R i PERNETTYA'S VOOR KAMER EN TUIN ANDERS DE WAARHEID OMTRENT KONING I IRTHUR IS DAN DE LEGENDE ZEGT ZATERDAG 6 DECEMBER WEKELIJKS BIJVOEGSEL PAGINA Omstreeks het jaar 1100 was Ronde Tafelop veler lippen In de kleine tuin zoekt men naar opvallende planten; plan ten. die niet te veel ruimte in beslag nemen en die toch mooi zijn. Vooral voor laagblijvenöe groenblijvende heestertjes heeft men in de kleine tuin belang stelling en dan moet ik u zeker noemen de Pemettya's. Niet omdat ze zo mooi bloeien, doch de witte of purperen bessen, die zich na de bloei ontwikke len. kunnen de etruikjes gerui me tijd sieren. Pemettya mucronata wordt door de bloemist ook wel als potplant gekweekt en wordt door de bloemwinkelier in plant- en bloemenmanden ver werkt. U moet ze echter maar als tijdelijke gasten in uw huis beschouwen; echte kamerplan- Bloeiende Pemettya ten zijn het beslist niet. Indien u zo'n plant krijgt, is het van groot belang haar zo luchtig mogelijk te plaatsen; 's zomers zou ze uitstekend voldoen voor een open venster en in de win termaanden neemt ze al genoe gen met een vorstvrij vertrek, doch u moet er wel rekening mee houden, dat ze beslist een lichte en zo mogelijk zonnige standplaats nodig heeft. In het donker of te ver van het raam verwijderd, zullen de kleine groene blaadjes spoedig geel worden en afvallen en dan be hoeft men er niet veel meer van te verwachten. Met Pemettya's zal men over het algemeen meer succes be reiken, indien ze in de volle grond van de tuin gekweekt worden, doch zoek voor hen dan wel een licht schaduwplek je en vooral een beschutte standplaats. Ze kunnen onze winters wel doorkomen, doch dan dient men ze toch wel te beschermen tegen koude noor den- en oostenwind; omring ze dus tegen het invallen van de winters met wat groene sparre- takken. Ze verlangen ook een speciale grondsoort; en voldoen het best in een veenachtige grond; heidegrond is ook wel goed. Wie ze als kamerplant kweekt, moet ze nu niet plot seling buiten zetten. De over gang zou dan veel te groot zijn; wacht in ieder geval tot aan staand voorjaar. O. KROMDIJK *xo§M#ot>iP8Q§H>9a*>ieBsi*Bi Koning Arthur's kasteel en het klooster te Tintagel in Cornwall in Engeland. Arthur's gri Dit dan is het weinige uit Arthu leven waaromtrent voldoende hiat rische zekerheid bestaat. Enerzjj moeten we dus kritisch staan tege over veel, wat de legenden vermeldt maar anderzijds is het toch zaak, n al te sceptisch te wezen. In de lo dezer eeuw is reeds herhaaldelijk f bleken, dat de kern van tal van ove leveringen en verhalen uit vroeger t juist was. Ook met betrekking tot k ning Arthur is daarvan een frappa voorbeeld te geven. Niet ver van Tintagel ligt de plat Glastonbury, ook wel geheten Aval of Appeleiland. Glastonbury is b roemd om de ruïne van een gix middeleeuwse abdij en omdat k (volgens de legende) de eerste plek Europa was, waar een bovengrond Christelijke kerk verrees. Volgens legende dacht koning Arthur, toen 1 gewond terneerlag bij de stille watj ren van de Poel van Dozmare op heide van Bodmin, aan Glastonbur Als U ooit in Glastonbury komt, men U daar ongetwijfeld voor hi vervallen hoogaltaar een opt boomstamgraf tonen, waarin (al weer: volgens de legende) kort vód 1200 de lijken werden gevonden va een slanke, edele krijgsman en ee goudblonde vrouw. Dit waren vei telt men sedert eeuwen in Glaston bury de stoffelijke resten va; koning Arthur en koningin Guine vere. Tientallen jaren lachten zowj historici als archeologen over di verhaal. Zij verwezen het naar d rommelzolder der volksverbeeldini En ziet, nog maar kort gelede; kwam een archeoloog van grot naam verklaren, dat het hoogsl waarschijnlijk moet worden geach: dat Arthur en zijn gemalin indet daad op die plek hun laatste rust plaats vonden. Wat hiervan waar moge zijn. het i steeds een genoegen om naar Tintage te gaan en dan te denken aan di1 oude dappere houwdegen of vrome ko ning Arthur. En daar, bij Tintagel leven de mensen nog zo in de sfeer ei deels op kosten van koning Arthu: dat men bij de aanblik der etalage van de souvenirwinkels en der name: van de teashops heus (maar ten on rechte) zou kunnen gaan menen, ds de Ridders van de Ronde Tafel noj iedere week op Tintagel een samen komst houden. (Nadruk verboden! De ruïnes va: Glastonbury Abbey. Weinig bleef staan van deze eens zo grootse Kathedraal, welke in 1303 werd gebouwd en in 1539 verwoest. De verwoeste kapel van de heilige maagd staat precies op de plaats waar volgens de legende een houten kerk were gebouwd door St.'Jozef Arimathea. Hier werden volgens die legende Koning Arthur en Koningin Guinevere begraven. Wie tegenwoordig Tintagel de geboorteplaats van Koning Arthur bezoekt, zou kunnen menen, dat de Ridders van de Ronde Tafel daar nog iedere week een samenkomst houden. WAT weten we nu eigenlijk van Ikoning Arthur? Het is heel moeilijk om de werkelijkheid en de fantasie uit elkaar te houden. Dit komt mede, omdat omstreeks 1100 tal van dichters en schrijvers koning Arthur en de Orde van de Ronde Tafel tot onderwerp kozen. Ja, in de twaalfde eeuw was „Arthur en de Tafelronde" een best-seller naar onze begrippen. Sedertdien hebben steeds weer anderen him krachten en hun verbeelding op koning Arthur en zijn ridders beproefd. Met succes, stellig! Waarheid en fantasie zijn nauw verweven (Bijzondere medewerking) Ja, die Koning Arthur en zijn strijdmakkers, wat is er veel over hen geschreven en gefantaseerd! Koning Arthur was (wij volgen nu in grote trekken de legende) een vorst in de zesde eeuw. Hij werd later tot de hoofdfiguur in de verhalencyclus over de Ronde Tafel. De oudste (bekende) vermelding van hem vindt men in een geschrift uit de negende eeuw. De auteur, Nennius, doorspekte zijn relaas echter met zoveel onwaarschijnlijke dingen, dat een lezer met gezond verstand begint te twijfelen, of die merkwaardige vorst wel ooit in levenden lijve heeft bestaan. Arthur was (vertelde Nennius) een natuurlijke zoon van een vorst der oude (Keltische) Britten. Hij aan schouwde het levenslicht op het slot Tintagel. Dank zij de hulp van de tovenaar Merlijn, die hem een toverzwaard cadeau deed, wist hij tot macht en aanzien te komen. Hij overwon de Saksers en de Pieten. Hij onderwierp Ierland. Hij onderscheidde zich door ontelbare dap pere daden en staaltjes van vroomheid. Hij trouwde met zijn bloed verwante Guinevere, een beeldschone vrouw. Hij deed veel voor het Christendom in zijn land. Hij stichtte misschien wel zijn meest bekende daad de befaamde Orde van de Ronde Tafel. Als ridders in die orde schitterden mannen als Percival, Lancelot en Tristan. Omstreeks 540 stierf Arthur in de strijd. Zijn leven is beschreven in vele romans en dichtwerken. is vrij gemakkelijk te bereiken. Het ligt aan de noordkust van Cornwall, halverwege tussen Bude en Pads tow. Daar springt een steile rots in zee uit. Hij wordt ter weerszijden over een afstand van vele kilometers geflan keerd door steile klippen, die als eni ge versiering 'n zoom van wit schuim aan hun voet hebben. Het is daar een wilde, ongastvrije kust. In de loop der eeuwen zijn er honderden schepen te pletter geslagen, als zij bij storm weer zochten naar een (niet be staande) goede haven. Op die uitspringende rots (zowat 20.000 m2 groot) bevinden zich ruïnes. Nog ziet men er de resten van een kasteel, waarvan sommige muren overeind bleven staan. Dit kasteel werd gebouwd ongeveer een eeuw na de komst van Willem de Veroveraar in Engeland (1066). Het had een wei nig bewogen historie. In de vijftiende eeuw raakte het in onbruik en begon het te vervallen. Maar behalve deze kasteelruïne zijn er bij Tintagel nog andere resten en wel van een klooster, gebouwd omstreeks 500. Veel meer dan de fundamenten zijn niet be waard gebleven. Waarschijnlijk was dit klooster verbonden met een slot van koning Arthur's vader. Hier bracht Uther Pendragon, koning van Brittannië, zijn geliefde, de gravin douairière van Cornwall, naar toe. En hier, op Tintagel, schonk zij het leven aan hun beider zoon Arthur. Maar ook met het gevolg, dat de ver warring veel groter is geworden. Arthur was zoiets als cavalerie- generaal. Onder zijn bevelen stond een divisie of brigade beroepsruiterij. Met deze ruiters slaagde hij erin om de in Engeland binnengevallen Sak sers enige jaren tegen te houden. Misschien is Arthur zelfs vorst of ko ning geworden, doch zekerheid hier omtrent bestaat niet. Hoe dit zij, Ar thur was stellig een dapper man. Zijn heldendaden, gevechten en overwin ningen werden opgenomen in de lie deren en balladen van zijn volk. Toen de Kelten definitief het onderspit hadden gedolven en uitweken naar het westen van Engeland en naa: Bretanje, namen zij die liederen, le genden en balladen mede als een kostbaar nationaal bezit. EEUWEN later verschenen Arthur en zijn Ridders van de Ronde Tafel weer voor het voetlicht. Dichters, schrijvers en minstreels be schreven en bezongen de oude balla den opnieuw. Daar zij in de regel in dienst stonden of afhankelijk waren van hoge edelen, gaven zij aan him kunstprodukten de vorm, die hun „pa troon" het aangenaamst was. Zo ge beurde het, dat de toen reeds bijna vergeten Britse beroeps-cavalerie-offi- cier Arthur werd uitgedost als mid deleeuws ridder met alle goede, ja, ideale kwaliteiten, die zo'n ridder be hoorden te sieren. <*Og<3<9C)§cW$Q§oK8C)§öK$C>Söï<«<ZSöK8CSdKSOScK8eSc$c§<^c|<«^^ Tintagel TOT voor kort was dit vrijwel alles wat de mensheid wist of gefantaseerd had over koning Arthur, de nationale held der oude Britten. Inmiddels is er echter wel het een en ander aan het licht gekomen, dat een ietwat ander beeld van die vermaarde vorst wekt. Laat ons eerst een blik werpen op Tintagel, de plaats, waar Arthur is (of zou zijn) geboren en die in de Arthur-verhalen her haaldelijk ter sprake komt. Tintagel

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 12