ONTHULLINGEN VAN ATTLEE
OVER RECENT VERLEDEN
„DOWNING STREET 10" ZAL
SPOEDIG WORDEN GESLOOPT
Voorgevel en huisdeur gespaard
„Ik ben zelf aansprakelijk voor
mijn daden", riep oplichter uit
Vloe was hei voor U,
was het licht
we kregen een nieuw
\aar...noq piepionq
en klein
moge het voor U een
heel best jaartje,in
gezondheid ivyi
97ste jaargang
Zaterdag 3 januari 1959
Derde blad no. 29635
„Churchill had sterke figuren in omgeving
nodig om hem voor divaasheid te behoeden"
(Van onze Londense correspondent)
„Sir Winston Churchill was een grote parlementaire figuur, maar geen grote
parlementariër". Dit is de uitspraak van Lord Attlee, die in het oorlogskabinet
vice-premier was onder Churchill en hem later als eerste minister opvolgde.
Ter gelegenheid van zijn 76ste verjaardag zou hij vandaag voor de BBC in een
t.v.-film door zün vroegere perschef Francis Williams drie kwartier worden
ondervraagd in een programma, getiteld: „Een premier herinnert zich
Dit is de eerste maal, dat een programma van deze aard wordt uitgezonden.
De opname geschiedde in Attlee's buitenhuisje, waar hü. terwijl hü aan zijn
onafscheidelijke püp trekt, enkele onthullingen doet, welke een welkome aanvul
ling geven op hetgeen er in de gedenkschriften der laatste jaren ten beste is
gegeven. Enkele uitspraken van Attlee zijn thans reeds gepubliceerd.
man. Oorspronkelijk was het Lord Att
lee's bedoeling dat deze film voor het
B.B.C.-archief zou worden gemaakt en
dat niets ervan onder zijn goedkeuring
gedurende zijn leven zou worden ver
toond. Het werd een opname van an
derhalf uur, welke tot een film van drie
kwartier werd ingekort.
Beste generaal was
stafchef Alanbrooke
Van Attlee wordt vaak gezegd, dat hij
kleurloos en droog is, maar degenen die
hem thans op de televisie aanschouwen,
merken daar niet veel van. Want zijn
commentaren zijn geestig en soms ge
heel verrassend.
Volgens Attlee was Alanbrooke, de
Britse stafchef, de beste Engelse gene
raal. Daarna komt Alexander en dan
Montgomery. Attlee zegt dat Alanbrooke
de beste militair was en dat diens kri
tiek op Sir Winsten Churchill vol
komen gerechtvaardigd is. „Wat Win
ston altijd nodig heeft, is enkele sterke
figuren rond hem heen, om hem voor
dwaasheden te behoeden".
„Alexander was het best voor een
campagne, Monty voor een veldslag.
Alexander was de beste strateeg, Mon
ty de beste tacticus. Maar Monty zorgde
er altijd voor dat hij het middelpunt
was
Ook generaal Slim was een zeer groot
man, die er altijd in slaagde het met
een minimum aan middelen te kunnen
klaarspelen. Eisenhower was een man
van grote moed, wiens voornaamste
kwaliteit was dat hij mensen kon laten
samenwerken. Hij was een goed mens
en een goede diplomaat. Attlee had hem
er voortdurend voor gewaarschuwd niet
in de politiek te gaan
Over Churchill zei Attlee nog. dat hij
nooit de moeite nam om de procedure
van het Lagerhuis te begrijpen. Hij had
altijd het gevoel dat hij kon spreken,
wanneer hij wilde
Churchill nam het goed op
Lord Attlee werd de vraag gesteld of
hij op een andere manier kabinetsverga
deringen leidde dan Churchill. Attlee
zei, dat hij altijd met het werk wilde op
schieten, terwijl er onder Churchill al
tijd „meer door één persoon gepraat
werd." Maar Churchills gepraat was su
bliem
Eens moet Attlee Churchill waarschu
wen, toen hij steeds weer begon te spre
ken over een zaak, welke al vele malen
in het kabinet was gebracht. Attlee her
innerde Churchill eraan, dat een mono
loog geen beslissing is. Sir Winston nam
deze opmerking welwillend op. Koning
George VI was volgens Attlee groot ge
noeg om met zijn tijd mee te gaan. Hij
had het grote voordeel dat hij een van
de jongere zonen was en dat hij een be
gaafde vrouw had. Hij was een buiten
gewoon menselijke figuur.
Stalin was een volkomen genadeloze
tiran, maar hij had een zekere zin voor
humor en men kon hem in de maling
nemen. Molotof lachte alleen met de
mond, niet met de ogen. Hij is een hard
mens. Chamberlain beschreef Attlee als
een „koude vis".
Een van Attlees meest verrassende op
merkingen was, dat hij weinig afwist
van de ontwikkeling van de Amerikaan
se atoombom gedurende de oorlog. De
Attlee's leven eenvoudig, hetgeen nog
eens bleek uit de onthulling, dat zij er
geen dienstbode op na houden. Attlee is
wellicht de enige Britse ex-premier die
zelf de afwas doet
Het denkbeeld van deze t.v. film is
een navolging van een dergelijke Ame
rikaanse opname van ex-president Tru-
Sipirok op de opstandelingen
veroverd
Het Indonesische leger meldde gis
teravond de verovering van de noord-
Sumatraanse plaats Sipirok op de
opstandelingen. Volgens radio Medan
was de plaats op 27 december zonder
tegenstand genomen. Sinds de op
stand 11 maanden geleden begon was
Sipirok nog steeds in handen van
opstandelingen geweest.
In de haven van Soerabaja is giste
ren een Amerikaanse onderzeeboot ja
ger binnengelopen, welke deel uitmaakt
van een Indonesisch opbouwprogram
ma voor de vloot. Er zijn nog vijf an
dere patrouilleboten in bestelling in
Amerika. Een Indonesische bemanning
heeft het vaartuig uit Hawaii opge
haald.
SPOEDIGE INDIENING ONTWERP
WET DUURTETOESLAG
De minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid a.i. dr. L. J. M. Beel
heeft medegedeeld voornemens te zijn
de zeer spoedige indiening te bevorde
ren van een ontwerp van wet duur te toe
slag 1959. waarvan de inhoud overeen
stemt met die van de wet duurte toeslag
1958.
Hij heeft dit verklaard in antwoord
op een schriftelijke vraag van het
Tweede-Kamerlid de heer van Thiel.
(Van onze Londense
correspondent)
Sinds vele jaren Is de Britse
minister-president in een bouwval
lige woning gehuisvest. Want het
beroemdste historische adres in
Engeland, „10 Downing Street" is,
mag men de deskundigen van
bouw- en woningtoezicht geloven,
niet veel meer dan een wrak. Het
oude bruine houtwerk is vergaan
en de vloeren kraken.
Opknappen is niet meer mogelijk,
zodat besloten werd het gehele ge
bouw tegen de grond te gooien tege
lijk met de aangrenzende percelen
nrs. 11 en 12, waar respectievelijk de
Kanselier van de Schatkist en de
Chief Whip (letterlijk opperste zweep-
Advertentle
eeyp (//s
iyZZz/yiêed taeMéd Z/
aZe (cZfc/z- -/Joold^/ya/yA^
ca Z&a///,
e//sjyef.a/',
Vad ddZ(Ms /fed t^ZZee
(-eayae>
Ztal taee'e een- ddeen^/e- ma,
Vy?//ayeMs
taad^/e>xe
eaeMs
eye/
ZZZed dez
■ZcM'.
de
a/a/
drager, lid van de regering, die tot
taak heeft ervoor te zorgen dat de
eigen fractieleden stemmen en die
helpt de algemene parlementaire
werkzaamheden uit te voeren), hun
kantoren hebben. Dit zal pas na de
volgende algemene verkiezingen, die
uiterlijk in de zomer van 1960 moeten
worden gehouden, maar waarschijnlijk
nog in de loop van dit jaar plaats
vinden.
Maar in elk geval zullen de gebouwen
in juli aanstaande worden ontruimd.
Premier Macmillan of zijn opvolger
verhuist dan tijdelijk naar het admira
liteitsgebouw op Whitehall. Met hem
verhuizen tienduizenden geheime stuk
ken.
De bouw van de nieuwe moderne re
geringszetel, inclusief een nieuwe kabi
netszaal, ontvangst- en eetzalen en de
drie ambtswoningen zullen een bedrag
van een miljoen pond vergen. De be
kende voorgevel en huisdeur zullen in
hun oorspronkelijke staat gehandhaafd
blijven. Downing Street, waar het on
ooglijke 17e eeuwse woonhuis het
zenuwcentrum van het Britse Gemene
best vormt, is genoemd naar Sir George
Downing, die in de burgeroorlogen uit
die tijd een belangrijke, doch twijfel
achtige rol heeft gespeeld door Crom
well, die hij diende, te verraden en als
diens hoofd van de geheime inlichtin
gendienst voor de verbannen Karei de
Tweede te spioneren.
Ambassadeur in de
Nederlanden
Downing werd verteerd door eerzucht
en had Cromwells aandacht getrokken
door een door hem gehouden fanatieke
predikatie op de avond van de ont
hoofding van Karei de Eerste. Na een
mislukt avontuur in Amerika was hij
namelijk in Londen in een afgedankte
kerk gaan preken, geholpen als hij
daarbij werd door zijn gladde tong.
Downing werd door zijn werk voor
Cromwell de grondlegger van de Britse
geheime dienst. Toen hij begreep dat
Cromwells bewind spoedig teneinde zou
lopen, diende hij twee meesters. Na
Cromwells dood werd hij in Breda door
de jonge Charles Stuart in de adel
stand verheven. Hij was als ambassa
deur naar de Verenigde Nederlanden
gezonden om de bewegingen van Prins
Karei gade te slaan. Een van de voor
waarden die deze stelde om later van
zijn diensten gebruik te maken was, dat
hij allen zou verraden, die een rol had
den gespeeld bij het uit de weg ruimen
van zijn vader Karei de Eerste. Dow
ning stemde toe. hoewel dit het verraad
van oude vrienden betekende, wien dood
of marteling wachtte. Hij legde daar
mee de grondslag voor zijn financieel
fortuin. Maar zó geslepen was Downing
dat hij zich al vast een inkomen wilde
verzekeren voor de tijd dat hij uit de
gratie bij Karei de Tweede zou vallen.
Hij bouwde de huizen in Downing
Street, waarvan er nu maar drie over
zijn, maar die oorspronkelijk een soort
pleintje vormden en de Koning gaf
hem toestemming dit complex Downing
Street te noemen.
Advies der S.E.R.
Vakopleiding in automatisering
Aanpassen aan technische vooruitgang
Het proces van automatisering ont- wijs voortdurend zullen moeten trachten
wikkelt zich in het Nederlandse be
drijfsleven zodanig, dat het nodig is
geleidelijk wijzigingen tot stand te
brengen in het bestaande systeem van
de technische beroepsopleiding. Het
besef hiervan heeft in verscheidne
lichamen reeds geleid tot de verzor
ging van bijzondere opleidingen, hetzij
als nieuwe, hetzij als wijzigingen in
bestaande.
Aldus een der conclusies van de com
missie voor vakopleidingsaangelegen
heden van de SER in haar aan de mi
nister van Economische Zaken uitge
bracht advies over de vraag welke
maatregelen zouden moeten worden ge
troffen om de opleiding tijdig en op de
juiste wijze aan te passen aan de eisen
die de versnelde technische ontwikke
ling, in casu de automatisering, stelt.
Prof. H. W. Lambers is voorzitter van
deze commissie; het advies is voorbe
reid door een subcommissie onder voor
zitterschap van prof. D. Dresden.
De commissie is voorts tot de con
clusie gekomen dat wat de elektronica
als element in de automatisering be
treft, op korter termijn herziening
nodig is dan voor de automatisering
in het algemeen geldt.
De commissie meent dat ten aanzien
van de inhoud van het onderwijs een
principieel onderscheid dient te worden
gemaakt tussen de technische school
opleiding en de bedrijfsopleiding. In de
technische schoolopleiding zal h.i. de
nadruk moeten worden gelegd op de
algemene aspecten van het onderwijs,
in het bijzonder moet aandacht worden
geschonken aan de algemene, gemeen
schappelijke elementen van de uiteen
lopende specialiteiten. De daarbij verwor
ven kennis moet in deze opleiding door
het hanteren ervan vooral tot geestelijk
eigendom worden van de leerlingen.
In de bedrijfsopleiding, aldus de com
missie, worde de leerling op de basis die
de schoolopleiding hem heeft verschaft,
gespecialiseerd in de arbeid, welke hij in
dat bedrijf eenmaal als volwaardige
werkkracht zal verrichten.
De commissie is verder van mening
dat de leraren bij he* technisch onder
uit de zich ontwikkelende techniek met
haar vergaande specialisatie de gemeen
schappelijke elementen te vinden, die
voor een zich wijzigende basisopleiding
nodig zijn. Om dit met succes te kun
nen doen moet hen de gelegenheid wor
den verschaft gedurende hun loopbaan
zoveel mogelijk kennis te nemen van
deze ontwikkeling.
Anderzijds moet het bedrijfsleven
voortdurend het onderwijs op de hoogte
stellen van zijn inzichten omtrent de
toekomstige aan de verschillende be
roepsbeoefenaren te stelen eisen en de
hoedanigheid van de opleidingen op de
verschillende niveaus. Teneinde het re
sultaat van het gegeven onderwijs zo
veel mogelijk te verhogen behoren de
leraren zich door studie en oefening te
verdiepen in de grondslagen van kennis
overdracht.
Het verdient, aldus de commissie,
aanbeveling bekwame krachten aan te
stellen voor het bewerken van de leer
stof. Ook hier moet worden onderschei
den tussen de meer algemene leerstof
voor de basisopleiding en de specialis
tische, die in het bedrijf haar plaats
dient te vinden.
De commissie is tenslotte van oor
deel dat deze grondslagen voor het
technische beroepsonderwijs blijvende
aanpassing mogelijk zullen maken, zo
wel van de vakbekwaamheid van de
werknemer aan de eisen die de arbeid
in dit opzicht stelt, als van het tech
nische beroepsonderwijs in zün geheel
aan de veranderende eisen bij tech
nische vooruitgang.
Militairen in Sumatra voor de
krijgsraad
In een communiqué van het leger
hoofdkwartier in Djakarta is bekend
gemaakt, dat een aantal militairen in
Zuid-Sumatra binnenkort door de krijgs
raad zal worden berecht. Zij worden be
schuldigd betrokken te zijn geweest by
een „komplot van insubordinatie tegen
de regering". De leiders van het komplot
werden in arrest gesteld.
Kanselier Nederlandse Orden
Bij K.B. is met ingang van 1 januari
1959 benoemd tot kanselier der Neder
landse Orden luitenant-generaal H.
Schaper, chef van de Luchtmachtstaf.
Door deze benoeming wordt hij tevens
voorzitter van het kapittel der Militaire
Willemsorde. Ingevolge de wet op de
mliitaire Willemsorde zijn de beide
functies namelijk gecombineerd.
Luitenant-generaal schaper was al
lid van het kapittel der M.W.O. Hij
volgt in zijn twee nieuwe functies gene-
raal-majoor H. Koot, die morgen ter
kanselarij in Den Haag officieel af
scheid zal nemen, op.
Advies van S.E.R. over
coördinatie van vervoer
De commissie vryhandelsgebied van
de SER heeft aan de ministers van Bui
tenlandse Zaken van Economische Za
ken en van Verkeer en Waterstaat advies
uitgebracht over de coördinatie van het
vervoer binnen het kader van de EEG
waarin het vrije verkeer van vervoers
diensten als beginsel is aanvaard. Uit
gangspunt van haar advies was voor de
commissie het over deze materie aan de
EGKS uitgebrachte en aanvaarde rap-
port-Kapteyn over de coördinatie van
het vervoer.
De commissie vrij handelsgebied van de
Produktie en distributie
elektriciteit in één hand?
De in januari 1951 door de toenmalige
minister van Economische Zaken in
gestelde commissie tot bestudering
van het vraagstuk der elektriciteits
distributie heeft thans aan de minis
ter van Economische Zaken rapport
uitgebracht.
De gevolgtrekkingen, waartoe de com
missie is gekomen, pleiten, zoals zij
stelt, nagenoeg alle voor de vereni
ging van produktie en distributie van
elektrische energie in een hand.
Aan het rapport voegt de commissie
nog een hoofdstuk toe, waarin de
naar de mening van de' commissie
meest gewenste wijze om in Nederland
rechtstreekse stroomlevering door te
voeren wordt beschreven waarbij re
kening is gehouden met historisch ge
groeide verhoudingen, verkregen rechten
en met de financiële consequenties bij
het overnemen van distributiebedrijven
door produktiebedrijven.
Het laten voortbestaan van enkele
jrote distributiebedrijven wordt onder
lepaalde omstandigheden en bepaalde
voorwaarden niet uitgesloten.
SER kan zich naar zij in haar advies aan
de ministers mededeelt, in het alge
meen wel verenigen met het rapport-
Kapteyn. al komt de uitwerking op een
aantal punten haar niet geheel bevre
digend voor.
Verdachte contra psychiaters
De psycliopatenasiels zijn thans overvol
(Van onze Haagse redactie)
„Ik wens volledig aansprakelyk ge
steld te worden voor myn eigen daden!"
zo riep een 48-jarige oplichter uit Am
sterdam, tot de leden van het Haagse
Gerechtshof. Hü bekende zün bejaarde
voormalige hospita en een andere oude
dame uit Den Haag voor een bedrag van
f. 200 te hebben opgelicht. Hij had dit
geld van hen losgepraat met het ver
haal dat hij advocaat was en dat hü
even wat geld nodig had voor een cliënt,
die zonder een cent op zak uit het Huis
van Bewaring zou worden ontslagen.
De Haagse Rechtbank had verdachte
een jaar gevangenisstraf opgelegd en
hem tevens ter beschikking van de rege
ring gesteld. Deze laatste maatregel
werd opgelegd op grond van psychia
trische rapporten welke bü vorige gele
genheden over de reeds herhaaldelijk
veroordeelde verdachte waren opge
maakt. Verdachte wordt in deze rappor
ten niet toerekeningsvatbaar genoemd.
Tegen deze conclusie trok de verdachte
met felheid van leer. De zaak was al
eerder door het Haagse Gerechtshof ge
deeltelijk behandeld, doch werd toen
aangehouden voor het uitbrengen van
een nieuw psychiatrisch rapport over
verdachte. Hij had echter geweigerd
zijn medewerking te verlenen aan een
onderzoek. Desgevraagd verklaarde ver
dachte hierover: „Ik heb geen enkel
vertrouwen meer in prychiaters. Ze ne
men alles klakkeloos van elkaar over en
schrijven rapporten soms zonder dat
ze je zelfs ooit gezien hebben".
Het Gerechtshof hoorde de Haagse
zenuwarts dr. mr. F. M. Havermans als
getuige. Deze verklaarde dat hy aan de
hand van vroeger over de verdachte uit
gebrachte psychiatrische rapporten en
aan de hand van een reclasseringsrap-
port met absolute zekerheid kon vast
stellen. dat verdachte geestelijk gestoord
is en wel in vry ernstige mate. In hoe
verre ook verdachtes intellectuele ver
mogens zijn achtergebleven in hun ont
wikkeling, kon getuige niet met zekerheid
zeggen. In vroegere rapporten wordt
verdachte afwisselend licht debiel, ach
terlijk en zelfs imbeciel genoemd, ge
tuige achtte lichte debieliteit het meest
waarschijnlijk. Van een en ander hangt
af of verdachte licht, dan wel zwaar ver
minderd toerekeningsvatbaar is.
In een vlot en verstandig klinkend be
toog bestreed verdaohte hierna dat hij
debiel zou zijn. Hij wees er op, dat hij
moeilyke intellectuele arbeid pleegt te
verrichten en dus niet debiel kan zijn.
Verdachte wenste dan ook als volledig
toerekeningsvatbaar te worden be
schouwd. Ook wees hü er op dat, toen
hy de vórige keer na een ter beschik
kingstelling in een psychopatenasiel was
opgenomen hy al na 9 maanden met
proefverlof ontslagen werd
„Dat zegt niets", repliceerde dr. Ha
vermans desgevraagd, „want de psycho-
patenasiels zün zó overvol, dat men de
verpleegden na 9 maanden wegstuurt, al
meent men dat het nauwelijks gaat, om
dat er plaats moet komen. Er zün
enorme wachtlüsten". Nadat de procu
reur-generaal bevestiging geëist had van
het rechtbankvonnis, bepleitte de Haagse
advocaat mr. P. H. A. L. Hendrikz dat
zün cliënt slechts voorwaardelük ter
beschikking gesteld zou worden. Mr.
Hendrikz wees o.m. op de tegenstrijdig
heden welke voor komen in de verschil
lende over de verdachte uitgebrachte
psychiatrische rapporten. Met voorwaar-
delüke terbeschikkingstelling en een
streng toezicht zün zowel de verdachte
en de maatschappü het meest gebaat,
aldus mr. Hendrikz.
Uitspraak 16 januari.
deze week namen we
afscheid vaneen Heel
oud jaar
was hei zwaar
1 W
mocht U soms denken
„hoe kom ik dit lange
jaar door
het gaat vanzei t,
't is ai 3 januari
sterkte hoor
