Kroesjtsjef zou naar overleg van
Grote Vier inzake Berlijn streven
WEERBERICHT
Russen veroorzaakten weer eens
incident aan Oostduitse grens
Woensdag geen bijeenkomst van
vrij handelscoinmissie-Maudling
97ste jaargang
MAANDAG 17 NOVEMBER 1958
No. 29597
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
fT.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze correspondent in Bonn)
Terwijl men in Bonn juist de indruk had gekregen, dat de kwestie-Berlyn in
rustiger banen was gekomen, deed zich het afgelopen weekeinde aan de Oost-
Westduitse grens bij Babelsberg een Russisch-Amerikaans incident voor. Rus
sische soldaten hielden hier drie vrachtwagens van het Amerikaanse leger aan.
De Russen eisten, dat zij mochten zien wat de vrachtwagens vervoerden, hetgeen
in strijd is met de geallieerde overeenkomst over Duitsland en Berlijn. Acht en
een half uur lang werd het Amerikaanse transport opgehouden. Pas nadat een
Amerikaanse officier heftig bij het Russische hoofdkwartier te Oost-Berlyn had
geprotesteerd, liet men de vrachtauto's vrij. Zij mochten terugrijden naar West-
Berlijn, niet evenwel doorgaan naar de Bondsrepubliek, waarheen zij juist op
weg waren geweest.
meld, veel onrust en verontwaardi
ging ontstaan door de bekendma
king van de gesprekken, die Schat
ter in 1956 en 1957 gehouden heeft
met de Oostduitse getier aal Vincenz
Muller en de Russische ambassa
deur te Oost-Berlijn Poesjkin over
de Duitse hereniging.
Bondskanselier Adenauer dekte het
afgelopen weekeinde Schaffer met het
volle gewicht van zijn gehele autoriteit.
Te Bad Godesberg zei hij zaterdag j.l.
dat hfj van de gesprekken had afgewe
ten, maar Schaffer tevoren had afgera
den ze te voeren, omdat zij toch geen
resultaten zouden hebben.
Schaffer evenwel had hem destijds
gezegd, dat hij zich voor zijn geweten
verplicht achtte naar Oost-Berlijn te
gaan en met Müller te spreken. Zoals
Adenauer zei: „Ik heb hem gewaar
schuwd en op mij kon hij zich dan ook
niet beroepen". Aan de andere kant zei
de Bondskanselier, dat hij ook thans nog
gelooft, dat Schaffer, die zich als mi
nister van Financiën en daarvóór als
Het Westen neemt
geen enkel risico
Dit voorval heeft in Berlijn en Bonn
veel stof doen opwaaien, omdat het in
geen tien maanden was voorgekomen,
dat de Russen zich hadden bemoeid
met de Amerikaanse militaire transpor
ten van Berlijn naar West-Duitsland.
Men gelooft overigens niet, dat dit Rus-
sisch-Amerikaanse incident aan de
Oost-Westduitse grens veel te maken
heeft met een scherpere koers van Mos
kou met betrekking tot Berlijn. Ware
dit wel het geval geweest en zou het de
eerste stap zijn op weg naar een Russi
sche isolering van Berlijn, dan had men
nog wel andere maatregelen met de
vrachtwagens kunnen nemen.
Inmiddels neemt men van Westelijke
zijde geen enkel risico. Men onder
zoekt dit voorval van alle zijden. Zo
had de Amerikaanse generaal Hamlett
zaterdag met de Westberlijnse burge
meester Brandt een onderhoud over
deze gebeurtenis om na te gaan, of zij
in verband staat met Kroesjtsjefs aan
gekondigde eenzijdige herziening van de
viermogendhedenovereenkomst voor Ber
lijn. Vandaag zou de Britse ambassadeur
iu Bonn, Sir Christopher Steel, over
hetzelfde onderwerp met Brandt gaan
praten.
In Bonn verwacht men dat Moskou
voort zal gaan met druk uit te oefenen
op de Westelijke mogendheden teneinde
maar te komen tot een conferentie van
de Grote Vier. Dat zou de achtergrond
zijn van de Russische en Oostduitse
dreigementen met betrekking tot Ber
lijn. Men is nauwelijks nog bezorgd over
dc mogelijkheid, dat er een nieuwe
blokkade van Berlijn zal komen. Het
conflict zou worden voortgezet, zo zegt
men in Bonn, op diplomatiek niveau,
hoewel Bondskanselier Adenauer zater
dag j.l. nog wel verklaarde, dat de toe
stand van de voormalige hoofdstad nog
altijd ernstig is. De Westberlijnse burge
meester Brandt zei gisteren, dat de Rus
sen er thans wel zeker van overtuigd
zullen zijn, dat Berlijn geen weke plek
in het geheel van de Westelijke defen
sie is; daarvan heeft men zich te Mos
kou in elk geval de afgelopen week
kunnen overtuigen.
Minister Schaffer
treedt niet af
Het wordt in Bonn als vaststaand
aangenomen, dat de 70-jarige West-
duitse minister van Justitie Schaf
fer niet zal aftreden. Er is, als ge-
Alle soorten „UBICA"-matrassen
uit voorraad leverbaar bij:
N.V. Textielhandel ADR. v. OOY Jr.
BREESTRAAT 39 - LEIDEN
Oostelijke wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met overdrijvende wolken
velden. Vannacht en morgenochtend
hier en daar mist. Zwakke tot matige
oostelijke wind en over het algemeen
weinig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uu).
18 NOVEMBER
Zon op: 8.04 uur; onder: 16.46 uur.
Maan op: 13.33 uur; onder: uur.
Hoogwater te Katwijk te 8.20 en 20.53 u.
Laagwater te 3.52 en 16.20 uur.
Dit nummer bestaat uit 18 pagina's.
minister-president van de deelstaat
Beieren grote verdiensten heeft verwor
ven, volgens zijn geweten heeft gehan
deld. De Oostduitse communisten heb
ben gepoogd om met openbaarmaking
van het gesprek Schaffer-Müller de
Westduitse regering zwart te maken bij
haar Westelijke bondgenoten
Via achterdeurtje?
Deze mededelingen van Adenauer
over Schaffer komen er op neer, dat
laatstgenoemde niet door het kabinet te
Bonn zou worden gedwongen af te tre
den wegens zijn op eigen risico onderno
men reis naar Oost-Berlijn. Daarbij
doemt thans in Bonn de vraag op, of,
hoewel Adenauer Schaffer destijds heeft
gewezen op het zinloze van zijn daad,
de Westduitse regering toch niet bereid
zal zijn via allerlei achterdeurtjes een
gesprek met de communistische Oost
duitse regering aan te knopen over de
Duitse eenheid. Een dergelijk gesprek is
totdusver door Bonn steeds van de hand
gewezen; men wenste niet te praten met
de vertegenwoordigers van de Oostzone-
regering, die men ook op geen enkele
wijze wenst te erkennen. Zelfs toont
men zich te Bonn steeds bijzonder gepi
keerd, wanneer buitenlandse staten er
toe overgaan Pankow. de zetel van de
Oostduitse regering, te erkennen, zoals
Joego-Slavië dat een jaar geleden deed,
waarop Bonn de diplomatieke betrek
kingen met Belgrado voor een groot deel
afbrak. De ontmoeting Schaffer-Müller
-Poesjkin stelt dit alles in een geheel
nieuw licht en Adenauers allesbehalve
opwindende verklaring van zaterdag,
waarbij Schaffer gedekt werd, zal de
mening versterken, dat er te zijner tijd
toch wel eens gesproken zou kunnen
worden met Ulbricht c.s. Het is te ver
wachten dat van Westelijke zijde men
ten dele een zekere ongerustheid zal
voelen ontstaan, indien Bonn zich niet
meer dan Adenauer zaterdag deed, dis
tantieert van Schaffers uitstapje naar
Oost-Berlijn, ook al deed hij dit, omdat
zijn geweten hem zou hebben geplaagd
over de Duitse eenheid.
Tyrone Power in
Madrid overleden
De Amerikaanse filmacteur Tyrone
Power is zaterdag te Madrid na een
hartaanval overleden. Hij was juist op
getreden in een duelscene voor de
nieuwe film „Solomon and Sheba", die
geïnspireerd is op bijbelse motieven.
Tyrone Power jr. speelde de rol van
Solomon. Met hem treden in deze film
op Gina Lollobrigida, George Sanders
en Maria Pavan. Tijdens de opnamen
stak de 45-jarige acteur plotseling een
sigaret op en zei: „Ik moet stoppen. Ik
voel mij niet goed". Enkele minuten la
ter stierf hfj.
Zijn vader eveneens filmacteur
overleed destijds op dezelfde wijze. Hij
was ook aan een film bezig, toen hij
plotseling onwel werd. In de armen van
zijn zoon blies hij de laatste adem uit.
Tyrone Power jr. was in mei van dit
jaar in het huwelijk getreden met de
26-jarige Deborah Montgomery Minar-
dos. In februari verwacht zij een baby.
Hij is voorts gehuwd geweest met de
filmsterren Annabella en Linda Chris
tian.
Tyrone Power jr. heeft in zijn leven
meer dan honderd films gemaakt. Voor
de oorlog in de jaren 1938 tot 1940
was Power een van de grote trekpleis
ters voor de Amerikaanse jeugd. De
films uit die jaren, waaronder „Alexan
ders Ragtime Band" en „Marie Antoi
nette" waarin hij de hoofdrollen ver
vulde, hebben de ondernemers in Holly
wood veel geld in het laatje gebracht.
Zijn filmcarrière werd door de oorlog
onderbroken hy heeft bij de Ameri
kaanse Marine gediend maar na de
oorlogsjarën slaagde hij erin weer een
„ster" van de eerste rang te worden. Hij
speelde in zijn latere films vaak ern
stige rollen.
Power heeft twee dochters uit zfjn
huwelijk met Linda Christian, die van
Nederlandse afkomst is.
Zjjn rol in de film zal worden overge
nomen door Yul Brynner.
Koningin Juliana en Prins
Bernhard bij hun aankomst bij het
AMVJ-gebouw te Amsterdam,
waar zij gisteren een herdenkings
dienst bijwoonden ter gelegenheid
van het veertigjarig bestaan van de
AMVJ.
In zijn paleis te Brussel heeft
Koning Leopold van België de Bel
gische Pater Pita ontvangen» die da
nobelprijs voor de vrede heeft ver
worven.
Prinses Irene in Oostenrijk
Prinses Irene is zaterdag in Inns
bruck aangekomen. Zij werd ontvangen
door de voorzitter van de Oostenrijkse
Skivereniging, dr. Otto Lorenz. In Kuf-
stein bezichtigde de Prinses de oudste
skifabriek van Oostenrijk. Zij vertrok
daarop voor een vakantie van twee da
gen naar het gebied van de WeissenzeQ.
Felle strijd op Cuba
De Cubaanse legerleiding heeft mede
gedeeld, dat meer dan 150 rebellen zijn
gesneuveld bij in het afgelopen week
einde uitgevoerde operaties; hiermede is
het aantal opstandelingen, dat volgens
officiële gegevehs sinds 1 juli j.l. is ge
dood, tot ruim 1300 gestegen. Er zijn za
terdag j.l. drie Cubaanse militairen ge
sneuveld en vier gewond.
Volgens de radio-omroep der opstan
delingen zijn in het noorden van de
provincie Oriente talrijke gevechten ge
leverd, waarbij zeshonderd leden der
regeringstroepen zouden zijn gesneuveld
en tweehonderd gevangen genomen. Ook
zouden verscheidene regeringseenheden
in hun geheel de zijde der rebellen
hebben gekozen. De overlopers zouden
hun wapens hebben meegenomen.
Rijksweg 13 krijgt verlichting
(Van onze Haagse redactie).
De eerste rijksweg in Nederland,
die geheel zal worden verlicht, is de
beruchte weg no. 13 van Den Haag
naar Rotterdam, waarop mede ten
gevolge van het zeer slechte wegdek,
reeds zeer vele ernstige ongelukken
zijn gebeurd.
In de komende jaren zal in versneld
tempo worden gewerkt aan de aanleg
van een nieuwe weg. die het oude ..was
bord" moet vervangen. Tegelijkertijd
wordt dan verlichting aangebracht, een
verbetering, die door de weggebrui
kers zeer zeker op hoge prijs zal wor
den gesteld, aangezien het verblindings
gevaar verdwijnt en het berijden van
de drukste weg van Nederland een stuk
minder gevaarlijk wordt. Deze verlich
ting brengt voor de deskundigen van
Rijkswaterstaat echter de nodige pro
blemen mee. want de nieuwe weg krijgt
een breedte van niet minder dan 24
meter, veel breder dus dan de andere
rijkswegen in ons land. die tot dusver
zij het slechts gedeeltelijk van ver
lichting v/erden voorzien.
Gezocht moet dus worden naar een
type lamp. dat een groot oppervlak kan
verlichten. Waarschijnlijk zullen na-
trium-lampen worden gekozen. Men is
op het ogenblik druk doende te bepa
len, aan welk soort verlichting de voor
keur moet worden gegeven.
Aanrijding of moord?
(Van onze correspondent)
Vannacht om twaalf uur is de 21-
jarige veehouder J. Kloosterman, die op
de fiets van zijn meisje naar huis reed,
vlak bij het K.I.-station te Garijp
(Friesland) door een achteropkomende
auto aangereden en gedood. De jonge
man werd door de aanrijding in een
langs de weg gelegen sloot geworpen. Er
is een zeer sterk vermoeden, dat hier
opzet in het spjel is.
De chauffeur' van de auto. een 32-
jarige veehouder, eveneens uit Garijp,
heeft zich na de aanrijding zelf bij de
politie gemeld. Het is bekend, dat er
een familievete tussen beide jongeman
nen bestond De man is onder arrest ge
steld.
Eervol ontslag aan
mr. L. A. Nypels
Bij K.b. is aan mr. L. A. Nypels. op zijn
verzoek met ingang van 1 januari 1959
eervol ontslag verleend uit zijn ambt
van vice-president van de Hoge Raad
der Nederlanden, onder dankbetuiging
voor de vele en gewichtige diensten door
ham in rechterlijke betrekkingen aan
den lande bewezen.
Londen hooptdot West-Dnitsland alsnog
tracht Frankrijk tot rede te brengen
(Van onze Londense correspondent)
Hoewel Frankrijk de deur nog niet heeft gesloten inzake de onderhandelingen
over de door Engeland voorgestelde Europese vrijhandelszone, heeft het volgens
Londen weinig zin, dat de commissie onder leiding van de Britse minister Maud-
ling volgens de plannen woensdag a.s. in Parijs opnieuw bijeenkomt. Nu het
Britse denkbeeld is verworpen, kan de situatie alleen worden gered, indien een
andere basis voor het plan kan worden gevonden. Het wachten is op nieuwe
Franse voorstellen. De mislukking van het oorspronkelijke plan vormt een diepe
teleurstelling voor de Britse regering, en speciaal voor Maudling zelf, die altijd
volledig begrip voor de Franse moeilijkheden heeft getoond.
Engeland vreest politieke en
economische catastrofe
Hoe somber men in Britse regerings
kringen ook gestemd is, men klemt zich
vast aan de hoop dat Frankrijk of
anders een van de overige vijf andere
landen van de Euromarkt, nog op het
laatste nippertje de impasse zal door
breken. In Engeland hoort men na
tuurlijk wel verdwaasde stemmen, zoals
in de bladen van Lord Beaverbrook,
een mislukking van het Europese plan
toejuichen, omdat dit de grote kans voor
Engeland zou betekenen om zich eens
en voor goed af te zonderen binnen de
burcht van het Britse Gemenebest, maar
dit is verouderde romantiek. Er zijn in
Engeland slechts weinigen, die deze
roerige minderheid ernstig nemen. De
Britten, al beschikken" ze dan over een
eigen overzeese markt van 600 miljoen
klanten, kunnen in deze snel verande
rende wereld zich natuurlijk niet de
weelde veroorloven de Europese markt
van 160 miljoen afnemers te verliezen.
Is Georgi Malenkof
doodgeschoten
Dit zou voor Engeland niet alleen eco
nomisch, maar ook politiek een ramp
zijn. Premier Macmillan, die Europees
denkt, heeft altyd voor nauw samen
gaan met het vasteland geijverd. Hij en
velen met hem, beseffen dat een vast
knoping aan de Euromarkt, dank zij de
grotere Britse welvaart, welke er het
gevolg van is, alleen maar het Gemene
best ten goede zou kunnen komen. Wel
iswaar zullen sommige Britse export-
industrieën zich meer moeten inspan
nen, doch hetzelfde geldt voor de Euro
pese exporteurs. De nieuwe Europese
samenwerking belooft niet minder dan
een verdubbeling van de Britse export
naar het vasteland! De Britse regering
zal zich daarom niet bij het verlies van
de Euromarkt kunnen neerleggen. Men
blijft hopen, dat het niet tot een tra
gische handelsoorlog zal komen, welke
tot een politieke catastrofe zou leiden,
met de Russen als lachende derde! De
Bondsrepubliek zou hierbij vooral de
grote verliezer zijn. Vandaar dat Londen
hoopt dat West-Duitsland alsnog zal
trachten Frankrijk op het goede pad te
brengen.
Het Amerikaanse blad Sunday News
meldt dat de gewezen Sovjetrussische
premier Georgi Malenkof is doodge
schoten. Hij zou door een „kortaange
bonden" ondervrager met kogels zijn
doorzeefd toen hij bleef weigeren als
getuige mede te werken aan een door
premier Kroesjtsjef beoogd zuiverings
proces.
Het blad haalt als bron „welingelichte
kringen te Londen" aan.
Kroesjtsjef wil zich volgens het be
richt door middel van een proces ont
doen van zijn gevaarlijkste rivalen
Malenkof. Molotof. Zjoekof, Kagano-
witsj, Sjepilof en Boclganin.
Sunday News zegt verder te hebben
vernomen, dat Kroesjtsjef woedend is
over het neerschieten van Malenkof.
Volgens door de Britse geheime dienst
ontvangen berichten, aldus de Sunday
News. is dc dader een kolonel van de
staatspolitie.
(Malenkof de eerste premier na
Stalin, was de laatste tijd leider van
een waterkrachtstation in Oost-Kazakh
stan).
Prijs van f35.000
In de 541e Staatsloterij, derdeklasse,
is een prijs gevallen van f35.000 op
no. 12911.
De dichter Werumeus
Buning overleden
Ook bekend journalist en
vertaler
Gisteravond te half zeven is de
dichter, schrijver en journalist J.
W. F. Werumeus Buning op 67-
jarige leeftijd in het Wilhelmina-
gasthuis te Amsterdam overleden.
Hij werd reeds enige weken,
lijdend aan pleuritis, verpleegd.
Johan Willem Frederik Werumeus
Buning werd op 4 mei 1891 te Velp ge
boren. Na de HBS doorlopen te hebben
werd hy journalist. De dichter A. Ro
land Holst, aan wie hy zyn eerste ver
zen liet lezen, gaf hem de raad „er
maar niet mee door te gaan".
Werumeus Buning bleef echter schrij
ven, en toen hij zijn in 1921 voltooide
bundel „In Memoriam" gewyd aan een
overleden geliefde ter lezing aan A. Ro
land Holst aanbood, kreeg hy de raad
er toch vooral wèl mee door te gaan.
Als journalist kreeg hy naam door
zijn recensies over literatuur, dans en
toneel. Voorts schreef hy kookboeken
en vertaalde hy oun. Cervantes' „Don
Quichotte" in samenwerking met de his-
panoloog C. F. A. van Dam, Heming
way's „De oude man en de zee, toneel
stukken van Shakespeare en „Moby
Dick".
Tot de publikaties van J. W. F. Weru
meus Buning behoren: „Enkele gedich
ten" (1924), „Dood en leven" (1926),
„Hemel en Aarde" (1927), „Maria Le-
cina", „Et in terra", „Afscheid", „Negen
Balladen" (de ballade van de boer),
„Orpheus en Euridice" (1941), „Verbo
den verzen", „De wereld van de dans",
„Toneel en dans", „Twee eeuwen dans
kunst", „lk zie ik zie wat gy niet ziet"
(1937), „100 avonturen met een pol
lepel", „De gewaarschuwde reiziger",
„Tristan en Isolde" (1944), „Ik vaar ik
vaar waar gy niet vaart" en „Zeven en
twintig stokpaarden" (1951).
Shakespeare-vertalingen„Het spel
der vergissingen", „Romeo en Julia",
„Midzomemachtdroom" en „Winter
avondsprookje".
