K. van K. en Fabrieken voor Rijnland OUDE GLORIE KEERT TERUG
Drie studierichtingen in het Leidse
interfacultaire baccalaureaat
GENIET RUSTIG VAN
Zonder strakke studieleiding
zou titel devalueren
97ste jaargang
Woensdag 4 februari 1959
Tweede blad no. 29662
Voorzitter en
werden
Drie nieuwe leden
geïnstalleerd
Tydens de gistermiddag in „De La
kenhal" gehouden vergadering van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Rijnland, welke voorafging aan de
traditionele nieuwjaarsbijeenkomst, heeft
de voorzitter, de heer T. M. H. van Wa-
veren, het overlijden herdacht van de
heer A. Oosthoek, die vele jaren zyn
krachten geschonken heeft aan het
werk der Kamer. Voorts schonk hy
aandacht aan het vertrek van de heer
J. P. van der Stoel, die eveneens ge
ruime tijd in de K. van K. zitting had.
Als nieuwe leden werden in deze ver
gadering geïnstalleerd de heren B. D.
Arentshorst, jhr. Z. H. M. van Asch van
Wijck en mr. W. J. M. Kerckhoff.
Bij de bestuursverkiezing werden zo
wel de heer Van Waveren, als de beide
ondervoorzitters, de heren ir. J. J. G. v.
Hoek en C. Meerpoel, herkozen.
De diverse commissies der Kamer
werden in deze bijeenkomst als volgt
samengesteld: Commissie Afvalwater
zuivering: de heren ir. J. J. G. v. Hoek,
J. H. van der Kloot, F. H. Nieuwenhui-
zen Segaar en J. G. J. Verhey v. Wijk;
Commissie voor Bedrijfsruimte: de he
ren J. H. van der Kloot, W. G. J. van
der Linden, L. R. van Vliet, jhr. Z. H.
M. van Asch van Wijck, W. J. E. Tis-
sing en J. Minnée; Commissie voor
Bouwmaterialenvoorziening: de heren
G. J. den Heeten, P. J. van Hoeken, C.
Sweris, jhr. Z. H. M. van Asch van
Wijck en B. D. Arentshorst; Commissie
voor Colportage en Afbetalingen: de
heren P. A. de Jong, C. F. Meerpoel en
W. J. E. Tissing; Commissie voor het
Handelsregister: de heren J. A. E. Aal-
ders, S. J. Anes, N. Langezaal, F. H.
Nieuwenhuizen Segaar en F. J. E. Urlus;
Commissie voor de Makelaardij: de he
ren G. J. den Heeten, P. J. van Hoeken,
ondervoorzitter
herkozen
H. L. van der Horst, D. Houtzagers, D.
L. Landman, T. M. H. van Waveren, L.
Zitman en B. D. Arentshorst; Commis
sie Prijsuitreiking: de heren J. A. E.
Aalders, C. Sweris en W. J. E. Tissing;
Commissie inzake Uitverkopen: de he
ren: P. A. de Jong, C. F. Moerpoel en
W. J. E. Tissing; Commissie voor Ver
voer en Verkeer: de heren P. J. van
Hoeken, ir. M. C. de Jong, J. F. van der
Meer, E. S. Prins, J. W. Heringa en D.
F. E. Meerburg; Commissie Vestigings
wet: de heren C. A. Bos, mr. W. J. M.
Kerckhof, J. H. van der Kloot, C. D.
Ligtvoet, C. F. Meerpoel, G. Schrama,
W. J. E. Tissing en A. Vogelaar.
In onderling overleg tussen de Ka
mers in Zuid-Holland zal dit jaar een
bedrag van in totaal f 68.545 aan sub
sidies worden verleend. Het aandeel van
de Leidse Kamer bedraagt f 4.525.
Bovendien werd besloten om de volgen
de subsidies rechtstreeks te verlenen:
VW Leiden f 175.VW Noordwijk
f100.—VVV Katwijk f 100.—VVV
Lisse f 50.WV Sassenheim f 50.
VW Nieuwkoop f 25.VVV Voorhout
f25.—, Ver. Alphens Belang, Alphen
a/d Rijn f50.Genootschap Kennis is
Macht te Leiden f 200.Vereniging
Nederlands Fabrikaat te 's-Gravenhage
f 25.en Econ. Instituut voor de Mid
denstand te 's-Gravenhage f100.—
Bejaardensocieteit
in herv. „Molenwijk"
De hervormde .Molenwijk" heeft het
voorbeeld van een aantal wijkgemeen-
ten in onze stad gevolgd en een bejaar
densociëteit in het leven geroepen. Het
idee is uitgegaan van de vrouwengroep,
welke in alle stilte en bescheidenheid
haar nuttig werk verricht. Zo worden
bijv. in besloten kring allerlei goederen
vervaardigd, die op bazaars en verkoop
dagen gretig aftrek vinden en waarvan
de baten een belangrijke versterking van
de kaspositie der wijkgemeente beteke
nen. De hervormde vrouwengroep, die in
mevrouw K. W. v. d. Wiel-Van Grieken
een actieve leidster heeft gevonden, nam
onlangs het besluit de deur ook voor an
deren open te zetten met name voor de
bejaarden van de „Molenwijk". Het ligt
in de bedoeling de ouden van dagen
eens in de twee weken op dinsdagmid
dagen van half drie tot half vijf in het
wijkgebouw „De Goede Herder" aan de
Oude Vest de gelegenheid te geven ge
zellig bij elkaar te komen.
De eerste bijeenkomst vond gistermid
dag plaats. Ds. J. v. d. Wiel sprak 'als
voorzitter van de wijkkerkeraad een
hartelijk woord van welkom en zette in
het kort de bedoeling van het genomen
initiatief uiteen. Met nadruk wees hij
erop, dat de vrouwengroep het gevoel
van eenzaamheid onder de bejaarden wil
helpen wegnemen. Hij hoopte, dat de
arbeid zal slagen, want een en ander is
uiteraard niet zonder moeite en kosten
tot stand gekomen. Namens de cen
trale diaconie wenste de heer F. W.
Donkers bij de opening van deze nieuwe
sociëteit de hervormde vrouwen geluk.
Voorts wees hij de bejaarden erop hoe
belangrijk het kan zyn om de weg tot
elkaar te vinden. Met een praatje en een
spelletje werden de uren die volgden
doorgebracht. Een kopje thee, een
snoepje en een rokertje ontbraken van
zelfsprekend niet. De belangstelling voor
deze eerste bejaardenmiddag was vrij
groot en het spreekt vanzelf dat mevr.
Van der Wiel het prettig zal vinden als
dit in de toekomst zo blijft.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN
Cornells Dirk, zn van D. van der Plas
en L. Zwanenburg, Ingrid, dr van M. C.
Schippers en T. Neuteboom, Mla Petro-
nella, dr van H. Salomons en A. Hakkert,
Catharina Elisabeth Maria, dr van G. P.
H. Spierings en M. J. A. Roodbergen,
Gerritje Adriana. dr van J. van Tol en A.
H. de Blanken, Petrus, zn van J. Keljzer
en C. J. A. Groenendijk.
OVERLEDEN
H. F. Omtzigt, 31 Jaar, echtgenote van
J. J. van Leeuwen, W. Peet, 90 jaar, man,
H. Vreedenberg, 74 jaar, man, G. Brasker,
78 jaar, weduwe van P. Paardekooper. E
Wesselink, 76 Jaar, echtgenote van W.
Scheepmaker, A. van der Voort, 61 Jaar,
man, C. J. L. van. Velzen, 66 Jaar, man.
Nieuwjaarsreceptie K. van K. De
voorzitterde heer T. M. H. van
Waveren (rechts), in gesprek met
de burgemeester van Sassenheim,
jhr. R. Sandberg van Boelens.
Links de burgemeester van Zoeter-
woude, de heer H. J. J. A. Smeets
en in het midden de heer P. M. M.
v. d. Weijden. burgemeester van
Noord wijkerhout.
(Foto L.D./Van Vliet)
Naar aanleiding van een schrijven
van B. en W. besloot de Kamer om. in
samenwerking met dit college, contact
op te nemen met de directie van de
Ned. Spoorwegen over de slechte aan
sluitingen in Utrecht, na aankomst van
de trein uit Leiden.
Nadat deze vergadering gesloten was
volgde in tegenwoordigheid van vele ge
nodigden de nieuwjaarsbijeenkomst,
waarin de voorzitter zijn gisteren door
ons reeds gepubliceerde nieuwjaarsrede
uitsprak. Namens de aanwezigen dankte
de voorzitter van het departement Lei
den van de Ned. Maatschappij voor
Nijverheid en Handel, de heer J. G. J.
Verhey van Wijk, de heer Van Wave
ren voor zijn in deze rede gegeven visie
op tal van actuele problemen. Een ge
animeerde receptie besloot deze eerste
Kamerbijeenkomst in het nieuwe jaar.
Het voormalige ,Jtotel
j Levedag" aan de
i Breestraat 85, een
i halve eeuw geleden
tot ver buiten de ge-
I meentegrenzen be-
j kend, krijgt weer ten
j dele zijn oorspronke-
J lijke bestemming te
rug. Door aankoop is
de firma A.v.d. Heij
den, thans gevestigd
aan Breestraat 83,
eigenaresse van dit
pand geworden. Het
ligt in de bedoeling
om hierin een tea
room-restaurant te
vestigen. Met hand
having van de oude
gevel is men thans
reeds enkele maan
den bezig met de
restauratie van het
interieur, waarvoor
men teruggegrepen
heeft op de oude
stijl. Lambrizering
plafonds, schuifdeu
ren en de prachtige
witmarmeren schouw
worden alle weer in
de oude toestand te
ruggebracht. Ook het
fraaie trappenhuis
keert in zijn oude
glorie terug. Onze
foto, welke wij inder
tijd reeds publiceer
den in onze serie
„Oud-Leiden", dateert
uit de tijd, dat de
Breestraat nog een
rustige, deftige straat
was. Aan een wegen
schema had men toen
geen behoefte!
Tentoonstelling
en Leiden in
Scaliger
U.B.
Op 21 januari j.l. was het 350 jaar
geleden, dat één der beroemdste geleer
den die aan de Leidse Universiteit ver
bonden zijn geweest, Josephus Justus
Scaliger, te Leiden is overleden.
Ter gelegenheid hiervan zal in de
Universiteits-Bibliotheek (Tijdschrif
tenzaal) een tentoonstelling aan zijn
leven en werken worden gewijd, waar
ook een keuze uit de door hem aan de
bibliotheek nagelaten oosterse en wes
terse handschriften te zien zal zijn.
De tentoonstelling zal worden gehou
den van 6 tot en met 21 februari en op
werkdagen van 9.3017.30 uur voor be
langstellenden toegankelijk zijn.
(Advertentie)
Naam een ongunstig etiket?
De baccalaureaatsstudie, zoals deze thans door de Leidse Universiteit wordt
voorbereid (wy schreven daarover in ons blad van gisteren) is als gezegd een
zelfstandige studie, welke niets gemeen heeft met in ons land reeds bekende korte
vakstudies of met de Angelsaksische vormen van voorstudies leidende tot de
Bachelor-titel. Het interfacultaire baccalaureaat is een afgerond geheel van brede
universitaire vorming in drie studiejaren.
Weliswaar zou het eerst algemene studiejaar in dit baccalaureaat kunnen dienen
als voorportaal voor een vakstudie voor diegenen, die zich eerst op algemeen
universitair terrein willen oriënteren alvorens in een vakstudie te duiken, doch
dit is niet het vooropgezette doel van de nieuwe studierichting. Integendeel: als
„voorportaal" leidt dit eerste baccalaureaatsjaar onvermijdelijk tot verlenging van
de studie, terwijl juist het eerste doel is de aflevering aan de maatschappij van
jeugdige, in korte tijd algemeen academisch gevormden. Het is de vraag, of de
naam „baccalaureaat", zelfs wanneer daaraan het adjectief „interfacultair" wordt
verbonden, psychologisch wel juist gekozen is nu onder deze naam zonder adjec
tief in ons land reeds andere begrippen verbonden zyn, zoals de verkorte vak
studies, terwijl deze naam ook sterk doet denken aan de algemene college-voor
opleiding in het Engelse systeem. De naam staat echter nog geenszins vast, dus
het is mogelyk, na reacties van maatschappij, bedrijfsleven etc. te hebben
beluisterd, hierin nog verandering te brengen indien blijkt, dat die naam een
ongunstig etiket op deze studievorm plakt.
de gekozen moderne taal, tezamen vor
mend het propaedeutisch examen.
Na dit eerste jaar kan de student
kiezen uit drie richtingen: een cul
tuur-historische, een sociologische en
een natuurwetenschappelijke. Een
deel van de colleges in deze richtin
gen loopt parallel.
Volle dagtaak
Het zelfstandige karakter van deze
korte algemene studie blijkt wel duide
lijk uit het voorlopige programma. Het
aantal college-uren varieert voor de
richtingen en jaren tussen de 12 en 17
per week hetgeen betekent, dat men
deze studie niet volgen kan naast een
gespecialiseerde facultaire vakstudie als
een soort uitgebreid studium generale.
Anderajds blijkt het zelfstandig karak
ter uit de aard van het onderwijspro
gramma. Het baccalaureaat geeft een
volle dagtaak!
Drie richtingen na
algemene onderbouw
Het eerste algemene Jaar voor de
onderbouw van de baccalaureaatsstudie
omvat beheersing van het Nederlands
in woord en geschrift, passieve beheer
sing van een der moderne talen naar
keuze, de economische en sociale ge
schiedenis sinds 1789, de Euxopese be
schaving en haar belangrijkste geestes
uitingen, een historisch overzicht van
de verhouding tussen westerse en niet-
westerse wereld en de verhouding tus
sen natuurwetenschap en moderne sa
menleving, opgebouwd rondom het na
tuurkundig opgevatte energiebegrip. Het
eerste jaar wordt besloten met tenta-
mina in alle vakken en bovendien een
schriftelijk tentamen in Nederlands en
Cultuur-historie
Het tweede studiejaar omvat voor de
cultuurhistorische richting een tijdvak
uit de Nederlandse cultuur, een tijdvak
of cultuurstroming in een ander Euro
pees land, een moderne taal als voort
zetting van de keuze van het eerste
jaar, de economische en sociale geschie
denis tot 1789, een onderwerp uit de
hedendaagse internationale betrekkin
gen, de studie van een onderwerp uit
de historische verhouding tussen het
westen en de niet-westerse wereld en
een voortzetting van de natuurweten
schappelijke studie van het eerste al
gemene jaar. ditmaal toegespitst op de
cybernetica regelmechanismen
De cultuurhistorische richting wordt
afgesloten met een derde studiejaar,
waarin de studierichtingen van de voor
gaande jaren worden voortgezet in spe
cialisaties en verdiepingen, terwijl in
plaats van verdere natuurwetenschap
pelijk gerichte studie de filosofie der
wetenschappen wordt doorgenomen,
waaronder godsdiensthistorische kwes
ties.
In de loop van voorgaande studie
jaren is de wysbegeerte reeds inciden
teel by andere onderwerpen behan
deld.
Sociologie
Het tweede studiejaar van de socio
logische richting toont op het vormings
programma een algemene volkenkundige
inleiding, de algemene studie van de
grondbegrippen der economie, uitbrei
ding van de economische en sociale ge
schiedenis, die in het eerste basisjaar
is gedoceerd, een studie van het ver
band tussen maatscappij en godsdienst
in hun sociale en economische aspec
ten, een studie van de relatie tussen
maatschappij en recht in deze aspec
ten, de voortzetting van de studie der
in het eerste jaar gekozen moderne
taal, en de studie van natuurweten
schap en moderne samenleving over
eenkomstig het tweede jaar van de
cultuur-historische richting.
Het derde studiejaar brengt voor deze
richting studie van vormen van samen
leving, economische vraagstukken, pro
blemen van internationale organisatie,
een voortzetting van de studies over
verhouding tussen maatschappij en
godsdienst en tussen maatschappij en
recht, voortzetting van 'de studie van
een moderne taal en de voor de cul
tuurhistorische richting reeds genoemde
filosofie der wetenschappen.
N atuur wetenschappen
Voor de natuurwetenschappelijke rich
ting brengt het tweede studiejaar na
de algemene onderbouw van het eerste
jaar studie van de gezondheidsleer,
beginselen van atoomfisica, energie
problemen, een keuze tussen vraagstuk
ken van waterbeheersing (Zuiderzee
werken en Deltaplan!) of moderne
grondstoffen (plastics!), voortzetting
van de moderne taal-studie en de met
vorige studierichtingen overeenkomen
de behandeling van verhouding tussen
natuurwetenschap en moderne samen
leving.
Het afsluitende derde studiejaar in
deze richting omvat de relatie van ge
zondheidsleer en atoomfysica, de ener
gievoorziening der wereld, een keuze-
onderwerp uit de stof van het tweede
studiejaar, een keuzevak uit elektronica
of optiek, voortzetting van de moderne
taalstudie en wederom de reeds elders
genoemde filosofie der wetenschappen.
„Geleide" studie
Typerend voor de nieuwe studie-
vorm is de strakkere studiediscipline
door toevoeging aan het collegeroos-
ter van werkgroepen, en andere vor
men van groepestudie benevens het
inlassen van examens na elk studie
jaar. Enerzyds moge dit in stryd
lijken met de traditionele vormings
vrijheid in het hoger onderwys, an
derzijds is het begrijpelijk dat bij een
dergelijke studie, die vooral gericht
is op een algemene vorming in een
korte tijd, de studenten sterker „aan
de lijn" moeten worden gehouden
dan by een gewone studie. Immers de
gewone studie is in de eerste plaats
gericht op de vorming van vakspecia
listen .waarbij de duur van de studie
wel van groot, maar toch van secun
dair belang is, doch deze interfacul
taire baccalaureaatsstudie wordt in
gesteld om jeugdige academisch ge-
vormden in de maatschappij te bren
gen, waarbij dus de snelie studie van
even groot belang is als de kwaliteit
van de vorming.
Toch is men niet zover willen gaan,
dat een navolging van het Engelse
college-systeem werd verkregen. In En
geland sluit een dergelijk systeem uit
stekend aan op het voorgaande school
systeem, in Nederlandse verhoudingen
is hiervoor in positieve zin geen plaats.
Voorts is sterke studiediscipline
noodzaak voor het prestige van de
baccalaureaatsvorming. Wil dit pres
tige verworven en behouden worden,
dan moet het geen uitwijkmogelijk
heid bieden aan hen, die een inten
sieve studieperiode (nodig voor de fa
cultaire vakstudie) willen ontgaan.
Dat zou de aan de baccaulaureaats-
studie te verbinden titel devalueren.
De discipline komt ook tot uitdruk
king in de onvrijheid tot het kiezen van
de examendata en de afwijzing by niet
slagen voor een examen voor de tijd
van een jaar, dus niet tevens de mo
gelijkheid van afwijzing voor een of
meer kwartalen zoals bij vrijwel alle
andere academische examens.
Tweeërlei toevloed
Verwacht kan worden, dat de instel
ling van de baccalaureaatsstudie zowel
nieuwe groepen studenten zal aantrek
ken als een overheveling tot gevolg
zal hebben uit de facultaire vakstudie
naar deze algemene universitaire vor
ming van korte duur. Zoals gezegd,
zoeken velen thans hun heil in rechten
studie of sociologie, terwijl zij niet an
ders begeren dan ,een' academische vor
ming zonder van plan te zyn gebruik te
maken van het .effectus civilis' van
een te verwerven graad of titel. Zij
zoeken dus nu algemene vorming in
een vakstudie, doch zullen ongetwijfeld
later deze algemene vorming zoeken in
het interfacultair baccalaureaat. Dat
zou tevens b.v. de juridische faculteit
sterk ontlasten.
De toestand, dat tegenwoordig
ieder jaar maanden achtereen circa
tweehonderd doctoraal-examens rech
ten moeten worden afgenomen, welke
voor het grootste deel resulteren in
titels, waarvan de bevoegdheden
nimmer gebruikt worden (dat doen
alleen zfl, die een loopbaan zoeken
„Verkeers-eode" voor de
fotografie
Een zeer goed gevulde foyer van de
Stadsgehoorzaal genoot gisteren van
een door de N.V. Gevaert georganiseerde
voorlichtingsavond over kleurenfotogra
fie. In de praktijk blijkt de amateur
fotograaf dikwijls te zondigen tegen de
meest elementaire regels van de foto
grafie. Dit geldt zowel in de zwartwit-
teohniek als bij de kleurenfotografie.
Nu staat het iedereen gelukkig vrij, te
fotograferen zoals hy wil, maar het
valt toch te betreuren, dat zoveel her
inneringen in beeld verloren gaan door
een onvoldoende inzicht in de mogelijk
heden van de fotografie en de voor
iedereen begrijpelijke grondbeginselen
van de compositieleer.
Gevaert had nu, voor toelichting van
de elementaire beginselen van goede
fotografie, mr. Reind M. de Vries uit
genodigd tot vertonen en toelichten van
een grote serie eigen werk. Mr. De Vries
heeft zich na zijn terugkeer uit Indone-
jsië geheel op de fotografie geworpen en
I heeft in die richting op velerlei wijzen
j bekendheid verworven,
i Met enthousiasme en heldere betogen
voerde hij gisteravond zijn belangstel
lend gehoor door het fascinerende land
J van de kleurenfotografie. Talloze dia's
I uit verschillende landen toonden deze
belangstellenden, hoe het wel en hoe
het niet moet, waaruit als het ware een
J verkeerscode voor de fotografie kon
1 worden opgebouwd. In het eerste deel
i van de avond legde hij zich speciaal toe
1 op compositie-aspecten, terwijl het
tweede deel van de avond gevuld was
met min of meer experimenteel opge
zette fotoreeksen, waaronder vooral de
„expo-rimenten" (merkwaardige beelden
van de Expo» zeer aantrekkelijk waren.
De kleuren van de opnamen konden
ons niet steeds bekoren, in compositie
werd echter over het algemeen bijzonder
goed werk getoond.
Advertentie
qemmenie
21400
IIM
STEMPELS W
voor elk doel
NAAMSTEMPELS
CIJFERSTEMPELS
DATUMSTEMPELS
PRITZENSTEMPELS
HAARLEMMERSTRAAT 164"
Marie Thérèse Fourneau
voor Kunstkring
Dinsdag a.s. zal in de Stadsgehoorzaal
voor de Leidsche Kunstkring optreden
de gevierde Franse pianiste Marie
Thérèse Fourneau.
Haar gevarieerd programma bevat
werken van Schumann, Chopin, César
Franck, Ravel en Debussy.
Onze stadgenoot de heer E. Lux,
is te Delft geslaagd voor het ingenieurs
examen voor elektrotechnisch ingenieur.
b(j de rechterlije macht of advoca
tuur) is een absoluut verkeerde
situatie.
Het is natuurlijk niet zo, dat bij n-
stelling van het baccalaureaat indivi
duele studenten uit een vakstudie zul
len stappen in deze nieuwe richt ng,
maar wel zo, dat vele mensen, die an
ders rechten zouden zijn gaan studeren,
dan het baccalaureaat zullen vo'.een.
Naast hen zullen waarschijnlijk nk
velen de studie opvatten, die anders
om financiële of leeftijdsredenen ro'et
aan een (lange) vakstudie zouden toe
komen.