Prof. dr. ir. H. Mol aanvaardde de
Leidse leerstoel in de fonetiek
Beta-positie in alpha-kring
Dokter
W. van Rossem
GEBR. HUISMAN
Minister G. Ph. Helders sprak in
Leiden over politieke situatie
Een totaal andere Daney Kaye
Gouden resp. zilveren insigne
voor 22 jubilarissen
Kerkelijk Leven
FILMS VAN DEZE WEEK:
97ste Jaargang
Zaterdag 17 januari 1959
Tweede blad no. 29041'
Gistermiddag aanvaardde prof. dr. ir. H. Mol het ambt van buiten
gewoon hoogleraar aan de Leidse Universiteit in de fonetiek met het
uitspreken van een oratie onder de titel „Een wandeling door de
fonetiek" in het Groot Auditorium.
Prof. Mol, die hiermede een nieuwe leerstoel aanvaardde, bekleedt
daarmede in de literaire faculteit een bijzondere positie als enige hoog
leraar met een wetenschappelijke vorming in de „beta-richting" in
deze alpha-faculteit.
Drie werktuigen
Prof. Mol ving zijn oratie aan met
een korte beschrijving van de gereed
schappen, die de mens bij spreken en
verstaan gebruikt, en die het studie
object van de foneticus vormen: de
spreekwerktuigen, het gehoororgaan en
het zenuwstelsel. Hij stelde voorts vast,
dat de mens, in tegenstelling tot de
meeste zoogdieren, door de bouw van de
mond in staat is tot spreken door mid
del van organen, die in eerste aanleg
hiervoor niet waren bestemd. Als con
clusie van zijn beschouwing over het
gehoororgaan stelde prof. Mol, dat het
mechanische systeem van het oor een
compromis tussen met elkaar strijdende
eisen is en als zodanig typisch een door
de natuur gewrochte ingenieursoplos
sing genoemd zou kunnen worden. De
kennis van de mechanica van het oor
is van het grootste belang voor het
voorspellen van het succes van gehoor-
verbeterende operaties en voor het ver
klaren van het uitblijven van gunstige
resultaten in sommige gevallen.
Interpretatie en registratie
Uitvoeriger ging spreker in op het
verschijnsel van de fonemen, de code
elementen in de gesproken taal als
richtsnoer voor het analyseren van de
verschijnselen van de fonetiek. Hij wees
op het belang van een juiste interpre
tatie van bij onderzoek waargenomen
verschijnselen voor een goed begrip van
eventuele afwijkingen in het mechanis
me van het oor. Hij vond enkele be
langwekkende overeenkomsten met de
communicatietechniek b.v. bij de telefo
nie. Voorts behandelde hij enkele
fysische aspecten van spraak en gehoor,
in het bijzonder de ontleding van de
spraakklanken in basisklanken of hoofd
tonen, en de technische middelen die de
tegenwoordige onderzoeker ten dienste
staan voor een bijzonder nauwkeurige
registratie.
Hij wees er daarbij op, dat het ge
luid, dat door het oor verwerkt kan
worden, berust op slechts zeer geringe
drukverschillen in de atmosfeer, varia
ties in de orde van een miljoenste
atmosfeer bij luide spraak. Het is be
grijpelijk dat bij dergelijke zeer kleine
variaties de waarde van nauwkeurige
registratie van groot belang is.
De techniek is zelfs zover gevorderd,
dat men in staat is ten behoeve van
wetenschappelijk onderzoek met instru
menteel nagebootste fonetische gereed-
en -twintig jaar arts
Vijf.
Donderdag 29 januari is het 25 jaar
geleden, dat dokter W. van Rossem,
thans een in brede kring bekend en
hooggeacht medicus, aan de Leidse
Universiteit het artsexamen verwierf.
Dokter Van Rossem, nu al weer vele
jaren als chirurg werkzaam in het St.-
Elisabeth-ziekenhuis, werd 9 september
1907 te Utrecht geboren. Na zijn gym
nasiale opleiding in Den Haag, kwam
hij in 1926 naar Leiden om aan de
Universiteit een medische studie te vol
gen. Op 29 januari 1934 slaagde hij voor
het artsexamen. Dokter Van Rossem,
die van 1 oktober 1933 tot augustus 1941
assistent bij prof. dr. W. F. Suermondt
was, nam 1 september van dat jaar de
praktijk over van dr. J. R. de Bruine
Groeneveldt.
Dokter Van Rossem, die aan het St.-
Elisabeth-ziekenhuis ook als docent
verbonden is voor de opleidingscursus
„verpleegstersdiploma", is o.a... secretaris
van de Leidse Specialistenvereniging
en heeft als adviseur zitting in het be
stuur van het Ziekenfonds voor Alphen
a. d. Rijn en omstreken.
Ter gelegenheid van dit jubileum
heeft zich uit de kring van zijn patiën
ten en oud-patiënten een comité ge
vormd, dat hem die dag een huldiging
zal aanbieden. Zij, die aan dit bewijs
van dank en medeleven wensen bij te
dragen, kunnen hun bijdrage overmaken
op giro 9013 van de Twentsche Bank te
Leiden ten name van ir. W. F. Engels,
met vermelding „jubileum W. van Ros
sem".
Na een huldiging in intieme kring zal
dokter Van Rossem op 29 januari in
het St.-Elisabetih-ziekenhuis van 11-30
tob 1236 mi teeteUMO,
schappen werkende modellen gemaakt
kunnen worden van zenuwvezels.
Men vraagt zich dan onwillekeurig af,
in hoeverre dergelijke modelproeven
misschien zullen leiden tot de construc
tie van een machine, die reeds vóór
haar bestaan bekendheid geniet als de
fonetische schrijfmachine. Van een der
gelijke machine wordt uiteindelijk ver
wacht, dat zij gesproken zinnen zonder
menselijke tussenkomst weergeeft in
conventioneel schrift. Zij stelt dus de
mechanisering voor van het werk van
de stenograaf.
Fonetische schrijfmachine
onbereikbaar ideaal
Persoonlijk geloofde spreker niet in
een dergelijke mogelijkheid. Men stuit
bijvoorbeeld reeds onmiddellijk op de
moeilijkheid, dat de machine de con
ventionele spaties tussen de woorden
in de geschreven taal niet kan aan
brengen. Deze spaties zijn in de ge
sproken taal niet als geluidspauzen
terug te vinden. De machine zou dus
moeten weten, welke klankreeksen in
de betrokken taal als afzonderlijke
worden worden beschouwd. De ma
chine moet dus over hersens beschik
ken en zelfs in vele gevallen de tekst
kunnen begrijpen!
Voorts wordt steeds duidelijker,
vooral door interessante experimen
ten van de laatste jaren, dat de ge
luidstrillingen, die de mond van de
spreker verlaten, geen éénduidige be-
De president-curator, dr. J. E. ba
ron de Vos van Steenwijk, compli
menteert de nieuwe hoogleraar en
diens echtgenote bij de receptie na
de oratie.
(Foto L.D./Van Vliet)
schrijvingen zijn van de fonemen die
de spreker bedoelt. Deze geluidstril
lingen vertonen sterke overeenkomst
met onvolledig geadresseerde brieven.
De hoorder, daarbij geleid door zijn
kennis van taal, situatie en spreker,
sorteert deze brieven in een vakwerk
van beperkte mogelijkheden. Spraak-
trillingen kunnen dus slechts door het
menselijk brein worden geïnterpre
teerd.
Na de oratie, die met de gebruikelijke
toespraken werd besloten, vond een
receptie plaats in de ontvangstkamer
van de Academie.
OFF. DEALER
voor Leiden en omstreken.
Tijdelijk showroom
HOGEWOERD 66 - TEL. 31292
REPARATIES:
HOOFDSTR. 159 - LEIDERDORP
Telefoon 21708
Willem Berkhemer
voor Bijzonder Kerkewerk
De commissie Bijzonder Kerkewerk
van de Leidse Hervormde Gemeente
heeft voor de komende programma's
van haar zondagmorgenbijeenkomsten
in het Luxortheater enkele algemeen
bekende figuren gevraagd, o.a. prof. dr.
A. A. van Ruler, Goos Kamphuis en
prof. dr. H. Kraemer.
De eerste bijeenkomst van zondag as.
verdient bijzondere aandacht door het
optreden van Willem Berkhemer, de
Nederlandse woordkunstenaar, die grote
bekendheid heeft verkregen door zijn
voordracht van bijbelfragmenten.
Hoe zeer deze kunstenaar met zijn
sober, maar buitengewoon veelzeggende
en indrukwekkend werk wordt gewaar
deerd blijkt uit het feit, dat hij mocht
optreden voor de Koninklijke Familie,
evenals voor kunstkringen en Volksuni
versiteiten in de grote steden, terwijl hij
ook herhaaldelijk een regeringsopdracht
ontving om in het buitenland Engels
sprekenden zijn bijbelvertolking te bren
gen.
Het is dan ook niet overdreven, wan
neer de commissie voor Bijzonder Ker
kewerk de Luxorbezoekers van zondag
morgen a.s. een exclusief programma in
het vooruitzicht stelt.
Prins Bernhard leidt
Bilderberg-conferentie
Onder voorzitterschap van Prins Bern
hard wordt dit weekeinde in Oosterbeek
een bijeenkomst van het „Steering-com
mittee" der Bilderberg-conferentie, uit
gebreid met enkele daartoe uitgenodig
de personen, gehouden.
Advertentie
19 cent per rol
Italia no, de heerlijke
versnapering bij
hoest en verkoudheid
EEN PRODUCT VAN KINS- EN RANGFABRIEKEN TONNEMA N.V. SNEEK
Dekkingspercentage 84
Volgens de door het Centraal Bureau
voor de Statistiek samengestelde voor
lopige gegevens bedroeg de waarde van
de invoer in december 1958 f. 1.265 mil
joen (v.m. f.1.189 miljoen(, terwijl voor
een waarde van f. 1.068 miljoen (v.m.
f. 1.079 miljoen) werd uitgevoerd.
Het dekkingspercentage bedroeg in
december 84 (v.m. 91).
Op vergadering C.H.U
Minister G. Ph. Helders, die belast is
met de Zaken Overzee, sprak gister
avond op een vergadering van de afde
ling Leiden van de CHU. Een vergade
ring, die vanzelfsprekend in het teken
stond van de komende Kamerverkiezin
gen.
Nadat de voorzitter van de Leidse af
deling, de heer P. S. Harmsen, de leden,
die in vry grote getale naar het wijkge-
bouw Levendaal gekomen waren, harte
lijk had verwelkomd en een enkel woord
had gewijd aan de huidige politieke si
tuatie voerde de minister het woord. De
bewindsman schetste aan het begin van
zijn toespraak in het kort de vrees, die
velen, ook in eigen kring, koesteren
wanneer het om de praktische politiek
gaat. Er ontstaat dan dikwijls een soort
gevoel van onbehagen. Rekening moet
echter worden gehouden met een aantal
belangrijke factoren. Men heeft, zo ver
volgde de minister, de plicht aan de po
litiek, hoe dan ook, deel te nemen en
juist in tijden als deze moet men er zijn
tijd en arbeidskracht zoveel mogelijk
aan geven. Wanneer iemand zegt „ik
blijk buiten dat stuk van de politiek"
dan onttrekt hij zich in feite aan de
verantwoordelijkheid, aldus spreker. In
het verdere gedeelte van zyn inleiding
memoreerde minister Helders de ge
beurtenissen, die geleid hebben tot de
kabinetscrisis in de afgelopen maand.
Hij achtte het volkomen verklaarbaar,
dat na afloop van de tweede wereldoor
log zowel bij de PvdA als bij de KVP de
bereidheid aanwezig was tot samenwer
ken. Gezamenlijk wilde men recon
strueren wat in de jaren daarvoor ver
nield was. Logisch is het echter ook, dat
n*i verloop van enige tyd de verschil
punten steeds meer op de voorgrond
kwamen; ons leven is er nu eenmaal
een van beweging.
INTERESSANTE PERIODE
Met nadruk wees de minister erop, dat
men na de verkiezingen een bijzonder
interessante periode kan verwachten.
De algemene verwachting is, dat de
KVP één of twee zetels meer tot haar
„Mijn beste vijand"
Bewogen vlucht uit een bezet Frankrijk
TRIANON Vergis U. niet: ditmaal niet Danny Kaye in een
kolder-film, maar in het anders geaarde „Mijn beste vijand"(Me and the
colonel), naar de beroemde roman van Franz Werf el MrJacobowsky".
Zij speelt op het moment, dat de Duitsers in 1940 Frankrijk binnen
vallen en de zwervende jood, wie het vluchten voor de Duitsers in het
bloed zit, ook Parijs, dat bezet dreigt te worden, verlaten moet. Door
omstandigheden bevindt zich ook in zijn hotel de Poolse kolonel Tadeus
graaf Prokoszny, een soort middeleeuwse ridderfiguur, met een diepe
minachting voor-, zelfs haat tegen de joden. Ook deze moet vluchten,
omdat hij een boodschap voor Engeland bij zich heeft.
Nu is het 't merkwaardige in dit zo
boeiende en van onheilspellende drei
ging vervulde verhaal, hoe deze graaf
en deze jood, aanvankelijk oneindig ver
van elkaar verwijderd, door de gebeur
tenissen toch vrienden worden en wat
voor vrienden!
Enerzijds de militaire vechtjas, voor
wie de zogenaamde „eer" alles betekent.
Hij, die slechts één mogelijkheid ziet.
wanneer er moeilijkheden komen: „de
dood".
Anderzijds de jood. opgevoed naar het
principe, dat er altijd twee mogelijk
heden zijn. bedachtzaam dus. misschien
„sluw", spitsvondig, wanneer werkelijk
zijn laatste ogenblik gekomen lijkt.
Twee diametraal tegenover elkaar
staande mannen: de één hard als staal.
de ander gevoelig en wijs. Moeten
wij U het ganse verhaal, waarin ook
de vrouw een grote rol speelt,'geheel
vertellen?
U kunt het beter zélf zien en U er
van overtuigen, dat de kolonel en de
jood. eenmaal zijn grootste vijand tot
diens beste vijand, liever gezegd, diens
beste vriend wordt.
Beiden weten tenslotte met een on
derzeeër Engeland te bereiken.
Het ganse leven van het zo juist be
zette Frankrijk gaat aan Uw oog voor
bij met in het centrum deze kolonel
(Curt Jürgens) en deze jood (Danny
Kaye), niet te vergeten Nicole Maurey
als de vrouw, die beiden haar hart
schenkt. Zij is de eerste, die ontdekt,
welk een prachtmens deze jood is
Hij offert bijna zijn leven voor de
man. die hem beschimpte en de dood
wilde injagen. Desondanks weet hij
diens leven te redden.
Een beklemmende film, met als het
allerverwonderlijkste: een Dannv Kaye,
indringend menselijk zijn rol typerend,
gelijk Curt Jürgens dat in zijn rol doet
ais de personificatie van het boven an
deren #ofc verbeven voelende officie*»- ai
type, behorend tot de hoogste Poolse
adel uit een vervlogen tijd. Een man
echter, die lèèrt en de Jacobowsky. die
hem „eerst" steeds minder güig beval
len" promoveert tot de man „die hem
steeds beter gaat bevallen".
Daar is echter tijd voor nodig, er
moeten verschrikkelijke dingen gebeu
ren, alvorens hij rijp is voor dit in
zicht.
Tussen hen in de vrouw om wie zij
tijdelijk vechten; Nicole Maurey, zij,
die in Frankrijk achter moet blijven,
omdat er nog maar twee plaatsen op
de onderzeeër zijn.
Heeft zij hen later terug gezien?
Nogmaals: wie menen mocht, dat
Danny Kay slechts de man zou zijn.
die mensen aan het lachen brengt,
vergist zich deerlijk. Hij ontpopt zich
hier als een acteur van formaat, ge
heel vereenzelvigd met de Frans Wer-
feLfiguur: groot in zijn vindingrijk
heid, maar bovenol groot als mens.
Er zijn er geweest als hij! En talloos
veel anderen hebben van hem kun
nen leren.
Danny Kaye heeft het, ditmaal op
het wit-zwarte doek. waar gemaakt.
Met, zo af en toe, zijn grote humor
en persiflerende inslag óók!
beschikking zal krijgen en de PvdA drie,
vier of vijf zetels zal verliezen. Hoe het
metde WD zal gaan is evenwel niet te
voorspellen. Voor de CHU vooral zijn
volgens spreker de naderende verkiezin
gen van het allergrootste belang. Minis
ter Helders is van mening, dat zeer wei
dc mogelijkheid aanwezig is, dat een
aanzienlijk groter aantal stemmen op
de CHU wordt uitgebracht dan vorig
jaar het geval was.
Het streven naar de macHt is evenwel
niet het voornaamste. Het gaat bij de
CHU n.l. in de eerste plaats om het uit
dragen van de, beginselen. Het getal kan
vanzelfsprekend wel zin hebben, zo ver
volgde spreker.
EUROMARKT
Aandacht schenkende aan de Euro-
markt zei de minister, dat de landen,
welke hierbij zijn aangesloten, thans het
zelfde moeten kunnen presteren als de
Ver. Staten van Amerika.
Het particuliere initiatief achtte mi
nister Helders een zaak van de aller
grootste betekenis, ook voor ons land.
In en vanuit de Euromarkt zullen we
ons werk moeten doen. We dienen er
daarbij op te letten, dat een klimaat ge
schapen wordt waarin het particulier
initiatief in het belang van iedereen,
zich kan ontplooien, aldus minister Hel
ders. Op een vraag of de CHU al of niet
aan een brede basis zal moeten deelne
men antwoordde de minister, dat dit
afhangt van de omstandigheden. Na de
pauze werden enkele huishoudelijke za
ken afgehandeld. 0.m. werd de lijst van
kandidaten voor de Tweede Kamer be
sproken. Twee nieuwe leden konden op
deze bijeenkomst worden ingeschreven.
Zo groot was het aantal jubilaris
sen van de Leidse afdeling van de
Algemene Nederlandse Bedrijfsbond
voor de Metaalnijverheid en de Elec
tro-technische industrie, dat ze, in af
wijking van de gewoonte, niet op het
toneel werden geroepen. Nu bleven ze
in de zaal zitten, temidden van de
overige leden van de Leidse afdeling,
die gisteravond in een gezellige bij
eenkomst in Den Burcht deze jubila
rissen huldigden.
Van de tweeëntwintig jubilarissen
waren er twaalf, die veertig of meer
jaren bondslid waren, terwijl de overige
tien dit reeds sinds 25 jaar waren. Twee
vertegenwoordigers van deze groepen,
de heren P. Piket en H. A. de Graaf,
werden door hoofdbestuurder Willemans
samen met hun echtgenote op het to
neel toegesproken, nadat de heer D. van
Nes, die de zieke voorzitter verving, de
aanwezigen had verwelkomd. De heer
Willemans besprak de minder rooskleu
rige tijden, waarin de jubilarissen lid
waren geworden. Hy stelde de talrijke
verbeteringen in de toestand vast, die
sinds die jaren, mede door de trouw van
leden als de jubilarissen waren verwor
ven. Maar hij wees er tevens op, dat het
eind nog niet is bereikt, dat er ook nu
Vele diplomaten bij
minister Luns
De minister van Buitenlandse Zaken,
mr. J. M. A. H. Luns, heeft gisteren
in zyn ambtswoning in Den Haag de
gebruikelijke nieuwjaarsreceptie ge
houden. Vrijwel alle leden van het
corps diplomatique en zijn staf maak
ten hun opwachting bij minister en
mevrouw Luns op de zeer druk be
zochte receptie, die om halfzes begon
en ruim twee uur duurde.
Onder de aanwezigen merkten wij o.m.
op dr. A. A. L. Rutgers, vice-president
van de Raad van State en mr. G. C. D.
baron van Hardenbroek, Grootmeester
van het Huis van H.M. de Koningin.
Voorts de chef van de Generale Staf,
luitenant-generaal G. J. Le Fèvre de
Montigny, de chef Luchtmachtstaf, lui
tenant-generaal H. Schaper en de be
velhebber der Zeestrijdkrachten, vice-
admiraal H. H. L. Pröpper, mr. J. R. H.
van Schaik, minister van Staat, de Com
missaris der Koningin in de provincie
Zuid-Holland, mr. J. Klaasesz, de heer
E. H. van der Beugel, die onlangs tot
adviseur met speciale opdracht bij het
ministerie van Buitenlandse Zaken werd
benoemd en vele andere hoge functiona
rissen van het ministerie van Buiten
landse Zaken.
nog moet worden gestreden voor het be
houd van de verworven rechten, die
door de huidige politieke situatie in ons
land weer bedreigd schijnen te worden.
Daarom wekte hij op tot vergrote acti
viteit.
Na zijn toespraak werden de jubila
rissen door hun echtgenoten, die mede
in de huldiging waren betrokken en een
apart geschenk ontvingen gedecoreerd
met de gouden en zilveren insignes.
Het feestelijk gedeelte van de avond
werd daarna met veel vaart en vrolijk
heid afgewerkt. Er waren vlotte schets
jes en leuke liedjes en een overdaad aan
muziek, zodat de volle zaal zich zeer
goed amuseerde.
De namen van de jubilarissen waren:
40 jaar: de heren W. Brugman. A. van
Duuren, D. B. Gaykema, M. C. Hop-
5en?r-(?!ïïïei> W' Nagt«gaal. J. Tegelaar.
A. Vylbrlef, J. M. Wik, J. v. d. Woerd
P. Piket, P. Ouwerkerk en W. Stormer.'
25 jaar: H. R. Fexen, H. A. de Graaf
P. Laterveer, J. J. v. d. Pot, B. Schelvis,
ir A4?uffels- L Beekman. S. Fuchs, H.
W. Otto en P. J. j. Zaalberg.
NED. HERV. KERK
f'kSSSS.1* ,w->
GEREF. KERKEN
Tweetal te Middelburg (vac. J. H de
Boer) Jac. Boonstra te Zwaagwe&teinde
en; P. L. Sm 11de te Nlouwleusen. Beroepen,
te Vancouver (Canada) (vac. dr. A H
Oussoren) R. Groeneboer te Acton (Onta
rio. Canada) (voorheen te Weesp). Aan
genomen naar Woodstock (Ontario, Ca
nada) W. Feenstra te Harney B.C. (voor
heen te Dokkumi). Bedankt voor Bever
wijk (2e pred.pl.) H. B. Weyland te Nieu
wer-Amstel-noord; voor Aduard W.
Struye te Krommenie.
GEREF. GEMEENTE IN NEDERLAND
Bedankt voor Leerdam H. Ligtenberg
te Rotterdam-west.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Passaïc (U.S.A.) H. Riik-
sen te Vlaardlngen.
GEDACHTENISKAPEL VOOR
PROF. TITUS BRANDSMA
Ter herinnering aan pater prof. dr.
Titus Brandsma, die in 1942 in een con
centratiekamp in Dachau is overleden,
zal in Nijmegen een kapel worden op
gericht. Het gedachteniskerkje zal in
het hart van de stad worden gebouwd
Het vroegere plan tot oprichting van
een monument voor Titus Brandsma
komt met dit nieuwe plan te vervallen.
De man die teveel wist
Boeiende film met vele
uitstekende acteurs
Casino Weer een voortreffelijk
werk van Alfred Hitchcock in zijn wel
bekende stijl, bovendien met uitstekende
spelers als James Stewart, Doris Day
en Daniel Gelin. Deze film heeft al eer
der in onze stad gedraaid en toen veel
belangstelling getrokken, niet alleen
vanwege de garantie van tot het uiter
ste opgevoerde spanning zoals men van
Hitchcock kan verwachten, maar ook
vanwege de uitstekende tekening van de
sfeer in Frans Marokko. Er behoeft niet
aan getwijfeld te worden, dat ook dit.
werk ook nu weer vele toeschouwers zal
trekken.
„En alHjd lokt de vrouw":
Goede Spaanse film
Lido Het aantal Spaanse films, dat
op de Nederlandse markt verschijnt, is
maar uiterst beperkt. Dit maakt het des
te meer interessant er mede te worden
geconfronteerd. De oorspronkelijke titel
van de bovengenoemde film „De bloed
wraak" gééft heel wat beter de inhoud
weer dan de Nederlandse vertaling,
welke, zoals vaker valt te constateren,
in de eerste plaats appelleert aan sen
satie en seksualiteit,
ie hani
een eenvoudige Spaanse landarbeider,
die, ten onrechte, beschudigd van
moord, tot 10 jaar gevangenisstraf wordt
veroordeeld en na zijn invrijheidstelling
slechts één levensdoel kent: zich te
wreken op de man. die hem liet boeten
voor een niet begane misdaad. Het
noodlot wil evenwel, dat degene, die hij
ervan verdenkt de werkelijke moorde
naar te zijn, dit in feite niet is. En de
intrige wordt nog meer gecompliceerd
door de omstandigheid, dat zyn door
hem aanbeden zuster verliefd wordt op
de man, die hij ervan verdenkt de moor
denaar te zijn, doch dit, zoals gezegd, in
werkelijkheid niet is. Hoe dit alles zijn
oplossing vindt, moet U zelf maar gaan
kijken, maar belangrijker dan de ont
wikkeling van het conflict is de wijze
waarop het is uitgebeeld. En daarvoor
passen slechts woorden van grote lof.
Men kan in deze film genieten van
prachtig spel en schitterende fotografie.
Technisch staat zij ongetwijfeld op een
peil, dat doet verlangen naar een voort
gezette kennismaking met meerdere
specimen van de Spaanse filmproduktie.
Raf Vallone en Carmen Sevilla vervul
len er de hoofdrollen in en zij doen dat
voortreffelijk!
Drums across the river
Haat is troef
.g wordt; immers geheel e» het theater aan de HaarJ
Cm wraakgevoelens van Ailed, wot Cé liefhebbers
REX 't Is weer raak deze week in
Haarlemmerstraat,
van woeste
Wild West-verhalen het hart doet ver
warmen, is in ruime mate aanwezig.
Een stelletje stoere kerels trekt de rivier
over om op de enige plaats, waar nog
goud gedolven wordt, ook het geluk te
beproeven. Tenminste, dat dachten de
eerlijke elementen onder hen, maar al
spoedig bemerken zij, dat hun leider
andere bedoelingen heeft. Hij wil de In
dianen verdrijven en de roodhuiden
naar de reservaten opjagen, waar zij ge
makkelijke slachtoffers zijn voor oneer
lijke kooplieden.
Tegen dit laaghartige oogmerk ko
men de rechtschapen mannen in ver
zet en in het kleine groepje groeit de
haat met het uur. Een haat, die zich
in deze ruwe en harde omgeving na
tuurlijk niet laat onderdrukken en al
snel een uitweg vindt in bloedige con
flicten. Dat het recht zegeviert en de
liefdesdraad, die door het avontuurlijke
verhaal loopt, naar een „happy ending"
leidt, laat zich bij voorbaat begrijpen.
Dat dit echter heel wat voeten in de
aarde heeft is al even logisch. Daarvoor
is het nu eenmaal „Wild-West". Audie
Murphy, Walter Breman en Lisa Gaye
vertolken de hoofdrollen in deze kleur
rijke film.
The Bravados
Knappe Western
Luxor Wanneer een zo bekwaam
vakman als regisseur Henry King zijn
handtekening zet onder een film
zelfs al is dat een Western dan be
tekent dat tenminste een garantie voor
filmtechnische kwaliteit. Dat kan men
weer bemerken bij deze film. Ze ie kun
dig, zelfs geraffineerd vervaardigd
Aanvankelijk lijkt de geschiedenis te
lopen volgens de zo platgetrapte paden
die door het gros van de Westerns wor
den gevolgd. De held z'n vrouw is ver
moord door een niets ontziend kwartet.
Maandenlang heeft hy achter de man
nen aangejaagd en dan treft hy ze aan
in de gevangenis van een klein plaatsje.
Ze staan op het punt gehangen te wor
den Maar dat gebeurt natuurhjk niet.
De kerels ontsnappen en onze held
(Gregory Peck) kan er weer achteraan
gaan om zyn haatgevoelens bot te vie
ren.
Het recht staat aan zyn zyde en een
voor een kan hy zyn tegenstanders
doden. Tot zover dus geen verrassingen.
Maar het merkwaardige feit wil, dat
King van dit cliché-verhaaltje een on-
tegenzeggelyk boeiend, dramatisch ge
laden en knap verteld relaas heeft
weten te maken, vol met enerverende
en spannende hoogtepunten. Doch wan
neer de geschiedenis tegen het einde
een onverwachte wending neemt en
naar een byzondere climax moet toe
draaien. dan biyft King eigenlyk een
beetje in gebreke. Dan slaagt hy er niet
in het hoge niveau, dat hy steeds had
bewaard, tot het einde toe te handha
ven. En zo is dagene. wat wellicht het
daverend slotstuk van het vuurwerk had
kunnen zyn, een zwak sissertje gewor
den.
Dat is wel jammer, maar het kan de
goede indruk van deze film toch niet
wegnemen. Met o.a. Gregory Peck'. Joan
Collins en Stephen Boyd heeft King
ecn Western gemaakt in kleuren op
breed doek die op een heel wat hoger
vlak ligt dan het gemiddeld»
