Generaal Ajoeb neemt liet gezag in
Pakistan van president Mirza over
WEERBERICHT
Geen tweehoofdige leiding hij
uitvoering reusachtige taak
Meer begrip in Amerika voor de
verhouding Nederland-Indonesië
VANOCHTEND WEER ZWARTE
ROOK BOVEN HET VATICAAN
97ste jaargang
DINSDAG 28 OKTOBER 1958
No. 29580
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredaoteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 750 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
President Iskander Mirza van Pakistan heeft gisteravond bekend gemaakt, dat
hü besloten heeft zich terug te trekken en alle bevoegdheden aan generaal Ajoeb
Chan over te dragen. Deze heeft dus nu het opperste gezag in handen genomen,
nadat hij eerder op de dag als premier, minister van Defensie en opperbevel
hebber van de Pakistaanse strijdkrachten was beëdigd. Bovendien was hij minister
voor Kasjmier geworden. Zoals men zich wellicht herinnert had president Mirza
op 7 oktober j.l. de staat van beleg afgekondigd. Hij hief tevens de grondwet op
en ontbond de centrale en provinciale regeringen en alle politieke partijen. Mirza
verklaarde dit gedaan te hebben in het belang van het land, dat ernstig bedreigd
werd door „verraders en politieke avonturiers", waarmee hij tevens doelde op de
corruptie, die onder de politici een grote omvang had genomen.
f/nrkwetrinrtar- ln binnen" en buitenland helaas de in-
r (JOl SlClllClGl bClll GGIl druk hebben, dat generaal Ajoeb en ik
niet altijd in overeenstemming met
TT/'„„//f elkaar zouden kunnen handelen". Gene-
fr GSIG1S6 UOllllCK raai Ajoeb zei later, dat president
1 Mirza's besluit was genomen „in het
Na deze staatsgreep hebben journalis
ten aan president Mirza gevraagd, wat
er waar was van geruchten als zou er
onenigheid bestaan tussen hem en ge
neraal Ajoeb. Wij zijn al tientallen
jaren de beste vrienden, antwoordde hij
daarop. Thans is hij echter volledig
teruggetreden ten gunste van de mili
taire leider. In een verklaring over deze
stap gaf hij gisteravond te kennen, dat
dit geschied is „omdat elke schijn van
een tweehoofdige leiding de doeltreffen
de uitvoering van de huidige reusachtige
taak kan belemmeren en omdat velen
Mijnramp in Bishop
(V.S.): 22 doden
Opnieuw heeft zich op het Ameri
kaanse continent een mijnongeluk voor
gedaan: in een steenkolenmijn te Bishop
in de Amerikaanse staat Virginia zijn
gisteren door een ontploffing 22 mijn
werkers om het leven gekomen. Ruim
honderd en zestig andere mijnwerkers,
die benedengronds waren toen 't onge
luk geschiedde, wisten zich in veiligheid
te brengen. In hetzelfde gebied heeft
zich vorig jaar ook een ondergrondse
explosie voorgedaan, welke de dood van
37 mijnwerkers veroorzaakte. Overigens
geldt deze mijn als een van de veiligste
in geheel Amerika. De explosie van
gisteren begon op een diepte van tach
tig meter en zette zich tot op een diepte
van meer dan drieduizend meter yoort.
De slachtoffers moeten onmiddelhjk na
de ramp zijn gedood.
Zweedse organisatie doet
moeite voor de „37"
Om inlichtingen gevraagd
Op verzoek van een Nederlandse ad
vocate heeft de Zweedse vluchtelin
gen-organisatie „Svensk Ïnom-Euro-
peisk Mission" (Zweedse inter-Euro
pese missie) op zich genomen te
trachten de 37 verstekelingen naar
Indonesië teruggestuurde verstekelin
gen in Zweden onder te brengen.
,We onderzoeken alleen welke de mo
gelijkheden zijn om de vluchtelingen
naar Zweden te brengen en hen hier te
doen vestigen, zei mevrouw E. Svaerd,
een woordvoerdster van de missie.
We zijn begonnen besprekingen te
voeren met de regeringsinstanties die
alle aanvragen om een asiel in Zweden
behandelen en het is onmogelijk de uit
slag van deze besprekingen te voorspel
len," aldus mevrouw Svaerd. Met de
toeneming van de werkloosheid in Zwe
den zal het moeilijker kunnen zijn dan
vroeger, om vluchtlingen hier asiel te
verlenen". 3
„We weten zeer weinig van de zaak
af.' maar we hebben meer inlichtingen
uit Nederland gevraagd", zo voegde zij
eraan toe.
Blanke ouders vragen om
heropening van scholen
Anders dan men verwacht had is
de eerste juridische stap om her
opening van enkele scholen in de
Amerikaanse staat Virginia te ver
krijgen, niet door de vereniging voor
gekleurden (NAACP) gezet maar
door een groep ouders van blanke
leerlingen, die door Virginia's nege
ren van de integratiewetten zijn ge
troffen. Volgens de aanklacht be
rooft de sluiting der scholen, ioelke
in strijd is met federale gerechte
lijke bevelen om negerleerlingen toe
te laten, 10.000 leerlingen van ge
lijke bescherming door de wet".
Gouverneur Lindsay behoort tot de
gedaagden in het proces dat thans
aanhangig is gemaakt.
Zelfde temperaturen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overwegend droog weer met op de
meeste plaatsen mist of laaghangende
bewolking. Weinig wind. Ongeveer de
zelfde temperaturen (Opgemaakt te
11.15 uur).
29 OKTOBER
Zon op: 7.28 uur; onder 17.19 uur;
Maan op: 18.28 uur; onder: 9.06 uur:
Hoogwater te Katwijk te 4.06 en 16.20
uur.
Laagwater te 12.14 uur.
grote belang van het land". De wijziging
zou in genen dele de door hem op 8 ok
tober en later omschreven politiek be
ïnvloeden.
Ajoeb wekte zijn landgenoten op, zich
in „eerlijke, harde arbeid" te wijden aan
de uitvoering van de gestelde taken o.a.
de herverkaveling en het onderbrengen
van negen miljoen vluchtelingen.
Nadat president Mirza begin oktober
tot de staatsgreep overging, kwamen
allerlei voorraden levensmiddelen en
andere waren plotseling op de markt:
uit vrees voor maatregelen begonnen
speculanten hun waren te „spuien", ten
gevolge waarvan de prijzen sterk daal
den en zich een enorme kooplust ont
wikkelde, in die mate zelfs, dat er van
overheidswege moest worden ingegrepen
om een tekort te voorkomen.
Ajoeb is, evenals de nu afgetreden
president Mirza, een oud-leerling van de
beroemde Britse militaire academie
Sandhurst. Hij is pro-Amerikaans en
voorstander van een pro-Westerse poli
tiek. Ajoeb is sterk gekant tegen com
munistische stromingen.
Minister Luns over zijn amerikaanse reis
Ver. Staten: geen geweld om Nw-Guinea
Masjoemi-leiders op
West-Java in arrest
Kritiek op Soekarno's plan
In Bandoeng zjjn op last van de cen
trale militaire gezaghebber, luitenant-
generaal Nasoetion, vijf leidende fi
guren van de islamitische partjj Ma-
sjoeini, afdeling West-Java, gearres
teerd en naar Djakarta overgebracht.
Zij worden beschuldigd van kritiek op
de plannen van president Soekarno
tot invoering van een geleide demo
cratie. In Djakarta zullen de aange
houdenen door de Procureur-Gene
raal worden verhoord.
Drie maanden geleden had de afde
ling West-Java van de Masjoemi een
verklaring uitgegeven, waarin een be
roep op de président werd gedaan om
weer tot de grondwet terug te keren en
een einde te maken aan de burgeroor
log. Voorts werd daarin opgemerkt, dat
de bekende „conceptie" van SoeKarno
de weg zou banen voor een dictatuur en
dat sedert met de invoering van deze
conceptie een begin werd gemaak'. een
betreurenswaardige toestand is ont
staan. ,.De periode van Soekarno's con
ceptie is er een van nationale tragedie"
aldus besloot de verklaring oer Masjoe-
mi West-Java.
Reeds eerder waren in Indonesië drie
parlementsleden van de Masjoemi ge
arresteerd. op beschuldiging van het
verlenen van steun aan de opstandelin
gen.
(Van onze parlementaire
redacteur)
Begin september is minister
Luns naar Amerika gereisd, waar
hij een deel van de vergadering
van de Verenigde Naties heeft
bijgewoond en tevens langdurige
besprekingen heeft gevoerd met
minister Dulles en andere Ameri
kaanse regeringspersonen. Onze
minister van Buitenlandse Zaken
is thans weer in Nederland terug,
zeer tevreden, vooral over het feit
dat Amerika het gebruik van ge
weld tegenover Nieuw-Guinea in
dezelfde categorie plaatst als ge
weldpleging in de Straat van
Formosa.
Met wat men naar buiten zegt, moet
men voorzichtig zijn, aldus minister
Luns gisteren op een persconferentie,
maar als ik Constateer dat Nederland
bij de Amerikaanse regering een veel
grotere mate van begrip heeft gevonden
dan tot dusver, is dat geen holle frase.
Dat geldt niet alleen met betrekking tot
Nieuw-Guinea, maar ook voor de ont
eigening van Nederlandse bezittingen
in Indonesië.
Bü de bespreking van de Amerkaanse
houding tegenover een aanval op
Nieuw-Guinea. is van Amerikaanse zijde
de Straat van Formosa slechts als voor
beeld genoemd De houding houdt meer
in dan een algemene veroordeling van
het veroveren van gebieden door geweld.
In New York is minister Luns weer ge
bleken, dat Indonesië niets voelt voor
een Nederlands beheerschap over
Nieuw-Guinea in opdracht van de Ver
enigde Naties. De vereiste twee-derden
van de stemmen voor dit denkbeeld
zou in de Verenigde Naties niet worden
gehaald.
Ei- zijn in het met ons bevriende bui
tenland geen praktische maatregelen in
overweging voor economische hulpver
lening aan Indonesië.
Na in september enige weken in New
York te hebben vertoefd afgewisseld
met een verblijf van vier dagen in
Washington, heeft minister Luns een
bezoek gebracht aan Suriname en Cura
sao, waar in Willemsstad al onze am
bassadeurs uit de gehele wereld waren
samengekomen voor een conferentie
over de buitenlandse politiek.
Dat is een groot succes gebleken en
ministers Luns verwacht dat volgend
jaar een dergelijke conferentie zal wor
den gehouden in Paramaribo, waar het
hem was opgevallen hoe Suriname in
enkele jaren merkbaar vooruit is ge
gaan. Als er in de economische ontwik
keling eenmaal beweging komt, blijkt
het snel te gaan. Zowel in Suriname als
in Curacao was de ontvangst zeer har
telijk en uit allerlei feiten heeft onze
minister zeer bepaald de indruk gekre
gen. dat men daar de band met Neder
land op prijs stelt.
Van Curasao is minister Luns naar
New York teruggekeed om van daar
met de boot naar Nederland terug te
reizen. Zjjn reis heeft langer geduurd
dan hjj had gedacht, maar door het
vruchtbarte contact met de Amerikaanse
regering is de reis ook veel belangrijker
geweest dan hij had gedacht.
DU nomme» beslaat uit H pagina1*
De ster van de Lockwoods
In ons nieuw vervolgverhaal „De
Ster van de Lockwoods", vrij naar
de oorspronkelijke Engelse tekst van
Dorothy Whipple vertaald, zal men
geen spannende moordgeschiedenis
vinden als in detectiveromans, noch
aangrijpende liefdesgeschiedenissen
als in andere verhalen, die zich
lenen voor vertelling-in-aflevering.
Eigenlijk gebeuft er niet zoveel
in dit verhaal. Er gebeurt alleen,
wat in het dagelijks leven van zo
vele mensen en zovele families tel
kens voorkomt: het voortdurend
conflict tussen het persoonlijk leven
en de gang der samenleving.
Dorothy Whipple heeft een char
mant onderhoudend en telkens weer
op details treffend verhaal geschre
ven over de ervaringen van kinde
ren uit twee door toevallige om
standigheden nauw met elkaar ver
bonden gezinnen, aanvankelijk van
eenzelfde maatschappelijk niveau,
waarvan het ene steeds verder dreigt
af te dalen naar het leger der na-
melozen, het andere steeds verder
op de maatschappelijke ladder
schijnt te stijgen.
Een boeiend beeld van de verhou
dingen in de maatschappij van de
persoonlijke waarde van haar leden,
en tenslotte ook van de oprechtheid
die zegeviert en de straf voor voze
grootheid.
Op Matsoe een van de eilanden de kinderen en vrouwen met de
in de Straat van Formosawelke aanleg van loopgraven. Hier wordt
op het ogenblik in het brandpunt I in klasseverband gewerkt aan de
van de belangstelling staan» helpen I versterkingen
Pasternak geschrapt
als lid Russische
schrij versbond
Boris Pasternak, de Russische win
naar van de nobelprijs voor literatuur,
is geschrapt als lid van de Sovjetrus-
sisohe bond van schrijvers. Voorts is
hem de titel „Sovjetschrijver" ontno
men, zo meldt het Russische persbureau
Tass. Tass citeerde een unaniem besluit
van het bestuur van de Sovjetrussische
bond van schrijvers, het organisatorische
bureau van de schrijversbond van de
Russische federatieve republiek en het
bestuur van de afdeling Moskou van de
Sovjetrussische bond van schrijvers,
zoals dat is gepubliceerd in het letter
kundig tijdschrift van heden.
In het besluit wordt gezegd dat
Pa sternaks activiteit „onverenigbaar
met de naam van de Sovjetrussische
schrijver" is. Het besluit tot uitstoting
was genomen met het oog op zün „poli
tieke en morele val, zijn verraad van
het Sovjetrussische volk, de zaak van
het socialisme, de vrede en de voor
uitgang, waarvoor hij betaald is met een
nobelprijs om de koude oorlog aan te
wakkeren".
Het portret van Boris Pasternak is
gisteren verdwenen uit de uitstalkast
van de persclub in de Poolse hoofdstad
Warschau waarin het zaterdag was ge
plaatst met het onderschrift: „Boris
Pasternak, winnaar van de nobelprijs
1958 voor literatuur".
De belangstelling voor de uitstalkast
was sinds zaterdag groter dan gewoon
lijk. Voorts is vernomen, dat de ver
eniging van Poolse schrijvers en ver
scheidene culturele bladen gelukwens-
boodschappen hebben gezonden aan
Pasternak.
Koch acht zich onschuldig
De vroegere Duitse Gauleiter Erich
Koch, die ervan beschuldigd wordt dat
hij in de oorlog vijf miljoen mensen in
de Oekraine en Polen heeft laten uit
roeien. heeft gisteren verklaard, dat hij
onschuldig is. Koch, die op het ogenblik
in Warschau terechtstaat, zei ervan
overtuigd te zijn dat het hof hem zou
vrijspreken.
Koch verklaarde dat Himmler en
diens S S. schuldig zijn aan de misda
den waarvan hij beschuldigd wordt. Ik
heb me altijd tegen Hitiers excessen
verzet, zo zei hij. Toen hij ov. bemerkt
bad. dat joden uit Polen werden weg
gevoerd, had hij bevel gegeven extra-
treinen in te schakelen bij het vervoer,
..zodat zij tenminste wat geriefelijker"
konden reizen.
Staking in Italië
Het openbare vervoer in Italië, met
uitzondering van het gebied van Milaan,
ondervindt grote moeilijkheden van
wege een staking, die maandagnacht om
12 uur is uitgebroken. De staking zal 24
uur duren en is bedoeld als protest tegen
het afbreken door de werkgevers van
de onderhandelingen over een nie'
arbeidscontract. Plaatselijke autoritei..
hebben de hulp van het leger inge
roepen om de ontstane situatie het
1 hoofd te kunnen bieden.
Een aardige opname van het be- i verschillende dijden van het kasteel
roemde Muiderslot. genomen over} te vinden zijn.
de oude versterkingen, welke aan 1
NOG ALTIJD GEEN PAUS
Slechte gezondheid van enkele kardinalen
Er is nog altijd geen nieuwe paus.
Ook hedenochtend zijn de in conclaaf verenigde kardinalen der
R.-K. Kerk niet tot een beslissing kunnen komen.
Omstreeks elf uur kronkelde duidelijk zwarte rook uit het ranke
schoorsteenpijpje boven de Sixtijnse Kapel. Weer ging een teleurge
stelde menigte op het Sint-Pietersplein uiteen. Na tien stemmingen
heeft dus nog niemand het vereiste aantal stemmen twee derde plus
één kunnen bereiken.
kardinalen op leeftijd, die het con
claaf vormen, bijna onder de ".pan
ning van de verkiezing bezwijken.
Ondanks het goede weer en de milde
temperatuur, die in Rome heersen,
werd gisteren in het Vaticaan de ver
warming ongestookt ten behoeve van
de 51 kardinalen, die in de Sixtijnse
Kapel zijn opgesloten. Men heeft dit
gedaan, omdat de gezondheid van
verscheidene kardinalen, wier gemid
delde leeftijd 74 jaar is, te wensen
overlaat.
Over kleur rook nu
geen twijfel meer
Ook gisteren zag men tweemaal zeer
donkere rook uit de pijp omhoog komen.
Ditmaal was er geen twijfel mogelijk,
zoals zondag j.l. Zowel na de ochtend
als na de middags temming stroomde
gedurende meer dan tien minuten zeer
zwarte rook uit de schoorsteen. Kenne
lijk hebben de kardinalen gisteren de
rookfakkels gebruikt, die gisterochtend
in allerijl van een vuurwerkfabriek ten
zuiden van Rome naar de Eeuwige Stad
werden gezonden om te verzekeren, dat
na stemmingen zonder resultaat alleen
maar zwarte rook uit de pijp zou stro
men.
Officieel
Desondanks neemt Radio-Vaticana
geen risico meer en baseert haar be
richtgeving niet meer louter en alleen
op dit rookpluimpje. In alle gevallen
wordt gewacht op officiële bevestiging.
Het Amerikaanse persbureau United
Press International heeft bekendge
maakt na de ervaringen van zondag
zich te richten naar de berichten van
Radio-Vaticana. De verslaggever van
dit persbureau was gistermiddag dicht
bij het hokje van de omroeper van Ra
dio-Vaticana. Evenals 's ochtends rin
kelde enkele minuten voordat het zwar
te rooksignaal verscheen de telefoon in
het hokje. De omroeper ging uit de
lucht en de radio gaf muziek. Enkele
minuten later was de omroeper weer op
zijn post en onmiddellijk nadat de
zwarte rook naai buiten kwam, gaf de
omroeper door, dat ër geen nieuwe paus
was gekozen.
Reeds gisteren waren er tekenen
waarneembaar dat sommigen van de
Realisering bouwprogram
lijkt mogelijk
De minister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid heeft in zijn Memorie
van Antwoord aan de Tweede Kamer
betreffende zijn begroting o.m. mede
gedeeld: dat in de eerste drie kwar
talen van 1958 subsidie is aangevraagd
voor 61.100 woningen. Dit cijfer heeft
betrekking op 32.040 woningwetwonin
gen en 29.060 premie-woningen. Reali
sering van het woningbouwprogram
ma lijkt nu binnen het bereik der
mogelijkheden te liggen.
De ontwikkeling van de premiebouw
na mei 1958 doet de regering verwach
ten, dat in 1959 38.000 premiewoningen
in aanbouw zullen worden genomen. De
bouwtijd van woningen heeft zich in
1958 in vergelijking met 1957 niet on
gunstig ontwikkeld.
Het streven naar meer efficiëncy bij
de ambtelijke bemoeiingen met de
woningbouw heeft ertoe geleid, dat de
behandeling van de plannen belangTük
is verkort.
De behandelingstijd van de aanvra
gen voor de particuliere bouw is bijna
gehalveerd.
Ook de procedure voor de plannen
voor woningwetbouw is enigszins ver
eenvoudigd: de gemiddelde behande
lingstijd kan daardoor worden terugge
bracht.
Slechte gezondheid
Gisteren deden zelfs geruchten de
ronde, dat kardinaal Canali. die als
oudste kardinaal-diaken een belangrijke
taak in het conclaaf te vervullen heeft,
ernstig ziek is. Prins Sigismondo Chigi.
erfelijk hoofd en „bewaker" van het
conclaaf, heeft alles klaar staan om de
zieke kardinaal uit het conclaaf te ver
voeren, als zijn geval te ernstig zou
worden om verder binnen net conclaaf
te worden behandeld. Kardinalen en
ook andere personen mogen het gebied
van het conclaat alleen verlaten in ge
val van ernstige ziekte of dood.
Voorts zou de oudste kardinaal, de 92-
jarige José Maria Caro Rodriquez.
aartsbisschop van Santiago in Chili,
over de kou in zijn cel hebben geklaagd.
De 68-jarige Chinese kardinaal Thomas
Tien is in een ziekenauto naar het Va
ticaan gebracht en op een draagbaar
naar zijn cel gebracht. Hij heeft twee
maanden geleden in Duitsland een
auto-ongeluk gehad en is nog niet ge
heel genezen van de toen opgelopen
verwondingen.
De 71-jarige Duitse kardinaal Frings
is op de trap van het Duitse college,
waar hij verbleef voor het conclaaf, ge
vallen en loopt nu met zijn rug in ver
band. Ook de gezondheidstoestand van
de 84-iari?e Belvische kardinaal Van
Roey zou ..niet zeer goed zijn" en ook
de gezondheid van de 78-iariae Cubaan
se kardinaal Artea?a Y Betancourt zou
veel te wensen overlaten.
Scherp verschil
Zolang de kardinalen echter binnen
het conclaaf blijven, mogen zij aan de
stemmingen deelnemen, zelfs als zij hun
„cel" niet zouden kunnen verlaten! om
dat zij te ziek zijn om z,ich naar de Six
tijnse Kapel te begeven.
Inmiddels hebben de deskundigen ge
lijk gekregen die voorspeld hebben, dat
de kardinalen fenminste acht tot twaalf
stemmingen nodig zouden hebben om
tot de vereiste meerderheid te komen.
Hoewel er niets lilt het conclaaf Is
uitgelekt van wat er bij de stemmin
gen heeft plaats gehad, helt men ln
Rome tot de mening over dat er een
scherp verschil van mening bestaat
tussen de 17 Italiaanse en 31 niet-Ita-
liaanse kardinalen. Volgens die veron
derstelling zouden de Italiaanse kar
dinalen erg aandringen op de keuze
van een Italiaanse „overgangspaus",
terwijl de nlet-Italianen een sterke.
niet-Italiaanse paus zouden wensen,
als b.v. kardinaal Agaganian. wiens
keuze echter een politieke keuze zou
impliceren.
