AKKOORD OVER BERLIJN DOOR
MOSKOU EENZIJDIG OPGEZEGD
Geen achterstand in de
salarissen van leraren
Fa. J. M. Gerding
WEERBERICHT
Fa. D, KRET Zn.
Oost-Duitsland zal trachten de
vrije luchtweg in te perken
In Brusselse cafés en eethuizen
brandde gisteravond kaarslicht
97ste jaargang
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1958
No. 29602
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Tijdens hun bezoek aan de Tech
nische Hogeschool te Delft namen
Koningin Juliana en Prins
Bernhard gisteren onder meer
kennis van de gang van zaken bij
het Laboratorium voor Vezeltech
nologie.
Scheepsramp in
Birma eist 34 levens
By de Birmaanse zuidkust zün 34 per
sonen, onder wie 25 vrouwen en kinde
ren, om het leven gekomen door een
ontploffing aan boord van een motor
jonk, waarmee zü op weg waren van
Moelmein naar Tavoy. De jonk maakte
deel uit van een groep schepen waarmee
een detachement militairen met hun
gezinnen en hun bewapening werd ver
voerd
(Advertentie)
|BREESH?.l73*TEL.23337l
A.O.W.-uitkering en
premiegrens hoger
De uitkeringen volgens de Alge
mene Ouderdomswet zijn met in
gang van 1 november jl. verhoogd
wegens de veranderde verhou
ding tot het indexcijfer lonen ge
durende zes achtereenvolgende
maanden met oktober als zesde
maand. De AOW-uitkering voor
gehuwden is verhoogd van f1524
op f 1584 per jaar (f5.— per
maand meer) en voor ongehuw-
den van f 936.— op f 972.—
(f3.— per maand meer).
De staatsbladen van gisteren waarin
mededeling van deze verhogingen wor
den gedaan, bevatten voorts het K.b. tot
verhoging van de grens voor premie-
plichtigen AOW, welke grens met in
gang van 1 januari 1959 is verhoogd
van f 6900.tot en met f 7450.Deze
verhoging is gegrond op het loonindex-
cijfer per 31 juli 1958.
Admiraal Wright:
Nederlandse schepen
in de eerste linie
Op de belangrijkheid van de Neder
landse zeestrijdkrachten in internatio
naal verband kan niet genoeg de nadruk
gelegd worden, als wü bedenken dat
vijandelijke onderzeeboten door het ple
gen van een aanval op onze koopvaar
dijschepen de eerste slag kunnen slaan,
indien de oorlog zou uitbreken.
Met deze verklaring heeft de gealli
eerde opperbevelhebber op de Atlantische
Oceaan (Saclant), admiraal J. Wright
(U.S.N.) de bevelhebber der Nederland,
se zeestrijdkrachten vice-admiraal H. H.
L. Pröpper ingeleid op een persconfe
rentie in het Navo-hoofdkwartier te
Norfolk.
Volgens de verklaring van admiraal
Wright zou in het oosteiyk gedeelte van
de Atlantische Oceaan de zojuist tot een
modern vliegkampschip omgebouwde
„Karei Doorman" tezamen met een of
twee andere vliegkampschepen als eer
sten ter beschikking staan om zulk een
aanval te pareren. Admiraal Wright zei,
dat Hr. Ms. „Karei Doorman" met'haar
vliegtuigen tegen vijandelijke onderzee
boten, de kruisers „De Ruyter" en „De
Zeven Provinciën", de twaalf onderzee
bootjagers en anti-onderzeebootvliegtui
gen in Navo-verband een belangryke rol
zullen vervullen bü de verdediging van
de Atlantische Oceaan.
VOLGENS IEDERS VERWACHTING VANDAAG:
LOODGIETERSBEDRIJF EN
SANITAIRE INSTALLATIES
Hoge Ryndijk 71 - Leiden
Telefoon 20023—24350
Van discriminatie geen sprake
BREESTRAAT 11 - TELEF 25876
(Van onze Westduitse correspondent)
Vandaag zou de crisis rond Berlijn in een eerste beslissend stadium komen:
de Sovjetrussische regering zou haar memorandum over dit vraagstuk bekend
maken en het bezettingsstatuut opzeggen, aldus de algemene verwachting. Men
acht bet in Bonn waarschijnlijk, dat dezer dagen een conferentie van de ministers
van Buitenlandse Zaken der NAVO-landen over Beriyn byeen zal worden geroe
pen en wel omdat in 1954 de NAVO de status van Berlijn heeft bevestigd.
Amerika, Engeland en Frankryk zullen geen enkele wijziging in de overeenkom
sten nopens Beriyn aanvaarden. Zou dit wel geschieden, dan zal men het door
de Russen zo gewenste gesprek tussen het Westen en communistisch Oost-Duits
land accepteren, waardoor de eerste nederlaag zou zijn geleden. In Bonn verwacht
men, dat de Oostduitse communistische regering, van vandaag af in het bezit
van alle rechten op Oost-Berlijn, zal proberen de vrije luchtweg door de drie
luchtkanalen van West-Berlijn naar West-Duitsland in te perken zonder zich te
storen aan de viermogendhedenovereenkomst, die zegt, dat geheel Beriyn bezet
gebied is van de vier grote landen dat Oost-Beriyn niet kan behoren tot de
vroegere Russische bezettingszone.
Geen blokkade van
de roden verwacht
In Bonn is gisteren het volgende aan
het licht getreden.
Ten eerste: de Sovjetrussische ambas
sadeur Smirnof heeft gisteravond bij
een ontvangst in de Indonesische am
bassade ter gelegenheid van het bezoek
aan West-Duitsland van de Indonesi
sche minister van Buitenlandse Zaken
Soebandrio gezegd, dat de Russische
stappen met betrekking tot Berlijn bij
zullen dragen tot een ontspanning. „Wij
zullen", zo verklaarde Smirnof letter
lijk," „Berlijn aan de Duitsers terugge
ven en wij hopen dat dat vlug zal kun
nen gaan. Hoe sneller hoe beter. Ik ge
loof dat de Duitsers een rustig kerst
feest mogen vieren".
Men meent, dat Smimof hiermede
bedoelde, dat bij zijn regering bij haar
vandaag te ondernemen stap om de
viermogendhedenovereenkomst inzake
Berlijn op te zeggen, de idee voor zit
om de drie Westelijke sectoren van
Berlijn aan de Bondsrepubliek over te
dragen en de Oostelijke sector aan
communistisch Oost-Duitsland.
Londense overeenkomsten tussen de
Grote Vier van 12 september 1944 en
de Berlijnse overeenkomst van 5 juli
1945, beide Berlijn betreffend, worden
geschonden. In mei 1949 te Berlijn en
in le zomer van 1954 te Parijs werd de
status van Berlijn nog eens extra vast
gesteld.
Honderd rebellen op
Cuba gesneuveld
Cubaanse soldaten, gesteund door
vliegtuigen, hebben ruim honderd op-
standelingen gedood bij een aanval op
een rebellenkamp ten zuiden van
j Mayari Arriba in de provincie Oriente,
j aldus heeft het hoofdkwartier van het
Cubaanse leger gisteren bekendgemaakt.
Andere soldaten en een vliegtuig heb
ben een aanval van opstandelingen op
münen te Ocujal afgeslagen.
Boelganin zou aan
leverkwaal lijdeu
Maarschalk Nikolai Boelgtanin, die 63-
jarige voormalige Sovjetrussische pre
mier bevindt zich thans in Moskou en
is ernstig ziek als gevolg van een lever
kwaal, zo verneemt Reuter uit Oost-
europese bron. Mensen die hem onlangs
zagen zouden hebben gezegd, dat hij er
als een ernstige zieke uitzag.
Boelganin werd de vorige week door
premier Kroesjtsjef een lid van de „par
tij vijandige groep" van Molotof, Malen
kof en Kaganowitsj genoemd.
Japanse Kroonprins zou een
niet-adellijk meisje huwen
Het wordt in Tokio als vaststaand
aangenomen, dat de Japanse Kroon
prins, Akihitozal huwen met een
niet-adellijk meisje, omdat een
hoffunctionaris gisteren een bezoek
heeft gebracht aan de woning van
Mitsjiko Sjoda, de 24-jarige dochter
van een zakenman. Een huwelijk
van de Kroonprins met dit meisje
zou een breuk betekenen in een tra
ditie die meer dan 2600 jaar oud is!
Aangenomen wordt, dat de hof-
dignitaris als tussenpersoon is opge
treden en de toestemming van de
ouders van het meisje heeft ge
vraagd voor een huwelijk
Mitsjiko Sjoda heeft haar oplei
ding gehad aan het rooms-katholie-
ke Heilig-Hartcollege te Tokio. Zij
heeft nog niet besloten of zij zich
tot het christendom zal bekeren.
Ten tweede: de Westduitse minister
van Buitenlandse Zaken, Von Bren-
tano, heeft de Westduitse ambassadeurs
te Moskou, Washington, Parüs, Londen
en Rome voor een vergadering naar
Bonn teruggeroepen. Dinsdag zullen zq
deelnemen aan een grote Duitse diplo
matieke conferentie over de gevolgen
van de Russische maatregel.
Adenauer zeide gisteravond te Mtin-
chen, dat er geen reden voor de West-
du itsebevolking is om ongerust te zijn.
„Ook de Russische bomen groeien niet
in de hemel", zei Adenauer, opwekkend
tot een rustige houding.
Met grote behoedzaamheid, zo meent
men te Bonn zelf, zal de Sovjet-Unie
zonder iemand voor het hoofd te sto
ten in den beginne de Russische sector
van Berlijn in Oostduitse handen spe
len, waarmede dat deel dus definitief
uit bezettings- en in communistische
handen komt. Grote risico's zullen de
Russen daarbij trachten te vermijden.
Het is ook hierom, dat men te Bonn
noch te West-Berlijn welke blokkade
maatregel ook van de Oostduitsers ver
wacht. Maar, blokkade-maatregel of
niet: voor het Westen zal de formele
overdracht van de macht over Oost-
Berlijn onaanvaardbaar zijn omdat
hiermede eenzijdig, en dus onwettig, de
Advertentie
Vraag deskundig advies
aan de juwelier-horloger
Half miljoen man gedwongen werkloos
Gisteravond heeft Brussel de klok enkele tientallen jaren achteruitgezet: de
kaars was weer te voorschyn gekomen. In de drankgelegenheden dronken de
verbruikers een biertje by kaarslicht en hetzelfde dansend licht verlichte de eet
huizen en de winkels.
In de late namiddag had de politie de winkeliers meegedeeld, dat elke zaak
recht had op één brandende lamp of neonbuis. Toen de avond inviel, waren de
straten van het stadscentrum verlaten. De meeste schouwburgen beschikken over
een installatie voor eigen stroomvoorziening en waren open. In een zaal werd bij
kaarslicht een concert gegeven. De bioscopen bleven echter gesloten.
Een half miljoen arbeiders is zonder werk doordat hun bedrijven by gebrek
aan stroom niet kunnen draaien. Het aantal stakers by de openbare nutsbedrij
ven is 12.000. Tot dusver is het huishoudelijk gebruik van gas en elektriciteit
beperkt.
Droog weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
De temperatuur zal zich op ongeveer
hetzelfde niveau kunnen handhaven.
Door de nabijheid van een nieuw hoge-
drukgebied blijft de kans op regen erg
klein. (Opgemaakt te 11.15 uur).
23 NOVEMBER.
Zon op: 8.12 uur; onder: 16.40 uur.
Maan op: 15.29 uur; onder: 4.55 uur.
Hoogwater te Katwijk te 1.22 en
13.42 uur.
Laagwater te 9.23 en 21.34 uur.
(24/11 hoogwater te 2.02 en 14.14 uur,
laagwater te 10.06 en 22.15 uur).
Dit nummer bestaat uit L2 pagina's
en een Bijvoegsel.
De begum, de weduwe van de I die in Cairo bezig zijn aan het
vroegere Aga Kahn, bracht een I het mausoleum voor haar over-
bezoek aan de marmer-graveurs, leden echtgenootZij hanteerde
Regering toch bereid tot een herziening
De minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen heeft bij
de Tweede Kamer een nota ingediend inzake de salarispositie der
leraren. De bewindsman zegt daarin, dat is gebleken, dat ook na de
verhoging van de topsalarissen in 1956 de salarispositie van de
leraren over hun gehele loopbaan genomen iets gunstiger is dan die
van de vergelijkbare Rijksambtenaren. De regering is daarom van
oordeel, dat van een discriminatie der leraren geen sprake is.
Na een historisch overzicht van de
gang van zaken betreffende de leraren
salarissen sedert 1953, geeft hij aan
het slot een korte samenvatting van
het regeringsstandpunt, dat gebaseerd
is op conclusies, die door de commis
sies unaniem zijn aanvaard.
„Gezien het feit zegt de minister
dat de verschillen in de functies van
leraar en van ambtenaar een volkomen
gelijk salarisverloop niet voor de hand
liggend en zelfs ongewenst doen zijn, is
de regering van mening, dat de werk-
commissie haar onderzoek terecht heeft
geconcentreerd op de vraag, of in het
algemeen aan verschillende groepen van
personen met een gelijke of althans ge
lijkwaardige opleiding ook een ongeveer
gelijkwaardige financiële positie in over
heidsdienst wordt geboden. Het resul
taat van deze studie blijkt nu te zijn,
dat de salarispositie van de academisch
gevormde leraren sedert de verhoging
der lerarensalarissen in 1953 aanzienlijk
gunstiger was dan die van de acade
misch gevormde Rijksambtenaren. Ook
na de verhoging van 1956 is in deze
situatie geen verandering gekomen.
Hoog aanvangssalaris
Er bestaat aldus de minister
een opvallend verschil in de opbouw
van de salarisschalen, dat echter een
logisch gevolg is van de verschillen, die
tussen beide functies bestaan. Zo geniet
de leraar een naar verhouding hoog
aanvangssalaris, dat gemotiveerd is
door het feit, dat hij anders dan
meestentijds de ambtenaar reeds ter
stond bij het begin van zyn loopbaan
een zelfstandige functie aanvaardt en
van meet af aan de volle verantwoor
delijkheid draagt. Hiertegenover staat,
dat de taak van de leraar gedurende
diens loopbaan niet in die mate in om
vang en verantwoordelijkheid toeneemt
als dit voor de gemiddelde academisch
gevormde ambtenaar het geval is. Een
sterkere staging gedurende de loopbaan
van het ambtenarensalaris die ten
slotte leidt tot een hoger maximum
en een geleidelijke- stijging van het
leraarsalaris dat met een aanzienlijk
hoger bedrag aanvangt is daarom
ook naar de mening van de regering in
overeenstemming met het verschil in
aard van beide functies.
In overeenstemming
Slechts omdat in en buiten het ge
organiseerd overleg bij herhaling met
grote nadruk werd aangedrongen op
verhoging van het maximum-salaris,
wijl dit volgens de lerarenorganisa
ties de enige methode zou zün om de
volgens hen bestaande „discriminatie"
te doen vervallen, is de regering ertoe
gekomen zich bereid te verklaren te
overwegen of het salarisverloop van
de leraren meer in overeenstemming
kan worden gebracht met dat der
hogere ambtenaren.
Dat zulks dan niet alleen voor het
maximumsalaris, maar voor de gehele
salarisschaal zou moeten gelden, be
hoeft geen nader betoog. De regering
heeft er echter getuige het slot van
de hierboven weergegeven regerings
verklaring in het georganiseerd overleg
geen twijfel aan laten bestaan, dat
zij een verlaging der aanvangssalarissen
niet verkieslijk acht. Mede gezien de
besprekingen in het overleg meende zij
nochtans haar bereidheid te moeten
uitspreken om elk voorstel, dat binnen
het algemeen salarisbeleid der regering
aanvaardbaar is, in overweging te
nemen, zeker wanneer daardoor naar de
mening van het georganiseerd overleg
het ambt van leraar aantrekkelijker zou
worden en aan maatschappelijke status
zou winnen.
Advertentie
KANTOORMACHINES
KANTOORMEUBELEN
ook zelf de beitel waarmee de tek
sten worden aangebracht.
Prof. Heuss ontving
dr. Soebandrio
De president van de Westduitse
Bondsrepubliek, prof. Theodor Heuss,
heeft gisteren de Indonesische minis
ter van Buitenlandse Zaken, dr. Soe
bandrio, ontvangen voor een langdurig
onderhoud. Dr. Soebandrio werd ver
gezeld door de Indonesische ambas
sadeur in Bonn, mr. Zairin Zain.
Dr. Soebandrio heeft gistermiddag
zijn Duitse ambtgenoot Von Brentano
inlichtingen verstrekt over de politiek
en economische toestand in Indonesië
In diplomatieke kringen werd er de
nadruk op gelegd, dat financiële hulp
verlening niet ter sprake werd gebracht.
Gisteravond gaf de Indonesische am
bassadeur een ontvangst ter gelegenheid
van het bezoek van minister Soebandrio.
Onder de gasten bevond zich dr. Hjal-
mar Schacht.