Berlijns ultimatum kan ook later
aflopen, zegt premier Kroesjtsjef
De Prins terug uit Zuid-Amerika
i
WEERBERICHT
Bonn blijft zich hardnekkig
verzetten tegen verdunde
zone in midden van Europa
IEMCO
RADSO en
TELEVISIE
Parijs neemt maatregelen tegen
(lichte) economische teruggang
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 6 MAART 1959
No. 29688
LEIDSCH mDAGBLAD
Directeur: J. W. Benny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witt® Singel l'UUa> Gm> n° 67055
Hoofdredacteur: J. Brouwer f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 2150T
(Van onze correspondent in Bonn)
De Sovjetrussische minister-president Kroesjtsjef verklaarde gisteren tijdens
een diner in het Leipziger raadhuis in een voor de vuist weg uitgesproken rede,
dat zijn land eerst dan zijn controle-functies in Berlijn aan de Oostduitsers zal
overdragen, als er een vredesverdrag, hetzij met geheel Duitsland, heizij, als dat
niet kan, met communistisch Oost-Duitsland is gesloten. Het Sovjetrussische
ultimatum van 27 november, waarin gezegd wordt, dat deze overdracht op 27 mei
zal plaats vinden, kan, zei Kroesjtsjef, ook op 27 juni of misschien op 27 juli
of nog later aflopen. Zoals bekend, gaat het hier om de geallieerde controle op
het weg- en luchtverkeer tussen het Westen en West-Berlijn, die sedert het einde
van de oorlog wordt uitgeoefend door Amerikanen, Britten, Fransen en Russen.
De overdracht van de Russische bevoegdheden aan de Oostduitsers wil het Westen
niet erkennen.
Russische premier
was in beste bui
Kroesjtsjef, die in een beste bui was.
zei voorts, dat een afzonderlijk vredes
verdrag met Oost-Duitsland alleszins
tot de mogelijkheden behoort. Gebeurt
dit, namelijk indien West-Duitsland niet
gewillig genoeg zal zijn, dan zal de
Oostduitse staat volledig soeverein wor
den en ook de macht van eep soeve
reine staat kunnen uitoefenen.
Het was opvallend dat Kroesjtsjef op
een vraag van het Britse socialistische
parlementslid, Mikardo, die bij het diner
in het Leipziger raadhuis aanwezig was,
dat het Westen de termijn van 27 mei
valselyk als ultimatum had uitgelegd.
Overigens waarschuwde hij het Westen
ervoor tegen het communistische blok
geweld te gebruiken en ook thans legde
hij weer alle nadruk op de noodzaak
dat de Westduitse Bondskanselier Ade
nauer met de Oostduitse machthebbers
over de eenheid moet gaan praten.
Kroesjtsjefs goede bui kwam tot
uiting in enige markante gezegden. Toen
de Oostduitse partij-secretaris Ulbricht
zei dat Adenauer uit angst de hereni
ging van Duitsland niet wenste, zei de
Sovjet-leider, terwijl Ulbricht een rood
gezicht kreeg: .Adenauer kennen wij
beter dan jullie. Wij hebben al met hem
vergaderd en gezellig een glas wijn ge
dronken".
Kroesjtsjef meende, dat een reis van
hem naar West-Duitsland nog niet mo
gelijk was. Het klimaat was daarvoor
zijns inziens nog niet warm genoeg.
Bonn niet onder de indruk
Tn de Westduitse hoofdstad is men
intussen bepaald niet onder de indruk
gekomen van de verschuiving van het
Russische ultimatum naar 27 juni of
27 juli. Immers, zo zegt men in Bonn,
dit alles komt slechts neer op een soe
pelheid in de methode, waarmede de
Russen hun doeleinden willen bereiken.
Die doeleinden zelf zijn even reëel als
in november j.l.: het isolement van
West-Berlijn, het sluiten van een vre
desverdrag met Oost-Duitsland en wat
dies meer zij. Het is hierom, dat in
Bonn de zorg groter is geworden, dat
Moskou töch binnen enkele maanden
een afzonderlijk vredesverdrag met Oost-
Brand in gesticlit
voor negerjongens
bij Little Rock
Berlijn zal sluiten en dat op 27 mei of
27 juni of nog later Oostduitse z.g.
Volkspolizisten de controle op Weste
lijke militaire auto's zullen willen uit
oefenen aan de grenzen van West-Ber
lijn, hetgeen onvermijdelijk tot de grootst
mogelijke spanning aanleiding zou ge
ven.
Bonn ongerust over
Westelijke situatie
Onze correspondent in Bonn telefo
neerde ons voorts het volgende over
Adenauers terugkomst:
De Westduitse Bondskanselier Ade
nauer kwam gisteren in een goede stem
ming terug uit Parijs, waar hij besprek
ken heeft gevoerd met de Franse pre
sident De Gaulle. Algemeen wordt in
Bonn hoog opgegeven van de voortref
felijke eensgezindheid die tussen Ade
nauer en De Gaulle bestaat, maar het
meest apvallende van de gehele sfeer in
de Westduitse hoofdstad na Adenauers
terugkeer is toch wel, dat men zeer be
zorgd is over plannen voor een militair
verdunde zone in Midden-Europa, zoals
het plan-Rapacki. Adenauer heeft, zo
verluidt te Bonn, De Gaulle voor zijn
mening over dit probleem weten te win
nen. Het gaat hierbij o.m. om een be
paalde zinsnede in het Russisch-Britse
Het betrouwbaarste
adres voor
NIEUWE RIJN 30-32
LEIDEN TEL: 24244
communiqué, dat na afloop van Mac-
millans gesprekken met Kroesjtsjef in
Moskou is getekend. In dit communi
qué wordt gesproken over een militair
verdunde zone in Midden-Europa, waar
mede men het terugtrekken van Rus
sische en Amerikaanse troepen uit Oost-
Duitsland en Tsjecho-Slowakije ener
zijds en West-Duitsland anderzijds be
doelt. Met kennelijk onbehagen heeft
Adenauer deze zinsnede gelezen. Hij is
een fel tegenstander van een militair
verdunde zone in dit tijdperk van ra
ketten, die men op grote afstand naar
een bepaald doel kan schieten. Hij staat
daarmede in lijnrechte tegenstelling tot
vele Britse kringen en tot de oppositie
in eigen land. De SPD en de liberale
FDP zijn vóór deze z.g. „disengagement"-
plannen van Rapacki en anderen. Een
uit elkaar rukken van de militaire
machten in Midden-Europa zal huns in
ziens wél leiden tot een afneming van
de politieke spanning.
Maar Adenauer moet niets van deze
plannen hebben, die zijns inziens de
huidige Duitse gespletenheid ten eeu
wige dage zouden doen voortduren.
Men meent in Bonn, dat de Russen
op handige wijze deze affaire naar voren
hebben geschoven om daarbij nieuwe
verdeeldheid in het Westen te scheppen
en in feite is er ook, zegt men hier, op
dit moment geen sprake van een wer
kelijke Westelijke eenheid. Er zou thans
terecht gesproken kunnen worden van
een as tussen Parijs en Bonn, die een
zekere Britse isolering niet uitsluit. Ade
nauer heeft De Gaulle voor zijn ideeën
kunnen winnen, omdat een militair ver
dunde zone de Duits-Franse betrekkin
gen in gevaar kan brengen, de verde-
Eisenhower pleegt
breed overleg
President Eisenhower pleegde gisteren
speciaal overleg met de leden van de
Amerikaanse veiligheidsraad. Dit over
leg had betrekking op de kwestie-Ber-
lijn en het vraagstuk van de Duitse her
eniging. In deze raad hebben be
langrijke Amerikaanse diplomaten, mi
litairen en leden van de geheime dienst
zitting.
Voorts had president Eisenhower van
daag in het Witte Huis een bespreking
met de leiders van beide politieke pai>
tijen over de Berlynse crisis en de Duit
se kwestie.
De Amerikaanse Senator William Ful-
bright, voorzitter van de Senaatscom
missie voor buitenlandse betrekkingen,
meent dat men periodiek topconferen
ties dient te houden. „Wellicht twee keer
per jaar." ïk geloof dat wij topconferen
ties moeten aanvaarden als een gewoon
onderdeel van onze diplomatieke be
trekkingen, zo verklaarde hij donder
dagavond in een radio-vraaggesprek.
Fulbright zou er de voorkeur aan ge
ven als voor dergelijke conferenties
igeen officiële agenda werd opgesteld.
Mogelijk zou aan het eind van het top-
overleg zelfs geen officieel communiqué
moeten worden uitgegeven. De Senator
was weliswaar niet erg optimistisch ge
stemd over de mogelijke resultaten van
dergelijke conferenties, dooh als „wij re
kening houden met de verschillende
mogelijkheden, geloof ik dat dit een
goede benadering kan zijn," zei hij.
diging van de Westelijke zaak direct
naar de Franse grenzen doet verhuizen
en Amerikaanse troepen zal doen lege
ren in Oost-Frankrijk. Daardoor zou
Frankrijk de directe nabuur worden van
de Sovjet-Unie, dat immers bij moge
lijke agressie vry spel zou hebben in
een door de Amerikanen verlaten West-
Duitsland.
Nog geen enkele reden tot ongerustheid
Internationaal staat
Frankrijk er goed voor
(Van onze Paryse correspondent)
De Franse regering heeft gisteren be
sloten nieuwe maatregelen te nemen
tegen de symptomen, die in de vorm
van verhoogde werkloosheid een nade-
rende economische crisis zouden kunnen
aankondigen. Omdat die symptomen
zich voorlopig echter alleen in enkele
delen van het land openbaren, heeft de
regering het voldoende geacht de nieuwe
maati-egelen tot een zestal departemen
ten, vooral in het noorden en het cen
trum des lands, te beperken. In die
streken zullen gespecialiseerde bureaus
worden ingericht, die de omschakeling
van bedrijven, en industrieën, moeten
vooi'bereiden, waardoor men de werk
loosheid tot stilstand hoopt te kunnen
brengen.
Nationaal en vooral internationaal
beschouwd, zien de Franse werkloos
heidscijfers er nog niet uitzonderlijk on
rustbarend uit. Officieel zijn er nu 40.000
arbeiders bij de ondersteuningskassen
ingeschreven, waarbij ten minste nog
eenzelfde aantal stille werklozen moet
1 worden gevoegd. In verhouding tot an
dere landen, als Amerika, Italië en
West-Duitsland, zijn die Franse cijfers
bijna te verwaarlozen. In het raam van
de economische expansie-politiek die
Frankrijk sinds verschillende jaren voert,
is elke graad en vorm van werkloosheid,
evenwel in strijd met het beginsel van
de „full emp!' /ment", en in die geest
heeft de Franse regering de maatrege
len nu dan ook getroffen.
Om een ongemotiveerde paniekstem
ming bij het publiek te voorkomen, heeft
de minister van Voorlichting, Roger
Frey, er na de kabinetszitting van gis
teren de journalisten op gewezen, dat de
Franse produktiecijfers nauwelijks on
rust baren en dat de prijzen sinds een
maand stabiel zijn gebleven. En als be
wijs van het vertrouwen van de rege
ring van generaal De Gaulle in de toe
komst, heeft de minister bovendien nog
aangekondigd, dat in principe is beslo
ten een olieleiding dwars door Frankrijk
van zuid naar noord aan te leggen,
waardoor de olie van de Sahara op de
snelste en goedkoopste wijze zal kunnen
worden vervoerd.
Bruingebrand op Schiphol
Van 68 jongens kwamen er
zeker 21 om het leven
Bij een brand in een opvoe
dingsgesticht voor negerjongens te
Wrightsville. bij Little Rock in de
Amerikaanse staat Arkansas zijn.
zeker 21 van de 68 jongens omge
komen. De slaapzaal, waar de jon
gens zich bevonden, was op slot
en de vensters waren getralied.
Personeel was niet aanwezig, zo
dat niemand de deur kon ontslui
ten. De onderwijzer, die gewoon
lijk in het huis sliep, was naar het
ziekenhuis. Het gebouw is door de
brand vrijwel in de as gelegd. De
gouverneur van Arkansas, Faubus,
was spoedig ter plaatse. Aan de
pers verklaarde hij, dat van alle
soortgelijke instellingen in de staat
de veiligheidsvoorzieningen on
middellijk zullen worden gecon
troleerd.
In verband met het feit. dat het
gisteren een kwarteeuw geleden
was dat de „Maandag-cent-actie"
in de strijd tegen de tbc door de
schooljeugd startte, hebben leerlin-
gen van de Fabriciusschool te Hit-
verusm een krans gelegd aan de
voet van het monument voor Ko-
ningin-Moeder Emma te Baarn.
Groots reclameplan
verkeersveiligheid
Alle organisaties die in ons land
de belangen van wegverkeer en
wegvervoer behartigen, zullen vol
gende week woensdag 11 maart)
op verzoek van de KNAC bespre
kingen voeren over de mogelijk
heden van een groot reclameplan
voor de verkeersveiligheid. Dit
plan is op de wegverkeersdag van
de KNAC in 1957 naar voren ge
bracht door de voorzitter van het
Genootschap voor Reclame, jhr,
W. van Andringa de Kempenae*»
De heer De Kempenaer gaf toen een
uiteenzetting over een drie- of vijf
jarige campagne, met advertenties in de
dagbladen en filmstrips in de biosco
pen. Hij schatte, dat deze campagne
het eerste jaar tegen de 2% miljoen
gulden zou ko6ten, maar meende dat
reeds die eerste periode een veelvoud
van dit bedrag bespaard zou kunnen
worden door vermindering van het aan
tal ongevallen. Om een dergelijk plan
te kunnen verwezenlijken, oordeelde hfj
een bundeling nodig van alle krachten
in Nederland, die gericht zyn op het
terugdringen van de verkeersonveilig
heid.
Het plan is geruime tijd onderwerp
geweest van interne studie en overleg.
Thans acht de KNAC het ogenblik
gekomen, om samen met de andere
verkeers- en vervoersorganisaties na
te gaan, welke mogelijkheden er zijn
om deze miljoenen-campagne te rea
liseren. Om het plan zijn beste kan
sen te geven, ziet de KNAC het, mèt
de voorzitter van het Genootschap
voor Reclame, als een eerste eis, dat
alle organisaties de handen ineen
slaan.
Aan het overleg dat de volgende week
woensdag in Den Haag zal worden ge
houden, zullen vertegenwoordigers deel
nemen van de talrijke organisaties op
verkeers- en vervoersgebied. De verga
dering woi-dt geleid door de voorzitter
van de KNAC, jhr. mr. J. Th. M. Smits
van Oyen.
ging noemde dit niet terzake dienend
en een vals aanknopingspunt, waarover
in de aanklacht met geen woord wordt
gerept. Voorts had Hempelmann aan
Von Hallstein gevraagd of hij, die toch
hoogleraar was in de juridische weten
schappen te Frankfort, met zijn juridi
sche kennis geen nader oordeel had ge
had over het doorgeven zonder meer
van brieven met beschuldigingen aan
het adres van Strack door Blankenhom
aan hogere instanties. Von Hallstein
vindt het onaanvaardbaar, dat men hem
in zijn eigenschap als hoogleraar en
vroegere rechter tot een oordeel over
de handelwijze van Blankenhorn wil
dwingen.
En zo waren er nog meer fjjne juri
dische foutjes, die de verdediging van
de beide diplomaten zou hebben opge
merkt en die ertoe kunnen leiden, dat
het proces met nog een jaar wordt ver
lengd. Daarmede zou het geval-Strack
een periode van niet minder dan zeven
en een half jaar gaan beslaan en zou
de kracht van de bewijsvoering wel eens
ondergraven kunnen worden.
Enkele buien
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met op de meeste
plaatsen enkele buien. Matige tot krach
tige wind tussen zuid en zuidwest. De
zelfde of iets lagere temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
7 MAART
Zon op: 7.15 uur; onder: 18.29 uur.
Maan op: 6.05 uur; onder: 16.38 uur
Hoogwater te Katwijk te 2.06 en
14.24 urn.
Laagwater te 10.02 en 22.31 uur.
Dtt som» besta** Bit 1* pagtna's.
Hartelijk weerzien
Bmingebrand stapte Prins Bernhard
gistemxiddag omstreeks drie uur uit het
KLM-vliegtuig „Zwarte Zee", die hem
van Montreal naar Amsterdam had ge
bracht, op het platform van Schiphol.
De reis van ruim een maand naar Chi
li. Paraguay. Brazilië en Mexico was
achter de rug. Op de Amstei-damse
luchthaven was het een bly weerzien
tussen de leden van de Koninklijke fa
milie. a
„Je ziet er uitstekend uit", zei Konin
gin Juliana tot Prins Bernhard en na
de hartelijke begroeting met Prinses
Beatrix, Prinses Irene en Prinses Ma-
ryka kwaan Prins Bernhard naar da
ambassadeui-s van Chili, Brazilië, Ar
gentinië en Venezuela en de zaakgelas
tigden van Ecuador en Peru toe om hen
de hand te drukken en uiting te geven
aan zyn dankbaarheid voor de ont
vangst, welke hem in enkele van deze
landen ten deel was gevallen. „Het was
fantastisch", zei de Prins tegen de di
plomatieke vertegenwoordigers van
Chili en Brazilië.
In het gezelschap van de Prins be
vonden zich zijn particuliere secretaris
dr. F. A. de Graaff, zijn adjudant luit.
kol. C. C. Geertsema en de heer C. Se-
sink, hoofdcommissaris Rijkspolitie,
hoofd van de veiligheidsdienst van het
Koninklyk Huis, die de gehele reis had
den meegemaakt.
Het Koninklijk Gezin begroet
Prins Bernhard bij zijn aankomst
op Schiphol na zijn reis door ver
scheidene Zuidamerikaanse landen
De familieleden van he.t gevolg van
Prins Bernhard waren eveneens naar
Schiphol gekomen en op het platform
was het gedurende enkele minuten een
genoegelijk onder onsje, waar de eerste
reisverhalen werden verteld.
Om kwart over drie stapten Konin
gin Juliana. Prins Bernhard en de drie
Prinsessen in de hof auto, die snel weg
reed, richting Soestdyk.
Komt geval-Strack
op de lange baan?
Ommekeer in proces tegen
Hallstein en Blankenhorn
Van onze correspondent in Bonn)
Een ware sensatie deed zich gisteren
in het Bonner proces tegen prof. Von
Hallstein, president van de Europese
Economische Gemeenschap, en Blan
kenhorn, Westduits ambassadeur te Pa-
rys, voor. De verdediging van deze bei
de beklaagden weigerden namelijk het
lid van de rechtbank dr. Hempelmann
verder te aanvaarden omdat hij op licht
vaardige wijze valse beschuldigingen
zou hebben geuit. Over het verzoek van
de verdediging om dr. Hempelmann te
vervangen, zal vandaag beslist worden.
Wordt het verzoek ingewilligd, dan be
staat de mogelijkheid dat het proces
voor onbepaalde tijd wordt verdaagd.
In zo'n geval kan dit proces wegens de
overbelasting van de rechtbank in de
komende maanden eerst tegen het ein
de van het jaar worden voortgezet,
waarmede het geval-Strack op de lan
ge baan zou zijn geschoven.
Volgens de verdediging is het vertrou
wen van Von Hallstein en Blankenhom,
beiden beschuldigd van het belasteren
van de hoge ambtenaar dr. Strack, in
de rechter geschokt door handelingen
van Hempelmann. De rechtbank zou het
proces hebben geopend, terwyl de ter-
myn, opengesteld voor een nadere uit
eenzetting van de verdediging over de
aanklacht, nog niet was afgelopen. Dr.
Hempelmann zou voorts tydens de eer
ste twee dagen van het proces op een
dergelijke wyze vragen hebben gesteld,
dat men daaruit kon opmaken dat hil
een vooringenomen mening had tegen
Von Hallstein en Blankenhom. Zo had
Hempelmann maandag aan Blanken
horn gevraagd of Von Hallstein aan
hem dank verschuldigd was wegens
diens benoeming tot staatssecretaris
van Buitenlandse Zaken. De verdedi-1
Om nooit te vergeten