Fa. C. D. LIGTVOET
Visserij op coöperatieve grondslag
bloeit in Denemarken
Trouwauto's?
Wmsfft
foto v. VLIET
Fa. Schophuizen
Verkoop geschiedt bij „opbod"
Denen hebben alleen kustvissers-vloot
Amerikaanse ondernemingswini
niet zo groot als men wel denls
timmerwerk
Zoekt U een CHEM. WASSERIJ!
Vlielaml's
FOTO'S OP ELK GEBIED
Glashandel
Fa. J. van Muiden Zoon
DAGBLADRECLAME IS NIET TE VERVANGEN
GESLEPEN GLAS
Kousen repareren
VERHEUL
OMLIJSTINGEN
'/Is u/erk Mh
A. ZWART Loodgietersbedrijf
RADIO- EN TELEVISIEREPARATIE
FLIM persoontgke service
ofmet/ca
ANDERHOOG
RIA JENNER
MAISON „NELLY
H. Schutte Zn.
PQONK
^Jj/ Kcet de MgS va
SPUONK'
STARKET-vioerei
voor AL uw slijpwerk
CARREE KETT6
ZATERDAG 20 DECEMBER 1958
Onlangs hebben 29 Nederlanders, bestaande uit vissers, reders,
vishandelaren, scheepsbouwers en visserijdeskundigen een bezoek ge
bracht aan Denemarken. Het doel van deze reis was om het visserij
bedrijf, alsmede de nevenbedrijven in Denemarken te gaan bekijken,
aan de andere kant om de problemen rondom het bedrijf eens met de
Deense deskundigen te bespreken.
Er werden bezoeken gebracht aan diverse visserijhavens, waarvan
Esbjerg wel de voornaamste is. Voorts werden een vismeelfabriek,
touwfabriek, scheepswerf en diverse volkshogescholen bezocht.
Om U een indruk te geven van de
visserij in Denemarken, zij medegedeeld
dat in Denemarken in 1957 ca. 500 mil
joen kg. vis werd aangevoerd, hiervan is
50 afkomstig van de snurrevaadvis-
serij en de andere helft van de treilvis-
serij door kotters. Van deze hoeveelheid
van 500 miljoen kg. neemt Esbjerg 35
voor haar rekening of 175 milj. kg. met
een opbrengst van 32 miljoen gulden.
Hiervan is 69 miljoen kg. haring het
hoofdprodukt.
KUSTVISSERSVLOOT
De Deense vissersvloot bestaat uit ca
14.000 vaartuigen, waarvan 6000 zonder
motor (roeiboten), de rest (8000) is
motorvaartuigen, hoofdzakelijk motor-
kotters. Van deze kotters zijn er slechts
10 20 groter dan 50 brt., circa 1400
van tussen de 15-50 brt., circa 2200 van
5-15 brt. en circa 4200 van minder dan
5 brt. Men ziet uit deze cijfers duidelijk,
dat Denemarken alléén beschikt over
een „kustvissersvloot". Esbjerg heeft
circa 500 kotters waarvan de grootste
een inhoud hebben van ca. 50 brt., met
een motorvermogen van 100-120 Pk.
Deze schepen kosten ca. D kr. 250.000
D. kr. 300.000 (1 D. kr. is f. 0.50). Van
de Esbjergse vloot vist een deel op ha
ring en zandspiering (ca. 200 schepen)
ten behoeve van de Coöperatieve Vis
meelfabriek. Deze vis wordt met de treil
gevangen; lossing heeft niet plaats bij
de vishallen, doch langszij van een
aparte kade daartegenover, door middel
van speciale losapparaten, waardoor het
lossen van deze vaartuigen zeer econo
misch geschiedt.
ESBJERG
De haven van Esbjerg is ca. 60 jaar
oud. Vóór 1900 was er praktisch geen
visserij. Door het verliezen van Flens
burg als zeehaven - dit geschiedde in
1886, toen Denemarken de oorlog met
Duitsland verloor en daarbij ook Flens
burg -, werd een nieuwe haven aange
legd voor de uitvoer van de Deense
landbouwprodukten naar Engeland.
Dit gebeurde in Esbjerg, veilig gelegen
achter de beschutting van het eiland
Fanö. Toen die haven er eenmaal was,
vestigden er zich allengs vissers uit de
omgeving.
Voor de tweede wereldoorlog werd er
praktisch alleen schol aangebracht. Het
hoofdbedrijf aan de wal bestond vóór en
na die oorlog nog uit fileren van de vis.
Omstreeks 1950 was het een slappe pe
riode in de visserij. Toen begon men
met de haring-treilvisserij, grotendeels
ten behoeve der conservenfebrieken.
Spoedig bleek dat deze haring voor dit
doel ongeschikt was en voor de markt
was ze ook onbruikbaar. Men is doorge
gaan met deze visserij op haring en ook
op zandspiering, doch deze was bestemd
voor de vismeelindustrie.
COÖPERATIE
In 1948 werd op bescheiden schaal een
coöperatieve vismeelfabriek opgericht.
Er waren 170 schipper-eigenaren, die er
elk f. 2000 in staken. Dit bedrijf liep
goed, werd geleidelijk uitgebreid en
thans kan gesproken worden van een
winstgevend bedrijf. Momenteel kan per
etmaal 270 ton vismeel en 130 ton bij-
produkten, totaal 400 ton, worden ge
produceerd.
Niet alleen is de vismeelfabriek in
coöperatieve vorm, men heeft er een
coöperatieve touwfabriek en nettenfa-
briek, welke zeer modern zijn ingericht.
Alle inkopen door de visserij gedaan ge
schieden op coöperatieve grondslag.
GROTE HELLING
In Esbjerg is ook een grote helling,
waar niet minder dan 24 kotters gelijk
tijdig kunnen worden drooggezet. Er is
een havenkom, waarbij een helling. De
schepen worden op een wagen gezet en
op rails op één van de 24 hellingen ge
zet. Deze werf is praktisch ingericht en
is eigendom van de staat. Voor een nor
male dokking betaalt men 80 kronen
(f 40), wat zeer goedkoop is.
HOUTEN KOTTERS
Nagenoeg alle vissersvaartuigen in
Esbjerg zijn van Deens eikenhout, dat
nog in voldoende voorraad beschikbaar
schijnt te zjjn. Daarom, èn omdat de
houtbouw goedkoper is dan de staal
bouw, geeft men in het algemeen de
voorkeur aan houten kotters.
Overigens had men in Esbjerg 2 sta
len kotters, namelijk één ter plaatse ge
bouwd en één in Nederland gebouwd;
bij deze laatste werf had men verder
nog 6 stalen kotters in bestelling.
Vrijwel alle Deense kotters hebben een
verstelbare, tweebladige schroef. Deze
schroeven zijn van 2 fabrikaten.
VISSERIJSCHOLEN
De specifieke visserijscholen die wij in
ons land hebben, kent men in Dene
marken niet. Men heeft hier een soort
volkshogeschool, speciaal dan voor de
vissers ingericht. De leeftijd van de
leerlingen varieert van 15-18 jaar.
Een gedeelte van het jaar komt men
een cursus volgen. Ook vindt men hier
leerlingen van de Faroër. Op deze vis
serij-volkshogescholen onderwijst men
algemene ontwikkeling en wordt verder
aandacht besteed aan vakken als breien
en boeten, splitsen en knopen en der
gelijke. De nautische en technische ken
nis tot het afleggen der nodige examens
kunnen de vissers zich eigen maken op
de zeevaartscholen. Dit in tegenstelling
van onze visserijscholen, waar de oplei
ding in alle vakken plaats vindt.
IN DE VISHALLEN
In de vishallen wordt alles gewogen.
Men weegt de vis af en deze wordt 2
hoog opgestapeld in kisten van 35 kg.
Terwijl men in Nederland bij „afslag"
verkoopt, geschiedt dit in Esbjerg met
„op-bod". Dit geschiedt rustig en orde
lijk.
Hoewel men zich realiseert, dat het
„af-slaan", van de vis minder tijd vergt
houdt men vast aan het systeem van
opbod, omdat daarbij de ervaring ge
leerd heeft, dat hogere prijzen worden
bereikt.
Een 170-tal opkopers neemt de vis af,
meest voor directe verwerking in con-
servenfabrieken en vriezerijen.
Afgekeurde partijen vis worden on
middellijk in een afzonderlijke plaats
van de hallen gedeponeerd en de vis in
die kisten gedenatureerd met een rode
vloeistof; deze vis wordt meestal ver
kocht aan pelsdierkwekerijen.
Het gehele bedrijf in de vishallen
maakte een hygiënische, uiterst ordelij
ke, indruk. Dit was trouwens het gehele
visserijbedrijf, dat thans een gunstige
periode doormaakt.
Een en ander lazen wij in „Visserij-
Nieuws".
Cijfers over de honderd
grootste ondernemingen
In het september-overzicht van de
First National City Bank of New York
is de vraag gesteld hoe hoog nu inder
daad de gemiddelde winsten van de
Amerikaanse industriële ondernemin
gen liggen. Deze vraag werd namelijk
onlangs door het Amerikaanse Insti
tuut voor Publieke Opinie (Instituut
Gallup) gesteld aan een aantal „door-
snee"-burgers in veertien landen van de
vrije wereld, met inbegrip van de Ver
enigde Staten. Die gemiddelde burger,
zowel in het buitenland als in de Ver
enigde Staten heeft zo bleek uit het
onderzoek een overdreven voorstel
ling van de winst, die door een normale
Amerikaanse onderneming wordt ge
maakt. De afwijkigen van de werkelijke
cijfers ware vaak onzinnig groot, va
riërend van 20 per jaar. hetgeen
Amerikanen voor een normale winst
hielden, tot zelfs 65 een schatting
van burgers in Mexico, Montevideo en
Uruguay.
De werkelijk behaalde winst van ae
normale Amerikaanse industrie geeft
echter een veel lager percentage te zien.
„Ofschoon het percentage natuurlijk
van jaar tot jaar en van industrie tot
industrie verschilt", aldus het Gallup-
instituut, „kan men veilig aannemen,
dat gedurende de afgelopen 30 jaar de
industrie van 3 tot 6 winst heeft be
haald op de verkoop en van 8 tot 12
op het geïnvesteerde kapitaal". De
winst op de verkoop betekent natuur
lijk het „netto-inkomen" over de totale
ontvangsten uit verkopen, andere in
komsten, enz.
De genoemde winst van 8 tot 12 op
het geïnvesteerde kapitaal is eigenlijk
een te hoge opgave van de inkomsten-
percentages uit investering, aangezien
de netto-boekwaarde, zoals die op de
balans voorkomt, doorgaans veel lager
ligt dan de vervangingswaarde. Fabriek
en installatie worden doorgaans door
Amerikaanse maatschappijen in de
boeken opgenomen voor de aansci
waarde, verminderd met de afschi
vingen. Over het algemeen is dit!
drag veel lager dan de vervangin
waarde, doordat de kosten sedert
jaren '30 over het algemeen sterk
stegen zijn. Onlangs werd in het ma
delijks overzicht van de First Natie
Oity Bank of New York een opste:
opgenomen van de winstpercentj
van de 100 grootste Amerikaanse
dustriële ondernemingen over het
lenderjaar 1957. Uit deze analyse bi
dat de grootste ondernemingen in j
slechts een netto-winst op de verko
hadden behaald va 7.7 en van 11
op het geïnvesteerde kapitaal.
De verdeling van deze netto-winst
de verkopen was volgens de Bank
volgt: dividend-betalingen aan de
ders van gewone en preferente aas
len 4.3 reserveringen voor uitt
ding en vervanging 3.4
In vergelijking met de 4.3 van
winst op de verkoop, die deze 100 gn
ste ondernemingen aan hun ingesc
ven 10.800.000 aandeelhouders bei
den. werd 28.2 van de verkoop
taald aan de 6.200.000 werknemer;
de vorm van lonen, salarissen en an<
uitkeringen.
ONDERSCHEDING VOOR
BERNHARD WAGENAAR
De Nederlandse consul-generaa
New York, jhr. M. R. H. van Rijckt
sel. heeft aan de heer Bernhard
genaar, voorzitter van het comité
Nederlandse muziek en hoogleraar
de Juillard School of Music in coa
sitie en theorie, de versierselen
officier in de Orde van Oranje Na
uitgereikt.
Jhr. Van Rijckevorsel roemde in
hartelijke toespraak de grote actii
van de heer Wagenaar voor het b<
deren van de Nederlandse muzie
Amerika en het aanzien dat Wage;
van geboorte een Nederlander, zich
scheppend kunstenaar in Amerika
verworven.
HIW«Md:l!lllll:l
Dan de gekroonde CHRYSLER van
GEBR. DE JONG - Hogewoerd 164
vanouds DE STALHOUDERIJ. TEL. 20239—23656
AANNEMERS
P. v. LEEUWEN
metsel- en
aannemersbedrijf
voor al Uw BOUW- en
ONDERHOUDSWERKEN
OUDE SINGEL 104
Tel. 25329
B. C. ROSDORFF
Hoefstraat 65 - Tel. 20953
voor al Uw
TIMMER- EN
MEUBELWERK.
Levering van hout-board
enz.
Voor goed
AANNEMERSBEDRIJF
Fa. E. v. DUUREN
HERENGRACHT 60
Leiden - TeL 26889
BOEKBINDERS
Boekbinderij
F. ZWART
LANGE MARE 104
Telefoon 23827
Wy belasten ons gaarne
met het inbinden van Uw
tijdschriften, studie-, mu
ziek- en schoolboeken.
CHEM. WASSERIJEN
Het betere werk leveren wij
DE KROON, Geregracht 3-9, tel. 24032
MORS STRAAT 41 TELEFOON 26918
P. KERKKOORSTEEG 30 - TELEFOON 31369
DIERENVERZORGINS
Laat vóór de winter
Uw hond opknappen.
HONDENSALON
Nieuwe R\jn 50. tel. 20824
FOTOGRAFEN
Haarlemmerstraat 248
Telefoon 21555
Even gebeld, snel hersteld.
Hoge Rijndijk 70 - Tel. 22469
giiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinniniiiiiiiiiiiiinnii
GLAS IN LOOD
6EDENK-EN JUBHEUMQAMEN
OUOt RVN )OA
1 LEIDEN TEL <2429*.
KLEDINGREPARATIE
HET adres voor HERSTEL
van Uw OVERHEMD is
„BEBO",
bovenkraag 1.85
hele kraag 2.50
kledingreparatie
Pieterskerkkoorsteeg 30
Leiden - Telef. 31369
KOUSENREPARATIE
in één dag gereed.
5 cent per ladder.
Fa. M. VEERMAN
Hogewoerd 94
HERENKAPPER
lste klas bediening door
3 ervaren krachten, dus lang
wachten uitgesloten.
Zaterdags de gehele dag
knippen.
HERENKAPSALON
HET WEENSE HUIS
BREESTRAAT 32
Telefoon 22467
HORLOGEREPARATIE
Voor horloge- en klokkcn-
REPARATIES
Haarlemmerstraat 86.
VLUG. BILLIJK.
KUNSTHANOEl vu—
NW'PUN 51»LEIDEN
Voor al Uw REPARATIES groot of klein
moet U bij een vakman zijn
HOOIGRACHT 18
TELEFOON 23951
Voor al het loodgieterswerk
KRAAIERSTRAAT 10
TEL. 22356
IIIIMIilllllllllllllltlllllllllllllllllflIIIIIIHIIlllNII
S. VAN WEESEL
LOODGIETER
ERKEND
INSTALLATEUR
voor gas, water en
sanitair
HOGEWOERD 112
Telefoon 20354
llllllllllllllllllinilllllllllllllllllllllllllllllllllllll
LEESPORTEFEUILLES
Voor
binnen- en buitenlandse
TIJDSCHRIFTEN
S. v. MAANEN
LEVENDAAL 27
Telefoon 20300
NIEUWSTRAAT 10
TEL. 21419
voor MARKIEZEN - zonneschermen -
Luxaflex - jaloezieën. Alle reparaties.
METSELBEDRIJF
Wilt U Uw gang, keuken,
douchecel, badkamer of
schoorsteenmantel
BETEGELD hebben
Dan is het adres:
J. v. d. BROEK
Narmstr. 18 Tel. 30966
Th. G. Barthen jr.
aannemers- en
metselbedrijf
onderhoudswerken
LEIDEN
Pieter de la Courtstr. 9
Telefoon 21249 (k 1710)
RADIO-T.V. REP.
VOOR VERANTWOORDE
LANGE MARE 66
TELEF. 26500
SCHOONHEIDSSALONS
SCHOONHEIDS INSTITUUT
Plantsoen 17 - Tel. 32040
Voor gelaatsverzorging,
manicure, elekt. ontharing
pedicure, alg. voetverz.
MODERNE COIFFURES
5?
dameskapsalon
BREESTRAAT 171A - TELEF. 25185
voor al Uw
SCHILDERWERK
LAGE RIJNDIJK 57
Telefoon 23135—20839
Voor al Uw schilder*!
natuurlijk
P. F. SMIT'S
schildersbedrijf
Havenkade 5 - Tel. 241
Oude Rijn 67 - Tel.
TRANSPORT
Gaat U verhuizen?
Dan naar S. A. v. LEEUWEN
Eveneens vakkundige
verzorging van
Emigratieverpakkingen.
Zoeterwoudseweg 7, tel. 25773
VERHUIZING»
met gratis beperkt
personenvervoer.
JAN VAN DUURE
K. Galgewater 16, Ld
Telefoon 25468
EMIGRATIE-
VERPAKKINGQ
N.V. NATIONAAL VEEM
HERENGRACHT 118 - TEL 24646-20823-211
Rechtstreekse autodiensten naar:
DEN HAAG
ROTTERDAM
SCHIEDAM
DORDRECHT
GORINCHEM
BREDA
TILBURG
's-HERTOGENBOSCH
EINDHOVEN
ARNHEM
NIJMEGEN
AMERSFOORT en
alle omliggende plaatsen.
Verhuur van dekschni
LIJNDIENSTEN
Fa. A. HOGEN) m
Zonen
verhuizingen, transport
TELEF. 22108-21256, b.g.g. 3J
WASSERIJEN
SLIJPERIJ
Parket-, Colovinyl-, Linoleumvloeren en -trap
PARKETVLOEREN in div. houtsoorten incl. legkosi
Vraagt prijsopgave.
HOGEWOERD 45—47 - TEL. 30496 (b.g.g. 201
van 2—6 uur GEOPEND.
vJi. VAN DER BLIJ - Slijperij
gereedschappen, instrumenten
Oude Singel 158
Leiden - Tel. 20619
Laat vakmensen Uw
matrassen en meubelen
repareren. Behangerij,
stoffeerder^. Complete
woninginrichting.
JAN VONK
HAARLEMMERSTRAAT 81
Telefoon 22580
Behangerij Sto
WONINGINRICHT
Garenmarkt 14, TeL
Prinsenstr. 33a. tel
LEIDEN
Inlichtingen over deelneming aan deze wekelijkse
rubriek worden gaarne tel. verstrekt, (no. 25041 toestel 4)
