!
Het koor dat ook door middel van
radio-uitzendingen en grammofoon
platen bekendheid buiten Leiden
verwierf.
Het mooiste jubileumgeschenk voor
de vereniging zal misschien zijn een
wijdingsvolle en druk bezochte uit
voering der Matthaeus Passion op
18 en 19 maart a.s. in de Stadsge
hoorzaal.
Drukbezocht, omdat „Ex Animo"
het als haar hoge taak beschouwt
steeds meer mensen te confronte
ren met Bachs religieus „meester
werk".
Wij ivensen alle leden van „Ex
Animo", waarvan de burgemeester
jhr. mr. F. H. van Kinschot be
schermheer is, de dirigent en de
luisteraars van harte gezegende
avonden toe!
H.
ZAKENJUB ILEUM N.V. VERHULST
De N.V. Kledingmagazijnen Verhulst
aan de Grote Markt te Den Haag, welke
ook hier ter stede een filiaal exploiteert,
heeft haar 25-jarig bestaan herdacht.
Mevr. Van Dam herdacht de stichter,
die in 1934 (toen de conjunctuur niet
bepaald gunstig te noemen was) de N.V.
oprichtte. De commissaris, de heer W.
L. Verhulst, die van 1934 tot 1954 direc
teur was, gaf een overzicht van de ge
schiedenis der N.V.
De heer B. H. Topper, die de heer
W. L. Verhulst in 1954 opvolgde en
voordien chef van het Leidse filiaal was,
prees de goede samenwerking met het
personeel.
Hierna volgde een druk bezochte
receptie.
De heren Peeters en Redel, resp.
chef-etalagedienst en coupeur, die bei
den hun 25-jarig jubileum vierden, wer
den 's avonds gehuldigd in Restaurant
Hoornwijck, waar de directie het perso
neel een diner aanbood.
Advertentie
KASTPAPIER
in rollen en vellen,
moderne dessins, ook
afwasbaar.
rn Haarlemmerstr. 171 -1
Prof. dr. A. E. van Arkel en prof.
dr. C. J. Gorter zijn resp. benoemd tot
voorzitter en ondervoorzitter van de
examencommissie natuurkunde en
scheikunde m.o. 1959.
Onze stadgenoot, de heer M. Meijer,
is benoemd tot lid van de examencom
missie N.O.-akten Nt/XI en pedago
gisch getuigschrift 1959.
Dringend appèl aan de bedreigde mens
LIDO. Zouden er velen zijn, die het cynische boek „The naked
and the dead" (De naakten en de doden) zonder een zucht van
afgrijzen tot het einde toe gelezen hebben?
Dit lugubere verhaal, met haar overigens sterke anti-oorlogs
tendenz, is zó vervuld van gruwelijkheid, dat de adem ervan stokt.
Mensen worden in de oorlog tot beesten.
Maar mensen kunnen er ook tot ..mensen" door worden, die einde
lijk iets gaan begrijpen van de Goddelijke geest.
Deze beide facetten worden in dit oorlogsboek beschreven.
Deze beide facetten worden ook voor ogen gesteld in deze obsede
rende film, welke echter slechts een glimp laat zien, van al hetgeen
het boek aan gruwzaamheid bevat.
Toch is 't al genoeg.
Genoeg, om U te doen beseffen, welk
een hel de oorlog is.
Een hel van verwording, van vuur en
vlammen, van moorden, óók wanneer
het „moorden" niet nodig is.
Van mensen, superieuren en minde
ren, die zelfs in de eigen gelederen tegen
elkaar opstaan, omdat ze een totaal ver
schillende levensopvatting zijn toege
daan.
Keiharde wreedheid tegenover huma
niteit.
Doorzetten tot elke prijs, ook wanneer
de betreffende weet, dat het doelloos en
zinloos is, verder te gaan op de eens in
geslagen weg.
Met verraad zelfs aan de meerdere,
zoals de dolzinnige sergeant 't met zijn
luitenant doet, wanneer 't er om gaat
zijn eigen wil door te drijven.
De generaal tegenover zijn adjudant,
diezelfde luitenant, wie hy „gehoor
zaamheid" wil leren en aan het einde
van de film, in geestelijke zin iets van
hèm te leren krijgt!
Een verschrikkelijke film enerzijds,
een film met een hoge strekking ander
zijds vervaardigd naar die doordringen
de roman van Norman Mailer, welke
door al het cynisme heen, toch ook een
héél ander geluid laat horen: namelijk
die van de menselijke broederschap.
Maar men moet door het slechtste
Hierboven het bestuur van „Ex
Animo" met in het centrum de
dirigent de heer Herman de Wolff.
Zittend v.l.n.rF. van den Wijn
gaard, secr.; E. Kriek, voorzitter,
Herman de Wolff (dirigent);
C. van Onselen, penningmeester;
A. Vuijk, alg. adj. Staande v.l.n.r.:
W. Brugman. 2e voorz.: H. Win
terkamp; A. FakkelR. B. Weisen-
bach; mej. H. de Vries; mevrouw
G. van Loef; mevrouw L. de Geus;
mevrouw D. Fabel; mej. G. den
Heeten.
(Foto L.D./Van Vliet)
heen, blijkbaar, om dét te leren be
grijpen.
Deze film houdt in deze tijd van drei
ging een dringende waarschuwing en
een dringend appèl in: behoed de we
reld voor een nieuwe oorlog!
Men zie de weerlozen vallen onder het
mortiervuur, als halmen worden zy weg
gemaaid. Men zie al het vreselijke, dat
de oorlog te „zien" geeft nu op het
kleurige doek maar dat dén realiteit
zal zijn. Men zie ook de brute sergeant
Corf, die van zyn mannen het onmoge
lijke eist. Eén stort dan ook van de ho
ge berg af, als de snauw, die hem toe
geroepen wordt, een te grote schok voor
hem is.
Maar men zie óók daar géét 't in
deze film om telkens weer het lampje
van de mensenliefde opflitsten uit deze
poel van barbaarsheid.
Zo de enorme krachtsinspanning, die
de doopsgezinde en de jood zich geven,
om „hun" luitenant, verraden en ver
kocht door de sergeant tijdens de pa-
trouilletocht, te redden.
En tóchtóch heeft de onmense
lijke expeditie en het doorzetten van
die sergeant aan 't licht gebracht, wéér
de Japanners waren en hoeveel er
waren.
Zo beantwoordt ook deze film zij
het ten dele aan de bedoeling van de
auteur. Datgene uit te beelden, wat dit
boek in werkelijkheid bevat, was voor
de regiseur Raoul Walsh een onmoge
lijkheid. Dat is misschien maar góed
ook!
Alleen al een part ervan geeft vol
doende verhevigd door een onheilspel
lende muzikale illustratie om U van
walging voor de oorlog en van de ont
aarding, welke er het gevolg van is, te
vervullen.
ZILVEREN JUBILEUM S. PAATS
Maandag is het 25 jaar geleden, dat
de heer S. Paats in dienst trad van
Vlasveld's Textiel en Woninginrichting
aan de Lage Rijndijk 40. Ter gelegen
heid van dit zilveren jubileum is er die
dag van 10 tot 12 uur gelegenheid om
de heer Paats geluk te wensen.
Aan het begin van de gisteren ge
houden vergadering van de Soc. Econ.
Raad heeft de voorzitter prof. dr. G.
M. Verrijn Stuart het overleden lid de
heer Chr. van den Heuvel herdacht. De
heer Van den Heuvel, aldus de voor
zitter, was een slagvaardig, zeer werk
zaam lid met grote verdiensten voor het
werk van de Raad.
Advertentie
VAN DEZE WEEK:
„Meisjes in uniform"
Romy Schneider als
kostschoolmeisje
LUXOR Dat Romy Schneider - het
idool van talloze, vooral jeugdige film
enthousiasten - als de jonge keizerin
Sissi in zoete romantische avontuurtjes
tegen een achtergrond van sprookjes
achtige praal en pracht een allerliefst
plaatje vormt, dat hebben wy niet min
der dan driemaal kunnen zien.
Dat ze ontwapenend charmant als een
levenslustige Kitty vrolijk door een gro
te wereld kan huppelen en daarbij ieder
een voor zich kan innemen, dat is ons
ook gebleken.
Moeilijker wordt het dramatisch talent
te bewijzen. Daarvan heeft ze ons - ze
ker in deze film - (nog) niet kunnen
overtuigen.
We moeten echter constateren, dat
het haar niet gemakkelijk is gemaakt.
Het valt niet meer mee te geloven in
dat gesloten, eenzelvige meisje Ma-
nuela, dat op een streng kostschool ge-
Feestmiddag en -avond niet een receptie
Begin januari - om precies te zijn op
de achtste van die maand - schreven wij
over het 65-jarig bestaan van het wijk
gebouw „Geloof - Hoop - Liefde" aan
de Oranjegracht no. 70, de schepping
van mej. E. C. Knappert - die later ook
de basis voor het Leidse Volkshuis leg
de - en prof. dr. H Oort. Wy gaven toen
een overzicht van de oprichting van dit
wijkgebouw „ter zedelijke, maatschappe
lijke en godsdienstige verheffing van de
wijkbewoners" en de daarna gevolgde
ontwikkeling. In dit gebouw van de Ne
derlandse Protestanten Bond - het oud
ste wijkgebouw in ons land - zetelt nu
nog het clubhuis „De Sperwers", waar
in onder leiding van de tegenwoordige
directeur, de heer P. Stutterheim jeugd
zorg op sociaal, pedagogische basis be
dreven wordt. Een machtig stuk werk,
dat eigenlijk - na de dieptepunten in en
na de jongste wereldoorlog - sinds 1950
weer goed op gang is gekomen, mede
door de steun van rijk, provincie en ge
meente. waarin men zich de laatste ja
ren mag verheugen. Gemiddeld kan men
wel zeggen, dat 250 tot 300 jongeren - in
een leeftijd variërend van 6 tot 20
jaar - voor een dubbeltje per week ver
tier en ontwikkeling in het clubhuis ko
men zoeken. Men is thans zelfs zover,
dat twee accordeonorkestjes gevormd
konden worden, die reeds meermalen
met succes op verschillende plaatsen in
ons land hebben opgetreden.
Zij zullen ook een muzikale duit in het
feestzakje gooien op 21 maart, wanneer
het jubileum - dat eigenlijk op 8 ja
nuari plaats had - gevierd wordt. Het
festijn begint om twee uur in de grote
zaal van Den Burcht, waar alle kinde
ren van de Leidse clubhuizen twee ge
noeglijke uurtjes aangeboden krijgen. De
goochelaar Jonglisto, de muzikale kok
Geraldini en Willy Alfredo - met een
zangwedstrijd - zijn aangezocht om voor
de vrolijkheid zorg te dragen. Hetzelfde
trio verzorgt ook het programma na de
pauze 's avonds, wanneer ouders en ge
nodigden aan de beurt zijn. De kinderen
van „De Sperwers" staan zelf voor de
pauze op de planken.
Vóór deze feestavond - van 7 tot 8
uur - recipieert het bestuur in de klei
ne zaal van „Den Burcht".
Nooit was er rust. Dus komen de lief
hebbers van dergelijke avonturen aan
de Haarlemmerstraat best aan hun
trek. Wolken kruitdamp, massa's ste
vige botsingen en natuurlijk is ook de
liefde niet vergeten. Een Western van
formaat.
Meisjes op bestelling
Grove concessies aan
„romantiek" van
vernederend beroep
Trianon Dat zelfs een zo naar
geestig bedrijf als dat van de ..call-girl"
(prostitutie op telefonische bestelling)
in een film behandeld wordt, kan in
beginsel aanvaardbaar zijn, mits het
resultaat aannemelijk maakt, dat er een
innerlijke noodzaak bestond om juist
dit onderwerp aan te vatten. En dan
een éérlijke noodzaak natuurlijk, niet
die van de kassa. Welnu, van .Meisjes
op bestelling", een Duits-Deense co-
produktie, kan dit niet gezegd worden,
om de eenvoudige reden, dat er in dit
werk bij herhaling concessies zijn ge
daan aan erotische „romantiek". Onder
het mom van documentair realisme
wordt een voorstelling van zaken gege
ven, waarin het walgelijke van dit spel
met eer en liefde van jonge vrouwen
ternauwernood tot zijn recht komt.
Hoofdpersoon is Eva Bernhardt (ge
speeld door Ingmar Zeisberg), een Duits
meisje, dat bedrogen wordt door een
man, belaagd door haar stiefvader en
veronachtzaamd door haar moeder. Zij
besluit dan een vriendin in Kopenhagen
op te gaan zoeken, die haar geschreven
heeft, dat het haar goed gaat. Een
chauffeur van een grote vrachtauto
helpt haar de grens over en zij beloven
elkaar een ontmoeting bij de Kopen-
haagse zeemeermin, het vermaarde
beeldje aan de ingang van de haven.
Weer krijgt het jonge meisje een teleur
stelling te verwerken: chauffeur Peder-
con komt niet opdagen. Intussen is zij
tereohtgekomen bij haar vriendin Ria,
die zegt, dat zij mannquin is bij Moret-
ti's lingeriefabriek. In werkelijkheid is
dit een bedrijf voor de exploitatie van
call-girls. Ook Eva ziet zich, door de
geraffineerde taktiek van haar vriendin
in samenwerking met Moretti, gedwon
gen zich tot meisje-op-bestelling te ver
lagen.. Hoe lang dit duurt en in welke
mate zij zich voor dit oude-beroep-in-
moderne-vorm leent, laat de film in het
vage. Intussen is de sympathieke
Pederson, die door pech met zyn auto
verhinderd was de afspraak na te
komen, voortdurend op zoek naar het
meisje, dat zo'n diepe indruk op hem
gemaakt heeft. Toevallig ontmoeten zij
elkaar en Eva grijpt deze gelegenheid
aan zich aan haar vernederend bestaan
te ontworstelen. Maar haar verleden
laat haar niet los: Pederson ontdekt
wat zij voorheen heeft gedaan en keert
eerder opdrongen. De haat zat dlep^teich aanvankelijk vol verachting van
iiiiiuii
plaatst wordt. De directrice van deze
„citadel" - zoals zij het zelf noemt - is
een verbitterd, verzuurd mens. Zij heeft
slechts één doel. Het handhaven van
orde en tucht. Ten koste van alles. Dan
alleen kunnen haar meisjes „goede sol
datenmoeders" worden. Vergeet U niet
het verhaal speelt zich af in het Duits
land van 1910
Nu kan het niet anders, in zo'n ge
schiedenis is er altijd een lerares, die
voor het tegenwicht zorgdraagt. Lilii
Palmer zorgt op zeer gevoelige wyze
voor die vrouw, die langs andere wegen
- door liefde en begrip - de meisjes wil
opvoeden. Maar dat leidt bij de stille,
moeilijke Manuela tot onverwachte ef
fecten. Het kind hecht zich op een be
angstigende wijze aan de lerares. Dit wil
de directrice niet toelaten. Dit wordt
bestempeld als een ernstig vergrijp te
gen de orde en regelmaat. Het past niet
in de kadaverdiscipline, zo'n misstand
moet worden uitgeroeid. Nogal traag
sleept het verhaal zich voort. Wat de
climax had moeten zijn, liep uit op een
teleurstelling. De scène, waarin Romy cp
een drastische wijze een einde wil ma
ken aan haar problemen, deed nogal
zonderling aan en werkte daardoor meer
op de lachspieren dan op het gevoel
Trouwens, regisseur Radvanyi heeft
Romy de taak toebedeeld vrij somber
starend door het verhaal heen te stap
pen. Slechts eenmaal wordt haar wat
meer vrijheid gegund. Wanneer ze in
I een door drank en vrolijkheid overmoc-
dige bui haar genegenheid voor de lera
res openbaart. Het werd een verrukkelijk
hoogtepunt, dat helaas maar kort duurt
en niet herhaald wordt.
Leuk was het overigens kennis te ma
ken met een nieuw, pittig en veelbelo
vende Duits sterretje: Sabine Sinjen. Ze
is nog maar kortgeleden afgestudeerd
aan de Berlijnse filmschool. Ze speelt
in deze film een kostelijk rolletje als Ilse
Westhagen, een van de meisjes van het
internaat.
Het is niet de eerste maal, dat dit
verhaal verfilmd werd. Reeds 27 jaar
geleden werd het op het witte doek vast
gelegd.
„Met ruw geweld"
Weer wolken kruitdamp
REX Het is niet zo bar moeilijk de
sfeer te raden, die deze film ademt. Op
nieuw suizen de pijlen en knallen de re
volvers in de strijd tussen blank en rood
Het zoveelste verhaal uit die veelbe-
schreven en misschien nog meer ver
filmde tijd, toen de Indianen zich met
alle slimheid, die in hen was en met alle
wapens, die zy ter beschikking hadden,
verzetten tegen de blanken, die steeds
Dr. v. Egeraat voor N.C.R(eis)V.
Dr. L. van Egeraat heeft gisteravond
diep in zyn enorme voorraad superlatie
ven, vergelijkingen en beeldspraken ge
tast voor een geestdriftige lofzang op
de schoonheid en de culturele rijkdom,
welke Italië te bieden heeft. Het audi
torium, bestaande uit vele leden van de
Leidse afdeling der Ned. Chr. Reisver-
eniging in de foyer van de Stadsgehoor
zaal, behoefde echter niet op het ge
sproken woord alleen af te gaan. Het
betoog van dr. Van Egeraat werd op
zeer aanschouwelijke wijze onderstreept
door enkele honderden fraaie en uiterst
scherpe dia's.
Dr. Van Egeraat kan met gezag over
dit heerlijke land spreken, omdat hij als
economisch adviseur behulpzaam is bij
de ontsluiting daarvan. Des te sterker
spreekt het beroep aan, dat hij op zijn
toehoorders deed, om Italië vooral niet
alleen historisch te benaderen. Zeker,
het land heeft talrijke culturele monu
menten uit vroeger dagen van een on
uitsprekelijke schoonheid, maar wij moe
ten de moderne prestaties van Italië en
de Italianen niet geringschatten. In
tegendeel, in menig opzicht kunnen zij
zelfs ons vooruitstrevende Nederlanders
ten voorbeeld strekken.
haar af. Tenslotte vinden zij elkaar
weer op het ogenblik, dat Eva besloten
heeft naar huis terug te keren.
Zowel het spel van Claus Holm (Pe
derson) als dat van Eva is juist door
het achter elkaar plaatsen van gelijk
tijdige momenten uit hun beider leven
meer dan eens voortreffelijk en ook
fotografisch is er veel te bewonderen in
deze film. Dit doet evenwel niets aan
het bezwaar af, dat ten aanzien van
Moretti's lugubere onderneming het
quasi-realisme veel te breed is uitgeme
ten om aanvaardbaar te zijn, waardoor
in deze film het effect van afkeer wat
toch de bedoeling geweest moet zijn
voor een belangrijk deel verloren gaat.
Van tragisch medelijden met een meisje,
dat haar ondergang tegemoet loopt, is
dan ook geen sprake: een buitengewoon
zwak punt in een film. die daardoor als
waarschuwing tegen dit soort handel-
in-blanke-slavinnen ernstig tekort
«cfoiet.
Voorbeelden
Neem het ultramoderne Station Ter
mini in Rome, waar de treinen geruisloos
binnenglijden, neem het voortreffelijke
wegennet, de uitstekende landbouworga
nisatie, neem de schitterende moderne
architectuur, neem de ongelofelijk goede
sociale voorzieningen en bedenk bij dit
alles, dat de Italianen tot de hardst
werkende volkeren ter wereld behoren.
Vele toeristen realiseren zich dat niet.
Hoe dat kan? Armoede en schilderach
tigheid gaan helaas vaak hand in hand.
Het is eigenlijk de immoraliteit van het
moderne toerisme, aldus dr. Van Ege
raat, want men snelt meteen naar de
achterbuurtjes. Die zijn zo fotogeniek!
Het totaalbeeld van het bezochte land
wordt daardoor verwrongen. En men
vergeet dan zo gemakkelijk het fraaie
moderne. En juist in Italië is men erin
geslaagd een moderniteit te ontwikke
len met behoud van de spiritualiteit,
met een eigen waarde dus.
Niet te gehaast
Later bond de spreker zijn toehoorders
op het hart om Italië nooit veel te wil
len zien, maar wel veel te laten inwer
ken. Het moderne toerisme, aldus mr. Van
Egeraat, heeft een spookachtig, bijna
hysterisch karakter. Het tempo is tot
het uiterste opgevoerd. Het vreemde
land schiet als een film voorbij. Men
weet daarna nauwelijks meer, waar men
geweest is. Men vergeet, dat tijd en rei
zen samen horen. Heeft men niet meer
tijd terbeschikking, dat men dan toch in
hemelsnaam niet het tempo nog hoger
maken, maar de selectie scherper. Men
moet een vreemd land niet bezichti
gen, men moet het geestelijk veroveren.
En dan is er in dat land veel te verove
ren. Met reuzensprongen vloog daarna
dr. Van Egeraat er doorheen. Een lang.
durig verblyf in de beroemde Dogenstad
Venetië, bezoeken aan Rome, Florence,
Milaan, Ravenna, Napels, Palermo en
nog ander steden. Het was voor sommi
gen wellicht reeds een aantrekkelijk
voorproefje voor de vakantie of een goed
te gebruiken wegwijzer. Voor anderen
was het op zyn minst een bijzonder leer
zame en mooie kennismaking. De spre
ker op deze Itaiië-avond, die mede geor
ganiseerd was door „Het Boekhuis",
werd ingeleid door de voorzitter van de
afdeling, de heer A. r. d. Bos.
