Modern witgoed
PESTVOGEL: klein wonder van
bijna exotische schoonheid
w 3
is bont goed
K2r
zonder kringen
ZATERDAG 24 JANUARI
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
PAGINA 3
Spiegeltje, spiegeltje aan de ivand
Bloedsporen niet zo ernstig als U denkt!
ONS MENU VAN DE WEEK
'-''JzÊfêP
Parijs, januari '59.
Parijs staat in januari in het teken van „le Blanc". Het is er de
witte maand, oftewel de maand van het witgoed. De fabrikanten
hebben hun nouveauté's voor die maand bewaard. De winkels en
warenhuizen ruimen een ereplaats in aan alles wat vanouds onder
witgoed wordt samengevat beddegoed, huishoudlinnen, overhem
den, nachtgoed en lingerie. In de tijd dat onze moeders en groot
moeders trouwden en met een levensvoorraad van dat alles in het
huwelijksschuitje en hun huis stapten, was al dat goed inderdaad
witgoed. Onze generatie echter wast een groot deel daarvan met het
bonte goed mee. En de vrouw, die met haar tijd meegaat, zal dit jaar
helemaal geen witgoed meer bezitten, want alles is gekleurd, vaak
bont gekleurd.
van menige moderne badhanddoek-
gastenhanddoek - badlaken set. En
sommige zijn niet alleen leuk om naar
te kijken, maar handig in het gebruik:
ze zijn meer want dan .handje" aan
gezien ze een gebreide polsboord of
een met lastex ineengerimpelde pols-
boord hebben en eivormig van model
zijn. Het goed voor de badkamer komt
overigens niet alleen in stelletjes van
twee of drie bijeenhorende stuks,
maar in series waarin letterlyk alles
wat voor de badkamer nodig is, van
hetzelfde grote rode rozenmotief, van
hetzelfde sierlijke bladerrankenmotief,
met dezelfde paarse en roze anemonen
of identieke noppen verlucht is. Zoals
het washandje dus de gastenhanddoek
van klein formaat, de badhanddoek
van normale afmeting en het bad
laken, maar bovendien ook de badmat
en de badslofjes en de badjas... voor
mevrouw.
Waarlijk, vrolijker, kleuriger, fleu
riger dan het witgoed van 1959 is er
geen... bont goed. Het enige dat wit
bleef is het witte herenoverhemd.
J.V.
Nu in verschillende streken van ons land de pestvogel weer is ge
signaleerd, moet ik denken aan een voorval van enige jaren geleden,
waarbij dit dier betrokken was. Toen is het mij namelijk overkomen,
dat ik, thuiskomend, een bloedvlek vond op de stoep voor mijn deur
en een op de mat en ook, lieve deugd, een heel verontrustend spoor
van donkerrode spetten op de gangloper. Gelukkig mijn vrouw was
normaal aan haar werk, de overige huisgenoten droegen geen armen
in verband en waren springlevend. Ze stonden allen met belangstel
ling te kijken naar de boekenkast, waarop een kooitje stond, het
kleine houten kooitje, dat we altijd bij de hand hebben ingeval van
onverwachte logees. Gevleugelde logees wel te verstaan.
Het is jammer dat er in ons land, waar we zo gemakkelijk over verse vis
kunnen beschikken, zoveel minder vis wordt gegeten dan in de meeste andere
Europese landen. Want vis bevat niet alleen bijzonder belangrijke voedings
stoffen (speciaal eiwitten en zouten), maar is daarnaast ook nog bijzonder licht |||||||ip
verteerbaar. Veel huisvrouwen weten niet veel variatie in hun visgerechten aan
te brengen. Het draait bij hen steeds weer om gekookte of gebakken vis en als
groente: worteltjes of bietjes. En al zijn die gerechten op zichzelf heus niet te
versmaden, wanneer ze steeds weer op tafel komen worden ze wel eens vervelend.
En 't gekke is dat er in de meeste kookboeken juist bijzonder veel goede vis-
recepten zijn te vinden die beslist in de smaak zouden vallen, wanneer men
daarmee eens ging werken. Daar de aanvoeren van vis sterk wisselen, waardoor
er kans is op grote prijsschommelingen, is het verstandig niet met een voorop
gezet plan voor een bepaalde vissoort naar de winkel te gaan, maar ter plaatse
eens te zien welke vis die dag redelijk in prijs is en er mooi uitziet. Met het
oog op de voedingswaarde is het helemaal niet nodig dure vis te nemen, goed
kope vis als: schol, wijting en haring is net zo voedzaam als is duurdere, b.v.
zeetong of kabeljauw enz. dikwijls fijner van smaak.
Maar nogmaals: ook van een doodgewoon visje kan men, als men 't goed
bereidt, iets heerlijks maken. (Vergeet daarbij vooral de verse kruiderijen niet!)
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllliilllllllllllllllllilllb
door
Sjouke van der Zee
n dat logeerhokje zat onze nieuwe
gast, kort tevoren gebracht door
kennis, die zich zeker had
MAANDAG t zuurkool met varkensnier, aardappelenpureegort met
rozijnen.
DINSDAG t omelet met kaas, rijst, peterseliesaus, doperwten; karne-
melksepap.
jagerskool, gekookte lever, gepofte aardappelen; rijst met
bessesap. (Bonen en appeltjes in de week zetten).
DONDERDAG t bruine bonen met zoete appeltjes, aardappelen en doorregen
spek; citroenvla.
VRIJDAG gestoofde vis, aardappelkoekjes, witlofsla; griesmeelschoteltje
met gember of
kaasgehakt, gebakken aardappelen, sla van knolselderij;
griesmeelschotel met gember,
boerenkoolstamppot met worst; yoghurt.
champignonsoep met room; biefstuk tartaar, spruitjes, aard
appelen; fruitsla. (Gort in de week zetten).
WOENSDAG
ZATERDAG
ZONDAG
Gekleurde lakens roze, groene,
gele et cetera zijn allang geen
nieuwtje meer, maar blijven nog steeds
aan de orde van de dag, of liever: de
nacht. Lakens en slopen, voorzien van
een kleurig geborduurde of een fleu
rig bedrukte rand zijn nieuwer en, op
de Franse markt, in grote variatie
voorradig. Nieuwer nog is het bedde
goed bovenlaken en sloop dit
geheel en al van een katoenen impri-
mé en bontgekleurd of gedekt van
tint is. Bij de allernieuwste vindingen
ook horen de lakens in twee kleuren,
waarin die twee kleuren op de terug
slag door een witte, bedrukte rand
worden gescheiden. En het allernieuw
ste is... het serveerblad, voor ontbijt
op bed, dat precies dezelfde kleuren
en precies dezelfde bedrukte, witte
rand daar tussenin vertoont als het
laken. Voor mevrouw, die het ontbijt
op bed krijgt gebracht, is een kleuriger
harmonie nauwelijks denkbaar. Bij
dergelijk raffinement blijft het in de
Franse witte maand echter niet. Het
neemt nog andere vormen aan. Zo
als blijkt uit het ensemble van pyja
ma en kussensloop en bovenlaken, die
alle van dezelfde imprimé zijn en
alle werden afgewerkt met een biesje
van dezelfde contrasterende kleur. En
een andere vorm van slaapkamerhar
monie nog: het drietal laken, wollen
deken en wollen peignoir, die alle van
dezelfde (mauve of andere pastel)
tint zijn. Het voordeel van die kleu
righeid in de beddegoed-mode is, dat
er een aantrekkelijke vemieuwings-
mogelijkheid van half versleten la
kens en slopen in schuilt. Het pretti
ge is, dat ze het ontwaken op een
sombere trieste winterochtend iets
lenteachtig vrolijks kan geven. Maar
het nare is dat in de automatische
Franse wasserij de kleur wel eens van
eigenaar verandert en zij, die zich
heel conservatief aan frisse, witte,
ouderwetse lakens hield, de hare wel
eens roze of groen uit die „blanchis-
serie" terug kan krijgen, dank zij de
gekleurde lakens van een andere
klant. Op die eenvoudige manier zijn
wij althans in Parijs een snoezig roze
kussensloop rijker geworden, ofschoon
we een doodgewoon wit geval te was
sen hadden gegeven...
Kleur en vrolijkheid zijn van het
beddegoed naar de keukendoeken
overgeslagen. Wie nog roodgeruite
theedoeken bezit en glasdoeken met
een rode rand, is beslist hopeloos
ouderwets. De moderne doeken ver
tonen alle denkbare kleuren, alle
denkbare dessins, alle denkbare voor
stellingen, van simpele lijntekeningen
tot artistieke stillevens in diepe olie
verfkleuren. Niet alleen de voorwerpen
uit het huishouden komen aan die te
keningen te pas, ook de flora heeft
er haar deel aan, en ook de kruiderij,
ook het verkeer, ook moderne en an
tieke vervoermiddelen. En vis voor
het aquarium en vis voor de dis. En
zelfs de kermis. Op een van de nieuw
ste keukendoeken uit de Parijse .blanc'
zijn alle bruggen over de Seine in
beeld gebracht. En in Londen diepten
we onlangs een handige doek op,
die in drie kolommen drukwerk een
volledig overzicht geeft (namen en
adressen) van alle Londense thea
ters...
In de Franse badkamer is kleur niet
langer beperkt tot zachtgeel of he
melsblauw voor een baddoek hier of
daar. Bloemen, bonte bloemen hebben
er hun intrede gedaan, en ook ande
re snufjes brengen er vernieuwing.
Vooropgesteld dat meneer en mevrouw
samen één badkamer moéten delen,
hangen er op het handdoekenrek
misschien één handdoek met een grote
geborduurde „Mme" en een soortge
lijke doek met de geborduurde ver
melding „Mr" voor „monsieur". Mo
gelijk hangt er inplaats daarvan een
gestreepte „lamé" baddoek, één met
een ingeweven gouden (lurex> streep,
die net zo goed droogt als wasbaar is
Of misschien heeft de vrouw des hui
zes de voorkeur gegeven aan die heel
nieuwe doek van vuurrode badstof,
waarvan de smalle kant geschulpt
gefestonneerd is en die met een groot,
geborduurd bloemenmotief is verlucht.
Bij die handdoek een passend, gebor
duurd washandje. Washandjes horen
overigens niet alleen bij deze gebor
duurde handdoek, ze maken deel uit
Recept: jagerskool.
1 witte kool, 75 g. roomboter, 1 ui,
2 flinke goudreinetten, iets water,
zout, peper.
De gesnipperde ui in de boter gaar-
fruiten. De schoongemaakte en gesne
den kool even meefruiten, de in stukjes
gesneden geschilde appelen en iets
water toevoegen en 't gerecht in AA
uur gaar stoven.
Recept: bruine bonen met zoete
appeltjes.
Een specialiteit uit de Betuwe. Hier
voor 500 g. bruine bonen en 250 g.
zoete gedroogde appeltjes wassen en
weken. Samen met 500 g. doorregen
spek in het weekwater gaarkoken. Het
vocht met wat aardappelmeel binden.
Advertentie
inwrijven laten drogen
afborstelen
helpt direct tegen etensvlekken, vet,
teer, smeer, olie, vruchten, wijn, gras,
lipstick, parfum, stempelinkt, enz.
verwijdert vlekken Royale tube f.1.95
LAHNEMANN Laren (N.H.) Postbus 18 Imp. v. Polycolor-K2r-Placentubex-Margret Astor-Mouson-Blendax
DE MAN, DIE in één nar tijds met zijn sabel 14 wolven doodde
1. Op een winteravond, van het jaar
1902 zat de Kozak Iwan Varlomoff sa-
men met zijn vriend Wainimo in een hut,
ergens in noordelijk Finland. Iwan was
korporaal in de Finse Garde en wilde
omstreeks middernacht opbreken om de
volgende morgen 6 uur weer in de ka
zerne te zijn. Wainimo probeerde zijn
vriend over te halen om te blijven over
nachten, daar de bossen rondom wemel
den van de wolven. Iwan liet zich ech
ter niet bepraten. Hij wees op zijn sabel
en verzekerde zijn vriend, dat hij daar
mede best in staat was zich de ondieren
van het lijf te houden.
2. De afstand tussen de hut en de ka
zerne bedroeg slechts 15 kilometer. De
weg voerde evenwel door dikke bossen
en over een groot toegevroren meer.
Iwan vorderde snel. Hij bezat de gave
zich gemakkelijk te oriënteren en steeds
de juiste weg te kunnen vinden. Plotse
ling hoorde hij het gehuil van wolven
en kort daarop stond hij tegenover twee
troepen van deze roofdieren, die onmid
dellijk tot de aanval overgingen en Iwan
nauwelijks de kans gaven zich met ge
trokken sabel voor een dikke boom op
te stellen.
3. De roofdieren sprongen van alle
kanten op hem los, maar Iwan hanteer
de de sabel zo bekwaam, dat de ene wolf
na de andere stuiptrekkend op het slag
veld bleef liggen. Telkens als een wolf
was geveld, stortten de andere dieren
zich op het lijk en verscheurden het
Toen Iwan eindelijk zijn weg kon vervol
gen, liet hij 14 dode wolven achter.
4.Wainimo was intussen ongerust ge
worden en had zich met de commandant
van Iwans kazerne in verbinding ge
steld. Men stelde een onderzoek in en
na korte tijd vond men de resten van de
verslagen wolven en tenslotte ook Iwans
sabel. Wainimo onderzocht de sabel
nauwkeurig en gaf hem vervolgens aan
de bevelvoerend officier. Laat Uw men
sen deze sabel eens uit de schede trek
ken; twee aan de handgreep en twee on
der aan de schedezei hij. ,fZe zullen
wapen en schede niet kunnen scheiden.
En jvaarom niet? Iwan heeft na zijn ge
vecht met de wolven vergeten het bloed
van de kling te vegen, zodat de sabel
vastgevroren zat, toen hij door een twee
de groep ivolven werd aangevallen. Hij
kon zich dus niet verweren en werd al
dus een prooi van de roofdieren"
at moeten onze voorouders toch
weinig oog hebben gehad voor
schoonheid van de na
tuur, dat ze zo'n juweel van een
dier, aan zo'n dwaze en onaangenaam
klinkende naam konden verbinden. Nu
hebben wij, behoorlijk verlichte 20e
eeuwers wel gemakkelijk praten. Wij
hoeven niet benauwd te zijn voor de
pest, een ziekte, die in vroeger eeuwen
zo verschrikkelijk kon huishouden on
der de mensen en in een tijd van zeer
primitieve geneeskunde. Wij zijn niet
bijgelovig en wij weten al zo kolos
saal veel. Wij zullen de fout niet
maken een gevreesde ziekte in ver
band te brengen met de toevallige
verschijning van een diersoort, die
aan onze narigheid part noch deel
heeft.
De Duitser gebruikte trouwens die
ongelukkige naam niet. Hij zegt
„Seidenschwanz" en typeert het dier
daarmee heel wat beter, want zijde
achtig glanzend is zijn staart en zijn
hele lijf van de merkwaardige bruin
gele kuif tot en met de punten der
diepzwarte vleugels.
herrinerd, dat ik jaren terug op een
barre winterdag eens kilometers ver
had getrapt om een glimp te kunnen
opvangen van de toen plotseling ver
schenen wondervogels, de pestvogels
uit Lapland, Zweden en de Oostzee
landen.
Waarom dit exemplaar zich zomaar
van de grond had laten oppakken, zal
wel altijd een raadsel blijven.
Hadden de rustige noorderlingen
zulke beste ervaringen opgedaan met
de mensen uit de landen, waar ze in
'troepjes van twintig tot zelfs vijftig
stuks doortrekken? Of was het dier
een ongeluk overkomen?
Wantdat bloedspoor
Gelukkig werd dit raadsel snel opge
lost en zonder politiedeskundige. De
pestvogel is n.l. een bessenplukker
eerste klas. Oranje vuurdoornbessen
rode bessen van de contoncaster en de
bloedrode van de berberis, hij lust ze
allemaal. En aangezien iedere vogel
een zeer vlotte spijsvertering heeft en
nogal kwistig is met het achterlaten
van visitekaartjes, zo vinden wij de
onverteerde resten van zijn middag
maal overal, waar hij maar even is
geweest.
We kennen immers de paarsblauwe
vlierbesspatten van de spreeuwen op
de trottoirs. En de braam en de lijs
terbes, hoe zouden ze op de vele won
derlijke plaatsen zijn terechtgekomen
als de vogels niet een handje hadden
meegeholpen met het rondstrooien
van de zaadjes, die tegelijk met de
uitwerpselen in één moeite worden
gedeponeerd.
In ons pestvogelgeval waren deze
overblijfselen donkerrood gekleurd.
Het dier was natuurlijk danig in de
war geweest, toen het werd opgepakt
en in volkomen vreemde omgeving
terechtkwam. En een vogel toont zijn
onrust nu eenmaal door het snel los
laten van zijn ballast.
Hij kreeg al spoedig een ruimere
kooi als eenkamerwoning, waar hij tot
rust kwam, zodat we er achter kon
den komen, wat hem scheelde. Want
al waren we ook nog zo blij met de
bijzondere gast, dat hij de lucht in
zou gaan, zodra hi) uit het ziekenhuis
was ontslagen, dat stond bij ons vast.
Tenminste mits er zich een troep
soortgenoten vertoonde, waarbij hij
aansluiting kon vinden. Hem in deze
ongelukkige omstandigheden vrijlaten,
zou hebben gelijk gestaan met hem
aan een tuinkat uitleveren
Het was een ongelofelijk mooie ver
schijning. Maar wat een miserabele
naam: pestvogel!
Jammer, dat mijn illustratie alleen
maar in zwart en wit kan worden ge
geven. Ze is slechts een benadering
van het ware beeld. Voor de kleur van
het oog, dat brandt in een koolzwarte
vlek, zou ik mijn meest intense blauw
en violet moeten mengen, evenals voor
de keelvlek, waarboven een slanke
zaadsnavel piekt.
Geraffineerd is het witte lijntje, dat
beide donkere vlekken af zoomt tegen
een grijsachtig bruin en beige, dat
eenvoudig niet is te beschrijven.
„Wax wing" noemen de Engelsen hem
en daarmee doelen ze op de bloedrode
lakdruppels van de zwarte vleugels.
Deze vleugels hebben een witte spie
gel (dat is een vleugelvlek) en ver
tonen bovendien nog helgele pijlpun
ten.
En dan komt een zachtgele staart-
zoom dit pronkstuk nog completeren
tot een klein wonder van bijna exo
tische schoonheid. Merkwaardig is
het, dat ons land, laten we liever
zeggen, dat Weét-Europa met zijn
in het algemeen sober gekleurde vo
gelrijkdom, een paar vogels kent, die
opvallen door zeer felle en ongewone,
ja tropische kleuren. Het zijn het
Jjsvogeltje, de hop, de pestvogel, de
wielewaal, de bijeneter en de schar
relaar, al zijn de laatste twee in ons
land vrijwel onbekend.
Onze gast was zeer rustig. Ook
beschaafd in zijn optreden, be
halve wanneer hij bessen at,
want die slikte hij helemaal in, niet
een of twee, maar wel tien of twintig
achter elkaar, tot hij vol leek te zit
ten van zijn zwarte snavelslabbetje
tot en met zijn staartbasis. En maar
bloedvlekken overal in zijn kooi!
Maar mijn tuin werd arm aan bessen,
die kon dat tempo niet bijhouden.
Gelukkig kwam er hulp. Mijn s.o.s.
sein in de krant werd opgevangen en
prompt kwam er een vogelvriendin
opdagen met een geweldige voorraad
tuinbessen, een schaal met een kop
erop. Ook probeerde ik een menu
variatie: van andere bevriende zijde
kreeg ik een hoeveelheid vliegenma-
den, U weet wel van die wriemelende
beestjes zonder pootjes. Ik stak een
lepeltje met het nieuwe levende ge
recht door de tralies... en ik kon erop
wachten!
Als koek gingen ze naar binnen,
terwijl de grote vogelkuif hevig mee
werkte. Hup! op de stok even de sna
vel driftig afstrijken links rechts,
links rechts, weer een kwartdraai...
aanneme! nog zo'n portie!
oe het afliep! HU bleek niet goed
te kunnen vliegen, hoewel hy
niet invalide was. Had ik het
hem kunnen vragen, dan zou hij ge
zegd hebben: „Geef mU de toendra's
en de bossen van Noord Zweden maar,
dan mag ju in m\jn kooi gaan zitten"
Ik heb hem niets gevraagd en hem
naar Artis gebracht. Daar heeft hy
zich in een zeer grote volière nog ja
renlang vermaakt, in gezelschap van
een blauwwitte tropische ekster. Tot
vreugde van de bezoekers, die ook nog
oog hebben voor iets anders dan
apen en olifanten.
Dat een botsing ook nog wel eens ge
luk kan brengen en zelfs een men
senleven kan redden, ondervond de
achtjarige James Boyer in Detroit.
De jongen had een muntstuk inge
slikt, dat in „het verkeerde keelgat"
was blijven steken. Met een ambu
lancewagen werd hij in razende
vaart naar een ziekenhuis vervoerd
en deze haastige spoed was nu eens
wél goed. want door de enorme
snelheid knalde de auto regen een
andere wagen op. Uit de wrakstuk
ken kroop James ongedeerd te voor
schijn. Hij was er zelfs veel beter
aan toe dan eerst, want door de ge
weldige schok was het muntstuk
uit de luchtpijp geschoten.
H°tee'
-*■ nie
