Eerste doodvonnis in het stadion
van Havanna tegen majoor Blanco
WEERBERICHT
Rechtspraak in de sfeer van een
arena wekt afkeerschrijft de
gezaghebbende New York Times
Kroesjtsjef en Kekkonen zetten
besprekingen in Leningrad voort
MOP bete? bert.
97ste jaargang
ZATERDAG 24 JANUARI 1959
No. 29653
LEIDSCH
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
t DAGBLAD
Witte Singel 1, Lelden Giro na 57055
Telefoon Directie en Administratie: 35041; Redactie 21507
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.T.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week
In het monsterproces tegen „oorlogsmisdadigers" uit de tijd van ex-dictator
Batista in het stadion van Havanna is gisterochtend het eerste doodvonnis uit
gesproken tegen majoor Jesus Sosa Blanco, beschuldigd van veelvuldige moord
en brandstichting. De beklaagde ontkende alle schuld met het argument, dat hij
als soldaat onder bevel had gehandeld. Na de uitspraak van het vonnis werd hij
overgebracht naar de gevangenis. Volgens de rechters krijgt hij de gelegenheid
om gratie te verzoeken.
Het proces had elf en een half uur geduurd. Toen het vonnis werd uitgespro
ken ('s ochtends omstreeks zes uur) was het stadion, dat overdag volledig uitver
kocht was geweest, nagenoeg verlaten. Ruim vijftig getuigen werden gehoord.
Slechts een paar van hen hadden de misdrijven, waarvan zij de majoor beschul
digden met eigen ogen gezien. Een vertelde, hoe onder bevel van Sosa negen
broers van hem werden gedood in het dorp Guisa. Een andere getuige bevestigde
dit en deelde mee, dat in Guisa, dat geheel buiten de gevechtszone lag, in totaal
47 personen om het leven werden gebracht. Een aantal vrouwen beschuldigden
Sosa schreiend van moord op haar echtgenoten. De meeste andere getuigen had
den van Sosa's misdrijven gehoord via anderen.
itrechtigheid tekortschiet of tot een ver-
V^clStTO 111 V eiiezueia toning wordt gemaakt of dat men het
In het stadion moest gisteren door be-
wakers in de lucht glsohoten worden «estraft aldus de "New
toen woedende toeschouwers trachtten
beklaagden te molesteren. Later werd
bekend gemaakt, dat het proces tot van
daag was verdaagd.
Fidel Castro heeft, op weg naar Cara
cas. de opperbevelhebber van de Cu
baanse strijdkrachten geïnstrueerd er
bij de radio- en televisiestations op aan
te dringen de uitzending van het proces
te staken. Hij maakt zich bezorgd over
de invloed van de invloed van de uit
zendingen op het publiek.
Castro is gistermiddag per vliegtuig
in de Venezolaanse hoofdstad Caracas
aangekomen. Meer dan 30.000 mensen
waren ter begroeting aanwezig. De
menigte slaagde er in vóór de landing
het politiekordon om het vliegveld te
doorbreken. Castro bezoekt Venezuela
om de overwinning op de vroegere dic
tator Perez Jimenez mee te vieren.
De New York Times" schrijft over de
nieuwe processen inzake „oorlogsmisda
den" in het sportstadion te Havanna
dat deze een „vreselijke vergissing" zijn.
„Het nieuwe regime op Cuba heeft een
goedbedoelde maar vreselijke vergissing
gemaakt bij de methode die het koos om
de mensen die beschuldigd worden van
oorlogsmisdaden, te berechten. Een
schouwspel als Havanna donderdag te
zien gaf in een sportstadion met een
om bloed schreeuwende menigte moest
hier en overal elders ter wereld wel af
keer wekken
Het probleem is in hoofdzaak niet
slechts de wijze van terechtstelling maar
de vraag of recht kan worden gedaan
wanneer het wordt vastgekoppeld aan
deze sfeer van een arena voor stieren
gevechten.
Het is beter dat de grootste misdadi
gers iets langer leven dan dat de ge-
Burgemeester van Neede over
de t.b.c. gevailen
Burgemeester L. H. H. R. van Wen
sen van Eibergen heeft in de raadsver
gadering der gemeente aandacht be
steed aan de tbc-gevallen. Hij noemde
het onderwerp niet met name. maar
sprak van „een ernstig gebeuren, dat
vele gezinnen in Eibergen en Neede
heeft getroffen". Hij deelde mee dat
woensdag de besmettingsbron is gevon
den en dat de bevoegde medische in
stanties alles doet om de besmetting de
kop in te drukken. Voorts sprak hij zijn
medeleven uit met de leerlingen, de
ouders en gezinnen die zijn getroffen.
Maandag a.s. te Bonn weer
Duits-Nederlands overleg
(Van onze correspondent te Bonn)
Vertegenwoordigers van het ministerie
van Verkeer en Waterstaat en van het
ministerie van Buitenlandse zaken uit
Den Haag zullen maandag a.s. te Bonn
verdere oriënterende besprekingen voe
ren over het complex onderwerpen, dat
deel uitmaakt van het Duits-Neder
landse overleg. Het zou hier gaan om
een aftasten van eikaars verdere be
doelingen en om nadere afspraken met
betrekking tot vraagstukken als het
Eems-Dollartprobleem en dergelijke.
In Duitse kringen te Bonn beweert
men, dat de Westduitse ambassadeur in
bijzondere dienst dr. Lahr bij zijn bezoek
aan minister Luns twee weken geleden
in Den Haag welzeker een groot succes
heeft geboekt. De minister zou namelijk
de concessie aan de Duitsers hebben ge
daan om de regeling van de Neder
landse aanspraak op schadeloosstelling
van de nazi-slachtoffers niet meer als
conditie te stellen voor de voortzetting
van de algemene onderhandelingen.
Beide partijen zouden een zekere over
eenstemming hebben bereikt over het
verdere verloop van het overleg over
dit onderwerp, waarbij nog geen ak
koord kon worden bereikt over de hoogte
van de schadeloosstelling.
Studiebeurzen voor België
In het kader van het Nederlands-
Belgisch cultureel verdrag wordt door
de Belgische regering voor het acade
misch jaar 19591960 een aantal studie
beurzen ter beschikking gesteld ten be
hoeve van Nederlandse studenten en
pas afgestudeerden, die in België hun
wetenschappelijke onderzoekingen enige
tijd wensen voort te zetten.
De beurzen zullen voorzien in de kos
ten van een verblijf van een tot zes
maanden. In bijzondere gevallen is ver
lenging mogelijk. Het bedrag der maan
delijkse vergoeding is 4500 Belgische
franken.
Kleurenfilm met
Albert Schweitzer
De Stichting Filmcentrale is erin ge
slaagd de normaal- en smalfilmrechten
voor Nederland van de nieuwe kleuren
film „Albert Schweitzer" te verkrijgen.
De film werd voor de Amerikaanse
maatschappij Louis de Rochemont ge
maakt door Jerome Hill en Erica An
derson en heeft als vertolker van de
hoofdpersoon dr. Albert Schweitzer zelf.
De film heeft een sterk documentaire
inslag en bestaat, wat de inhoud be
treft uit drie delen: de jeugd van
Schweitzer, de voorbereiding tot en met
de eerste reis naar Lambarene en als
laatste deel Lambarene zelf. Dr
Schweitzer vertelt in de film zijn eigen
levensverhaal.
De centrale gedachte van de film
vormt de eerbied voor het leven. Dr.
Schweitzer laat zien, hoe hij als kind
al met deze gedachte bezig is geweest.
Filmcentrum is van plan de film, die
de normale vertoningsduur van een
speelfilm heeft, niet alleen beschikbaar
te stellen voor kerkelijke groepen, maar
ook in de normale bioscoop-roulatie te
brengen.
De première van de film Al bert
Schweitzer", die in Duitsland honderd
duizenden mensen heeft getrokken, zal
in ons land in mei plaats hebben.
Fellere strijd in Algerije
De stryd tussen de Algerijnse opstan
delingen en de Franse troepen is de
afgelopen week weer feller geworden.
Dit heeft de hoop op een spoedig be
stand doen afnemen. Van officiële
Franse zijde is meegedeeld, dat er de
afgelopen twee weken bijna 1500 op
standelingen zijn gedood of gevangen
genomen.
Het hoofdkwartier van de opstande
lingen in Tunis zegt, dat er in de twee
de week van januari 513 Franse mili
tairen zijn gesneuveld.
Algerijnse opstandelingen hebben ten
noordoosten van Elmilia in het gebied
van Constantine onverhoeds een Franse
kolonne beschoten, waardoor achttien
Franse militairen zijn gesneuveld, aldus
is gisteren in Algiers meegedeeld. De
soldaten begeleidden een ploeg wegwer
kers.
Thor-Able mislukt
Om negen minuten over zes vanoch
tend is van de raketbasis Cape Cana
veral een „Thor-Able" raket afgevuurd.
De tweede trap ontbrandde zonder aan
wijsbare reden echter niet, waardoor de
proef mislukte.
De „Thor-Able" werd gebruikt om een
nieuw type neuskegel, bestemd voor een
intercontinentale raket die momenteel
nog in het ontwikkelingsstadium is, in
de vlucht te testen.
Maximale subsidies dorps-
en wijkcentra
De Staatscourant bevat een besluit
van de minister van Maatschappelijk
Werk tot vaststelling van een nieuwe
schaal van maximaal te verlenen sub
sidies aan instellingen, die zich ten doel
stellen de oprichting, de exploitatie en
het beheer van dorps- en wijkcentra.
De oude beschikking van Juli 1957 is
thans vervallen.
De nieuwe schaal, die met ingang van
1 januari 1959 van kracht is, geeft als
maximale subsidies f. 12.375 voor ge
meenten beneden 500 inwoners, met op
lopende bedragen tot f. 92.810 voor ge
meenten tot 15.000 inwoners.
Boven Canada ligt het centrum van
een omvangrijke depressie. Een deel
ervan breidde zich vanmorgen uit in de
richting van IJsland. Midden op de
Oceaan heeft zich een hogedrukgebied
ontwikkeld, dat tamelijk snel naar Ier
land trekt. Tussen dit hogedrukgebied
en een lagedrukgebied boven Scan
dinavië voeren westelijke tot noordwes
telijke winden polaire lucht naar West-
Europa. Een randstoring van het lage
drukgebied veroorzaakte tijdelijk nog
vrij veel wind. In het zeegebied tussen
de Azoren en Portugal bevindt zich een
depressie, die maar weinig meer van
plaats verandert.
De komende 36 uur blijven afnemende
noordwestelijke tot westelijke winden
polaire lucht naar onze omgeving voe
ren, waarin flinke opklaringen zullen
voorkomen en slechts nog een enkele
verspreide buien, voornameljj in het
noorden van het land. De komende
nacht kan de temperatuur tot om het
vriespunt dalen, maar morgen stijgt het
kwik tot ongeveer 6 graden boven het
vriespunt.
25 JANUARI
Zon op: 8.32 uur; onder: 17.14 uur.
Maan op: 18.33 uur; onder: 8.21 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.42 en
15.53 uur.
Laagwater te 11.49 uur.
(26/1 hoogwater te 4..21 en 16.30 uur;
laagwater te 0.08 en 12.27 uur).
Dit nummer bestaat uit 16 pag. en
en een Bijvoegsel
„Wie ons beschuldigt van agressie jegens
Finlandlastertzegt Russische premier
Mensen, die de Sovjet-Unie beschuldigen van agressieve bedoelingen jegens
Finland, zijn „lasteraars en vijanden van de twee landen", aldus verklaarde
premier Kroesjtsjef gisteren in Leningrad, waar hij zijn besprekingen met de
president van Finland, Kekkonen, voortzette. Laatstgenoemde was donderdag
onverwacht in Leningrad aangekomen voor wat genoemd werd een „onofficieel
bezoek". Kroesjtsjef noemde het binnenlandse bewind in Finland „een aange
legenheid van het Finse volk". Van zijn kant verklaarde president Kekkonen
beiden spraken aan een lunch ter ere van de Finse bezoekers „dat de
overweldigende meerderheid van de Finnen ijvert voor goede betrekkingen met
de Sovjet-Unie". De Finse en Russische ministers van Handel, die eveneens in
Leningrad besprekingen voeren, zjjn overeengekomen, dat er binnenkort in Moskou
onderhandelingen zullen beginnen over de ruilhandel tussen beide landen. In het
voorjaar volgt dan een gesprek over een overeenkomst op lange termijn.
a a *1 vervolgde Kroesjtsjef, wil men graag
./VcIllVtll op AlllCriKa meer aan ons verkopen en minder van
a ons kopen. Maar dit zal moeilijk gaan.
Kroesjtsjef merkte in zijn toespraak
op, dat de economische samenwerking
tussen Rusland en Finland een einde
zal maken aan de werkloosheid in laatst
genoemd land. En over werkloosheid
kan ik meepraten, want ik ben zelf ar
beider geweest, aldus Kroesjtsjef.
Bepaalde Finse journalisten en bladen
maken van aanvallen op de Sovjet-Unie
hun specialiteit, zo vervolgde de Rus
sische premier. Zij worden blijkbaar
goed betaald door reactionairen en krij
gen mogelijk subsidie van derde landen,
die belang hebben bij een verslechte
ring van de betrekkingen tussen de
Sovjet-Unie en Finland. Kijk nu eens
naar onze pers. Daar is niets in te vin
den wat schadelijk kan zijn voor de
betrekkingen tussen onze landen, aldus
Kroesjtsjef. Hij vroeg Kekkonen hem
zijn openhartige woorden niet kwalijk te
nemen. Mochten de negatieve pers
uitingen echter niet stopgezet worden,
dan kan dit grote schade berokkenen
aan onze betrekkingen, zo voegde de
Russische premier hieraan toe.
In sommige kringen in Finland, 00
De hoeveelheid goederen, die wij van
Finland kopen, hangt af van hetgeen
de Finnen van ons kopen.
Wij hebben geen dollars, aldus de
Russische premier, de V.S. drijven geen
handel met ons. Zij voeren een politiek
van discriminatie. Maar deze politiek is
een mislukking gebleken. In leidende
Amerikaanse kringen meende men, dat
de Amerikaanse handelsembargo's de
ontwikkeling van onze economie, weten
schap en techniek zou vertragen. Maar
wat gebeurde er?, zo vroeg Kroesjtsjef.
De Sovjet-Unie is het eerste land ge
weest, dat een aardsatelliet heeft gelan
ceerd. En wij besloten door te gaan met
het onderzoek van de ruimte en een
raket in de richting van de maan te
lanceren. Dit getuigt van het hoge
niveau van de Russische wetenschap en
techniek. Ik geloof wel, dat de Amerika
nen ook raketten bouwen en deze zul
len lanceren. Het verschil is echter, dat
zy het zullen doen en wij het al gedaan
hébben. En het spreekt vanzelf, dat
onze wetenschap en techniek zich zul
len blijven ontwikkelen, aldus Kroesjt
sjef,
Een beeld van de constructie van
de olieleiding, die medio 1960 olie
van Rotterdam door Brabant naar
Keulen zal voeren ter bevordering
van de raffinaderijen in West-
Duitsland. Deze opname werd ge
maakt bij s-Gravendeel aan het
Hollands Diep.
Geen voorsprong,
maar achterstand?
De Russen zullen tegen 1961 over meer
dan viermaal zoveel intercontinentale bal
listische projectielen beschikken als de
Amerikanen, aldus verklaarde een voor
aanstaand Democraat gisteren in de
Amerikaanse Senaat. Deze opva.tting van
Stuart Symington, die lid is van de Se
naatscommissie voor de strijdkrachten
en onder president Truman minister
voor de Luchtvaart was, vormt een
sterke tegenstelling tot de uitspraak van
de Amerikaanse minister van Defensie,
McElroy, dat de berichten over de
sterkte van de Sovjet-Unie op het ge
bied van raketten overdreven zijn en
dat er geen positive bewijzen zijn, dat
de Sovjet-Unie op het gebied van de
intercontinentale projectielen een voor
sprong op de V.S. hebben. Senator
Stuart Symington verklaarde, dat Ixij
i na een uitgebreide studie tot de conclusie
was gekomen, dat de Russen op het
I ogenblik minstens een voorsprong van
vier op één hebben. De Amerikaanse
regering liet zi. toe, dat deze voorsprong
i nog groter inplaats van kleiner wordt,
j ondanks „alle vage geruststellingen, die
in de afgelopen jaren en opnieuw kort-
geleden zjjn gedaan".
Toezegging Adenauer
aan dr. Goldmann
De Westduitse Bondskanselier, dr.
Adenauer, heeft de voorzitter van het
Joodse Wereldcongres, dr. Goldmann,
meegedeeld, dat zijn regering al het mo
gelijke, zal doen om een herhaling van
anti-semitische incidenten in de Bonds
republiek te voorkomen. Adenauer en
Goldmann hebben gisteren te Bonn een
bespreking gehad. De Bondskanselier
heeft tevens toegezegd, dat zijn regering
maatregelen zal nemen ter bespoediging
van de betaling van schadevergoeding
aan Joodse slachtoffers van het nazisme.
Groothertogin Charlotte
veertig jaar op de troon
De Luxemburgers hebben gisteren
herdacht, dat Groothertogin Charlotte
veertig jaar geleden op de troon is ge
komen. Er werd een militaire parade
gehouden. Vervolgens werd in de kathe
draal een pontificaal Te Deum gezongen
ter ere van de Groothertogin. Op het
middaguur werden 101 kanonschoten
afgevuur van de hoogten rondom de stad.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Bech, bood een lunch aan, waarop de
leden van de regering, de hoofden van
de diplomatieke missies, de leden van
de Hoge Autoriteit van de K.S.G. en de
leden van het Gerechtshof van de Euro
pese Gemeenschappen aanzaten.
Weer een instorting in een
Belgische mergelgroeve
In de nacht van donderdag op vrijdag
heeft zich in de mergelgroeve ,De grote
berg" te Zussen een instorting voorge
daan over een twintigtal vierkante me
ter. Er waren op dat ogenblik geen ar
beiders aan het werk. Een hoeveelheid
champignons ter waarde van 20.000 fran
ken ging verloren. In de groeve te
Zichen-Zussen-Bolder, die enige tijd ge
leden over een grote oppervlakte is in
gestort, is men nu gereed met het gra
ven van een gang naar een mestkamer,
waar zich de resten van tien mensen
zouden bevinden. Men heeft 300 vierk.
meter van de kamer doorzocht, maar
niets ontdekt. Het werk wordt voort
gezet.
Een bulldozer van het leger, die terug
keerde van de groeve in Zichen-Zussen-
Bolder, is b\j Namen in botsing gekomen
met een autobus. Vier buspassagiers
werden gedood en circa 80 gewond.
(Advertentie)
|BREESTP.I73*TEL.23557l
Proef met nieuw
knipperbolsysteem
(Speciale berichtgeving).
Bij een der beschermde voetgan
gers-oversteekplaatsen in Hilversum
is een proefneming begonnen meteen
geheel nieuw knipperbolsysteem, dat
door het plaatselijk energiebedrijf is
ontwikkeld en waarmee men eer. af
doende oplossing hoopt te hebben
gevonden voor het euvel, dat bet knip
perlicht onvoldoende zichtbaar is als
de zon op de bollen schijnt. Blijkt dit
systeem te voldoen en men heeft
er grote verwachtingen van dan
lijkt het waarschijnlijk, dat het ook
elders in den lande zal worden toe
gepast omdat men overal met het
zelfde bezwaar heeft te kampen.
De proefbollen bevatten vier zeer
sterke lampen, die diagonaal aan en
uit floepen (steeds twee tegelijk). Op
een van de bollen is bovendien tegen
de beide helften een ring van fluores
cerend materiaal aangebracht, die het
licht nog even „vasthoudt". Dit licht
zou te sterk zijn als de avond vait en
daarom is een voorziening getroffen, dat
de spanning bij het donker worden kan
worden verminderd. Men hoeft daar
voor maar een schakelaar om te draaien.
Ook is het mogelijk eventueel twee lam
pen in het horizontale vlak en zelfs alle
vier tegelijk te laten knipperen. De
proefneming zal geruime tijd duren, om
dat men ook het effect tijdens een zo
mens zonnetje wil beoordelen.
Een langdradig probleem wachtte
de filmkomiek Danny Kaye dezer
dagen in het restaurant van het
vliegveld Ciampo bij Rome. Toen
hij daar arriveerde uit Tel Aviv
stond de onvervalste Italiaanse
spaghetti al op hem te wachten.
Men wilde wel eens zien hoe hij dat
varkentje nu wel zou wassen. Hier
liet U hem in actie.
Overstromingen in
Amerika: 100 doden
De ergste overstroming van by na een
halve eeuw heeft gisteren als gevolg van
een dijkbreuk Chilliocothe (Ohio) in de
Verenigde Staten getroffen, een derde
van de historische stad onder water ge
zet en 10.000 mensen uit hun woningen
verdreven.
Een andere overstroming de ergste,
die men daar ooit heeft meegemaakt
dwong de autoriteiten twintig procent
van de bevolking van Meadville (Penn
sylvania) te evacueren en heeft de zie
kenhuizen van de stad met slachtoffers
van de kou eij ontbering gevuld. Ohio
en Pennsylvania zijn thans door presi
dent Eisenhower tot rampgebied ver
klaard. De beide gouverneurs hebben
om federale steun gevraagd, welke on
middellijk verleend zal worden.
In totaal hebben de grillige stormen,
die de overstromingen veroorzaakt heb
ben, de dood van meer dan 100 mensen
en een schade van bijna 100 miljoen in
Amerika veroorzaakt.
Intussen dreigen er nog meer over
stromingen. De rivieren in New York
en de staat Kentucky zitten vol ijsver-
sperringen als gevolg van de hevigste
storm van het Jaar, die het ijs op elkaar
heeft gestapeld. Door een temperatuur
onder het vriespunt wordt de ellende
van miljoenen nog vergroot en vriest
het overstromingswater dicht.
Mager resultaat van
overleg in Genève
De Sovjet-Unie heeft gisteren op de
Geneefse conferentie over een verbod
van proeven met kernwapens andermaal
het Amerikaanse voorstel, dat de con
ferentie een technische werkgroep vormt
ter bestudering van de nieuwe gegevens
van ondergrondse atoomontploffingen
in Nevada, verworpen.
Van gezaghebbende zijde werd verno
men, dat de Amerikaanse afvaardiging,
gesteund door de Britse, de Sovjet-Unie
verzocht heeft de wetenschappelijke ge
gevens van de proeven in Nevada te
bestuderen.
Volgens de Russen kunnen de gege
vens worden bestudeerd door een in
ternationale commissie van toezicht,
die na afkondiging van een verbod van
proefexplosies wordt gevormd, zo werd
van genoemde zijde vernomen.
De Rus Tsarapkin zei tot Journalisten,
dat hij niet tevreden is over het verloop
van de conferentie in de laatste tijd.
Sedert de verdaging op 19 december
zijn er nog geen vorderingen gemaakt,
aldus het hoofd van de Russische af
vaardiging.
Afweer van een rode
blokkade van Berlijn
Hoge Amerikaanse, Britse en Franse
officieren hebben overleg gepleegd over
eventuele mildtaire tegenmaatregelen In
het geval van een communistische blok
kade van West-Berlijn, aldus heeft een
woordvoerder van het Franse minis
terie van Buitenlandse Zaken gisteren
in Parijs meegedeeld. „Het is duidelijk,
dat geweld mek geweld beantwoord zal
worden", aldus de woordvoerder.
Hij zei, dat het overleg een zuiver
technisch karakter droeg. Men is niet
tot een conclusie gekomen.