BESTAANDE ZUILEN BLIJVEN DE RADIO-OMROEP BEHEERSEN Vuurzee te Utrecht Kansje voor nieuwe organisaties WEERBERICHT NATIONALE OMROEP AFGEWEZEN Eerbiediging historische rechten Lompenhandel geheel verwoest DULLES EN DE GAULLE (IN PARIJS): BETER BEGRIP Turken vragen waarborgen tegen achteruitzetting van minderheid Mist 97ste jaargang ZATERDAG 7 FEBRUARI 1959 No. 29668 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 85041; Redactie 21507 (Van onze parlementaire redacteur) Bij de Tweede Kamer is gisteren een gewijzigd ontwerp ingediend voor een nieuwe omroepwet. De bestaande grote omroepverenigingen behouden ongeveer de 50 uren zendtijd per week, die zij thans hebben omdat zij de radio-omroep in ons land hebben opgebouwd. Hun his torische rechten worden geëerbiedigd. Om verstarring te voorkomen, kunnen echter nieuwe omroep-organisaties zendtijd krijgen (aanvan kelijk 1 uur per week) indien het ledental ongeveer 150.000 bedraagt. Meer samenwerking Politieke -partijen krijgen geza menlijk ten hoogste 40 uren zendtijd per jaar. Een maand voor de Ka merverkiezingen krijgen zij nog extra zendtijd. Daarnaast blijven politieke uitzendingen van de om roepverenigingen geoorloofd. De aan kerkgenootschappen toe te wijzen zendtijd bedraagt niet meer dan 5 procent van de totale zend tijd. Het Humanistisch Verbond wordt niet als een kerkgenootschap beschouwd. De luisterbijdrage blijft f. 12 per jaar omdat volgens het wetsontwerp de Wereldomroep niet meer uit de luisterbijdragen zal worden gefinan cierd, maar geheel ten laste zal ko men van 's Rijks schatkist. Een „nationale" omroep, zoals de VPRO voorstaat, wijst de regering af. Het nationale karakter van onze cul turele uitingen in de radio moet niet van bovenaf worden opgelegd. De volle rijkdom van het Nederlandse volksleven moet juist van onderop in de omroep klinken. De regering hecht echter sterk aan samenwerking tussen de omroeporgani saties. Een regeling daaromtrent is in het gewijzigde wetsontwerp opgenomen, voortbouwend op de reeds bestaande vrijwillige samenwerking in de Neder landse Radio-Unie, die in het wetsont werp wordt aangeduid als het orgaan van samenwerking. Bepalingen omtrent de samenwerking, die reeds zijn vastge legd in de statuten van de NRU, zijn daarom niet in het wetsontwerp opge nomen. De voorkeur wordt gegeven aan vrijwillig overleg, dat kan uitgroeien tot een ruimere samenwerking. Nieuwe organisaties Een nieuwe organisatie, die voor zend tijd in aanmerking wil komen, moet een aantal betalende leden hebben, dat gelyk is aan tenminste 2 procent van het totale aantal luisteraars (ongeveer 3 miljoen). Dan wordt voor twee achter eenvolgende jaren ten hoogste 1 uur per week zendtijd toegekend. Indien na 2 jaar blijkt, dat het leden tal is gestegen tot tenminste 3 procent van het aantal luisteraars, wordt de termijn met 2 jaren verlengd en wordt 3 uren per week zendtijd toegewezen. Blijkt na afloop van deze termijn, dat het ledental is gestegen tot 5 procent van het aantal luisteraars, dan wordt de zendtijd verhoogd tot 5 uren per week en kunnen de uitzendingen worden voortgezet totdat de vijfjarige periode aanbreekt, waarvoor telkens de zend tijd wordt verdeeld voor alle omroep organisaties. Dr. Van Roijen sprak met minister Dillon Over wapenleveranties? De Nederlandse ambassadeur in Washington, dr. J. H. van Roijen, heeft gisteren een onderhoud gehad met de Amerikaanse minister Dillon, die Dulles tijdens diens reis in Europa als minister van Buitenlandse Zaken vervangt. Van welingelichte Nederlandse zijde ls meegedeeld, dat het onderhoud mogelijk ook betrekking heeft gehad op het ver zoek om wapens van Indonesië aan de Amerikaanse regering. Van Amerikaanse zijde werd verklaard dat het Indonesische verzoek nog steeds in overweging is. Zoals bekend wil In donesië een hoeveelheid kleine wapens van de V.S. kopen, waarvan de waarde geschat wordt op circa 10 miljoen dol lar. Volgens bepaalde geruchten zouden de Amerikanen niet direct afwijzend staan tegenover het verzoek van Indonesië en zou öe beslissing hierover in de komen de weken vallen. Weinig verandering De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond: De weerstoestand verandert de ko mende 24 uur niet veel. Alleen wanneer de bewolking en mist minder worden kan de gemiddelde tempratuur iets stijgen. (Opgemaakt te 10 uur). 8 FEBRUARI. Zon op: 8.10 uur; onder: 17.39 uur. Maan op: 8.03 uur: onder: 18.52 uur. Hoogwater te Katwijk te 3.46 en 15.57 u. Laagwater te 11.52 uur. (9/2 hoogwater te 4.24 en 16.35 uur, laagwater te 0.09 en 12.30 uur). Dit nummer bestaat uit 16 pagina's en een Bijvoegsel zwaar tegen dat voor de vaststelling van het aantal betalende leden, van het aantal aldus geregistreerde „leden- abonnees" wordt uitgegaan. Politieke erecode De voorwaarden waaraan uitzendingen van politieke partijen moeten voldoen, zijn niet in de wet vastgelegd. Dat wordt onmogelijk geacht. De voorkeur wordt gegeven aan een erecode inzake het ka rakter van politieke uitzendingen tus sen de omroeporganisaties, resp. de po litieke partijen. De regering wil de tot standkoming van een erecode bevorde ren en zal op de naleving toezien. Het oorspronkelijke ontwerp voor een nieuwe omroepwet is op 24 december 1953 ingediend. Het voorlopig verslag van de Tweede Kamer werd uitgebracht op 30 november 1954. Het bevatte zoveel bezwaren, dat pas nu de memorie van antwoord, vergezeld van een gewijzigd wetsontwerp, is verschenen. Het zal nog wel lang duren alvorens het wetsont werp in de Kamer in openbare discussie komt. In ieder geval gebeurt dit niet tijdens de levensduur van het tijdelijke kabinet-Beel, maar nu staatssecretaris Höppener eindelijk een nieuw wetsont werp gereed had, heeft hjj het op prijs gesteld, dit thans bij de Kamer in te dienen. Mr. R. G. A. HÖPPENER na vijf jaar Verdeling zendtijd Voor de verdeling van de zendtijd worden de omroeporganisaties onder scheiden in omroeporganisaties a, b en naar gelang zij een aantal betalende leden hebben gelijk aan: a. tenminste 10 procent, b. tenminste 7 Vz procent, c. tenminste 5 procent van het totale aan tal luisteraars. Nadat van het totale aantal zenduren de zendtijd is afgetrokken voor rege ringsuitzendingen, kerkgenootschappen, politieke partijen en dé radio-volks universiteit, wordt de overblijvende zendtijd over de omroeporganisaties a, b en c verdeeld in de verhouding 5:2:1. Ten aanzien van de VPRO heeft de regering het moeilijk geoordeeld, de be paling op te nemen dat deze organisa tie, bij de eerste verdeling wordt aan gemerkt als een omroeporganisatie c., ongeacht het ledental. Voor een erken ning gedurende een tweede vijfjarige periode zal zij echter het vereiste leden tal moeten hebben bereikt. In theorie kan het toelaten van nieuwe omroeporganisaties leiden tot vele kleine verenigingen. Gelet echter op de zware eisen, die worden gesteld, koestert de regering echter geen vrees voor versplin tering. Contributie f. 4. In het gewijzigde wetsontwerp is voor geschreven, dat de contributie voor het lidmaatschap van omroeporganisaties tenminste f 4.per jaar moet bedragen. Gehandhaafd is de bepaling inzake de verplichte scheiding van lidmaatschap en het abonnement op een programma blad van een omroeporganisatie. De re gering acht dit verantwoord, juist tegen over degenen, die zich niet bij een om roeporganisatie wensen aan te sluiten. Indien in één bedrag zowel de kosten van het lidmaatschap als van het abon nement zijn begrepen in die zin, dat men als lid het programmablad ont vangt heeft de regering er geen be- Twee bejaarden door gas gestikt Tc Kats op Noord-Beveland zijn twee mensen door verstikking om het leven gekomen. Een derde is in zorgwekkende toestand naar het ziekenhuis in Goes vervoerd. Omwonenden hadden gemerkt, dat het in het huisje van de twee on getrouwde broers en een eveneens ongetrouwde zuster Markusse, allen reeds zeer bejaarde mensen, zo stil was. Toen omstreeks elf uur de wijkver pleegster H. Adriaanse uit Kolijnsplaat naar de woning kwam om mej. Mar kusse, die daags tevoren was getroffen door een beroerte, te helpen was het nog steeds stil rond de woning. Zuster Adriaanse, die vermoedde, dat er iets mis was, waarschuwde de dokter en de politie. Men heeft zich toen toegang tot de woning verschaft, waarbij een duide lijk waarneembare gaslucht hen tege moet kwam. De 73-jarige heer A. Mar kusse en zijn 76-jarige zuster bleken overleden. Op advies van dokter L. P. Maas uit Kolijnsplaat zouden de beide broers 's nachts waken bij hun zieke zuster. Zij hebben toen een butagas- kacheltje aangestoken. De kamer was geheel afgesloten en de luiken waren voor de buitenramen gedaan. Toen de kamer geopend werd stond op de tafel nog een olielampje op een klein pitje te branden. De zuurstof in de kamer is kennelijk door het gebrek aan toevoer van verse lucht en door het zuurstof verbruik van de kachel spoedig opge bruikt. Schade 4 a 5 ton Aan de Jutphaseweg te Utrecht is gisteravond het magazijn van de firma F. Prozee, een groothandel in lompen, papier en metaal, groten deels door brand verwoest. Het dak, de derde en de vierde verdieping van een pakhuis, waar tonnen lompen lagen opgeslagen, gingen geheel in vlammen op. De schade wordt voorlopig geschat op vier- a vijf honderdduizend gulden. Een tweede pakhuis, dat slechts door een vrij smalle gang van het lompenmagazijn is gescheiden, en dat tot aan de nok is gevuld met oud papier, bleef gespaard, evenals het kantoor en het woonhuis van een der firmanten, die aan weerszijden van het pakhuis staan. De brand, die op de derde verdieping begon, werd omstreeks kwart over acht otndekt door een agent van de ver keerspolitie die op de Jutphaseweg pa trouilleerde. Hij waarschuwde ogenblik kelijk de politie en de Utrechtse brand weer. die met groot materieel uittrok. Vervolgens stelde hij de heer C. Prozee, die naast het pakhuis woont, op de hoogte. Toen de twee mannen de derde verdieping bereikten, hadden de vlam men al zover om zich he enigegrepen, dat er aan blussen niet meer te den ken viel. Bovendien was er op de betreffende etage geen water. In minder dan een half uur tijd sloegen de vlammen uit het dak. De komst van de Utrechtse brand weer werd nog enigszins vertraagd door dat een van de wagens met een vol automatische ladder op de Westerkade een verkeerde te lage tunnel in reed en bleef steken. De brandweer bestreed het vuur aan vankelijk met 13 stralen. Later kreeg zij nog assistentie van de vrijwillige brandweer van Zuilen en van enkele B.B.-ers. Om ongeveer halftien was men erin geslaagd, uitbreiding van de brand te voorkomen. Het gebouw, dat uit het jaar 1880 stamt werd in 1938 door de firma Prozee in gebruik genomen. Het be staat aa nde binnenzijde voor een groot deel uit hout en de verdiepingen zijn niet door muren in kleinere ruim ten verdeeld, zodat het vuur, gevoed door de zeer brandbare balen lom pen, snel om zich heen kon grijpen. Over de oorzaak van de brand tast men nog in het duister. Men ver moedt echter, dat het personeel de kachel op de sorteerafdeling van de derde verdieping niet goed heeft af gesloten. De firma Prozee is tegen brand verzekerd. Op de tweede verdieping, waar de persmachines staan, werd alleen schade angericht door het water en door he»t vuur, dat door de gaten in de vloer van de derde etage naar beneden viel. De Utrechtse locoburgemeester, wet houder H. Ploeg, heeft zich op het ter rein van de brand op de hoogte gesteld van de situatie. Het blussingswerk werd vandaag nog voortgezet. Inzichten over Atlantische samentverking zouden eveneens nau wer gecoördineerd zijn (Van onze Parijse correspondent) Tijdens de drie uren, die de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Foster Dulles gisteren te Parijs in twee etappes met de leidende Franse staatslieden heeft gesproken over Berlijn, de hereniging van Duitsland en een conferentie Oost-West, zijn beide partijen dicht tot elkander gekomen. Tevoren wist men in Parijs, dat het initiatief van premier Macmillan om deze maand nog op eigen houtje in Moskou eens poolshoogte te gaan nemen, zowel in Washington als In de Franse hoofdstad zij het om niet precies gelijke redenen met dezelfde onzekere blik werd bekeken. Bovendien zijn de staatslieden er, naar het schijnt, in geslaagd hun inzichten inzake de Atlantische samenwerking, die aanvankelijk wel afwijkend waren, veel beter met elkander to coördineren. K:jsjtsjef positie zou belangrijk versterkt zijn Parijs nauwer in liet overleg betrokken Men herinnert zich, dat generaal De Gaulle in september jl naar Washing ton en Londen brieven heeft gezonden, die toen nogal wat inkt deden vloeien, en waarin hij de noodzaak uitsprak de Noordatlantische Verdragsorganisatie ingrijpend op de helling te plaatsen. Ook dit onderwerp is gisteren ter sprake ge komen overigens niet alleen met de Franse staatslieden, doch eveeens met de N.A.V.O.-secretaris-generaal Paul Henri Spaak en diplomatieke waar nemers hebben de indruk, dat de Ame rikanen De Gaulle nu een eind 'tege moet zijn gekomen. In Washington was sinds enige tijd trouwens al een com missie van ambassadeurs werkzaam in deze richting en men gelooft nu, dat Pa rijs in het vervolg veel nauwer in het internationale overleg betrokken zal worden. Dulles' bedoelingen Ten aanzien van de verdere gedrags lijn, die het Westen volgen zal inzake het diplomatieke offensief van Moskou, hadden de Amerikaanse en Franse be windslieden in elk geval een concrete aanleiding daden bij hun woorden en bedoelingen te voegen. Over het beginsel van een conferentie op het plan der vier ministers van Bui tenlandse Zaken was men het al eens geworden en het moet nu de bedoeling z\jn Moskou te verzoeken zelf een voor stel voor een datum en een plaats van samenkomst te doen. Men verwacht, dat de ontmoeting in april as. plaats zal vinden en in leder geval vóór 25 mei, de vervaldatum van het Russische ulti matum inzake Berlijn. In Parijs was men van het begin van Dulles' reis al van mening, dat de Ame rikaan vooral op stap is getogen om zich in Londen van de Britse trouw te over tuigen en in Bonn kanselier Adenauer over de Amerikaanse plannen ten aan zien van Duitsland gerust te stellen. Niet alleen geografisch, maar ook diplomatiek was Parijs dus een tussen station. Niettemin heeft men nu hier het gevoel, dat het bezoek van de Ame rikaanse minister niet vergeefs is ge weekt. Naas de reeds genoemde politieke toenadering heeft Dulles bovendien ge legenheid gevonden persoonlijk kennis te maken met premier Michel Debré, die zich in zijn verleden van politiek franc-tireur overigens vaak in niet al te vleiende termen over de Amerikaanse minister heeft uitgelaten. Maar Dulles zal zeker de fijne tact hebben gehad Frank rijks huidige minister-president aan die uitvallen nu maar niet meer te herinneren Onze Londense correspondent telefo neerde hedenochtend: In de beoordeling van Macmillans kansen in Moskou speelt de overweging een grote rol, dat Kroesjtsjef thans in staat zou zijn tot concessies zonder zijn eigen positie in gevaar te brengen. Dit is de slotsom waartoe sommigen komen naar aanleiding van het pas geëindigde Sovjet-partijcongres, dat, in tegenstel ling tot de voorspellingen, de anti-par- tijgroep verder met rust heeft gelaten. Processen en executies blijven voor het ogenblik althans achterwege. Dit kan gedaan zijn om het Westen zand in de ogen te strooien. Maar men helt over naar de mening dat Kroesjtsjefs posi tie zodanig versterkt is, dat hij niet langer of veel minder rekening behoeft te houden met de onverzoenlijken van de oude garde en daardoor grotere vrij heid van handelen bezit in zijn buiten landse politiek dan in de afgelopen pe riode, toen hij zich bedreigd achtte. Voortduring van de internationale span ning zou bovendien zijn economisch pro gram in de waagschaal stellen. Daarom gelooft men in Londen, dat dit een bui tengewoon gunstig tijdstip is voor Mac millans reis. Er zjjn er natuurlijk nog genoeg, die twijfelen aan de waarde daarvan, maar één ding staat vast, na melijk dat Macmillans bezoek aan de Sovjet-Unie géén tweede München be tekent. Macmillan is geen Chamberlain. Hij kan bovendien niet in de val lopen, omdat hij tenslotte niet zal onderhan delen. Het beste dat Macmillan kan be reiken is een adempauze inzake Berlijn. Hij zal moeten nagaan of er, nu de Ver enigde Staten iets soepeler schijnen te zijn geworden, een basis bestaat voor Duitse hereniging, waarbij natuurlijk zal moeten worden voorkomen, dat ge heel Duitsland op den duur door het SovJetrussJsche systeem wordt opgeslokt. Macmillans gedachten zijn nog vaag, maar gaan ln de richting van een neu trale zone, zoals destijds reeds door Sir Anthony Eden is voorgesteld, als een mogelijk compromis. Bijeenkomst in Ziirich over Cyprus Geen mededelingen vóór einde van besprekingen De premiers en de ministers van Buitenlandse Zaken van Griekenland en Turkije zijn gisteren in Zürich of ficieel hun besprekingen over de kwes- tie-Cyprus begonnen. De twee partijen kwamen overeen, dat er vóór het einde van het overleg geen verklaringen voor de pers zullen worden afgelegd. Men verwacht dat de besprekingen tot maan dag of dinsdag a.s. zullen duren. Naar verdluidt zal er niet gesproken worden over het denkbeeld van aanslui ting van Cyprus bij Griekenland of over het Turkse voorstel om het eiland te delen. Wel zouden de Turkse minis ters erop staan, dat een akkoord over de toekomst van het eiland „hechte waarborgen" bevat tegen een eventuele aohteruitstelling van de Turkse minder heid door de Griekse Cyprioten. De Turken zouden hebben gevraagd, aan de Turkse gemeenschap het recht van veto toe te kennen in wetgevende organen, ter bescherming van de belan gen van deze bevolkingsgroep. Ook zou de Turkse delegatie hebben gepleit voor stationering van Turkse troepen op het eiland. De Grieken, die zeggen te streven naar onafhankelijkheid van Cyprus, zouden echter hebben gezegd dat de aanwezigheid van Turkse mili tairen dit streven in de weg zou staan. In gezaghebbende kringen in Lon den is inmiddels vernomen, dat Enge land bereid is aan een drie-mogend- hedenconferentie over Cyprus deel te nemen, als Griekenland en Turkije erin slagen hun meningsverschillen op te lossen. Aan een dergelijke conferentie zouden ook vertegenwoordigers van de twee bevolkingsgroepen op het eiland moeten deelnemen. Het fraaie Middeleeuwse gebouw „De Kloveniersdoelen' te Middel burg, dat in gebruik is geweest, als Protest Humanistisch Verbond Het Humanistisch Verbond heeft naar aanleiding van de memorie van ant woord inzake de omroepwet een protest telegram gezonden aan staatssecretaris Höppener. Daarin protesteert het Ver bond er tegen, dat in deze wet aan het Humanistisch Verbond geen eigen zend- tijd wordt gegeven op grond van het militair hospitaal en dat nu zal wor- trum worden voor de voorlichting argument, dat het Verbond geen kerk den inqericht als museum voor de l betreffende de afsluiting van de Iis. 1daI' de ej%ef} zendtijd is gevraagd I 11 1 3 loiet als kerk doch als levensbeschouwe lijk genootschap. Deltawerken. Het zal ook een eenA zeegaten. „Titan" gelanceerd Op Cape Canaveral is gisteren de eerste intercontinentale raket van het type „Titan" gelanceerd. Het betreft hier een proef van beperkte omvang. Het is de bedoeling dat de raket slechts 500 km aflegt. De tweede trap bevat alleen maar water. Men schat de snelheid van de ,,Titan", die 110 ton weegt, op 25.000 km per uur. Ze kan evenals de .Atlas" circa 10.0QO km afleggen en gebruikt vloeibare brand stof. Afgezien van de nuttige lading, heeft de „Titan", die iets kleiner ls dan de .Atlas", twee trappen. Het Amerikaanse ministerie van De fensie heeft indertijd meegedeeld, dat men by de bouw van de „Titan"' ge bruik heeft kunnen maken van de er varing en kennis, opgedaan by de ont wikkeling van de „Atlas" en „Thor". Als de „Titan" voor operationeel ge bruik gereed is, zal zij in oorlogstijd worden afgeschoten van ondergrondse lanceerplaatsen, die de grootst moge- ïyke bescherming bieden tegen een vy- andebjke kernaanval. In december en op 3 februari heeft men twee pogingen ge daan een „Titan" te lanceren. Beide pogingen mislukten echter. over ons land Over het grootste deel van ons land is vanmorgen weer vrij xware mist komen opzetten. Vooral in oostelijk en zuidelijk Nederland, in het bijzonder Zuid-Limburg, is de mist vrij dicht, op sommige plaat sen is het zicht niet meer dan een meter of dertig. Volgens de wegeninformatiedienst van de KNAC is vooral in de omgeving van Breda het zicht zeer slecht. Dit geldt ook voor de Haarlemmermeerpolder en de Wieringermeer. Op de wegen Zwolle— Apeldoorn, UtrechtArnhem en Arn hemVenlo ondervindt het verkeer enige last. Over Friesland ligt weer een vry dichte mist. Om negen uur meldde de politiepost op de Afsluitdyk minder dan 100 meter zicht. In het zuidoosten van de provincie was het al niet veel beter. Daar schatte de politie het zicht op 100 tot 120 meter. Ook Leeuwarden kwam behoorlijk dicht te zitten evenals andere grote plaatsen. Op de Ryksweg van Leeuwarden naar Groningen moest het verkeer zich aanpassen aan een zicht van ook ruim 100 meter. Het scheepvaartverkeer in de omge ving van Hoek van Holland gaat lang zaam door bij een zicht van 25 tot 30 meter. Er zyn hier tot nog toe geen stagnaties opgetreden. De ingang tot de Nieuwe Waterweg zat vanmorgen om half tien potdicht. In Zeeland speelt de mist vooral het scheepvaartverkeer parten. De scheep vaart op de Westerschelde ligt vrywel geheel stil. De veerdiensten over de Oosterschelde zyn totnutoe normaal uitgevoerd: die over de Westerschelde hebben enige vertraging ondervonden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 1