Nieuwe Franse parlement wantrouwt
De Gaulle's Algerijnse politiek
Commandant „De Zeven Provinciën"
zag de aanloopmanoeuvre verkeerd
WEERBERICHT
Ongewoon kalme atmosfeer in de
Kamer verborg latente spanning
Marineraad deed uitspraak:
Handelde tegen het voorschrift
van Binnenaanvaringsreglement
97ste jaargang
VRIJDAG 16 JANUARI 1959
No. 29646
IDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.T.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; t.0.50 per week
Telefoon Directie
Witte Singel 1. Lelden - Giro no 67055
en Administratie: 25041; Redactie 21607
(Van nn?o rnrrocnnnrfont in Poriicl
(Van onze correspondent in Parijs)
Generaal Charles de Gaulle, de huidige president van de nieuwe Franse repu
bliek, heeft in een bijzondere boodschap aan de Nationale Vergadering (die
gisteren voor het eerst in gewone zitting bijeenkwam) te kennen gegeven, dat
hij de Algerijnse oorlog als het centrale probleem voor Frankrijk blijft beschou
wen. In zijn brief aan het Franse parlement, waarin hij bovendien nogmaals
waarschuwt de democratie in ere te houden, verklaart de generaal, dat de
pacificatie en transformatie van Algerye voorwaarden zijn voor een politieke
oplossing, die slechts uit het algemeen kiesrecht voort zal kunnen vloeien.
De nieuwe premier, Michel Debré, maakte zijn debuut met een lange verkla
ring, waarin de richtlijnen van De Gaulle uitvoerig werden gedetailleerd. Daarna
passeerden de eersten der vijftien woordvoerders van verschillende partijen en
stromingen de revue om hun inzichten te ontwikkelen.
Na de debatten, die zich in een ongewoon kalme atmosfeer voltrekken, zou er
vandaag over het regeringsprogramma worden gestemd. De uitslag zal nauwelijks
directe invloed op het voortbestaan en zelfs het beleid van het kabinet kunnen
hebben. De nieuwe regering mag dan ook op een massale meerderheid rekenen.
Gisteravond werd verwacht dat van de ruim vijf honderd leden alleen de vijftig
socialisten en tien communisten plus nog enkele individuele opposanten zich bij
de stemming tégen de regering zouden keren.
Krachtproef tussen
regering en president
Ofschoon het nieuwe Franse parle
ment de vorige maand ook al even bij
eenkwam om een president en een
bureau te kiezen, heeft toch pas gisteren
de eerste werkelijke zitting plaats ge
vonden, waarbij Nationale Vergadering
en regering gelegenheid vonden wat
beter kennis met elkaar te maken.
Men mag zeggen, dat die kennisma
king zich zonder enige verrassing heeft
voltrokken. Michel Debré, die vroeger
als polemist in de aanval beslist een
beter spreker was dan nu als premier
in de verdediging van zijn of beter:
van De Gaulle's! regeringsprogram
ma, heeft de lectuur van zijn tekst, die
Mikojan dringt weer
aan op top-overleg
De Sovjetrussische vice-premier Miko
jan heeft gisteren nog eens op het hou
den van een topconferentie aangedron
gen, die zijns inziens eens beslist zal
plaats hebben en die niet tot twee of
drie mogendheden beperkt behoeft te
zijn. Wij willen niet, dat twee mogend
heden kwesties oplossen die ook andere
landen aangaan, noch willen wij de
Amerikanen van hun bondgenoten
scheiden, evengoed als dit niemand bij
ons en onze bondgenoten zal gelukken.
Mikojan merkte over West-Duitsland
op dat het in een gemeenschappelijke
strijd verslagen was maar nu met
atoomwapens tegen de bondgenoot wordt
uitgerust. „Dit wekt natuurlijk achter
docht en doet de Sovjet-Unie op haar
hoede zijn", beweerde hij.
Mikojan antwoordde op een vraag
over de positie van de joden in de
Sovjet-Unie, dat alle volken van zijn
land vrijheid genieten om hun culturele
aspiraties uit te leven, maar dat de
joden zich zo met de Russen hebben
vermengd dat zij nu deel uitmaken van
het algemene Russische cultuurpatroon.
Wij bemoeien ons daar niet mee, het is
een zaak voor de joodse intelligentsia.
Er bestaat geen jodenvraagstuk in Rus
land, aldus beweerde Mikojan.
Mikojan vertoefde ruim een half uur
met de secretaris-generaal van de V.N.,
Hammarskjöld, in diens privékantoor.
Het is niet bekend waarover zij spra
ken. Daarna nam Hammarskjöld zijn
gast mee naar de andere kant van het
V.N.-gebouw om het panorama van
New York te aanschouwen. Het gezel
schap bezichtigde vervolgens het V.N.-
gebouw.
Na zün persconferentie gebruikte Mi
kojan de lunch met enkele vooraan
staande Amerikaanse joden die veront
rust waren over berichten als zou de
Russische regering overwegen een joodse
staat binnen Rusland te stichten en alle
joden daarheen te doen verhuizen. Se
nator Herbert Lehmann van het Ame
rikaanse Joodse Comité verklaarde na
afloop dat Mikojan hem had opgedra
gen te zeggen, dat de berichten onge
fundeerd zün.
Mikojan sprak zich nog uit tegen het
posten van betogers: „Als iemand uit
het buitenland bij ons komt zal niemand
trachten hem geweld aan te doen of op
straat te beledigen. Ik vind dit een don
kere kant van het Amerikaanse leven,
al ben ik me bewust dat 99 procent van
de Amerikanen hier niets meer van
doen heeft".
Weinig verandering
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Opklaringen met hier en daar een
sneeuwbui. Hier en daar mist. Lichte
vorst tot temperaturen om het vries
punt, maar vannacht en morgenoch
tend in het binnenland plaatselyk ma
tige vorst. Weinig wind.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
17 januari
Zon op: 8.41 uur; onder: 17.00 uur.
Maan op: 12.02 uur; onder: 1.32 uur.
Hoogwater te Katwük te 8.49 en 21.19
uur.
Laagwater te 4.15 en 16.47 uur.
vijf kwartier duurde, in alle kalmte en
zonder meeslependheid voorgedragen.
Alle problemen, waarvoor de Vijfde
Republiek zich nu op internationaal,
economisch, politiek, financieel en
cultureel gebied gesteld ziet, heeft de
premier toegelicht. Men kreeg echter
soms de indruk zoals de socialistische
woordvoerder Lenhart later zou opmer
ken dat Debré inzake Algerije wat
minder ver wilde gaan dan De Gaulle.
In tegenstelling met het staatshoofd
sprak hij niet van een eigen Algerijnse
„persoonlijkheid", maar van de ontwik
keling van Algerije in het raam der
Franse souvereiniteit.
Gespannen zenuwen
Het Algerijnse probleem heeft ook
deze eerste zitting van het nieuwe par
lement in overwegende mate beheerst.
De zenuwen van de Algerijnse vertegen
woordigers en van de ultra-rechtse
groepen zijn nog altijd hevig overstuur
vanwege de verdenking dat De Gaulle
het achter hun ruggen om op een ak
koord met de rebellen zou kunnen
gooien. In dat verband werd in de wan
delgangen druk gediscussieerd over de
zinsnede uit De Gaulle's boodschap,
waarin hy nadrukkelijk naar het alge
meen kiesrecht verwijst. Men vroeg zich
met enige ongerustheid af, of De Gaulle
zijn oplossing van het Algerijnse vraag
stuk eventueel mettertijd aan een nieuw
referendum zou willen onderwerpen. Het
is nu wel duidelijk, dat de zienswijzen
van De Gaulle en de grote meerderheid
van de Assemblee met betrekking tot de
toekomst van Algerije nog al ver uit
elkander wijken, al worden die verschil
len voor het forum van het parlement
dan ook zo veel mogelijk verdoezeld.
Generaal De Gaulle, die gewend is
van „mijn" minister en „mijn" regering
te spreken en ook over „zijn" parlement
en zelfs „zijn" oppositie, had zich giste
ren zo voor het oog en in het openbaar
nauwelijks te beklagen.
Vertrouwen is zoek
Achter de schermen liggen de verhou
dingen echter even anders. Het parle
ment, waaruit de linkse stromingen
byna zijn geëlimineerd, neemt in grote
meerderheid een veel rechtser en zelfs
reactionairder positie in dan Frankrijks
staatshoofd generaal De Gaulle. Aange
zien De Gaulle echter vooral door de
ultra-rechtse partijen en bewegingen
aan de macht is kunnen komen, moe
ten deze elementen zich voorlopig voor
de buitenwereld nog wel achter het
staatshoofd blijven plaatsen. In feite
echter is het vertrouwen wederzijds al
vrij ver te zoeken.
Van de zijde van het parlement heeft
het wantrouwen jegens generaal De
Gaulle zich gisteren geopenbaard in
stappen van de Algerijnse vertegen
woordigers, die de overige partijen een
programma hebben voorgelegd, waarin
zonder het woord te noemen de
integratie van Algerije opnieuw het enig
doelwit is. Zoals men weet, wil De
Gaulle van die integratie helemaal niets
weten. Dit manifest is door alle rechtse
partijen, inclusief de gaullistische UNR,
onderschreven en die proclamatie is
rechtstreeks bedoeld tegen het streven
dat De Gaulle wordt toegeschreven om
met de Algerijnse rebellen in onderhan
deling te treden. Zolang er namelijk nog
in Parys over integratie wordt gespro
ken en zelfs ernstig gedacht, lijkt het
wel uitgesloten dat de regering van
Ferhat Abbas zich ooit tot overleg met
Frankrijk zou willen laten verleiden.
De eerstkomende weken zal blijken of
generaal De Gaulle bij zijn pogingen in
Algerije de vrede te herstellen, het lij
delijk verzet van de activiteiten en hun
meelopers in het parlement zal weten te
weerstaan. En de uitkomst van die
krachtproef zal behalve over de Franse
positie in Noord-Afrika, waarschijnlijk
ook over de laatste kansen van de de
mocratie in Frankrijk kunnen beslissen.
Broodprijs maandag
een cent omlaag
Het overleg tussen het ministerie van
Economische Zaken en de Nederlandse
Bakkerijstichting heeft ertoe geleid, dat
de Nederlandse Bakkerijstichting aan
haar leden heeft geadviseerd de prijs
voor waterwitbrood, volkswitbrood en
volksbruinbrood met ingang van maan
dag 19 januari a.s. met één cent per 800
gram te verlagen. Deze verlaging is mo
gelijk geworden door een daling van de
bloemprijs in Nederland.
Dit nummer bestaat nM N pagina's
In nog geen half uur trammen
kunnen de bewoners van de Noor
se hoofdstad Oslo in deze tijd van
het jaar prachtige skiterreinen be
reiken, die zich uitstekend voor
deze sport lenen en bovendien een
lust voor het oog
name van een van
waar verlichting is
welke tot middernacht
sportieve ontspanning
maakt.
zijn. Een op-
de skibanen,
aangebracht.
gezonde
mogelijk
Hare Koninklijke Hoogheid
Prinses Margriet, die maandag
a.s. haar zestiende verjaardag
hoopt te vieren.
(Foto M. C. Meyboom)
In Brazilië 400
kinderen door
honger gestorven
Ongeveer vierhonderd kinderen zijn
de vorige week in Fortaleza, de hoofd
stad van de Braziliaanse provincie
Caera gestorven, zo wordt uit Rio de
Janeiro vernomen. Door de voortdu
rende droogte heerst er in de streek
hongersnood. Het merendeel van de
kinderen is gestorven aan dysenterie
tengevolge van ondervoeding. Nog
steeds komen in de stad vluchtelingen
uit de omgeving aan, die hopen er
voedsel te vinden. Negenduizend
vluchtelingen zijn ondergebracht in
gelegenheden, die normaal ten hoog
ste zeshonderd personen zouden kun
nen herbergen. Het stadsbestuur heeft
de regering om voedselzendingen en
versterkingen gevraagd uit vrees dat
de vluchtelingen tot plundering zullen
overgaan.
Sclieveningse Pier
komt terug!
Het Haagse gemeentebestuur heeft
na besprekingen met de minister voor
Bouwnyverheid en Volkshuisvesting,
ir. H. B. J. Witte, de toezegging ge
kregen, dat op korte termijn een bouw
vergunning zal worden verleend voor
de bouw van een nieuwe Scheveningse
Pier. De minister zal aan de vergunning
een termijn verbinden, binnen welke
de pier tot stand zal moeten komen.
Het bedrijfsleven zal nu met de plan
nen voor deze pier op tafel moeten
komen.
Maatregelen na het vastlopen goedgekeurd
(Van onze Haagse redactie)
De Marineraad deed heden uitspraak inzake het aan de grond lopen
van de kruiser Hr. Ms. ,,De Zeven Provinciën" op het westelijk
havenhoofd van de nieuwe Marinehaven te Den Helder op 26 augustus
1958. De raad was van oordeel, dat het ongeval niet is te wijten aan
onachtzaamheid of verzuim van de commandant, doch aan een onjuiste
beoordeling door de commandant bij het opzetten en tijdens het uit
voeren van de aanloopmanoeuvre van de haven.
De raad stelt voorop, dat de aanwezigheid van de baggermolens
vóór en in de haveningang, welke een ernstige belemmering vormden
voor het vrij in- en uitvaren van grotere marineschepen, de comman
dant in belangrijke mate beïnvloed heeft bij het uitvoeren van zijn
manoeuvre.
De raad kan zich op enige punten niet verenigen met de beoordeling
door de commandant van de door hem te nemen maatregelen.
De Raad acht juist het besluit van
de commandant om, in overeenstem
ming met het advies van het hoofd
machinekamer, de reparatie in de
haven te doen uitvoeren.
Aangezien bij de commandant blij
kens zijn verklaring by het inlopen
van het Schulpengat nog geen zeker
heid bestond, dat het schip, varende
met één schroef in ondiep water vol
ledig manoeuvreerbaar zou zyn, is de
Raad van oordeel dat de comman
dant zich had dienen te houden aan
het voorschrift van art. 19 van het
Binnenaanvaringsreglement betreffen-
fende het voeren van 2 zwarte bal
len. hetgeen hem o.a. by het naderen
van de Texelse boot van voordeel had
kunnen zijn.
Met het eerste gedeelte van het oor
spronkelijke besluit van de commandant
om de kruiser slechts voortgestuwd door
de bakboordschroef op de haven te
brengen, kan de Raad zich verenigen,
echter niet met het daarmede in ver
band staande besluit om zo dit nodig
mocht blijken alsnog de stuurboordma
chine bij te zetten. Het gevaar is naar
het oordeel van de Raad dan niet
denkbeeldig, dat in een dergelijk geval
de lekkage van de stoomleiding zich
zodanig zou ontwikkelen, dat in het ge
heel niet meer zou kunnen worden ge
manoeuvreerd. Indien 't weer zich on
gunstig zou ontwikkelen, diende er ge
bruik te worden gemaakt van sleepboot-
Directeur-generaal
Europese samenwerking
De huidige directeur-generaal voor
Europese samenwerking, jhr. mr. H. F.
L. K. van Vredenburgh, zal, zoals be
kend, naar Bonn gaan om daar de heer
Lamping op te volgen als ambassadeur.
Naar wij vernemen zal ten departe-
mente van Buitenlandse Zaken jhr. Van
Vredenburgh in zijn functie worden op
gevolgd door mr. G. E. baron van Itter-
sum, thans Nederlands ambassadeur te
Belgrado.
hulp, daar er vier sleepboten beschik
baar waren.
Het ware ook wenselyk geweest,
dat de commandant van zjjn voor
nemen op 1 schroef binnen te lopen
aan de havenautoriteiten kennis had
gegeven. De Raad verschilt met de
commandant verder van oordeel aan
gaande de door deze gevolgde aan
loopmanoeuvre, een manoeuvre waar
bij de haven verder naar buiten open
werd gevaren en waarby in een rui
mere boog werd gedraaid, was moge
lijk geweest. De nadering van de
Texelse boot was niet voldoende aan
leiding om de stuurboordmanoeuvre
zó vroegtijdig in te zetten.
Hoewel het Juist is. dat een om
streeks het tijdstip der stranding bij
het westelijk havenhoofd lopende eb-
stroom noch volgens de stroomkaarten,
noch volgens de zeilaanwijzingen met
zekerheid was te verwachten, was het
veiliger geweest, dat de commandant
de mogelijke aanwezigheid van een der
gelijke stroom zelfs bij wind uit noord
westelijke richting in zijn overwegingen
had betrokken.
Het is de Raad opgevallen, dat bij
het geven en doorgeven der roerorders
een misverstand is opgetreden t.a.v. de
door de commandant bedoelde roeruit
slag. Hoewel zulks niet tijdens de zit
ting is gebleken, is het naar het oor
deel van de Raad mogelijk, dat hier
door de draai naar stuurboord korter is
geworden dan door de commandant was
bedoeld.
Met de na het vastlopen van de
kruiser genomen maatregelen kan de
Raad zich geheel verenigen. Deze ge
ven blijk van voortvarendheid van de
commandant en van nauwgezette
plichtsbetrachting van de achter hem
staande officieren en schepelingen.
Generaal Marshall ziek
Generaal George Marshall, die bekend
werd door het naar hem genoemde plan
voor het economisch herstel van Europa,
heeft gisteren een lichte beroerte gehad.
De 78-jarige voormalige Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken is ter
observatie in een ziekenhuis van het le
ger te Fort Bragg in Noord-Carolina op
genomen. Zyn toestand is bevredigend.
Complicaties zyn niet opgetreden.
N.S.-locomotieven
in actie tegen rijp
Vannacht hebben de Spoorwegen tus
sen Amsterdam en Den Helder, Amster
dam—Haarlem en Uitgeest. Haarlem en
Leiden, Haarlem en IJmuiden, Breda en
Vlissingen en tussen Lage Zwaluwe en
Essen, speciale locomotieven laten rij
den om de rij paf zettingen tegen te
gaan. De lijnen konden op deze manier
worden schoongehouden.
Wel vielen hier en daar ondergekoel-
de ijsdruppels op de stroomafnemers
van treinen, zodat deze met een dikke
laag ijs werden bedekt. Hierdoor ont
stond gisteravond in de buurt van
Dordrecht een draadbreuk. Trein 1250
bleef om 23.40 uur stilstaan en de rei
zigers moesten per bus naar Rotterdam
worden vervoerd. Ook in Breda leidde
de ijsafzetting op de pantografen van
morgen tot enige vertraging.
Westduitse oplossing
voor kwestie-Cypi us
Volgens welingelichte kringen te Bonn
heeft de Westduitse regering voorge
steld, dat de Turkse minderheid op Cy
prus naar een Grieks eiland in de Egei-
sche zee wordt overgebracht. Dit laatste
eiland, waarvan de bewoners naar Cy-
rrus zouden gaan, zou dan Turks wor
den.
De Griekse en de Turkse regering
hebben de goede diensten van de
Bondsrepubliek aanvaard. Volgens ge
noemde kringen dient dit Duitse voor
stel als basis voor de besprekingen tus
sen de ministers van Buitenlandse Za
ken van Griekenland en I urkjje die
midden-decembei in Parijs begonnen
en sindsdien werden voortgezet.
Het voorstel van de Bondsrepubliek is
gedaan naar analogie van de uitwisse
ling in 1923 tussen Griekenland en Tur
kije van bevolkingsgroepen in Thraeië
en Klein-Azie.
Inmiddels is aartsbisschop Makarios,
öe verbannen leider der Griekse Cvprio-'
ten. van een bezoek aan de V.S. :emz-
gekeerd. Hij verklaarde bij aankomst,
dat de bevolking van Cyprus bereid is
met Groot-Brittannië te spreken over
een vreedzame en rechtvaardige oplos
sing van het vraagstuk-Cvprus Wij
sluiten de deelneming van andere lan
den. binnen of buiten de NAVO. aan
deze besprekingen niet uit".
