Marokko en Tunesië pogen Parijs
weer tot vredesoverleg te brengen
Mijnraad geeft uiting
aan grote bezorgdheid
WEERBERICHT
Tenminste vier tekenen van een
zekere toenadering aan beide
zijden van Middellandse Zee
STAKING IN DE BORINAGE
VOLGENDE WEEK TEN EINDE
SOLA inruilcampagne
14 dagen verlengd
Telegram aan minister Zijlstra
Golf van joodse emigranten dit
jaar uit Roemenië naar Israël
97ste jaargang
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1959
No. 29677
LEIDSCH
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; t 0.59 per week
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Contact met de Algerijnse rebellen?
(Van onze correspondent in Parijs)
Zowel uit Tunis als uit Rabat, de hoofdsteden van Tunesië en
Marokko, wordt opnieuw pressie op Parijs uitgeoefend om vredes
onderhandelingen met de Algerijnse nationalisten te openen. En
wanneer de politieke verhoudingen in Frankrijk overleg met de Alge
rijnse rebellen zeker nog niet bevorderen, dan zijn er niettemin tekenen
dat generaal De Gaulle persoonlijk iedere redelijke mogelijkheid om
een einde aan de oorlog te maken wel met beide handen aan zal
grijpen.
,Alleen om het geld,'
zeggen ultra's'
De tekenen van een zekere ontdooiing
aan beide zijden van de Middellandse
Zee kunnen als volgt worden samen
gevat:
a) de Marokkaanse Koning heeft zich
donderdag naar Corsica begeven in ge
zelschap van een Franse onder-officier,
die sinds geruime tijd vermist werd en
die door de persoonlijke bemiddeling
van Mohammed V uit de handen van
het zogenaamde „Marokkaanse Bevrij
dingsleger" was. bevrijd;
b) op Corisca was een persoonlijke
afgezant van generaal De Gaulle aan
wezig om de Marokkaanse Koning voor
dit menslievend gebaar uit naam van
Frankrijk te bedanken;
c) president Habib Bourguiba van Tu-
Macmillan is naar
Moskou vertrokken
De Britse premier Macmillan en zijn
minister van Buitenlandse Zaken Sel-
wyn Lloyd zijn gisteren de gasten ge
weest van Koningin Elizabeth om te
spreken over hun aanstaande reis naar
Moskou.
Zij zijn vanochtend om negen uur met
een straalvliegtuig van het type „Cornet
4" van London Airport vertrokken. Om
drie uur vanmiddag werd het gezelschap
te Moskou verwacht. Het bezoek aan de
Sovjet-Unie zal tot 3 maart duren.
Macmillan heeft ondanks een ver
koudheid zijn activiteit de laatste dagen
niet verminderd. Gisteren onderhield hij
zich langdurig met de minister van
Binnenlandse Zaken Butler, die hem de
komende weken zal vervangen.
Macmillan zal zijn Russische collega,
Kroesjtsjef, enkele malen ontmoeten.
De Britse ministers 'blijven tot don
derdag in de Russische hoofdstad. Ver
volgens zullen zij bezoeken brengen aan
Kief en Leningrad. In de laatstgenoem
de stad zullen zij de atoomijsbreker „Le
nin" bezichtigen.
Verwacht wordt dat Macmillan in
Moskou een persconferentie en een toe
spraak voor de televisie zal houden.
Waarnemers in Londen hebben erop
gewezen, dat ook de economische aspec
ten van de besprekingen niet uit het oog
mogen worden verloren.
In dit verband wordt vooral gewezen
op het door de Engelse pers aan Mac
millan toegeschreven plan om met de
Sovjet-Unie een vijfjarig handelsver
drag te sluiten ter waarde van 1.200 mil
joen pond sterling.
Een handelsverdrag met de Sovjet-
Unie, zo zegt men in genoemde kringen,
zou de weg kunnen openen tot uitbrei
ding van het handelsverkeer tussen het
Verenigd Koninkrijk en de andere Oost-
europese landen. Een dergelijke moge
lijkheid zou niet alleen de regering in
Londen, maar ook alle andere belang
hebbende regeringen welkom zijn, aldus
meent men in Russische kringen.
Communistische „doop"
in Tsjecho-Slowakije
In Tsjecho-Slowakije wil men de
christelijke doop vervangen door een
communistische. In Usti Nad Orlici
(Oost-Bohemen) heeft men het initia
tief hiertoe genomen.
Tijdens deze communistische doop
plechtigheid spreekt de burgemeester
van de plaats, waar de ouders van de
dopeling wonen, een korte rede uit, ter
wijl een organist een Russisch wiegelied
speelt. Daarna dragen leden van de
communistische jeugdvereniging een kort
gedicht voor. De plechtigheid eindigt
dan met aanbieding van een bos bloe
men aan de ouders.
Vrij veel bewolking
De Bilt vermeldt van heden- tot mor
genavond: De komende 24 uur blijft ons
land in het overgangsgebied tussen de
zachtere Oceaanlucht en de koudere po
laire lucht met vrij veel bewolking. De
temperaturen zullen over het algemeen
niet veel veranderen, waarbij het even
als vandaag in het zuiden van het land
iets zachter zal zijn dan in de noorde
lijke provincies. (Opgemaakt te 10 uur)
22 FEBRUARI.
Zon op: 7.43 uur; onder: 18.05 uur.
Maan op: 17.25 uur; onder: 6.51 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.42 en 14.55 u.
Laagwater te 10.42 en 23.03 uur.
(23/2 hoogwater te 3.22 en 15.33 uur,
laagwater te 11.24 en 23.45 uur).
Dit nummer bestaat uit 16 pag. en
en een Bijvoegsel
nesië heeft in een interview met „France
Soir" te kennen gegeven dat hij de wei
gering van de Algerijnse rebellen-rege
ring op uitnodiging van generaal De
Gaulle naar Parijs te komen, als een
domheid beschouwt, want generaal De
Gaulle is, zo onderstreepte Bourguiba,
de enige Fransman, die de vrede in Al
gerije kan herstellen;
d) het Algerijnse Bevrijdingsfront
heeft opnieuw een zestal Franse krijgs
gevangenen losgelaten, die gisteren in
Parijs zijn aangekomen. Zij verklaarden
zich over hun behandeling in de Alge
rijnse kampen niet te willen beklagen.
Voor het moment kan uit bovenge
noemde symptomen misschien nog geen
overmatig grote dosis optimisme worden
geput. Bovendien zal men er goed aan
doen de weerstand van sterke nationa
listische en militaire kringen in Frank
rijk, die hun huidige machtspositie juist
aan de Algerijnse oorlog ontlenen, voor
al niet te onderschatten. Reeds nu
pogen sommige Franse kranten de Ma
rokkaanse Koning en het Tunesische
staatshoofd in een verdacht daglicht te
stellen door er op te wijzen dat zij
Frankrijks financiële steun op het ogen
blik zo nodig hebben en alleen daarom
Mevr. Biddle stierf
natuurlijke dood
Deskundigen van de Parijse politie
hebben meegedeeld, dat de rijke Ameri
kaanse erflaatster Margaret Biddle in
1956 een volkomen natuurlijke dood is
gestorven. Haar dood hield dus in geen
enkel opzicht verband met het ingewik
kelde schandaal rond de Lacazes.
De chef van de Parijse criminele
brigade, Georges Clot, heeft in die geest
gisteravond verslag uitgebracht aan
rechter Jacques Batige, rechter van
instructie in de zaak-Lacaze.
Verwacht mag worden, dat de naam
van mevrouw Biddle voorgoed uit deze
affaire zal verdwijnen.
goed blaadje willen
in Parijs in een
staan.
Niettemin schijnt de wind weer naar
een meer gematigde richting te draaien
en er zijn dus nieuwe aanwijzingen dat
althans de drie staatshoofden van
Frankrijk, Marokko en Tunesië, al hun
krachten aan willen wenden om deze
ontwikkeling te bevorderen.
Prins Bernhard in Brazilië
Prins Bernhard heeft gisteren, in
gezelschap van de Braziliaanse presi
dent Kubitschek, per vliegtuig een be
zoek gebracht aan de toekomstige
hoofdstad van Brazilië, Brasilia. De
Prins keerde gisteravond naar Rio
de Janeiro terug, waar hij de Brazi
liaanse minister van Buitenlandse Za
ken. Negrao de Lima, een banket aan
bood.
De Prins gebruikte het noenmaal in
het paleis van de president te Brasilia.
Vervolgens bezichtigde hy de in aan
bouw zijnde gebouwen in de nieuwe
hoofdstad, plantte een boom in de pa
leistuin en bezocht de plaats, waar de
Nederlandse ambassade zal komen.
Vanochtend is de Prins uit Rio de Ja
neiro van Lima naar Mexico vertrokken.
Vanochtend begon overleg op hoog niveau
Wegversperringen opgeruimd
(Van onze Brusselse correspondent)
Vanochtend zijn de besprekingen tus
sen de werkgevers, de socialistische en
katholieke vakbonden en de vertegen
woordigers van de Belgische mijnindus
trie hervat. Om half elf werden de be
sprekingen geschorst voor een bezoek
aan de Belgische minister-president
Eyskens, waarna men verder zou trach
ten een oplossing voor de staking te
vinden. Politieke waarnemers zijn van
oordeel, dat het conflict in de Borinage
spoedig zal worden opgelost. De regering
en het bedrijfsleven zijn namelük ge
wonnen voor diepgaande structuur-her-
vormingen in de Belgische mijnindustrie.
Sommigen hebben voorgesteld een zeer
beperkt comité te vormen, waarin ver
tegenwoordigers van de overkoepelende
werkgeversorganisaties en de vakbonden
zitting zouden hebben en de bevoegd
heid zouden krygen om in de myncn
belangrijke principiële, sociale of écono
mische vraagstukken te regelen. Een
dergelijk controle-comité heeft in de
Belgische elektriciteitsindustrie goede
resultaten-opgeleverd. Wat de Borinage
betreft zal de regering-Eyskens absoluut
niet afwijken van haar standpunt, dat
de saneringsplannen, die door de Hoge
Autoriteit zijn goedgekeurd, moeten wor
den uitgevoerd. Echter kan overleg
plaats vinden over het tijdstip van de
sluiting der niet-rendabele kolenputten.
De regering weerlegde een artikel, dat
door de socialistische oud-minister Col-
lard, burgemeester van Bergen, gisteren
in de socialistische pers werd gepubli
ceerd. De heer Collard verklaart name
lijk, dat niet alleen de 20.000 mynwer-
kers van de Borinage werkloos zullen
worden, maar ook de 30.000 arbeiders,
die in de kolenverwerkende industrie
werken, om nog maar te zwygen, aldus
Collard, van de duizenden middenstan
ders, wier bestaan nauw met de kolen
mijnen is verbonden. In de Borinage, al
dus regeringswoordvoerders, is het so
ciale probleem beperkt tot de overplaat
sing naar andere werkgelegenheid van
circa 6500 mynwerkers, onder wie 4000
ondergronders. Deze laatsten zullen di
rect in andere mijnen kunnen gaan wer
ken. De meerderheid van hen bestaat
trouwens uit Italianen of Vlamingen,
die niet om familiale of sociale rede
nen aan de Borinage gehecht zyn. De
2500 bovengronders worden ofwel in de
nieuwe bedrijven, ofwel in de openbare
werken te werk gesteld.
Politieke waarnemers zijn verder van
oordeel, dat premier Eyskens voet bij
stuk houdt en dat het vrij waarschijn
lijk is dat de staking in het begin van
de volgende week zal worden beëindigd.
Politie-rapporten melden, dat de meeste
stakers in de Borinage snel aan het werk
willen.
De wegversperringen, waardoor het
verkeer in de Borinage dagenlang vrij
wel geheel tot stilstand was gekomen,
zijn opgeruimd. Er deden zich gisteren
enkele kleine incidenten voor. Gendar
mes hielden bij Jemappes een paar
vrachtauto's met stakers aan die naar
Bergen wilden. Het bleek, dat de chau-
feurs niet in het bezit waren van de
vereiste papieren voor personenver
voer. Toen de gendarmes proces verbaal
wilden opmaken, kwam het tot een
woordenwisseling. Bemiddeling van en
kele burgemeesters loste het probleem
op. De gendarmes kregen in zoverre hun
zin dat de stakers te voet hun tocht
naar Bergen moesten voortzetten.
Eva Bartokde bekende filmster
die onlangs in ons land was voor
de opnamen van de film Operatie
Amsterdam", tijdens een wandeling
door Milaan gefotografeerd in ge-
20% reductie bij inlevering van oude artikelen
met uitzondering van keukengarnituren
sluitingsdatum wordt nu 7 maart 1959
De Mynindustrieraad heeft gisteren Derhalve dringt de Raad er bij de
na een spoedvergadering van byna drie
uur in Heerlen met algemene stemmen
besloten een telegram aan de minister
van Economische Zaken te zenden,
waarin uitdrukking wordt gegeven aan
de groeiende bezorgdheid over de ont
wikkeling op de kdenmarkt.
Ook het bestuur van de K.A.B. heeft
een dergelyk telegram aan de minister
raad gestuurd. In beide telegrammen
wordt met klem aangedrongen op maat
regelen teneinde te voorkomen, dat de
moeilykheden van andere landen wordt
afgewenteld op de Nederlandse myn-
industrie, hetgeen de werkgelegenheid
in deze industrie in gevaar zou brengen.
De Mynindustrieraad merkt in zijn
telegram op, dat de Nederlandse mijn
industrie in staat was en neg is normale
concurrentie tegemoet te treden.
De aanbeveling van de Hoge Autori
teit van 28 januari j.l. inzake de invoer
beperking van kolen in Duitsland maakt
normale concurrentie echter onmogelyk.
minister met klem op aan, dat hij on
verwijld al de maatregelen zal nemen,
die mogelijk zyn om deze funeste ont
wikkeling voor de mynindustrie en de
mynstreek te voorkomen.
Onmiddellijk
De Raad verwacht, dat onmiddellyk
maatregelen genomen zullen worden
tegen import en verkoop van kolen in
ons land tegen afbraakpryzen. Deze
maatregelen zouden gebaseerd moeten
zijn op artikel 57 van het K.S.G.-ver-
drag, dat de Hoge Autoriteit de volgende
middelen ter beschikking stelt met be
trekking tot de produktie:
1. samenwerking met de regering ter
regeling of beïnvloeding van het alge
mene gebruik, in het bijzonder dat van
de openbare diensten;
2. ingrijpen op het gebied van de pry-
zen- en de handelspolitiek, zoals in het
verdrag wordt voorzien.
Na een grote verbouwing en een
flinke onderhoudsbeurt is de Wil
lem Ruys" gistermiddag uit het dok
naar de Lloydkade te Rotterdam
gesleept.
Voordat de zon ondergaat.
Zelfs de flegmatieke Britten kunnen
in paniek raken. Dit is gisteren geble
ken uit de nerveuze reacties op een te
levisiestuk, waarin meegedeeld werd dat
er een ruimteschip boven Londen was
verschenen.
Een huisvader belde woedend de po
litie op en eiste dat de uitzending ge
staakt zou worden. Zyn vrouw verwacht
n.l. een baby en was hevig geschrokken
door de „waarschuwing".
Dit was niet de enige reactie. De po
litie kreeg kort na elkaar verscheidene
telefoontjes van opgewonden mensen.
Later kreeg een persbureau de vol
gende beschrijving van het geval: „Het
stuk begon onverwacht met de mede
deling van de premier, dat er een ruim
teschip boven Londen verschenen was,
dat op het punt stond om bommen te
werpen. Onmiddellyk daarna verscheen
op het televisiescherm het beeld van een
satelliet die roerloos boven Londen
hing". Woordvoerders van de televisie
hebben later geschrokken kijkers hun
verontschuldigingen aangeboden. Het
stuk was getiteld „Voordat de zon on
dergaat".
Onderhoud Bentinck
Ormsby-Gore
De Nederlandse ambassadeur in Lon
den, mr. A. W. C. baron Bentinck van
Schoonheeten, heeft gisteren de Britse
minister van Staat, verbonden aan het
ministerie van Buitenlandse Zaken,
Ormstoy-Gore, bezocht voor een onder
houd over het komende bezoek van de
Britse premier. Macmillan, aan Moskou.
Volgens Nederlandse kringen heeft
baron Bentinck ook gesproken over de
overeenkomst betreffende Cyprus.
zeischap van haar verloofde, de In
dische prins Shiv.
Nationalisatie
vertraagd?
Volgens Nederlandse zakenkringen in
Djakarta zou Indonesië overwegen de
actie tot nationalisatie van de Neder
landse ondernemingen, die de afgelopen
15 maanden zyn „overgenomen" te ver
tragen. Dit zou ten doel hebben de
verdere werkzaamheden van deze winst
gevende ondernemingen te verzekeren,
in het byzonder van de vier grote Ne
derlandse firma's Lindeteves, Borsumy,
Jacoberg en Internatio.
De Indonesische autoriteiten zouden
van plan zijn „geleidelyk" te beginnen
met de nationalisatie van deze vieï grote
handels firma's, die vele internationale
relaties hebben. Zij zouden villen trach
ten na zich deze internationale relatie»
eigen te hebben gemaakt de werkzaam
heden van deze Nederlandse firma's
voort te zetten. Totdat echter de «grote
vier" formeel zijn genationaliseera zul
len alle in het buitenland gemaaikte win
sten door de hoofdkantoren in Neder
land worden geincasseerd. In Neder
landse kringen zeide men, dat het een
vraag blijft in hoeverre de Indonesische
autoriteiten zullen slagen om by hun
plannen tot nationalisatie alles te win
nen en niets te verliezen. Inmiddels ver
neemt AFP, dat ook alle werkzaamhe
den van de Nederlandse firma's Miran-
dole en Voute, Geo Wehrey en Hage-
meyer op duzelfde wyze als van de „grote
vier" zullen worden overgenomen. Dit
zou de volgende week gebeuren.
Arabische landen zijn sterk verontrust
Een hoofdambtenaar van het Joodse
Agentschap (Jewish Agency) in Genève
verklaarde gisteren, dat dit jaar wel
licht 80 tot 100.000 joden uit Roemenië
naar Israël zullen reizen. Hy hoopte
dat deze beweging zich tot andere Oost-
europese landen zou uitbreiden. De Roe
meense joden die reeds in het ontvangst
centrum in Wenen zyn aangekomen,
hebben slechts 70 kg. bagage by zich.
Zy mochten geen geld meenemen.
Volgens de Jordaanse pers zal de re
gering van Jordanië de secretaris-ge
neraal der Verenigde Naties, Dag Ham-
marskjöld, dringend verzoeken aandacht
te schenken aan hetgeen zij beschryft
als de „gevaarlyke uitwerking van de
immigratie van joden in Israël op de
toestand in het Midden-Oosten".
Volgens de Jordaanse dagbladen be
schouwt Jordanië de pogingen van Is
raël om joden uit Oost-Europa „met
behulp van het internationale commu
nisme" in Israël te doen immigreren, als
een „rechtstreekse aanvalsdaad".
Geen sprake van expansie,
zegt premier Ben Goerion
De Israëlische premier, Ben Goerion,
heeft gisteren op een persconferentie
gezegd, dat de Verenigde Naties de op
lossing van het Cyprische vraagstuk als
wegwyzer voor een oplossing van het
Arabisch-Israëlische geschil zouden
moeten beschouwen. Duidelijk was zyns
inziens aangetoond dat geschillen goed
door rechtstreeks onderhandelen kun
nen worden opgelost. Wat hem aanging
was hy nog steeds bereid president
Nasser op elk gewenst tydstip te ont
moeten.
Met verontwaardiging wees Ben Goe
rion aantijgingen van de hand dat de
huidige golf van immigranten voor Is
raëlisch expansionisme zou dienen. Ge
vraagd waarom Roemenië vele Roe
meense joden laat emigreren, ant
woordde de premier te vermoeden, dat
de reden een menselijke achtergrond
heeft, gezien het feit dat vele Roemeen
se joden omstreeks 1940 naar Palestina
kwamen en Israël herhaaldelijk verzocht
heeft om hereniging van de gezinnen en
families (vrijdag zyn 800 Roemeense
joden uit Napels naar Israël vertrok
ken).
Het joodse bureau voor Palestina in
Wenen verklaarde gisteren, dat er via
Wenen een constante stroom joodse
emigranten uit Oosteuropese landen
naar Israël is getrokken. Voor het groot
ste deel kwamen deze joden uit Roeme
nië en Polen. In de afgelopen twee jaar
zyn circa 45.000 mensen uit deze landen
geëmigreerd. M enhoopt. dat er circa
100.000 dit jaar via Wenen naar Israël
zuDen gaan, zo zei een ambtenaar van
dit bureau.
De Jordaanse minister van Voorlich
ting, Munim Rifai, heeft er gisteren by
alle Arabische staten op aangedrongen
zo spoedig mogelyk een „krachtig en
eensgezind standpunt in te nemen, om
aan dit gevaar het hoofd te bieden".
Vertegenwoordigers der Palestynse
vluchtelingen hebben Koning Hoessein
telegrafisch verzocht om van zyn ko
mende bezoeken aan Europa en de Ver
enigde Staten gebruik te maken om
„hen, die door de Zionistische propa
ganda misleid zyn, de ware facetten van
het Palestynse vraagstuk te openbaren".
Zij verzochten de Koning ook het ge
hele vraagstuk van de Joodse immigra
tie in Israël ter sprake te brengen.