BIJNA GEHELE TWEEDE KAMER WENST NU DE WEDUWENWET Prins Bernhardt: „Wij moeten kansen in Brazilië en Paraguay grijpen!" Uiterste termijn 1 januari 1960? WEERBERICHT V. V.D.-amendement ongehuwden Onze toenemende activiteit moet nog veel groter worden F9 VERRASSEND CDU-BESLUIT: PROF. ERHARD KANDIDAAT SCHOKKENDE WENDING IN HET OVERLEG IN MOSKOU 97ste jaargang WOENSDAG 25 FEBRUARI 1959 No. 29680 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 7.50 per fcwartaal; 12.55 per maandj f 0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 (Van onze parlementaire redacteur) Bijna algemeen heeft de Tweede Kamer gisteren instemming be tuigd met het wetsontwerp voor een weduwen- en wezenvoorziening. Alleen de heer Van Dis (SGP) was er principieel tegen omdat er sprake is van een verzekering. Er werden wel wensen uitgesproken ter verbetering van de regeling, maar de grote meerderheid wilde thans aan het wetsontwerp niet tornen omdat daarvan uitstel voor onbe paalde tijd het gevolg zou zijn. Op grond van een toezegging van de regering rekent men er echter op de wet (in 1961) geheel te kunnen herzien wanneer er enige ervaring mee is opgedaan. Daarom is er nu geen kans op aanneming van het amendement van de VVD, volgens hetwelk de verzekerde die op de leeftijd van 65 jaar ongehuwd is en nimmer gehuwd is geweest, een bedrag uitgekeerd zou krijgen, gelijk aan tienmaal de laatst verschuldigde jaarpremie. Als gevolg van de kabinetscrisis van 11 december j.l. dreigde de weduwen- en wezenverzekering niet per 1 januari 1960 tot stand te zullen komen als moet worden geacht op het nieuwe kabinet, dat na de verkiezingen van 12 maart zal worden gevormd, en als daarna in de Tweede Kamer en de Eerste Kamer de normale gang van zaken zou worden gevolgd. Op bijna algemeen verlangen van de Kamer heeft minister-president prof. Beel zich bereid verklaard het wetsontwerp met de Kamer te behan delen als geen ingrijpende amende menten zouden worden ingediend, want hij zou niet in staat zijn zich in korte tijd degelijk in de materie in te werken en als minister-president van een tijdelijk kabinet wilde hij het nieuwe kabinet niet binden aan be langrijke beslissingen nu. Grens van 50 jaar onbevredigned Daarom zagen de heren De Kort (KVP), Van Eibergen (AR) en Van Lier (P. v. d. A.) van het indienen van amen dementen af, al vonden zij de grens van 50 jaar voor een weduwenuitkering on bevredigend. Beter achtten zij, evenals mevrouw Stoffels-Van Haaften (VVD), een grens van 45 jaar, waardoor het grootste deel van pijnlijke grensgevallen zich niet zou voordoen. Bovendien wilde de heer Van Mastrigt (CHU) doen on derzoeken of het mogelijk is de weduwe dan reeds bij het bereiken van de leef tijd van 60 jaar de AOW-uitkering te verlenen in plaats van het weduwen- pensioen. Het indienen van een amendement door de VVD was eigenlijk in strijd met de afspraak tussen de Kamer en minis ter Beel, maar mevrouw Stoffels-Van Haaften deed het toch omdat zij rede neerde dat het de wet niet ingrijpend aantast. Alles kan verder ongewijzigd blijven en het nieuwe kabinet kan t.z.t. een wetswijziging indienen tot het doen vervallen van het amendement, gepaard gaande met een voorstel tot verlaging van de belasting voor ongehuwden. Wreed voor ongehuwden Hard en wreed. Zo oordelen oudere, ongehuwde vrouwen over de wet, ver klaarde de heer Van Leeuwen (VVD). Vooral zij die premie moeten betalen en niet in loondienst zijn, maar als zelfstandige afhankelijk zijn van an dere bronnen van inkomsten en het niet gemakkelijk in het leven hebben. Voorlopig wilde ook hij de wet snel aangenomen zien, maar voor het pro bleem van de ongehuwden moet een oplossing komen. De meerderheid van de Kamer stond op het standpunt, dat de vrijgezellen niet moeten worden uitgesloten van de premieplicht, want' de solidariteit ver eist dat zij deelnemen aan een alge mene volksverzekering. Men achtte het echter wel noodzakelijk dat de vrijge zellenbelasting wordt verlaagd. Overi gens maakte de heer Van Lier (P. v. d. A.) er op attent, dat de jonge vrij gezellen premie moeten betalen voor het risico dat hun vader overlijdt en hun moeder weduwe wordt. Er is voorts nog aandacht gevraagd voor de positie van de invalide wees en zijn verzorgers. Vandaag antwoordt mi nister-president prof. Beel op de diverse beschouwingen. Het is de bedoeling dat Metselaar viel zeven meter (Van onze Haagse redactie). In de Koite Houtstraat te Den Haag is gisteren een 60-jarige metselaar, tij dens werkzaamheden op een dak, van 7 meter hoogte gevallen. De man brak een been en liep inwendige kneuzingen op. Hij is in het ziekenhuis-Westeinde opgenomen. Overwegend droog De Bilt verwacht van heden tot morgenavond: Overwegend droog weer met plaatse lijk mist of laaghangende bewolking maar ook opklaringen. Zwakke tot matige zuidwestelijke wind. Ongeveer dezelfde temperaturen. (Opgemaakt te 11.15 uur). 26 FEBRUARI Zon op: 7.35 uur; onder: 18.12 uur. Maan op: 22.37 uur; onder: 8.47 uur. Hoogwater te Katwijk te 5.15 uur en 17.31 uur. Laagwater te 1.05 uur en 13.30 uur. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's. er over het amendement van de WD en het wetsontwerp volgende week woensdag wordt gestemd. Door de beperkte behandeling van het wetsontwerp zonder amendering, waartoe de Kamer heeft besloten in overleg met de minister, is de moge lijkheid ontstaan dat de weduwen- wezenvoorziening nog vóór 1 januari jaar werd. 1960 in werking treedt, maar daar omtrent staat nog niets vast. In ieder geval werd er wel bij herhaling ver klaard dat 1 januari 1960 de uiterste termijn moet zijn. Premie van 1.15% De premieplicht voor de weduwen- en wezenwet vangt aan op 15-jarige leef tijd en eindigt bij het bereiken van de leeftijd van 65 jaar. De premie wordt geheven over ten hoogste het zelfde bedrag als voor de A.O.W. Kleine zelfstandigen betalen slechts een deel van de premie, evenal3 dat het geval is met de A.O.W. Geschat wordt dat een premie nodig zal zijn van 1.15 van het premie plichtig inkomen. Wanneeer de weduwen- en wezenver zekering in werking treedt, zullen in het algemeen de verschillende bijslagen op weduwenrenten ingevolge de ongevallen wetten en de invaliditeitswet vervallen. Op het ogenblik van inwerkingtreding van de wet komen alle weduwen en wezen direct voor een uitkering in aan merking, indien zij aan de daarvoor ge stelde voorwaarden voldoen. Alle wedu wen van 60 tot en met 64 jaar zullen echter in ieder geval weduwenpensioen krijgen ongeacht de leeftijd waarop zij weduwe werden of hun jongste kind 18 In de Tweede Kamer werd gister middag het wetsontwerp inzake een algemene weduwen- en wezenver zekering in behandeling genomen. Een van de meest geinteresserden op de publieke tribune was oud minister J. G. Suurhoff, die inder tijd het wetsontwerp indiende en die thans de behandeling volgde in gezelschap van zijn echtgenote. Exclusief interview in Rio (Van onze reisredacteurW. L. Brugsma) Rio de Janeiro, februari „Vooral in Brazilië, maar ook in het naar verhouding zoveel kleinere Paraguay liggen voor Nederlandse bedrijven wel degelijk kansen. Zij worden trouwens in toenemende mate aangegrepen en moeten ook aangegrepen worden. Ik heb de indruk dat Nederland hier een toenemende activiteit ontplooit, maar ook dat deze nog veel groter moet worden". Dat ivas de slotsom van een exclusief interview, dat Prins Bernhard mij aan het eind van zijn bezoek aan Paraguay en Brazilië in Rio de Janeiro toestond. Het werd een beknopt spel van vraag en antivoord: het volgela den program liet de Prins weinig tijd tot een lang en gedetailleerd gesprek. Hoewel hij in het beroemde (door de Nederlander Klaassen gedreven) Co- pacabana Palace Hotel logeerde, verrukkelijk gelegen aan Rio's mooiste baai, heeft hij geen minuut over gehad voor een beetje ontspanning in deze wereldvermaarde strandwijk. De vermoeienissen van deze Zuidameri- kaanse tournee waren hem aan te zien en hij heeft de tien dagen vakan tie in Mexico, die nu volgen, zeker verdiend. Maar zelfs uit de beknopte antwoorden die hij op mijn vragen gaf, bleek de intensiteit waarmee de Prins streeft naar uitbreiding der betrekkingen tussen Nederland en Zuid-Amerika. „Is de in het Nederlandse bedrijfs leven bestaande neiging direct tot winst te komen bij vestiging in het buitenland soms niet sterker dan het inzicht, dat juist een land als Brazilië grote kansen voor de wat verdere toe komst biedt, inzicht dat b.v. wel in West-Duitsland heerst? De Prins zei: „Die neiging om direct tot winst te komen is bepaald verminderd. Men begrijpt, dat het een werk van lange adem is." Nederland populair! Wat waren zijn algemene indrukken? „De allereerste", zei de Prins, „is de zeer grote hartelijkheid waarmee ik in Paraguay en Brazilië ben ontvan gen. Nederland is in deze landen in de goed zin van het woord populair. In Paraguay ook, maar niet alleen, om dat in 1904 een Nederlander daar het voetbalspel introduceerde! In Brazilië hebben de Nederlandse emigranten- kolonies in de staten Parana en Sao Paulo ons land dat, sinds Maurits van Nassau in het gebied van Recife heerste, al bemind was een goede naam gegeven. Men kent deze kolonies en waardeert ze! Bestudering van mogelijkheden Zijn er op deze reis besprekingen ge voerd omtrent bepaalde concrete pro blemen en zo ja. hebben deze positieVe resultaten opgeleverd? Een vraag, die mede was ingegeven door het pogen van Fokkers Braziliaanse filiaal om een gro te serie Friendships aan Brazilië te le veren. „Jazeker" antwoordde de Prins, „daarvoor zijn deze reizen tenslotte ook Het is moeilijk nu al van resultaten te spreken. Onze gastheren bestuderen nu diverse aangevoerde punten rader.' Sprekende over de huidige Nederland se activiteit in deze landen, die hij nog graag verper ontplooid wilde zien. wees de Prins erop, dat in vele gevallen die Nederlandse activiteit nog in het sta dium van bestudering der mogelijk heden verkeert, hetgeen hij volkomen begrijpelijk achtte. Aannemelijk is. dat hij daarbij b.v. doelde op de HVA waarvan thans twee experts in Brazilië de kansen voor tropische cultures onder de loep nemen. Welke specifieke kansen ziet de Prins in deze landen nog voor ons op het ge bied van industrie, handel, landbouw en emigratie? ..Kansen voor emigratie" zei de Prins, „zijn er zeker, maar dan spe ciaal in de vorm van uitbreiding der bestaande landbouwkolonies (zoals Ca- rambei. Catsrolanda en Holambra) Ver der zijn er vestigingsmogelijkheden voor Nederlandse bedrijven op velerlei ter rein, vooral wegens de sterk voortschrij dende industrialisatie alhier" Niet eerst winst! „Acht U de gevolgen van een reis als deze van Nederlandse zijde wel altijd voldoende?" „Vroeger ware"' d'e zeker niet altijd voldoende, maar daarin is veel verbetering gekomen", zei de Prins. i' Een aapje mee Een persoonlijke noot tenslotte: „Is U de in Paraguay opgedane ongesteldheid weer te boven?" „Geheel en al, gelukkig" antwoordde de Prins, „het was bijzonder onaangenaam dat de twee dagen, die ik ziek was, dagen die men nu eenmaal Naar aanleiding van het bezoek van Prins Bernhard aan Chili, Pa raguay en Brazilië, is onze reis redacteur, W. L. Brugsma, naar Zuid-Amerika vertrokken voor een reis door Brazilië, Paraguay en Ar gentinië. Hij vangt zijn reportage aan met een samenvattende be schouwing over het Prinselijk be zoek aan Brazilië en een exclusief interview met de Prins. Naast problemen van meer alge mene aard, zal hij zeer in het bij zonder zijn aandacht wijden aan de Nederlandse belangen in deze lan den op het gebied van handel, in dustrie. landbouw en emigratie, on derwerp waaraan het Prinselijk bezoek opnieuw actualiteit heeft verleend. onmogelijk tijdens het volle program kon inhalen, juist het bezoek aan enkele Nederlandse landbouwkolonies verhin derden." „Ik heb de zeer grote teleurstelling van de velen, die aan allerlei voorberei dingen hadden gewerkt, heel goed be grepen. Mijn eigen teleurstelling was echter heus niet kleiner. Daarom heb ik deze kolonies dan ook meegedeeld, dat ik in oktober voor enkele dagen zal te rugkomen om de voorgenomen bezoeken alsnog te brengen." Tot zover de Prins. Verplichtingen van de laatste minuut riepen zijn aandacht elders. En een daarvan betrof het tra ditionele cadeau dat een reiziger uit tro pische streken nu eenmaal moet mee brengen: een aapje, 's Prinsen moeder had namelijk vroeger een Biaziliaanse wolaap bezeten, een soort dat. de inne mende en voor apen ongebruikelijke ge woonte bezit, nooit te bijten. Het dier was indertijd overleden. Nu stond er een nieuwe exemplaar voor de deur van het Copacabana Palace. Aan de vraag: „breng je een aapje voor me mee?" wordt voldaan! Opstand in Tibet breidt zich uit Volgens het te Nieuw Delhi verschij nende blad „The Statesman" breidt de opstand van de Ghamba-stammen in Tibet tegen de Chinese communisten zich uit. De sterkte van de verzetsstrij ders is naar schatting van 10.000 tot 25.000 man toegenomen. Het blad voegt hieraan toe, dat de opstandige stammen gedurende de winter hun posities hebben geconsolideerd en dat er vele grote wa pendepots zijn, waarvan enkele in kloosters. De Chinezen zouden een groot offensief voorbereiden. Het blad voor spelt dat zij wellicht het bewind van de Dalai Lama zullen vervangen door een rechtstreeks Chinees bestuur. Kroesjtsjef boos op de Sjah van Perzië De Russische premier, Kroesjtsjet heeft de Sjah van Perzië beschuldigd van dubbelzinnigheid in zijn politiek jegens Rusland. Hij leverde ernstige kritiek op de Perzische politiek en zei, dat de Sovjet-Unie reeds in het bezit was van de tekst van het ontwerp-ver- drag tussen Perzië en de V.S. inzake de defensie. Volgens de bepalingen van dit ver drag, zo zei hij, verbinden de V.S. zich bijstand te verlenen niet alleen in geval van een aanval van buitenaf maar ook bij ondermijnende acties in het land zelf. Het gaat hier om een strijd tegen de bevolking en in een dergelijke strijd kan geen enkele buitenlandse mogend heid van nut zijn. Hij herinnerde hierbij aan het lot van de Koning van Irak. „Noch het pact van Bagdad noch d« leer van Eisenhower konden hem red den", aldus de Russische premier. De Sjah van Perzie heeft dinsdag voor een gehoor, bestaande uit Perzische sena toren en afgevaardigden, verklaard dat een Russische aanval op zijn land een nieuwe wereldoorlog zou ontketenen. Perzie is echter niet bang voor intimi datie uit het buitenland, aldus de Sjah, en het gehele volk is verenigd om zijn regering die een politiek voert, in over eenstemming met de nationale belan gen. De Sjah zou de beschuldigingen van Rusland in strijd hebben genoemd met de internationale etiquette, maar er tevens op hebben aangedrongen de Russen niet te beledigen. Volgens welingelichte kringen zou tus sen Perzie en de V.S. over enkele dagen een tweezijdige overeenkomst getekend worden. Moeder contra beer Kindje gered Een jonge moeder van het dorp Talangbalai in het met oerwouden bedekte berggebied van zuidoost-Su- matra heeft onlangs met een beer gevochten, die zich met haar kind uit de voeten maakte. De vrouw werd ernstig gewond door de vlijmscherpe klauwen van het beest en liep een ernstige geestelijke schok op, maar het kind wist zij te redden. De beer was 's middags toen de be volking een'middagdut je deed. het dorp binnengedrongen en op een groep spe lende kinderen toegelopen. Het kind van de vrouw werd bij een been ge grepen en naar het oerwoud gesleurd. De vrouw die dit zag sprong het dier op de rug en begon om het kind te wor stelen. Het lukte haar het kind te red den maar niet voordat de beer haar had verwond. Dorpelingen, gewapend met speren, kwamen haar te hulp en dood den het beest. Het linkerbeen van het kind was zwaar verminkt. Economische ivonderdohter waarschijnlijk opvolger van Heuss als Bondspresident Partij bracht offer (Van onze correspondent in Bonn) Tot ieders grote verrassing hebben de leiders van de CDU/CSU gisteravond in Bonn prof. dr. Ludwig Erhard, de huidige minister van Economische Za ken, aangewezen als de kandidaat van deze partij voor het Bondspresident schap. Daar de CDU tezamen met de Deutsche Partei over 522 van de 1038 stemmen beschikt, die op 1 juli a.s. te West-Berlijn de nieuwe Bondspresident als opvolger van prof. Heuss zullen kiezen, staat Erhards verkiezing reeds thans zo goed als vast. De minister heeft de kandidatuur afgelopen nacht reeds aanvaard. Tot gisteravond toe meende men al gemeen, dat Erhard als minister van Economische Zaken in het kabinet- Adenauer onmisbaar was. Erhard, zo zei men algemeen, was de man, die eens Adenauer als Bondskanselier moest op volgen. Adenauer en Erhard, dat waren In het openbaar verwierp Kroesjtsjef een conferentie van vier ministers van B.Z. Niet-aanvalsverdrag voor de Britten (Van onze Londense correspondent) De Britse eerste minister Mac- millan en de minister van Buiten landse Zaken Selwyn Lloyd moe ten wel op onaangename wijze en zelfs schokkende wijze verrast zijn door een rede, welke de Sovjet- russische premier Kroesjtsjef giste ren in Moskou gehouden heeft. De besprekingen in de Russische hoofdstad met de Sovjet-leider waren totnutoe rustig en onopval lend verlopen en het leek of men tot de thans heilzaam geachte diplomatie was teruggekeerd en dat men vrij kon spreken zonder elk woord op een goudschaaltje te moeten wegen. In Londen acht men in de huidige wankele situatie niets schadelijker dan de ontaar ding van de vertrouwelijke be sprekingen in een openbaar debat: Kroesjtsjef heeft namelijk door zijn rede de knuppel in het hoenderhok geworpen toen hij in het openbaar zijn bezwaren uitte tegen de door het Westen voorgestelde confe rentie van de vier ministers van Buitenlandse Zaken. Het is im mers juist Macmillans doel deze conferentie, welke door Kroesjtsjef onaanvaardbaar werd genoemd, voor te bereidenl Volgens de Russische leider, die Enge land een niet-aanvalsverdrag aanbood, zou veertien jaar geleden een dergelijke bijeenkomst op haar plaats zijn ge weest, doch is het denkbeeld thans vol komen verouderd. Kroesjtsjef eist daar om niets minder dan een onmiddellijk topgesprek omdat hij blijkbaar spijkers met koppen wil slaan of althans de in druk wil wekken dat te willen doen. Hij vreest dat een conferentie van de minis ters van Buitenlandse Zaken de dingen alleen maar op de lange baan zal schuiven. Kroesjtsjef vroeg Selwyn Lloyd giste ren op de receptie in de Britse ambas sade op de man af of conferenties van ministers van Buitenlandse Zaken, z.i. ooit iets hebben beslist. De Engelsman zei dat hij daar niet direct een ant woord op kon geven maar zulks van daag zou doen. Kroesjtsjef heeft in zijn rede verder gezegd dat de Westelijke voorstellen op de atoomconferentie in Genève „voorstellen zijn om in Rusland te spioneren". Hij eiste verder Westelijke erkenning van Oost-Duitsland. Kroesjtsjefs voor stel inzake een niet-aanvalsverdrag met Engeland voor een periode van 20 of zo nodig 50 jaar was in zijn besprekingen met Macmillan totnutoe niet genoemd. In diplomatieke kringen in Londen acht men het een poging om de Britse rege ring in verlegenheid te brengen en haar te scheiden van haar bondgenoten. Bo vendien wekt het voorstel de indruk dat er in Moskou wordt onderhandeld ter wijl Macmillan alleen maar een open, tot niet verbindend, gesprek wil. Het kan niet anders of Kroesjtsjefs rede zal de tweede helft van de bespre kingen, welke morgen beginnen, beïn vloeden. Het is niet onmogelijk, dat Macmillan tot de slotsom zal komen dat de hele conferentie opnieuw zal moeten beginnen. Kroesjtsjefs verwer ping van het voorstel inzake een confe rentie van de ministers van Buiten landse Zaken betekent zo goed als zeker dat het gehele diplomatieke programma voor de eerstvolgende maanden, dat be oogde de dreigende crisis van Berlijn af te wenden, zal moeten worden herzien. Tot zover onze correspondent. 0 Slot op pag. 2 tijdens alle grote Westduitse verkiezin gen de troeven van de CDU en Erhards optimisme terzake van de conjunctuur was het ook, die meer dan wat ook de afge lopen jaren tot de kiezers heeft gespro ken. Het is dan ook duidelijk, dat met Erhards kandidatuur voor het Bonds- presidentschap de CDU een groot offer brengt: zij laat een vooraanstaand poli ticus uit haar voorste gelederen vallen om een grote persoonlijkheid uit haar kringen het hoogste ambt in de staat te laten bekleden. Men legt dit uit als het respect, dat men in de CDU heeft voor het door prof. Heuss zo omhoog gesto ten Bondspresidentschap en men meent, dat het feit dat opnieuw een man van groot kaliber Bondspresident zal worden zal neerkomen op een versteviging van het Westduitse staatkundige fundament, en wel op een moment dat de gemiddel de Westduitser een door ieder ver trouwd man aan de top hard nodig heeft. Zeer populair De strijd op 1 juli a.s. zal dus gaan tussen Erhard en de door de socialisten aangewezen prof. Schmid. Qua persoon kan het slechts een waardige strijd worden want beiden zijn van allure, waarbij Erhards kansen onomstreden de beste geacht kunnen worden. De thans 62-jarige prof. Erhard is protestant. Hij studeerde economie en sociologie te Frankfort en Neurenberg. In 1945 werd hij minister van Economische Zaken in Beieren. In 1949 minister van Econo mische Zaken van de Bondsrepubliek. Erhards naam is verbonden met de sociale markteconomie met haar vrije concurrentie, die de Bondsrepubliek tot grote welvaart na de jaren van ellende heeft gebracht. In de gehele wereld be schouwt men hem als een soort econo mische wonderdokter, maar ook in eigen land heeft hij een bijzonder grote po pulariteit. Tot voor kort ging overigens het gekke gerucht, dat van bepaalde industriële zijde druk op Adenauer was uitgeoefend om Erhard als Bondspre sident „weg te promoveren" omdat men zijn economische principes, vooral in bepaalde kolen- en staalkringen hinder lijk begon te vinden. Men zal van Erhard, indien hij Heuss' opvolger wordt, niet kunnen zeggen dat hij naar het pijpen van Adenauer zal dansen. Ook in het verleden stond deze op het oog zo gezellige man steeds op de bres voor de economische principes, waar Adenauer wel eens zijn politieke doeleinden wilde doordrijven en dat in derdaad bijvoorbeeld in de kolencrisis deed. In elk geval zal Erhards verkie zing een waardig opvolger van Heuss naar voren brengen. Een integere, on afhankelijke persoonlijkheid, in wiemen in de Bondsrepubliek algemeen ver trouwen heeft, die niet belast is door welke voor- of na-oorlogse affaire ook en aan wiens democratische principes men nooit heeft getwijfeld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 1