17.000.000
Een Zoeklicht
HERFSTWANDELING
ZATERDAG 1 NOVEMBER WEKELIJKS BIJVOEGSEL PAGINA 4
AMERIKAANSE JAGERS BEKOSTIGEN
INSTANDHOUDING VAN WILDE DIEREN
Staten ruilen bisons en herten
v OP DE BOEKENMARKT)
Bescherming van watervogels
is gecompliceerd vraagstuk
/S.. 5
x j?
In de Rocky Mountains weinig voorkomend wild wordt beschermd tegen de hongerdood door de inrichting van vaste voeder-
plaatsen gedurende de strenge wintermaanden.
(Bijzondere medewerking)
De dieren des velds en de vogelen des hemels zijn eigendom van
gans het volk. Op dit standpunt staat zowel de Amerikaanse
regering als het Amerikaanse volk. Daar men die eigendom waardevol
acht, besteden volk en regering in hechte samenwerking veel zorg aan
de in het wild levende dieren.
Zo was het niet altijd. Toen de Verenigde Staten nog een Engelse
kolonie waren en ook later, toen de burgers der jonge onafhankelijke
republiek hun reusachtige land geleidelijk in cultuur gingen brengen,
vielen heel veel zoogdieren bisons bijvoorbeeld ten offer aan de
ontginning der prairies en het rooien der wouden. Van jachtwetten
was in die dagen nog geen sprake. Iedereen, die een geweer had,
schoot in alle jaargetijden wat hij nodig had. Zo kon het gebeuren,
dat tal van wilde diersoorten en watervogelsoorten bijna uitstierven.
De Amerikaanse dierenvrienden deden hun best om aan die wantoe
stand een einde te maken. Definitief succes kregen zij pas in 1937, toen
er een voor geheel Amerika geldende wet tot stand kwam, die beoogde,
de in het wild levende dieren te beschermen en te behouden voor de
toekomst. Sedertdien hebben landeigenaars, plaatselijke en nationale
instanties de handen ineengeslagen om dat doel te bevorderen. En met
goede resultaten.
het behoud van de grote zoogdieren
heeft men gebieden met een totale
oppervlakte van meer dan 40.000 km2.
(Nederland circa 32.000 km2) spe
ciaal gereserveerd. Daar kunnen in
Amerika inheemse dieren als de bison,
de zwarte beer, het groothoornschaap,
de eland en de gaffel- antilope in rust-,
vrede en betrekkelijke overvloed leven
Sommige dezer grote diersoorten zijn
ook te vinden in de algemene wild
reservaten (met een gezamelijke opper
vlakte van ruim 10.000 km2), de Natio
nale Bossen en de Nationale Parken.
Studie en zorg
Breed opgezet programma
OP het ogenblik zijn er verschei
dene honderden projecten in
uitvoering. De in het wild le
vende dieren worden (ao goed moge
lijk!) geteld. Men brengt in kaart waar
zij leven. Men bestudeert hun levens
gewoonten. Men tracht goede „woon
plaatsen" voor hen te vormen. De
kosten van al die projecten worden
voornamelijk bestreden uit de op
brengst van een belasting op jacht
wapens en munitie. Jaarlijks reikt men
in de Verenigde Staten aan meer dan
zeventien miljoen mensen een jacht
vergunning uit. En deze zeventien
miljoen jagers zijn het, die het pro
gram voor de instandhouding der in
het wild levende dieren financieren.
Het programma staat onder leiding van
de .Fish and Wildlife Service" van het
ministerie van Binnenlandse Zaken
in Washington. Bovendien heeft iedere
Staat nog een eigen instantie, die voor
het behoud der dieren moet zorgen en
die zich vooral verdienstelijk maakt
door een weloverwogen regeling van
de jachttijden.
De instandhouding der in Amerika
in het wild levende dieren dankt zijn
doeltreffendheid voor een belangrijk
deel aan de belangstelling en medewer
king van particulieren en verenigingen.
Sommige organisaties wijden vooral
hun aandacht aan de bestudering van
de dieren. Andere brengen geld bijeen
om voldoende gronden te kunnen ko
pen voor de „wildparken". Weer an
dere werken voor de verbetering der
„woongebieden" van de dieren. Voor
TEGENWOORDIG is men er alge
meen van overtuigd, dat het
noodzakelijk is, goed op de hoogte
te zijn van de gewoonten en levens
behoeften der in het wild levende die
ren. Tal van Staten laten geregeld on
derzoekingen verrichten om zeker te
zijn, dat de jachtwetten en -regelin
gen zo juist mogelijk zijn. Ook let men
zeer scherp op de trekge woon ten der
vogels. Het ringen van wilde vogels
vindt daarom steeds meer toepassing.
Voorts zorgt men voor broedreservaten
en voederplaatsen langs de „lucht
wegen" der vogels. Dank zij deze en
andere maatregelen heeft men reeds
enige vogelsoorten voor uitsterven kun
nen behoeden.
Een der interessantste grootwild-
reservaten is het Nationale Eland Re
servaat in het gebied van Jackson Hole
Ln de noordwestelijke Staat Wyoming.
Het dient om de duizenden elanden van
voedsel te voorzien, die in de herfst
uit de omringende bergen naar bene
den komen om de sneeuw te ontwijken
en te grazen in de dalen. Trouwens,
ook voor wilde schapen en voor anti
lopen heeft men speciale reservaten
gemaakt
De instandhouding van het groot
wild buiten de reservaten kost veel
hoofdbrekens. Het evenwicht tussen
de numerieke sterkte der kudden en
de voedingsmogelijkheden, die een
streek biedt, moet zorgvuldig behand-
Ab Visser. „God in Frankrijk". Kroniek van een reis.
A. A. M. Stols. 's-Gravenhage, z.j.
De romans van Ab Visser hebben mij altijd veel genoegen ver
schaft en in gedachte zowel als in geschrifte heb ik ze altijd een
speciale plaats in de Nederlandse literatuur gegeven. Een plaats
namelijk bij de lieden, waarvan ik het gevoel had: „Dat is er een",
iets wat werkelijk niet zo vaak voorkomt.
haafd blijven. De bossen en moeras
sen, die de dieren bij voorkeur „be
wonen", mogen niet aangetast worden.
Als roofdieren de kudden uitdunnen,
moeten zij bestreden worden.
De herbevolking van gebieden, waar
uit het grootwild reeds verdwenen was,
vergt eveneens bijzondere zorg. Reeds
is men erin geslaagd om duizenden
elanden, herten en antilopen te „ver
huizen" uit dier-rijke naar dier-artne
streken. Ook kleine zoogdieren, als
bevers, bisamratten en wasbeertjes
laat men „emigreren" naar „dun be
volkte" gebieden, waar zij goed kunnen
leven. De autoriteiten van sommige
starten hebben zelfs fasanten, kalkoe
nen en korhoenders in groten getale
.overgeplant". De ruilhandel in dieren
bloeide hier en daar op. als namelijk de
staten onder elkaar elanden tegen bi
sons, kalkoenen tegen bevers, en zo
meer ruilden.
Met deze nieuwe roman van hem is
myn overtuiging nog versterkt. In dit
boek bereikt hij zijn volle kracht. Het
is natuurlijk mogelijk, dat het onder
werp medewerkt om die indruk te
maken. De beide vorige romans, „De
Buurt" en „De Vlag Halfstok", waar
mee „God in Frankrijk" hoewel een,
hetzij met nadruk gezegd volkomen
zelfstandig verhaal, een cyclus vormt,
waren gesitueerd in Nederland en zelfs
in de provincie. Natuurlijk behoort dat
over de waarde van een roman niets te
zeggen, maar onwillekeurig is men ten
onrechte en niet bewust geneigd iets
aan de waarde van een dergelijk boek
af te doen, juist omdat het zo'n bekend
milieu verbeeldt. Beter gezegd, de
kwaliteiten van de schrijver treden
niet zo scherp aan het licht, omdat de
lezer zich te gemakkelijk verplaatst in
de visie van de auteur.
„God in Frankrijk" speelt in een om
geving, die, wil zij goed overkomen, de
uiterste trefzekerheid van de auteur
vereist, nl. in het befaamde artiesten
nest Cagnes sur Mer Nu is er veel
over dergelijke plaatsen geschreven,
zodat iedereen, die leest wel ongeveer
weet hoe het in Ascona of Positano
toegaat. Nog nooit echter heb ik een
dergelijke omgeving zo helder zo gees
tig en vooral zo afzijdig afgebeeld ge
zien. Juist deze afzijdigheid van de
man, die zich nooit of te nimmer voor
de gek laat houden, ook niet door zich
zelf, die maakt dat hij zich nooit occu
peert met uiterlijkheden dan zeer ter-
Waterwild
DE instandhouding van en zorg
voor het waterwild is een moeilijk
en veelzijdig vraagstuk. Tal van
broedgebieden zijn door droogte en
drooglegging onbruikbaar geworden. De
landbouw en de aardolie winning (voor
al langs de klisten) hebben schade
toegebracht aan vele „winterverblij
ven" Niettemin heeft men het pro
bleem aangepakt en meer dan twee
honderd reservaten gemaakt voor wa
tervogels. Bovendien hebben zowel
plaatselijke autoriteiten als particu
liere instanties nog menige „wijk
plaats" voor watervogels ingericht. Zij
liggen hoofdzakelijk langs de „lucht
wegen" der vogels. Op tal van plaatsen
houdt men voorts moerassige streken
in hun natuurlijke staat om der wille
van de vogels. Vooral in het noorden
van Amerika besteedt men bijzondere
zorg aan de broedgebieden.
Kortom, in de Verenigde Staten is
de instandhouding van de in het wild
levende dieren sedert 1937 een brokje
„binnenlandse politiek" geworden, dat
de algehele instemming van gans het
volk heeft
(NIVANO NADRUK VERBODEN)
loops, geeft dit conglomeraat van ge-
stranden, die men op het oog hoog
stens merkwaardig zou noemen, een
diepte en een menselijkheid, waarbij
het woord „tijdeloos" niet overdreven
is.
Wanneer men de centrale figuur
Johan Rutgers bekijkt, dan is het niet
te verwonderen, dat de naam van
Chaplin bij iemand opkomt, Deze
Rutgers staat evenals de Chaplinfiguur
in de onsterfelijke films, bij voorkeur
als een gelijke onder de gelijken, een
mens wie niets menselijks vreemd is.
En evenals deze, beschikt hij over de
zelfde ongegeneerdheid, vlijmend en
genegen tegelijkertijd ten opzichte van
iedereen, ook vanzichzelf. Technisch is
dit boek een klein meesterwerk. Ieder
woord is raak en dat niet alleen: Vis
ser blijkt voortdurend in staat met een
enkele zin een mens, een situatie of
een stemming volledig op te roepen.
Nergens stoot men op passages, die
eigenlijk verbindingsmateriaal zijn.
Alles leeft en beweegt en de schrijver
laat zijn lezer zozeer en met zoveel
gemak zich inleven in zijn visie over
deze rare schepsels, dat deze die vi6ie
als het ware overneemt en Ab Vissers
opvatting onwillekeurig deelt. Zijn op
vatting is als de warme zon van het
zuidenalles meedogenloos blootge
vend, maar tevens alle bederf dodend.
Neen, ik heb werkelijk in geen tijden
zulk een kostelijk boek van Neder
landse stam gelezen.
Jules Roy. „De navigator". Uitge
verij Hollandia. Baarn 1958.
De psychologie van de bombarde
mentsvlieger, de psychologie van de
honderden gewone, fatsoenlijke jon
gens, die gevochten hebben, omdat zij
dat als hun plicht zagen en er niet
aan ontkomen konden dit is kort en
goed het onderwerp van „De naviga
tor" van Jules Roy. Bij de aanvang
van het boek valt luitenant RApault
uit zijn stukgeschoten vliegtuig en
landt met zijn parachute behouden
„ergens in Europa". De reacties van
de jonge man op deze catastrofe zijn
buitengewoon zuiver en ingehouden
getekend, geregistreerd zou men beter
kunnen zeggen. Zijn eenzaamheid en
zijn angst, zijn moed en zijn zwakheid
zijn zó menselijk, de dramatische bot
sing met zijn superieur en alles wat
daaruit voortvloeit, zó waardig en eer
lijk, dat dit boek over de reacties van
één mens dieper aangrijpt en een he
viger indruk van oorlogsellende ach
ter laat dan de tientallen boeken vol
jammerend heldendom waar de markt
mee overstroomd is.
CLARA EGGINK
Waarschijnlijk niet zo héél
veel. want slechts enkelingen
ontvangen wat zij wensen.
Misschien is de trouw aan
elkander nog het mooiste,
waarvoor zij dankbaar mogen
zijn.
Die glans maakt voor hen
deze donkere herfstgang moge
lijk iets minder somber.
Zó, als afsterving aller din
gen, kunnen wij de herfst
zien.
Wij kunnen haar echter ook
énders zien: namelijk als in
leiding tot het nieuwe, dat één
maal, na een donkere winter,
onherroepelijk komt en waar
van iedereen zich elk jaar
„wonder-wat" voorstelt.
Dit oude paartje heeft al
vele, vele jaren achter de rug.
Misschien is alles altijd voor
hen hetzelfde gebleven en werd
alleen de A.O.W.-premie tot het
verrassend „nieuwe" in hun
lange leven.
Deze is dan een gerechtvaar
digde beloning na wellicht een
leven van veel verdriet, veel
strijd en moeite, zij betekent
althans in materiële zin een
kleine verlichting.
y-1 R kunnen zich dus, zélfs
als men oud en „der
■I—i dagen zat" is, nog licht
puntjes voordoen.
De duizenden blaren, die nu
de straten bedekken, zijn te
vergelijken met de duizenden
zorgen en zorgjes, waarmee de
mens te worstelen heeft.
Zij worden met een bezem
niet weggeveegd, blijven tot het
beslissende einde, ook al hoopt
ieder voor zichzelf, dat hij er
voor gespaard mag blijven.
Zou dat niet een ijdele illusie
zijn, omdat een ieder die tot
hoger leven evolueren wil, de
ervaring van een bittere leer
school nodig heeft?
En is daérom misschien de
herfstwandeling dezer oudjes
tóch minder zwaar dan zy er
op 't oog uit ziet?
FANTASIO..
Het bisonras in Noord-Amerika was bijna totaal uitgeroeid, toen eindelijk van regeringswege maatregelen
werden getroffen om het voor algehèle ondergang te behoeden. Deze twee bisonkoeien met haar kalveren
maken deel uit van de groeiende kudde in het Wichita-reservaat in de staat Oklahoma.
NÜ is t de jubel tijd der
straatvegers!
Zij halen him hart en
bezem op!
Duizenden blaren liggen on
der de bomen, de straten zijn
ermee bezaaid.
Alle vergankelijkheid wordt
ermee gedemonstreerd, ieders
vergankelijkheid
Het herfsttij is echter in zijn
mengeling van bruin tot rood
misschien wel het schoonste
van alle getijen, maar mani
festeert tegelijkertijd, dat wat
éénmaal bloeiend leven was,
onherroepelijk aan de ontbin
ding wordt prijsgegeven
DAAR gaat een oud paartje
door de warreling van
blaren.
Ook hun bestaan staat mid
den in het herfsttij.
Eenmaal zijn zij stralend en
vol illusies dit leven ingegaan.
Wat zou van hun verwach
tingen, him hoop, hun idealen
verwezenlijkt zijn?
