Nog dit jaar definitief ontwerp van Veemarkthal en Schouwburg? Binnenkort opening nieuw juridisch instituut van Leidse Universiteit Zweminrichting en verbetering van „De Zijl nog niet aan bod Voor uw schoonheidsbehandeling thuis Strafrecht en criminologie 97ste jaargang Donderdag 19 februari 1959 Tweede blad no. 29675 Uit de Leidse Memorie van Antivoord Momenteel zijn 888 woningen in aanbouw i. In de Memorie van Antwoord, welke is verschenen naar aan leiding van het afdelingsonderzoek van de ontwerp-gemeentebegro- ting van dit jaar, worden weer vele „brandende" problemen aan de orde gesteld. Vraagstukken, welke in zeker opzicht reeds verjaard zijn, maar dan toch nog wel zo belangrijk, dat de raad en terecht wenst te weten, waar men in 1959 aan toe is. Men heeft er en dat zal ook nu weer gebeuren in ons Blad reeds vaak en veel over kunnen lezen. Het gaat n.l. ook nu weer over de toekomstige bouw van een schouwburg en een veemarkthal, de restauratie van de Stadsgehoorzaal, de demping van de Langegracht, de woningbouw, het nog steeds ontbreken van een open zweminrichting, de voetbal velden in de Kikkerpolder, de inrichting van een crèche, de bebou wing van het Stationsplein, terwijl vanzelfsprekend ook nu weer gevraagd wordt naar de oorzaak van het nog steeds leegstaan van het door brand gedeeltelijk verwoeste pand aan de Vismarkt en naar een eventuele bestemming van het Burgerijfonds. Doen loij voor vandaag een greep uit de 431 vragen, welke aan het college van B. en W. worden gesteld, dan is daar allereerst de vraag naar de bouw van een schouwburg. B. en W., die hier nog geen concreet ant woord op kunnen geven, delen mede, dat het door de architect ontwor- I pen schetsplan is besproken met een vertegenwoordiging van de Rijks- commissie van advies voor de bouw van schouwburgen en concertzalen. In overeenstemming met het advies van deze commissie hebben B. en W de architect opdracht gegeven de opzet van de kleine zaal opnieuw te bezien, hetgeen intussen tengevolge heeft, dat met de indiening van het gewijzigde plan nog enige tijd zal zijn gemoeid. B. en W. hebben overigens de in druk, dat bóvengenoemde commissie de gemeente ten aanzien van haar plannen een zeer behoorlijke steun verleent, en verwachten, dat zij nog in dit jaar aan de raad een voor stel zullen kunnen doen. VEEMARKTHAL Over de toekomstige veemarkthal zijn B. en W. iets optimistischer. Het plan tot het bouwrijp maken van het ter rein voor de veemarkt beoosten de Haarlemmertrekvaart wordt momen teel voorbereid. Met het opspuiten van het terrein zal binnen enkele maan den worden aangevangen. Over de juiste situering en indeling van de voor de veemarkt nodige gebou wen wordt momenteel met de architect en de daarbij betrokken diensten over leg gepleegd. Het is te verwachten, dat spoedig een definitief ontwerp van de veemarkthal gereed is. Nog geen crèche Minder concreet zyn B. en W. over de bouw en inrichting van een crèche, waarvoor het is bekend het oud- raadslid, mevr. C. Braggaarde Does, reeds jaren op de bres stond. Ons definitief standpunt, aldus schrij ven B. en W., t.a.v. het stichten van een crèche is nog niet bepaald. De overweging van dit vraagstuk heeft wel de vraag bij het College doen rijzen, of op dit gebied wel een taak voor de overheid ligt. De tijd, waarin het nodig was, dat de gehuwde vrouw de kosten van noodzakelijk levensonderhoud van het gezin door arbeid mede moest op brengen, mag toch wel gerekend worden achter ons te liggen. Indien thans de gehuwde vrouw mede arbeid zou ver richten om het gezinsinkomen te ver hogen, zal dit derhalve veel meer dan vroeger geschieden op grond van over wegingen van persoonlijke aard. Zoda nige overwegingen evenwel maken een beroep op de overheid om oprichting en exploitatie van een crèche problematiek, zeker als daaraan de consequentie zou zijn verbonden, dat de gemeente een exploitatietekort voor haar rekening zou moeten nemen. Een en ander neemt niet weg, dat B. en W. er oog voor heb ben, dat in incidentele gevallen moeders van jonge kinderen door arbeid in hun onderhoud en dat van hun kinderen wil len voorzien. Het College gaat nog na of er voor de gemeente aanleiding is om voor deze gevallen tot stichting van een crèche over te gaan. ZWEMINRICHTING LAAT NOG OP ZICH WACHTEN Hoewel er enig schot in de plannen komt, zal een open zweminrichting nog wel even op zich laten wachten. B. en W. delen daarover het volgende mede: „Een terrein, groot genoeg voor de bouw van een nieuwe open en overdekte zweminrichting en gunstig gelegen, hebben wij gevonden in het noordwesten der gemeente, hoewel dit terrein nog niet in eigendom is ver kregen. Het gevolg daarvan is, dat het grondonderzoek nog niet kan wor den verricht en de architect geen uit voering kan geven aan zijn opdracht een schetsplan voor de zweminrich ting te ontwerpen, i Verder zyn wij voornemens zodra mogelijk de gemeenteraad een voorstel te doen tot het stichten van een open zweminrichting in het zuidwestelijke deel der gemeente. Het desbetreffende terrein is reeds eigendom der gemeente. Ook op de zo hoog noodzakelijke ver betering van de zweminrichting „De 'Zijl" zullen wij nog even moeten wach- j ten. De radicale verbetering van deze zweminrichting vormt een onderdeel van het programma voor de bouw van zwem- en badinrichtingen, waarover de webhouder van Onderwijs in de raads vergadering van 22 december j.l. sprak bij de behandeling van het voorstel of NATIONALE RECLASSERINGSDAG De Nationale reclasseringsdag, waar aan verbonden de grote landelijke in zameling ten behoeve van de reclas- seringsarbeid van en voor alle gezindten georganiseerd door het Nationaal bu reau voor reclassering te 's-Gravenhage. zal dit jaar worden gehouden op of om streeks zaterdag 26 september. in de bouwplannen van de nieuwe meisjes h.b.s. een instruotiebad moet worden opgenomen. In welk tempo dit programma kan worden uitgevoerd, valt op dit moment nog niet te zeggen. Restauratie Stadsgehoorzaal Het ligt in het voornemen van B. en W. te bevorderen, dat zodra mogelijk de verbetering van het voorgedeelte van de Stadsgehoorzaal (gevel, ingang, hal, gangen en trappen) wordt ter hand ge nomen, met dien verstande, dat de uit voering van een meeromvattend restau ratieplan in de toekomst mogelijk zal blijven. Een daartoe strekkend voorstel wordt voorbereid. DEMPING LANGEGRACHT Werd j.l. maandag bij de behandeling van het wegenschema in de raad reeds gesproken over de toekomstige demping van de Langegracht, in deze Memorie van Antwoord delen B. en W. de raad mede, dat de voorbereiding van dit werk reeds in een gevorderd stadium verkeert. Het werk kan evenwel eerst worden uit gevoerd, nadat de koelwaterafvoerleiding van de Stedelijke Fabrieken van Gas en Electriciteit is omgelegd naar de Maresingel. DE WONINGBOUW Over de woningbouw, nog altijd volks vijand no. 1, deelt het College mede, dat het vorig jaar 555 woningen (in 1957676 woningen) gereed kwamen. Hiervan werden er 374 met premie en 178 met Rijkssteun op de voet der woningwet gebouwd. Op 1 januari 1959 waren in uitvoering: 619 woningwetwoningen, 269 wonin gen door particulieren te bouwen met premie, alsmede een geref. bejaarden tehuis, eveneens met premie te bou wen, met totaal 108 bedden. Een studententehuis met 222 bedden en 5 woningen voor particulieren, zon der de Rijkssteun te bouwen, zijn hier bij buiten beschouwing gelaten. Bebouwing Stationsplein Tekening blijkt er thans ook te komen in de bebouwing van het Stations plein, welke „kale vlakte" reeds te lang het entree van de Sleutelstad ontsiert. De plannen voor drie projecten van grote omvang nemen thans vastere vorm aan. Omtrent het gebouw, tussen het ge bouw van de Kamer van Koophandel en het rondpoint-Schuttersveld gepro jecteerd, zijn de onderhandelingen reeds zover in de eindfase gekomen, dat de aanvrage voor de premie reeds bij het Ministerie is ingediend. Voor het gebouw, op de hoek Stations wegStationsplein tegenover de Kamer van Koophandel geprojecteerd, is het bouwplan gereed. Hiervoor toont thans een belegger ernstige belangstelling. Ten aanzien van het derde project, het belastingkantoor, dat de afsluiting van het Stationsplein bij het Plesman- viaduct zal vormen, wordt de eindbe slissing binnenkort verwacht. Grenswijzigingen in slotfase Op de vraag of B. en W. reeds nadere mededelingen kunnen doen betreffen de de stand van zaken t.a.v. eventuele grenswijzigingen, antwoordt het Col lege, dat het in de tweede helft van vorig jaar Ged. Staten van Zuid-Hol land van advies heeft gediend omtrent de aanhangige plannen tot wijziging van de gemeentegrenzen. Onlangs hebben Ged. Staten aan de Provin ciale Staten medegedeeld, dat binnen kort hunslotadvies is te venvachten omtrent wijziging van de grenzen van Leiden en omliggende gemeenten. Reeds meermalen hebben wy, aldus B. en W., op spoedige afdoening van deze materie aangedrongen. SPOORWEGOVERGANG HERENSTRAAT Met het oog op de daaraan verbonden kosten hebben B. en W. gemeend te moeten afzien van het doen van een voorstel tot het treffen van een tijde lijke voorziening bij de spoorwegover gang aan de Herenstraat. De verbreding van de overweg is een onderdeel van de werken, verband houdende met de bouw van een onderdoorgang in de spoorbaan Leiden-Utrecht bij de Lammenschans- weg. Dit plan zal vermoedelijk in het voorjaar in uitvoering komen. PERRONS WORDEN OMHOOG GEBRACHT Volgens een mededeling van de zijde van de N.V. Nederlandsche Spoorwegen zullen de verzakte perrons van het station, welke vooral bij het in- en uit stappen ernstige moeilijkheden veroor zaken, spoedig op de normale hoogte worden gebracht Zoals bekend is de overkapping van het station destijds uit bezuinigings overwegingen over een kortere lengte gemaakt dan volgens het oorspronke lijke plan in de bedoeling lag. Een langere overkappi^?. op het maken waarvan B. en W. indertijd met klem hebben aangedrongen, ziet het College ook thans nog als een urgente zaak. Leiden laat Utrecht, wat betreft deze bittere noodzaak niet met rust! BELASTINGKANTOOR AAN MORSSINGEL Reeds jaren verkeert Leiden in het onzekere over de bestemming van het terrein van het voormalig hospitaal aan de Morssingel. Iri de Memorie van Antwoord lezen wij thans, dat een deel van dit terrein bestemd is voor de bouw van een belastingkantoor. Een ander deel zal buiten de over dracht aan de gemeente moeten blijven, omdat het Rijk daarop een gymnastiek lokaal voor militairen wenst te bouwen. Voor het resterende gedeelte zijn onderhandelingen tussen het Rijk en de gemeente gaande. Binnenkort hopen B. en W. in beginsel overeenstemming omtrent grondoverdracht te bereiden. PAND VISMARKT Een kwestie, welke ook reeds het vorig jaar bij de behandeling van de ge meentebegroting een punt van discus sie uitmaakte, keert thans weer terug. Wat is, zo wordt gevraagd, toch de oorzaak, dat het door brand gedeelte lijk verwoeste pand aan de Vismarkt 4, nog steeds niet is herbouwd. Een vrijwel gelijkluidend antwoord als in 1958 wordt gegeven: het leegstaan van dit pand houdt verband met de ontruiming van een gedeelte van het perceel Breestraat 117, waartoe een rechtsvordering is ingesteld tegen de Ned. Uitgevers Maatschappij, huurder van dat gedeelte. BURGERIJFONDS Een „parade-paard" voor een begro tingsbehandeling is ook altijd weer het Burger ij fonds, dat indertijd de be zettingsjaren is gevormd uit de baten van de voedselverstrekking: centrale keuken. In dit ..potje" bevindt zich thans ruim f. 600.000. Prompt wordt dan ook nu weer de vraag gesteld, of het College kan mededelen of er inzake de plannen van de Stichting Burgerij fonds reeds enig perspectief is. Antwoord: binnenkort zal een voorstel bij B. en W. worden ingediend. Tot zover deze eerste greep uit het „vraag- en antwoordspel" tussen de Leidse raad en het College van B. en W. Leidse opening boekenweek Op vrijdagavond 27 februari zal de Nederlandse Boekenweek die tot en met 8 maart zal duren in Am sterdam met een groot galafestijn worden ingeluid. Maar ook in Leiden zal deze avond niet ongemerkt voorbij gaan. De afdeling Leiden en omstreken van de Nederlandse Boekverkopersbond heeft het Amsterdams Journalisten cabaret kunnen engageren om op die vrijdagavond in de Leidse Schouwburg een voorstelling te geven van de revue „Pers-Vers". De hoofdstedelijke krante schrijvers hebben in enkele voorstel lingen en voor de radio reeds veel succes met hun cabaret kunnen oogsten. Vermoedelijk zullen zij binnen afzien bare tijd ook op het televisiescherm verschijnen. Voorts zal ook in de Leidse boekwin kels het door Hella S. Haase geschreven en door de Vereeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels te Amsterdam uitgegeven boekje „Dat weet ik zelf niet" (jonge mensen in boek en verhaal) als geschenk worden aangebo den ter gelegenheid van deze 24ste Boe kenweek. FILM OVER GEVAARLIJK GELUID In opdracht van het ministerie van Sociale Zaken heeft Profilti een korte film gemaakt over het vraagstuk van de bescherming tegen schadelijke ge volgen van lawaai. De afdeling arbeids geneeskunde van het Nederlands Insti tuut voor Praeventieve Geneeskunde al hier heeft de wetenschappelijke advie zen gegeven. Woensdag 25 februari gaat de film „Gevaarlijk geluid" genaamd, in het Theater „De Uitkijk" in Den Haag in eerste vertoning. Dr. F. H. Bonier van het genoemde instituut zal een in leiding houden. OUD-LEIDENAAR WORDT 100 JAAR Donderdag 26 februari hoopt de heer J. van der Waals te Nijkerk 100 jaar te worden. De heer Van der Waals werd in 1859 in Leiden geboren. In 1883 ver liet hij de Sleutelstad en werd hoofd van de Chr. School in Zuid-Beijerland. Op 5 januari 1885 kwam hij als noofd van een School te Nijkerk. Hij neeft hier het chr. onderwijs tot aan zijn pensioengerechtigde leeftijd in 1924 ge diend. Zijn gezondheidstoestand is van dien aard, dat hij geheel aan huis is gebon den en deze honderdste verjaardag zal dan ook in zeer intieme kring worden gevierd. De heer Van der Waals heeft thans nog 8 kinderen. Haar dagelijkse schoonheidsbehandeling? Endocil Hormooncrème! Een geheel nieuwe, wonderbaarlijke dag- en nachtcrème op wetenschappelijke basis. Endocil Hormoon crème stimuleert het hernieuwingsproces van de huidcellen. Daardoor geeft Endocil Hormooncrème u van binnenuit uw natuur lijke, bekoorlijke teint weer. Gebruik vanaf morgen elke dag Endocil Hormooncrème! Kijk in de spiegel... en hoor het anderenu wordt elke dag jonger en mooier ORMOONCREME Endocil Hormooncrème werkt anders en beter! Endocil Hor mooncrème geeft uw huid een natuurlijke schoonheidsbehande ling en prikkelt de huidcellen tot snellere vervanging en nieuw leven. Met als natuurlijk resultaat: een gave, zachte, gezonde huid. Uw schoonheidsbehandeling thuis! De laatste dag van deze maand zal een nieuw juridisch instituut van de Leidse Universiteit worden geopend, namelijk het Strafrechte lijk en Criminologisch Instituut, gevestigd Rapenburg 38. Hier zullen de hoogleraren Van Bemmelen, Nagel en Wiersma, die aanvankelijk elders verspreid over werkruimten beschikken, hun zetel vinden. Het instituut is geleidelijk aan in gebruik genomen, doch zal eerst 28 februari officieel worden geopend. Begin in 1936 In 1936 werd het eerste afzonderlijke juridische instituut in Leiden in het leven geroepen, namelijk de Modder manstichting, een particuliere instelling welke gevestigd werd in Rapenburg 61, het Snouck Hurgronjehuis. Men be schikte daar over een geleidelijk aan veel te klein wordende ruimte, terwijl in dit instituut ook steeds meer werk zaamheden werden verricht, die eigen- Het nieuwe Strafrechtelijk en Criminologisch Instituut, dat 28 februari officieel in gebruik zal worden genomen. (Foto L.D./Van Vliet) lijk niet geheel strookten met de opzet: de bevordering van de beoefening van strafrecht en criminologie. Overigens heeft dit eerste bescheiden instituut als nevenfunctie gehad, voor beeld te zijn voor de instelling van een centraal juridisch studiecentrum, het Gravensteen dat enkele jaren geleden als zodanig in gebruik werd genomen. Aanvankelijk had het in de bedoe ling gelegen, ook het strafrecht en de criminologie in het Gravensteen on der te brengen, doch al spoedig bleek de animo van andere juridische we tenschappen voor deze centrale instel ling zo groot te zijn, dat strafrecht en criminologie benevens enkele andere juridische wetenschappen genoegen moesten blijven nemen met de ge brekkige bestaande behuizing. Drie wetenschappen De hoogleraar in het strafrecht en de criminologie prof. mr. J. M. van Bem melen, en de buitengewoon hoogleraar voor de penologie en de criminele socio logie prof. mr. W. H. Nagel hebben thans hun zetel kunnen verplaatsen van Rapenburg 61 naar Rapenburg 38, ter wijl in dit nieuwe instituut ook prof. dr. D. Wiersma, buitengewoon hoogleraar in de forensisische psychiatrie hier een eigen afdeling heeft gekregen. Prof. Wiersma zetelde tot dusver in een zeer onvoldoende behuizing achter het Socio logisch Instituut. Een bijzonderheid bij deze verhui zing is, dat het nieuwe instituut een Rijksinstituut is, onderdeel van de Rijksuniversiteit, terwijl de Modder manstichting een particuliere instel ling is. De Universiteit krijgt er dus niet alleen een nieuwe instituuts behuizing bij, maar een nieuw insti tuut zelf. Uiteraard betekent deze verandering een belangrijke verbetering van de gele genheid tot wetenschappelijk onderzoek. Niettemin wordt de ontplooiing van dit onderzoek ook nu nog door materiële factoren geremd, namelijk door de be perktheid der financiële middelen. Ge degen criminologisch onderzoek vergt zoveel volwaardige werkkrachten, dat met de beperkte middelen van deze tijd lang niet datgene gedaan kan worden, wat ideaal geacht zou moeten worden. Enkele onderzoekingen die thans ver richt worden betreffen de betrouwbaar heid van de bloedproef ten aanzien van het alcoholgehalte, waarover binnenkort een publikatie verschijnt, de criminali teit van de vrouw, de criminaliteit in Gouda in oorlogstijd (met steun van ZWO) etc. Net op maat Beschikte men in de Modderman stichting over een bibliotheek, een kleine en twee grotere kamers, thans heeft men in het nieuwe instituut veel meer vertrekken ter beschikking gekregen. Toch kan men deze nieuwe huisvesting van drie juridische weten schappen niet royaal noemen. Uit breidingsmogelijkheden zijn er voor het moment niet meer, en verdere groei der afdelingen is In dit nieuwe instituut niet mogelijk. De inrichting van het nieuwe insti tuut is modern en doelmatig. Na een grondige verbouwing zal de oorspronke lijke bewoner, dr. H. J. Postel, zijn vroegere huis nauwelijks kunnen her kennen. Naar wij vernemen zal in de vrijko mende ruimten van Rapenburg 61 onder meer het Economisch Instituut worden gevestigd. Prof. dr. P. B. Kreukniet had tot dusver kleine werkruimten elders in de stad. Zes millennia ceramiek Voordracht van de heer C. J. du Ry In de serie winterlezingen van het Rijksmuseum voor Volkenkunde hield gisteravond de heer C. J. Du Ry, con servator van de afdeling Midden-Oos ten en Islam van dit museum, een voor dracht onder de titel „Zes millennia ceramiek". Het is vanzelfsprekend onmogelijk om alle ceramiek, die er tussen 4500 voor Christus en 1500 na Christus in het nabije Oosten werd gemaakt, binnen het bestek van één lezing te brengen, en daarom kon spreker slechts een vluchtige behandeling van enkele aspec ten doen volgen,'als: de techniek, de versiering, het gebruik, de plaats van de ceramiek in de archeologie en het spe cifieke karakter. Men ziet hoe in het beginstadium de versiering van de cemariek niet door middel van beschildering geschiedt, maar uitsluitend wordt weergegeven door ingekraste motieven. Deze motie ven zijn aanvankelijk geometrisch en ontwikkelen zich vrij spoedig tot natu ralistische elementen. Irr de meeste ge vallen zal de versiering symbolisch be doeld zijn en kan men in dit verband van een zeker magisch-religieus karak ter spreken. De interpretatie van de motieven, zowel van de geometrische als van de overige, blijft altijd gevaarlijk bij gebrek aan bewijsmateriaal. Bij de komst van de Sumeriërs treedt er verandering op. De ceramische in dustrie wordt verdrongen door de sculp tuur. Jlet schrift wordt uitgevonden en aan de hand daarvan worden vele ver moedens zekerheid. De zegelcilinders blijken zeer belangrijk voor de intro ductie van nieuwe versieringmotieven, die men nu gaat ontlenen aan de lite ratuur. o.a. aan het Gilgamesh epos. Na enkele voorbeelden van huishoude lijk en ritueel gebruik van ceramiek te hebben gegeven, schonk spreker enige aandacht aan de plaats van de ceramiek m de archeologie: de mogelijkheden, welke de ceramiek aan de archeoloog biedt, zoals het constateren van rela ties tussen bepaalde gebieden en lan den in een tijd, waarin de ceramiek nog vrijwel het enige uitdrukkingsmiddel van de mens was. De heer Du Ry be sprak het instellen van de „sequence dates" door sir Flinders Petrie en toon de de grote waarde van iedere pot scherf voor een teohnologisch onder zoek aan. Na een grote sprong van de 7e eeuw vóór tot in de 7e eeuw nè Chr. werden de problemen van de techniek en orna mentiek van de Islamische ceramiek toegelicht. Daarna volgde een overzicht van de vreemde invloeden (Romeinse, Griekse. Byzantijnse en vooral Chinese die een totale ommekeer in de bestaande gewoonten hebben gebracht. Het accent verschoof van de utilitaire naar de esthetische richting. Met de vertoning van een serie dia positieven werd om. aangetoond, dat in sommige gevallen motieven van de vroegste periode blijven voortbestaan tot in de Islamtijd, één van de factoren, welke er weer op wijzen hoe weinig nieuws er onder de zon is. AFGIFTE KAMPKAARTEN TOCH OP OUDE VOET De afgifte van kampkaarten zal met ingang van 1 maart a.s. toch weer op de oude voet plaatsvinden, zo deelt de ANWB mede. Dit betekent, dat de ver klaring omtrent het gedrag, welke sinds 1 januari jj. ingevolge het inwerking treden van de nieuwe wet by de aan vrage moest worden overlegd, niet ver eist zal zyn. Deze verklaring zal alleen noodzake lijk zyn voor het verkrijgen van kam- peerpaspoorten en zgn. leiderskamp- kaarten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 3